Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest Van Het Grondwettelijk Hof van --
← Terug naar "Arrest nr. 15/99 van 10 februari 1999 Rolnummer 1285 In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 24 juni 1997 tot wijziging van de wet van 16 juli 1948 tot oprichting van de Belgische Dienst voor de Buitenlandse Handel, ingesteld doo Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de rechters H. (...)"
Arrest nr. 15/99 van 10 februari 1999 Rolnummer 1285 In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 24 juni 1997 tot wijziging van de wet van 16 juli 1948 tot oprichting van de Belgische Dienst voor de Buitenlandse Handel, ingesteld doo Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de rechters H. (...) Arrêt n° 15/99 du 10 février 1999 Numéro du rôle : 1285 En cause : le recours en annulation de la loi du 24 juin 1997 modifiant la loi du 16 juillet 1948 créant l'Office belge du commerce extérieur, introduit par le Gouvernement flamand. L composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H. Boel, L. François, P. Martens, (...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Arrest nr. 15/99 van 10 februari 1999 Arrêt n° 15/99 du 10 février 1999
Rolnummer 1285 Numéro du rôle : 1285
In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 24 juni 1997 tot En cause : le recours en annulation de la loi du 24 juin 1997
wijziging van de wet van 16 juli 1948 tot oprichting van de Belgische modifiant la loi du 16 juillet 1948 créant l'Office belge du commerce
Dienst voor de Buitenlandse Handel, ingesteld door de Vlaamse Regering. extérieur, introduit par le Gouvernement flamand.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H.
rechters H. Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, G. De Baets, Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, G. De Baets, E. Cerexhe,
E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts, R. Henneuse en M. Bossuyt, H. Coremans, A. Arts, R. Henneuse et M. Bossuyt, assistée du greffier
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter L. De Grève, L. Potoms, présidée par le président L. De Grève,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep I. Objet du recours
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 30 januari Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 30
1998 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 2 janvier 1998 et parvenue au greffe le 2 février 1998, le Gouvernement
februari 1998, heeft de Vlaamse Regering, Martelaarsplein 19, 1000 flamand, place des Martyrs 19, 1000 Bruxelles, a introduit un recours
Brussel, beroep tot vernietiging ingesteld van de wet van 24 juni 1997 en annulation de la loi du 24 juin 1997 modifiant la loi du 16 juillet
tot wijziging van de wet van 16 juli 1948 tot oprichting van de 1948 créant l'Office belge du commerce extérieur (publiée au Moniteur
Belgische Dienst voor de Buitenlandse Handel (bekendgemaakt in het
Belgisch Staatsblad van 31 juli 1997). belge du 31 juillet 1997).
II. De rechtspleging II. La procédure
Bij beschikking van 2 februari 1998 heeft de voorzitter in functie de Par ordonnance du 2 février 1998, le président en exercice a désigné
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage.
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. des articles 71 ou 72 de la loi organique.
Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi
organieke wet bij op 26 februari 1998 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 26 février 1998.
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 11 maart 1998. Moniteur belge du 11 mars 1998.
Memories zijn ingediend door : Des mémoires ont été introduits par :
- de Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, bij op 9 april 1998 ter - le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, par
post aangetekende brief; lettre recommandée à la poste le 9 avril 1998;
- de Waalse Regering, rue Mazy 25-27, 5100 Namen, bij op 14 april 1998 - le Gouvernement wallon, rue Mazy 25-27, 5100 Namur, par lettre
ter post aangetekende brief. recommandée à la poste le 14 avril 1998.
Van die memories is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de Ces mémoires ont été notifiés conformément à l'article 89 de la loi
organieke wet bij op 8 juni 1998 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 8 juin 1998.
De Vlaamse Regering heeft een memorie van antwoord ingediend bij op 9 juli 1998 ter post aangetekende brief. Le Gouvernement flamand a introduit un mémoire en réponse, par lettre recommandée à la poste le 9 juillet 1998.
Bij beschikkingen van 30 juni 1998 en 16 december 1998 heeft het Hof Par ordonnances des 30 juin 1998 et 16 décembre 1998, la Cour a
de termijn waarbinnen het arrest moet worden gewezen, verlengd tot 30 prorogé jusqu'aux 30 janvier 1999 et 30 juillet 1999 le délai dans
januari 1999 en 30 juli 1999. lequel l'arrêt doit être rendu.
Bij beschikking van 18 november 1998 heeft voorzitter L. De Grève de Par ordonnance du 18 novembre 1998, le président L. De Grève a soumis
zaak voorgelegd aan het Hof in voltallige zitting. l'affaire à la Cour réunie en séance plénière.
Bij beschikking van dezelfde dag heeft het Hof de zaak in gereedheid Par ordonnance du même jour, la Cour a déclaré l'affaire en état et
verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 16 december 1998 fixé l'audience au 16 décembre 1998, après avoir invité les parties à
nadat zij de partijen verzocht zich ter zitting nader te verklaren préciser, à l'audience, la nature et la forme des contacts entre
over de aard en de vorm van de contacten tussen de federale overheid l'autorité fédérale et les régions respectives dans le cadre de la
en de respectieve gewesten in het raam van het overleg dat zou hebben
plaatsgehad naar aanleiding van de totstandkoming van de bestreden concertation qui aurait eu lieu lors de l'élaboration de la loi
wet. entreprise.
Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats,
bij op 19 november 1998 ter post aangetekende brieven. par lettres recommandées à la poste le 19 novembre 1998.
Op de openbare terechtzitting van 16 december 1998 : A l'audience publique du 16 décembre 1998 :
- zijn verschenen : - ont comparu :
. Mr. P. Van Orshoven, advocaat bij de balie te Brussel, voor de . Me P. Van Orshoven, avocat au barreau de Bruxelles, pour le
Vlaamse Regering; Gouvernement flamand;
. Mr. P. Peeters, advocaat bij de balie te Brussel, voor de . Me P. Peeters, avocat au barreau de Bruxelles, pour le Conseil des
Ministerraad; ministres;
. Mr. V. Thiry, advocaat bij de balie te Luik, voor de Waalse . Me V. Thiry, avocat au barreau de Liège, pour le Gouvernement
Regering; wallon;
- hebben de rechters-verslaggevers A. Arts en J. Delruelle verslag uitgebracht; - les juges-rapporteurs A. Arts et J. Delruelle ont fait rapport;
- zijn de voornoemde advocaten gehoord; - les avocats précités ont été entendus;
- is de zaak in beraad genomen. - l'affaire a été mise en délibéré.
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour.
III. In rechte III. En droit
- A - - A -
Ten aanzien van het eerste middel Quant au premier moyen
A.1.1. De Vlaamse Regering vordert de vernietiging van de gehele wet A.1.1. Le Gouvernement flamand demande l'annulation de toute la loi du
van 24 juni 1997 en voert daartoe drie middelen aan. 24 juin 1997 et formule à cette fin trois moyens.
Volgens het eerste middel schendt de aangevochten wet artikel 39 van Selon le premier moyen, la loi attaquée viole l'article 39 de la
de Grondwet en artikel 6, § 1, VI, eerste lid, 3°, van de bijzondere Constitution et l'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er, 3°, de la loi
wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles.
Die bepaling van de bijzondere wet maakt de gewesten exclusief bevoegd Cette disposition de la loi spéciale rend les régions seules
voor het afzet- en uitvoerbeleid. De federale overheid is weliswaar compétentes pour la politique des débouchés et des exportations.
bevoegd gebleven voor het verstrekken van waarborgen en voor een L'autorité fédérale demeure certes compétente pour octroyer des
beleid van coördinatie, samenwerking en bevordering, maar de Vlaamse Regering is van oordeel dat de wetgever die bevoegdheden te buiten is gegaan. A.1.2. De Ministerraad voert aan dat uit de parlementaire voorbereiding van de bijzondere wet blijkt dat de Belgische Dienst voor de Buitenlandse Handel (B.D.B.H.) als federale instelling wel degelijk past in het kader van de federaal gebleven bevoegdheden inzake afzet- en uitvoerbeleid en dat de wetgever dan ook bevoegd was om die federale instelling te reorganiseren. De Vlaamse Regering erkent dat de wetgever de B.D.B.H. vermocht te reorganiseren, maar niet om aan die dienst een opdracht te geven die ruimer is dan de overblijvende federale bevoegdheden. Zelfs de loutere bevestiging van de vroegere opdracht zou uit den boze zijn geweest. A.1.3. De Vlaamse Regering betoogt dat de bestreden wet niet kan worden gegrond op een van de bevoegdheden die nog aan de federale overheid zijn voorbehouden. De wet zou niets uit te staan hebben met het verstrekken van « garanties et mener une politique de coordination, de coopération et de promotion, mais le Gouvernement flamand considère que le législateur a excédé ces compétences. A.1.2. Le Conseil des ministres allègue que les travaux préparatoires de la loi spéciale font apparaître que l'Office belge du commerce extérieur (O.B.C.E.), en tant qu'institution fédérale, s'inscrit clairement dans le cadre de la compétence, demeurée fédérale, en matière de politique des débouchés et des exportations et que le législateur était dès lors compétent pour réorganiser cette institution fédérale. Le Gouvernement flamand reconnaît que le législateur était en droit de réorganiser l'O.B.C.E., mais non de confier à cet Office une mission qui est plus étendue que les compétences demeurées fédérales. Même la simple confirmation de l'ancienne mission aurait été inadmissible. A.1.3. Le Gouvernement flamand affirme que la loi attaquée ne peut être fondée sur l'une des compétences encore réservées à l'autorité fédérale. La loi n'aurait aucun rapport avec l'octroi de « garanties contre les
waarborgen [...] tegen export-, import- en investeringsrisico's » in risques à l'exportation, à l'importation et à l'investissement » au
de zin van artikel 6, § 1, VI, eerste lid, 3°, littera a), van de sens de l'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er, 3°, littera a), de la loi
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles, puisque sont
aangezien daarmede de activiteiten van de Nationale Delcrederedienst, visées par là les activités de l'Office national du ducroire, de
Creditexport en Copromex zijn bedoeld. Creditexport et de Copromex.
De aangevochten wet zou evenmin « coördinatie en samenwerking » in de La loi attaquée ne constituerait pas davantage une « coordination [ou]
zin van artikel 6, § 1, VI, eerste lid, 3°, littera b), van de coopération » au sens de l'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er, 3°,
bijzondere wet uitmaken : coördinatie is beperkt tot het op elkaar littera b), de la loi spéciale : la coordination se limite à
afstemmen van de wijze waarop het afzet- en uitvoerbeleid wordt l'alignement mutuel de la manière dont est menée la politique des
gevoerd en kan geen inhoudelijke draagwijdte hebben; samenwerking kan débouchés et d'exportation et elle ne saurait avoir une portée au
bezwaarlijk eenzijdig worden opgelegd, maar moet worden niveau du contenu; la coopération peut difficilement être imposée de
overeengekomen, op voet van gelijkheid, zodat een federale wet niet in manière unilatérale, mais doit être convenue sur un pied d'égalité, de
aanmerking komt om een maatregel van samenwerking te nemen, tenzij met sorte qu'une loi fédérale ne saurait prétendre prendre une mesure de
de instemming van de gewesten, die in casu niet voorhanden is. coopération, si ce n'est du consentement des régions, lequel est
inexistant en l'espèce.
Ten slotte zou de bestreden wet evenmin een maatregel van « Enfin, la loi entreprise ne saurait davantage être une mesure de «
bevordering » van afzet en uitvoer zijn in de zin van artikel 6, § 1, promotion » des débouchés et des exportations au sens de l'article 6,
VI, eerste lid, 3°, littera c), van de bijzondere wet, aangezien van § 1er, VI, alinéa 1er, 3°, littera c), de la loi spéciale, puisque la
het daartoe bij die bepaling voorgeschreven « overleg met de Gewesten « concertation avec les Régions » prescrite par cette disposition n'a
» geen sprake is geweest. De toevoeging, in dat artikel, dat het pas eu lieu. L'ajout fait à cet article, selon lequel la politique de
beleid van bevordering « bij voorkeur via in artikel 92bis, § 1, promotion doit être menée « de préférence par le biais d'accords de
bedoelde samenwerkingsakkoorden met één of meer Gewesten » moet coopération visées [lire : visés] à l'article 92bis, § 1er, avec une
geschieden, impliceert volgens de Vlaamse Regering dat de federale ou plusieurs Régions », implique, selon le Gouvernement flamand, que
overheid aan de gewesten ten minste moet voorstellen over de l'autorité fédérale doit au moins proposer aux régions de conclure un
voorgenomen maatregel een samenwerkingsakkoord te sluiten, wat te accord de coopération sur la mesure envisagée, ce qui n'a pas été fait
dezen niet is gebeurd. en l'espèce.
A.1.4. De Ministerraad voert aan dat de Vlaamse Regering nalaat aan te A.1.4. Le Conseil des ministres allègue que le Gouvernement flamand
geven in welke zin de omschrijving van de opdracht van de B.D.B.H. de omet d'indiquer en quoi la définition des missions de l'O.B.C.E.
federale bevoegdheid zou overschrijden en dat de opdracht zoals excéderait la compétence fédérale et que la tâche définie dans le
omschreven in het nieuwe artikel 2 van de wet van 16 juli 1948 slechts nouvel article 2 de la loi du 16 juillet 1948 ne constitue qu'une
een parafrasering is van de federaal gebleven bevoegdheden. paraphrase des compétences qui sont demeurées fédérales.
De Vlaamse Regering repliceert dat in het verzoekschrift voldoende Le Gouvernement flamand réplique qu'il est expliqué avec suffisamment
duidelijk is uiteengezet in welk opzicht artikel 6, § 1, VI, eerste de clarté dans la requête en quoi l'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er,
lid, 3°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 is geschonden en 3°, de la loi spéciale du 8 août 1980 est violé et qu'une comparaison
dat uit de vergelijking van die bepaling met de nieuwe de cette disposition avec la nouvelle définition des tâches de
taakomschrijving van de B.D.B.H. slechts kan worden afgeleid dat de l'O.B.C.E. peut seulement amener à conclure que la nouvelle mission,
nieuwe opdracht, zelfs al zou zij de federale bevoegdheid omvatten, même si elle inclut les compétences fédérales, dépasse - certainement
zeker verder reikt dan dat. - de loin celles-ci.
A.1.5. De Ministerraad betoogt dat met artikel 6, § 1, VI, eerste lid, A.1.5. Le Conseil des ministres affirme que l'article 6, § 1er, VI,
3°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 aan de federale overheid alinéa 1er, 3°, de la loi spéciale du 8 août 1980 a bien laissé à
wel degelijk de bevoegdheid werd gelaten om - zij het in overleg met l'autorité fédérale le pouvoir de mener - fût-ce en concertation avec
de gewesten - een beleid te voeren ter bevordering van de afzet en de les régions - une politique de promotion des débouchés et des
uitvoer. exportations.
De Ministerraad doet ook opmerken dat artikel 5 van de wet van 24 juni Le Conseil des ministres fait également remarquer que l'article 5 de
1997 bijna integraal overeenstemt met het tekstvoorstel dat naar la loi du 24 juin 1997 correspond quasi intégralement à la proposition
aanleiding van het overleg met de kabinetten van de de texte formulée par le chef de cabinet du ministre-président du
Ministers-Presidenten werd geformuleerd door de kabinetschef van de Gouvernement flamand à la suite de la concertation avec les cabinets
Minister-President van de Vlaamse Regering. des ministres-présidents.
De Vlaamse Regering erkent dat tussen het tekstvoorstel en de nieuwe Le Gouvernement flamand reconnaît qu'il existe des ressemblances entre
bevoegdheidsomschrijving van de B.D.B.H. gelijkenissen bestaan, maar la proposition de texte et la nouvelle définition des tâches de
l'O.B.C.E. mais souligne en même temps les différences et fait
wijst ook op de verschillen en doet opmerken dat de auteur van het observer que l'auteur de la proposition de texte a formulé
tekstvoorstel uitdrukkelijk voorbehoud maakte « bij het commentaar op explicitement une réserve « lors du commentaire de cet article, parce
dit artikel, omdat dit onvoldoende duidelijk maakt dat [het] que celui-ci n'établit pas suffisamment clairement que le droit
initiatiefrecht van [de] BDBH inzake promotieacties ingeperkt wordt d'initiative de l'O.B.C.E. en matière d'actions de promotion est
door initiatieven van de gewesten ». Daarin kan bezwaarlijk de « grote limité par les initiatives des régions ». Il est difficile d'y voir le
mate van consensus » worden gezien waarvan de Ministerraad gewag maakt. « haut degré de consensus » dont parle le Conseil des ministres.
Ten aanzien van het tweede middel Quant au deuxième moyen
A.2.1. In dat middel, dat subsidiair is aan het eerste, wordt de A.2.1. Ce moyen, qui est subsidiaire par rapport au premier, est pris
schending aangevoerd van artikel 6, § 1, VI, eerste lid, 3°, littera de la violation de l'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er, 3°, littera c),
c), van de bijzondere wet van 8 augustus 1980. de la loi spéciale du 8 août 1980.
Indien het Hof al zou aannemen dat de bestreden wet een maatregel van Même dans le cas où la Cour estimerait que la loi critiquée constitue
« bevordering » van de afzet en de uitvoer zou zijn in de zin van het une mesure de « promotion » des débouchés et des exportations au sens
voormelde artikel, quod non, dan nog moet volgens de Vlaamse Regering de l'article précité, quod non, il faut constater, selon le
worden vastgesteld dat niet is voldaan aan de bij die bepaling Gouvernement flamand, qu'il n'a pas été satisfait à la condition de
opgelegde vereiste van overleg. concertation imposée par cet article.
De Vlaamse Regering doet opmerken dat het overlegcomité zich over de Le Gouvernement flamand fait observer que le comité de concertation
aangelegenheid heeft gebogen naar aanleiding van een motie van de s'est penché sur cette question suite à une motion du Conseil flamand.
Vlaamse Raad. Evenwel, zo betoogt de Vlaamse Regering, impliceert de Or, dit le Gouvernement flamand, l'obligation de concertation à
vereiste van overleg die de federale bevoegdheid conditioneert laquelle est soumise la compétence fédérale implique nécessairement
noodzakelijk dat het de federale overheid is die formeel overleg moet que c'est à l'autorité fédérale qu'il appartient d'organiser
organiseren, wat volgens haar bovendien vóór het indienen van het formellement une concertation, ce qui, explique-t-il encore, doit en
ontwerp moet gebeuren, wil de notie « overleg » niet van elke zin worden ontdaan. outre se faire avant l'introduction d'un projet, si l'on veut que la
A.2.2. Volgens de Ministerraad impliceert de voorwaarde van overleg in notion de « concertation » ne soit pas vidée de son sens.
de eerste plaats dat er een gedachtewisseling tot stand wordt A.2.2. Selon le Conseil des ministres, l'obligation de concertation
gebracht, opdat de ene overheid rekening houdt met het standpunt van implique en premier lieu qu'il soit procédé à un échange de vues, afin
de andere overheid. De beslissende overheid behoudt evenwel haar que chaque autorité tienne compte du point de vue de l'autre.
volledige vrijheid van handelen. L'autorité qui décide conserve toutefois sa totale liberté d'action.
De Ministerraad wijst erop dat de wetten tot hervorming der Le Conseil des ministres souligne que les lois de réformes
instellingen geen bepalingen bevatten die een procedure voor het institutionnelles ne contiennent pas de dispositions qui prescrivent
overleg voorschrijven. Er zijn wel protocollen tot regeling van de une procédure de concertation. Il existe bien des protocoles réglant
onderscheiden vormen van medewerking, maar die zijn niet in rechte les différentes formes de collaboration, mais ceux-ci ne sont pas
afdwingbaar. opposables en droit.
Volgens de Ministerraad is er wel degelijk overleg gepleegd met de Selon le Conseil des ministres, une concertation avec les régions a
gewesten : het ontwerp is voorgelegd aan de kabinetten van de bien eu lieu : le projet a été soumis aux cabinets des
Ministers-Presidenten, die opmerkingen en suggesties konden ministres-présidents, qui ont pu formuler des observations et des
formuleren; het ontwerp is op diverse punten aangepast, rekening suggestions; le projet a été adapté sur plusieurs points, compte tenu
houdend met die commentaren; uit de briefwisseling van de kabinetschef de ces commentaires; il ressort de la correspondance échangée entre le
van de Minister-President van de Vlaamse Gemeenschap en de chef de cabinet du ministre-président de la Communauté flamande et le
kabinetschef van de Minister van Buitenlandse Handel blijkt dat er chef de cabinet du ministre du Commerce extérieur qu'il n'y a pas eu
niet alleen schriftelijk overleg is geweest, maar tevens dat er seulement une concertation par écrit mais que des discussions orales
mondelinge besprekingen hebben plaatsgevonden. ont également eu lieu.
A.2.3. De Vlaamse Regering erkent dat er informele contacten hebben A.2.3. Le Gouvernement flamand reconnaît que des contacts informels
plaatsgevonden tussen medewerkers van de twee voormelde kabinetten, ont eu lieu entre les collaborateurs des deux cabinets précités mais
maar betoogt dat met die contacten niet is voldaan aan de bij artikel soutient que par ces contacts il n'a pas été satisfait à l'obligation
6, § 1, VI, eerste lid, 3°, littera c), van de bijzondere wet de concertation prescrite par l'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er, 3°,
voorgeschreven vereiste van overleg : in de eerste plaats had de littera c), de la loi spéciale : tout d'abord, l'échange de vues n'a
gedachtewisseling geen betrekking op een door de federale Ministerraad pas porté sur un avant-projet de loi approuvé par le Conseil des
goedgekeurd voorontwerp van wet, maar op loutere werkdocumenten van ministres fédéral, mais sur de simples documents de travail de
kabinetsmedewerkers; de Ministerraad heeft de Raad van State advies collaborateurs du cabinet; le Conseil des ministres a demandé l'avis
gevraagd over een voorontwerp dat afwijkt van de voormelde du Conseil d'Etat sur un avant-projet qui s'écarte des documents de
werkdocumenten; dat voorontwerp werd nooit aan de Vlaamse Regering of travail précités; cet avant-projet n'a jamais été transmis au
aan het kabinet van de Minister-President overgezonden; de vermelding, Gouvernement flamand ou au cabinet du ministre-président; dire dans
in de memorie van toelichting, dat de tekst is gewijzigd om rekening l'exposé des motifs que le texte a été modifié pour tenir compte de
te houden met het advies van de Raad van State en zulks na nieuw l'avis du Conseil d'Etat et ceci après une nouvelle concertation avec
overleg met de gewesten, doet de waarheid geweld aan, tenzij een les régions travestit la réalité, à moins qu'une conversation
telefoongesprek van 8 maart 1996 daarvoor zou moeten doorgaan, wat téléphonique du 8 mars 1996 doive être considérée comme tenant lieu de
onaanvaardbaar is. concertation, ce qui est inadmissible.
De Vlaamse Regering voert ook aan dat de Ministerraad in gebreke Le Gouvernement flamand fait également valoir que le Conseil des
blijft om het bewijs te leveren van het overleg met de andere gewesten ministres reste en défaut de fournir la preuve de la concertation avec
en preciseert dat er van overleg slechts sprake kan zijn wanneer dit les autres régions et précise qu'il n'y a concertation que lorsque
plaatsvindt tussen de respectieve regeringen, minstens tussen de celle-ci a lieu entre les gouvernements respectifs, du moins entre les
bevoegde ministers, en niet tussen kabinetten of kabinetsmedewerkers. ministres compétents, et non entre les cabinets ou les collaborateurs des cabinets.
Volgens de Vlaamse Regering moet het protocol « tot regeling van de Selon le Gouvernement flamand, le protocole « réglant les différentes
onderscheiden vormen van medewerking tussen de Federale Regering en de formes de collaboration entre le Gouvernement fédéral et les
Gemeenschaps- en Gewestregeringen » (Belgisch Staatsblad, 5 oktober Gouvernements des communautés et des régions » (Moniteur belge, 5
1995) minstens worden beschouwd als een overeenkomst tussen de octobre 1995) doit au moins être considéré comme une convention entre
betrokken regeringen over hun interpretatie van de notie « overleg ». les gouvernements concernés quant à l'interprétation de la notion de «
De bij artikel 2 van dat protocol bepaalde procedure - inzonderheid de concertation ». La procédure fixée à l'article 2 de ce protocole - en
tijdige mededeling, vóór de beslissing, van alle nodige documenten - particulier la communication, en temps utile, avant la décision, de
werd niet gerespecteerd, terwijl enkel een dergelijke werkwijze naar tous les documents nécessaires - n'a pas été respectée, alors que
het oordeel van de Vlaamse Regering beantwoordt aan de door het Hof seule cette manière de procéder répond, selon le Gouvernement flamand,
gegeven definitie van overleg. à la définition de la concertation donnée par la Cour.
Ten aanzien van het derde middel Quant au troisième moyen
A.3.1. In dat middel, gericht tegen de artikelen 6 en 10 van de wet A.3.1. Dans ce moyen, dirigé contre les articles 6 et 10 de la loi du
van 24 juni 1997, wordt de schending aangevoerd van artikel 92ter, 24 juin 1997, est alléguée la violation de l'article 92ter, alinéa 1er,
eerste lid, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles et,
der instellingen en, bijkomend, van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, zowel op zichzelf beschouwd als in samenhang met de voormelde bepaling van de bijzondere wet, doordat in de bestreden artikelen de vertegenwoordiging van de gewesten in de organen van de B.D.B.H. is geregeld zonder het vereiste akkoord. De Vlaamse Regering citeert uit het advies van de Raad van State waarin is gesteld dat zowel het optreden van de Koning als de goedkeuring door de gewesten vereist is. Volgens de Vlaamse Regering maakt het regelen van de vertegenwoordiging van de gewesten in de B.D.B.H. bij wet in plaats van bij een in Ministerraad overlegd besluit, zoals is opgelegd bij artikel 92ter van de bijzondere wet, a fortiori zonder het akkoord van de gewesten, in ieder geval een onverantwoorde ongelijke behandeling uit ten opzichte van de gevallen waarin dat recht van de gewesten niet met voeten werd getreden. accessoirement, des articles 10 et 11 de la Constitution, considérés tant pour eux-mêmes qu'en combinaison avec la disposition précitée de la loi spéciale, en ce que les articles litigieux règlent la représentation des régions dans les organes de l'O.B.C.E. sans l'accord exigé. Le Gouvernement flamand cite l'avis du Conseil d'Etat dans lequel il est dit que tant l'intervention du Roi que l'accord des régions sont nécessaires. Selon le Gouvernement flamand, le fait de régler la représentation des régions au sein de l'O.B.C.E. par une loi en lieu et place d'un arrêté délibéré en Conseil des ministres, comme l'exige l'article 92ter de la loi spéciale, et a fortiori sans l'accord des régions, constitue en tout état de cause un traitement inégal injustifié par rapport aux cas dans lesquels ce droit des régions n'a pas été bafoué.
A.3.2. De Ministerraad antwoordt dat het betoog van de Vlaamse A.3.2. Le Conseil des ministres répond que l'affirmation du
Regering misleidend is waar enkel het advies van de Raad van State van Gouvernement flamand est trompeuse en ce qu'elle cite exclusivement
12 februari 1996 wordt geciteerd. De Ministerraad doet opmerken dat l'avis du Conseil d'Etat du 12 février 1996. Le Conseil des ministres
dat advies betrekking had op het oorspronkelijke voorontwerp, waarin fait observer que cet avis concernait l'avant-projet originaire, qui
de medewerking van de gewestregeringen in de organen van de B.D.B.H. imposait unilatéralement la collaboration des gouvernements de région
eenzijdig was opgelegd. dans les organes de l'O.B.C.E.
Wegens die kritiek werd het ontwerp nadien zo opgevat dat de gewesten En raison de cette critique, le projet a par la suite été conçu de
over de mogelijkheid konden beschikken om zich te laten telle sorte que les régions disposent de la faculté de se faire
vertegenwoordigen in de B.D.B.H., zonder daartoe verplicht te zijn. représenter à l'O.B.C.E., sans y être obligées. Etant donné qu'il
Aangezien er niet langer een eenzijdig opgelegde verplichting bestond, n'existait plus d'obligation imposée unilatéralement, il pouvait être
kon de procedure van artikel 92ter, eerste lid, van de bijzondere wet renoncé à l'application de la procédure de l'article 92ter, alinéa 1er,
naar het oordeel van de Ministerraad buiten toepassing worden gelaten op het niveau van de wet. de la loi spéciale au niveau de la loi, juge le Conseil des ministres.
De Ministerraad doet opmerken dat de Raad van State zich nadien over Le Conseil des ministres fait observer que le Conseil d'Etat s'est
de aangepaste tekst van het ontwerp heeft gebogen, naar aanleiding van ensuite penché sur le texte modifié du projet, suite à un amendement
een amendement dat ertoe strekte de vertegenwoordiging aan te passen visant à adapter la représentation des différentes régions, pour ce
om voor de particuliere sector rekening te houden met de respectieve qui concerne le secteur privé, afin de tenir compte de la part de
aandelen van de gewesten. De Raad van State was toen van oordeel dat chacune dans les exportations. Le Conseil d'Etat a considéré à cette
er geen bezwaren waren tegen de niet-toepassing van de procedure van occasion qu'il n'y avait pas d'objection à la non-application de la
artikel 92ter, eerste lid, van de bijzondere wet, voor zover de procédure de l'article 92ter, alinéa 1er, de la loi spéciale, pour
vertegenwoordiging van de gewesten binnen de organen van de B.D.B.H. autant que la représentation des régions au sein des organes de
als een mogelijkheid en op basis van de pariteitsregel werd l'O.B.C.E. soit conçue comme une faculté et soit conçue sur la base de
geconcipieerd. la règle de la parité.
A.3.3. De Vlaamse Regering repliceert dat het middel niet is afgeleid A.3.3. Le Gouvernement flamand réplique que le moyen n'est pas pris de
uit de schending van een advies van de Raad van State en dat niet kan la violation d'un avis du Conseil d'Etat et qu'on n'aperçoit pas en
worden ingezien waarom artikel 92ter, eerste lid, van de bijzondere quoi l'article 92ter, alinéa 1er, de la loi spéciale ne serait pas
wet niet toepasselijk zou zijn op de zogenaamde facultatieve applicable à la représentation prétendument facultative dans les
vertegenwoordiging in federale instellingen, laat staan wanneer de delegaties van de deelstaten even omvangrijk zouden zijn, nu dat artikel ter zake geen enkel onderscheid maakt. Volgens de Vlaamse Regering heeft de Raad van State in het tweede advies niet gezegd dat het voormelde artikel 92ter niet toepasselijk was, maar dat het artikel integendeel niet werd toegepast, zodat het advies geen argumenten biedt om het middel te ontkrachten. Voor het overige stelt de Vlaamse Regering vast dat de Ministerraad zich niet verweert op het stuk van de miskenning van het bij artikel 92ter, eerste lid, van de bijzondere wet bevestigde prerogatief van de Koning. instances fédérales, a fortiori lorsque les délégations des entités fédérées seraient d'une importance égale, dès lors que l'article ne fait aucune distinction à ce sujet. Selon le Gouvernement flamand, le Conseil d'Etat n'a pas dit, dans son second avis, que l'article 92ter précité n'était pas applicable mais, au contraire, que cet article n'a pas été appliqué, de sorte que cet avis ne fournit aucun argument de nature à énerver le moyen. Pour le surplus, le Gouvernement flamand constate que le Conseil des ministres ne se défend pas d'avoir violé la prérogative royale établie par l'article 92ter, alinéa 1er, de la loi spéciale.
A.4. De Waalse Regering heeft een memorie ingediend waarin zij A.4. Le Gouvernement wallon a introduit un mémoire dans lequel il
verklaart zich te gedragen naar de wijsheid van het Hof. déclare s'en remettre à la sagesse de la Cour.
- B - - B -
Ten aanzien van het eerste en het tweede middel Quant aux premier et deuxième moyens
B.1. In die middelen voert de Vlaamse Regering de schending aan van B.1. Dans ces moyens, le Gouvernement flamand dénonce la violation de
artikel 39 van de Grondwet en van artikel 6, § 1, VI, eerste lid, 3°, l'article 39 de la Constitution et de l'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er,
van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der 3°, de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles
instellingen (eerste middel) en inzonderheid van littera c) van (premier moyen) et en particulier du littera c) de cet article
voormeld artikel (tweede middel). Die middelen, gericht tegen het (deuxième moyen). Ces moyens, dirigés contre l'ensemble des
geheel van de bestreden bepalingen, worden samen onderzocht. dispositions attaquées, sont examinés conjointement.
B.2.1. Artikel 6, § 1, VI, eerste lid, 3°, van de bijzondere wet van 8 B.2.1. L'article 6, § 1er, VI, alinéa 1er, 3°, de la loi spéciale du 8
augustus 1980 tot hervorming der instellingen, zoals gewijzigd bij de août 1980 de réformes institutionnelles, tel qu'il a été modifié par
bijzondere wet van 16 juli 1993, bepaalt : la loi spéciale du 16 juillet 1993, dispose :
« De aangelegenheden bedoeld in artikel 107quater van de Grondwet « Les matières visées à l'article 107quater [actuellement l'article
[thans artikel 39] zijn : 39] de la Constitution sont :
[...] [...]
VI. Wat de economie betreft : VI. En ce qui concerne l'économie :
[...] [...]
3° Het afzet- en uitvoerbeleid, onverminderd de federale bevoegdheid 3° La politique des débouchés et des exportations, sans préjudice de
om : la compétence fédérale :
a) waarborgen te verstrekken tegen export-, import- en a) d'octroyer des garanties contre les risques à l'exportation, à
investeringsrisico's; l'importation et à l'investissement;
b) een beleid van coördinatie en samenwerking te voeren; b) de mener une politique de coordination et de coopération;
c) een beleid van bevordering te voeren in overleg met de Gewesten en, c) de mener une politique de promotion en concertation avec les
met het oog op een maximale efficiëntie, bij voorkeur via in artikel Régions et, par souci d'efficacité maximale, de préférence par le
92bis, § 1, bedoelde samenwerkingsakkoorden met één of meer Gewesten biais d'accords de coopération visés à l'article 92bis, § 1er, avec
». une ou plusieurs Régions ».
B.2.2. Uit de parlementaire voorbereiding van de bijzondere wet van 16 B.2.2. Il ressort des travaux préparatoires de la loi spéciale du 16
juli 1993 blijkt dat met het verstrekken van waarborgen tegen export-, juillet 1993 que par l'octroi de garanties contre les risques à
l'exportation, à l'importation et à l'investissement, l'on entend les
import- en investeringsrisico's zijn bedoeld de activiteiten van de activités de l'Office national du ducroire, de Creditexport et de
Nationale Delcrederedienst, Creditexport en Copromex en dat die Copromex et que cette compétence n'est pas réservée exclusivement à
bevoegdheid niet exclusief aan de federale overheid is voorbehouden : l'autorité fédérale : les régions disposent de la compétence parallèle
de gewesten zijn parallel bevoegd om met eigen middelen analoge pour octroyer des garanties analogues au moyen de fonds propres (Doc.
waarborgen te verstrekken (Gedr. St., Senaat, 1992-1993, nr. 558-1, p. 23, en nr. 558-5, pp. 68, 143 en 153-154). parl., Sénat, 1992-1993, n° 558-1, p. 23, et n° 558-5, pp. 68, 143 et 153-154).
Uit die parlementaire voorbereiding blijkt eveneens dat de federale Il en ressort également que la compétence fédérale en matière de
bevoegdheid inzake coördinatie en samenwerking inhoudt « dat de coordination et de coopération implique « que l'Office belge du
Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel instaat voor een centraal Commerce extérieur assure la gestion d'un fichier central de données
gegevens- en informatiebestand. Om redenen van functionele en et d'informations. Pour des raisons d'ordre fonctionnel et budgétaire,
budgettaire aard is het aangewezen dat er slechts één centrale il est opportun de ne gérer qu'une seule banque de données centrale
(federale) databank zou worden beheerd voor het inwinnen, verwerken en (fédérale) pour la collecte, le traitement et la distribution de
verspreiden van gegevens en informatie over de buitenlandse markten données et d'informations relatives aux marchés étrangers
(handelswetgevingen, douanereglementeringen, normen, (législations commerciales, réglementations en matière de douanes,
handelsstatistieken, zakenvoorstellen, aanbestedingen, grote normes, statistiques commerciales, propositions commerciales,
projecten, e.d.) met dien verstande en op voorwaarde dat deze databank adjudications, projets importants entre autres), étant entendu et à
rechtstreeks toegankelijk wordt gesteld voor de gewestelijke condition que les instances régionales (sans qu'elles doivent payer
instanties (zonder dat ze hiervoor een vergoeding dienen te betalen) une indemnité à cet effet), les entreprises exportatrices et les
en de Belgische diplomatieke en consulaire posten, [en] de bedrijven postes diplomatiques et consulaires belges à l'étranger aient un accès
die uitvoeren in het buitenland » (ibid., nr. 558-1, p. 24). direct à cette banque de données » (ibid., n° 558-1, p. 24).
Met betrekking tot het federale beleid inzake de bevordering van het En ce qui concerne la politique fédérale de promotion dans le cadre de
afzet- en uitvoerbeleid kan de federale overheid « initiatieven voor la politique des débouchés et des exportations, l'autorité fédérale «
bevordering nemen in overleg met de Gewesten en, met het oog op een peut prendre des initiatives de promotion, en concertation avec les
maximale efficiëntie, bij voorkeur via in artikel 92bis, § 1, bedoelde Régions et, en vue d'une efficacité maximale, de préférence par le
samenwerkingsakkoorden [...] met één of meer Gewesten [...]. [...] Ten biais des accords de coopération visés à l'article 92bis, § 1er,
einde de efficiëntie en de samenwerking nog verder te stimuleren zal conclus avec une ou plusieurs Régions. [...] Afin de promouvoir
de betrokkenheid [...] bij het beheer van de Belgische Dienst voor l'efficacité et la coopération, l'association des Régions à la gestion
Buitenlandse Handel worden versterkt » (ibid., pp. 24-25). de l'Office belge du Commerce extérieur sera renforcée » (ibid., pp.
B.3. De bestreden wet van 24 juni 1997 strekt ertoe de inrichting van 24-25). B.3. La loi entreprise du 24 juin 1997 a pour objet d'adapter
de Belgische Dienst voor de Buitenlandse Handel (B.D.B.H.) aan te l'organisation de l'Office belge du commerce extérieur (O.B.C.E.) au «
passen aan de « nieuwe context van samenwerking met de Gewesten » ten nouveau contexte de coopération avec les Régions » par suite du
gevolge van de overdracht, bij de bijzondere wet van 16 juli 1993, van transfert, opéré par la loi spéciale du 16 juillet 1993, de la
de bevoegdheid inzake het afzet- en uitvoerbeleid aan de Gewesten, « compétence en matière de politique des débouchés et des exportations
terwijl de federale overheid bepaalde bevoegdheden inzake aux régions, « en conservant au pouvoir fédéral certaines compétences
handelsbevordering, samenwerking en coördinatie blijft behouden » en matière de promotion, de coopération et de coordination » (Doc.
(Gedr. St., Kamer, 1995-1996, nr. 535/1, p. 2, en nr. 535/3, p. 2). parl., Chambre, 1995-1996, n° 535/1, p. 2, et n° 535/3, p. 2).
B.4. De artikelen 1 en 2 van de wet bevatten inleidende bepalingen. B.4. Les articles 1er et 2 de la loi contiennent des dispositions liminaires.
Artikel 3 betreft een terminologische aanpassing in het Nederlands L'article 3 modifie la terminologie néerlandaise du texte de la loi :
waarbij de de woorden « Raad van Beheer » in de wet worden vervangen les mots « Raad van Beheer » sont remplacés par les mots « Raad van
door « Raad van Bestuur ». Bestuur ».
Artikel 4 bepaalt dat de zetel van de B.D.B.H. is gevestigd in één van L'article 4 dispose que le siège de l'O.B.C.E. est établi dans une des
de gemeenten van het administratief arrondissement « Brussel-Hoofdstad communes de l'arrondissement administratif de « Bruxelles-Capitale ».
». Volgens de parlementaire voorbereiding bij die bepaling is het als Selon les travaux préparatoires de cette disposition, il n'est plus
gevolg van de nieuwe bevoegdheidsverdeling niet langer nodig over nécessaire, eu égard à la nouvelle répartition des compétences, de
gedecentraliseerde diensten te beschikken (Gedr. St., Kamer, disposer de services décentralisés (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n°
1995-1996, nr. 535/1, p. 2). 535/1, p. 2).
Artikel 5 van de bestreden wet vervangt artikel 2 van de wet van 16 L'article 5 de la loi entreprise remplace l'article 2 de la loi du 16
juli 1948 als volgt : juillet 1948 par ce qui suit :
« De Belgische Dienst voor de Buitenlandse Handel heeft tot doel bij « L'Office belge du Commerce extérieur a pour objet de contribuer au
te dragen tot de ontwikkeling van de Belgische handel met het développement du commerce belge avec l'étranger. Il exerce cette
buitenland. Hij oefent deze opdracht uit overeenkomstig de richtlijnen mission conformément aux directives du Ministre fédéral qui a le
van de federale minister onder wie de buitenlandse handel ressorteert, commerce extérieur dans ses attributions et dans le cadre de la
en in het kader van het handelsbeleid van de bevoegde federale en politique commerciale des autorités fédérale et régionales
gewestelijke overheden. Met het oog hierop handelt de Dienst in compétentes. A cet effet l'Office agit en concertation et en
overleg en coördinatie met de bevoegde gewestelijke overheden en in coordination avec les autorités régionales compétentes et en fonction
functie van de noden van de economische kringen die in het bijzonder des besoins des milieux économiques particulièrement intéressés au
bij de buitenlandse handel geïnteresseerd zijn. commerce extérieur.
In uitvoering van zijn opdracht is de Dienst belast met studie, Dans l'exercice de sa tâche, l'Office est chargé d'une mission
documentatie en voorlichting ten dienste van de buitenlandse handel en d'étude, de documentation et d'information au service du commerce
voert hij een promotiebeleid in overleg met de Gewesten. Hij kan extérieur et il mène une politique de promotion, en concertation avec
eveneens zijn medewerking verlenen met het doel om de minnelijke les Régions. Il peut prêter également son concours en vue de faciliter
beslechting van handelsgeschillen van private aard te vergemakkelijken. » le règlement amiable de différends commerciaux d'ordre privé. »
De artikelen 6 en volgende van de bestreden wet hebben betrekking op Les articles 6 et suivants de la loi entreprise portent sur
de inrichting en werking van de B.D.B.H. l'organisation et le fonctionnement de l'O.B.C.E.
De bestreden bepalingen betreffen aangelegenheden die door artikel 6, Les dispositions attaquées concernent des matières que l'article 6, §
§ 1, VI, eerste lid, 3°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 1er, VI, alinéa 1er, 3°, de la loi spéciale du 8 août 1980 laisse à la
onder de bevoegdheid van de federale overheid zijn gelaten. compétence de l'autorité fédérale.
B.5. De Vlaamse Regering is evenwel van oordeel dat het geheel van de B.5. Le Gouvernement flamand estime toutefois que l'ensemble des
betwiste bepalingen niet kon worden aangenomen zonder inachtneming van dispositions contestées ne pouvait être adopté sans recourir à la
het in voormelde littera c) bedoelde overleg. concertation visée au susdit littera c).
Aangezien het voormelde artikel enkel in littera c), betreffende het « Dès lors que l'article précité ne prévoit la concertation avec les
beleid van bevordering », in het overleg met de gewesten voorziet, régions qu'au littera c), qui concerne la « politique de promotion »,
heeft die verplichting van overleg geen betrekking op het geheel van cette obligation de concertation ne porte pas sur l'ensemble des
de in het 3° van die bepaling beoogde aangelegenheden. Weliswaar matières visées au 3° de la disposition susmentionnée. Sans doute
belast het tweede lid van artikel 5 van de bestreden wet de Dienst met l'alinéa 2 de l'article 5 de la loi entreprise charge-t-il l'Office de
het voeren van « een promotiebeleid in overleg met de Gewesten ». Die mener « une politique de promotion, en concertation avec les Régions
bepaling stelt evenwel niet een dergelijk beleid in werking, maar ». Toutefois, cette disposition ne met pas en oeuvre une telle
wijst een instrument aan dat met name die inwerkingstelling mogelijk politique mais désigne un instrument qui doit permettre notamment de
moet maken. De aanwijzing van een dergelijk instrument vereist niet la mettre en oeuvre. La désignation de cet instrument ne nécessite pas
het overleg bedoeld in littera c). Het is in het stadium van de la concertation visée au littera c). C'est au stade de la
concretisering van het federale beleid inzake de afzet en uitvoer dat concrétisation de la politique fédérale en matière de débouchés et
dit overleg plaatsvindt. d'exportations que cette concertation a lieu.
B.6. Het eerste en het tweede middel zijn niet gegrond. B.6. Les premier et deuxième moyens ne sont pas fondés.
Ten aanzien van het derde middel Quant au troisième moyen
B.7. Het middel, gericht tegen de artikelen 6 en 10 van de wet van 24 B.7. Le moyen, qui est dirigé contre les articles 6 et 10 de la loi du
juni 1997, is afgeleid uit de schending van artikel 92ter, eerste lid, 24 juin 1997, est pris de la violation de l'article 92ter, alinéa 1er,
van de bijzondere wet van 8 augustus 1980. Bijkomend wordt ook de de la loi spéciale du 8 août 1980. Est en outre invoquée la violation
schending aangevoerd van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan des articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison ou non
niet gelezen in samenhang met de voormelde bepaling van de bijzondere avec la disposition précitée de la loi spéciale.
wet. B.8. Artikel 6 van de bestreden wet bepaalt : B.8. L'article 6 de la loi entreprise dispose :
« Artikel 3 van dezelfde wet wordt vervangen door de volgende bepaling « L'article 3 de la même loi est remplacé par la disposition suivante
: :
"

Art. 3.De Dienst wordt beheerd door een Raad van Bestuur die is

"

Art. 3.L'Office est géré par un Conseil d'Administration composé de

samengesteld uit vierentwintig leden. vingt-quatre membres.
De federale overheid wordt hierin vertegenwoordigd door zes leden L'autorité fédérale y est représentée par six membres nommés par le
benoemd door de Koning, bij een in Ministerraad overlegd koninklijk Roi, par arrêté royal délibéré en Conseil des Ministres, sur
besluit, op voordracht van de federale minister onder wie de proposition du Ministre fédéral qui a le commerce extérieur dans ses
buitenlandse handel ressorteert. Van deze leden zijn er drie attributions. Parmi ces membres, trois sont d'expression française et
Franstalig en drie Nederlandstalig. trois d'expression néerlandaise.
De gewestelijke overheden beschikken over de mogelijkheid zich te Les autorités régionales ont la faculté de se faire représenter par
laten vertegenwoordigen door zes leden benoemd door de Koning. Twee six membres nommés par le Roi. Deux membres peuvent être proposés par
leden kunnen worden voorgedragen door de Regering van het Waalse le Gouvernement de la Région wallonne, deux par le Gouvernement
Gewest, twee door de Vlaamse Regering en twee door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, van wie, wat deze laatsten betreft, de ene Franstalig en de andere Nederlandstalig is. De particuliere sector wordt vertegenwoordigd door twaalf leden benoemd door de Koning op voordracht van de federale minister onder wie de buitenlandse handel ressorteert. Vier leden, twee Franstaligen en twee Nederlandstaligen, worden benoemd op grond van een lijst met acht kandidaten voorgedragen door de federale representatieve werkgeversorganisaties. Twee leden, de ene Franstalig en de andere Nederlandstalig, worden benoemd op grond van een lijst met vier kandidaten voorgedragen door de representatieve werknemersorganisaties. De gewestelijke ministers onder wie de flamand et deux par le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale dont, pour ces derniers, l'un est d'expression française et l'autre d'expression néerlandaise. Le secteur privé est représenté par douze membres, nommés par le Roi, sur proposition du Ministre qui a le commerce extérieur dans ses attributions. Quatre membres, dont deux d'expression française et deux d'expression néerlandaise, sont nommés sur base d'une liste de huit candidats proposés par les organisations fédérales représentatives des employeurs. Deux membres, l'un d'expression française et l'autre d'expression néerlandaise, sont nommés sur base d'une liste de quatre candidats proposés par les organisations représentatives des travailleurs. Les Ministres régionaux qui ont le Commerce extérieur
buitenlandse handel ressorteert, beschikken over de mogelijkheid zes dans leurs attributions ont la faculté de proposer six membres à la
leden voor benoeming voor te dragen : twee op voordracht van de nomination : deux sur proposition du Ministre du Gouvernement flamand,
minister van de Vlaamse Regering, twee op voordracht van de minister van de Regering van het Waalse Gewest en twee, één Franstalige en één Nederlandstalige, op voordracht van de minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering. De gewestelijke ministers doen dan hun voordracht op grond van een lijst van telkens vier kandidaten voorgedragen door de gewestelijke representatieve werkgeversorganisaties. De leden van de Raad van Bestuur die de particuliere sector vertegenwoordigen, worden benoemd voor een periode van vier jaar. Hun mandaat is vernieuwbaar. De duur van het mandaat van de leden die de federale overheid en de gewestelijke overheden vertegenwoordigen, is gebonden aan de duur van hun respectieve regeringen. De bestuurders vervullen evenwel hun mandaat totdat hun vervanging effectief is. De Voorzitter wordt benoemd uit de federale leden van de Raad door de Koning op voordracht van de federale minister onder wie de buitenlandse Handel ressorteert. Bovendien kiest de Raad uit zijn deux sur proposition du Ministre du Gouvernement de la Région wallonne et deux, dont l'un d'expression néerlandaise et l'autre d'expression française, sur proposition du Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale. Les Ministres régionaux font alors leurs propositions sur base de listes comprenant chacune quatre candidats présentés par les organisations régionales représentatives des employeurs. Les membres du Conseil d'Administration qui représentent le secteur privé sont nommés pour un terme de quatre ans. Leur mandat est renouvelable. La durée du mandat des membres qui représentent l'autorité fédérale et les autorités régionales est liée à la durée de leurs gouvernements respectifs. Toutefois, les administrateurs exercent leur mandat jusqu'à ce que leur remplacement soit effectif. Le Président est nommé par le Roi sur proposition du Ministre fédéral qui a le commerce extérieur dans ses attributions parmi les membres fédéraux du Conseil. En outre, le Conseil élit en son sein deux
midden twee ondervoorzitters." » Vice-Présidents." »
Artikel 10 van die wet luidt : L'article 10 de cette loi dispose :
« Artikel 9 van dezelfde wet wordt vervangen door de volgende bepaling « L'article 9 de la même loi est remplacé par la disposition suivante
: :
"

Art. 9.Een Coördinatiecomité onderzoekt de zaken die aan de Raad van

"

Art. 9.Un Comité de Coordination instruit les affaires à soumettre

Bestuur dienen te worden voorgelegd, staat in voor de opvolging au Conseil d'Administration, assure leur suivi ainsi que la
daarvan alsook voor de coördinatie van de bevordering van de coordination de la promotion du commerce extérieur entre les services
buitenlandse handel tussen de federale en gewestelijke overheden. Het fédéral et régionaux. Il exerce ses activités dans le cadre des
oefent zijn activiteiten uit in het kader van de algemene, door de orientations générales définies par le Conseil d'Administration.
Raad van Bestuur bepaalde richtlijnen.
Het Coördinatiecomité is samengesteld uit : Le Comité de Coordination est composé :
- de Directeur-generaal van de Dienst, de - du Directeur général de l'Office, de l'Administrateur-Directeur
Administrateur-Directeur-generaal van de Buitenlandse Economische général des Relations économiques extérieures et d'un délégué du
Betrekkingen en een afgevaardigde van de federale Regering benoemd op Gouvernement fédéral nommé sur proposition du Ministre fédéral qui a
voordracht van de federale minister onder wie de buitenlandse handel le commerce extérieur dans ses attributions, en tant que représentants
ressorteert, in de hoedanigheid van vertegenwoordigers van de federale overheid; de l'autorité fédérale;
- als de Regering van het betrokken Gewest aldus beslist, de leidende - si le Gouvernement de la Région concernée en décide ainsi, du
ambtenaar van de Agence wallonne à l'Exportation, van de Vlaamse fonctionnaire dirigeant de l'Agence wallonne à l'Exportation, du
Dienst voor de Buitenlandse Handel en van de Dienst van de Vlaamse Dienst voor de Buitenlandse Handel et du Service du Commerce
Buitenlandse Handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in de extérieur de la Région de Bruxelles-Capitale, en tant que
hoedanigheid van vertegenwoordigers van de gewestelijke overheid die représentants des autorités régionales siégeant au Conseil
zitting hebben in de Raad van Bestuur; d'Administration;
- zes leden benoemd door de Raad van Bestuur uit de vertegenwoordigers - de six membres nommés par le Conseil d'Administration parmi les
van de particuliere sector die daarin zitting hebben. Van deze zes leden zijn er drie gekozen uit de leden die benoemd werden op voordracht van de representatieve federale werkgeversorganisaties. De drie andere leden worden gekozen uit de leden benoemd op voordracht van elk van de gewestelijke Ministers. Het Comité kiest uit zijn midden een voorzitter en een ondervoorzitter. Het vergadert ten minste tien keer per jaar. Niettemin kan de voorzitter of, bij ontstentenis van deze, de ondervoorzitter, het Comité te allen tijde bijeenroepen, hetzij op zijn initiatief, hetzij op verzoek van ten minste drie van zijn leden." » représentants du secteur privé qui siègent en son sein. Parmi ces six membres, trois sont choisis parmi les membres nommés sur proposition des organisations fédérales représentatives des employeurs. Les trois autres membres sont choisis parmi les membres nommés sur proposition de chacun des Ministres régionaux. Le Comité élit en son sein un président et un vice-président. Il se réunit au moins dix fois par an. Néanmoins, le président, et à son défaut le vice-président, peut le convoquer à tout moment, soit à son initiative, soit sur demande d'au moins trois de ses membres." »
B.9. Het eerste lid van artikel 92ter van de bijzondere wet van 8 B.9. L'alinéa 1er de l'article 92ter de la loi spéciale du 8 août 1980
augustus 1980 bepaalt : énonce :
« Bij in Ministerraad overlegd koninklijk besluit, genomen na akkoord « Le Roi règle, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, pris de
van de bevoegde Regeringen, regelt de Koning de vertegenwoordiging van l'accord des Gouvernements compétents, la représentation des
de Gemeenschappen en de Gewesten, naargelang van het geval, in de Communautés et des Régions, selon le cas, dans les organes de gestion
beheers- of beslissingsorganen van de nationale instellingen en ou de décision des institutions et organismes nationaux, notamment
organismen, onder meer met een adviserende en controlerende taak, die Hij aanduidt. » consultatifs et de contrôle, qu'Il désigne. »
B.10. Zonder dat uitspraak moet worden gedaan over de toepasselijkheid B.10. Sans qu'il soit nécessaire de se prononcer sur l'applicabilité
van artikel 92ter, eerste lid, van de bijzondere wet van 8 augustus de l'article 92ter, alinéa 1er, de la loi spéciale du 8 août 1980 en
1980, bij ontstentenis van de door die bepaling, in fine, vereiste l'absence de la désignation par le Roi, requise par cette disposition,
aanwijzing, door de Koning, van de federale instellingen en organen in fine, des institutions et des organismes fédéraux au sein desquels
binnen welke de vertegenwoordiging van de gemeenschappen en de la représentation des communautés et des régions doit être réglée par
gewesten moet worden geregeld bij in Ministerraad overlegd koninklijk arrêté royal délibéré en Conseil des ministres avec l'accord des
besluit, genomen na akkoord van de bevoegde regeringen, volstaat het gouvernements compétents, il suffit de constater que cette disposition
op te merken dat die bepaling in de bijzondere wet van 8 augustus 1980 a été insérée dans la loi spéciale du 8 août 1980 dans le but
werd ingevoegd om een verplichte deelname van de gemeenschappen en de d'organiser une participation obligatoire des communautés et des
gewesten aan de betrokken organen te organiseren, en niet om de régions aux organes concernés, et non pour mettre en oeuvre les
facultatieve deelnameprocédés in werking te stellen.
Te dezen, en in tegenstelling tot het voorontwerp van wet, dat de procédés facultatifs de participation.
gewesten ertoe verplichtte deel te nemen aan de oprichting van de En l'espèce, contrairement à l'avant-projet de loi qui obligeait les
organen van de B.D.B.H., maakt de aangenomen tekst die deelname régions à participer à la constitution des organes de l'O.B.C.E., le
facultatief. Het was dus niet noodzakelijk een beroep te doen op de texte adopté rend cette participation facultative. Il n'était donc pas
procédés beoogd door artikel 92ter, eerste lid, van de bijzondere wet. nécessaire de recourir aux procédés visés par l'article 92ter, alinéa
In zoverre het middel betrekking heeft op de schending van artikel 1er, de la loi spéciale.
92ter van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 is het niet gegrond. En tant que le moyen a trait à la violation de l'article 92ter de la
loi spéciale du 8 août 1980, il n'est pas fondé.
B.11. De verzoekende partij verklaart dat de miskenning van artikel B.11. La partie requérante soutient que la violation de l'article
92ter van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 « derhalve tevens een schending uit[maakt] van het gelijkheidsbeginsel ». Aangezien artikel 92ter niet is geschonden, faalt het middel in dit onderdeel naar recht. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 10 februari 1999. De griffier, L. Potoms. De voorzitter, 92ter de la loi spéciale du 8 août 1980 constitue « donc aussi une violation du principe d'égalité ». Dès lors que l'article 92ter n'est pas violé, le moyen en cette branche manque en droit. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 10 février 1999. Le greffier, L. Potoms. Le président,
L. De Grève. L. De Grève.
^