Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest Van Het Grondwettelijk Hof van --
← Terug naar "Arrest nr. 138/98 van 16 december 1998 Rolnummer 1271 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 12, F, van de wet van 20 mei 1997 houdende diverse maatregelen inzake ambtenarenzaken, ingesteld door de v.z.w. Nationale Confederatie der Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de rechters H. (...)"
Arrest nr. 138/98 van 16 december 1998 Rolnummer 1271 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 12, F, van de wet van 20 mei 1997 houdende diverse maatregelen inzake ambtenarenzaken, ingesteld door de v.z.w. Nationale Confederatie der Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de rechters H. (...) Arrêt n° 138/98 du 16 décembre 1998 Numéro du rôle : 1271 En cause : le recours en annulation de l'article 12, F, de la loi du 20 mai 1997 portant diverses mesures en matière de fonction publique, introduit par l'a.s.b.l. Confédération nation La Cour d'arbitrage, composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H. Boel, L(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Arrest nr. 138/98 van 16 december 1998 Arrêt n° 138/98 du 16 décembre 1998
Rolnummer 1271 Numéro du rôle : 1271
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 12, F, van de wet En cause : le recours en annulation de l'article 12, F, de la loi du
van 20 mei 1997 houdende diverse maatregelen inzake ambtenarenzaken, 20 mai 1997 portant diverses mesures en matière de fonction publique,
ingesteld door de v.z.w. Nationale Confederatie der Griffiers, introduit par l'a.s.b.l. Confédération nationale des greffiers,
Secretarissen en Personeel van de Griffies en de Parketten van de secrétaires et du personnel des greffes et des parquets des cours et
Hoven en Rechtbanken (Ceneger) en H. Vanmaldeghem. tribunaux (Ceneger) et H. Vanmaldeghem.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H.
rechters H. Boel, L. François, J. Delruelle, R. Henneuse en M. Boel, L. François, J. Delruelle, R. Henneuse et M. Bossuyt, assistée
Bossuyt, bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter L. De Grève, du greffier L. Potoms, présidée par le président L. De Grève,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep I. Objet du recours
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 7 januari Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 7
1998 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 8 janvier 1998 et parvenue au greffe le 8 janvier 1998, l'a.s.b.l.
januari 1998, hebben de v.z.w. Nationale Confederatie der Griffiers, Confédération nationale des greffiers, secrétaires et du personnel des
Secretarissen en Personeel van de Griffies en de Parketten van de greffes et des parquets des cours et tribunaux, dont le siège social
Hoven en Rechtbanken, met maatschappelijke zetel te 1000 Brussel, est établi à 1000 Bruxelles, palais de Justice, place Poelaert, et H.
Gerechtsgebouw, Poelaertplein, en H. Vanmaldeghem, wonende te 9840 De Vanmaldeghem, demeurant à 9840 De Pinte, Reevijver 6, ont introduit un
Pinte, Reevijver 6, beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 12,
F, van de wet van 20 mei 1997 houdende diverse maatregelen inzake recours en annulation de l'article 12, F, de la loi du 20 mai 1997
ambtenarenzaken (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 8 juli 1997). portant diverses mesures en matière de fonction publique (publiée au Moniteur belge du 8 juillet 1997).
II. De rechtspleging II. La procédure
Bij beschikking van 8 januari 1998 heeft de voorzitter in functie de Par ordonnance du 8 janvier 1998, le président en exercice a désigné
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage.
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. des articles 71 ou 72 de la loi organique.
Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi
organieke wet bij op 26 februari 1998 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 26 février 1998.
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 11 maart 1998. Moniteur belge du 11 mars 1998.
De Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, heeft een memorie Le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, a
ingediend bij op 9 april 1998 ter post aangetekende brief. introduit un mémoire par lettre recommandée à la poste le 9 avril
Van die memorie is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de 1998. Ce mémoire a été notifié conformément à l'article 89 de la loi
organieke wet bij op 28 april 1998 ter post aangetekende brief. organique, par lettre recommandée à la poste le 28 avril 1998.
De verzoekende partijen hebben een memorie van antwoord ingediend bij Les parties requérantes ont introduit un mémoire en réponse par lettre
op 26 mei 1998 ter post aangetekende brief. recommandée à la poste le 26 mai 1998.
Bij beschikking van 30 juni 1998 heeft het Hof de termijn waarbinnen Par ordonnance du 30 juin 1998, la Cour a prorogé jusqu'au 7 janvier
het arrest moet worden gewezen, verlengd tot 7 januari 1999. 1999 le délai dans lequel l'arrêt doit être rendu.
Bij beschikking van 23 september 1998 heeft het Hof de zaak in Par ordonnance du 23 septembre 1998, la Cour a déclaré l'affaire en
gereedheid verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 4 état et fixé l'audience au 4 novembre 1998.
november 1998.
Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats,
bij op 24 september 1998 ter post aangetekende brieven. par lettres recommandées à la poste le 24 septembre 1998.
Op de openbare terechtzitting van 4 november 1998 : A l'audience publique du 4 novembre 1998 :
- zijn verschenen : - ont comparu :
. Mr. D. Lindemans, advocaat bij de balie te Brussel, voor de . Me D. Lindemans, avocat au barreau de Bruxelles, pour les parties
verzoekende partijen; requérantes;
. Mr. W. Timmermans loco Mr. P. Peeters, advocaten bij de balie te . Me W. Timmermans loco Me P. Peeters, avocats au barreau de
Brussel, voor de Ministerraad; Bruxelles, pour le Conseil des ministres;
- hebben de rechters-verslaggevers M. Bossuyt en R. Henneuse verslag uitgebracht; - les juges-rapporteurs M. Bossuyt et R. Henneuse ont fait rapport;
- zijn de voornoemde advocaten gehoord; - les avocats précités ont été entendus;
- is de zaak in beraad genomen. - l'affaire a été mise en délibéré.
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour.
III. In rechte III. En droit
- A - - A -
Verzoekschrift Requête
A.1.1. In het eerste onderdeel van het verzoekschrift voeren de A.1.1. Dans la première partie de la requête, les requérants avancent
verzoekers argumenten aan tot staving van hun belang bij het beroep des arguments visant à démontrer leur intérêt au recours en
tot vernietiging. annulation.
Op grond van artikel 1 van de wet van 19 december 1974 tot regeling En vertu de l'article 1er de la loi du 19 décembre 1974 organisant les
van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar relations entre les autorités publiques et les syndicats des agents
personeel komt het aan de Koning toe de bij die wet vastgestelde relevant de ces autorités, il appartient au Roi de rendre applicable
regeling onder de voorwaarden en binnen de grenzen welke Hij vaststelt ou non le régime institué par cette loi, aux conditions et dans les
al dan niet van toepassing te verklaren op bepaalde categorieën van limites qu'Il fixe, à certaines catégories de personnes, parmi
personen, waaronder het personeel behorend tot « de diensten die de lesquelles le personnel relevant des « services qui assistent le
rechterlijke macht ter zijde staan ». De bestreden bepaling beoogt de pouvoir judiciaire ». La disposition entreprise vise à exclure les
uitsluiting van de griffiers uit de categorie van personen op wie de greffiers de la catégorie des personnes auxquelles la loi précitée
voormelde wet niet van toepassing kan worden verklaard. peut être déclarée inapplicable.
A.1.2. De verzoekers menen dat ze nu reeds een voldoende actueel A.1.2. Les requérants estiment qu'ils justifient dès à présent d'un
belang hebben bij de vernietiging van de bestreden bepaling, ondanks intérêt actuel suffisant pour demander l'annulation de la disposition
het feit dat nog een koninklijk besluit is vereist om de wet effectief entreprise, bien qu'un arrêté royal soit encore requis pour rendre la
op de griffiers van toepassing te maken, en ondanks het feit dat het loi effectivement applicable aux greffiers et qu'à leur estime, il
volgens hen betwistbaar is en zeker niet ondubbelzinnig is dat soit contestable et certainement pas indubitable que les greffiers
griffiers begrepen zijn onder de woorden « personeel behorend tot de relèvent du « personnel appartenant aux services qui assistent le
diensten die de rechterlijke macht ter zijde staan » zodat de vraag pouvoir judiciaire », en sorte que la question est de savoir si les
rijst of de griffiers door de enkele wijziging van artikel 1, § 2, 2°, greffiers, par la seule modification de l'article 1er, § 2, 2°,
wel binnen de werkingssfeer van de wet kunnen worden gebracht op grond peuvent vraiment entrer dans le champ d'application de la loi sur la
van artikel 1, § 1, 1°. base de l'article 1er, § 1er, 1°.
A.1.3. Wat specifiek de eerste verzoekende partij betreft, wordt erop A.1.3. En ce qui concerne spécifiquement la première partie
gewezen dat ze de beroepsbelangen van onder meer de griffiers requérante, il est souligné qu'elle défend notamment les intérêts
behartigt, dat haar maatschappelijk doel zich derhalve onderscheidt professionnels des greffiers, que son objet social se distingue donc
van het algemeen belang, dat ze dat doel ook werkelijk nastreeft en de l'intérêt général, qu'elle poursuit effectivement cet objectif et
dat ze als gesprekspartner fungeert voor de Minister van Justitie en qu'elle est l'interlocuteur du ministre de la Justice et de la
de Commissie voor de Justitie in verband met de zaken die de griffiers commission de la Justice pour les matières qui concernent les
aanbelangen. greffiers.
Zowel de verzoekster zelf als de griffiers worden rechtstreeks en Tant la requérante elle-même que les greffiers sont directement et
ongunstig geraakt door het feit dat de griffiers niet langer défavorablement affectés par la circonstance que les greffiers ne sont
onttrokken blijven aan de werkingssfeer van de wet van 19 december plus soustraits au champ d'application de la loi du 19 décembre 1974
1974 en gelijkgesteld worden met overheidspersoneel in het algemeen en et sont assimilés au personnel des services publics en général et au
met het personeel van de griffies en van de parketten in het personnel des greffes et des parquets en particulier. En outre, du
bijzonder. Bovendien dreigt de tenuitvoerlegging van de bestreden fait de l'exécution de la disposition litigieuse, la partie requérante
bepaling de verzoekster te verdringen als gesprekspartner van de overheid. risque de ne plus être l'interlocuteur des pouvoirs publics.
A.1.4. De tweede verzoeker, die hoofdgriffier is, doet eveneens A.1.4. Le deuxième requérant est greffier en chef et justifie
blijken van het rechtens vereiste belang, nu de bestreden bepaling hem également de l'intérêt requis en droit, dès lors que la disposition
voor sommige aspecten van zijn statuut ten onrechte onttrekt aan een entreprise le prive à tort, pour certains aspects de son statut, d'une
eigen, van die van de andere ambtenaren onderscheiden positie. situation spécifique, distincte de celle des autres fonctionnaires.
A.2.1. In een enig middel verwijten de verzoekers de bestreden A.2.1. Dans un moyen unique, les requérants soutiennent que la
bepaling een schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet disposition entreprise viole les articles 10 et 11 de la Constitution
doordat de griffiers van de rechterlijke orde voortaan inzake de en ce que les greffiers de l'ordre judiciaire sont dorénavant, en ce
betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel qui concerne les relations entre l'autorité et les syndicats de son
gelijk worden behandeld met het personeel behorend tot de besturen en personnel, assimilés au personnel relevant des administrations et
de andere diensten van de Staat, met inbegrip van onder meer de autres services de l'Etat, en ce compris notamment les services qui
diensten die de rechterlijke macht ter zijde staan, en de griffiers assistent le pouvoir judiciaire, et que les greffiers sont extraits du
worden onttrokken aan de groep van personen bedoeld in artikel 1, § 2, groupe des personnes visées à l'article 1er, § 2, de la loi du 19
van de wet van 19 december 1974 die worden uitgesloten van de décembre 1974 qui sont exclues du champ d'application potentiel de
mogelijke werkingssfeer van die wet en tot wie onder meer de cette loi, dont relèvent notamment les magistrats.
magistraten behoren.
A.2.2. De verzoekers betogen dat de situatie van de griffiers dermate A.2.2. Les requérants déclarent que la situation des greffiers est à
verschilt van die van de ambtenaren dat zij niet zonder schending van ce point différente de celle des fonctionnaires qu'ils ne sauraient
het gelijkheidsbeginsel aan hetzelfde vakbondsstatuut kunnen worden être soumis au même statut syndical sans que le principe d'égalité
onderworpen. Ter ondersteuning van die stelling verwijzen ze naar de soit violé. A l'appui de cette thèse, ils renvoient à la jurisprudence
rechtspraak van het Hof waaruit blijkt dat de griffiers minstens voor de la Cour, dont il ressort que les greffiers, à tout le moins pour
welbepaalde elementen van hun rechtspositie zich op wezenlijke en
relevante wijze onderscheiden van de andere ambtenaren. certains éléments précis de leur statut, se distinguent
Het ambt van griffier vertoont een tweeledigheid doordat de griffier, fondamentalement et de manière pertinente des autres fonctionnaires.
enerzijds, fungeert als openbaar ambtenaar belast met gerechtelijke La fonction du greffier présente deux aspects en ce qu'il est un
taken en, anderzijds, de rechter moet bijstaan in de fonctionnaire public chargé de tâches judiciaires, d'une part, et doit
ambtsverrichtingen waardoor hij optreedt als lid van de rechterlijke orde. assister le juge dans l'exercice de ses fonctions, d'autre part, ce en
Het statuut van de griffiers wordt bij wet vastgesteld en niet door de quoi il agit comme membre de l'ordre judiciaire.
Koning, zoals voor nagenoeg alle ambtenaren, waardoor zij ook Le statut des greffiers est fixé par la loi et non par le Roi, comme
wezenlijk verschillen. Die specificiteit heeft ook tot gevolg dat de pour la quasi-totalité des fonctionnaires, ce en quoi ils diffèrent
gelijkstelling van beide categorieën voor de toepassing van de wet van aussi fondamentalement. Cette spécificité a également pour effet que
19 december 1974 zelfs niet werkbaar is. l'assimilation des deux catégories pour l'application de la loi du 19
Ook het disciplinair statuut en de taken van de griffier onderscheiden décembre 1974 n'est même pas en mesure de fonctionner.
hem van de ambtenaren. De griffier verleent bijstand aan de rechter Le statut disciplinaire et les tâches du greffier le distinguent aussi
waarbij hij een zekere onafhankelijkheid geniet die door de des fonctionnaires. Lorsqu'il assiste le juge, le greffier jouit d'une
onderwerping aan het vakbondsstatuut in het gedrang zou kunnen worden certaine indépendance, qui pourrait être compromise s'il était soumis
gebracht. au statut syndical.
Besluitend stellen de verzoekers dat de griffier van de rechterlijke En guise de conclusion, les requérants font valoir que le greffier de
orde zowel naar de inhoud en de wijze van totstandkoming van zijn l'ordre judiciaire diffère fondamentalement des fonctionnaires de
statuut als naar functie en taken, naar verantwoordelijkheid en naar l'administration active tant pour ce qui est du contenu et du mode
organisatie wezenlijk verschilt van de ambtenaren van het actief d'élaboration de son statut que pour ce qui est de la fonction, des
bestuur. Op geen enkele manier kan het doel van de bestreden bepaling, tâches, des responsabilités et de l'organisation. En aucune façon
dat niet kenbaar werd gemaakt maar dat hoogstens erin kan bestaan de vakbonden te behagen en de rechtspositie van de griffiers te verbeteren, de bestreden gelijkschakeling verantwoorden. A.2.3. Ook de beoogde gelijke behandeling van de griffiers van de rechterlijke orde en de secretarissen van de parketten kan de bestreden bepaling niet verantwoorden, nu laatstgenoemden helemaal niet de specificiteit van de griffiers vertonen, noch naar functie en taken, noch naar verantwoordelijkheid en organisatie. Ten slotte bekritiseren de verzoekers ook het feit dat zij onttrokken l'objectif de la disposition entreprise, qui n'a pas été communiqué mais pourrait tout au plus consister à faire plaisir aux syndicats et à améliorer le statut des greffiers, ne saurait justifier l'assimilation litigieuse. A.2.3. Le traitement égal des secrétaires des parquets et des greffiers de l'ordre judiciaire ne saurait pas davantage justifier la disposition entreprise, dès lors que les secrétaires des parquets ne présentent absolument pas la spécificité des greffiers, ni en ce qui concerne leur fonction et leurs tâches ni sur le plan de la responsabilité et de l'organisation. Enfin, les requérants s'insurgent contre le fait qu'ils sont extraits
worden aan de groep van personen die wordt uitgesloten van de du groupe des personnes exclues du champ d'application potentiel de la
mogelijke werkingssfeer van de wet van 19 december 1974, terwijl dat niet het geval is voor de griffiers bij de Raad van State. Memorie van de Ministerraad A.3.1. Volgens de Ministerraad doet geen van beide verzoekers blijken van het vereiste belang bij het beroep tot vernietiging, doordat zij noch rechtstreeks, noch ongunstig worden geraakt door de bestreden bepaling. De bestreden bepaling beoogt enkel de uitsluiting van de griffiers uit de categorie van personen op wie de wet van 19 december 1974 niet toepasselijk kan worden verklaard. De onrechtmatig geachte gelijke behandeling vloeit niet voort uit de bestreden wet doch slechts uit een eventueel koninklijk besluit waarbij de voornoemde wettelijke regeling toepasselijk zou worden verklaard op de griffiers. Het staat niet aan het Hof vooruit te lopen op de manier waarop de machtiging door de Koning zal worden toegepast. Tot op heden bestaat er geen georganiseerd overleg met de beroepsorganisaties van griffiers, in tegenstelling tot de parketsecretarissen. Indien de Koning de wet van 19 december 1974 toepasselijk zou verklaren wordt die situatie verholpen zodat men niet inziet hoe die bijkomende waarborg de situatie van de verzoekers ongunstig zou raken. A.3.2. De bewering van de eerste verzoekende partij dat zij ten gevolge van de bestreden bepaling dreigt te worden verdrongen als gesprekspartner van de Minister van Justitie is feitelijk ongegrond, nu er tot op heden enkel officieuze vormen van overleg bestaan en geen loi du 19 décembre 1974, alors que tel n'est pas le cas pour les greffiers au Conseil d'Etat. Mémoire du Conseil des ministres A.3.1. Selon le Conseil des ministres, aucun des deux requérants ne justifie de l'intérêt requis pour introduire le recours en annulation, du fait qu'ils ne sont affectés ni directement ni défavorablement par la disposition entreprise. La disposition entreprise porte uniquement sur l'exclusion des greffiers de la catégorie des personnes auxquelles la loi du 19 décembre 1974 peut être déclarée inapplicable. Le traitement égal jugé illicite ne découle pas de la loi entreprise, mais uniquement d'un éventuel arrêté royal qui rendrait applicable aux greffiers le régime légal précité. Il n'appartient pas à la Cour d'anticiper sur la façon dont l'habilitation sera mise en oeuvre par le Roi. A ce jour, il n'existe pas de concertation organisée avec les organisations professionnelles de greffiers, comme c'est le cas pour
georganiseerd overleg. De eventuele toepassing van de wet van 19 les secrétaires des parquets. Si le Roi déclare la loi du 19 décembre
december 1974 sluit ook niet uit dat de griffiers een eigen vakbond 1974 applicable, le problème est réglé, de sorte que l'on n'aperçoit
laten erkennen, voor zover die voldoet aan de in de wet bepaalde pas en quoi cette garantie supplémentaire pourrait affecter
vereisten inzake representativiteit. défavorablement la situation des requérants.
Ten slotte merkt de Ministerraad op dat het bevreemdend overkomt dat A.3.2. L'affirmation de la première partie requérante selon laquelle
de eerste verzoekende partij, die op gelijke wijze de beroepsbelangen la disposition entreprise risque de ne plus faire d'elle
van griffiers en parketsecretarissen verdedigt, haar enig middel l'interlocuteur du ministre de la Justice manque en fait, puisqu'il
ontleent aan de vermeende onrechtmatige gelijke behandeling van beide n'existe à ce jour que des formes officieuses de concertation, et
categorieën in hun betrekkingen met de overheid. aucune concertation organisée. L'application potentielle de la loi du
A.4.1. Ten gronde is de Ministerraad van oordeel dat, enerzijds, de verschillende behandeling van griffiers en magistraten en, anderzijds, de gelijke behandeling van griffiers, ambtenaren en parketsecretarissen redelijk verantwoord zijn met betrekking tot het doel en de gevolgen van de bestreden bepaling. Tussen magistraten en griffiers bestaan fundamentele verschillen. Magistraten zijn leden van de rechterlijke macht in enge zin, moeten voldoen aan vereisten van onafhankelijkheid en onpartijdigheid, genieten waarborgen inzake onafzetbaarheid en onverplaatsbaarheid en hebben een specifiek disciplinair statuut. Griffiers daarentegen zijn openbare ambtenaren. Hoewel zij de rechter bijstaan en als zodanig een gerechtelijke functie uitoefenen met een zekere zelfstandigheid, zijn zij geen magistraten in de eigenlijke zin van het woord en zijn de vermelde waarborgen die gelden ten aanzien van magistraten niet op hen van toepassing. De verdragsrechtelijke en grondwettelijke bepalingen inzake de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de magistraten nopen tot een verregaande bescherming van laatstgenoemden, niet alleen ten aanzien van de wetgevende en uitvoerende macht, maar eveneens ten aanzien van « feitelijke machten » zoals politieke partijen, economische en sociale pressiegroepen, die een steeds belangrijker rol spelen bij het bepalen van het beleid van de overheid. Het is dan ook belangrijk dat de betrekkingen van de magistraten met de overheid worden geregeld op een wijze die met die specifieke toestand rekening houdt. Eenzelfde verregaande bescherming is niet vereist ten aanzien van de griffiers, juist omdat zij niet geroepen zijn in volle onafhankelijkheid op te treden in welke rechtsprekende functie dan ook. De griffier is veeleer gelijk te stellen met een openbaar ambtenaar zodat hij wat de betrekkingen met de overheid betreft kan worden onderworpen aan de regels die gelden voor de ambtenaren. A.4.2. De Ministerraad is tevens van oordeel dat de gelijke behandeling van griffiers en parketsecretarissen, zoals ze volgt uit 19 décembre 1974 n'exclut pas davantage que les greffiers fassent agréer un syndicat propre, à condition que celui-ci remplisse les exigences légales en matière de représentativité. Enfin, le Conseil des ministres observe qu'il est étrange que la première partie requérante, qui défend autant les intérêts professionnels des greffiers que ceux des secrétaires des parquets, prenne un moyen unique du traitement égal prétendument illicite des deux catégories dans leurs relations avec les pouvoirs publics. A.4.1. Sur le fond, le Conseil des ministres estime que, d'une part, le traitement différent des greffiers et des magistrats et, d'autre part, le traitement égal des greffiers, des fonctionnaires et des secrétaires des parquets se justifient raisonnablement à la lumière de l'objectif et des effets de la disposition entreprise. Il existe des différences fondamentales entre les magistrats et les greffiers. Les magistrats sont membres du pouvoir judiciaire au sens strict, doivent remplir des conditions d'indépendance et d'impartialité, disposent de garanties en matière d'inamovibilité, ne peuvent être transférés et disposent d'un statut disciplinaire spécifique. En revanche, les greffiers sont des fonctionnaires publics. Bien qu'ils assistent le juge et exercent en cette qualité une fonction judiciaire assortie d'une certaine indépendance, ils ne sont pas des magistrats au sens propre du terme et ne bénéficient pas des garanties précitées qui sont applicables aux magistrats. Les dispositions conventionnelles et constitutionnelles en matière d'indépendance et d'impartialité des magistrats imposent que ceux-ci bénéficient d'une protection maximale non seulement à l'égard du pouvoir législatif et du pouvoir exécutif, mais également à l'égard des « pouvoirs de fait », comme les partis politiques et les groupes de pression économiques et sociaux, qui jouent un rôle de plus en plus important dans la détermination de la politique menée par l'autorité. Il est dès lors essentiel que les rapports entre les magistrats et l'autorité soient réglés en tenant compte de cette spécificité. Une protection de ce genre ne s'impose pas pour les greffiers, précisément parce que ceux-ci ne sont pas appelés à intervenir en toute indépendance dans quelque fonction juridictionnelle que ce soit. Le greffier s'assimile plutôt à un fonctionnaire public, de sorte qu'il peut être soumis, s'agissant des relations avec l'autorité, aux règles applicables aux fonctionnaires. A.4.2. Le Conseil des ministres estime également que le traitement égal des greffiers et des secrétaires des parquets, tel qu'il résulte
de bestreden bepaling, rechtmatig is. de la disposition entreprise, est légitime.
De recente wet van 17 februari 1997 tot wijziging van sommige La récente loi du 17 février 1997 modifiant certaines dispositions du
bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek met betrekking tot het personeel van de griffies en parketten beoogde de analogie tussen de griffiers en de parketsecretarissen uit te breiden, onder meer op het vlak van de uniformisering van de benamingen van de ambten en ook van de taakomschrijving. Zowel griffiers als parketsecretarissen behoren tot de diensten die de rechterlijke macht ter zijde staan. De talrijke overeenkomsten tussen beide categorieën van personen, onder meer op het vlak van hun taken, het toezicht, het tuchtrecht en de wedden, zijn van die aard dat ze niet kunnen worden geacht zich wezenlijk in verschillende situaties te bevinden. De gelijke behandeling van griffiers en parketsecretarissen is, wat de toepassing van de wet van 19 december 1974 betreft, redelijk verantwoord ten opzichte van het doel en de gevolgen van de beoogde maatregel. Het doel van de bestreden bepaling is de uitsluiting van de griffiers Code judiciaire en ce qui concerne le personnel des greffes et des parquets visait à étendre l'analogie entre les greffiers et les secrétaires des parquets, notamment au niveau de l'uniformisation des dénominations des fonctions et sur le plan de la définition des tâches. Les greffiers comme les secrétaires des parquets font partie des services qui assistent le pouvoir judiciaire. Les nombreux points communs entre les deux catégories de personnes, notamment pour ce qui est de leurs tâches, du contrôle, du droit disciplinaire et des traitements, ont pour conséquence qu'elles ne peuvent être réputées se trouver dans des situations fondamentalement différentes. Le traitement égal des greffiers et des secrétaires des parquets est, pour ce qui est de l'application de la loi du 19 décembre 1974, raisonnablement justifié à la lumière du but et des effets de la mesure visée. L'objectif de la disposition entreprise est l'exclusion des greffiers de la catégorie des personnes auxquelles le Roi peut déclarer
uit de categorie van personen op wie de Koning de wet van 19 december inapplicable la loi du 19 décembre 1974. Si le Roi fait usage de Ses
1974 niet toepasselijk kan verklaren. Indien de Koning van Zijn bevoegdheid gebruik maakt, kunnen verscheidene grondregels inzake het statuut van de griffiers niet worden vastgesteld dan na onderhandelingen met de representatieve vakorganisaties. De voormelde wet is ook niet strijdig met de vrijheid van vereniging nu zij geen verplichting tot lidmaatschap van een bepaalde vakbond inhoudt, maar er de overheid enkel toe verplicht over bepaalde onderwerpen overleg te voeren met de representatieve vakbonden. Memorie van antwoord A.5.1. De verzoekers betwisten de stelling van de Ministerraad dat ze geen rechtstreeks belang zouden hebben doordat de bestreden bepaling slechts een machtiging aan de Koning verleent. Ze wijzen erop dat de attributions, une série de règles fondamentales afférentes au statut des greffiers ne pourront être fixées qu'après négociation avec les organisations syndicales représentatives. La loi précitée n'est pas davantage contraire à la liberté d'association, étant donné qu'elle ne contient pas d'obligation d'affiliation à un syndicat déterminé, mais contraint uniquement l'autorité à se concerter avec les syndicats représentatifs à propos de certaines matières. Mémoire en réponse A.5.1. Les requérants contestent la thèse du Conseil des ministres selon laquelle ils n'auraient pas d'intérêt direct au motif que la disposition entreprise confère uniquement une habilitation au Roi. Ils
beoordeling van de opportuniteit om de griffiers van de rechterlijke soulignent que l'appréciation de l'opportunité de ne plus assimiler
orde niet langer met de magistraten gelijk te stellen wat hun les greffiers de l'ordre judiciaire aux magistrats pour ce qui est de
vakbondsstatuut betreft, wel degelijk in de bestreden norm zelf is leur statut syndical s'inscrit bel et bien dans le cadre de la norme
besloten. litigieuse elle-même.
Bovendien zijn de verzoekers van oordeel dat ze ongunstig worden De surcroît, les requérants estiment être affectés défavorablement par
geraakt door de bestreden bepaling. De eerste verzoekende partij zou la disposition attaquée. La première partie requérante serait,
op grond van de bestreden bepaling verplicht zijn zich om te vormen conformément à la disposition entreprise, obligée de se transformer en
tot een representatieve vakbond indien ze aan het overleg met de un syndicat représentatif si elle souhaite participer à la
overheid wil deelnemen, waarbij zij tevens in concurrentie dreigt te concertation avec les autorités et risque en plus de concurrencer la
komen met de onderhandelingsstructuur gecontroleerd door de structure de négociation contrôlée par les organisations syndicales
representatieve vakorganisaties. De verzoekster geeft overigens de représentatives. Il s'y ajoute que la requérante préfère les
voorkeur aan de huidige officieuze overlegstructuren in plaats van een structures actuelles de concertation officieuse à une structure de
structuur van georganiseerd vakbondsoverleg. concertation syndicale organisée.
Ook de tweede verzoeker heeft een legitiem belang bij het behoud van Le deuxième requérant a lui aussi un intérêt légitime au maintien de
de toestand waarin de betrekkingen tussen de overheid en hemzelf of de la situation dans laquelle les rapports entre l'autorité et lui-même
organisaties die zijn belang dienen, niet worden overheerst door een « ou les organisations qui défendent ses intérêts ne sont pas dominés
syndicaal » georganiseerde onderhandelingsstructuur. Dit zou par une structure de négociation « syndicale » organisée. Cela
impliceren dat zijn ambt anders wordt beschouwd, minder gaat aanleunen impliquerait que ses fonctions soient envisagées différemment, soient
bij de uitoefening van de rechterlijke macht en geen uitdrukking meer moins proches de l'exercice du pouvoir judiciaire et ne reflètent plus
geeft aan het belang van de griffierstaak daarin. Dat belang volstaat, ook al is het louter moreel. A.5.2. Wat de grond van de zaak betreft menen de verzoekers, in tegenstelling tot de Ministerraad, dat de verschillen tussen de griffiers en het andere overheidspersoneel die door het Hof in verscheidene arresten werden onderschreven, ook in deze zaak moeten worden doorgetrokken. De verzoekers betwisten ook niet dat er onderscheiden tussen griffiers en magistraten bestaan en gelijkenissen tussen griffiers en parketsecretarissen. Maar die kunnen niet zo zwaarwegend zijn dat zij zouden verantwoorden dat een einde wordt gemaakt aan een bestaande toestand waarbij griffiers wegens het grote verschil met de l'importance de la tâche de greffier à cet égard. Cet intérêt est suffisant, même s'il est purement moral. A.5.2. En ce qui concerne le fond de l'affaire, les requérants estiment, contrairement au Conseil des ministres, que les différences entre les greffiers et le personnel des pouvoirs publics, différences qui ont été admises dans plusieurs arrêts de la Cour, doivent également être reconnues dans la présente affaire. Les requérants ne contestent pas non plus l'existence de distinctions entre les greffiers et les magistrats, ni l'existence de similitudes entre les greffiers et les secrétaires des parquets. Ces différences et similitudes ne peuvent cependant être à ce point conséquentes qu'elles justifieraient qu'il soit mis fin à une situation existante où les greffiers, en raison de la différence fondamentale par rapport aux fonctionnaires des pouvoirs publics, ne pouvaient entrer dans le
overheidsambtenaren niet onder de werkingssfeer van de wet van 19 champ d'application de la loi du 19 décembre 1974.
december 1974 konden worden gebracht. De verwijzing door de Ministerraad naar de wet van 17 februari 1997 tot wijziging van sommige bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek met betrekking tot het personeel van de griffies en parketten is niet dienstig, nu het streven naar gelijke behandeling betrekking heeft op het griffiepersoneel en het personeel van het secretariaat van de parketten en niet op de griffiers en de secretarissen. De taken van de parketsecretarissen zijn veeleer van administratieve en organisatorische aard. De taken van de griffier zijn ruimer en vooral vindt men zijn « rechterlijke functies », waarbij hij notuleert en authentificeert als bijstand bij de rechter, niet terug bij de parketsecretarissen. Ten slotte merken de verzoekers op dat de Ministerraad niet ingaat op de door hen aangeklaagde discriminatie tussen de griffiers van de rechterlijke orde en die van de Raad van State. La référence faite par le Conseil des ministres à la loi du 17 février 1997 modifiant certaines dispositions du Code judiciaire en ce qui concerne le personnel des greffes et des parquets n'est pas pertinente, dès lors que le traitement égal qui est recherché concerne le personnel des greffes et le personnel du secrétariat des parquets et non les greffiers et les secrétaires. Les tâches des secrétaires des parquets sont plutôt d'ordre administratif et organisationnel. Les tâches du greffier sont plus vastes et, surtout, ses « fonctions judiciaires » - dresser les procès-verbaux et authentifier les documents en tant qu'assistant du juge - ne se retrouvent pas chez les secrétaires des parquets. Enfin, les requérants observent que le Conseil des ministres ne dit rien au sujet de la discrimination, dénoncée par eux, entre les greffiers de l'ordre judiciaire et ceux du Conseil d'Etat.
- B - - B -
B.1. Het bestreden artikel 12, F, van de wet van 20 mei 1997 houdende B.1. L'article 12, F, attaqué, de la loi du 20 mai 1997 portant
diverse maatregelen inzake ambtenarenzaken heeft artikel 1, § 2, 2°, diverses mesures en matière de fonction publique a remplacé l'article
van de wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen 1er, § 2, 2°, de la loi du 19 décembre 1974 organisant les relations
entre les autorités publiques et les syndicats des agents relevant de
tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel, dat luidde : « ces autorités, qui se lisait comme suit : « aux magistrats et aux
magistraten en griffiers van de rechterlijke orde », vervangen door de greffiers de l'Ordre judiciaire », par la disposition suivante : « aux
volgende bepaling : « magistraten van de Rechterlijke Orde ». Hierdoor magistrats de l'Ordre judiciaire ». En conséquence, le régime institué
kan de bij de wet van 19 december 1974 ingestelde regeling par la loi du 19 décembre 1974 peut être rendu applicable aux
toepasselijk worden verklaard op de griffiers van de rechterlijke orde. greffiers de l'ordre judiciaire.
Over de ontvankelijkheid van het beroep tot vernietiging Quant à la recevabilité du recours en annulation
B.2.1. De Ministerraad betwist de ontvankelijkheid van het beroep tot B.2.1. Le Conseil des ministres conteste la recevabilité du recours en
vernietiging doordat geen van beide verzoekers zou doen blijken van annulation en ce qu'aucun des deux requérants ne justifierait de
het vereiste belang. l'intérêt requis.
B.2.2.1. Eerst wordt aangevoerd dat de verzoekers niet rechtstreeks B.2.2.1. Il est soutenu en premier lieu que les requérants ne sont pas
affectés directement par la disposition entreprise parce que le
worden geraakt door de bestreden bepaling, aangezien de onrechtmatig traitement jugé illicite ne découlerait pas de la loi entreprise, mais
geachte behandeling niet voortvloeit uit de bestreden wet, doch uit d'un éventuel arrêté royal déclarant applicable aux greffiers la loi
een eventueel koninklijk besluit waarbij de wet van 19 december 1974 du 19 décembre 1974 organisant les relations entre les autorités
tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden publiques et les syndicats des agents relevant de ces autorités.
van haar personeel op de griffiers van toepassing zou worden
verklaard. B.2.2.2. Het onttrekken van de griffiers aan de categorieën waarop de B.2.2.2. L'exclusion des greffiers des catégories auxquelles la loi du
wet van 19 december 1974 niet van toepassing kan worden verklaard, is vervat in de bestreden wet zelf. De omstandigheid dat nog een verordenende handeling moet worden genomen na de bekendmaking van een norm, neemt niet weg dat die norm vanaf de bekendmaking iemands situatie rechtstreeks en ongunstig zou kunnen raken. B.2.3.1. De Ministerraad ziet ook niet in hoe de bestreden bepaling, die de griffiers bijkomende waarborgen biedt in hun betrekkingen met de overheid, hun situatie ongunstig zou kunnen raken. B.2.3.2. De Nationale Confederatie der Griffiers, Secretarissen en Personeel van de Griffies en de Parketten van de Hoven en Rechtbanken 19 décembre 1974 ne peut être déclarée applicable est contenue dans la loi entreprise elle-même. La circonstance qu'il faille encore poser un acte réglementaire après la publication d'une norme n'empêche pas que celle-ci puisse déjà affecter directement et défavorablement la situation d'une personne dès sa publication. B.2.3.1. En outre, le Conseil des ministres ne voit pas en quoi la disposition entreprise, qui offre aux greffiers des garanties supplémentaires dans leurs relations avec les pouvoirs publics, pourrait affecter défavorablement leur situation. B.2.3.2. En vertu de ses statuts, la Confédération nationale des greffiers, des secrétaires et du personnel des greffes et des parquets des cours et tribunaux a pour objet de développer l'esprit de corps
stelt zich volgens haar statuten tot doel de samenhorigheid van haar parmi ses membres et de présenter aux autorités compétentes les
leden te ontwikkelen en aan de bevoegde autoriteiten desiderata en desiderata et les suggestions de ses membres et des groupements pour
suggesties van haar leden en groeperingen voor te leggen betreffende toutes les questions professionnelles d'ordre général. Les pièces
soumises à la Cour révèlent que la requérante a été régulièrement
beroepsaangelegenheden van algemene aard. Uit de aan het Hof consultée par les autorités lors de l'élaboration de la réglementation
voorgelegde stukken blijkt dat ze regelmatig door de overheid wordt afférente à la fonction de greffier.
geconsulteerd bij het uitwerken van regelgeving omtrent het ambt van griffier. La requérante peut être affectée défavorablement par la disposition
De verzoekster kan ongunstig worden geraakt door de bestreden entreprise, dès lors qu'elle ne peut continuer à assumer ses
bepaling, nu zij binnen het toepassingsgebied van de wet van 19 fonctions, dans le cadre du champ d'application de la loi du 19
december 1974 haar taak slechts kan blijven waarnemen indien ze erkend
wordt als representatieve vakorganisatie, waarbij ze bovendien décembre 1974, que si elle est agréée comme organisation syndicale
mogelijkerwijze niet langer de enige en bevoorrechte gesprekspartner représentative, et qu'il est de surcroît possible qu'elle ne soit plus
van de overheid zal blijven zoals in het verleden. le partenaire unique et privilégié de l'autorité, comme c'était le cas
B.2.3.3. H. Vanmaldeghem voert aan dat hij als griffier belang heeft par le passé. B.2.3.3. H. Vanmaldeghem fait valoir qu'il a, en tant que greffier,
bij het behoud van een toestand waarbij de griffiers op dezelfde wijze intérêt au maintien d'une situation où les greffiers sont traités de
worden behandeld als de magistraten wat de toepassing van de wet van la même manière que les magistrats pour ce qui est de l'application de
19 december 1974 betreft. la loi du 19 décembre 1974.
Vermits de bestreden bepaling de toestand van de verzoeker kan raken, La disposition attaquée pouvant affecter la situation du requérant,
doet hij blijken van het vereiste belang. celui-ci justifie de l'intérêt requis.
B.2.4. De door de Ministerraad opgeworpen excepties worden verworpen. B.2.4. Les exceptions soulevées par le Conseil des ministres sont
Ten gronde rejetées.
B.3.1. Vóór de wijziging door de bestreden bepaling van artikel 1, § Quant au fond B.3.1. Avant la modification, par la disposition entreprise, de
2, van de wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen l'article 1er, § 2, de la loi du 19 décembre 1974 organisant les
tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel behoorden de relations entre les autorités publiques et les syndicats des agents
griffiers van de rechterlijke orde samen met de magistraten tot de relevant de ces autorités, les greffiers de l'ordre judiciaire
categorieën van personen op wie de bij de voormelde wet ingestelde relevaient, conjointement avec les magistrats, des catégories de
regeling niet van toepassing kon worden verklaard. De bestreden personnes auxquelles le régime institué par la loi précitée ne pouvait
être déclaré applicable. La disposition entreprise limite dorénavant
bepaling beperkt de uitsluiting vermeld in artikel 1, § 2, 2°, van de aux magistrats l'exclusion mentionnée à l'article 1er, § 2, 2°, de la
wet van 19 december 1974 voortaan tot de magistraten. Overeenkomstig loi du 19 décembre 1974. Conformément à l'article 3, § 1er, 1°, de
artikel 3, § 1, 1°, van het koninklijk besluit van 28 september 1984, l'arrêté royal du 28 septembre 1984, tel qu'il a été modifié par
zoals gewijzigd door het koninklijk besluit van 17 juli 1998, worden l'arrêté royal du 17 juillet 1998, les greffiers sont considérés comme
de griffiers beschouwd als behorend tot « de diensten die de
rechterlijke macht ter zijde staan », waarop ingevolge artikel 1, § 1, appartenant aux « services qui assistent le pouvoir judiciaire »,
de bij de wet vastgestelde regeling van toepassing kan worden auxquels le régime institué par la loi peut, en vertu de l'article 1er,
verklaard. § 1er, être déclaré applicable.
B.3.2. De verzoekende partijen verwijten de bestreden bepaling de B.3.2. Les parties requérantes soutiennent que la disposition
artikelen 10 en 11 van de Grondwet te schenden doordat zij, wat de entreprise viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que,
toepassing van de wet van 19 december 1974 betreft, enerzijds, de pour ce qui concerne l'application de la loi du 19 décembre 1974, elle
griffiers anders behandelt dan de magistraten en, anderzijds, de traite différemment les greffiers et les magistrats, d'une part, et en
griffiers op dezelfde wijze behandelt als de personeelsleden bedoeld ce qu'elle traite de manière égale les greffiers et la catégorie des
in artikel 1, § 1, 1°, van die wet, waartoe ook de parketsecretarissen membres du personnel visée à l'article 1er, § 1er, 1°, de cette loi,
behoren. dont relèvent aussi les secrétaires de parquet, d'autre part.
B.4.1. Vanaf de totstandkoming van de wet van 19 december 1974 B.4.1. Depuis l'élaboration de la loi du 19 décembre 1974, les
behoorden de griffiers samen met de magistraten van de rechterlijke greffiers appartenaient conjointement avec les magistrats de l'ordre
orde tot de categorieën van personen op wie die wet niet van judiciaire aux catégories de personnes auxquelles cette loi ne pouvait
toepassing kon worden verklaard. être déclarée applicable.
Enkel de omstandigheid dat de wetgever in 1997 een maatregel heeft La seule circonstance que le législateur a pris, en 1997, une mesure
genomen die verschilt van die welke hij in 1974 heeft genomen, houdt différente de celle qu'il avait prise en 1974 n'est pas
geen discriminatie in. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet zijn discriminatoire. Les articles 10 et 11 de la Constitution sont
evenwel geschonden indien uit de bestreden maatregel een onderscheid toutefois violés s'il résulte de la mesure entreprise une distinction
voortvloeit dat discriminatoir is. discriminatoire.
B.4.2. Voor de beslissing van de wetgever om de griffiers van de B.4.2. La décision du législateur de ne plus exclure les greffiers de
rechterlijke orde niet langer uit te sluiten uit het toepassingsgebied
van de wet van 19 december 1974 wordt in de parlementaire l'ordre judiciaire du champ d'application de la loi du 19 décembre
voorbereiding de volgende toelichting verschaft : 1974 est justifiée comme suit dans les travaux préparatoires :
« Die uitsluiting is des te minder gerechtvaardigd daar die wet van « Cette exclusion se justifie d'autant moins que cette loi s'applique
toepassing is op de secretarissen van de parketten die een
administratief en geldelijk statuut hebben dat gelijkwaardig is aan aux secrétaires des parquets qui ont un statut administratif et
dat van de griffiers van de rechterlijke orde. » (Gedr. St., Kamer, pécuniaire similaire à celui des greffiers de l'ordre judiciaire »
1995-1996, nr. 645/1, pp. 7 en 8) (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 645/1, pp. 7 et 8).
De wet van 17 februari 1997 tot wijziging van sommige bepalingen van La loi du 17 février 1997 modifiant certaines dispositions du Code
het Gerechtelijk Wetboek met betrekking tot het personeel van de judiciaire en ce qui concerne le personnel des greffes et des parquets
griffies en parketten heeft wijzigingen aangebracht in het statuut van a apporté plusieurs modifications au statut du greffier et à celui du
de griffier en de parketsecretaris. secrétaire de parquet.
Luidens artikel 182 van het Gerechtelijk Wetboek zijn de Aux termes de l'article 182 du Code judiciaire, les secrétaires de
parketsecretarissen belast met de administratieve diensten van het parquet sont chargés de la direction des services administratifs sous
parket onder leiding en toezicht van de parketmagistraten. la direction et la surveillance des magistrats de parquet.
Het ambt van griffier wordt geregeld door de bepalingen van het La fonction de greffier est régie par les dispositions du Code
Gerechtelijk Wetboek betreffende de rechterlijke organisatie. Luidens judiciaire relatives à l'organisation judiciaire. Aux termes de
artikel 170 van het Gerechtelijk Wetboek is de griffier belast met de l'article 170 du Code judiciaire, le greffier accomplit les tâches du
door de wet opgesomde taken in de griffie en staat hij de rechter bij greffe énumérées par la loi et assiste le juge dans tous les actes de
in alle verrichtingen van diens ambt. Artikel 171 bepaalt dat de son ministère. L'article 171 dispose que les greffiers exercent une
griffiers een gerechtelijke functie uitoefenen. Diverse regels fonction judiciaire. Plusieurs règles relatives aux juges et aux
betreffende de rechters en de parketmagistraten zijn ook van magistrats de parquet sont également applicables aux greffiers.
toepassing op de griffiers.
B.4.3. Volgens de Raad van State wordt « het ambt van griffier [...] B.4.3. Selon le Conseil d'Etat, « la fonction de greffier a pour
gekenmerkt door een dualiteit. Enerzijds fungeert hij als openbaar caractéristique d'être duale. Le greffier est d'une part un officier
ambtenaar belast met gerechtelijke taken. Anderzijds moet hij de public qui remplit des fonctions judiciaires. D'autre part, il doit
rechter bijstaan in al zijn ambtsverrichtingen, waarbij hij als lid assister le juge dans toutes ses fonctions, ce qui fait qu'il
van de rechterlijke orde optreedt als authentificator van het intervient alors comme membre de l'ordre judiciaire en authentifiant
gerechtelijk gebeuren. [...] Uit de boeken I en II van deel II van het les événements judiciaires. [...] Il peut se déduire des livres
Gerechtelijk Wetboek kan worden afgeleid dat de griffier een orgaan is premier et deuxième de la deuxième partie du Code judiciaire, que le
van de gerechtelijke macht en behoort tot de rechterlijke orde » greffier est un organe du pouvoir judiciaire et appartient à l'ordre
(Gedr. St., Kamer, 1995-1996, nr. 645/11, pp. 16 en 17). judiciaire » (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 645/11, pp. 6-7).
Het is uit hoofde van zijn medewerking aan de uitoefening van de C'est parce qu'il collabore à l'exercice du pouvoir judiciaire, que le
rechterlijke macht dat de griffier, die naast en met de rechter greffier, qui agit publiquement à côté du juge et avec celui-ci, doit
publiek optreedt, in de ogen van het publiek onafhankelijkheid en faire montre, aux yeux du public, d'indépendance et d'impartialité.
onpartijdigheid dient uit te stralen. Comme l'a aussi observé le Conseil d'Etat, le statut des greffiers,
Zoals ook opgemerkt door de Raad van State sluit het statuut van de tel qu'il est réglé par le Code judiciaire, est plus proche de celui
griffiers, zoals geregeld in het Gerechtelijk Wetboek, nauwer aan bij
dat van de magistraten dan de regeling welke van toepassing is op de des magistrats que le régime qui s'applique aux secrétaires de parquet
secretarissen van de parketten (ibid., p. 20). (ibid., p. 10).
Dienaangaande is ook relevant de gemaakte vaststelling dat « de A cet égard, le constat que « les agents qui ne sont pas soumis à
ambtenaren welke niet aan het gezag of aan het rechtstreeks toezicht l'autorité ou à la tutelle directe du pouvoir exécutif, ou qui doivent
van de uitvoerende macht onderworpen zijn, of die ten opzichte van die conserver une certaine indépendance vis-à-vis de ce pouvoir, ont été
macht een zekere onafhankelijkheid moeten bewaren, traditioneel uit de traditionnellement soustraits au champ d'application des lois
werkingssfeer van de wetten betreffende het syndicaal statuut van het relatives au statut syndical des agents publics » est pertinent
overheidspersoneel werden gehouden » (ibid.). (ibid.).
B.4.4. Het enkele feit dat het ambt van griffier weliswaar B.4.4. La seule circonstance que la fonction de greffier et celle de
gedeeltelijk bij het ambt van parketsecretaris aanleunt is geen voldoende verantwoording om de griffiers binnen het toepassingsgebied van de wet van 19 december 1974 te brengen, nu hun ambt in meer aspecten aanleunt bij dat van de magistraten, gegeven zijnde dat het ambt van griffier nauw verbonden is met het begrip rechtbank. B.4.5. Uit een vergelijking van de verschillende categorieën van personen op wie de wet van 19 december 1974 niet van toepassing kan worden verklaard, blijkt bovendien dat, terwijl de magistraten en de griffiers van de rechterlijke orde thans verschillend worden behandeld wat de toepassing van die wet betreft, daarentegen bij de Raad van State de griffiers op dezelfde wijze worden behandeld als de leden zelf van dat rechtscollege. Nochtans verhouden de griffiers van de rechterlijke macht zich tot de magistraten van de zetel op een wijze die vergelijkbaar is met de verhouding tussen de griffiers en de leden van de Raad van State. Ten slotte zijn de magistraten en de griffiers van de rechterlijke orde aan eenzelfde stelsel van onverenigbaarheden onderworpen, wat onder meer inhoudt dat beide ambten onverenigbaar zijn met de uitoefening van een bij verkiezing verleend openbaar mandaat, waardoor de wetgever de neutraliteit en de objectiviteit heeft willen waarborgen van de personen die aan de uitoefening van de gerechtelijke ambten deelnemen. B.5. Het verschil in behandeling tussen beide categorieën berust niet op een voldoende verantwoording. Het middel is gegrond. Om die redenen, het Hof vernietigt artikel 12, F, van de wet van 20 mei 1997 houdende diverse maatregelen inzake ambtenarenzaken. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 16 december 1998. De griffier, L. Potoms. De voorzitter, secrétaire de parquet présentent certes certains traits communs ne justifie pas d'une manière suffisante que la loi du 19 décembre 1974 soit rendue applicable aux greffiers, dès lors que leur fonction se rapproche plus de celle des magistrats, la fonction de greffier étant étroitement liée à la notion de tribunal. B.4.5. Il apparaît en outre de la comparaison des diverses catégories de personnes auxquelles la loi du 19 décembre 1974 ne peut être déclarée applicable que, si les magistrats et les greffiers de l'ordre judiciaire sont à présent traités différemment pour ce qui est de l'application de la loi, les greffiers du Conseil d'Etat sont, quant à eux, traités sur un pied d'égalité avec les membres mêmes de cette juridiction. Pourtant, les greffiers de l'ordre judiciaire se trouvent, à l'égard des magistrats du siège, dans un rapport comparable à celui des greffiers à l'égard des membres du Conseil d'Etat. Enfin, les magistrats et les greffiers de l'ordre judiciaire sont soumis au même régime d'incompatibilités, ce qui implique notamment que les deux fonctions sont incompatibles avec l'exercice d'un mandat public conféré par élection, le législateur ayant ainsi entendu garantir la neutralité et l'objectivité des personnes qui participent à l'exercice des fonctions judiciaires. B.5. La différence de traitement entre les deux catégories ne repose pas sur une justification suffisante. Le moyen est fondé. Par ces motifs, la Cour annule l'article 12, F, de la loi du 20 mai 1997 portant diverses mesures en matière de fonction publique. Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 16 décembre 1998. Le greffier, L. Potoms. Le président,
L. De Grève. L. De Grève.
^