← Terug naar "Arrest nr. 89/98 van 15 juli 1998 Rolnummer 1337 In zake : de prejudiciële vraag over
artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, gesteld door het
Hof van Beroep te Gent. Het Arbitragehof, sameng wijst na beraad
het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest van 4(...)"
Arrest nr. 89/98 van 15 juli 1998 Rolnummer 1337 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, gesteld door het Hof van Beroep te Gent. Het Arbitragehof, sameng wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest van 4(...) | Arrêt n° 89/98 du 15 juillet 1998 Numéro du rôle : 1337 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse, posée par la Cour d'appel de Gand. La Cour d composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges P. Martens, G. De Baets, E. Cerexh(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Arrest nr. 89/98 van 15 juli 1998 | Arrêt n° 89/98 du 15 juillet 1998 |
Rolnummer 1337 | Numéro du rôle : 1337 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 58, tweede lid, van de | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 58, alinéa |
wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, gesteld door het | 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse, |
Hof van Beroep te Gent. | posée par la Cour d'appel de Gand. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de | composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges P. |
rechters P. Martens, G. De Baets, E. Cerexhe, A. Arts en R. Henneuse, | Martens, G. De Baets, E. Cerexhe, A. Arts et R. Henneuse, assistée du |
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter L. De Grève, | greffier L. Potoms, présidée par le président L. De Grève, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag | I. Objet de la question préjudicielle |
Bij arrest van 4 mei 1998 in zake N. Vancoppenolle tegen Y. De Venter | Par arrêt du 4 mai 1998 en cause de N. Vancoppenolle contre Y. De |
heeft het Hof van Beroep te Gent de volgende prejudiciële vraag | Venter, la Cour d'appel de Gand a posé la question préjudicielle |
gesteld : | suivante : |
« Houdt artikel 58, tweede lid van de wet van 8 april 1965 betreffende | « L'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la |
de jeugdbescherming een schending in van de artikelen 10 en 11 G.W. | protection de la jeunesse viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
voor zover die regel in de daarin bepaalde materies de termijn van | Constitution en ce que cette règle fait courir le délai d'appel dans |
hoger beroep doet lopen van na de uitspraak, ook wanneer deze | les matières y mentionnées à partir du prononcé, même si la décision a |
uitspraak op tegenspraak werd geveld, en niet vanaf de betekening op | été rendue contradictoirement, et non à partir de la signification à |
een willekeurig ogenblik door de meest gerede partij en bij gebrek aan | un moment quelconque par la partie la plus diligente, et à défaut |
specifieke wettelijke bepaling nopens de aanvang van de beroepstermijn | d'une disposition légale spécifique concernant le commencement du |
in de procedure op verzoekschrift op tegenspraak (artikel 1034bis | délai d'appel dans la procédure sur requête contradictoire (article |
Ger.W.) ? » | 1034bis C. jud.) ? » |
II. De rechtspleging voor het Hof | II. La procédure devant la Cour |
Bij beschikking van 19 mei 1998 heeft de voorzitter in functie de | Par ordonnance du 19 mai 1998, le président en exercice a désigné les |
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 | juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi spéciale |
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. | du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. |
Op 10 juni 1998 hebben de rechters-verslaggevers G. De Baets en P. | Le 10 juin 1998, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi |
Martens, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de voormelde | spéciale précitée, les juges-rapporteurs G. De Baets et P. Martens ont |
bijzondere wet, voor het Hof verslag uitgebracht en geoordeeld dat zij | fait rapport devant la Cour et estimé qu'ils pourraient être amenés à |
ertoe zouden kunnen worden gebracht aan het Hof voor te stellen de | proposer à la Cour de mettre fin à la procédure, par un arrêt de |
procedure door een arrest van onmiddellijk antwoord af te doen. | réponse immédiate. |
Overeenkomstig artikel 72, tweede lid, van de organieke wet is van de | Les conclusions des juges-rapporteurs ont été notifiées aux parties |
conclusies van de rechters-verslaggevers aan de partijen in het | dans l'instance principale conformément à l'article 72, alinéa 2, de |
bodemgeschil kennisgegeven bij op 11 juni 1998 ter post aangetekende | la loi organique, par lettres recommandées à la poste le 11 juin 1998. |
brieven. De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende | La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants |
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. | de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. |
III. Onderwerp van de in het geding zijnde bepaling | III. Objet de la disposition en cause |
Artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de | L'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la |
jeugdbescherming bepaalt : | protection de la jeunesse dispose : |
« De vonnissen gewezen in de aangelegenheden bedoeld in titel II, | « Les jugements rendus dans les matières prévues au titre II, chapitre |
hoofdstuk II, zijn niet vatbaar voor verzet. Hoger beroep wordt bij | II, ne sont pas susceptibles d'opposition. L'appel est formé par voie |
verzoekschrift ingesteld ter griffie van het hof van beroep, binnen | de requête déposée au greffe de la cour d'appel dans le mois du |
een maand na de uitspraak. De griffier van de jeugdkamer roept voor | prononcé. Le greffier de la chambre de la jeunesse convoque devant |
die kamer de partijen op die opgeroepen waren voor de jeugdrechtbank; | celle-ci les parties qui avaient été convoquées devant le tribunal de |
hij voegt bij de oproeping voor de andere partijen dan de verzoeker, | la jeunesse; il joint aux convocations destinées aux autres parties |
een gelijkluidend afschrift van het verzoekschrift. » | que le requérant, une copie conforme de la requête. » |
IV. In rechte | IV. En droit |
- A - | - A - |
A.1. De rechters-verslaggevers zijn in hun conclusies van oordeel dat | A.1. Dans leurs conclusions, les juges-rapporteurs estiment, après |
zij, na inzage van het dossier, ertoe zouden kunnen worden gebracht | consultation du dossier, qu'ils pourraient être amenés à proposer à la |
het Hof voor te stellen om, met toepassing van artikel 72 van de | Cour, par application de l'article 72 de la loi spéciale du 6 janvier |
bijzondere wet van 6 januari 1989, de prejudiciële vraag met een | 1989, de mettre fin à l'examen de la question préjudicielle par un |
arrest van onmiddellijk antwoord af te doen. | arrêt de réponse immédiate. |
A.2. Er is geen memorie met verantwoording ingediend. | A.2. Il n'a pas été introduit de mémoire justificatif. |
- B - | - B - |
B.1. De wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming heeft | B.1. La loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse a |
voor de in hoofdstuk II van titel II van die wet bedoelde | prévu, pour les matières civiles visées au chapitre II du titre II de |
burgerrechtelijke aangelegenheden in een bijzondere regeling voorzien, | cette loi, une réglementation particulière tant en ce qui concerne la |
zowel wat betreft de duur van de beroepstermijn als wat betreft de | durée du délai d'appel qu'en ce qui concerne la détermination du jour |
bepaling van de dag waarop die beroepstermijn aanvangt. Die regeling | auquel ce délai prend cours. Cette réglementation différait, sur les |
verschilde op beide punten van het op dat ogenblik in burgerlijke | deux points précités, du droit commun alors en vigueur en matière |
zaken geldende gemeen recht (artikel 433 van het Wetboek van | civile (article 433 du Code de procédure civile) et elle diffère |
Burgerlijke Rechtsvordering) en zij verschilt nog, maar uitsluitend | encore, mais exclusivement en ce qui concerne le point de départ du |
wat de aanvang ervan betreft, van de regeling zoals zij bij de wet van | délai, de la réglementation insérée par la loi du 10 octobre 1967 dans |
10 oktober 1967 werd neergelegd in artikel 1051 van het Gerechtelijk | l'article 1051 du Code judiciaire, aux termes duquel le délai d'appel |
Wetboek, naar luid waarvan de beroepstermijn van één maand aanvangt op | est d'un mois à partir de la signification du jugement ou de la |
de dag van betekening of kennisgeving van het vonnis. | notification de celui-ci. |
De uitsluiting van het verzet door de wet van 8 april 1965 wijkt af | L'exclusion de l'opposition par la loi du 8 avril 1965 déroge au droit |
van het gemeen recht van toepassing zowel vóór als na de invoering van | commun en vigueur tant avant qu'après l'adoption du Code judiciaire. |
het Gerechtelijk Wetboek. | |
B.2. Het op die punten, zoals op andere punten, afwijkende karakter | B.2. Le caractère dérogatoire sur ces points comme sur d'autres de la |
van de rechtspleging voor de jeugdgerechten, wordt volgens de | procédure devant les juridictions de la jeunesse est justifié dans les |
parlementaire voorbereiding van de wet van 8 april 1965 verantwoord | travaux préparatoires de la loi du 8 avril 1965 par la volonté de |
door de wil om die rechtspleging zo soepel mogelijk te maken (Gedr. | rendre cette procédure aussi souple que possible (Doc. parl., Chambre, |
St., Kamer, 1962-1963, nr. 637/1, p. 26). Die afwijkingen hebben onder | 1962-1963, n° 637/1, p. 26). Ces dérogations ont notamment pour but de |
meer tot doel de rechtbank ertoe in staat te stellen rechtstreeks en | |
persoonlijk contact op te nemen met de betrokken partijen, rekening te | permettre au tribunal de prendre un contact direct et personnel avec |
houden met de bijzondere psychische gesteldheid van de minderjarige, | les parties, de tenir compte de la psychologie spéciale du mineur, |
alle publiciteit te vermijden tijdens het onderzoek van de gegevens | d'éviter toute publicité lors de l'examen des éléments relatifs à la |
betreffende de persoonlijkheid en te voorkomen dat die gegevens in | personnalité et d'éviter la communication de ceux-ci à des tiers (Doc. |
handen vallen van derden (Gedr. St., Kamer, 1962-1963, nr. 637/7, p. | parl., Chambre, 1962-1963, n° 637/7, p. 9). Le souci de simplifier la |
9). De bekommernis de rechtspleging te vereenvoudigen stond ook voorop | procédure a également été déterminant pour le délai d'appel et pour |
bij de bepaling van de termijn van het hoger beroep en bij het | |
uitsluiten van het verzet (Gedr. St., Senaat, 1964-1965, nr. 153, p. | l'exclusion de l'opposition (Doc. parl., Sénat, 1964-1965, n° 153, p. |
41). | 41). |
B.3. Het Hof stelt vast dat andere rechtscolleges, in analoge | B.3. La Cour constate que d'autres juridictions prennent, dans des |
geschillen, beslissingen nemen die vatbaar zijn voor verzet of | litiges analogues, des décisions qui sont susceptibles d'opposition ou |
waarvoor de beroepstermijn pas loopt vanaf de betekening of de | pour lesquelles le délai d'appel ne court que du jour de leur |
kennisgeving ervan. Zulks is het geval voor de vrederechter die | signification ou de leur notification. Il en va ainsi du juge de paix |
uitspraak doet op grond van artikel 223 van het Burgerlijk Wetboek en | statuant sur la base de l'article 223 du Code civil et du président du |
voor de voorzitter van de rechtbank die in kort geding zitting houdt, | |
volgens de regels van artikel 1280 van het Gerechtelijk Wetboek. | tribunal siégeant en référé, selon les règles de l'article 1280 du |
De juridische context waarbinnen die maatregelen worden genomen, is | Code judiciaire. Le contexte juridique dans lequel ces mesures sont prises est |
verschillend : terwijl de vrederechter of de voorzitter die zitting | différent : alors que le juge de paix ou le président siégeant en |
houdt in kort geding, enkel bevoegd zijn in het kader van echtelijke | référé ne sont compétents que dans le contexte de difficultés |
moeilijkheden of tijdens een procedure van echtscheiding of scheiding | conjugales ou au cours d'une procédure de divorce ou de séparation de |
van tafel en bed, waarbij jegens het kind slechts incidenteel | corps, les mesures prises à l'égard de l'enfant n'intervenant que de |
maatregelen worden genomen, doet de jeugdrechter uitspraak over vragen | manière incidente, le juge de la jeunesse statue sur des questions que |
waarvan de wet oordeelt dat zij hoofdzakelijk het belang van het kind | la loi considère comme affectant essentiellement l'intérêt de |
raken. | l'enfant. |
B.4. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van | B.4. La différence de traitement entre certaines catégories de |
personen, dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende | personnes qui résulte de l'application de procédures différentes |
procedures voor verschillende rechtscolleges in minstens gedeeltelijk | |
verschillende omstandigheden, houdt op zich geen discriminatie in. Van | devant des juridictions différentes et dans des circonstances au moins |
discriminatie zou slechts sprake kunnen zijn, mocht het verschil in | partiellement différentes n'est pas discriminatoire en soi. Il ne |
behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van die procedures | pourrait y avoir de discrimination que si la différence de traitement |
gepaard gaan met een onevenredige beperking van de rechten van de | résultant de l'application de ces procédures allait de pair avec une |
daarbij betrokken partijen. | limitation disproportionnée des droits des parties concernées. |
B.5. Artikel 50 van de wet van 8 april 1965 maakt het mogelijk dat de | B.5. L'article 50 de la loi du 8 avril 1965 permet au tribunal de la |
jeugdrechtbank alle onderzoeken verricht die dienstig zijn om de | jeunesse de procéder à toutes les investigations utiles pour connaître |
persoonlijkheid van het betrokken kind te kennen; bovendien staat | |
artikel 51 van dezelfde wet haar toe, zodra een zaak aanhangig is | la personnalité de l'enfant intéressé; en outre, l'article 51 de la |
gemaakt, de minderjarige, de ouders of degenen die hem onder hun | même loi lui permet, une fois saisi, de convoquer l'enfant, les |
bewaring hebben op te roepen. Daaruit volgt dat de rechtbank de | parents et les personnes qui en ont la garde. Il en résulte que le |
middelen heeft om de partijen te identificeren en alle nuttige | tribunal a les moyens d'identifier les parties et d'obtenir toutes les |
informatie te krijgen, zelfs in geval een der partijen verstek zou | informations utiles, même dans le cas où l'une des parties ferait |
laten gaan. | défaut. |
Het ontzeggen van het gewone rechtsmiddel van verzet wordt dus | La privation de la voie de recours ordinaire qu'est l'opposition est |
gecompenseerd door de ruime bevoegdheden van oproeping en onderzoek | donc compensée par les larges pouvoirs de convocation et |
die bij de wet van 1965 aan de jeugdrechter worden toegekend. | d'investigation que la loi de 1965 accorde au juge de la jeunesse. |
B.6. Hoewel het niet uitdrukkelijk in de parlementaire voorbereiding | B.6. Bien que cela ne soit pas précisé en termes exprès dans les |
is gesteld, beantwoordt het feit dat de wetgever de beroepstermijn | travaux préparatoires, le fait que le législateur ait fait courir le |
heeft laten lopen vanaf de datum van de uitspraak van het vonnis en | délai d'appel à partir de la date du prononcé et non, comme il est de |
niet, zoals gebruikelijk is vanaf de datum van de betekening ervan, | règle, à partir de la date de la signification du jugement, répond |
ook aan het streven naar verlichting van de procedure inzake | également au souci d'alléger la procédure en matière de protection de |
jeugdbescherming, zelfs in burgerlijke zaken, en aan de bekommernis om | la jeunesse, même en matière civile, au souci d'empêcher les mesures |
opschortende maatregelen te vermijden en snel duidelijkheid te krijgen | dilatoires et à celui de fixer rapidement l'enfant sur son sort. |
over het lot van het kind. | |
Die regel, in samenhang met de regel die het verzet uitsluit, kan | Cette règle, combinée avec celle qui exclut l'opposition, peut |
evenwel tot gevolg hebben - de artikelen 770 en 792 van het | toutefois avoir comme conséquence - les articles 770 et 792 du Code |
Gerechtelijk Wetboek bieden geen informatiewaarborg die gelijkwaardig | judiciaire n'apportant pas une garantie d'information équivalente à la |
is met de betekening die de regel is en evenmin met de kennisgeving | signification qui est de règle, ni même à la notification dont la loi |
waarvan de wet het aanvangspunt van de termijn maakt in bepaalde | fait le point de départ du délai dans certains cas - qu'une partie qui |
gevallen - dat een partij die om een reden onafhankelijk van haar wil | a fait défaut pour une raison indépendante de sa volonté ne soit en |
verstek heeft laten gaan niet in staat is enig beroep in te stellen. | mesure d'exercer aucun recours. Cette atteinte aux droits de la |
Die aantasting van de rechten van de verdediging is ook in het geval | défense, même lorsque le jugement en première instance a été rendu |
contradictoirement, est disproportionnée aux objectifs poursuivis. Il | |
dat het vonnis in eerste aanleg op tegenspraak is gewezen onevenredig | en est ainsi d'autant plus que le souci de contrecarrer les mesures |
met de nagestreefde doelstellingen. Zulks geldt des te meer daar aan | dilatoires et celui de ne pas mettre l'enfant dans des situations |
de bekommernis om opschortende maatregelen tegen te gaan en het kind | changeantes au gré du déroulement de la procédure sont rencontrés par |
niet in wijzigende situaties te plaatsen naar gelang van het verloop | la possibilité dont dispose le juge de la jeunesse d'ordonner |
van de procedure, wordt tegemoetgekomen door de mogelijkheid waarover | l'exécution provisoire de son jugement. |
de jeugdrechter beschikt om de voorlopige tenuitvoerlegging van zijn | Il y a dès lors lieu de répondre par l'affirmative à la question |
vonnis te bevelen. | préjudicielle. |
De prejudiciële vraag dient derhalve bevestigend te worden beantwoord. | |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de | L'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la |
jeugdbescherming schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in | protection de la jeunesse viole les articles 10 et 11 de la |
zoverre het de beroepstermijn doet lopen vanaf de datum van de | Constitution en tant qu'il fait débuter le délai d'appel le jour du |
uitspraak, ook wanneer die op tegenspraak is gewezen, en niet vanaf de | prononcé, même si la décision a été rendue contradictoirement, et non |
betekening of de kennisgeving. | à partir de la signification ou de la notification. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 15 juli 1998. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 15 juillet 1998. |
De griffier, | Le greffier, |
L. Potoms. | L. Potoms. |
De voorzitter, | Le président, |
L. De Grève. | L. De Grève. |