← Terug naar "Arrest nr. 72/98 van 17 juni 1998 Rolnummer 1329 In zake : de prejudiciële vraag over
artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, gesteld door het
Hof van Beroep te Gent. Het Arbitragehof, sameng wijst na beraad
het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest van 6(...)"
Arrest nr. 72/98 van 17 juni 1998 Rolnummer 1329 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, gesteld door het Hof van Beroep te Gent. Het Arbitragehof, sameng wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest van 6(...) | Arrêt n° 72/98 du 17 juin 1998 Numéro du rôle : 1329 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse, posée par la Cour d'appel de Gand. La Cour d'a composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H. Boel, L. François, G. De Baets,(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Arrest nr. 72/98 van 17 juni 1998 | Arrêt n° 72/98 du 17 juin 1998 |
Rolnummer 1329 | Numéro du rôle : 1329 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 58, tweede lid, van de | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 58, alinéa |
wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, gesteld door het | 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse, |
Hof van Beroep te Gent. | posée par la Cour d'appel de Gand. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de | composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H. |
rechters H. Boel, L. François, G. De Baets, E. Cerexhe en R. Henneuse, | Boel, L. François, G. De Baets, E. Cerexhe et R. Henneuse, assistée du |
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter L. De Grève, | greffier L. Potoms, présidée par le président L. De Grève, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag | I. Objet de la question préjudicielle |
Bij arrest van 6 april 1998 in zake E. Schelck tegen W. Popelier heeft | Par arrêt du 6 avril 1998 en cause de E. Schelck contre W. Popelier, |
het Hof van Beroep te Gent de volgende prejudiciële vraag gesteld : | la Cour d'appel de Gand a posé la question préjudicielle suivante : |
« Houdt artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 | « L'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la |
betreffende de jeugdbescherming een schending in van de artikelen 10 | protection de la jeunesse viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
en 11 van de Grondwet voor zover die regel in de daarin bepaalde | Constitution en ce que cette règle fait courir le délai d'appel dans |
materies de termijn van hoger beroep doet lopen van na de uitspraak, | les matières y mentionnées à partir du prononcé, même si la décision a |
ook wanneer deze uitspraak op tegenspraak werd geveld, en niet vanaf | été rendue contradictoirement, et non à partir de la signification à |
de betekening op een willekeurig ogenblik door de meest gerede partij ? » | un moment quelconque par la partie la plus diligente ? » |
II. De rechtspleging voor het Hof | II. La procédure devant la Cour |
Bij beschikking van 20 april 1998 heeft de voorzitter in functie de | Par ordonnance du 20 avril 1998, le président en exercice a désigné |
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 | les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi |
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. |
Op 7 mei 1998 hebben de rechters-verslaggevers H. Boel en E. Cerexhe, | Le 7 mai 1998, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi |
met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de voormelde bijzondere | spéciale précitée, les juges-rapporteurs H. Boel et E. Cerexhe ont |
wet, voor het Hof verslag uitgebracht en geoordeeld dat zij ertoe | fait rapport devant la Cour et estimé qu'ils pourraient être amenés à |
zouden kunnen worden gebracht aan het Hof voor te stellen de procedure | proposer à la Cour de mettre fin à la procédure, par un arrêt de |
door een arrest van onmiddellijk antwoord af te doen. | réponse immédiate. |
Overeenkomstig artikel 72, tweede lid, van de organieke wet is van de | Les conclusions des juges-rapporteurs ont été notifiées aux parties |
conclusies van de rechters-verslaggevers aan de partijen in het | dans l'instance principale conformément à l'article 72, alinéa 2, de |
bodemgeschil kennisgegeven bij op 8 mei 1998 ter post aangetekende | la loi organique, par lettres recommandées à la poste le 8 mai 1998. |
brieven. De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende | La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants |
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. | de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. |
III. Onderwerp van de in het geding zijnde bepaling | III. Objet de la disposition en cause |
Artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de | L'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la |
jeugdbescherming bepaalt : | protection de la jeunesse dispose : |
« De vonnissen gewezen in de aangelegenheden bedoeld in titel II, | « Les jugements rendus dans les matières prévues au titre II, chapitre |
hoofdstuk II, zijn niet vatbaar voor verzet. Hoger beroep wordt bij | II, ne sont pas susceptibles d'opposition. L'appel est formé par voie |
verzoekschrift ingesteld ter griffie van het hof van beroep, binnen | de requête déposée au greffe de la cour d'appel dans le mois du |
een maand na de uitspraak. De griffier van de jeugdkamer roept voor | prononcé. Le greffier de la chambre de la jeunesse convoque devant |
die kamer de partijen op die opgeroepen waren voor de jeugdrechtbank; | celle-ci les parties qui avaient été convoquées devant le tribunal de |
hij voegt bij de oproeping voor de andere partijen dan de verzoeker, | la jeunesse; il joint aux convocations destinées aux autres parties |
een gelijkluidend afschrift van het verzoekschrift. » | que le requérant, une copie conforme de la requête. » |
IV. In rechte | IV. En droit |
- A - | - A - |
A.1. De rechters-verslaggevers zijn in hun conclusies van oordeel dat | A.1. Dans leurs conclusions, les juges-rapporteurs estiment, au vu du |
zij, na inzage van het dossier, ertoe zouden kunnen worden gebracht | dossier, qu'ils pourraient être amenés à proposer à la Cour, par |
het Hof voor te stellen om, met toepassing van artikel 72 van de | application de l'article 72 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, de |
bijzondere wet van 6 januari 1989, de prejudiciële vraag met een | mettre fin à l'examen de la question préjudicielle par un arrêt de |
arrest van onmiddellijk antwoord af te doen. | réponse immédiate. |
A.2. Er zijn geen memories met verantwoording ingediend. | A.2. Il n'a pas été introduit de mémoire justificatif. |
- B - | - B - |
B.1. De wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming heeft | B.1. La loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse a |
voor de in hoofdstuk II van titel II van die wet bedoelde | prévu, pour les matières civiles visées au chapitre II du titre II de |
burgerrechtelijke aangelegenheden in een bijzondere regeling voorzien, | cette loi, une réglementation particulière tant en ce qui concerne la |
zowel wat betreft de duur van de beroepstermijn als wat betreft de | durée du délai d'appel qu'en ce qui concerne la détermination du jour |
bepaling van de dag waarop die beroepstermijn aanvangt. Die regeling | auquel ce délai prend cours. Cette réglementation différait, sur les |
verschilde op beide punten van het op dat ogenblik in burgerlijke | deux points précités, du droit commun alors en vigueur en matière |
zaken geldende gemeen recht (artikel 433 van het Wetboek van | civile (article 433 du Code de procédure civile) et elle diffère |
Burgerlijke Rechtsvordering) en zij verschilt nog, maar uitsluitend | encore, mais exclusivement en ce qui concerne le point de départ du |
wat de aanvang ervan betreft, van de regeling zoals zij bij de wet van | délai, de la réglementation insérée par la loi du 10 octobre 1967 dans |
10 oktober 1967 werd neergelegd in artikel 1051 van het Gerechtelijk | l'article 1051 du Code judiciaire, aux termes duquel le délai d'appel |
Wetboek, naar luid waarvan de beroepstermijn van één maand aanvangt op | est d'un mois à partir de la signification du jugement ou de la |
de dag van betekening of kennisgeving van het vonnis. | notification de celui-ci. |
De uitsluiting van het verzet door de wet van 8 april 1965 wijkt af | L'exclusion de l'opposition par la loi du 8 avril 1965 déroge au droit |
van het gemeen recht van toepassing zowel vóór als na de invoering van | commun en vigueur tant avant qu'après l'adoption du Code judiciaire. |
het Gerechtelijk Wetboek. | |
B.2. Het op die punten, zoals op andere punten, afwijkende karakter | B.2. Le caractère dérogatoire sur ces points comme sur d'autres de la |
van de rechtspleging voor de jeugdgerechten, wordt volgens de | procédure devant les juridictions de la jeunesse est justifié dans les |
parlementaire voorbereiding van de wet van 8 april 1965 verantwoord | travaux préparatoires de la loi du 8 avril 1965 par la volonté de |
door de wil om die rechtspleging zo soepel mogelijk te maken (Gedr. | rendre cette procédure aussi souple que possible (Doc. parl., Chambre, |
St., Kamer, 1962-1963, nr. 637/1, p. 26). Die afwijkingen hebben onder | 1962-1963, n° 637/1, p. 26). Ces dérogations ont notamment pour but de |
meer tot doel de rechtbank ertoe in staat te stellen rechtstreeks en | |
persoonlijk contact op te nemen met de betrokken partijen, rekening te | permettre au tribunal de prendre un contact direct et personnel avec |
houden met de bijzondere psychische gesteldheid van de minderjarige, | les parties, de tenir compte de la psychologie spéciale du mineur, |
alle publiciteit te vermijden tijdens het onderzoek van de gegevens | d'éviter toute publicité lors de l'examen des éléments relatifs à la |
betreffende de persoonlijkheid en te voorkomen dat die gegevens in | personnalité et d'éviter la communication de ceux-ci à des tiers (Doc. |
handen vallen van derden (Gedr. St., Kamer, 1962-1963, nr. 637/7, p. | parl., Chambre, 1962-1963, n° 637/7, p. 9). Le souci de simplifier la |
9). De bekommernis de rechtspleging te vereenvoudigen stond ook voorop | procédure a également été déterminant pour le délai d'appel et pour |
bij de bepaling van de termijn van het hoger beroep en bij het | |
uitsluiten van het verzet (Gedr. St., Senaat, 1964-1965, nr. 153, p. | l'exclusion de l'opposition (Doc. parl., Sénat, 1964-1965, n° 153, p. |
41). | 41). |
B.3. Het Hof stelt vast dat andere rechtscolleges, in analoge | B.3. La Cour constate que d'autres juridictions prennent, dans des |
geschillen, beslissingen nemen die vatbaar zijn voor verzet of | litiges analogues, des décisions qui sont susceptibles d'opposition ou |
waarvoor de beroepstermijn pas loopt vanaf de betekening of de | pour lesquelles le délai d'appel ne court que du jour de leur |
kennisgeving ervan. Zulks is het geval voor de vrederechter die | signification ou de leur notification. Il en va ainsi du juge de paix |
uitspraak doet op grond van artikel 223 van het Burgerlijk Wetboek en | statuant sur la base de l'article 223 du Code civil et du président du |
voor de voorzitter van de rechtbank die in kort geding zitting houdt, | |
volgens de regels van artikel 1280 van het Gerechtelijk Wetboek. | tribunal siégeant en référé, selon les règles de l'article 1280 du |
De juridische context waarbinnen die maatregelen worden genomen, is | Code judiciaire. Le contexte juridique dans lequel ces mesures sont prises est |
verschillend : terwijl de vrederechter of de voorzitter die zitting | différent : alors que le juge de paix ou le président siégeant en |
houdt in kort geding, enkel bevoegd zijn in het kader van echtelijke | référé ne sont compétents que dans le contexte de difficultés |
moeilijkheden of tijdens een procedure van echtscheiding of scheiding | conjugales ou au cours d'une procédure de divorce ou de séparation de |
van tafel en bed, waarbij jegens het kind slechts incidenteel | corps, les mesures prises à l'égard de l'enfant n'intervenant que de |
maatregelen worden genomen, doet de jeugdrechter uitspraak over vragen | manière incidente, le juge de la jeunesse statue sur des questions que |
waarvan de wet oordeelt dat zij hoofdzakelijk het belang van het kind | la loi considère comme affectant essentiellement l'intérêt de |
raken. | l'enfant. |
B.4. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van | B.4. La différence de traitement entre certaines catégories de |
personen, dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende | personnes qui résulte de l'application de procédures différentes |
procedures voor verschillende rechtscolleges in minstens gedeeltelijk | |
verschillende omstandigheden, houdt op zich geen discriminatie in. Van | devant des juridictions différentes et dans des circonstances au moins |
discriminatie zou slechts sprake kunnen zijn, mocht het verschil in | partiellement différentes n'est pas discriminatoire en soi. Il ne |
behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van die procedures | pourrait y avoir de discrimination que si la différence de traitement |
gepaard gaan met een onevenredige beperking van de rechten van de | résultant de l'application de ces procédures allait de pair avec une |
daarbij betrokken partijen. | limitation disproportionnée des droits des parties concernées. |
B.5. Artikel 50 van de wet van 8 april 1965 maakt het mogelijk dat de | B.5. L'article 50 de la loi du 8 avril 1965 permet au tribunal de la |
jeugdrechtbank alle onderzoeken verricht die dienstig zijn om de | jeunesse de procéder à toutes les investigations utiles pour connaître |
persoonlijkheid van het betrokken kind te kennen; bovendien staat | |
artikel 51 van dezelfde wet haar toe, zodra een zaak aanhangig is | la personnalité de l'enfant intéressé; en outre, l'article 51 de la |
gemaakt, de minderjarige, de ouders of degenen die hem onder hun | même loi lui permet, une fois saisi, de convoquer l'enfant, les |
bewaring hebben op te roepen. Daaruit volgt dat de rechtbank de | parents et les personnes qui en ont la garde. Il en résulte que le |
middelen heeft om de partijen te identificeren en alle nuttige | tribunal a les moyens d'identifier les parties et d'obtenir toutes les |
informatie te krijgen, zelfs in geval een der partijen verstek zou | informations utiles, même dans le cas où l'une des parties ferait |
laten gaan. | défaut. |
Het ontzeggen van het gewone rechtsmiddel van verzet wordt dus | La privation de la voie de recours ordinaire qu'est l'opposition est |
gecompenseerd door de ruime bevoegdheden van oproeping en onderzoek | donc compensée par les larges pouvoirs de convocation et |
die bij de wet van 1965 aan de jeugdrechter worden toegekend. | d'investigation que la loi de 1965 accorde au juge de la jeunesse. |
B.6. Hoewel het niet uitdrukkelijk in de parlementaire voorbereiding | B.6. Bien que cela ne soit pas précisé en termes exprès dans les |
is gesteld, beantwoordt het feit dat de wetgever de beroepstermijn | travaux préparatoires, le fait que le législateur ait fait courir le |
heeft laten lopen vanaf de datum van de uitspraak van het vonnis en | délai d'appel à partir de la date du prononcé et non, comme il est de |
niet, zoals gebruikelijk is vanaf de datum van de betekening ervan, | règle, à partir de la date de la signification du jugement, répond |
ook aan het streven naar verlichting van de procedure inzake | également au souci d'alléger la procédure en matière de protection de |
jeugdbescherming, zelfs in burgerlijke zaken, en aan de bekommernis om | la jeunesse, même en matière civile, au souci d'empêcher les mesures |
opschortende maatregelen te vermijden en snel duidelijkheid te krijgen | dilatoires et à celui de fixer rapidement l'enfant sur son sort. |
over het lot van het kind. | |
Die regel, in samenhang met de regel die het verzet uitsluit, kan | Cette règle, combinée avec celle qui exclut l'opposition, peut |
evenwel tot gevolg hebben - de artikelen 770 en 792 van het | toutefois avoir comme conséquence - les articles 770 et 792 du Code |
Gerechtelijk Wetboek bieden geen informatiewaarborg die gelijkwaardig | judiciaire n'apportant pas une garantie d'information équivalente à la |
is met de betekening die de regel is en evenmin met de kennisgeving | signification qui est de règle, ni même à la notification dont la loi |
waarvan de wet het aanvangspunt van de termijn maakt in bepaalde | fait le point de départ du délai dans certains cas - qu'une partie qui |
gevallen - dat een partij die om een reden onafhankelijk van haar wil | a fait défaut pour une raison indépendante de sa volonté ne soit en |
verstek heeft laten gaan niet in staat is enig beroep in te stellen. | mesure d'exercer aucun recours. Cette atteinte aux droits de la |
Die aantasting van de rechten van de verdediging is ook in het geval | défense, même lorsque le jugement en première instance a été rendu |
contradictoirement, est disproportionnée aux objectifs poursuivis. Il | |
dat het vonnis in eerste aanleg op tegenspraak is gewezen onevenredig | en est ainsi d'autant plus que le souci de contrecarrer les mesures |
met de nagestreefde doelstellingen. Zulks geldt des te meer daar aan | dilatoires et celui de ne pas mettre l'enfant dans des situations |
de bekommernis om opschortende maatregelen tegen te gaan en het kind | changeantes au gré du déroulement de la procédure sont rencontrés par |
niet in wijzigende situaties te plaatsen naar gelang van het verloop | la possibilité dont dispose le juge de la jeunesse d'ordonner |
van de procedure, wordt tegemoetgekomen door de mogelijkheid waarover | l'exécution provisoire de son jugement. |
de jeugdrechter beschikt om de voorlopige tenuitvoerlegging van zijn | Il y a dès lors lieu de répondre par l'affirmative à la question |
vonnis te bevelen. | préjudicielle. |
De prejudiciële vraag dient derhalve bevestigend te worden beantwoord. | |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 58, tweede lid, van de wet van 8 april 1965 betreffende de | L'article 58, alinéa 2, de la loi du 8 avril 1965 relative à la |
jeugdbescherming schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in | protection de la jeunesse viole les articles 10 et 11 de la |
zoverre het de beroepstermijn doet lopen vanaf de datum van de | Constitution en tant qu'il fait débuter le délai d'appel le jour du |
uitspraak, ook wanneer die op tegenspraak is gewezen, en niet vanaf de | prononcé, même si la décision a été rendue contradictoirement, et non |
betekening of de kennisgeving. | à partir de la signification ou de la notification. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 17 juni 1998. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 17 juin 1998. |
De griffier, | Le greffier, |
L. Potoms. | L. Potoms. |
De voorzitter, | Le président, |
L. De Grève. | L. De Grève. |