Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest Van Het Grondwettelijk Hof van --
← Terug naar "Arrest nr. 76/98 van 24 juni 1998 Rolnummer 1139 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 20 december 1996 houdende bekrachtiging van het besluit van de Vlaamse Regering van 24 juli 1996 betreffende Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de rechters P. (...)"
Arrest nr. 76/98 van 24 juni 1998 Rolnummer 1139 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 20 december 1996 houdende bekrachtiging van het besluit van de Vlaamse Regering van 24 juli 1996 betreffende Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de rechters P. (...) Arrêt n° 76/98 du 24 juin 1998 Numéro du rôle : 1139 En cause : le recours en annulation du décret de la Communauté flamande du 20 décembre 1996 « sanctionnant l'arrêté du Gouvernement flamand du 24 juillet 1996 relatif à l'agrément des servi La Cour d'arbitrage, composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges P. Martens(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Arrest nr. 76/98 van 24 juni 1998 Arrêt n° 76/98 du 24 juin 1998
Rolnummer 1139 Numéro du rôle : 1139
In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van de Vlaamse En cause : le recours en annulation du décret de la Communauté
Gemeenschap van 20 december 1996 houdende bekrachtiging van het flamande du 20 décembre 1996 « sanctionnant l'arrêté du Gouvernement
besluit van de Vlaamse Regering van 24 juli 1996 betreffende de flamand du 24 juillet 1996 relatif à l'agrément des services télévisés
erkenning van de televisiediensten, ingesteld door de Ministerraad. », introduit par le Conseil des ministres.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges P.
rechters P. Martens, J. Delruelle, H. Coremans, A. Arts en M. Bossuyt, Martens, J. Delruelle, H. Coremans, A. Arts et M. Bossuyt, assistée du
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter L. De Grève, greffier L. Potoms, présidée par le président L. De Grève,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep I. Objet du recours
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 4 augustus Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 4
1997 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 5 août 1997 et parvenue au greffe le 5 août 1997, le Conseil des
augustus 1997, heeft de Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, a introduit un recours en
beroep tot vernietiging ingesteld van het decreet van de Vlaamse
Gemeenschap van 20 december 1996 houdende bekrachtiging van het annulation du décret de la Communauté flamande du 20 décembre 1996 «
besluit van de Vlaamse Regering van 24 juli 1996 betreffende de sanctionnant l'arrêté du Gouvernement flamand du 24 juillet 1996
erkenning van de televisiediensten (bekendgemaakt in het Belgisch relatif à l'agrément des services télévisés » (publié au Moniteur
Staatsblad van 4 februari 1997). belge du 4 février 1997).
II. De rechtspleging II. La procédure
Bij beschikking van 5 augustus 1997 heeft de voorzitter in functie de Par ordonnance du 5 août 1997, le président en exercice a désigné les
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi spéciale
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage.
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. des articles 71 ou 72 de la loi organique.
Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi
organieke wet bij op 15 september 1997 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 15 septembre 1997.
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 18 september 1997. Moniteur belge du 18 septembre 1997.
Memories zijn ingediend door : Des mémoires ont été introduits par :
- de Franse Gemeenschapsregering, Surlet de Chokierplein 15-17, 1000 - le Gouvernement de la Communauté française, place Surlet de Chokier
Brussel, bij op 28 oktober 1997 ter post aangetekende brief; 15-17, 1000 Bruxelles, par lettre recommandée à la poste le 28 octobre 1997;
- de Vlaamse Regering, Martelaarsplein 19, 1000 Brussel, bij op 31 - le Gouvernement flamand, place des Martyrs 19, 1000 Bruxelles, par
oktober 1997 ter post aangetekende brief. lettre recommandée à la poste le 31 octobre 1997.
Van die memories is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de Ces mémoires ont été notifiés conformément à l'article 89 de la loi
organieke wet bij op 8 december 1997 ter post aangetekende brief. organique, par lettre recommandée à la poste le 8 décembre 1997.
Memories van antwoord zijn ingediend door : Des mémoires en réponse ont été introduits par :
- de Franse Gemeenschapsregering, bij op 6 januari 1998 ter post - le Gouvernement de la Communauté française, par lettre recommandée à
aangetekende brief; la poste le 6 janvier 1998;
- de Ministerraad, bij op 8 januari 1998 ter post aangetekende brief. - le Conseil des ministres, par lettre recommandée à la poste le 8
Bij beschikking van 22 januari 1998 heeft het Hof de termijn
waarbinnen het arrest moet worden gewezen, verlengd tot 4 augustus
1998. janvier 1998.
Par ordonnance du 22 janvier 1998, la Cour a prorogé jusqu'au 4 août
1998 le délai dans lequel l'arrêt doit être rendu.
Bij beschikking van 29 april 1998 heeft het Hof de zaak in gereedheid Par ordonnance du 29 avril 1998, la Cour a déclaré l'affaire en état
verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 27 mei 1998. et fixé l'audience au 27 mai 1998.
Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats,
bij op 30 april 1998 ter post aangetekende brieven. par lettres recommandées à la poste le 30 avril 1998.
Op de openbare terechtzitting van 27 mei 1998 : A l'audience publique du 27 mai 1998 :
- zijn verschenen : - ont comparu :
. Mr. G. Glas, advocaat bij de balie te Brussel, en Mr. L. Mourlon . Me G. Glas, avocat au barreau de Bruxelles, et Me L. Mourlon loco Me
loco Mr. L. Misson, advocaten bij de balie te Luik, voor de Ministerraad; L. Misson, avocats au barreau de Liège, pour le Conseil des ministres;
. Mr. P. Van Orshoven, advocaat bij de balie te Brussel, voor de . Me P. Van Orshoven, avocat au barreau de Bruxelles, pour le
Vlaamse Regering; Gouvernement flamand;
. Mr. A. Joachimowicz loco Mr. A. Berenboom, advocaten bij de balie te . Me A. Joachimowicz loco Me A. Berenboom, avocats au barreau de
Brussel, voor de Franse Gemeenschapsregering; Bruxelles, pour le Gouvernement de la Communauté française;
- hebben de rechters-verslaggevers A. Arts en J. Delruelle verslag uitgebracht; - les juges-rapporteurs A. Arts et J. Delruelle ont fait rapport;
- zijn de voornoemde advocaten gehoord; - les avocats précités ont été entendus;
- is de zaak in beraad genomen. - l'affaire a été mise en délibéré.
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour.
III. Onderwerp van de bestreden bepalingen III. Objet des dispositions attaquées
Artikel 2 van de bij het besluit van de Vlaamse Regering van 25 L'article 2 des décrets relatifs à la radiodiffusion et à la
januari 1995 gecoördineerde decreten betreffende de radio en de télévision, coordonnés par arrêté du Gouvernement flamand du 25
televisie bepaalt : janvier 1995, énonce :
« Voor de toepassing van deze gecoördineerde decreten wordt verstaan onder : 1° omroepen : het oorspronkelijk uitzenden via de kabel of draadloos, via zendapparatuur op aarde of aan boord van een satelliet, al dan niet in gecodeerde vorm, van voor ontvangst door het publiek bestemde programma's. Die programma's kunnen bestaan uit radio-, televisie- of andere soorten van programma's. Hieronder is ook begrepen het overdragen van programma's tussen ondernemingen met het oog op het doorgeven daarvan aan het publiek. Hieronder zijn niet begrepen communicatiediensten die informatieve gegevens of andere prestaties op individueel verzoek verstrekken zoals telekopiediensten, elektronische databanken en andere soortgelijke diensten; 2° omroep : een organisatie die programma's, al dan niet in gecodeerde vorm, verzorgt. Onder verzorgen van programma's wordt verstaan het produceren, laten produceren of verwerven van programma's, het samenstellen van het programma-aanbod en het omroepen of laten omroepen ervan; « Pour l'application de ces décrets coordonnés, il faut entendre par : 1° radiodiffuser : l'émission primaire, par câble ou sans fil, par émetteurs terrestres ou à bord d'un satellite, codée ou non, de programmes destinés à être reçus par le public. Ces programmes peuvent comprendre des programmes de radio, de télévision ou d'autres genres de programmes. Est également visée ici la communication de programmes entre entreprises en vue d'une rediffusion à l'intention du public. Ne sont pas visés les services de communications fournissant sur appel individuel, des éléments d'information ou d'autres prestations, tels que services de téléscopie [lire : télécopie], les banques de données électroniques et autres services similaires; 2° radiodiffuseur : un organisme qui assure des programmes, codés ou non. Par assurer il y a lieu d'entendre produire, laisser produire ou acquérir des programmes, constituer la programmation et radiodiffuser ou laisser radiodiffuser ces programmes;
3° radio-omroep : een omroep die radioprogramma's en andere soorten 3° organisme de radiodiffusion : un radiodiffuseur qui assure la
van programma's in de vorm van klanken verzorgt; production des programmes de radio et autres sortes de programmes sous
4° televisie-omroep : een omroep die televisieprogramma's en andere la forme de sons; 4° organisme de télédiffusion : un radiodiffuseur qui assure la
soorten van programma's in de vorm van beelden of teksten al dan niet production de programmes de télévision et autres genres de programmes
van klanken vergezeld, verzorgt; ». sous la forme d'images ou de textes accompagnés ou non de sons; ».
Artikel 39, eerste lid, van de gecoördineerde decreten bepaalt : L'article 39, alinéa 1er, des décrets coordonnés énonce :
« Onder de voorwaarden, bepaald bij dit hoofdstuk, kunnen particuliere « Sur avis du Conseil flamand des médias, le Gouvernement flamand peut
televisieomroepen, op advies van de Vlaamse Mediaraad, erkend worden agréer des organismes privés de télédiffusion aux conditions fixées
door de Vlaamse regering. » dans le présent chapitre ».
Volgens artikel 41 komen voor erkenning in aanmerking : Peuvent obtenir un agrément, en vertu de l'article 41 :
« 1° één particuliere televisieomroep, die zich richt tot de gehele Vlaamse Gemeenschap; 2° particuliere televisieomroepen, die zich richten tot een gemeenschap in een regionaal zendgebied, hierna ' regionale omroepen ' te noemen; 3° particuliere televisieomroepen die zich richten tot een specifieke doelgroep binnen de gehele Vlaamse Gemeenschap, een regionale of een lokale gemeenschap, hierna in dit hoofdstuk ' doelgroepomroepen ' te noemen; 4° particuliere betaaltelevisie-omroepen, hierna in dit hoofdstuk ' « 1° un organisme privé de télédiffusion s'adressant à l'ensemble de la Communauté flamande; 2° des organismes privés de télédiffusion s'adressant à une collectivité située à l'intérieur d'une zone d'émission régionale, appelés ci-après ' télévisions régionales '; 3° des organismes privés de télédiffusion s'adressant à un groupe cible spécifique situé à l'intérieur de l'ensemble de la Communauté flamande, d'une collectivité régionale ou locale, appelés dans ce chapitre ' télévisions s'adressant à des groupes cibles '; 4° des organismes privés de télédiffusion à péage, appelés ci-après
betaalomroepen ' te noemen. dans ce chapitre ' télévisions à péage ';
5° particuliere televisieomroepen die zich met andere soorten van 5° des organismes privés de télédiffusion s'adressant au public ou à
diensten richten tot het publiek of een deel ervan, hierna in dit un partie du public, avec d'autre genres de services, appelés ci-après
hoofdstuk ' televisiediensten ' te noemen. » dans ce chapitre ' services télévisés '. »
Artikel 70 bepaalt : L'article 70 porte :
« De televisiediensten kunnen, al dan niet tegen betaling, geheel of « Les services télévisés peuvent être retransmis, contre paiement ou
non, dans leur intégralité ou en partie sous forme codée. Le
gedeeltelijk gecodeerd uitgezonden worden. De Vlaamse regering kan Gouvernement flamand peut imposer des conditions d'agrément
aanvullende voorwaarden voor erkenning opleggen. » supplémentaires. »
Krachtens artikel 71, § 1, bepaalt de Vlaamse Regering de voorwaarden En vertu de l'article 71, § 1er, le Gouvernement flamand fixe les
met betrekking tot de financiële en organisatorische structuur
waaronder de particuliere televisieomroep, de doelgroepomroepen, de conditions portant sur la structure financière et organisationnelle
betaalomroepen en de televisiediensten erkend kunnen worden, ter uitvoering van de artikelen 39, 40 en 73. auxquelles peuvent être agréées, en exécution des articles 39, 40 et 73, les organismes privés de télédiffusion, les groupes cibles, les
télévisions à péage et les services télévisés.
Artikel 127 bevat volgende slotbepaling : L'article 127 contient la disposition finale suivante :
« § 1. De bepalingen van de artikelen 44, § 2, 45 tot en met 47, 49, « § 1er. Les dispositions des articles 44, § 2, 45 à 47, 49, 50, 61 à
50, 61 tot en met 66, 68, 69, en 75 tot en met 77 kunnen worden 66, 68, 69, et 75 à 77 peuvent être modifiées ou abrogées par arrêté
gewijzigd of opgeheven, bij besluit van de Vlaamse regering. du Gouvernement flamand.
Deze reglementaire besluiten evenals de reglementaire besluiten Ces arrêtés réglementaires ainsi que les arrêtés réglementaires visés
bedoeld in de artikelen 48 en 71, §§ 1 en 3, worden genomen op advies van de Vlaamse Mediaraad. Ze worden zonder terugwerkende kracht toepasbaar ten vroegste vanaf de dag van hun publikatie in het Belgisch Staatsblad, en in voorkomend geval op een latere datum in het betreffende besluit vastgesteld. § 2. Ze worden binnen tien dagen na hun bekendmaking in het Belgisch Staatsblad door de Vlaamse regering ter bekrachtiging voorgelegd aan de Vlaamse Raad. De bekrachtiging wordt geacht niet verleend te zijn, indien de Vlaamse Raad bij het verstrijken van een termijn van zes maanden geen beslissing heeft getroffen. Bedoelde besluiten behouden in dat geval hun rechtsgevolgen tegenover derden zolang ze niet vervangen zijn door nieuwe besluiten. » Ter uitvoering en met toepassing van de voormelde artikelen 41, 5°, aux articles 48 et 71, §§ 1er et 3, sont pris sur avis du Conseil flamand des Médias. Ils sont applicables, sans effet rétroactif, au plus tôt le jour de leur publication au Moniteur belge et, le cas échéant, à une date ultérieure fixée dans l'arrêté concerné. § 2. Ils sont soumis dans les dix jours de leur publication au Moniteur belge par le Gouvernement flamand pour approbation au Conseil flamand. L'approbation est censée non accordée lorsque le Conseil flamand ne s'est pas prononcé au terme d'un délai de six mois. Les arrêtés visés continuent à produire leurs effets juridiques à l'encontre de tiers aussi longtemps qu'ils ne sont pas remplacés par des nouveaux arrêtés. » En exécution et par application des susdits articles 41, 5°, 70, 71 et
70, 71 en 127 van de gecoördineerde decreten, werd door de Vlaamse 127 des décrets coordonnés, le Gouvernement flamand a, le 24 juillet
Regering op 24 juli 1996 een besluit aangenomen « betreffende de 1996, pris un arrêté « relatif à l'agrément des services télévisés »,
erkenning van de televisiediensten », waarvan het thans aangevochten dont l'article 1er actuellement attaqué - modifié par le décret du 20
artikel 1 - zoals gewijzigd bij decreet van 20 december 1996 - bepaalt décembre 1996 - énonce :
: « Om erkend te worden en te blijven moeten de televisiediensten « Pour obtenir l'agrément et le conserver, les services télévisés
voldoen aan de volgende voorwaarden : doivent remplir les conditions suivantes :
1° het maatschappelijk doel van de privaatrechtelijke rechtspersoon is 1° le seul objectif social de la personne morale de droit privé
beperkt tot het uitsluitend verzorgen van diensten als bedoeld in consiste dans la prise en charge des services visés à l'article 41,5
artikel 41,5 [lees : artikel 41, 5°,] van de decreten betreffende de [lire : à l'article 41, 5°,] des décrets relatifs à la radiodiffusion
radio-omroep en de televisie, gecoördineerd op 25 januari 1995. et à la télévision, coordonnés le 25 janvier 1995.
Onder televisiediensten zijn niet verstaan particuliere Par services télévisés on ne vise pas les organismes de radiodiffusion
televisieomroepen die zich richten tot een gemeenschap in een lokaal privés qui s'adressent à une communauté dans une zone d'émission
zendgebied en die als lokale omroepen kunnen worden aangezien; locale et qui peuvent être considérés comme des radiodiffuseurs
2° de Raad van Bestuur mag voor niet meer dan één vijfde bestaan uit locaux; 2° le Conseil d'administration ne peut être composé pour plus d'un
leden die : cinquième de membres qui :
- een politiek mandaat uitoefenen; - exercent un mandat politique;
- een leidinggevende functie of de functie van beheerder uitoefenen in - exercent une fonction dirigeante ou d'administrateur dans une
een beroepsvereniging van werkgevers of werknemers; organisation d'employeurs ou de travailleurs;
- een leidinggevende functie of de functie van bestuurder uitoefenen - exercent une fonction dirigeante ou d'administrateur dans une
in een kabelmaatschappij.
In geen geval mogen de leden van de Raad van Bestuur deel uitmaken van société de radio ou de télédistribution.
een college van burgemeester en schepenen, van een bestendige Les membres du Conseil d'administration ne peuvent en aucun cas faire
partie d'un Collège des Bourgmestre et Echevins, d'une Députation
deputatie, van de Vlaamse regering, van de regering van het Brussels Permanente, du Gouvernement flamand, du Gouvernement de la Région de
Hoofdstedelijk Gewest of van de federale regering; Bruxelles-Capitale ou du Gouvernement fédéral;
3° de diensten moeten onderscheiden zijn van de gewone programma's van 3° les services doivent se distinguer des programmes courants offerts
de openbare omroep van de Vlaamse Gemeenschap of van een andere door de Vlaamse Gemeenschap erkende particuliere televisieomroep. De diensten moeten voor de kijker een belangrijk bijkomend aanbod inhouden op bedrijfseconomisch, educatief, sociaal of cultureel vlak; 4° een erkende televisiedienst vraagt voor elke afzonderlijke nieuwe dienst een vergunning aan. Bij het samen aanbieden van diensten wordt tevens een afzonderlijke vergunning aangevraagd. Elke te leveren afzonderlijke dienst moet duidelijk omschreven worden. Wanneer de televisiediensten hun aanbod uitbreiden met een nieuw soort dienst, moeten zij een afzonderlijke vergunning vragen; 5° de televisiediensten dienen onafhankelijk te zijn van een politieke partij; 6° de uitzendingen van de televisiedienst moeten gebeuren onder redactionele eindverantwoordelijkheid van het personeel van de televisiedienst; 7° de televisiediensten dienen in het Nederlands uit te zenden, behoudens afwijkingen toe te staan door de Vlaamse regering. » par le radiodiffuseur de service public de la Communauté flamande ou par un organisme privé de télédiffusion, agréé par la Communauté flamande. Ils doivent présenter aux spectateurs une importante offre complémentaire sur le plan économique, éducatif, social ou culturel; 4° un service télévisé agréé est tenu de demander une autorisation pour chaque nouveau service distinct. L'offre simultanée de services fait l'objet d'une demande séparée. Tout service distinct offert sera précisé. Lorsque les services télévisés élargissent leur offre d'un autre genre de service, ils sont tenus de demander une autorisation séparée; 5° les services télévisés doivent être indépendants des partis politiques; 6° les émissions des services télévisés doivent se faire sous la responsabilité rédactionnelle du personnel du service de télévision; 7° à l'exception des dérogations assujetties à l'autorisation du Gouvernement flamand, les services télévisés sont tenus à émettre en néerlandais. »
Het voormelde besluit van 24 juli 1996 werd ter uitvoering van artikel Le susdit arrêté du 24 juillet 1996 a été confirmé, en exécution de
127, § 2, van de gecoördineerde decreten bekrachtigd bij artikel 2 van l'article 127, § 2, des décrets coordonnés, par l'article 2 du décret
het eveneens aangevochten decreet van 20 december 1996. du 20 décembre 1996 également attaqué.
In het citaat van artikel 1 van het besluit van 24 juli 1996 hiervoor La reproduction figurant ci-dessus de l'article 1er de l'arrêté du 24
is rekening gehouden met de wijzigingen bij de artikelen 3 en 4 van juillet 1996 tient compte des modifications apportées par les articles
het decreet van 20 december 1996. 3 et 4 du décret du 20 décembre 1996.
IV. In rechte IV. En droit
- A - - A -
Ten aanzien van de ontvankelijkheid En ce qui concerne la recevabilité
Verzoekschrift Requête
A.1. De Ministerraad heeft op 26 juli 1997 beslist een beroep tot A.1. Le 26 juillet 1997, le Conseil des ministres a décidé
vernietiging van de bestreden bepalingen in te stellen. Het beroep is d'introduire un recours en annulation des dispositions attaquées. Le
binnen de voorgeschreven termijn ingediend en is derhalve recours a été introduit dans le délai prescrit et est donc recevable.
ontvankelijk. Mémoire du Gouvernement flamand
Memorie van de Vlaamse Regering A.2.1. Selon le Conseil des ministres, la notion de « services
A.2.1. Volgens de Ministerraad zou met de notie « televisiediensten » télévisés » figurant dans les dispositions entreprises viserait et,
in de bestreden bepalingen meer zijn bedoeld en dus geregeld dan « de partant, réglerait davantage que le terme « radiodiffusion et
radio-omroep en de televisie » in de zin van artikel 4, 6°, van de télédiffusion » au sens de l'article 4, 6°, de la loi spéciale du 8
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. août 1980 de réformes institutionnelles.
Evenwel bevatten noch het bestreden decreet, noch het bestreden Or, ni le décret entrepris ni l'arrêté entrepris ne contiennent une
besluit enige definitie van « televisiediensten » : die definitie is définition quelconque des « services télévisés » : cette définition
vervat in artikel 41, 5°, van de gecoördineerde decreten. est contenue à l'article 41, 5°, des décrets coordonnés.
Het beroep van de Ministerraad is in werkelijkheid gericht tegen een Le recours du Conseil des ministres est en réalité dirigé contre une
bepaling van een decreet dat meer dan zes maanden vóór de indiening disposition instaurée par un décret publié plus de six mois avant
van het huidige beroep tot vernietiging werd bekendgemaakt. Het beroep l'introduction du présent recours en annulation. Le recours est donc
is derhalve niet ontvankelijk ratione temporis. irrecevable ratione temporis.
A.2.2. Ook om een andere reden heeft de Ministerraad het niet echt op A.2.2. Pour une autre raison encore, le Conseil des ministres ne vise
de formeel bestreden bepalingen gemunt. pas véritablement les dispositions formellement attaquées.
Het beroep tot vernietiging werd ingesteld om te ontsnappen aan een Le recours en annulation a été introduit dans le but d'échapper à une
exceptie van niet-ontvankelijkheid van een beroep tot nietigverklaring exception d'irrecevabilité d'un recours en annulation introduit auprès
bij de Raad van State tegen een besluit van de Franse du Conseil d'Etat contre un arrêté du Gouvernement de la Communauté
Gemeenschapsregering van 25 november 1996 betreffende de produktie van française du 25 novembre 1996 relatif à la mise en oeuvre d'autres
andere diensten op de kabel, waarin een ruime definitie is gegeven aan services sur le câble, qui donne une large définition de la notion «
het begrip « andere radio-omroepdiensten ». autres services de radiodiffusion ».
In die zaak voor de Raad van State werd namelijk aangevoerd dat het Dans le cadre de cette procédure devant le Conseil d'Etat, il a en
beroep niet ontvankelijk was bij gebrek aan belang omdat enkel het effet été allégué que le recours était irrecevable à défaut d'intérêt
besluit van de Franse Gemeenschapsregering werd aangevochten en niet parce que seul l'arrêté du Gouvernement de la Communauté française
het besluit van de Vlaamse Regering van 24 juli 1996 betreffende de avait été attaqué et non l'arrêté du Gouvernement flamand du 24
erkenning van de televisiediensten, wat een schending van het beginsel juillet 1996 relatif à l'agrément des services télévisés, ce qui
van de gelijkheid en de niet-discriminatie zou uitmaken. constituerait une violation du principe d'égalité et de
non-discrimination.
Het aanwenden van een bevoegdheid voor een ander doel dan datgene Exercer une compétence dans un autre but que celui dans lequel cette
waarvoor die bevoegdheid werd toegekend maakt in wezen machtsafwending compétence a été attribuée constitue en substance un excès de pouvoir,
uit, zodat het beroep tot vernietiging of de beslissing van de en sorte que le recours en annulation ou la décision du Conseil des
Ministerraad daartoe niet wettig is. Het Hof kan met die beslissing ministres de l'introduire n'est pas légale. La Cour ne peut en
overeenkomstig artikel 159 van de Grondwet geen rekening houden en het connaître, conformément à l'article 159 de la Constitution, et le
beroep kan derhalve niet worden toegelaten. recours est dès lors inadmissible.
Memorie van de Franse Gemeenschapsregering Mémoire du Gouvernement de la Communauté française
A.3.1. Het beroep tot vernietiging is niet ontvankelijk want het is A.3.1. Le recours en annulation est irrecevable en ce qu'il est dirigé
gericht tegen artikel 1 van het besluit van de Vlaamse Regering van 24 contre l'article 1er de l'arrêté du Gouvernement flamand du 24 juillet
juli 1996 betreffende de erkenning van de televisiediensten, waartegen 1996 relatif à l'agrément des services télévisés, contre lequel un
een beroep kon worden ingesteld bij de Raad van State. recours pouvait être introduit auprès du Conseil d'Etat.
A.3.2. Het beroep, ingesteld op de laatst nuttige dag tegen het A.3.2. Le recours, introduit le dernier jour utile contre le décret du
decreet van 20 december 1996, maar in werkelijkheid gericht tegen het voormelde besluit van de Vlaamse Regering dat meer dan zes maanden vóór de indiening van het beroep is bekendgemaakt, is ook ratione temporis niet-ontvankelijk. Memorie van antwoord van de Ministerraad A.4.1. Wat de door de Franse Gemeenschapsregering aangevoerde exceptie van niet-bevoegdheid betreft, kan worden opgemerkt dat het bestreden decreet, in zoverre het het bestreden besluit bekrachtigt en overigens de inhoud ervan wijzigt, geacht moet worden de inhoud ervan over te nemen. A.4.2. Ten aanzien van de tweede exceptie aangevoerd door de Franse Gemeenschapsregering wordt opgemerkt dat in geval van bekrachtiging van een besluit door de wetgever, het beroep tegen de wetgevende akte ontvankelijk is. A.4.3. Het onderzoek van de eerste exceptie van de Vlaamse Regering moet worden samengevoegd met het onderzoek van het middel. A.4.4. De tweede exceptie van de Vlaamse Regering lijkt de vraag op te werpen naar het belang van de verzoekende partij bij haar beroep tot vernietiging. De Ministerraad moet evenwel niet doen blijken van enig belang bij een beroep voor het Hof. Het Hof oefent zijn bevoegdheid enkel uit ten aanzien van 20 décembre 1996, mais dirigé en réalité contre le susdit arrêté du Gouvernement flamand, qui a été publié plus de six mois avant l'introduction du recours, est également irrecevable ratione temporis. Mémoire en réponse du Conseil des ministres A.4.1. Pour ce qui concerne l'exception d'incompétence soulevée par le Gouvernement de la Communauté française, il peut être observé que, dans la mesure où il sanctionne l'arrêt attaqué et qu'il en modifie par ailleurs le contenu, le décret litigieux doit être considéré comme s'en appropriant le contenu. A.4.2. Pour ce qui est de la deuxième exception soulevée par le Gouvernement de la Communauté française, il est observé que lorsqu'une décision gouvernementale est ratifiée par le législateur, le recours en annulation dirigé contre l'acte législatif est recevable. A.4.3. L'examen de la première exception du Gouvernement flamand doit être joint à l'examen du moyen. A.4.4. La seconde exception du Gouvernement flamand semble soulever la question de l'intérêt de la partie requérante à son recours en annulation. Le Conseil des ministres ne doit toutefois pas justifier d'un quelconque intérêt à un recours devant la Cour. La Cour n'exerce sa compétence que vis-à-vis de dispositions à valeur
wetskrachtige bepalingen en niet met betrekking tot de beslissing van législative et non pas à l'égard de la décision du Conseil des
de Ministerraad om een beroep in te stellen. Die beslissing valt niet ministres d'introduire un recours. Cette décision ne relève pas de la
onder de administratieve rechtshandelingen bedoeld in artikel 159 van catégorie des actes administratifs visés à l'article 159 de la
de Grondwet. Constitution.
Voor het overige is niet aangetoond dat er machtsafwending zou zijn, Pour le surplus, il n'est pas démontré qu'il y aurait eu un
en daarvan is in ieder geval geen sprake. détournement de pouvoir et il n'en est en tout cas pas question.
Memorie van antwoord van de Franse Gemeenschapsregering Mémoire en réponse du Gouvernement de la Communauté française
A.5. De Franse Gemeenschapsregering sluit zich aan bij de excepties A.5. Le Gouvernement de la Communauté française se rallie aux
van niet-ontvankelijkheid die de Vlaamse Regering aanvoert. exceptions d'irrecevabilité soulevées par le Gouvernement flamand.
Ten gronde Sur le fond
Verzoekschrift Requête
A.6. « Het enige middel tot nietigverklaring betreft de schending van A.6. « L'unique moyen d'annulation est pris de la violation des
de artikelen 35 en 127, § 1 van de Grondwet en artikel 4, 6° van de articles 35 et 127, § 1er, de la Constitution et de l'article 4, 6°,
Bijzondere Wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. de la loi spéciale de réformes institutionnelles du 8 août 1980.
Doordat het decreet van 20 december 1996 houdende bekrachtiging van En ce que le décret du 20 décembre 1996 sanctionnant l'arrêté du
het besluit van de Vlaamse regering van 24 juli 1996 betreffende de Gouvernement flamand du 24 juillet 1996 relatif à l'agrément des
erkenning van de televisiediensten bovengenoemd besluit bekrachtigt en services télévisés, sanctionne et modifie ledit arrêté;
wijzigt; Dat het, zo doende, de inhoud van dit besluit, dat voortaan Que, ce faisant, il s'approprie le contenu de cet arrêté qui doit
geassimileerd moet worden met het decreet zelf, overneemt; désormais être assimilé au décret lui-même;
Dat artikel 2, 1° van de decreten betreffende de radio-omroep en de Que l'article 2, 1°, des décrets relatifs à la radiodiffusion et à la
televisie, gecoördineerd bij het besluit van de Vlaamse regering van télévision coordonnés par arrêté du Gouvernement flamand du 25 janvier
25 januari 1995 ' communicatiediensten die informatieve gegevens of 1995 exclut de son champ d'application ' les services de communication
andere prestaties op individueel verzoek verstrekken ' uit zijn fournissant sur appel individuel, des éléments d'information ou
toepassingsgebied sluit; d'autres prestations '.
Dat artikel 41, 5° van de decreten gecoördineerd op 25 januari 1995 Que l'article 41, 5°, des décrets coordonnés du 25 janvier 1995
het begrip ' andere soorten van diensten ' invoert, zonder dat dit introduit la notion ' d'autres genres de services ' sans qu'elle soit
begrip evenwel in deze decreten gedefinieerd wordt; par ailleurs définie dans ces mêmes décrets;
Dat artikel 1 van het besluit van de Vlaamse regering van 24 juli 1996 Que l'article 1er de l'arrêté du Gouvernement flamand du 24 juillet
zoals bekrachtigd en gewijzigd door het decreet van 20 december 1996 1996, tel que sanctionné et modifié par le décret du 20 décembre 1996,
de televisiediensten, bedoeld in artikel 41, 5° van de gecoördineerde définit les services télévisés visés à l'article 41, 5°, des décrets
decreten van 25 januari 1995, definieert als deze ' die zich coordonnés du 25 janvier 1995 comme devant se ' distinguer des
onderscheiden van de gewone programma's van de openbare omroep van de programmes courants offerts par le radiodiffuseur de service public de
Vlaamse Gemeenschap of van een andere door de Vlaamse Gemeenschap
erkende particuliere televisie-omroep ' en die ' een belangrijk la Communauté flamande ' et comme devant ' présenter aux spectateurs
bijkomend aanbod of [lees : op] bedrijfseconomisch, educatief, sociaal une importante offre complémentaire ou [lire : sur le] plan
of cultureel vlak voor de kijker inhouden ' en tevens voorziet dat économique, éducatif, social ou culturel ', et vise par ailleurs
elke afzonderlijke nieuwe dienst het voorwerp dient uit te maken van chaque nouveau projet de service distinct comme devant faire l'objet
een afzonderlijke vergunning. d'une autorisation séparée.
Dat derhalve de televisiediensten dermate breed omschreven zijn dat de Qu'ainsi, aussi largement définis, les services télévisés que le
Vlaamse regering in staat is om bij toepassing van deze bepaling al Gouvernement flamand est susceptible d'agréer ou non en application de
dan niet erkenningen af te leveren die betrekking hebben op ' cette disposition peuvent toucher à des ' services de communications
communicatiediensten die informatieve gegevens of andere prestaties op fournissant sur appel individuel, des éléments d'information ou
individueel verzoek verstrekken ' en andere diensten die het begrip d'autres prestations ' et d'autres services qui dépassent le concept
van radio-omroep en televisie overschrijden; de radiodiffusion et télévision.
Terwijl uit de combinatie van de artikelen 35 en 127, § 1 van de Alors qu'il résulte de la combinaison des articles 35 et 127, § 1er,
de la Constitution et 4, 6°, de la loi spéciale de réformes
Grondwet en 4, 6° van de Bijzondere Wet van 8 augustus 1980 tot institutionnelles du 8 août 1980 que le législateur fédéral est resté
hervorming der instellingen volgt dat de federale wetgever bevoegd is compétent pour l'ensemble de la matière des télécommunications, à
gebleven voor het geheel van materies die de telecommunicatie
aanbelangen, met uitzondering van de radio-omroep en de televisie; l'exception de la radiodiffusion et de la télévision;
Zodat de bestreden bepalingen de artikelen 35 en 127, § 1 van de De sorte que les dispositions attaquées violent les articles 35 et
Grondwet en artikel 4, 6° van de Bijzondere Wet van 8 augustus 1980 127, § 1er, de la Constitution et 4, 6°, de la loi spéciale du 8 août
schenden. » 1980. »
Memorie van de Vlaamse Regering Mémoire du Gouvernement flamand
A.7.1. De culturele aangelegenheid « de radio-omroep en de televisie » A.7.1. La matière culturelle de « la radiodiffusion et la télévision »
die ter uitvoering van artikel 127 van de Grondwet aan de zorg van de qui a été confiée aux communautés en exécution de l'article 127 de la
gemeenschappen werd toevertrouwd, heeft betrekking op uitzendingen die Constitution concerne des émissions destinées à être reçues par le public en général.
bestemd zijn om door het publiek in het algemeen te worden ontvangen. N'est toutefois pas pertinente en l'espèce, la question de savoir si
De vraag of de gemeenschappen bevoegd zijn om meer te regelen dan de les communautés sont compétentes pour régler plus que la
radioberichtgeving ten aanzien van het publiek in het algemeen doet in radiocommunication à l'égard du public en général, étant donné que le
casu evenwel niet ter zake, omdat het middel feitelijke grondslag mist moyen manque en fait : les dispositions attaquées légifèrent
: met de bestreden bepalingen is uitsluitend gelegifereerd op het stuk exclusivement dans le domaine de la radiocommunication publique - «
van de publieke radioberichtgeving - « point to multipoint » - en werd point to multipoint » - et n'ont édicté aucune règle en matière de «
geen regeling getroffen inzake « point to point communication », dit point to point communication », c'est-à-dire en matière de
is particuliere (tele)communicatie. (télé)communication privée.
Reeds uit de combinatie van het besluit van de Vlaamse Regering van 24 Il découle déjà de la lecture conjointe de l'arrêté du Gouvernement
juli 1996 met de gecoördineerde decreten blijkt dat de bedoelde « flamand du 24 juillet 1996 et des décrets coordonnés que lesdits «
televisiediensten » per definitie « omroep » in de zin van « publieke services télévisés » relèvent par définition de la « diffusion » au
radioberichtgeving » uitmaken. sens de la « radiocommunication publique ».
A.7.2. Het middel mist ook feitelijke grondslag in zoverre het de A.7.2. Le moyen manque aussi en fait en tant qu'il reproche au
Vlaamse Regering verwijt in het besluit van 24 juli 1996 betreffende Gouvernement flamand de ne pas avoir précisé dans l'arrêté du 24
de erkenning van de televisiediensten niet te hebben gepreciseerd wat juillet 1996 relatif à l'agrément des services télévisés ce qu'il y a
onder « televisiediensten » moet worden verstaan. lieu d'entendre par « services télévisés ».
Uit de bepalingen van artikel 1, 1° en 3°, van het bestreden besluit Il résulte en effet des dispositions de l'article 1er, 1° et 3°, de
volgt immers dat televisiediensten omroepen in de organieke betekenis l'arrêté critiqué que les services télévisés sont des radiodiffuseurs
zijn, die zich uitsluitend met omroepen in de functionele zin (mogen) au sens organique, qui s'occupent (ou peuvent s'occuper) exclusivement
bezighouden. de radiodiffusion au sens fonctionnel.
A.7.3. Voor het overige kan het ontbreken, het onrechtstreeks karakter A.7.3. Pour le surplus, l'absence, le caractère indirect ou le
of de vaagheid van een definitie bezwaarlijk als zodanig euvel worden geduid. caractère vague d'une définition peuvent difficilement poser problème.
De Raad van State bracht over het ontwerp dat tot het besluit van de Le Conseil d'Etat a émis l'avis suivant au sujet du projet qui est
Vlaamse Regering van 24 juli 1996 heeft geleid volgend advies uit : devenu l'arrêté du Gouvernement flamand du 24 juillet 1996 :
« Het voor advies voorgelegde ontwerp bevat geen nadere omschrijving « Le projet soumis pour avis ne comporte pas de définition précise de
van het begrip ' televisiediensten '. [...] la notion de ' services télévisés '. [...]
Het ontbreken van een omschrijving heeft tot gevolg dat de Vlaamse
regering er bij de toepassing van het ontworpen besluit telkens voor L'absence de définition a pour conséquence que pour l'application du
zal moeten waken dat zij geen andere ' televisiediensten ' erkent dan projet d'arrêté, le Gouvernement flamand devra veiller à n'agréer
die welke binnen de bevoegdheidssfeer van de Gemeenschappen liggen. Nu d'autres ' services télévisés ' que ceux qui relèvent de la sphère de
het ontworpen besluit, in het licht van de interpretatie die aan compétence des Communautés. Dès lors qu'à la lumière de
artikel 41, 5°, van de gecoördineerde decreten gegeven moet worden, niet op andere diensten betrekking kan hebben, moet geconcludeerd worden dat het op zichzelf een aangelegenheid regelt die behoort tot de bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap ». Wanneer een wetgever machtiging verleent, dient in de regel ervan te worden uitgegaan dat hij de gemachtigde enkel de bevoegdheid wil verlenen om die machtiging aan te wenden in overeenstemming met de Grondwet. In ieder geval is het Hof niet bevoegd om de eventuele toepassingen door de betrokken uitvoerende macht van een wettelijke of decretale machtiging te controleren. Memorie van de Franse Gemeenschapsregering l'interprétation à donner à l'article 41, 5°, des décrets coordonnés, le projet d'arrêté ne peut porter sur d'autres services, il faut conclure qu'il règle en soi une matière relevant de la compétence de la Communauté flamande ». Lorsqu'un législateur délègue, il faut supposer, en règle, qu'il n'entend habiliter le délégué qu'à faire de son pouvoir un usage conforme à la Constitution. De toute manière, la Cour n'est pas compétente pour contrôler les éventuelles applications, par le pouvoir exécutif concerné, d'une habilitation législative ou décrétale. Mémoire du Gouvernement de la Communauté française
A.8. Artikel 1 van het bekrachtigde besluit van 24 juli 1996 bevat A.8. L'article 1er de l'arrêté confirmé du 24 juillet 1996 ne contient
geen definitie van het begrip televisiediensten. Uit de context en pas de définition de la notion des services télévisés. Il découle du
meer bepaald uit de artikelen 2 en 41, 5°, van de gecoördineerde contexte, et plus précisément des articles 2 et 41, 5°, des décrets
decreten volgt dat het begrip niet de communicatiediensten omvat die coordonnés, que la notion n'inclut pas les services de communication
informatieve gegevens of andere prestaties op individueel verzoek fournissant sur appel individuel des éléments d'information ou
verstrekken, zoals telekopiediensten, elektronische databanken en d'autres prestations, comme des services de télécopie, les banques de
andere soortgelijke diensten. données électroniques et autres services similaires.
De decreetgever had tot doel de Vlaamse Regering ertoe in staat te L'objectif du législateur décrétal était de permettre au Gouvernement
stellen de activiteiten te regelen die zijn ontstaan uit de evolutie flamand de réglementer les activités nées de l'évolution des
van de technieken en die zich onderscheiden van de traditionele techniques et qui se distinguent des services traditionnels de
radio-omroepdiensten, zoals de radio en de televisie. radiodiffusion, tels que la radio et la télévision.
Zelfs indien zij het niet uitdrukkelijk vermelden, beogen de Même si elles ne le précisent pas expressément, les dispositions
aangevochten bepalingen enkel de radio-omroep- en televisiediensten attaquées ne visent que les services de radiodiffusion et de
met een « interpersoneel » karakter. télévision à caractère « interpersonnel ».
Weliswaar is noch in de Grondwet, noch in de bijzondere wet, noch in Certes, ni le Constituant, ni le législateur spécial, ni les
andere internationale of nationale bepalingen enig standpunt ingenomen dispositions internationales ou nationales n'ont expressément pris
ten aanzien van de kwalificatie die aan die diensten moet worden position sur la qualification qui devait être réservée à ces services
gegeven in het licht van de bevoegdheidverdelende regels. Dat au regard des règles de répartition des compétences. Cependant, ce
stilzwijgen betekent evenwel niet dat de beoogde diensten niet als silence ne signifie pas que les services visés ne pourraient pas être
radio-omroep- en televisiediensten zouden kunnen worden qualifiés de services de radiodiffusion ou de télévision.
gekwalificeerd.
In de aangevochten bepalingen zijn enkel beoogd de televisiediensten Les dispositions entreprises visent exclusivement les services
die zich richten « tot de kijkers », dat wil zeggen tot het publiek in télévisés qui s'adressent « aux spectateurs », c'est-à-dire au public
het algemeen, met uitsluiting van de communicatiediensten die en général, à l'exclusion des services de communication fournissant
sur appel individuel des éléments d'information ou d'autres
informatieve gegevens of andere prestaties op individueel verzoek prestations. Elles ne sont dès lors aucunement contraires aux articles
verstrekken. Zij zijn derhalve geenszins in strijd met de artikelen 35 35 et 127, § 1er, de la Constitution ou à l'article 4, 6°, de la loi
en 127, § 1, van de Grondwet en artikel 4, 6°, van de bijzondere wet
van 8 augustus 1980. spéciale du 8 août 1980.
Memorie van antwoord van de Ministerraad Mémoire en réponse du Conseil des ministres
A.9.1. Artikel 1, 3°, van het betwiste besluit bepaalt dat « A.9.1. L'article 1er, 3°, de l'arrêté litigieux dispose que les «
televisiediensten » zich moeten onderscheiden van de gewone services télévisés » doivent se distinguer des programmes courants
programma's van de openbare omroep van de Vlaamse Gemeenschap of van offerts par le radiodiffuseur de service public de la Communauté
een andere door de Vlaamse Gemeenschap erkende particuliere flamande ou d'un autre télédiffuseur particulier agréé par la
televisieomroep. Communauté flamande.
Dat maakt het mogelijk aan dat concept een buitengewoon ruime inhoud Cela permet de donner à ce concept un contenu particulièrement large.
te geven. Krachtens artikel 1, 4°, van het besluit kunnen de erkende En vertu de l'article 1er, 4°, de l'arrêté, les organisations agréées
organisaties hun aanbod verruimen met andere « afzonderlijke nieuwe peuvent élargir leur offre « d'un autre genre de service », sans
diensten », zonder enige begrenzing. aucune restriction.
Ten slotte voorziet artikel 1, 3°, tweede lid, van het besluit in een Enfin, l'article 1er, 3°, alinéa 2, de l'arrêté prévoit une importante
belangrijk bijkomend aanbod voor de kijker op bedrijfseconomisch, offre complémentaire pour le spectateur sur le plan économique,
educatief, sociaal of cultureel vlak. éducatif, social, culturel.
Door het aannemen van de bestreden bepalingen hebben de Vlaamse En adoptant les dispositions attaquées, le Gouvernement flamand et le
Regering en de wetgever een uiterst ruime inhoud willen geven aan de législateur ont eu la volonté de donner une acception extrêmement
notie televisiediensten, waarbij de bevoegdheid van de gemeenschappen large à la notion de services télévisés, qui excède la compétence des
inzake radio-omroep wordt overstegen. communautés en matière de radiodiffusion.
A.9.2. Het is juist dat volgens artikel 1, 1°, van het bestreden A.9.2. Il est exact que selon l'article 1er, 1°, de l'arrêté
besluit enkel privaatrechtelijke rechtspersonen kunnen worden erkend entrepris, seules les personnes morales de droit privé peuvent être
met als enig maatschappelijk doel het verzorgen van « agréées avec comme seul objectif social de prendre en charge des «
televisiediensten » in de zin van artikel 41, 5°, van de services télévisés » au sens de l'article 41, 5°, des décrets
gecoördineerde decreten. Laatstgenoemde bepaling geeft evenwel geen coordonnés. Cette dernière disposition ne donne cependant pas de
duidelijke definitie van de desbetreffende « televisiediensten ». définition claire desdits « services télévisés ».
De omschrijving van het omroepen, in artikel 2, 1°, van de En tout état de cause, la définition de la radiodiffusion et de la
gecoördineerde decreten, als het uitzenden van voor het publiek télédiffusion donnée à l'article 2, 1°, des décrets coordonnés,
bestemde programma's, beperkt het toepassingsgebied en de notie c'est-à-dire l'émission primaire de programmes destinés à être reçus
televisiediensten in ieder geval niet voldoende. par le public, ne limite pas suffisamment le champ d'application et la
Zelfs in samenhang gelezen met de bepalingen van de gecoördineerde notion de services télévisés.
decreten en geïnterpreteerd in het licht daarvan, schenden de Même lues en combinaison avec les dispositions des décrets coordonnés
bestreden bepalingen de in het middel aangehaalde regels. In ieder et interprétées à la lumière de celles-ci, les dispositions
geval is moeilijk te aanvaarden dat zij kunnen worden beschouwd als entreprises violent les règles citées au moyen. En tout état de cause,
zijnde in overeenstemming met de bevoegdheidverdelende regels. il est difficile d'admettre qu'elles puissent être considérées comme
De bestreden bepalingen kunnen met die regels slechts in conformes aux règles de répartition des compétences.
overeenstemming zijn wanneer zij, in samenhang gelezen met de Les dispositions attaquées ne pourraient être conformes à ces règles
artikelen 2 en 41, 5°, van de gecoördineerde decreten, zo worden que si, lues en combinaison avec les articles 2 et 41, 5°, des décrets
geïnterpreteerd dat het begrip « televisiediensten » waarvoor de Vlaamse Regering een vergunning kan verlenen, enkel radioberichtgevingsdiensten beoogt waarvan de uitzendingen bestemd zijn om rechtstreeks door het publiek in het algemeen te worden ontvangen, die beantwoorden aan een geheel van elementen waaruit blijkt dat het om radio-omroep gaat, en die een onbetwistbaar cultureel effect hebben op het publiek in het algemeen. In ondergeschikte orde, voor zover geen vernietiging zou volgen, vraagt de Ministerraad het Hof voor recht te zeggen dat de bestreden bepalingen in de zojuist gegeven interpretatie geen schending uitmaken van de in het middel aangehaalde bevoegdheidsregels. Memorie van antwoord van de Franse Gemeenschapsregering A.10. De argumenten van de Vlaamse Regering wat de grond van de zaak betreft stemmen overeen met die welke door de Franse Gemeenschapsregering worden aangevoerd coordonnés, elles étaient interprétées comme ne visant au titre des « services télévisés » pour lesquels le Gouvernement flamand est compétent et autorisé à accorder un agrément que des services de radiocommunication dont les émissions sont destinées à être reçues directement par le public en général et qui répondent à un ensemble d'éléments faisant apparaître qu'il s'agit bien de radiodiffusion, ayant de surcroît un impact culturel indéniable sur le public en général. En ordre subsidiaire, pour autant qu'il n'en résulterait pas d'annulation, le Conseil des ministres demande à la Cour de dire pour droit que les dispositions attaquées ne constituent pas, dans l'interprétation donnée ci-dessus, une violation des règles de compétence citées au moyen. Mémoire en réponse du Gouvernement de la Communauté française A.10. Les arguments du Gouvernement flamand correspondent, pour ce qui concerne le fond de l'affaire, à ceux invoqués par le Gouvernement de la Communauté française.
- B - - B -
Ten aanzien van de ontvankelijkheid Quant à la recevabilité
B.1. Volgens de Vlaamse Regering heeft de bestreden bepaling niet de B.1. Selon le Gouvernement flamand, la disposition attaquée n'a pas la
draagwijdte die daaraan in het middel tot vernietiging wordt gegeven portée que lui attribue le moyen d'annulation et le recours est dirigé
en is het beroep in werkelijkheid gericht tegen artikel 41, 5°, van de en réalité contre l'article 41, 5°, des décrets coordonnés du 25
op 25 januari 1995 gecoördineerde decreten. janvier 1995.
De exceptie wordt samen met de grond van de zaak onderzocht. L'exception sera examinée en même temps que le fond de l'affaire.
B.2. De exceptie van niet-ontvankelijkheid ratione temporis aangevoerd B.2. L'exception d'irrecevabilité ratione temporis soulevée par le
door de Franse Gemeenschapsregering kan niet worden aangenomen, nu het Gouvernement de la Communauté française ne peut être admise, étant
op 4 augustus 1997 ingestelde beroep is gericht tegen het in het donné que le recours introduit le 4 août 1997 est dirigé contre le
Belgisch Staatsblad van 4 februari 1997 bekendgemaakte decreet van 20 décret du 20 décembre 1996 publié au Moniteur belge du 4 février 1997,
december 1996, dit is binnen de wettelijk bepaalde termijn van zes c'est-à-dire dans le délai légal prescrit de six mois.
maanden. B.3.1. Volgens de Franse Gemeenschapsregering is het Hof onbevoegd B.3.1. Selon le Gouvernement de la Communauté française, la Cour est
omdat het beroep in werkelijkheid is gericht tegen een incompétente parce que le recours est dirigé en réalité contre un
uitvoeringsbesluit. arrêté d'exécution.
B.3.2. Te dezen gaat het om een beroep tot vernietiging van een B.3.2. En l'espèce, le recours en annulation est dirigé contre un
decreet tot wijziging en tot bekrachtiging van een besluit van de décret modifiant et confirmant un arrêté du Gouvernement flamand. Par
Vlaamse Regering. Derhalve dient het Hof, dat bevoegd is krachtens conséquent, la Cour, qui est compétente en vertu de l'article 142,
artikel 142, tweede lid, 1°, van de Grondwet en artikel 1 van de alinéa 2, 1°, de la Constitution et de l'article 1er de la loi
bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, bij het toetsen spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, doit, lors du
van de aangevochten norm, de inhoud van het bekrachtigde besluit te contrôle de la norme attaquée, inclure dans celui-ci le contenu de
betrekken. l'arrêté confirmé.
De exceptie wordt verworpen. L'exception est rejetée.
B.4. De Vlaamse Regering voert nog als exceptie van B.4. Le Gouvernement flamand soutient encore à titre d'exception
d'irrecevabilité que la Cour ne peut tenir compte, conformément à
niet-ontvankelijkheid aan dat het Hof met toepassing van artikel 159 l'article 159 de la Constitution, de la décision du Conseil des
van de Grondwet geen rekening kan houden met de bij artikel 7, tweede ministres d'intenter le recours, requise par l'article 7, alinéa 2, de
lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, étant donné
vereiste beslissing van de Ministerraad om het beroep in te stellen, que cette décision procéderait d'un détournement de pouvoir, en tant
aangezien die beslissing een machtsafwending inhoudt in zoverre zij qu'elle poursuivrait un autre but que celui pour lequel le Conseil des
een ander doel beoogt dan dat waarvoor de Ministerraad bevoegd is. ministres est compétent.
Ter uitvoering van artikel 142 van de Grondwet is, in artikel 2 van de En exécution de l'article 142 de la Constitution, l'article 2 de la
bijzondere wet van 6 januari 1989, de Ministerraad aangewezen als loi spéciale du 6 janvier 1989 désigne le Conseil des ministres comme
overheid die bij het Hof een zaak aanhangig kan maken. De Ministerraad autorité autorisée à saisir la Cour d'un recours. Pour ce faire, le
moet daarbij van geen belang of oogmerk doen blijken. Conseil des ministres ne doit ni justifier d'un intérêt ni poursuivre
un objectif déterminé.
De exceptie wordt verworpen. L'exception est rejetée.
Ten gronde Quant au fond
B.5. In een enig middel voert de Ministerraad de schending aan van de B.5. Dans un moyen unique, le Conseil des ministres dénonce la
artikelen 35 en 127, § 1, van de Grondwet en artikel 4, 6°, van de violation des articles 35 et 127, § 1er, de la Constitution et de
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, l'article 4, 6°, de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes
doordat de « televisiediensten » die de Vlaamse Regering krachtens de institutionnelles, en ce que les « services télévisés » que le
Gouvernement flamand est en droit d'agréer en application de la
bestreden bepaling vermag te erkennen dermate ruim zijn gedefinieerd disposition attaquée sont définis de façon tellement large qu'ils
dat zij ook betrekking zouden kunnen hebben op communicatiediensten pourraient également concerner des services de communication
die informatieve gegevens of andere prestaties op individueel verzoek fournissant, sur appel individuel, des éléments d'information ou
verstrekken en andere diensten die de radio-omroep en televisie d'autres prestations et d'autres services qui dépassent le concept de
overstijgen. radiodiffusion et télévision.
Ten aanzien van artikel 35 van de Grondwet Quant à l'article 35 de la Constitution
B.6. Artikel 35 van de Grondwet bepaalt : B.6. L'article 35 de la Constitution dispose :
« De federale overheid is slechts bevoegd voor de aangelegenheden die « L'autorité fédérale n'a de compétences que dans les matières que lui
de Grondwet en de wetten, krachtens de Grondwet zelf uitgevaardigd, attribuent formellement la Constitution et les lois portées en vertu
haar uitdrukkelijk toekennen. de la Constitution même.
De gemeenschappen of de gewesten zijn, ieder wat hem betreft, bevoegd Les communautés ou les régions, chacune pour ce qui la concerne, sont
voor de overige aangelegenheden onder de voorwaarden en op de wijze compétentes pour les autres matières, dans les conditions et selon les
bepaald door de wet. Deze wet moet worden aangenomen met de modalités fixées par la loi. Cette loi doit être adoptée à la majorité
meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid. prévue à l'article 4, dernier alinéa.
Overgangsbepaling Disposition transitoire
De wet bedoeld in het tweede lid bepaalt de dag waarop dit artikel in La loi visée à l'alinéa 2 détermine la date à laquelle le présent
werking treedt. Deze dag kan niet voorafgaan aan de dag waarop het article entre en vigueur. Cette date ne peut pas être antérieure à la
nieuw in titel III van de Grondwet in te voegen artikel in werking date d'entrée en vigueur du nouvel article à insérer au titre III de
treedt dat de exclusieve bevoegdheden van de federale overheid la Constitution, déterminant les compétences exclusives de l'autorité
bepaalt. » fédérale. »
Bij ontstentenis van de aanneming van de in het tweede lid van En l'absence de la loi visée à l'alinéa 2 de l'article précité de la
voormeld grondwetsartikel bedoelde wet, waarin krachtens de Constitution, loi qui, en vertu de la disposition transitoire qui
overgangsbepaling bij dit artikel de datum van inwerkingtreding ervan accompagne cet article, doit déterminer la date d'entrée en vigueur de
dient te worden bepaald, vermag het Hof niet aan die bepaling te ce dernier, la Cour ne peut opérer aucun contrôle au regard de cette
toetsen. disposition.
Ten aanzien van artikel 127, § 1, van de Grondwet en artikel 4, 6°, Quant à l'article 127, § 1er, de la Constitution et quant à l'article
van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen 4, 6°, de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles
B.7.1. Artikel 4 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot B.7.1. L'article 4 de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes
hervorming der instellingen bepaalt : institutionnelles dispose :
« De culturele aangelegenheden bedoeld in artikel 59bis, § 2, 1°, van « Les matières culturelles visées à l'article 59bis, § 2, 1°, de la
de Grondwet [thans artikel 127, § 1] zijn : Constitution [actuellement l'article 127, § 1er] sont :
6° De radio-omroep en de televisie, het uitzenden van mededelingen van 6° La radiodiffusion et la télévision, à l'exception de l'émission de
de federale Regering uitgezonderd. » communications du Gouvernement fédéral ».
B.7.2. Behoudens de uitzondering waarin hij heeft voorzien, heeft de B.7.2. Sous réserve de l'exception qu'il a prévue, le législateur
bijzondere wetgever de aangelegenheid van de radio-omroep en de spécial a transféré aux communautés l'ensemble de la matière de la
televisie in haar geheel naar de gemeenschappen overgeheveld. De radiodiffusion et de la télévision. Les communautés sont compétentes
gemeenschappen zijn bevoegd om het statuut van de omroepdiensten te pour déterminer le statut des services de radiodiffusion et de
bepalen en om regels uit te vaardigen inzake de programmatie en télévision et pour édicter des règles en matière de programmation et
verdeling van de uitzendingen. de diffusion des émissions.
B.8. Het aangevochten decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 20 B.8. Le décret attaqué de la Communauté flamande du 20 décembre 1996
modifie et confirme l'arrêté du Gouvernement flamand du 24 juillet
december 1996 wijzigt en bekrachtigt het besluit van de Vlaamse 1996 relatif à l'agrément des services télévisés.
Regering van 24 juli 1996 betreffende de erkenning van de
televisiediensten.
Ter uitvoering van de artikelen 70 en 71 van de bij besluit van 25 En exécution des articles 70 et 71 des décrets relatifs à la
januari 1995 gecoördineerde decreten betreffende de radio-omroep en de radiodiffusion et à la télévision, coordonnés par arrêté du 25 janvier
televisie stelt het voormelde besluit van 24 juli 1996 de voorwaarden 1995, l'arrêté précité du 24 juillet 1996 fixe les conditions de
vast voor erkenning van de televisiediensten. l'agrément des « services télévisés ».
De gemeenschappen vermogen, op grond van de bevoegdheidstoewijzing van Les communautés peuvent, sur la base de la compétence qui leur est
artikel 4, 6°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot attribuée par l'article 4, 6°, de la loi spéciale du 8 août 1980 de
hervorming der instellingen, de dienstverlening inzake radio-omroep en réformes institutionnelles, soumettre à un agrément les services
televisie afhankelijk te stellen van een erkenning. offerts en matière de radiodiffusion et de télévision.
De decreetgever was derhalve bevoegd om de voorwaarden inzake Le législateur décrétal était donc compétent pour déterminer les
erkenning van de televisiediensten te bepalen of, zoals te dezen, te conditions d'agrément des services télévisés ou, comme il l'a fait en
bekrachtigen. l'espèce, pour les confirmer.
B.9. De Ministerraad betoogt evenwel dat uit de bestreden bepaling de B.9. Le Conseil des ministres affirme toutefois que la disposition
wil van de decreetgever blijkt om aan de notie « televisiediensten » attaquée fait apparaître la volonté du législateur décrétal de donner
een ruime inhoud te geven die de bevoegdheid van de gemeenschappen à la notion de « services télévisés » un large contenu qui excède la
overstijgt. compétence des communautés.
B.10. Uit artikel 1, 1°, van het besluit van 24 juli 1996 volgt dat de B.10. Il découle de l'article 1er, 1°, de l'arrêté du 24 juillet 1996
erkenning betrekking heeft op het verzorgen van « diensten als bedoeld que l'agrément porte sur « la prise en charge des services visés à
in artikel 41, 5°, van de decreten betreffende de radio-omroep en de l'article 41, 5°, des décrets relatifs à la radiodiffusion et à la
televisie, gecoördineerd op 25 januari 1995 ». Volgens dat artikel 41, 5°, zijn televisiediensten « particuliere televisieomroepen die zich met andere soorten van diensten richten tot het publiek of een deel ervan ». B.11. Uit een analyse van de definities opgenomen in artikel 2, 1°, 4° en 9°, van de gecoördineerde decreten betreffende de radio-omroep en de televisie blijkt dat een televisiedienst in zijn hoedanigheid van « televisieomroep » maar kan doen aan « omroepen » via een « televisieprogramma ». In de definitie van « omroepen » wordt uitdrukkelijk gesteld dat van de activiteit van « omroepen » zijn uitgesloten « communicatiediensten die informatieve gegevens of andere prestaties op individueel verzoek verstrekken zoals telekopiediensten, elektronische databanken en andere soortgelijke diensten ». B.12. Weliswaar bepaalt artikel 1, 3°, van het besluit van 24 juli 1996 : « de diensten moeten onderscheiden zijn van de gewone programma's van de openbare omroep van de Vlaamse Gemeenschap of van een andere door de Vlaamse Gemeenschap erkende particuliere televisieomroep. De diensten moeten voor de kijker een belangrijk bijkomend aanbod inhouden op bedrijfseconomisch, educatief, sociaal of cultureel vlak; » Noch die bepaling die een voorwaarde tot erkenning stelt, noch enige andere bepaling van het decreet of van het besluit wijkt af van de definitie van « omroepen ». Die definitie vermeld in artikel 2, 1°, van meergenoemde gecoördineerde decreten hiervoor omschreven, bevat de in B.11 aangegeven uitsluiting. B.13. Het middel kan niet worden aangenomen. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 24 juni 1998. De griffier, L. Potoms De voorzitter, télévision, coordonnés le 25 janvier 1995 ». En vertu dudit article 41, 5°, les services télévisés sont des « organismes privés de télédiffusion s'adressant au public ou à une partie du public avec d'autres genres de services ». B.11. L'analyse des définitions figurant à l'article 2, 1°, 4° et 9°, des décrets coordonnés relatifs à la radiodiffusion et à la télévision révèle qu'un service télévisé, en sa qualité d'« organisme de télédiffusion », peut uniquement « radiodiffuser » au moyen d'un « programme de radiodiffusion télévisuelle ». Dans la définition de « radiodiffuser », il est expressément prévu que sont exclus de l'activité de « radiodiffusion » les « services de communications fournissant sur appel individuel, des éléments d'information ou d'autres prestations, tels que services de téléscopie [lire : télécopie], les banques de données électroniques et autres services similaires ». B.12. L'article 1er, 3°, de l'arrêté du 24 juillet 1996 dispose certes : « les services doivent se distinguer des programmes courants offerts par le radiodiffuseur de service public de la Communauté flamande ou par un organisme privé de télédiffusion, agréé par la Communauté flamande. Ils doivent présenter aux spectateurs une importante offre complémentaire sur le plan économique, éducatif, social ou culturel; ». Ni cette disposition qui constitue une condition d'agrément, ni aucune autre disposition du décret ou de l'arrêté ne dérogent à la définition du terme « radiodiffuser ». Cette définition qui figure à l'article 2, 1°, des décrets coordonnés précités contient l'exclusion indiquée en B.11. B.13. Le moyen ne peut être accueilli. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 24 juin 1998. Le greffier, L. Potoms Le président,
L. De Grève L. De Grève
^