16 JULI 2020. - Besluit van de Waalse Regering houdende verscheidene tijdelijke maatregelen ter bestrijding van de woekering van schorskever van de fijnspar

De Waalse Regering, Gelet op het decreet van 15 juli 2008Relevante gevonden documenten type decreet prom. 15/07/2008 pub. 12/09/2008 numac 2008203215 bron waalse overheidsdienst Decreet betreffende het Boswetboek sluiten betreffende het Boswetboek, inzonderheid op artikel 36;

Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 3, § 1;

Gelet op de dringende noodzakelijkheid die het niet mogelijk maakt het advies van de afdeling wetgeving van de Raad van State af te wachten binnen een tot vijf dagen teruggebrachte termijn;

Overwegende dat er zo snel mogelijk maatregelen moeten worden genomen om de vlucht van de schorskevers en dus hun woekering te beperken, gezien de reeds bestaande en te verwachten gevolgen voor de bossen;

Overwegende dat sinds de zomer van 2018 het hele grondgebied van het Waalse Gewest (particuliere en openbare eigendommen) wordt geconfronteerd met een woekering van schorskever van de fijnspar (Ips typographus L.) als gevolg van klimatologische omstandigheden die bijzonder gunstig zijn voor de ontwikkeling van deze soort kever;

Overwegende dat de ontwikkelingsdynamiek gevolgd door dit insectenbestand exponentieel is : iedere boom, aangetast door enkele honderden letterzetters, geeft, zes tot acht weken later, aanleiding tot de geboorte van tienduizenden insecten die dan weer andere bomen koloniseren;

Overwegende dat de nieuwe aantastingen gewoonlijk enerzijds naburige bomen innemen, waardoor de haarden nog in omvang uitbreiden, en anderzijds overspringen naar naburige en verder gelegen boombestanden, waardoor het woekeren op grotere schaal verder toeneemt;

Overwegende dat de woekering in 2018 om en bij de 600.000 m3 sparren en in 2019 om en bij de 1.000.000 m3 sparren op het hele Waalse grondgebied heeft getroffen;

Overwegende dat deze woekering vanuit ecologisch, landschappelijk en bosbouwkundig oogpunt en voor de stabiliteit van de opstanden bij toekomstige stormen ook aanzienlijke en ernstige gevolgen heeft voor het bos in het algemeen;

Overwegende dat deze aantasting van het bosecosysteem nu al aanzienlijke financiële gevolgen heeft voor de hele Waalse bosbouwsector en zwaar doorweegt op het inkomen van de boseigenaren;

Overwegende dat het in het algemeen belang nodig is deze woekering tegen te gaan met het oog op het behoud en de bescherming van het bosecosysteem en om economische redenen;

Overwegende dat wegens verschillende stormen die zich in de winter van 2019-2020 hebben voorgedaan, talrijke sparren op het hele Waalse grondgebied zijn omgevallen en dat deze sparren die door de stormen zijn geveld, de woekering van schorskevers waarschijnlijk nog meer zullen bevorderen;

Overwegende dat de winterstormen, gevolgd door de lockdownmaatregelen in verband met COVID-19, die een goed beheer van de aantastingen in het voorjaar verhinderen, zouden moeten leiden tot een nog grotere aantasting in de zomer van 2020 en dat de schade dan mogelijks nog zou toenemen in vergelijk met 2019;

Overwegende dat het belangrijkste middel om de schorskever te bestrijden het zo snel mogelijk neutraliseren is van de favoriete reproductieplaatsen, namelijk in omgevallen sparren of sparren die verzwakt zijn door herhaald voorkomende droogtes;

Overwegende dat de meest efficiënte en milieuvriendelijke manier om deze door de schorskever aangetaste sparren te neutraliseren is ze uit het bos te halen of ze te ontschorsen;

Overwegende dat een afstand van een kilometer het mogelijk maakt om de aantastingen door schorskevers van de sparrenstand in de directe omgeving van de opslagplaatsen aanzienlijk te verminderen;

Overwegende dat er een federale reglementering bestond die de eigenaren van geïnfecteerd hout verplichtte de nodige maatregelen te nemen om de schorskevers te neutraliseren, maar dat de betrokken bepalingen van het koninklijk besluit van 19 november 1987 betreffende de bestrijding van voor planten en voor plantaardige produkten schadelijke organismen werden opgeheven bij het koninklijk besluit van 11 mei 2020Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 11/05/2020 pub. 20/05/2020 numac 2020041300 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 19 november 1987 betreffende de bestrijding van voor planten en plantaardige produkten schadelijke organismen type koninklijk besluit prom. 11/05/2020 pub. 20/05/2020 numac 2020041319 bron federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 juni 2014 houdende maatregelen ter voorkoming van aangifteplichtige varkensziekten sluiten tot wijziging van het koninklijk besluit van 19 november 1987 betreffende de bestrijding van voor planten en plantaardige produkten schadelijke organismen, dat op 30 mei 2020 in werking is getreden;

Overwegende dat de afwezigheid van de bestrijding van de schorskevers door bepaalde eigenaren zal bijdragen tot de uitbreiding van de aantastingen op naburige boseigendommen en dat het daarom essentieel is om in het Waalse recht opnieuw een verplichting op te nemen die vergelijkbaar is met de verplichting die op federaal niveau werd ingetrokken;

Overwegende dat waarnemingen eind juni 2020 aantonen dat er in de sparrenbomen letterzetters in de witte fase aanwezig zijn, wat erop wijst dat er een nieuwe levenscyclus wordt voorbereid, die zal resulteren in een nieuwe massavlucht van deze insecten tijdens de zomer als er niets wordt gedaan om ze te neutraliseren;

Overwegende dat het daarom noodzakelijk is om zo snel mogelijk en onverwijld een reglementering te hebben die alle (particuliere en openbare) eigenaren verplicht om de schorskevers te neutraliseren;

Overwegende dat al deze elementen het bestaan van uitzonderlijke omstandigheden rechtvaardigen die het noodzakelijk maken een tijdelijke maatregel te nemen, vergelijkbaar met de federale regelgeving opgeheven bij het koninklijk besluit van 11 mei 2020Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 11/05/2020 pub. 20/05/2020 numac 2020041300 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 19 november 1987 betreffende de bestrijding van voor planten en plantaardige produkten schadelijke organismen type koninklijk besluit prom. 11/05/2020 pub. 20/05/2020 numac 2020041319 bron federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 juni 2014 houdende maatregelen ter voorkoming van aangifteplichtige varkensziekten sluiten, in afwachting van de goedkeuring van een globaal regelgevend kader voor bosrampen;

Op de voordracht van de Minister van Bossen;

Na beraadslaging, Besluit :

Artikel 1.In bossen in de zin van artikel 2 van het Boswetboek zijn particuliere en openbare eigenaren van gewone sparren (Picea abies (L.) Karst) of Sitka (Picea sitchensis (Bong.) Carr.) (staand, omgehakt of aan de bosrand gestapeld) verplicht om te zorgen voor toezicht om zo snel mogelijk de aantastingen door schorskevers op te sporen. De in dit besluit genoemde schorskevers zijn van het type letterzetter (Ips typographus L.).

Wanneer bewijzen voor de aanwezigheid van schorskevers worden gevonden, moet de eigenaar van het aangetaste hout het insect binnen 15 dagen na de bevinding bestrijden volgens de modaliteiten bepaald in de artikelen 2 en 3 van dit besluit.

De ambtenaren in de zin van artikel 3 van het Boswetboek kunnen de aantastingen door schorskevers vaststellen en de eigenaar in kennis daarvan stellen, die dan over vijftien dagen na de datum van kennisgeving beschikt om over te gaan tot de bestrijding van dit insect volgens de in de artikelen 2 en 3 van dit besluit bepaalde modaliteiten.

Art. 2.De bestrijding van de aantastingen door schorskevers bestaat in het omhakken en het afvoeren van door schorskever aangetast hout.

Omgehakt aangetast hout wordt binnen 5 dagen na het hakken afgevoerd en wordt opgeslagen op een afstand van ten minste een kilometer van een andere sparrenstand of op het terrein van een houtverwerkingsbedrijf.

Als het niet binnen 5 dagen na het kappen uit het bos worden afgevoerd, wordt het omgehakte aangetaste hout volledig ontschorst.

Art. 3.In de maanden maart tot en met oktober mag bij het kappen van gezond hout geen enkele spar meer dan 30 dagen op de kapping blijven liggen of aan de bosrand gestapeld worden en niet meer dan een kilometer verwijderd zijn van levende sparren met een omtrek van meer dan 60 cm op een hoogte van 1,5 m, behalve dat deze over de gehele lengte als volgt moeten worden ontboord of ontschorst: 1° voor hout met een omtrek van minder dan 39 cm op een hoogte van 1,5 m: ten minste aan twee zijden;2° voor hout met een omtrek van minder dan 40 tot 70 cm op een hoogte van 1,5 m: ten minste aan vier zijden;3° hout van grotere afmetingen moet volledig ontschorst zijn.

Art. 4.Indien de eigenaar van het bos niet binnen de in artikel 1 bedoelde termijn van 15 dagen de in de artikelen 2 en 3 van dit besluit bedoelde verrichtingen voor de bestrijding van de schorskever uitvoert, stelt de ambtenaar in de zin van artikel 3 van het Boswetboek de burgemeester van de gemeente in kennis van de plaats waar het aangetaste hout zich bevindt, van de risico's die dit met zich meebrengt voor de openbare veiligheid en de gezondheid van het milieu, en geeft hij hem advies.

Indien de eigenaar geen vrijwillige maatregelen neemt om de schorskevers binnen de voorgeschreven termijn te bestrijden, kan de burgemeester de exploitatie van de door de schorskever aangetaste sparren opleggen op kosten van de in gebreke blijvende eigenaar

Art. 5.Dit besluit treedt in werking de dag waarop het in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt wordt.

Art. 6.Dit besluit houdt op uitwerking te hebben op 31 oktober 2021.

Art. 7.De Minister bevoegd voor Bossen is belast met de uitvoering van dit besluit.

Namen, 16 juli 2020.

De Minister-President, E. DI RUPO De Minister van Leefmilieu, Natuur, Bossen, Landelijke Aangelegenheden en Dierenwelzijn, C. TELLIER .