Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Ordonnance du 05/10/2017
← Retour vers "Ordonnance tendant à lutter contre certaines formes de discriminations et à promouvoir l'égalité de traitement "
Ordonnance tendant à lutter contre certaines formes de discriminations et à promouvoir l'égalité de traitement Ordonnantie ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie en ter bevordering van gelijke behandeling
REGION DE BRUXELLES-CAPITALE 5 OCTOBRE 2017. - Ordonnance tendant à lutter contre certaines formes de discriminations et à promouvoir l'égalité de traitement Le Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale a adopté et Nous, Exécutif, sanctionnons ce qui suit : BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 5 OKTOBER 2017. - Ordonnantie ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie en ter bevordering van gelijke behandeling Het Brusselse Hoofdstedelijke Parlement heeft aangenomen en Wij, Executieve, bekrachtigen, het geen volgt :
CHAPITRE Ier. - Dispositions générales HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen

Article 1er.La présente ordonnance règle une matière visée à

Artikel 1.Deze ordonnantie regelt een aangelegenheid als bedoeld in

l'article 39 de la Constitution. artikel 39 van de Grondwet.

Art. 2.La présente ordonnance transpose partiellement les directives

Art. 2.Deze ordonnantie zet de volgende Europese richtlijnen

européennes suivantes : gedeeltelijk om :
1° la directive 2000/43/CE du Conseil du 29 juin 2000 relative à la 1° richtlijn 2000/43/ EG van de Raad van 29 juni 2000 houdende
mise en oeuvre du principe de l'égalité de traitement entre les toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van personen
personnes, sans distinction de race ou d'origine ethnique; ongeacht ras of etnische afstamming;
2° la directive 2004/113/CE du Conseil du 13 décembre 2004 mettant en 2° richtlijn 2004/113/EG van de Raad van 13 december 2004 houdende
oeuvre le principe de l'égalité de traitement entre les femmes et les toepassing van het beginsel van gelijke behandeling van mannen en
hommes dans l'accès à des biens et services et la fourniture de biens vrouwen bij de toegang tot en het aanbod van goederen en diensten.
et services.

Art. 3.La présente ordonnance a également pour objectif la création

Art. 3.Deze ordonnantie heeft eveneens tot doel een algemeen en

d'un cadre général et harmonisé pour la lutte contre certaines formes geharmoniseerd kader te creëren ter bestrijding van bepaalde vormen
de discrimination et pour la promotion de l'égalité de traitement dans van discriminatie en ter bevordering van gelijke behandeling binnen de
les domaines mentionnés à l'article 4 de la présente ordonnance. domeinen vermeld in artikel 4 van deze ordonnantie.
CHAPITRE II. - Champ d'application HOOFDSTUK II. - Toepassingsgebied

Art. 4.Sous réserve du champ d'application de l'ordonnance du 4

Art. 4.Onder voorbehoud van het toepassingsgebied van de ordonnantie

van 4 september 2008 ertoe strekkende een diversiteitsbeleid te
septembre 2008 visant à assurer une politique de diversité au sein de bewerkstelligen in het Brussels ambtenarenapparaat, van de ordonnantie
la fonction publique bruxelloise, de l'ordonnance du 4 septembre 2008 van 4 september 2008 ter bevordering van diversiteit en ter
visant à promouvoir la diversité et à lutter contre la discrimination bestrijding van discriminatie in het Brussels gewestelijk openbaar
dans la fonction publique régionale bruxelloise, de l'ordonnance du 4 ambt, van de ordonnantie van 4 september 2008 betreffende de strijd
septembre 2008 relative à la lutte contre la discrimination et à tegen discriminatie en de gelijke behandeling op het vlak van de
l'égalité de traitement en matière d'emploi, de l'ordonnance du 26 tewerkstelling, van de ordonnantie van 26 juni 2003 betreffende het
juin 2003 relative à la gestion mixte du marché de l'emploi dans la gemengd beheer van de arbeidsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk
Région de Bruxelles-Capitale, de l'ordonnance du 19 mars 2009 Gewest, van de ordonnantie van 19 maart 2009 tot wijziging van de
modifiant l'ordonnance du 17 juillet 2003 portant le Code bruxellois ordonnantie van 17 juli 2003 houdende de Brusselse Huisvestingscode en
du Logement, et dans le respect des compétences exercées par la conform de bevoegdheden die door het Gewest worden uitgeoefend, is
Région, la présente ordonnance s'applique à toutes les personnes, tant deze ordonnantie zowel in de publieke als private sector, met inbegrip
pour le secteur public que pour le secteur privé, y compris les van de overheidsinstellingen, op alle personen van toepassing op de
organismes publics, en ce qui concerne : volgende gebieden :
1° la protection sociale; 1° de sociale bescherming;
2° les avantages sociaux; 2° de sociale voordelen;
3° l'accès aux biens et services et la fourniture de biens et services 3° de toegang tot de goederen en diensten en het verstrekken van
à la disposition du public; goederen en diensten ter beschikking van het publiek;
4° l'accès, la participation et tout autre exercice d'une activité 4° de toegang tot en de deelname aan, alsook elke andere uitoefening
économique, sociale, culturelle ou politique accessible au public; van een economische, sociale, culturele of politieke activiteit
toegankelijk voor het publiek;
5° l'affiliation à et l'engagement dans une organisation de 5° het lidmaatschap en het engagement in een organisatie van
travailleurs ou d'employeurs ou toute autre organisation dont les werknemers of van werkgevers of elke andere organisatie waarvan de
membres exercent une profession donnée, y compris les avantages leden een bepaald beroep uitoefenen, met inbegrip van de voordelen die
procurés par ce type d'organisations ; verschaft worden door dergelijke organisaties;
6° la mention dans une pièce officielle ou dans un procès-verbal. 6° de vermelding in een officieel stuk of in een proces-verbaal.
CHAPITRE III. - Définitions HOOFDSTUK III. - Definities

Art. 5.Pour l'application de la présente ordonnance, il y a lieu

Art. 5.Voor de toepassing van deze ordonnantie, verstaat men onder :

d'entendre par : 1° « égalité de traitement » : l'absence de toute forme de 1° « gelijkheid van behandeling » : de afwezigheid van elke vorm van
discrimination directe ou indirecte ou de harcèlement et l'octroi rechtstreekse of onrechtstreekse discriminatie of intimidatie en de
d'aménagements raisonnables; toekenning van redelijke aanpassingen;
2° « critères protégés » : le sexe, la prétendue race, la couleur de 2° « beschermde criteria » : geslacht, zogenaamd ras, huidskleur,
peau, la nationalité, l'ascendance, l'origine nationale ou ethnique, nationaliteit, afkomst, nationale of etnische afstamming, leeftijd,
l'âge, l'orientation sexuelle, l'état civil, la naissance, la fortune, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of
la conviction religieuse ou philosophique, la conviction politique, la levensbeschouwing, politieke overtuiging, syndicale overtuiging, taal,
conviction syndicale, la langue, l'état de santé, un handicap, une gezondheidstoestand, een handicap, een fysieke of genetische
caractéristique physique ou génétique, l'origine et la condition sociales; eigenschap, sociale afkomst en positie;
3° « distinction directe » : la situation qui se produit lorsque, sur 3° « direct onderscheid » : de situatie die zich voordoet wanneer
la base de l'un des critères protégés, une personne est traitée de iemand ongunstiger wordt behandeld dan een ander in een vergelijkbare
manière moins favorable qu'une autre personne ne l'est, ne l'a été ou situatie behandeld wordt, is of zou worden behandeld op basis van één
ne le serait dans une situation comparable; van de beschermde criteria;
4° « discrimination directe » : la distinction directe, fondée sur 4° « directe discriminatie » : direct onderscheid op grond van een
l'un des critères protégés, qui ne peut être justifiée sur la base des beschermd criterium dat niet gerechtvaardigd kan worden op grond van
dispositions du chapitre IV; de bepalingen van hoofdstuk IV;
5° « distinction indirecte » : la situation qui se produit lorsqu'une 5° « indirect onderscheid » : de situatie die zich voordoet wanneer
disposition, un critère ou une pratique apparemment neutre est een ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze personen
susceptible d'entraîner, par rapport à d'autres personnes, un gekenmerkt door een bepaald beschermd criterium, in vergelijking met
désavantage particulier pour des personnes caractérisées par l'un des andere personen bijzonder kan benadelen;
critères protégés;
6° « discrimination indirecte » : la distinction indirecte fondée sur 6° « indirecte discriminatie » : indirect onderscheid op grond van een
l'un des critères protégés, qui ne peut être justifiée sur la base des beschermd criterium dat niet gerechtvaardigd kan worden op grond van
dispositions du chapitre IV; de bepalingen van hoofdstuk IV;
7° « harcèlement » : le comportement indésirable qui est lié à l'un 7° « intimidatie » : het ongewenste gedrag dat met een van de
des critères protégés, et qui a pour objet ou pour effet de porter beschermde criteria verband houdt, en tot doel of tot gevolg heeft dat
atteinte à la dignité d'une personne et de créer un environnement de waardigheid van de persoon wordt aangetast en een bedreigende,
intimidant, hostile, dégradant, humiliant ou offensant; vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt
8° « harcèlement sexuel » : le comportement indésirable à connotation gecreëerd; 8° « seksuele intimidatie » : het ongewenste gedrag dat zich voordoet
sexuelle, s'exprimant physiquement, verbalement ou non verbalement, bij enige vorm van ongewenst verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met
qui a pour objet ou pour effet de porter atteinte à la dignité d'une een seksuele connotatie met als doel of als gevolg de waardigheid van
personne et, en particulier, de créer un environnement intimidant, een persoon aan te tasten en, in het bijzonder, een bedreigende,
hostile, dégradant, humiliant ou offensant; vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie te creëren;
9° « injonction de discriminer » : tout comportement consistant à 9° « opdracht tot discrimineren » : elke handelwijze die erin bestaat
enjoindre à quiconque de pratiquer une discrimination directe ou wie ook opdracht te geven om een persoon, een groep, een gemeenschap
indirecte, fondée sur l'un des critères protégés, à l'encontre d'une of één van hun leden rechtstreeks of onrechtstreeks te discrimineren
personne, d'un groupe, d'une communauté ou de l'un de leurs membres; op grond van een van de beschermde criteria;
10° « action positive » : les mesures spécifiques destinées à prévenir 10° « positieve actie » : de specifieke maatregelen om de nadelen
ou à compenser les désavantages liés à l'un des critères protégés, en verband houdend met een van de beschermde criteria te voorkomen of te
vue de garantir une pleine égalité dans la pratique; compenseren, met als doel een volledige gelijkheid in de praktijk te
11° « aménagements raisonnables » : les mesures appropriées, prises en waarborgen; 11° « redelijke aanpassingen » : passende maatregelen die in een
fonction des besoins dans une situation concrète, pour permettre à une concrete situatie en naargelang de behoefte worden getroffen om een
persoon met een handicap in staat te stellen toegang te hebben tot,
personne handicapée d'accéder, de participer et progresser dans les deel te nemen aan en vooruit te komen in de aangelegenheden waarop
domaines pour lesquels cette ordonnance est d'application, sauf si ces deze ordonnantie van toepassing is, tenzij deze maatregelen een
mesures imposent à l'égard de la personne qui doit les adopter une onevenredige belasting vormen voor de persoon die deze maatregelen
charge disproportionnée. Cette charge n'est pas disproportionnée moet treffen. Wanneer die belasting in voldoende mate wordt
lorsqu'elle est compensée de façon suffisante par des mesures existant gecompenseerd door bestaande maatregelen in het kader van het gevoerde
dans le cadre de la politique menée concernant les personnes overheidsbeleid inzake personen met een handicap, mag zij niet als
handicapées; onevenredig worden beschouwd;
12° « groupements d'intérêts » : les organisations, associations ou 12° « belangenverenigingen » : de in artikel 27 bedoelde organisaties,
groupements visés à l'article 27; verenigingen of groeperingen;
13° « Centre » : le Centre interfédéral pour l'égalité des chances et 13° « Centrum » : het Interfederaal Centrum voor Gelijke Kansen en
la lutte contre le racisme et les discriminations, créé par l'accord Bestrijding van Discriminatie en Racisme, opgericht door het
de coopération du 12 juin 2013 entre l'autorité fédérale, les Régions samenwerkingsakkoord van 12 juni 2013 tussen de federale overheid, de
et les Communautés visant à créer un Centre interfédéral pour Gewesten en de Gemeenschappen voor de oprichting van het Interfederaal
l'égalité des chances et la lutte contre le racisme et les Centrum voor Gelijke Kansen en Bestrijding van Discriminatie en
discriminations sous la forme d'une institution commune au sens de Racisme in de vorm van een gemeenschappelijke instelling zoals bedoeld
l'article 92bis de la loi spéciale de réformes institutionnelles du 8 août 1980; in artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980;
14° « Institut » : l'Institut pour l'égalité des femmes et des hommes, 14° « Instituut » : het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en
créé par la loi du 16 décembre 2002 portant création de l'Institut Mannen, opgericht door de wet van 16 december 2002 houdende oprichting
pour l'égalité des femmes et des hommes; van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen;
15° « dispositions » : les actes administratifs, les clauses figurant 15° « bepalingen » : de bestuursrechtelijke bepalingen, de bepalingen
dans des conventions individuelles ou collectives et des règlements
collectifs, ainsi que les clauses figurant dans des documents établis opgenomen in individuele of collectieve overeenkomsten of reglementen
de manière unilatérale; en de bepalingen opgenomen in eenzijdig uitgevaardigde documenten;
16° « Le Gouvernement » : le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale. 16° « De Regering » : de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.
CHAPITRE IV. - Lutte contre la discrimination HOOFDSTUK IV. - Strijd tegen discriminatie
Section Ire. - Principe d'égalité de traitement Afdeling I. - Beginsel van gelijke behandeling

Art. 6.L'égalité de traitement est garantie dans les matières visées

Art. 6.De gelijkheid van behandeling wordt gewaarborgd op de in

à l'article 4, qui relèvent de la compétence de la Région. artikel 4 bedoelde gebieden, die onder de bevoegdheid van het Gewest

Art. 7.Dans les matières qui relèvent du champ d'application de la

vallen.

Art. 7.In de aangelegenheden die onder het toepassingsgebied van deze

présente ordonnance, toute forme de discrimination est interdite. Au ordonnantie vallen, is elke vorm van discriminatie verboden. Voor de
sens du présent chapitre, la discrimination s'entend : toepassing van dit hoofdstuk, wordt onder discriminatie verstaan :
1° de la discrimination directe; 1° directe discriminatie;
2° de la discrimination indirecte; 2° indirecte discriminatie;
3° de l'injonction de discriminer; 3° opdracht te discrimineren;
4° du harcèlement; 4° intimidatie;
5° du harcèlement sexuel; 5° seksuele intimidatie;
6° du refus de mettre en place des aménagements raisonnables en faveur 6° het weigeren om redelijke aanpassingen te doen ten voordele van een
de la personne handicapée. gehandicapt persoon.

Art. 8.§ 1er. Pour l'application de la présente ordonnance, une

Art. 8.§ 1. Voor de toepassing van deze ordonnantie, wordt een direct

distinction directe fondée sur la grossesse, l'accouchement et la onderscheid op grond van zwangerschap, bevalling of moederschap
maternité est assimilée à une distinction directe fondée sur le sexe. gelijkgesteld met een direct onderscheid op grond van geslacht.
§ 2. Pour l'application de la présente ordonnance, une distinction § 2. Voor de toepassing van deze ordonnantie, wordt een direct
directe fondée sur le changement de sexe est assimilée à une onderscheid op grond van geslachtsverandering gelijkgesteld met een
distinction directe fondée sur le sexe. direct onderscheid op grond van geslacht.
§ 3. Pour l'application de la présente ordonnance, une distinction § 3. Voor de toepassing van deze ordonnantie, wordt een direct
directe fondée sur l'identité de genre ou l'expression de genre est onderscheid op grond van genderidentiteit of genderexpressie
assimilée à une distinction directe fondée sur le sexe. gelijkgesteld met een direct onderscheid op grond van geslacht.
Section II. - Justification des différences de traitement Afdeling II. - Rechtvaardiging van onderscheid van behandeling

Art. 9.Toute distinction directe fondée sur l'un des critères

Art. 9.Elk direct onderscheid op grond van een van de beschermde

protégés visés à l'article 5, 2°, constitue une discrimination criteria bedoeld in artikel 5, 2°, vormt een directe discriminatie,
directe, à moins que cette distinction directe ne soit objectivement tenzij deze directe discriminatie objectief gerechtvaardigd is door
justifiée par un but légitime et que les moyens de réaliser ce but een legitiem doel en als de middelen om dit doel te bereiken passend
soient appropriés et nécessaires. en noodzakelijk zijn.

Art. 10.Par dérogation à l'article 9, toute distinction directe

Art. 10.In afwijking van artikel 9, vormt elk onderscheid op grond

fondée sur une prétendue race, la couleur de peau, l'ascendance ou van een zogenaamd ras, de huidskleur, de afkomst of de nationale of
l'origine nationale ou ethnique, constitue une discrimination directe, etnische afstamming, een directe discriminatie, behalve in de gevallen
sauf dans les hypothèses visées aux articles 13 et 14. bedoeld in de artikelen 13 en 14.

Art. 11.§ 1er. Par dérogation à l'article 9, toute distinction

Art. 11.§ 1. In afwijking van artikel 9, vormt elk direct onderscheid

directe fondée sur le sexe constitue une discrimination directe, sauf op grond van geslacht een directe discriminatie, behalve in de
dans les hypothèses visées aux paragraphes 2 et 3 du présent article, gevallen bedoeld in de paragrafen 2 en 3 van dit artikel, alsook in de
ainsi qu'aux articles 13 et 14. artikelen 13 en 14.
§ 2. Sans préjudice du principe d'égalité de traitement, les § 2. Onverminderd het beginsel van gelijke behandeling, worden de
dispositions spéciales relatives à la protection de la grossesse, bijzondere bepalingen betreffende de bescherming van de zwangerschap,
l'accouchement ou la maternité, ne s'analysent pas en une quelconque de bevalling en het moederschap niet beschouwd als een vorm van
forme de discrimination, mais sont une condition pour la réalisation discriminatie, maar zijn zij een voorwaarde voor de verwezenlijking
de l'égalité de traitement entre les hommes et les femmes. van de gelijke behandeling van mannen en vrouwen.
§ 3. Une distinction directe fondée sur le sexe ne constitue pas une § 3. Een direct onderscheid gebaseerd op geslacht vormt geen directe
discrimination directe si la fourniture de biens et services discriminatie als de levering van goederen en diensten die exclusief
exclusivement ou essentiellement destinés aux membres d'un sexe est of essentieel bestemd zijn voor de leden van één geslacht, objectief
objectivement justifiée par un but légitime et que les moyens de gerechtvaardigd is door een legitiem doel en als de middelen om dit
réaliser ce but sont appropriés et nécessaires. doel te bereiken gepast en noodzakelijk zijn.
Le Gouvernement, après consultation de l'organisme désigné De Regering, na overleg met het orgaan aangeduid in overeenstemming
conformément à l'article 29 et compétent en matière d'égalité des met artikel 29 en bevoegd met betrekking tot de gelijke behandeling
femmes et des hommes, détermine de manière limitative, les biens et van mannen en vrouwen, bepaalt op limitatieve wijze welke goederen en
services qui peuvent être considérés comme destinés exclusivement ou diensten kunnen worden beschouwd als exclusief of essentieel bestemd
essentiellement aux membres d'un sexe. voor de leden van één geslacht.
A défaut pour l'organisme visé à l'alinéa précédent de s'être prononcé Ingeval de in het vorige lid bedoelde instelling zich niet uitspreekt
dans les deux mois de la demande, son avis est réputé positif. binnen twee maanden na het verzoek, wordt haar advies geacht gunstig

Art. 12.§ 1er. Toute distinction indirecte fondée sur l'un des

te zijn.

Art. 12.§ 1. Elk indirect onderscheid op grond van een van de

critères protégés constitue une discrimination indirecte à moins que beschermde criteria vormt een indirecte discriminatie tenzij de
la disposition, le critère ou la pratique apparemment neutre qui est ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelswijze die aan de
au fondement de cette distinction indirecte ne soit objectivement grondslag ligt van dit indirecte onderscheid objectief wordt
justifié par un but légitime et que les moyens de réaliser ce but gerechtvaardigd door een legitiem doel en de middelen voor het
soient appropriés et nécessaires. bereiken van dat doel passend en noodzakelijk zijn.
§ 2. La distinction indirecte fondée sur un handicap ne constitue pas § 2. Het indirecte onderscheid op grond van een handicap vormt geen
une discrimination indirecte s'il est démontré qu'aucun aménagement indirecte discriminatie als het aangetoond wordt dat geen redelijke
raisonnable ne peut être mis en place. aanpassingen getroffen kunnen worden.

Art. 13.§ 1er. Une distinction directe ou indirecte ne s'analyse

Art. 13.§ 1. Een direct of indirect onderscheid geeft nooit

jamais en une quelconque forme de discrimination prohibée par la aanleiding tot de vaststelling van enige vorm van discriminatie die
présente ordonnance lorsque cette distinction directe ou indirecte est door de huidige ordonnantie verboden wordt wanneer dit direct of
imposée par ou en vertu d'une ordonnance. indirect onderscheid wordt opgelegd door of krachtens een ordonnantie.
§ 2. Le paragraphe 1er ne préjuge cependant en rien de la conformité § 2. Paragraaf 1 doet geen uitspraak over de conformiteit van een
des distinctions directes ou indirectes imposées par ou en vertu d'une onderscheid dat door of krachtens een wet wordt opgelegd met de
loi avec la Constitution, le droit de l'Union européenne et le droit Grondwet, het recht van de Europese Unie en het in België geldende
international en vigueur en Belgique. internationaal recht.
Section III. - Action positive Afdeling III. - Positieve actie

Art. 14.§ 1er. Une distinction directe ou indirecte fondée sur l'un

Art. 14.§ 1. Een direct of indirect onderscheid op grond van één van

des critères protégés ne s'analyse jamais en une quelconque forme de de beschermde criteria geeft nooit aanleiding tot de vaststelling van
discrimination lorsque cette distinction directe ou indirecte enige vorm van discriminatie wanneer dit direct of indirect
constitue une mesure d'action positive. onderscheid een maatregel van positieve actie inhoudt.
§ 2. Une mesure d'action positive ne peut être mise en oeuvre que § 2. Een maatregel van positieve actie kan slechts worden uitgevoerd
moyennant le respect des conditions suivantes : mits naleving van de volgende voorwaarden :
- il doit exister une inégalité manifeste; - er moet een kennelijke ongelijkheid zijn;
- la disparition de cette inégalité doit être désignée comme un - het verdwijnen van deze ongelijkheid moet worden aangewezen als een
objectif à promouvoir; te bevorderen doelstelling;
- la mesure d'action positive doit être de nature temporaire, étant de - de maatregel van positieve actie moet van tijdelijke aard zijn en
nature à disparaître dès que l'objectif visé est atteint; van die aard zijn dat hij verdwijnt zodra de beoogde doelstelling is
- la mesure d'action positive ne doit pas restreindre inutilement les bereikt; - de maatregel van positieve actie mag andermans rechten niet onnodig
droits d'autrui. beperken.
CHAPITRE V. - Dispositifs de protection HOOFDSTUK V. - Rechtsbescherming

Art. 15.Sont nulles les dispositions visées à l'article 5, 15°, qui

Art. 15.De in artikel 5, 15° bedoelde bepalingen die strijdig zijn

sont contraires à la présente ordonnance, ainsi que les clauses met deze ordonnantie, alsook de contractuele bedingen die bepalen dat
contractuelles stipulant qu'une ou plusieurs parties au contrat een of meer contracterende partijen afzien van de rechten die door
renoncent aux droits garantis par la présente ordonnance. deze ordonnantie worden gewaarborgd, zijn nietig.

Art. 16.§ 1er. Lorsqu'une plainte est introduite par ou au bénéfice

Art. 16.§ 1. Wanneer een klacht wordt ingediend door of ten voordele

d'une personne en raison d'une violation de la présente ordonnance, van een persoon wegens schending van deze ordonnantie, mag de persoon
celui ou celle contre qui la plainte est dirigée ne peut prendre une tegen wie deze klacht is ingediend geen nadelige maatregelen treffen
mesure préjudiciable à l'encontre de la personne concernée, sauf pour ten aanzien van de betrokkene, behalve om redenen die vreemd zijn aan
des raisons qui sont étrangères à cette plainte. de klacht.
§ 2. Au sens du paragraphe 1er, il y a lieu d'entendre par plainte : § 2. Voor de toepassing van paragraaf 1, wordt onder klacht verstaan :
- une plainte motivée introduite par la personne concernée auprès de - een met redenen omklede klacht ingediend door de betrokkene bij de
l'organisme contre lequel la plainte est dirigée, conformément aux instantie tegen wie de klacht is ingediend, overeenkomstig de van
procédures en vigueur; kracht zijnde procedures;
- une plainte motivée introduite au bénéfice de la personne concernée, - een met redenen omklede klacht ingediend ten voordele van de
conformément à l'article 27, par le Centre, l'Institut ou tout autre betrokkene, overeenkomstig artikel 27, door het Centrum, het Instituut
groupement d'intérêts; of elke andere belangenvereniging;
- une action en justice introduite par la personne concernée; - een rechtsvordering ingesteld door de betrokkene;
- une action en justice introduite au bénéfice de la personne - een rechtsvordering ingesteld ten voordele van de betrokkene,
concernée, conformément à l'article 27, par le Centre, l'Institut ou overeenkomstig artikel 27, door het Centrum, het Instituut of elke
tout autre groupement d'intérêts. andere belangenvereniging.
La plainte motivée visée au paragraphe 2, alinéa 1er, premier et De in het paragraaf 2, eerste lid, eerste en tweede gedachtestreepje
deuxième tirets, est datée, signée et notifiée par lettre recommandée bedoelde met redenen omklede klacht bestaat uit een gedateerde,
à la poste, dans laquelle sont exposés les griefs adressés à l'auteur ondertekende en via de post verzonden aangetekende brief waarin de
de la discrimination alléguée. grieven ten aanzien van de dader van de vermeende discriminatie worden uiteengezet.
§ 3. Lorsqu'une mesure préjudiciable est adoptée vis-à-vis de la § 3. Wanneer een nadelige maatregel wordt getroffen ten aanzien van de
personne concernée dans un délai de douze mois suivant l'introduction betrokkene binnen twaalf maanden na het indienen van de klacht, valt
de la plainte, il appartient à celui ou celle contre qui la plainte de bewijslast dat de nadelige maatregel werd getroffen om redenen die
est dirigée de prouver que la mesure préjudiciable a été adoptée pour vreemd zijn aan de klacht ten laste van diegene tegen wie de klacht is
des motifs qui sont étrangers à cette plainte. ingediend.
Lorsqu'une action en justice a été introduite par ou au bénéfice de la Indien een rechtsvordering door of ten voordele van de betrokkene werd
personne concernée, le délai visé à l'alinéa 1er est prolongé jusqu'à ingesteld, wordt de in het eerste lid bedoelde periode verlengd tot
échéance d'un délai de trois mois suivant le jour où la décision drie maanden na de dag waarop de rechterlijke beslissing in kracht van
intervenue est passée en force de chose jugée. gewijsde is getreden.
§ 4. Lorsqu'il a été jugé qu'une mesure préjudiciable a été adoptée en § 4. Wanneer geoordeeld wordt dat de nadelige maatregel in strijd is
contravention au paragraphe 1er, l'auteur de la mesure doit verser à met paragraaf 1, moet hij die de maatregel genomen heeft aan de
la personne concernée des dommages et intérêts dont le montant betrokkene een schadevergoeding betalen die, naar keuze van die
correspond, au choix de cette personne, soit à l'indemnisation persoon, gelijk is hetzij aan de in artikel 17, paragraaf 2 bedoelde
forfaitaire visée à l'article 17, paragraphe 2, soit au dommage que forfaitaire schadevergoeding, hetzij aan de werkelijk door de persoon
celle-ci a réellement subi. Dans ce dernier cas, il appartient à la geleden schade. In laatstgenoemd geval, moet de betrokkene de omvang
personne concernée de prouver l'étendue du préjudice qu'elle a subi. van de geleden schade bewijzen.
§ 5. La protection visée dans le présent article est également § 5. De in dit artikel bedoelde bescherming is eveneens van toepassing
d'application aux personnes qui interviennent comme témoin, conseil, op de personen die optreden als getuige, raadsheer, verdediger of
défendeur ou soutien de la personne concernée. bijstandsverlener ten voordele van de betrokken persoon.
§ 6. A la demande de la partie défenderesse, le juge saisi de la § 6. Op vraag van de verweerder, kan de rechter bij wie de in
demande visée au paragraphe 2 peut décider d'abréger les délais visés au paragraphe 3.

Art. 17.§ 1er. En cas de discrimination, la victime peut réclamer une indemnisation de son préjudice en application du droit de la responsabilité contractuelle ou extra-contractuelle. La personne qui a contrevenu à l'interdiction de la discrimination doit verser à la victime une indemnité correspondant, selon le choix de la victime, soit à une somme forfaitaire fixée conformément au paragraphe 2, soit au dommage réellement subi par la victime. Dans ce dernier cas, la victime doit prouver l'étendue du préjudice subi.

paragraaf 2 bedoelde klacht aanhangig is gemaakt beslissen om de in paragraaf 3 bedoelde termijn in te korten.

Art. 17.§ 1. Ingeval van discriminatie, kan het slachtoffer een schadevergoeding vorderen overeenkomstig het contractuele of buitencontractuele aansprakelijkheidsrecht. De persoon die het discriminatieverbod heeft geschonden moet een vergoeding betalen aan het slachtoffer die naar keuze van het slachtoffer, gelijk is hetzij aan een forfaitair bedrag zoals uiteengezet in paragraaf 2, hetzij aan de werkelijk door het slachtoffer geleden schade. In laatstgenoemd geval, moet het slachtoffer de omvang van de geleden schade bewijzen.

§ 2. L'indemnisation forfaitaire du préjudice moral visée au § 2. De in paragraaf 1 bedoelde forfaitaire vergoeding van de morele
paragraphe 1er est fixée à un montant de 650 euros. Ce montant est schade wordt bepaald op 650 euro. Dat bedrag wordt verhoogd tot 1.300
porté à 1.300 euros dans le cas où le contrevenant ne peut démontrer euro indien de dader niet kan aantonen dat de betwiste ongunstige of
que le traitement litigieux défavorable ou désavantageux aurait nadelige behandeling ook op niet-discriminerende gronden getroffen zou
également été adopté en l'absence de discrimination, ou en raison zijn of omwille van andere omstandigheden, zoals de bijzondere ernst
d'autres circonstances, telles que la gravité du préjudice moral subi. van de geleden morele schade.
§ 3. Les montants visés au paragraphe 2 sont indexés chaque année au 1er § 3. De in paragraaf 2 bedoelde bedragen worden jaarlijks op 1 januari
janvier, compte tenu de l'indice des prix à la consommation du mois de geïndexeerd, rekening houdend met de index van de consumptieprijzen
novembre, en application de la formule d'indexation suivante : le van de maand november, met toepassing van de volgende
nouveau montant est égal au montant de base, multiplié par le nouvel indexeringsformule : het nieuwe bedrag is gelijk aan het basisbedrag
indice et divisé par l'indice de départ. L'indice de départ est celui vermenigvuldigd met de nieuwe index en gedeeld door de beginindex. De
du mois de novembre 2008. beginindex is de index van de maand november 2008.

Art. 18.Le juge peut, à la demande de la victime de la

Art. 18.De rechter kan, op verzoek van het slachtoffer van de

discrimination, du Centre, de l'Institut, de tout autre groupement discriminatie, van het Centrum, van het Instituut, van elke andere
d'intérêts, ou du ministère public, condamner au paiement d'une belangenvereniging of van het openbaar ministerie, diegene die de
astreinte l'auteur de la discrimination pour le cas où il ne serait pas mis fin à celle-ci. Le juge statue conformément aux articles 1385bis à 1385nonies du Code judiciaire.

Art. 19.§ 1er. A la demande de la victime de la discrimination, du Centre, de l'Institut, de tout autre groupement d'intérêts ou du ministère public, le président du tribunal de première instance, ou le président du tribunal du commerce constate l'existence et ordonne la cessation d'un acte, même pénalement réprimé, constituant un manquement aux dispositions de la présente ordonnance.

discriminatie heeft gepleegd, veroordelen tot de betaling van een dwangsom wanneer aan die discriminatie geen einde is gemaakt. De rechter doet uitspraak overeenkomstig de artikelen 1385bis tot 1385nonies van het Gerechtelijk Wetboek.

Art. 19.§ 1. Op verzoek van het slachtoffer van de discriminatie, van het Centrum, van het Instituut, van elke andere belangenvereniging of van het openbaar ministerie, stelt de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg of de voorzitter van de rechtbank van koophandel het bestaan vast van een zelfs onder het strafrecht vallende daad waardoor de bepalingen van deze ordonnantie worden overtreden en beveelt hij de staking ervan.

Le président du tribunal peut ordonner la levée de la cessation dès De voorzitter van de rechtbank kan de opheffing van de staking bevelen
qu'il est prouvé qu'il a été mis fin aux infractions. zodra bewezen is dat een einde is gemaakt aan de overtreding.
§ 2. A la demande de la victime, le président du tribunal peut § 2. Op vraag van het slachtoffer, kan de voorzitter van de rechtbank
octroyer à celle-ci l'indemnisation forfaitaire visée à l'article 17, de in artikel 17, paragraaf 2 bedoelde forfaitaire schadevergoeding
paragraphe 2. aan het slachtoffer toekennen.
§ 3. Le président du tribunal peut prescrire l'affichage de sa décision ou du résumé qu'il en rédige, pendant le délai qu'il détermine, aussi bien à l'extérieur qu'à l'intérieur des établissements du contrevenant ou des locaux lui appartenant, et ordonner la publication ou la diffusion de son jugement ou du résumé de celui-ci par la voie de journaux ou de toute autre manière, le tout aux frais du contrevenant. Ces mesures de publicité ne peuvent être prescrites que si elles sont de nature à contribuer à la cessation de l'acte incriminé ou de ses effets. § 4. L'action fondée sur le paragraphe 1er est formée et instruite selon les formes du référé. Elle peut être formée par requête, établie en quatre exemplaires et envoyée par lettre recommandée à la poste ou déposée au greffe de la juridiction compétente. Sous peine de nullité, la requête contient : 1° l'indication des jours, mois et année; 2° les nom, prénom, profession et domicile du requérant; 3° les nom et adresse de la personne physique ou morale contre laquelle la demande est formée; 4° l'objet et l'exposé des moyens de la demande. Le greffier du tribunal avertit sans délai la partie adverse par pli judiciaire, auquel est joint un exemplaire de la requête, et l'invite à comparaître au plus tôt trois jours, et au plus tard huit jours après l'envoi du pli judiciaire. Il est statué sur l'action nonobstant toute poursuite exercée en raison des mêmes faits devant toute juridiction pénale. Lorsque les faits soumis au juge pénal font l'objet d'une action en cessation, il ne peut être statué sur l'action pénale qu'après qu'une décision coulée en force de chose jugée a été rendue relativement à l'action en cessation. La prescription de l'action publique est suspendue pendant la surséance. Le jugement est exécutoire par provision, nonobstant tout recours et § 3. De voorzitter van de rechtbank kan bevelen dat zijn beslissing of de samenvatting die hij opstelt, wordt aangeplakt tijdens de door hem bepaalde termijn, zowel buiten als binnen de inrichtingen van de overtreder of de lokalen die hem toebehoren, en dat zijn vonnis of de samenvatting ervan in kranten of op enige andere wijze wordt bekendgemaakt, dit alles op kosten van de overtreder. Deze maatregelen van openbaarmaking mogen evenwel slechts opgelegd worden indien zij er kunnen toe bijdragen dat de gewraakte daad of de uitwerking ervan ophouden. § 4. De vordering die steunt op paragraaf 1 wordt ingesteld en behandeld zoals in kort geding. Zij kan worden ingesteld bij verzoekschrift. Dit wordt in vier exemplaren neergelegd op de griffie van de bevoegde rechtbank of verzonden bij een ter post aangetekende brief. Op straffe van nietigheid, vermeldt het verzoekschrift : 1° de dag, de maand en het jaar; 2° de naam, de voornamen, het beroep en de woonplaats van de verzoeker; 3° de naam en het adres van de natuurlijke persoon of de rechtspersoon tegen wie de vordering wordt ingesteld; 4° het voorwerp en de uiteenzetting van de middelen van de vordering. De griffier van de rechtbank verwittigt onverwijld de tegenpartij bij gerechtsbrief, waarbij een exemplaar van het verzoekschrift is gevoegd, en nodigt haar uit te verschijnen ten vroegste drie dagen en ten laatste acht dagen na het verzenden van de gerechtsbrief. Over de vordering wordt uitspraak gedaan niettegenstaande vervolging wegens dezelfde feiten voor enig ander strafgerecht. Wanneer een vordering tot staking van bij de strafrechter aanhangig gemaakte feiten ingesteld is, wordt over de strafvervolging pas uitspraak gedaan nadat over de vordering tot staking een in kracht van gewijsde getreden beslissing gewezen is. Tijdens de opschorting, is de verjaring van de strafvordering geschorst. Het vonnis is uitvoerbaar bij voorraad, niettegenstaande enig
sans caution. Il est communiqué par le greffier de la juridiction, rechtsmiddel en zonder borgtocht. Het wordt door de griffier van de
sans délai, à toutes les parties et au procureur du Roi. rechtbank onverwijld meegedeeld aan alle partijen en aan de procureur
§ 5. Les dispositions du présent article ne portent pas préjudice aux des Konings. § 5. De bepalingen van dit artikel doen geen afbreuk aan de
compétences du Conseil d'Etat, telles que définies par les lois bevoegdheden van de Raad van State zoals bepaald in de gecoördineerde
coordonnées du 12 janvier 1973 sur le Conseil d'Etat. wetten van 12 januari 1973 op de Raad van State.
CHAPITRE VI. - Dispositions pénales HOOFDSTUK VI. - Strafrechtelijke bepalingen

Art. 20.Pour l'application du présent chapitre, la discrimination

Art. 20.Voor de toepassing van dit hoofdstuk, wordt verstaan onder

s'entend de toute forme de discrimination directe intentionnelle, de discriminatie : elke vorm van opzettelijke directe discriminatie,
discrimination indirecte intentionnelle, d'injonction de discriminer opzettelijke indirecte discriminatie, opdracht tot discrimineren en
ou de harcèlement, fondée sur un critère protégé. intimidatie op grond van een beschermd criterium.

Art. 21.§ 1er. Est puni d'un emprisonnement d'un mois à un an et

Art. 21.§ 1. Met gevangenisstraf van een maand tot een jaar en met

d'une amende de cinquante euros à mille euros, ou de l'une de ces een geldboete van vijftig euro tot duizend euro of met een van die
peines seulement : straffen alleen wordt gestraft :
1° quiconque incite à, dans l'une des circonstances visées à l'article
444 du Code pénal, ou commet des actes de discrimination à l'égard 1° hij die, in een van de in artikel 444 van het Strafwetboek bedoelde
d'une personne, en raison de l'un des critères protégés; omstandigheden aanzet tot of overgaat tot discriminatie jegens een
2° quiconque incite à, dans l'une des circonstances visées à l'article persoon wegens een van de beschermde criteria;
444 du Code pénal, ou commet des actes de haine ou de violence à 2° hij die, in een van de in artikel 444 van het Strafwetboek bedoelde
l'égard d'une personne, en raison de l'un des critères protégés; omstandigheden aanzet tot of overgaat tot haat of geweld jegens een
3° quiconque incite à, dans l'une des circonstances visées à l'article persoon wegens een van de beschermde criteria;
444 du Code pénal, ou commet des actes de discrimination ou de 3° hij die, in een van de in artikel 444 van het Strafwetboek bedoelde
ségrégation à l'égard d'un groupe, d'une communauté ou de leurs omstandigheden aanzet tot of overgaat tot discriminatie of tot
membres, en raison de l'un des critères protégés; segregatie jegens een groep, een gemeenschap of de leden ervan, wegens
4° quiconque incite à, dans l'une des circonstances visées à l'article een van de beschermde criteria;
444 du Code pénal, ou commet des actes de haine ou de violence à 4° hij die, in een van de in artikel 444 van het Strafwetboek bedoelde
l'égard d'un groupe, d'une communauté ou de leurs membres, en raison omstandigheden aanzet tot of overgaat tot haat of geweld jegens een
de l'un des critères protégés. groep, een gemeenschap of de leden ervan, wegens een van de beschermde
§ 2. Quiconque, dans l'une des circonstances indiquées à l'article 444 du Code pénal, diffuse des idées fondées sur la supériorité ou la haine raciale, est puni d'un emprisonnement d'un mois à un an et d'une amende de cinquante euros à mille euros, ou de l'une de ces peines seulement. § 3. Est puni d'un emprisonnement d'un mois à un an et d'une amende de cinquante euros à mille euros, ou de l'une de ces peines seulement, quiconque fait partie d'un groupement ou d'une association qui, de manière manifeste et répétée, prône la discrimination ou la ségrégation fondée sur la nationalité, une prétendue race, la couleur de peau, l'ascendance ou l'origine nationale ou ethnique, dans les criteria. § 2. Hij die, in een van de in artikel 444 van het Strafwetboek bedoelde omstandigheden, denkbeelden verspreidt die zijn gegrond op rassuperioriteit of rassenhaat, wordt gestraft met een gevangenisstraf van een maand tot een jaar en met een geldboete van vijftig euro tot duizend euro of met een van die straffen alleen. § 3. Met gevangenisstraf van een maand tot een jaar en met een geldboete van vijftig euro tot duizend euro of met een van die straffen alleen wordt gestraft, hij die behoort tot een groep of tot een vereniging die kennelijk en herhaaldelijk discriminatie of segregatie op grond van nationaliteit, een zogenaamd ras, de huidskleur, de afkomst of de nationale of etnische afstamming
circonstances indiquées à l'article 444 du Code pénal, ou lui prête verkondigt, in een van de in artikel 444 van het Strafwetboek bedoelde
son concours. omstandigheden, of zijn medewerking eraan verleent.

Art. 22.Est puni d'un emprisonnement de deux mois à deux ans, tout

Art. 22.Met gevangenisstraf van twee maanden tot twee jaar wordt

fonctionnaire ou officier public, tout agent de l'autorité ou de la gestraft, ieder openbaar officier of ambtenaar, iedere agent van het
force publique qui, dans l'exercice de ses fonctions, commet une discrimination à l'égard d'une personne en raison de l'un des critères protégés. Les mêmes peines sont applicables lorsque les faits sont commis à l'égard d'un groupe, d'une communauté et de leurs membres, en raison de l'un des critères protégés. Si l'inculpé justifie qu'il a agi par ordre de ses supérieurs pour des objets du ressort de ceux-ci et sur lesquels il leur était dû obéissance hiérarchique, les peines sont appliquées seulement aux supérieurs qui ont donné l'ordre. Si les fonctionnaires ou officiers publics prévenus d'avoir ordonné, autorisé ou facilité les actes arbitraires susmentionnés prétendent que leur signature a été surprise, ils sont tenus en faisant, le cas échéant, cesser l'acte, de dénoncer le coupable; sinon, ils sont poursuivis personnellement. Si l'un des actes arbitraires susmentionnés est commis au moyen de la fausse signature d'un fonctionnaire public, les auteurs du faux et ceux qui, méchamment ou frauduleusement, en font usage sont punis de la réclusion de dix ans à quinze ans.

Art. 23.Sont punis d'un emprisonnement d'un mois à un an et d'une amende de cinquante euros à mille euros, ou de l'une de ces peines seulement, ceux qui ne se conforment pas à un jugement ou un arrêt

openbaar gezag of van de openbare macht die in de uitoefening van zijn ambt een persoon discrimineert wegens een van de beschermde criteria. Dezelfde straffen worden toegepast wanneer de feiten begaan zijn jegens een groep, een gemeenschap of de leden ervan, wegens een van de beschermde criteria. Indien de verdachte bewijst dat hij heeft gehandeld op bevel van zijn meerderen, in zaken die tot hun bevoegdheid behoren en waarin hij hen als ondergeschikte gehoorzaamheid verschuldigd was, worden de straffen alleen toegepast op de meerderen die het bevel hebben gegeven. Indien de openbare officieren of ambtenaren die beticht worden de bovengenoemde daden van willekeur bevolen, toegelaten of vergemakkelijkt te hebben, beweren dat hun handtekening bij verrassing is verkregen, zijn zij verplicht de daad, in voorkomend geval, te doen ophouden en de schuldige aan te geven; anders worden zij zelf vervolgd. Indien een van de bovengenoemde daden van willekeur is gepleegd door middel van de valse handtekening van een openbaar ambtenaar, worden de daders van de valsheid en zij die er kwaadwillig of bedrieglijk gebruik van maken, gestraft met opsluiting van tien jaar tot vijftien jaar.

Art. 23.Met gevangenisstraf van één maand tot één jaar en met geldboete van vijftig euro tot duizend euro of met één van die straffen alleen worden gestraft, zij die zich niet voegen naar een vonnis of een arrest dat, als gevolg van een vordering tot staking,

rendu en vertu de l'article 19 à la suite d'une action en cessation. overeenkomstig artikel 19 werd gewezen.

Art. 24.Toutes les dispositions du livre premier du Code pénal, sans

Art. 24.Alle bepalingen van boek I van het Strafwetboek, hoofdstuk

exception du chapitre VII et de l'article 85, sont applicables aux VII en artikel 85 niet uitgezonderd, zijn van toepassing op de in deze
infractions visées par la présente ordonnance. ordonnantie bedoelde misdrijven.
CHAPITRE VII. - Charge de la preuve HOOFDSTUK VII. - Bewijslast

Art. 25.Les dispositions du présent chapitre sont applicables à

Art. 25.De bepalingen van dit hoofdstuk zijn van toepassing op alle

toutes les procédures juridictionnelles, à l'exception des procédures gerechtelijke procedures, met uitzondering van de strafrechtelijke
pénales. procedures.
Au sens du présent titre, la discrimination s'entend de : Voor de toepassing van deze titel, wordt onder discriminatie verstaan
- la discrimination directe; : - directe discriminatie;
- la discrimination indirecte; - indirecte discriminatie;
- l'injonction de discriminer; - opdracht tot discrimineren;
- du harcèlement; - intimidatie;
- du harcèlement sexuel; - seksuele intimidatie;
- ainsi que du refus de mettre en place les aménagements raisonnables - alsook de weigering tot het maken van redelijke aanpassingen voor
pour une personne handicapée. een persoon met een handicap.

Art. 26.§ 1er. Lorsqu'une personne qui s'estime victime d'une

Art. 26.§ 1. Wanneer een persoon die zich slachtoffer acht van een

discrimination ou l'un des groupements d'intérêts invoque devant la discriminatie of een van de belangenverenigingen voor het bevoegde
juridiction compétente des faits qui permettent de présumer rechtscollege feiten aanvoert die het bestaan van een discriminatie op
l'existence d'une discrimination fondée sur l'un des critères grond van een van de beschermde criteria kunnen doen vermoeden, dient
protégés, il incombe au défendeur de prouver qu'il n'y a pas eu de de verweerder te bewijzen dat er geen discriminatie is geweest.
discrimination. § 2. Par faits qui permettent de présumer l'existence d'une § 2. Onder feiten die het bestaan van een directe discriminatie op
discrimination directe fondée sur un critère protégé, sont compris, grond van een beschermd criterium kunnen doen vermoeden, wordt, onder
entre autres, mais pas exclusivement : meer doch niet uitsluitend, begrepen :
1° les éléments qui révèlent une certaine récurrence de traitement 1° de gegevens waaruit een bepaald patroon van ongunstige behandeling
défavorable à l'égard de personnes partageant un critère protégé; ou blijkt ten aanzien van personen die een welbepaald beschermd criterium delen; of
2° les éléments qui révèlent que la situation de la victime du 2° de gegevens waaruit blijkt dat de situatie van het slachtoffer van
traitement plus défavorable est comparable avec la situation de la de ongunstigere behandeling, vergelijkbaar is met de situatie van de
personne de référence. referentiepersoon.
§ 3. Par faits qui permettent de présumer l'existence d'une § 3. Onder feiten die het bestaan van een indirecte discriminatie op
discrimination indirecte fondée sur un critère protégé, sont compris, grond van een beschermd criterium kunnen doen vermoeden, wordt, onder
entre autres, mais pas exclusivement : meer doch niet uitsluitend, begrepen :
1° des statistiques générales concernant la situation du groupe dont 1° algemene statistieken over de situatie van de groep waartoe het
la victime de la discrimination fait partie ou des faits de slachtoffer van de discriminatie behoort of feiten van algemene
connaissance générale; ou bekendheid; of
2° l'utilisation d'un critère de distinction intrinsèquement suspect; 2° het gebruik van een intrinsiek verdacht criterium van onderscheid;
ou of
3° du matériel statistique élémentaire qui révèle un traitement 3° elementair statistisch materiaal waaruit een ongunstige behandeling
défavorable. blijkt.
CHAPITRE VIII. - Instances compétentes HOOFDSTUK VIII. - Bevoegde instanties

Art. 27.Le Centre, l'Institut et tout établissement d'utilité

Art. 27.Het Centrum, het Instituut en elke instelling van openbaar

publique et toute association jouissant de la personnalité juridique nut en elke vereniging die op de dag van de feiten ten minste drie
depuis au moins trois ans à la date des faits et se proposant par ses jaar rechtspersoonlijkheid bezit en zich statutair tot doel stelt de
statuts de défendre les droits de l'homme ou de combattre la rechten van de mens te verdedigen of discriminatie te bestrijden,
discrimination, peuvent ester en justice dans les litiges auxquels
l'application de la présente ordonnance donnerait lieu, lorsqu'un kunnen in rechte optreden in de rechtsgeschillen waartoe de toepassing
préjudice est porté aux fins statutaires qu'ils se sont données pour van deze ordonnantie aanleiding kan geven, wanneer afbreuk wordt
mission de poursuivre. gedaan aan de statutaire opdrachten die ze zich tot doel hebben

Art. 28.Lorsque la victime de la discrimination est une personne

gesteld.

Art. 28.Wanneer het slachtoffer van de discriminatie een

physique ou une personne morale identifiée, l'action des groupements geïdentificeerd natuurlijk persoon of rechtspersoon is, is de
d'intérêts ne sera recevable que s'ils prouvent qu'ils ont reçu vordering van de belangenverenigingen alleen ontvankelijk als zij
l'accord de la victime. aantonen dat zij de instemming van het slachtoffer hebben gekregen.
CHAPITRE IX. - Promotion de l'égalité de traitement HOOFDSTUK IX. - Bevordering van de gelijke behandeling

Art. 29.Le Gouvernement désigne un ou plusieurs organismes dont la

Art. 29.De Regering wijst een of meerdere organen aan met als

mission consiste à promouvoir l'égalité de traitement. opdracht de gelijke behandeling van alle personen te bevorderen.
Cet/ces organisme(s) est/sont compétent(s) pour : Dat orgaan of die organen is/zijn bevoegd om :
1° l'aide aux victimes de discrimination en les accompagnant dans les 1° bijstand te verlenen aan de slachtoffers van discriminatie, door
procédures de recours; hen bij de beroepsprocedures te begeleiden;
2° la rédaction de rapports, d'études et de recommandations portant 2° rapporten op te stellen, onderzoeken uit te voeren en aanbevelingen
sur tous les aspects en rapport avec la discrimination. te doen met betrekking tot alle aspecten in verband met discriminatie.
CHAPITRE X. - Dispositions finales HOOFDSTUK X. - Slotbepalingen

Art. 30.L'article 585 du Code judiciaire est complété d'un point 14°,

Art. 30.Artikel 585 van het Gerechtelijk Wetboek wordt aangevuld met

formulé comme suit : een 14°, dat luidt als volgt :
« 14° des demandes en cessation formées en vertu de l'article 19, « 14° over de vorderingen tot staking krachtens artikel 19, paragraaf
paragraphe 1er, de l'ordonnance du... tendant à lutter contre
certaines formes de discriminations et à promouvoir l'égalité de 1, van de ordonnantie van... ter bestrijding van bepaalde vormen van
traitement. » discriminatie en ter bevordering van gelijke behandeling. »

Art. 31.L'article 588 du même Code est complété d'un point 20°,

Art. 31.Artikel 588 van hetzelfde Wetboek wordt aangevuld met een

formulé comme suit : 20°, dat luidt als volgt :
« 20° les demandes en cessation formées en vertu de l'article 19, « 20° op de vorderingen tot staking krachtens artikel 19, paragraaf 1
paragraphe 1er, de l'ordonnance du 5 octobre 2017 tendant à lutter van de ordonnantie van 5 oktober 2017 ter bestrijding van bepaalde
contre certaines formes de discriminations et à promouvoir l'égalité vormen van discriminatie en ter bevordering van gelijke behandeling.
de traitement. ». ».
Promulguons la présente ordonnance, ordonnons qu'elle soit publiée au Kondigen deze ordonnantie af, bevelen dat ze in het Belgisch
Moniteur belge. Staatsblad zal worden bekendgemaakt.
Bruxelles, le 5 octobre 2017. Brussel, 5 oktober 2017.
Ministre-Président du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast
chargé des Pouvoirs locaux, du Développement territorial, de la met Plaatselijke Besturen, Territoriale Ontwikkeling, Stedelijk
Politique de la ville, des Monuments et Sites, des Affaires Beleid, Monumenten en Landschappen, Studentenaangelegenheden,
étudiantes, du Tourisme, de la Fonction publique, de la Recherche Toerisme, Openbaar Ambt, Wetenschappelijk Onderzoek en Openbare
scientifique et de la Propreté publique, Netheid,
R. VERVOORT R. VERVOORT
Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, chargé De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met
des Finances, du Budget, des Relations extérieures et de la Financiën, Begroting, Externe Betrekkingen en
Coopération au Développement, Ontwikkelingssamenwerking,
G. VANHENGEL G. VANHENGEL
Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, chargé de Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met
l'Emploi, de l'Economie et de la Lutte contre l'Incendie et l'Aide Tewerkstelling, Economie en Brandbestrijding en Dringende Medische
médicale urgente, Hulp,
D. GOSUIN D. GOSUIN
Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, chargé de Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met
la Mobilité et des Travaux publics, Mobiliteit en Openbare Werken,
P. SMET P. SMET
Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, chargée Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met
du Logement, de la Qualité de Vie, de l'Environnement et de l'Energie, Huisvesting, Levenskwaliteit, Leefmilieu en Energie,
C. FREMAULT C. FREMAULT
_______ _______
Note Nota
Documents du Parlement : Documenten van het Parlement :
Session ordinaire 2016-2017 Gewone zitting 2016-2017
A-501/1 Projet d'ordonnance A-501/1 Ontwerp van ordonnantie
A-501/2 Rapport A-501/2 Verslag
Compte rendu intégral : Integraal verslag :
Discussion et adoption : séance du mardi 19 septembre 2017 Bespreking en aanneming : vergadering van dinsdag 19 september 2017.
^