← Retour vers "Indicateurs pour l'évaluation de la prescription de médicaments soumis au contrôle a posteriori La
loi relative à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités coordonnée le 14 juillet 1994 a chargé
le Comité d'évaluation des pratiques mé Les deux premières classes
thérapeutiques pour lesquelles des indicateurs ont été élaborés sont les(...)"
| Indicateurs pour l'évaluation de la prescription de médicaments soumis au contrôle a posteriori La loi relative à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités coordonnée le 14 juillet 1994 a chargé le Comité d'évaluation des pratiques mé Les deux premières classes thérapeutiques pour lesquelles des indicateurs ont été élaborés sont les(...) | Indicatoren voor de beoordeling van het voorschrijven van geneesmiddelen onderworpen aan een a posteriori controle De wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen gecoördineerd op 14 juli 1994 heeft aan De eerste twee therapeutische klassen waarvoor indicatoren opgesteld werden, zijn de statines en de(...) |
|---|---|
| SERVICE PUBLIC FEDERAL SECURITE SOCIALE | FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID |
| Indicateurs pour l'évaluation de la prescription de médicaments soumis | Indicatoren voor de beoordeling van het voorschrijven van |
| au contrôle a posteriori | geneesmiddelen onderworpen aan een a posteriori controle |
| La loi relative à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités | De wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige |
| coordonnée le 14 juillet 1994 a chargé le Comité d'évaluation des | verzorging en uitkeringen gecoördineerd op 14 juli 1994 heeft aan het |
| pratiques médicales en matière de médicaments de concevoir des | Comité voor de Evaluatie van de Medische Praktijk inzake |
| indicateurs pour évaluer la prescription de médicaments inscrits au | geneesmiddelen de opdracht gegeven om indicatoren te ontwikkelen om |
| het voorschrijven te beoordelen van geneesmiddelen opgenomen in | |
| chapitre II. | hoofdstuk II. |
| Les deux premières classes thérapeutiques pour lesquelles des | De eerste twee therapeutische klassen waarvoor indicatoren opgesteld |
| indicateurs ont été élaborés sont les statines et les inhibiteurs de | werden, zijn de statines en de protonpompremmers. De uitgangspunten |
| la pompe à protons. Le Comité a appliqué les principes suivants pour | die het Comité gehanteerd heeft om deze indicatoren op te stellen zijn |
| concevoir ces indicateurs : | : |
| 1. Les indicateurs servent à mesurer l'efficacité du comportement en | 1. De indicatoren moeten peilen naar doelmatig voorschrijfgedrag; met |
| matière de prescription, autrement dit les indicateurs doivent | andere woorden moeten de indicatoren de uiting zijn van |
| refléter une prescription scientifiquement étayée et rationnelle. | wetenschappelijk gefundeerd en kostenbewust voorschrijven. |
| 2. La valeur de chaque indicateur est calculée à partir des données | 2. De waarde van elke indicator wordt berekend met de gegevens over de |
| relatives au prescripteur disponibles dans la banque de données | voorschrijver die beschikbaar zijn in de Farmanet-databank (1). Dit |
| Pharmanet (1). Ceci implique notamment qu'aucune information n'est | houdt ondermeer in dat er geen informatie beschikbaar is met |
| disponible sur l'indication pour la prescription ou sur l'éventuelle | betrekking tot de indicatie voor het voorschrift of over de eventuele |
| comorbidité chez le patient. Les pathologies, comme le diabète et les | comorbiditeit die aanwezig zijn bij de patiënt. Een uitzondering |
| affections cardiovasculaires, susceptibles d'être identifiées à partir | hierop zijn de ziektebeelden die identificeerbaar zijn door middel van |
| des médicaments utilisés, constituent cependant une exception. | het geneesmiddelengebruik, zoals diabetes en cardiovasculaire |
| _______ Note (1) Pharmanet couvre les délivrances en officine publique, ayant fait l'objet d'un remboursement par l'INAMI. Ne sont donc pas repris : les médicaments délivrés à l'hôpital et les médicaments délivrés par une officine publique sans intervention de l'INAMI (ex : non remboursables, patient indépendant non assuré pour les petits risques, patient fonctionnaire international couvert par sa propre assurance, patient n'ayant pas obtenu l'accord du médecin conseil pour le remboursement d'un médicament soumis à autorisation préalable, etc.). Les prestations suivantes sont enregistrées : | aandoeningen. _______ Nota (1) Farmanet dekt de afleveringen in de open officina's, die door het RIZIV zijn terugbetaald. Zijn dus niet inbegrepen : de geneesmiddelen die in het ziekenhuis worden afgeleverd en de geneesmiddelen die worden afgeleverd door een open officina zonder tegemoetkoming van het RIZIV (bijv. : niet- terugbetaalbare geneesmiddelen, een zelfstandige die niet verzekerd is voor de kleine risico's, een patiënt die als internationaal ambtenaar wordt gedekt door zijn eigen verzekering, een patiënt die van zijn adviserend geneesheer geen akkoord heeft gekregen voor de terugbetaling van een geneesmiddel waarvoor een voorafgaande toelating nodig is, enz.). De volgende verstrekkingen zijn geregistreerd : |
| - Spécialités pharmaceutiques | - Farmaceutische specialiteiten |
| - Nutritions médicales | - Medische voeding |
| - Moyens diagnostiques | - Diagnostische middelen |
| - Préparations magistrales | - Magistrale bereidingen |
| - Forfaits mucoviscidoses | - Forfaits mucosviscidose |
| - Forfaits oxygène | - Forfaits zuurstof |
| - Seringues à insuline | - Insulinespuiten |
| - Honoraires de garde des pharmaciens. | - Wachthonoraria van de apothekers |
| Statines | Statines |
| Le rôle des statines (code ATC C10AA) dans la gestion du risque | De statines (ATC-code C10AA) hebben een bewezen rol in de aanpak van |
| cardiovasculaire global est prouvé. Les recommandations actuelles sont | het globale cardiovasculaire risico. De huidige richtlijnen zijn |
| basées sur les principes de « l'evidence-based medicine » et affirment | gebaseerd op de principes van evidence-based medicine en stellen dat |
| que la décision de traiter le patient avec ces hypolipidémiants doit | de beslissing om te behandelen met deze cholesterolverlagende |
| être motivée par la gravité du risque cardiovasculaire que présente le | geneesmiddelen moet gebaseerd zijn op de ernst van het cardiovasculair |
| risico van de patiënt eerder dan op de hoogte van de | |
| patient plutôt que par le taux de cholestérol dans le sang (voir aussi | cholesterolspiegel in het bloed (zie ook de consensusvergadering |
| la réunion de consensus organisée par l'INAMI : « L'usage adéquat des | georganiseerd door het RIZIV : "Het doelmatig gebruik van de |
| médicaments hypolipidémiants » (28 mai 2002), | hypolipemiërende geneesmiddelen" (28 mei 2002) |
| http://www.riziv.fgov.be/drug/fr/statistics-scientific-information/consensus/index.htm). | http://www.riziv.fgov.be/drug/nl/statistics-scientific-information/consensus/index.htm). |
| Chez les patients présentant déjà des signes cliniques d'affection | Bij patiënten die al een klinische uiting van een cardiovasculaire |
| cardiovasculaire, un traitement aux statines doit être entamé quel que | aandoening vertonen, moeten de statines opgestart worden onafgezien |
| soit le taux de cholestérol. Par contre, dans le cas de la prévention primaire, le traitement aux statines est seulement efficient (rentable) chez les patients à haut risque. Le risque cardiovasculaire dépend de la présence d'un ou plusieurs facteurs de risque. Les facteurs de risque dits « classiques » sont les suivants : diabète, hypercholestérolémie, hypertension, tabagisme, âge et sexe masculin. Des outils tels que le modèle SCORE (http://www.cri.be/pdfolder/Score2005.pdf) ont été mis au point pour déterminer le risque cardiovasculaire en pratique. La version belge de ce modèle SCORE permet d'évaluer, pour la population belge, le risque de décès dans les dix ans à la suite d'une affection cardiovasculaire. | van de hoogte van de cholesterolspiegel. In primaire preventie daarentegen is de statinebehandeling slechts doelmatig (kosten-effectief) bij hoogrisicopatiënten. Het cardiovasculair risico hangt af van de aanwezigheid van één of meerdere risicofactoren. De zogenaamde "klassieke" risicofactoren zijn : diabetes, hypercholesterolemie, hypertensie, roken, de leeftijd en het mannelijk geslacht. Voor het bepalen van het cardiovasculair risico in de praktijk werden instrumenten ontwikkeld, zoals het SCORE-model (http://www.cri.be/pdfolder/Score2005.pdf). De Belgische versie van dit SCORE-model laat toe om in de Belgische populatie het risico in te schatten om binnen de tien jaar te overlijden ten gevolge van een cardiovasculaire aandoening. Indien dit risico volgens het SCORE-model |
| Si ce risque est supérieur à 5 % selon les résultats du modèle SCORE, | hoger is dan 5 % wordt primaire preventie met statines als doelmatig |
| la prévention primaire à l'aide de statines est jugée efficiente. | beschouwd. |
| Indicateur 1 | Indicator 1 |
| Un premier indicateur sert à vérifier si les statines sont surtout | Een eerste indicator gaat na of statines vooral zijn voorgeschreven |
| prescrites chez les patients à haut risque. En se basant sur les | bij hoogrisicopatiënten. Vertrekkend vanuit de Farmanet-gegevens kan |
| données Pharmanet, on peut vérifier si les patients à qui une statine | de aanwezigheid van diabetes en van voorafbestaand cardiovasculair |
| a été délivrée sont atteints de diabète et d'une affection | lijden worden nagegaan bij patiënten aan wie een statine is |
| cardiovasculaire préexistante. Prescrire beaucoup de statines aux | afgeleverd. Veel statines voorschrijven aan patiënten met een |
| patients atteints d'une affection cardiovasculaire ou de diabète et | cardiovasculaire aandoening of diabetes en weinig statines |
| peu de statines à ceux ne présentant pas de facteur de risque est un | voorschrijven aan patiënten zonder risicofactoren getuigt van |
| comportement efficient. Plus la prescription est efficiente, plus les | doelmatig voorschijfgedrag. De indicatoren DIAB, CARD, en DICA (zie |
| valeurs pour les indicateurs DIAB, CARD et DICA (voir schéma 1) sont | figuur 1) geven een hogere waarde naarmate er meer doelmatig wordt |
| élevées. Si la valeur de ces indicateurs se situe bien en dessous de 1, cela peut indiquer que la prescription est moins efficiente. Le Service de contrôle et d'évaluation médicaux déterminera la valeur limite en dessous de laquelle un prescripteur sera invité à fournir une explication; le prescripteur peut ensuite faire l'objet d'un contrôle éventuel. Cet indicateur a une limite : certains facteurs de risque tels le tabagisme, de lourds antécédents familiaux et l'insuffisance rénale, qui ont incité le prescripteur à commencer un traitement aux statines chez un patient donné ne sont pas pris en compte dans le calcul de cet indicateur. Pour que cet indicateur puisse être calculé le plus précisément possible, il sera uniquement déterminé pour les prescripteurs qui ont délivré une prescription pour | voorgeschreven. Als de waarde van deze indicatoren ver onder de waarde 1 ligt, kan dit een aanwijzing zijn van minder doelmatig voorschrijven. De Dienst voor Geneeskundige Controle en Evaluatie zal het afkappunt bepalen waaronder een voorschrijver uitgenodigd wordt om toelichting te geven, waarna de voorschrijver eventueel onder monitoring wordt geplaatst. Een beperking van deze indicator is dat risicofactoren zoals roken, een zware familiale belasting en nierinsufficiëntie, die de voorschrijver aangezet hebben om een statinebehandeling te initiëren bij een bepaalde patiënt, niet in aanmerking genomen worden in de berekening van deze indicator. Om de indicator met de nodige precisie te kunnen berekenen, zal deze alleen |
| des statines à 20 patients différents par an au moins. | bepaald worden bij voorschrijvers die minimaal aan 20 verschillende |
| patiënten per jaar een voorschrift voor statines hebben afgeleverd. | |
| Schéma 1 | Figuur 1 |
| Pour la consultation du tableau, voir image | Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld |
| Indicateur 2 | Indicator 2 |
| Un deuxième indicateur (voir schéma 2) évalue le caractère rationnel | Een tweede indicator (zie Figuur 2) peilt naar het kostenbewust |
| de la prescription de statines au début d'un traitement (of : si la | voorschrijven van statines bij het opstarten van een behandeling. |
| prescription initiale tient compte du coût de la statine). La | |
| simvastatine et la pravastatine sont des statines bon marché, dont | Simvastatine en pravastatine zijn goedkope statines, waarvan de |
| l'efficacité a été démontrée dans beaucoup d'études cliniques. Cet | werkzaamheid is aangetoond in vele klinische studies. Deze indicator |
| indicateur sera uniquement calculé pour les prescripteurs qui ont | zal enkel berekend worden bij voorschrijvers die in een bepaald jaar |
| commencé un traitement avec une statine chez 5 patients au moins | bij minimaal 5 patiënten een statine hebben opgestart. |
| pendant une année donnée. Schéma 2 Pour la consultation du tableau, voir image Concrètement, les statines doivent surtout être prescrites à des patients présentant un risque cardiovasculaire accru, par exemple en cas de diabète et d'affection cardiovasculaire préexistante, hypertension y compris. Inhibiteurs de la pompe à protons | Figuur 2 Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Concreet moeten statines vooral voorgeschreven worden aan patiënten met een verhoogd cardiovasculair risico zoals bij diabetes en voorafbestaand cardiovasculair lijden, inclusief hypertensie. Protonpompinhibitoren |
| Les inhibiteurs de la pompe à protons (IPP; code ATC A02BC) sont | De protonpompinhibitoren (PPI; ATC-code A02BC) zijn geïndiceerd bij de |
| indiqués pour le traitement de l'ulcère gastroduodénal, la prévention | behandeling van gastroduodenaal ulcus, de preventie van ulcera bij |
| d'ulcères chez les patients traités avec des AINS et pour le reflux | patiënten die behandeld worden met NSAID en bij gastro-oesofagale |
| gastro-oesophagien avec symptômes d'oesophagite. Les IPP ne sont pas | reflux met symptomen of oesofagitis. PPI zijn niet geïndiceerd bij |
| indiqués en cas de dyspepsie sans symptômes de reflux (source : | dyspepsie zonder refluxsymptomen (bron : www.bcfi.be). Uit |
| http://www.cbip.be/). Des données épidémiologiques montrent que le | |
| reflux gastro-oesophagien (RGO) est le motif le plus fréquent de | epidemiologische gegevens blijkt dat gastro-oesofagale reflux (GERD) |
| prescription d'un IPP. Selon les recommandations actuelles, en cas de | de meest voorkomende reden is voor een PPI-voorschrift. Volgens de |
| RGO, le prescripteur doit, après concertation avec le patient, | huidige richtlijnen dient de voorschrijver bij GERD in overleg met de |
| toujours vérifier si la posologie de l'IPP peut être diminuée ou si le | patiënt steeds na te gaan of sterkte van de PPI-dosering kan |
| traitement peut être interrompu. Les IPP ont en effet des effets | verminderd worden en of de behandeling kan onderbroken worden. PPI |
| indésirables fréquents comme la diarrhée et présentent un risque accru | hebben immers frequente neveneffecten, zoals diarree, en een verhoogd |
| d'infections gastro-intestinales. | risico op gastro-intestinale infecties. |
| Deux indicateurs ont été conçus pour évaluer la prescription d'IPP. Si | Om het voorschrijven van PPI te beoordelen zijn twee indicatoren |
| les deux valeurs seuils sont simultanément dépassées, le prescripteur | ontwikkeld. Bij het gelijktijdig overschrijden van de twee |
| sera invité à fournir une explication; le prescripteur peut ensuite | drempelwaarden wordt de voorschrijver uitgenodigd om toelichting te |
| faire l'objet d'un contrôle éventuel. Le Service d'évaluation et de | geven, waarna de voorschrijver eventueel onder monitoring wordt |
| contrôle médicaux détermine ces seuils. Pour qu'ils puissent être | geplaatst. De drempelwaarden worden vastgelegd door de Dienst voor |
| calculés le plus précisément possible, ces indicateurs seront | Geneeskundige Controle en Evaluatie. Om deze indicatoren met de nodige |
| uniquement déterminés pour les prescripteurs qui ont délivré une | precisie te kunnen berekenen, zullen deze alleen bepaald worden bij |
| prescription pour IPP à 20 patients différents par an au moins. | voorschrijvers die minimaal aan 20 verschillende patiënten per jaar |
| een voorschrift voor PPI hebben afgeleverd. | |
| Indicateurs | Indicatoren |
| Le premier indicateur (voir schéma 3) évalue la prévalence de patients | De eerste indicator (zie Figuur 3) peilt naar de prevalentie van |
| qui sont traités par IPP par ce prescripteur. Si la prévalence est | patiënten die bij de voorschrijver behandeld worden met PPI. Indien |
| exceptionnellement élevée chez un prescripteur donné, cela peut donner | bij een bepaalde voorschrijver deze prevalentie uitzonderlijk hoog is, |
| à penser que l'indication a été déterminée de façon moins précise. Le | kan dit een aanwijzing zijn voor een minder nauwkeurige |
| deuxième indicateur (voir schéma 4) mesure la durée moyenne de traitement aux IPP. Si un prescripteur obtient des résultats élevés pour cet indicateur, cela peut indiquer qu'il a poursuivi inutilement le traitement aux IPP après l'éradication d' Helicobacter pylori par exemple ou en cas de reflux asymptomatique. La prescription exagérée d'IPP à double puissance fait augmenter la valeur obtenue pour cet indicateur. Lors de la délivrance d'une prescription pour le renouvellement d'IPP, il faut toujours se demander si le dosage ne peut pas être diminué ou si le traitement ne peut pas être interrompu. | indicatiestelling. De tweede indicator (zie figuur 4) is een maat voor de gemiddelde behandelingsduur met PPI. Indien een voorschrijver hoog scoort op deze indicator kan dit wijzen op het onnodig verderzetten van de PPI-behandeling na bijvoorbeeld Helicobacter pylori eradicatie of bij symptoomvrije reflux. Ook overmatig voorschrijven van PPI met dubbele sterkte verhoogt deze indicator. Bij het afleveren van een hernieuwingsvoorschrift van PPI moet steeds overwogen worden of de dosis niet kan verminderd worden en of de behandeling niet kan onderbroken worden. |
| Schéma 3 | Figuur 3 |
| Pour la consultation du tableau, voir image | Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld |
| Schéma 4 | Figuur 4 |
| Pour la consultation du tableau, voir image | Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld |