Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Loi du 25/02/2003
← Retour vers "Loi tendant à lutter contre la discrimination et modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre pour l'égalité des changes et la lutte contre le racisme "
Loi tendant à lutter contre la discrimination et modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre pour l'égalité des changes et la lutte contre le racisme Wet ter bestrijding van discriminatie en tot wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding
SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
25 FEVRIER 2003. - Loi tendant à lutter contre la discrimination et 25 FEBRUARI 2003. - Wet ter bestrijding van discriminatie en tot
modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre pour l'égalité wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot oprichting van een
des changes et la lutte contre le racisme (1) Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding (1)
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Les Chambres ont adopté et Nous sanctionnons ce qui suit : De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt :
CHAPITRE Ier. - Disposition introductive HOOFDSTUK I. - Inleidende bepaling

Article 1er.La présente loi règle une matière visée à l'article 77 de la Constitution.

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 77 van de Grondwet.
CHAPITRE II. - Dispositions générales HOOFDSTUK II. - Algemene bepalingen

Art. 2.§ 1er. Il y a discrimination directe si une différence de

Art. 2.§ 1. Er is sprake van directe discriminatie indien een
traitement qui manque de justification objective et raisonnable est verschil in behandeling dat niet objectief en redelijkerwijze wordt
directement fondée sur le sexe, une prétendue race, la couleur, gerechtvaardigd, rechtstreeks gebaseerd is op het geslacht, een
l'ascendance, l'origine nationale ou ethnique, l'orientation sexuelle, zogenaamd ras, de huidskleur, de afkomst, de nationale of etnische
l'état civil, la naissance, la fortune, l'âge, la conviction afstamming, seksuele geaardheid, de burgerlijke staat, de geboorte,
religieuse ou philosophique, l'état de santé actuel ou futur, un het fortuin, de leeftijd, het geloof of de levensbeschouwing, de
handicap ou une caractéristique physique. huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap of een
§ 2. Il y a discrimination indirecte lorsqu'une disposition, un fysieke eigenschap. § 2. Er is sprake van indirecte discriminatie wanneer een
critère ou une pratique apparemment neutre a en tant que tel un ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze als dusdanig
résultat dommageable pour des personnes auxquelles s'applique un des een schadelijke weerslag heeft op personen op wie een van de in § 1
motifs de discrimination visés au § 1er, à moins que cette genoemde discriminatiegronden van toepassing is, tenzij die bepaling,
disposition, ce critère ou cette pratique ne repose sur une maatstaf of handelwijze objectief en redelijkerwijze wordt
justification objective et raisonnable. gerechtvaardigd.
§ 3. L'absence d'aménagements raisonnables pour la personne handicapée § 3. Het ontbreken van redelijke aanpassingen voor de persoon met een
constitue une discrimination au sens de la présente loi. handicap vormt een discriminatie in de zin van deze wet.
Est considéré comme aménagement raisonnable l'aménagement qui ne Als een redelijke aanpassing wordt beschouwd de aanpassing die geen
représente pas une charge disproportionnée, ou dont la charge est onevenredige belasting betekent, of waarvan de belasting in voldoende
compensée de façon suffisante par des mesures existantes. mate gecompenseerd wordt door bestaande maatregelen.
§ 4. Toute discrimination directe ou indirecte est interdite, § 4. Elke vorm van directe of indirecte discriminatie is verboden bij
lorsqu'elle porte sur : :
- la fourniture ou la mise à la disposition du public de biens et de - het leveren of het ter beschikking stellen van goederen en diensten
services; aan het publiek;
- les conditions d'accès au travail salarié, non salarié ou - de voorwaarden voor toegang tot arbeid in loondienst, tot onbetaalde
indépendant, y compris les critères de sélection et les conditions de arbeid of als zelfstandige, met inbegrip van de selectie- en
recrutement, quelle que soit la branche d'activité et à tous les aanstellingscriteria, ongeacht de tak van activiteit en op alle
niveaux de la hiérarchie professionnelle, y compris en matière de niveaus van de beroepshiërarchie, met inbegrip van de
promotion, les conditions d'emploi et de travail, y compris les bevorderingskansen, alsook de werkgelegenheid en arbeidsvoorwaarden,
conditions de licenciement et de rémunération, tant dans le secteur met inbegrip van ontslag en bezoldiging, zowel in de privé-sector als
privé que public; in de overheidssector;
- la nomination ou la promotion d'un fonctionnaire ou l'affectation - de benoeming of de bevordering van een ambtenaar of de aanwijzing
d'un fonctionnaire à un service; van een ambtenaar voor een dienst;
- la mention dans une pièce officielle ou dans un procès-verbal; - de vermelding in een officieel stuk of in een proces-verbaal;
- la diffusion, la publication ou l'exposition en public d'un texte, - het verspreiden, het publiceren of het openbaar maken van een tekst,
d'un avis, d'un signe ou de tout autre support comportant une een bericht, een teken of enig andere drager van discriminerende
discrimination; uitlatingen;
- l'accès, la participation et tout autre exercice d'une activité - de toegang tot en de deelname aan, alsook elke andere uitoefening
économique, sociale, culturelle ou politique accessible au public. van een economische, sociale, culturele of politieke activiteit
toegankelijk voor het publiek.
§ 5. Dans le domaine des relations de travail telles qu'elles sont § 5. Op het gebied van de arbeidsbetrekkingen zoals gedefinieerd in
définies au § 4, 2e et 3e tirets, une différence de traitement repose het tweede en het derde streepje van § 4, berust een verschil in
sur une justification objective et raisonnable lorsque, en raison de behandeling op een objectieve en redelijke rechtvaardiging indien een
la nature d'une activité professionnelle ou des conditions de son dergelijk kenmerk, vanwege de aard van een beroepsactiviteit of de
exercice, la caractéristique en cause constitue une exigence context waarin deze wordt uitgevoerd, een wezenlijke en bepalende
professionnelle essentielle et déterminante, pour autant que beroepsvereiste vormt, mits het doel legitiem en het vereiste
l'objectif soit légitime et que l'exigence soit proportionnée. evenredig aan dat doel is.
§ 6. Le harcèlement est considéré comme une forme de discrimination § 6. Pesterijen worden beschouwd als een vorm van discriminatie
lorsqu'un comportement indésirable qui est lié aux motifs de wanneer er sprake is van ongewenst gedrag dat verband houdt met de
discrimination figurant au § 1er a pour objet ou pour effet de porter discriminatiegronden opgesomd in § 1 dat tot doel of tot gevolg heeft
atteinte à la dignité d'une personne et de créer un environnement dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast en een bedreigende,
intimidant, hostile, dégradant, humiliant ou offensant. vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreërd.
§ 7. Tout comportement consistant à enjoindre à qui , conque de § 7. Elke handelwijze die er in bestaat wie ook opdracht te geven zich
pratiquer une discrimination à l'encontre d'une personne, d'un groupe, discriminerend op te stellen jegens een persoon, een groep, een
d'une communauté ou de leurs membres pour un des motifs visés au § 1er gemeenschap of een van hun leden op een van de gronden bedoeld in § 1,
est considéré comme une discrimination au sens de la présente loi. wordt beschouwd als een discriminatie in de zin van deze wet.

Art. 3.La présente loi ne porte pas atteinte à la protection et à

Art. 3.Deze wet doet geen afbreuk aan de bescherming en de
l'exercice des libertés et des droits fondamentaux qui sont mentionnés uitoefening van de in de Grondwet en in de internationale
dans la Constitution et les conventions internationales relatives aux droits de l'homme. mensenrechtenconventies opgenomen fundamentele rechten en vrijheden.

Art. 4.Les dispositions de la présente loi ne constituent aucunement

Art. 4.De bepalingen van deze wet vormen geen belemmering voor het
un empêchement à l'adoption ou au maintien de mesures qui, afin de nemen of handhaven van maatregelen die beogen, om de volledige
garantir la pleine égalité dans la pratique, visent à prévenir ou à gelijkheid in de praktijk te waarborgen, de nadelen verband houdende
compenser les désavantages liés à un des motifs visés à l'article 2. met een van de gronden bedoeld in artikel 2, te voorkomen of te compenseren.

Art. 5.A l'exception du chapitre III et de l'article 19, §§ 3 et 4,

Art. 5.Met uitzondering van hoofdstuk III en van artikel 19, §§ 3 en
qui restent d'application, les discriminations fondées sur le sexe et 4, die van toepassing blijven, worden de discriminaties op grond van
het geslacht en die betrekking hebben op de aangelegenheden als
qui ont trait aux matières visées à l'article 2, § 4, 2e et 3e tirets bedoeld in artikel 2, § 4, 2de en 3de streepjes uitsluitend
sont soumises exclusivement aux dispositions de la loi du 7 mai 1999 onderworpen aan de bepalingen van de wet van 7 mei 1999 op de gelijke
sur l'égalité de traitement entre hommes et femmes en ce qui concerne behandeling van mannen en vrouwen ten aanzien van de
les conditions de travail, l'accès à l'emploi et aux possibilités de arbeidsvoorwaarden, de toegang tot het arbeidsproces en de
promotion, l'accès à une profession indépendante et les régimes promotiekansen, de toegang tot een zelfstandig beroep en de
complémentaires de sécurité sociale. aanvullende regelingen voor sociale zekerheid.
CHAPITRE III. - Dispositions pénales HOOFDSTUK III. - Strafbepalingen

Art. 6.§ 1er. Est puni d'emprisonnement d'un mois à un an et d'une

Art. 6.§ 1. Met gevangenisstraf van een maand tot een jaar en met
amende de cinquante EUR à mille EUR ou d'une de ces peines seulement : geldboete van vijftig EUR tot duizend EUR of met een van die straffen
- quiconque, dans l'une des circonstances indiquées à l'article 444 du alleen wordt gestraft : - hij die in een van de omstandigheden genoemd in artikel 444 van het
Code pénal, incite à la discrimination, à la haine ou à la violence à Strafwetboek aanzet tot discriminatie, haat of geweld jegens een
l'égard d'une personne, d'un groupe, d'une communauté ou des membres persoon, een groep, een gemeenschap of de leden ervan, wegens het
de celle-ci, en raison du sexe, de l'orientation sexuelle, de l'état geslacht, de seksuele geaardheid, de burgerlijke staat, de geboorte,
civil, de la naissance, de la fortune, de l'âge, de la conviction het fortuin, de leeftijd, het geloof of de levensbeschouwing, de
religieuse ou philosophique, de l'état de santé actuel ou futur, d'un huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap of een
handicap ou d'une caractéristique physique; fysieke eigenschap;
- quiconque, dans l'une des circonstances indiquées à l'article 444 du - hij die in een van de omstandigheden als bedoeld in artikel 444 van
Code pénal, donne une publicité à son intention de recourir à la het Strafwetboek openlijk zijn voornemen te kennen geeft tot
discrimination, à la haine ou à la violence à l'égard d'une personne, discriminatie, haat of geweld jegens een persoon, een groep, een
d'une groupe, d'une communauté ou des membres de celle-ci, en raison gemeenschap of de leden ervan, wegens het geslacht, de seksuele
du sexe, de l'orientation sexuelle, de l'état civil, de la naissance, geaardheid, de burgelijke staat, de geboorte, het fortuin, de
de la fortune, de l'âge, de la conviction religieuse ou philosophique, leeftijd, het geloof of de levensbeschouwing, de huidige of de
de l'état de santé actuel ou futur, d'un handicap ou d'une toekomstige gezondheistoestand, een handicap of een fysieke
caractéristique physique. eigenschap.
§ 2. Est puni d'un emprisonnement de deux mois à deux ans, tout § 2. Met gevangenisstraf van twee maanden tot twee jaar wordt gestraft
fonctionnaire ou officier public, tout dépositaire ou agent de la iedere openbare officier of ambtenaar, iedere drager of agent van de
force publique qui, dans l'exercice de ses fonctions, commet une openare macht die zich in de uitoefening van zijn ambt schuldig maakt
discrimination à l'égard d'une personne, d'un groupe, d'une communauté aan discriminatie jegens een persoon, een groep, een gemeenschap of de
ou des membres de celle-ci sur base du sexe, de l'orientation leden ervan op basis van het geslacht, de seksuele geaardheid, de
sexuelle, de l'état civil, de la naissance, de la fortune, de l'âge, burgerlijke staat, de geboorte, het fortuin, de leeftijd, het geloof
de la conviction religieuse ou philosophique, de l'état de santé of de levensbeschouwing, de huidige of de toekomstige
actuel ou futur, d'un handicap ou d'une caractéristique physique. Si l'inculpé justifie qu'il a agi par ordre de ses supérieurs pour des objets du ressort de ceux-ci et sur lesquels il leur était dû obéissance hiérarchique, les peines sont appliquées seulement aux supérieurs qui ont donné l'ordre. Si les fonctionnaires ou officiers publics inculpés d'avoir ordonné, autorisé ou facilité des actes discriminatoires, prétendent que leur signature a été surprise, ils sont tenus en faisant, le cas échéant, cesser l'acte, de dénoncer le coupable; sinon, ils seront poursuivis personnellement. Si l'un des actes discriminatoires susmentionnés est commis au moyen de la fausse signature d'un fonctionnaire public, les auteurs du faux et ceux qui, méchamment ou frauduleusement, en font usage, sont punis de la réclusion de dix ans à quinze ans. gezondheidstoestand, een handicap of een fysieke eigenschap. Indien de verdachte bewijst dat hij heeft gehandeld op bevel van zijn meerderen, in zaken die tot hun bevoegdheid behoren en waarin hij hen als ondergeschikte gehoorzaamheid verschuldigd was, worden de straffen alleen toegepast op de meerderen die het bevel hebben gegeven. Indien de openbare officieren of ambtenaren die ervan beticht worden de daden van discriminatie te hebben bevolen, toegestaan of vergemakkelijkt, beweren dat hun handtekening bij verrassing is gekregen, zijn zij verplicht de daad in voorkomend geval te doen ophouden en de schuldige aan te geven; anders worden zij zelfs vervolgd. Indien een van de voormelde discriminerende daden is gepleegd door middel van de valse handtekening van een openbaar ambtenaar, worden de daders van de valsheid en zij die er kwaadwillig of bedrieglijk gebruik van maken, gestraft met opsluiting van tien jaar tot vijftien jaar.

Art. 7.Dans le Code pénal, un nouvel article 377bis est inséré,

Art. 7.In het Strafwetboek, wordt een nieuw artikel 377bis ingevoegd,
rédigé comme suit : luidend als volgt :
« Art. 377bis . Dans les cas prévus par le présent chapitre, le « Art. 377bis . In de gevallen bepaald in dit hoofdstuk kan het
minimum des peines portées par ces articles peut être doublé s'il minimum van de bij die artikelen bepaalde straffen worden verdubbeld
s'agit d'un emprisonnement, et augmenté de deux ans s'il s'agit de la in geval van gevangenisstraf en met twee jaar verhoogd in geval van
réclusion, lorsqu'un des mobiles du crime ou du délit est la haine, le opsluiting, wanneer een van de drijfveren van de misdaad of het
mépris ou l'hostilité à l'égard d'une personne en raison de sa wanbedrijf bestaat in de haat tegen, het misprijzen van of de
prétendue race, de sa couleur, de son sexe, de son ascendance, de son vijandigheid tegen een persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn
origine nationale ou ethnique, de son orientation sexuelle, de son huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of etnische afstamming, zijn
geslacht, zijn seksuele geardheid, zijn burgelijke stand, zijn
état civil, de sa naissance, de sa fortune, de sa convition religieuse geboorte, zijn vermogen, zijn geloof of levensbeschouwing, een
ou philosophique ou d'une caractérisque physique. » handicap of een fysieke eigenschap. »

Art. 8.Dans le même Code, un nouvel article 405quater est inséré,

Art. 8.In hetzelfde Wetboek wordt een nieuw artikel 405quater
rédigé comme suit : ingevoegd, luidend als volgt :
« Art. 405quater . Dans les cas prévus par les articles 393 à 405bis , « Art. 405quater . In de gevallen bepaald in de artikelen 393 tot
le minimum des peines portées par ces articles peut être doublé s'il 405bis kan het minimum van de bij die artikelen bepaalde straffen
s'agit de peines correctionnelles, et augmenté de deux ans s'il s'agit worden verdubbeld in geval van correctionele straffen en met twee jaar
de la réclusion, lorsqu'un des mobiles du crime ou du délit est la verhoogd in geval van opsluiting, wanneer een van de drijfveren van de
haine, le mépris ou l'hostilité à l'égard d'une personne en raison de misdaad of het wanbedrijf bestaat in de haat tegen, het misprijzen van
sa prétendue race, de sa couleur, de son ascendance, de son origine of de vijandigheid tegen een persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn
nationale ou ethnique, de son sexe, de son orientation sexuelle, de huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of etnische afstamming, zijn
son état civil, de sa naissance, de son âge, de sa fortune, de sa geslacht, zijn seksuele geaardheid, zijn burgerlijke staat, zijn
geboorte, zijn leeftijd, zijn fortuin, zijn geloof of
conviction religieuse ou philosophique, de son état de santé actuel ou levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige gezondheidstoestand,
futur, d'un handicap ou d'une caractéristique physique. » een handicap of een fysieke eigenschap. »

Art. 9.Dans le même Code, un nouvel article 422quater est inséré,

Art. 9.In hetzelfde Wetboek wordt een nieuw artikel 422quater
rédigé comme suit : ingevoegd, luidend als volgt :
« Art. 422quater . Dans les cas prévus par les articles 422bis et « Art. 422quater . In de gevallen bepaald in de artikelen 422bis en
422ter , le minimum des peines correctionnelles portées par ces 422ter kan het minimum van de bij die artikelen bepaalde correctionele
articles peut être doublé, lorsqu'un des mobiles du crime ou du délit straffen worden verdubbeld, wanneer een van de drijfveren van de
est la haine, le mépris ou l'hostilité à l'égard d'une personne en misdaad of het wanbedrijf bestaat in de haat tegen, het misprijzen van
raison de sa prétendue race, de sa couleur, de son ascendance, de son of de vijandigheid tegen een persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn
origine nationale ou ethnique, de son sexe, de son orientation huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of etnische afstamming, zijn
sexuelle, de son état civil, de sa naissance, de son âge, de sa geslacht, zijn seksuele geaardheid, zijn burgerlijke staat, zijn
fortune, de sa conviction religieuse ou philosophique, de son état de geboorte, zijn leeftijd, zijn fortuin, zijn geloof of
santé actuel ou futur, d'un handicap ou d'une caractéristique levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige gezondheidstoestand,
physique. » een handicap of een fysieke eigenschap. »

Art. 10.Dans le même Code, un nouvel article 438bis est inséré,

Art. 10.In hetzelfde Wetboek wordt een nieuw artikel 438bis
rédigé comme suit : ingevoegd, luidend als volgt :
« Art. 438bis . Dans les cas prévus par le présent chapitre, le « Art. 438bis . In de gevallen bepaald in dit hoofdstuk kan het
minimum des peines portées par ces articles peut être doublé s'il minimum van de bij die artikelen bepaalde straffen worden verdubbeld
s'agit des peines correctionnelles et augmenté de deux ans s'il s'agit in geval van correctionele straffen en met twee jaar verhoogd in geval
de la réclusion, lorsqu'un des mobiles du crime ou du délit est la van opsluiting, wanneer een van de drijfveren van de misdaad of het
haine, le mépris ou l'hostilité à l'égard d'une personne en raison de wanbedrijf bestaat in de haat tegen, het misprijzen van of de
sa prétendue race, de sa couleur, de son ascendance, de son origine vijandigheid tegen een persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn
nationale ou ethnique, de son sexe, de son orientation sexuelle, de huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of etnische afstamming, zijn
son état civil, de sa naissance, de son âge, de sa fortune, de sa geslacht, zijn seksuele geaardheid, zijn burgerlijke staat, zijn
geboorte, zijn leeftijd, zijn fortuin, zijn geloof of
conviction religieuse ou philosophique, de son état de santé actuel ou levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige gezondheidstoestand,
futur, d'un handicap ou d'une caractéristique physique. » een handicap of een fysieke eigenschap. »

Art. 11.Dans le même Code, un nouvel article 442ter est inséré,

Art. 11.In hetzelfde Wetboek wordt een nieuw artikel 442ter
rédigé comme suit : ingevoegd, luidend als volgt :
« Art. 442ter . Dans les cas prévus par l'article 442bis , le minimum « Art. 442ter . In gevallen bepaald in artikel 442bis kan het minimum
des peines correctionnelles portées par cet article peut être doublé, van de bij dit artikel bepaalde correctionele straffen worden
lorsqu'un des mobiles du délit est la haine, le mépris ou l'hostilité verdubbeld, wanneer een van de drijfveren van het wanbedrijf bestaat
à l'égard d'une personne en raison de sa prétendue race, de sa in de haat tegen, het misprijzen van of de vijandigheid tegen een
couleur, de son ascendance, de son origine nationale ou ethnique, de persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn huidskleur, zijn afkomst,
son sexe, de son orientation sexuelle, de son état civil, de sa zijn nationale of etnische afstamming, zijn geslacht, zijn seksuele
naissance, de son âge, de sa fortune, de sa conviction religieuse ou geaardheid, zijn burgerlijke staat, zijn geboorte, zijn leeftijd, zijn
philosophique, de son état de santé actuel ou futur, d'un handicap ou fortuin, zijn geloof of levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige
d'une caractéristique physique. » gezondheidstoestand, een handicap of een fysieke eigenschap. »

Art. 12.Dans le même Code, un nouvel article 453bis est inséré,

Art. 12.In hetzelfde Wetboek wordt een nieuw artikel 453bis
rédigé comme suit : ingevoegd, luidend als volgt :
« Art. 453bis . Dans les cas prévus par le présent chapitre, le « Art. 453bis . In de gevallen bepaald in dit hoofdstuk kan het
minimum des peines correctionnelles portées par ces articles peut être minimum van de correctionele straffen worden verdubbeld, wanneer een
doublé, lorsqu'un des mobiles du délit est la haine, le mépris ou van de drijfveren van het wanbedrijf bestaat in de haat tegen, het
l'hostilité à l'égard d'une personne en raison de sa prétendue race, misprijzen van of de vijandigheid tegen een persoon wegens diens
de sa couleur, de son ascendance, de son origine nationale ou zogenaamd ras, zijn huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of
ethnique, de son sexe, de son orientation sexuelle, de son état civil, etnische afstamming, zijn geslacht, zijn seksuele geaardheid, zijn
de sa naissance, de son âge, de sa fortune, de sa conviction burgerlijke staat, zijn geboorte, zijn leeftijd, zijn fortuin, zijn
religieuse ou philosophique, de son état de santé actuel ou futur, geloof of levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige
d'un handicap ou d'une caractéristique physique. » gezondheidstoestand, een handicap of een fysieke eigenschap. »

Art. 13.Dans le même Code, un nouvel article 514bis est inséré,

Art. 13.In hetzelfde Wetboek wordt een nieuw artikel 514bis
rédigé comme suit : ingevoegd, luidend als volgt :
« Art. 514bis . Dans les cas prévus par les articles 510 à 514, le « Art. 514bis . In de gevallen bepaald in de artikelen 510 tot 514 kan
minimum des peines portées par ces articles peut être doublé s'il het minimum van de bij die artikelen bepaalde straffen worden
s'agit des peines correctionnelles et augmenté de deux ans s'il s'agit verdubbeld in geval van correctionele straffen en met twee jaar
de la réclusion, lorsqu'un des mobiles du crime ou du délit est la verhoogd in geval van opsluiting, wanneer een van de drijfveren van de
haine, le mépris ou l'hostilité à l'égard d'une personne en raison de misdaad of het wanbedrijf bestaat in de haat tegen, het misprijzen van
sa prétendue race, de sa couleur, de son ascendance, de son origine of de vijandigheid tegen een persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn
nationale ou ethnique, de son sexe, de son orientation sexuelle, de huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of etnische afstamming, zijn
son état civil, de sa naissance, de son âge, de sa fortune, de sa geslacht, zijn seksuele geaardheid, zijn burgerlijke staat, zijn
geboorte, zijn leeftijd, zijn fortuin, zijn geloof of
conviction religieuse ou philosophique, de son état de santé actuel ou levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige gezondheidstoestand,
futur, d'un handicap ou d'une caractéristique physique. » een handicap of een fusieke eigenschap. »

Art. 14.Dans le même Code, un nouvel article 532bis est inséré,

Art. 14.In hetzelfde Wetboek wordt een nieuw artikel 532bis
rédigé comme suit : ingevoegd, luidend als volgt :
« Art. 532bis . Dans les cas prévus par les articles 528 à 532, le « Art. 532bis . In de gevallen bepaald in de artikelen 528 tot 532 kan
minimum des peines portées par ces articles peut être doublé s'il het minimum van de in die artikelen bepaalde straffen worden
verdubbeld in geval van correctionele straffen en met twee jaar
s'agit des peines correctionnelles et augmenté de deux ans s'il s'agit verhoogd in geval van opsluiting, wanneer een van de drijfveren van de
de réclusion, lorsqu'un des mobiles du délit est la haine, le mépris misdaad of het wanbedrijf bestaat in de haat tegen, het misprijzen van
ou l'hostilité à l'égard d'une personne en raison de sa prétendue of de vijandigheid tegen een persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn
race, de sa couleur, de son ascendance, de son origine nationale ou huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of etnische afstamming, zijn
ethnique, de son sexe, de son orientation sexuelle, de son état civil, geslacht, zijn seksuele geaardheid, zijn burgerlijke staat, zijn
de sa naissance, de son âge, de sa fortune, de sa conviction geboorte, zijn leeftijd, zijn fortuin, zijn geloof of
religieuse ou philosophique, de son état de santé actuel ou futur, levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige gezondheidstoestand,
d'un handicap ou d'une caractéristique physique. » een handicap of een fysieke eigenschap. »

Art. 15.Sans préjudice de l'application des articles 31 et 32 du Code

Art. 15.Onverminderd de toepassing van de artikelen 31 en 32 van het
pénal, les auteurs des infractions visées à l'article 6 pourront être Strafwetboek kunnen de daders van de in artikel 6 bedoelde misdrijven
condamnés à l'interdiction, conformément à l'article 33 de ce même worden veroordeeld tot ontzetting overeenkomstig artikel 33 van
Code. hetzelfde Wetboek.

Art. 16.Les dispositions du livre Ier du Code pénal, sans exception

Art. 16.De bepalingen van boek I van het Strafwetboek, hoofdstuk VII
du chapitre VII et de l'article 85, sont applicables aux infractions en artikel 85 niet uitgezonderd, zijn van toepassing op de misdrijven
prévues par la présente loi. bedoeld in deze wet.

Art. 17.Sans préjudice des attributions des officiers de police

Art. 17.Onverminderd de bevoegdheden van de officieren van
judiciaire, les fonctionnaires désignés par le Roi surveillent le gerechtelijke politie, houden de door de Koning aangewezen ambtenaren
respect des dispositions de la présente loi et de ses arrêtés toezicht op de naleving van de bepalingen van deze wet en de
d'exécution. uitvoeringsbesluiten ervan.
Ces fonctionnaires exercent cette surveillance conformément aux Deze ambtenaren oefenen dit toezicht uit overeenkomstig de bepalingen
dispositions de la loi du 16 novembre 1972 concernant l'inspection du van de wet van 16 november 1972 betreffende de arbeidsinspectie.
travail. CHAPITRE IV. - Dispositions civiles HOOFDSTUK IV. - Burgerrechtelijke bepalingen

Art. 18.Sont nulles les clauses d'un contrat contraires aux

Art. 18.De bedingen van een overeenkomst die strijdig zijn met de
dispositions de la présente loi, et celles qui prévoient qu'un ou bepalingen van deze wet en de bedingen die bepalen dat een of meer
plusieurs contractants renoncent par avance aux droits garantis par la contracterende partijen bij voorbaat afzien van de rechten die door
présente loi. deze wet gewaarborgd worden, zijn nietig.

Art. 19.§ 1er. A la demande de la victime de la discrimination ou

Art. 19.§ 1. Op verzoek van het slachtoffer van de discriminatie of
d'un des groupements visés à l'article 31, le président du tribunal de van een van de in artikel 31 bedoelde groeperingen stelt de voorzitter
première instance, ou selon la nature de l'acte, le président du van de rechtbank van eerste aanleg of, naar gelang van de aard van de
tribunal du travail ou du tribunal de commerce, constate l'existence et ordonne la cessation d'un acte, même pénalement réprimé, constituant un manquement aux dispositions de la présente loi. Le président du tribunal peut ordonner la levée de la cessation dès qu'il est prouvé qu'il a été mis fin aux infractions. § 2. Le président du tribunal peut prescrire l'affichage de sa décision ou du résumé qu'il en rédige, pendant le délai qu'il détermine, aussi bien à l'extérieur qu'à l'intérieur des établissements du contrevenant ou des locaux lui appartenant, et ordonner la publication ou la diffusion de son jugement ou du résumé par la voie de journaux ou de toute autre manière, le tout aux frais du contrevenant. Ces mesures de publicité ne peuvent être prescrites que si elles sont daad, de voorzitter van de arbeidsrechtbank of van de rechtbank van koophandel, het bestaan vast van een zelfs onder het strafrecht vallende daad waardoor de bepalingen van deze wet worden overtreden en beveelt hij de staking ervan. De voorzitter van de rechtbank kan de opheffing van de staking bevelen zodra bewezen is dat een einde is gemaakt aan de overtreding van deze wet. § 2. De voorzitter van de rechtbank kan bevelen dat zijn beslissing of de samenvatting die hij opstelt, wordt aangeplakt tijdens de door hem bepaalde termijn, zowel buiten als binnen de inrichtingen van de overtreder of de lokalen die hem toebehoren, en dat zijn vonnis of de samenvatting ervan in kranten of op enige andere wijze wordt bekendgemaakt, dit alles op kosten van de overtreder. Deze maatregelen van openbaarmaking mogen evenwel slechts opgelegd
de nature à contribuer à la cessation de l'acte incriminé ou de ses worden indien zij er kunnen toe bijdragen dat de gewraakte daad of de
effets. uitwerking ervan ophouden.
§ 3. Lorsque la victime de la discrimination ou un des groupements § 3. Wanneer het slachtoffer van de discriminatie of een van de in
visés à l'article 31 invoque devant la juridiction compétente des artikel 31 bedoelde groeperingen voor het bevoegde gerecht feiten,
faits, tels que des données statistiques ou des tests de situation, zoals statistische gegevens of praktijktests, aanvoert die het bestaan
qui permettent de présumer l'existence d'une discrimination directe ou van een directe of indirecte discriminatie kunnen doen vermoeden, valt
indirecte, la charge de la preuve de l'absence de discrimination incombe à la partie défendresse. § 4. La preuve de la discrimination fondée sur le sexe, une prétendue race, la couleur, l'ascendance, l'origine nationale ou ethnique, l'orientation sexuelle, l'état civil, la naissance, la fortune, l'âge, la conviction religieuse ou philosophique, l'état de santé actuel ou futur, un handicap ou une caractéristique physique peut être fournie au moyen d'un test de situation qui peut être établi par constat d'huissier. Le Roi détermine par un arrêté royal délibéré en Conseil des Ministres de bewijslast dat er geen discriminatie is, ten laste van de verweerder. § 4. Het bewijs van discriminatie op grond van het geslacht, een zogenaamd ras, de huidskleur, de afkomst, de nationale of etnische afstamming, de seksuele geaardheid, de burgerlijke stand, de geboorte, het fortuin, de leeftijd, het geloof of de levensbeschouwing, de huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap of een fysieke eigenschap kan worden geleverd met behulp van een praktijktest die kan worden uitgevoerd door een gerechtsdeurwaarder. De Koning bepaalt bij een in Ministerraad overlegd besluit de nadere
les modalités d'exécution du test de situation, tel que prévu aux §§ 3 regels voor de uitvoering van de praktijktest zoals voorzien in §§ 3
et 4. en 4.

Art. 20.Le juge peut, à la demande de la victime de la discrimination

Art. 20.De rechter kan op verzoek van het slachtoffer van de
ou d'un des groupements visés à l'article 31, condamner au paiement discriminatie of van een van de in artikel 31 bedoelde groeperingen
d'une astreinte l'auteur de la discrimination pour le cas où il ne serait pas mis fin à celle-ci. Le juge statue conformément aux articles 1385bis à 1385novies du Code judiciaire.

Art. 21.§ 1er. L'employeur qui occupe un travailleur qui a introduit, soit au niveau de l'entreprise ou du service qui l'emploie, conformément aux procédures en vigueur, soit auprès de l'Inspection des lois sociales, une plainte motivée ou pour lequel l'Inspection des lois sociales est intervenue, ou qui engage une action en justice, ou pour lequel une action en justice a été engagée en application des

 degene die de discriminatie heeft gepleegd, veroordelen tot de betaling van een dwangsom wanneer aan die discriminatie geen einde is gemaakt. De rechter doet een uitspraak overeenkomstig de artikelen 1385bis tot 1385novies van het GerechtelijkWetboek.

Art. 21.§ 1. De werkgever die een werknemer tewerkstelt die, hetzij op het vlak van de onderneming of van de dienst die hem tewerkstelt, overeenkomstig de vigerende procedures, hetzij bij de Inspectie van de sociale wetten een met redenen omklede klacht heeft ingediend of voor wie de Inspectie van de sociale wetten is opgetreden, of die een rechtsvordering instelt of voor wie een rechtsvordering wordt
dispositions de la présente loi concernant les chances de promotion, ingesteld met toepassing van de bepalingen van deze wet betreffende de
les conditions de travail, y compris les conditions de licenciement ou promotiekansen, de arbeidsvoorwaarden, met inbegrip van de
de la loi du 30 juillet 1981 tendant à réprimer certains actes ontslagvoorwaarden of van de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van
inspirés par le racisme ou la xénophobie, ne peut pas mettre fin à la bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden, mag de
relation de travail, sauf pour des motifs qui sont étrangers à cette arbeidsverhouding niet beëindigen, behalve om redenen die vreemd zijn
plainte ou à cette action en justice. aan die klacht of aan die rechtsvordering.
§ 2. La charge de la preuve de ces motifs repose sur l'employeur, § 2. De bewijslast van deze redenen rust op de werkgever, wanneer de
lorsque le travailleur a été licencié ou si les conditions de travail werknemer wordt ontslagen of de arbeidsvoorwaarden eenzijdig worden
ont été modifiées de manière unilatérale dans le délai de douze mois gewijzigd binnen twaalf maanden volgend op het indienen van de klacht.
suivant l'introduction de la plainte. Cette charge de la preuve repose Deze bewijslast rust eveneens op de werkgever in geval van ontslag of
également sur l'employeur dans le cas de licenciement ou de eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden nadat een
modification unilatérale des conditions de travail après qu'une action
en justice a été engagée, et cela jusqu'à trois mois après que la rechtsvordering werd ingesteld, en dit tot drie maanden na het in
décision est passée en force de chose jugée. kracht van gewijsde gaan van de rechterlijke beslissing.
§ 3. Lorsque l'employeur met fin à la relation de travail ou modifie § 3. Wanneer de werkgever de arbeidsverhouding beëindigt of de
de manière unilatérale les conditions de travail en violation des arbeidsvoorwaarden eenzijdig wijzigt in strijd met de bepalingen van §
dispositions du § 1er, le travailleur ou l'organisation de 1, verzoekt de werknemer of de werknemersorganisatie waarbij hij is
travailleurs à laquelle il est affilié peut solliciter sa
réintégration dans l'entreprise ou dans le service ou lui laisser aangesloten, hem opnieuw in de onderneming of de dienst op te nemen of
exercer sa fonction sous les mêmes conditions que précédemment. hem zijn functie onder dezelfde voorwaarden als voorheen te laten
La requête est introduite par lettre recommandée dans les trente jours uitoefenen. Het verzoek wordt gedaan bij aangetekende brief binnen dertig dagen
de la communication du préavis, du licenciement sans préavis ou de la volgend op de datum van de kennisgeving van de opzegging, van de
modification unilatérale des conditions de travail. L'employeur doit beëindiging zonder opzegging of van de eenzijdige wijziging van de
se prononcer sur la requête dans les trente jours qui suivent la arbeidsvoorwaarden. De werkgever moet zich binnen dertig dagen volgend
communication de la lettre. op de kennisgeving van de brief over het verzoek uitspreken.
L'employeur qui réintègre le travailleur dans l'entreprise ou dans le De werkgever die de werknemer opnieuw in de onderneming of in de
service ou qui lui laisse exercer sa fonction sous les mêmes dienst opneemt of hem zijn functie onder dezelfde voorwaarden als
conditions que précédemment doit, à la suite du licenciement ou de la voorheen laat uitoefenen, moet het wegens ontslag of wijziging van de
modification des conditions de travail, payer la rémunération perdue arbeidsvoorwaarden gederfde loon betalen alsmede de werkgevers- en
et verser les cotisations des employeurs et des travailleurs sur cette rémunération. werknemersbijdragen op dat loon storten.
§ 4. Lorsque le travailleur, suite à la requête prévue au § 3, alinéa § 4. Wanneer de werknemer na het in § 3, eerste lid, bedoelde verzoek
1er, n'a pas été réintégré ou ne peut pas exercer sa fonction dans les niet opnieuw wordt opgenomen of zijn functie niet onder dezelfde
mêmes conditions que précédemment et qu'il a été jugé que le voorwaarden als voorheen kan uitoefenen en er geoordeeld werd dat het
licenciement ou la modification unilatérale des conditions de travail ontslag of de eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden indruist
est contraire aux dispositions du § 1er, l'employeur doit verser au tegen de bepalingen van § 1, moet de werkgever aan de werknemer een
travailleur une indemnité qui, au choix du travailleur, est soit vergoeding betalen die, naar keuze van de werknemer, gelijk is hetzij
équivalente à un montant forfaitaire correspondant à la réunération aan een forfaitair bedrag dat overeenstemt met het brutoloon voor zes
brute de six mois, soit au dommage réellement causé au travailleur; maanden, hetzij aan de werkelijk door de werknemer geleden schade; in
dans ce dernier cas, le travailleur doit prouver l'ampleur du dommage laatstgenoemd geval moet de werknemer de omvang van de geleden schade
causé. bewijzen.
§ 5. L'employeur est tenu de payer la même indemnité, sans que le § 5. De werkgever is verplicht dezelfde vergoeding uit te betalen,
travailleur ou l'organisation de travailleurs à laquelle il est zonder dat de werknemer of de werknemersorganisatie waarbij hij is
affilié doive introduire la requête prévue au § 3, alinéa 1er, pour aangesloten het in § 3, eerste lid, bedoelde verzoek moet indienen om
pouvoir être réintégré ou pouvoir exercer sa fonction aux mêmes opnieuw te worden opgenomen of zijn functie onder dezelfde voorwaarden
conditions que précédemment : als voorheen te kunnen uitoefenen :
1° lorsque la juridiction compétente a considéré comme établis les 1° wanneer het bevoegde rechtscollege de feiten van discriminatie
faits de discrimination; bewezen acht;
2° lorsque le travailleur rompt le contrat d'emploi, parce que le 2° wanneer de werknemer de arbeidsovereenkomst verbreekt, omdat het
comportement de l'employeur viole les dispositions du § 1er, ce qui gedrag van de werkgever in strijd is met de bepalingen van § 1, wat
constitue selon le travailleur un motif pour rompre le contrat volgens de werknemer een reden is om de arbeidsovereenkomst zonder
d'emploi sans préavis ou pour y mettre fin avant son expiration; opzegging of voor het verstrijken ervan te verbreken;
3° lorsque l'employeur a licencié le travailleur pour motif grave, et 3° wanneer de werkgever de werknemer heeft ontslagen om een dringende
pour autant que la juridiction compétente a estimé ce licenciement non reden, op voorwaarde dat het bevoegde rechtsorgaan dit ontslag voor
fondé et en contradiction avec les dispositions du § 1er. ongegrond houdt en in strijd acht met de bepalingen van § 1.

Art. 22.L'action fondée sur l'article 19 est formée et instruite

Art. 22.De vordering die steunt op artikel 19, wordt ingesteld en
selon les formes du référé. behandeld zoals in kort geding.
Elle est formée par requête, établie en quatre exemplaires et envoyée Zij wordt ingesteld bij verzoekschrift. Dit wordt in vier exemplaren
par lettre recommandée à la poste ou déposée au greffe de la neergelegd op de griffie van de bevoegde rechtbank of bij een ter post
juridiction compétente. aangetekende brief verzonden aan deze griffie.
Sous peine de nullité, la requête contient : Op straffe van nietigheid vermeldt het verzoekschrift :
1° l'indication des jours, mois et année; 1° de dag, de maand en het jaar;
2° les nom, prénoms, profession et domicile du requérant; 3° les nom et adresse de la personne physique ou morale contre laquelle la demande est formée; 4° l'objet et l'exposé des moyens de la demande. Le greffier du tribunal avertit sans délai la partie adverse par pli judiciaire, auquel est joint un exemplaire de la requête, et l'invite à comparaître au plus tôt trois jous, au plus tard huit jours après l'envoi du pli judiciaire. Il est statué sur l'action nonobstant toute poursuite exercée en raison des mêmes faits devant toute juridiction pénale. Lorsque les faits soumis au juge pénal font l'objet d'une action en cessation, il ne peut être statué sur l'action pénale qu'après qu'une décision coulée en force de chose jugée a été rendue relativement à l'action en cessation. La prescription de l'action publique est suspendue pendant la surséance. Le jugement est exécutoire par provision, nonobstant tout recours et 2° de naam, de voornamen, het beroep en de woonplaats van de verzoeker; 3° de naam en het adres van de natuurlijke persoon of de rechtspersoon tegen wie de vordering wordt ingesteld; 4° het onderwerp en de uiteenzetting van de middelen van de vordering. De griffier van de rechtbank verwittigt onverwijld de tegenpartij bij gerechtsbrief en nodigt haar uit te verschijnen ten vroegste drie dagen en ten laatste acht dagen na het verzenden van de gerechtsbrief, waarbij een exemplaar van het verzoekschrift is gevoegd. Over de vordering wordt uitspraak gedaan niettegenstaande vervolging wegens dezelfde feiten voor enig ander strafgerecht. Wanneer een vordering tot staking van bij de strafrechter aanhangig gemaakte feiten ingesteld is, wordt over de strafvervolging pas uitspraak gedaan nadat over de vordering tot staking een in kracht van gewijsde getreden beslissing gewezen is. Tijdens de opschorting is de verjaring van de strafvordering geschorst. Het vonnis is uitvoerbaar bij voorraad, niettegenstaand enig
sans caution. Il est communiqué par le greffier de la juridiction, rechtsmiddel en zonder borgtocht. Het wordt door de griffier van de
sans délai, à toutes les parties et au procureur du Roi. rechtbank onverwijld meegedeeld aan alle partijen en aan de procureur
CHAPITRE V. - Dispositions modificatives des Konings. HOOFDSTUK V. - Wijzigingsbepalingen

Art. 23.L'article 2, première phrase, de la loi du 15 février 1993

Art. 23.Artikel 2, eerste zin, van de wet van 15 februari 1993 tot
créant un Centre pour l'égalité des chances et la lutte contre le oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor
racisme, modifié par la loi du 13 avril 1995, est remplacé par la racismebestrijding, gewijzigd bij de wet van 13 april 1995, wordt
disposition suivante : vervangen door de volgende bepaling :
«

Art. 2.Le Centre a pour mission de promouvoir l'égalité des chances

 «

Art. 2.Het Centrum heeft als opdracht het bevorderen van de
et de combattre toute forme de distinction, d'exclusion, de gelijkheid van kansen en het bestrijden van elke vorm van onderscheid,
restriction ou de préférence fondée sur : uitsluiting, beperking of voorkeur op grond van :
1° une prétendue race, la couleur, l'ascendance, l'origine nationale 1° een zogenaamd ras, de huidskleur, afkomst, nationale of etnische
ou ethnique; afstamming;
2° l'orientation sexuelle, l'état civil, la naissance, la fortune, 2° de seksuele geaardheid, burgerlijke stand, geboorte, fortuin,
l'âge, la conviction religieuse ou philosophique, l'état de santé leeftijd, het geloof of de levensveschouwing, de huidige of
actuel ou futur, un handicap ou une caractéristique physique. toekomstige gezondheidstoestand, een handicap of een fysieke
Le Centre exerce sa mission dans un esprit de dialogue et de eigenschap. Het Centrum voert zijn opdracht uit in een geest van dialoog en van
collaboration avec les associations, instituts, organes et services samenwerking met de verenigingen, instituten, organen en diensten die,
qui, en tout ou en partie, accomplissent la même mission ou sont geheel of gedeeltelijk, dezelfde opdracht uitvoeren of rechtstreeks
directement concernés par l'accomplissement de cette mission. » betrokken zijn bij de uitvoering van deze opdracht. »

Art. 24.L'article 3, alinéa 2, 5°, de la même loi, modifié par la loi

Art. 24.Artikel 3, tweede lid, 5°, van dezelfde wet, gewijzigd bij de
du 13 avril 1995, est remplacé par la disposition suivante : wet van 13 april 1995, wordt vervangen door de volgende bepaling
« 5° à ester en justice dans les litiges auxquels pourrait donner lieu « 5° om in rechte op te treden in alle rechtsgeschillen waartoe de
l'application de : toepassing van de volgende wetten aanleiding kan geven :
- la loi du 30 juillet 1981 tendant à réprimer certains actes inspirés - de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of
par le racisme ou la xénophobie; xenofobie ingegeven daden;
- la loi du 23 mars 1995 tendant à réprimer la négation, la - de wet van 23 maart 1995 tot bestraffing van het ontkennen,
minimisation, la justification ou l'approbation du génocide commis par minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de genocide die
le régime national-socialiste allemand pendant la Seconde Guerre mondiale; tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaal-socialistische regime is gepleegd;
- la loi du 13 avril 1995 contenant des dispositions en vue de la - de wet van 13 april 1995 houdende bepalingen tot bestrijding van de
répression de la traite des êtres humains et de la pornographie mensenhandel en van de kinderpornografie;
enfantine; - la loi du 25 février 2003 tendant à lutter contre la discrimination - de wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van discriminatie en tot
et modifiant la loi du 15 février 1993 créant un centre pour l'égalité wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot oprichting van een
des chances et de la lutte contre le racisme. » Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding. »

Art. 25.L'article 578 du Code judiciaire, modifié par les lois du 5

Art. 25.Artikel 578 van het Gerechtelijk Wetboek, gewijzigd bij de
décembre 1968, 4 août 1978, 17 juillet 1997, 13 février 1998, 7 mai wetten van 5 december 1968, 4 augustus 1978, 17 juli 1997, 13 februari
1999 et 17 juin 2002, est complété par un 12° rédigé comme suit : 1998, 7 mei 1999 en 17 juni 2002, wordt aangevuld met een 12°, luidend
« 12° des contestations relatives aux discriminations, au sens de la als volgt : « 12° van geschillen betreffende de discriminaties, in de zin van de
loi du 25 février 2003 tendant à lutter contre la discrimination et wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van discriminatie en tot
modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre pour l'égalité wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot oprichting van een
Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding, die
des chances et la lutte contre le racisme, qui portent sur les betrekking hebben op de voorwaarden voor toegang tot arbeid in
loondienst of onbetaalde arbeid, met inbegrip van de selectiecriteria
conditions d'accès au travail salarié ou non salarié, y compris les en de aanstellingscriteria, ongeacht de tak van activiteit en op alle
critères de sélection et les conditions de recrutement, quelle que niveaus van de beroepshiërarchie, met inbegrip van de
soit la branche d'activité et à tous les niveaux de la hiérarchie bevorderingskansen, alsook de voorwaarden van werkgelegenheid en de
professionnelle, y compris en matière de promotion, les conditions arbeidsvoorwaarden, met inbegrip van de voorwaarden van ontslag en
d'emploi et de travail, y compris les conditions de licenciement et de bezoldiging, zowel in de privé-sector als in de overheidssector, met
rémunération, tant dans le secteur privé que public, à l'exception des uitzondering van de betrekkingen die worden geregeld door een statuut
relations régies par un statut de droit public. » van publiek recht. »

Art. 26.L'article 581 du même Code, remplacé par la loi du 30 juin

Art. 26.Artikel 581 van hetzelfde Wetboek, vervangen door de wet van
1971, et modifié par les lois des 4 août 1978, 1er août 1985, l'arrêté 30 juni 1971, en gewijzigd bij de wetten van 4 augustus 1978, 1
augustus 1985, het koninklijk besluit van 25 september 1985 en de
royal du 25 septembre 1986 et les lois des 30 décembre 1992 et 7 mai wetten van 30 december 1992 et 7 mei 1999, wordt aangevuld met een
1999, est complété par un 10° rédigé comme suit : 10°, luidend als volgt :
« 10° des contestations relatives aux discriminations, au sens de la « 10° de geschillen betreffende de discriminaties, in de zin van de
loi du 25 février 2003 tendant à lutter contre la discrimination et wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van discriminatie en tot
modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre pour l'égalité wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot oprichting van een
Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding, die
des chances et la lutte contre le racisme, qui portent sur les betrekking hebben op de voorwaarden voor toegang tot arbeid als
conditions d'accès à un travail indépendant, y compris les critères de zelfstandige, met inbegrip van de selectiecriteria en de
sélection et les conditions de recrutement, quelle que soit la branche aanstellingscriteria, ongeacht de tak van activiteit, de voorwaarden
d'activité, les conditions d'emploi et de travail, y compris les van werkgelegenheid en de arbeidsvoorwaarden, met inbegrip van
conditions de rupture et de rémunération, tant dans le secteur privé verbreking en bezoldiging, zowel in de privé-sector als in de
que public. » overheidssector. »

Art. 27.L'article 585 du même Code, modifié par la loi du 11 avril

Art. 27.Artikel 585 van hetzelfde Wetboek, gewijzigd bij de wet van
1989, est complété par un 9° rédigé comme suit : 11 april 1989, wordt aangevuld met een 9°, luidende :
« 9° les demandes de cessation et il prescrit les mesures de publicité « 9° over de vorderingen tot staking en hij legt de maatregelen van
de sa décision qu'il estime nécessaires, en vertu de l'article 19 de openbaarmaking van zijn beslissing op die hij nodig acht, krachtens
la loi du 25 février 2003 tendant à lutter contre la discrimination et artikel 19 van de wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van
modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre pour l'égalité discriminatie en tot wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot
des chances et la lutte contre le racisme. » oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding. »

Art. 28.L'article 587bis inséré dans le même Code par la loi du 19 mars 1992, est remplacé par la disposition suivante :

Art. 28.Artikel 587bis van hetzelfde Wetboek ingevoegd bij de wet van 19 maart 1991, wordt vervangen als volgt :
« Art. 587bis . Le président du tribunal du travail, saisi par voie de « Art. 587bis . De voorzitter van de arbeidsrechtbank, aangezocht bij
requête, statue sur : verzoekschrift, doet uitspraak :
1° les demandes formées en vertu des articles 4 et 5, §§ 3 et 4, de la 1° over de vorderingen ingesteld krachtens de artikelen 4 en 5, §§ 3
loi du 19 mars 1991 portant un régime de licenciement particulier pour en 4, van de wet van 19 maart 1991 houdende bijzondere ontslagregeling
les délégués du personnel aux conseils d'entreprise et aux comités de voor de personeelsafgevaardigden in de ondernemingsraden en in de
sécurité, d'hygiène et d'embellissement des lieux du travail, ainsi comités voor veiligheid, gezondheid en verfraaiing van de werkplaatsen
que pour les candidats délégués du personnel; alsmede voor de kandidaat-personeelsafgevaardigden;
2° les demandes de cessation et il prescrit les mesures de publicité 2° over de vorderingen tot staking en hij legt de maatregelen van
de sa décision qu'il estime nécessaires, en vertu de l'article 19 de openbaarmaking van zijn beslissing op die hij nodig acht, krachtens
la loi du 25 février 2003 tendant à lutter contre la discrimination et artikel 19 van de wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van
modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre pour l'égalité discriminatie en tot wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot
des chances et la lutte contre le racisme. » oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding. »

Art. 29.L'article 588 du même Code, modifié par les lois du 24 juin

Art. 29.Artikel 588 van hetzelfde Wetboek, gewijzigd bij de wetten
1970, 14 juillet 1971, 5 décembre 1984, 11 avril 1989 et 4 décembre van 24 juni 1970, 14 juli 1971, 5 december 1984, 11 april 1989 en 4
1990, est complété par un 13°, rédigé comme suit : december 1990, wordt aangevuld met een 13°, luidende :
« 13° les demandes de cessation et il prescrit les mesures de « 13° op de vorderingen tot staking en hij legt de maatregelen van
publicité de sa décision qu'il estime nécessaires, en vertu de openbaarmaking van zijn beslissing op die hij nodig acht, krachtens
l'article 19 de la loi du 25 février 2003 tendant à lutter contre la artikel 19 van de wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van
discrimination et modifiant la loi du 15 février 1993 créant un Centre discriminatie en tot wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot
pour l'égalité des chances et la lutte contre le racisme. » oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor
racismebestrijding. ».

Art. 30.A l'article 764, alinéa 1er du même Code, remplacé par la loi

Art. 30.In artikel 764, eerste lid van hetzelfde Wetboek, vervangen
du 3 août 1992 et modifié par les lois des 3 août 1992, 17 juillet bij de wet van 3 augustus 1992 en gewijzigd bij de wetten van 3
1997, 23 avril 1998 et 17 juin 2002, le 10° est remplacé par la augustus 1992, 17 juli 1997, 23 april 1998 en 17 juni 2002, wordt 10°
disposition suivante : vervangen door de volgende bepaling :
« 10° les demandes prévues aux articles 578, 11° et 12°, 580, 581, « 10° de vorderingen bedoeld in de artikelen 578, 11° en 12°, 580,
582, 1°, 2° et 6° et 583; ». 581, 582, 1°, 2° en 6° en 583; ».
CHAPITRE VI. - Disposition finale HOOFDSTUK VI. - Slotbepaling

Art. 31.Le Centre pour l'égalité des chances et la lutte contre le

Art. 31.Het centrum voor gelijkheid van kansen en voor
racisme peut ester en justice dans les litiges auxquels l'application racismebestrijding kan in rechte optreden in de geschillen waartoe
de la présente loi donnerait lieu. deze wet aanleiding kan geven.
Peuvent également ester en justice dans les litiges auxquels Wanneer afbreuk wordt gedaan aan de statutaire opdrachten die ze zich
l'application de la présente loi donnerait lieu, lorsqu'un préjudice tot doel hebben gesteld, kunnen de volgende verenigingen of
est porté aux fins statutaires qu'ils se sont donnés pour mission de organisaties eveneens in rechte optreden in de geschillen waartoe deze
poursuivre : wet aanleiding kan geven :
1° tout établissement d'utilité publique et toute association, 1° instellingen van openbaar nut en alle verenigingen die op de datum
jouissant de la personnalité juridique depuis au moins cinq ans à la van de feiten sedert ten minste vijf jaar rechtspersoonlijkheid
date des faits, et se proposant par ses statuts de défendre les droits genieten en die zich in hun statuten tot doel hebben gesteld de
de l'homme ou de combattre la discrimination; mensenrechten te verdedigen of discriminatie te bestrijden;
2° les organisations représentatives des travailleurs et des 2° de representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties, zoals zij
employeurs, telles qu'elles sont définies à l'article 3 de la loi du 5 zijn bepaald in artikel 3 van de wet van 5 december 1968 betreffende
décembre 1968 sur les conventions collectives de travail et les de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités;
commissions paritaires;
3° les organisations représentatives au sens de la loi du 19 décembre 3° de représentatieve organisaties in de zin van de wet van 19
1974 organisant les relations entre les autorités publiques et les december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en
syndicats des agents relevant de ces autorités; de vakbonden van haar personeel;
4° les organisations représentatives des travailleurs indépendants. 4° de representatieve organisaties van de zelfstandigen.
Toutefois, lorsque la victime de l'infraction ou de la discrimination Wanneer het slachtoffer van de wetsovertreding of van de discriminatie
est une personne physique ou une personne morale, l'action des een natuurlijke persoon of een rechtspersoon is, is de vordering van
groupements visés aux premier et second alinéas ne sera recevable que de in het eerste en het tweede lid bedoelde groeperingen slechts
s'ils prouvent qu'ils ont reçu l'accord de la victime. ontvankelijk indien zij bewijzen dat zij handelen met instemming van
Promulguons la présente loi, ordonnons qu'elle soit revêtue du sceau het slachtoffer. Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden
de l'Etat et publiée par le Moniteur belge . bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.
Donné à Bruxelles, le 25 février 2003. Gegeven te Brussel, 25 februari 2003.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
La Ministre de l'Emploi, De Minister van Werkgelegenheid,
Mme L. ONKELINX Mevr. L. ONKELINX
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
Scellé du sceau de l'Etat : Met s'Lands gezegeld :
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
_______ _______
Note Nota
(1) Références parlementaires : (1) Parlementaire verwijzigingen :
Sénat Senaat
Documents du Sénat : Stukken van de Senaat :
Documents 2-12 - SE 1999 : N° 1 : proposition de loi de M. Mahoux et Stukken 2-12 - BZ 1999 : Nr. 1 : wetvoorstel van de heer M. Mahoux
consorts. c.s.
Documents 2-12 - 1999/2000 : N° 2 : amendement. N° 3 : rapport fait au Stukken 2-12 - 1999/2000 : Nr. 2 : amendement. Nr. 3 : verslag namens
nom du Comité d'avis. N° 4 : amendements. het Adviescomité. Nr. 4 : amendementen.
Documents 2-12 - 2000/20001 : N° 5 : avis du Conseil d'Etat. N° 6 à 8 Stukken 2-12 - 2000/20001 : Nr. 5 : advies van de Raad van State. Nrs.
: amendements. N° 9 : rapport fait au nom du Comité d'avis. N° 10 à 12 6 tot 8 : amendementen. Nr. 9 : Verslag namens het Adviescomité. Nr.
: amendements. 10 tot 12 : amendementen.
Documents 2-12 - 2001/2002 : N° 13 et 14 : amendements. N° 15 : Stukken 2-12 - 2001/2002 : Nr. 13 en 14 : amendementen. Nr. 15 :
rapport. N° 16 : texte adopté par la Commission. N° 17 : amendements. verslag. Nr. 16 : tekst aangenomen door de commissie. Nr. 17 :
N° 18 : amendements. amendementen. Nr. 18 : amendementen.
Documents 2-12 - 2002/2003 : N° 19 : projet amendé par la Chambre des Stukken 2-12 - 2002/2003 : Nr. 19 : ontwerp geamendeerd door de Kamer
représentants. N° 20 : amendements. N° 21 : amendements. N° 22 : van de volksvertegenwoordigers. Nr. 20 : amendementen. Nr. 21 :
rapport. N° 23 : amendements. N° 24 : texte adopté en séance plénière. amendementen. Nr. 22 : verslag. Nr. 23 : amendementen. Nr. 24 : tekst
aangenomen in plenaire vergadering.
Annales du Sénat : séances des 20 et 21 décembre 2001. Handelingen van de Senaat : vergaderingen van 20 en 21 december 2001.
Chambre des représentants : Kamer van de volksvertegenwoordigers :
Documents parlementaires. Parlementaire stukken.
Document 50-1578 - 2001/2002 : N° 1 : projet transmis par le Sénat. N° Stukken 50-1578 - 2001/2002 : Nr. 1 : ontwerp overgezonden door de
2 : avis du Conseil d'Etat. N° 3 à 7 : amendements. N° 8 : rapport. N° Senaat. Nr. 2 : advies van de Raad van State. Nrs. 3 tot 7 :
9 : texte adopté par la commission. N° 10 : amendement. amendementen. Nr. 8 : verslag. Nr. 9 : tekst aangenomen door de commissie. Nr. 10 : amendement.
Document 50-1578 - 2002/2003 : N° 11 : rapport complémentaire. N° 12 : Stukken 50-1578 - 2002/2003 : Nr. 11 : aanvullend verslag. Nr. 12 :
texte adopté par la commission. N° 13 : amendements. N° 14 : texte tekst aangenomen door de commissie. Nr. 13 : amendement. Nr. 14 :
adopté en séance plénière et renvoyé au Sénat. tekst aangenomen in plenaire vergadering en teruggezonden naar de Senaat.
Compte rendu intégral : séances des 16 et 17 octobre 2002. Integraal verslag : vergaderingen van 16 en 17 october 2002.
^