Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Loi du 22/08/2002
← Retour vers "Loi relative aux droits du patient "
Loi relative aux droits du patient Wet betreffende de rechten van de patiënt
MINISTERE DES AFFAIRES SOCIALES, DE LA SANTE PUBLIQUE ET DE L'ENVIRONNEMENT 22 AOUT 2002. - Loi relative aux droits du patient (1) ALBERT II, Roi des Belges, A tous, présents et à venir, Salut. Les Chambres ont adopté et Nous sanctionnons ce qui suit : MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN, VOLKSGEZONDHEID EN LEEFMILIEU 22 AUGUSTUS 2002. - Wet betreffende de rechten van de patiënt (1) ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt :
CHAPITRE Ier. - Disposition générale HOOFDSTUK I. - Algemene bepaling

Article 1er.La présente loi règle une matière visée à l'article 78 de la Constitution.

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.

CHAPITRE II. - Définitions et champs d'application HOOFDSTUK II. - Definities en toepassingsgebied

Art. 2.Pour l'application de la présente loi, il faut entendre par :

Art. 2.Voor de toepassing van deze wet moet worden verstaan onder :

1° patient : la personne physique à qui des soins de santé sont 1° patiënt : de natuurlijke persoon aan wie gezondheidszorg wordt
dispensés, à sa demande ou non; verstrekt, al dan niet op eigen verzoek;
2° soins de santé : services dispensés par un praticien professionnel 2° gezondheidszorg : diensten verstrekt door een beroepsbeoefenaar met
en vue de promouvoir, de déterminer, de conserver, de restaurer ou het oog op het bevorderen, vaststellen, behouden, herstellen of
d'améliorer l'état de santé d'un patient ou de l'accompagner en fin de verbeteren van de gezondheidstoestand van een patiënt of om de patiënt
vie; bij het sterven te begeleiden;
3° praticien professionnel : le praticien visé à l'arrêté royal n° 78 3° beroepsbeoefenaar : de beoefenaar bedoeld in het koninklijk besluit
du 10 novembre 1967 relatif à l'exercice des professions des soins de nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de
santé ainsi que le praticien professionnel ayant une pratique non gezondheidszorgberoepen alsmede de beroepsbeoefenaar van een
conventionnelle, telle que visée dans la loi du 29 avril 1999 relative niet-conventionele praktijk bedoeld in de wet van 29 april 1999
aux pratiques non conventionnelles dans les domaines de l'art médical, betreffende de niet-conventionele praktijken inzake de geneeskunde, de
de l'art pharmaceutique, de la kinésithérapie, de l'art infirmier et artsenijbereidkunde, de kinesitherapie, de verpleegkunde en de
des professions paramédicales. paramedische beroepen.

Art. 3.§ 1er. La présente loi s'applique aux rapports juridiques de

Art. 3.§ 1. Deze wet is van toepassing op privaatrechtelijke en

droit privé et de droit public dans le domaine des soins de santé publiekrechtelijke rechtsverhoudingen inzake gezondheidszorg verstrekt
dispensés par un praticien professionnel à un patient. door een beroepsbeoefenaar aan een patiënt.
§ 2. Le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres et § 2. Bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad en na
après avis de la commission visée à l'article 16, préciser les règles advies van de in artikel 16 bedoelde commissie kan de Koning nadere
regels bepalen inzake de toepassing van de wet op door Hem te
relatives à l'application de la loi aux rapports juridiques visés au § omschrijven in § 1 bedoelde rechtsverhoudingen, teneinde rekening te
1er, définis par Lui, afin de tenir compte du besoin de protection spécifique. houden met de nood aan specifieke bescherming.

Art. 4.Dans la mesure où le patient y apporte son concours, le

Art. 4.In de mate waarin de patiënt hieraan zijn medewerking

praticien professionnel respecte les dispositions de la présente loi verleent, leeft de beroepsbeoefenaar de bepalingen van deze wet na
dans les limites des compétences qui lui sont conférées par ou en binnen de perken van de hem door of krachtens de wet toegewezen
vertu de la loi. Dans l'intérêt du patient, il agit le cas échéant en bevoegdheden. In het belang van de patiënt pleegt hij desgevallend
concertation pluridisciplinaire. multidisciplinair overleg.
CHAPITRE III. - Droits du patient HOOFDSTUK III. - Rechten van de patiënt

Art. 5.Le patient a droit, de la part du praticien professionnel, à

Art. 5.De patiënt heeft, met eerbiediging van zijn menselijke

des prestations de qualité répondant à ses besoins et ce, dans le waardigheid en zijn zelfbeschikking en zonder enig onderscheid op
respect de sa dignité humaine et de son autonomie et sans qu'une welke grond ook, tegenover de beroepsbeoefenaar recht op
distinction d'aucune sorte ne soit faite. kwaliteitsvolle dienstverstrekking die beantwoordt aan zijn behoeften.

Art. 6.Le patient a droit au libre choix du praticien professionnel

Art. 6.De patiënt heeft recht op vrije keuze van de beroepsbeoefenaar

et il a le droit de modifier son choix, sauf limites imposées dans ces en recht op wijziging van deze keuze behoudens, in beide gevallen,
deux cas en vertu de la loi. beperkingen opgelegd krachtens de wet.

Art. 7.§ 1er. Le patient a droit, de la part du praticien professionnel, à toutes les informations qui le concernent et peuvent lui être nécessaires pour comprendre son état de santé et son évolution probable. § 2. La communication avec le patient se déroule dans une langue claire. Le patient peut demander que les informations soient confirmées par écrit. A la demande écrite du patient, les informations peuvent être communiquées à la personne de confiance qu'il a désignée. Cette demande du patient et l'identité de cette personne de confiance sont consignées ou ajoutées dans le dossier du patient. § 3. Les informations ne sont pas fournies au patient si celui-ci en

Art. 7.§ 1. De patiënt heeft tegenover de beroepsbeoefenaar recht op alle hem betreffende informatie die nodig is om inzicht te krijgen in zijn gezondheidstoestand en de vermoedelijke evolutie ervan. § 2. De communicatie met de patiënt geschiedt in een duidelijke taal. De patiënt kan erom verzoeken dat de informatie hem schriftelijk wordt bevestigd. Op schriftelijk verzoek van de patiënt kan de informatie worden meegedeeld aan een door hem aangewezen vertrouwenspersoon. Dit verzoek van de patiënt en de identiteit van deze vertrouwenspersoon worden opgetekend in of toegevoegd aan het patiëntendossier. § 3. De informatie wordt niet aan de patiënt verstrekt indien deze

formule expressément la demande à moins que la non-communication de hierom uitdrukkelijk verzoekt tenzij het niet meedelen ervan
ces informations ne cause manifestement un grave préjudice à la santé klaarblijkelijk ernstig nadeel voor de gezondheid van de patiënt of
du patient ou de tiers et à condition que le praticien professionnel derden oplevert en mits de beroepsbeoefenaar hierover voorafgaandelijk
ait consulté préalablement un autre praticien professionnel à ce sujet
et entendu la personne de confiance éventuellement désignée dont een andere beroepsbeoefenaar heeft geraadpleegd en de desgevallend
question au § 2, alinéa 3. aangewezen vertrouwenspersoon, bedoeld in § 2, derde lid, heeft
La demande du patient est consignée ou ajoutée dans le dossier du gehoord. Het verzoek van de patiënt wordt opgetekend in of toegevoegd aan het
patient. patiëntendossier.
§ 4. Le praticien professionnel peut, à titre exceptionnel, ne pas § 4. De beroepsbeoefenaar mag de in § 1 bedoelde informatie
divulguer les informations visées au § 1er au patient si la uitzonderlijk onthouden aan de patiënt, voorzover het meedelen ervan
communication de celles-ci risque de causer manifestement un préjudice klaarblijkelijk ernstig nadeel voor de gezondheid van de patiënt zou
grave à la santé du patient et à condition que le praticien meebrengen en mits de beroepsbeoefenaar hierover een andere
professionnel ait consulté un autre praticien professionnel. beroepsbeoefenaar heeft geraadpleegd.
Dans ce cas, le praticien professionnel ajoute une motivation écrite In dergelijk geval voegt de beroepsbeoefenaar een schriftelijke
dans le dossier du patient et en informe l'éventuelle personne de motivering toe aan het patiëntendossier en licht hij de desgevallend
confiance désignée dont question au § 2, alinéa 3. Dès que la communication des informations ne cause plus le préjudice visé à l'alinéa 1er, le praticien professionnel doit les communiquer.

Art. 8.§ 1er. Le patient a le droit de consentir librement à toute intervention du praticien professionnel moyennant information préalable. Ce consentement est donné expressément, sauf lorsque le praticien professionnel, après avoir informé suffisamment le patient, peut raisonnablement inférer du comportement de celui-ci qu'il consent à l'intervention. A la demande du patient ou du praticien professionnel et avec l'accord du praticien professionnel ou du patient, le consentement est fixé par écrit et ajouté dans le dossier du patient. § 2. Les informations fournies au patient, en vue de la manifestation

aangewezen vertrouwenspersoon bedoeld in § 2, derde lid, in. Zodra het meedelen van de informatie niet langer het in het eerste lid bedoelde nadeel oplevert, moet de beroepsbeoefenaar de informatie alsnog meedelen.

Art. 8.§ 1. De patiënt heeft het recht om geïnformeerd, voorafgaandelijk en vrij toe te stemmen in iedere tussenkomst van de beroepsbeoefenaar. Deze toestemming wordt uitdrukkelijk gegeven behalve wanneer de beroepsbeoefenaar, na de patiënt voldoende te hebben geïnformeerd, uit de gedragingen van de patiënt redelijkerwijze diens toestemming kan afleiden. Op verzoek van de patiënt of van de beroepsbeoefenaar en met de instemming van de beroepsbeoefenaar of van de patiënt, wordt de toestemming schriftelijk vastgelegd en toegevoegd aan het patiëntendossier. § 2. De inlichtingen die aan de patiënt verstrekt worden, met het oog

de son consentement visé au § 1er, concernent l'objectif, la nature, op het verlenen van diens toestemming bedoeld in § 1, hebben
le degré d'urgence, la durée, la fréquence, les contre-indications, betrekking op het doel, de aard, de graad van urgentie, de duur, de
effets secondaires et risques inhérents à l'intervention et pertinents frequentie, de voor de patiënt relevante tegenaanwijzingen,
pour le patient, les soins de suivi, les alternatives possibles et les nevenwerkingen en risico's verbonden aan de tussenkomst, de nazorg, de
répercussions financières. Elles concernent en outre les conséquences mogelijke alternatieven en de financiële gevolgen. Ze betreffen
possibles en cas de refus ou de retrait du consentement, et les autres bovendien de mogelijke gevolgen ingeval van weigering of intrekking
précisions jugées souhaitables par le patient ou le praticien van de toestemming, en andere door de patiënt of de beroepsbeoefenaar
professionnel, le cas échéant en ce compris les dispositions légales relevant geachte verduidelijkingen, desgevallend met inbegrip van de
devant être respectées en ce qui concerne une intervention. wettelijke bepalingen die met betrekking tot een tussenkomst dienen te
worden nageleefd.
§ 3. Les informations visées au § 1er sont fournies préalablement et § 3. De in § 1 bedoelde informatie wordt voorafgaandelijk en tijdig
en temps opportun, ainsi que dans les conditions et suivant les verstrekt en onder de voorwaarden en volgens de modaliteiten voorzien
modalités prévues aux §§ 2 et 3 de l'article 7. § 4. Le patient a le droit de refuser ou de retirer son consentement, tel que visé au § 1er, pour une intervention. A la demande du patient ou du praticien professionnel, le refus ou le retrait du consentement est fixé par écrit et ajouté dans le dossier du patient. Le refus ou le retrait du consentement n'entraîne pas l'extinction du droit à des prestations de qualité, tel que visé à l'article 5, à l'égard du praticien professionnel. Si, lorsqu'il était encore à même d'exercer les droits tels que fixés dans cette loi, le patient a fait savoir par écrit qu'il refuse son consentement à une intervention déterminée du praticien professionnel, ce refus doit être respecté aussi longtemps que le patient ne l'a pas révoqué à un moment où il est lui-même en mesure d'exercer ses droits lui-même. § 5. Lorsque, dans un cas d'urgence, il y a incertitude quant à l'existence ou non d'une volonté exprimée au préalable par le patient ou son représentant visé au chapitre IV, toute intervention nécessaire est pratiquée immédiatement par le praticien professionnel dans l'intérêt du patient. Le praticien professionnel en fait mention dans in § 2 en § 3 van artikel 7. § 4. De patiënt heeft het recht om de in § 1 bedoelde toestemming voor een tussenkomst te weigeren of in te trekken. Op verzoek van de patiënt of de beroepsbeoefenaar wordt de weigering of intrekking van de toestemming schriftelijk vastgelegd en toegevoegd aan het patiëntendossier. De weigering of intrekking van de toestemming heeft niet tot gevolg dat het in artikel 5 bedoelde recht op kwaliteitsvolle dienstverstrekking jegens de beroepsbeoefenaar ophoudt te bestaan. Indien de patiënt toen hij nog in staat was de rechten zoals vastgelegd in deze wet uit te oefenen, schriftelijk te kennen heeft gegeven zijn toestemming tot een welomschreven tussenkomst van de beroepsbeoefenaar te weigeren, dient deze weigering te worden geëerbiedigd zolang de patiënt ze niet herroept op een moment dat hij in staat is om zijn rechten zelf uit te oefenen. § 5. Wanneer in een spoedgeval geen duidelijkheid aanwezig is omtrent de al dan niet voorafgaande wilsuitdrukking van de patiënt of zijn vertegenwoordiger zoals bedoeld in hoofdstuk IV, gebeurt iedere noodzakelijke tussenkomst van de beroepsbeoefenaar onmiddellijk in het belang van de gezondheid van de patiënt. De beroepsbeoefenaar maakt
le dossier du patient visé à l'article 9 et agit, dès que possible, conformément aux dispositions des paragraphes précédents.

Art. 9.§ 1er. Le patient a droit, de la part de son praticien professionnel, à un dossier de patient soigneusement tenu à jour et conservé en lieu sûr. A la demande du patient, le praticien professionnel ajoute les documents fournis par le patient dans le dossier le concernant. § 2. Le patient a droit à la consultation du dossier le concernant. II est donné suite dans les meilleurs délais et au plus tard dans les

hiervan melding in het in artikel 9 bedoelde patiëntendossier en handelt van zodra dit mogelijk is overeenkomstig de bepalingen van de voorgaande paragrafen.

Art. 9.§ 1. De patiënt heeft ten opzichte van de beroepsbeoefenaar recht op een zorgvuldig bijgehouden en veilig bewaard patiëntendossier. Op verzoek van de patiënt voegt de beroepsbeoefenaar door de patiënt verstrekte documenten toe aan het hem betreffende patiëntendossier. § 2. De patiënt heeft recht op inzage in het hem betreffend patiëntendossier. Aan het verzoek van de patiënt tot inzage in het hem betreffend

15 jours de sa réception, à la demande du patient visant à consulter le dossier le concernant. Les annotations personnelles d'un praticien professionnel et les données concernant des tiers n'entrent pas dans le cadre de ce droit de consultation. A sa demande, le patient peut se faire assister par une personne de confiance désignée par lui ou exercer son droit de consultation par l'entremise de celle-ci. Si cette personne est un praticien professionnel, elle consulte également les annotations personnelles visées à l'alinéa 3. Si le dossier du patient contient une motivation écrite telle que visée à l'article 7, § 4, alinéa 2, qui est encore pertinente, le patient exerce son droit de consultation du dossier par l'intermédiaire d'un praticien professionnel désigné par lui, lequel praticien consulte également les annotations personnelles visées à l'alinéa 3 § 3. Le patient a le droit d'obtenir, au prix coûtant, une copie du dossier le concernant ou d'une partie de celui-ci, conformément aux règles fixées au § 2. Sur chaque copie, il est précisé que celle-ci est strictement personnelle et confidentielle. Le praticien professionnel refuse de donner cette copie s'il dispose d'indications claires selon lesquelles le patient subit des pressions afin de communiquer une copie de son dossier à des tiers. patiëntendossier wordt onverwijld en ten laatste binnen 15 dagen na ontvangst ervan gevolg gegeven. De persoonlijke notities van een beroepsbeoefenaar en gegevens die betrekking hebben op derden zijn van het recht op inzage uitgesloten. Op zijn verzoek kan de patiënt zich laten bijstaan door of zijn inzagerecht uitoefenen via een door hem aangewezen vertrouwenspersoon. Indien deze laatste een beroepsbeoefenaar is, heeft hij ook inzage in de in het derde lid bedoelde persoonlijke notities. Indien het patiëntendossier een schriftelijke motivering bevat zoals bedoeld in artikel 7, § 4, tweede lid, die nog steeds van toepassing is, oefent de patiënt zijn inzagerecht uit via een door hem aangewezen beroepsbeoefenaar, die ook inzage heeft in de in het derde lid, bedoelde persoonlijke notities. § 3. De patiënt heeft recht op afschrift van het geheel of een gedeelte van het hem betreffend patiëntendossier, tegen kostprijs, overeenkomstig de in § 2 bepaalde regels. Ieder afschrift vermeldt dat het strikt persoonlijk en vertrouwelijk is. De beroepsbeoefenaar weigert dit afschrift indien hij over duidelijke aanwijzigingen beschikt dat de patiënt onder druk wordt gezet om een afschrift van zijn dossier aan derden mee te delen.
§ 4. Après le décès du patient, l'époux, le partenaire cohabitant légal, le partenaire et les parents jusqu'au deuxième degré inclus ont, par l'intermédiaire du praticien professionnel désigné par le demandeur, le droit de consultation, visé au § 2, pour autant que leur demande soit suffisamment motivée et spécifiée et que le patient ne s'y soit pas opposé expressément. Le praticien professionnel désigné consulte également les annotations personnelles visées au § 2, alinéa 3.

Art. 10.§ 1er. Le patient a droit à la protection de sa vie privée lors de toute intervention du praticien professionnel, notamment en ce qui concerne les informations liées à sa santé. Le patient a droit au respect de son intimité. Sauf accord du patient, seules les personnes dont la présence est justifiée dans le cadre de services dispensés par un praticien professionnel peuvent assister aux soins, examens et traitements. § 2. Aucune ingérence n'est autorisée dans l'exercice de ce droit sauf si cela est prévu par la loi et est nécessaire pour la protection de la santé publique ou pour la protection des droits et des libertés de tiers.

§ 4. Na het overlijden van de patiënt hebben de echtgenoot, de wettelijk samenwonende partner, de partner en de bloedverwanten tot en met de tweede graad van de patiënt, via een door de verzoeker aangewezen beroepsbeoefenaar, het in § 2 bedoelde recht op inzage voorzover hun verzoek voldoende gemotiveerd en gespecifieerd is en de patiënt zich hiertegen niet uitdrukkelijk heeft verzet. De aangewezen beroepsbeoefenaar heeft ook inzage in de in § 2, derde lid, bedoelde persoonlijke notities.

Art. 10.§ 1. De patiënt heeft recht op bescherming van zijn persoonlijke levenssfeer bij iedere tussenkomst van de beroepsbeoefenaar en inzonderheid betreffende de informatie die verband houdt met zijn gezondheid. De patiënt heeft recht op respect voor zijn intimiteit. Behoudens akkoord van de patiënt, kunnen enkel de personen waarvan de aanwezigheid is verantwoord in het kader van de dienstverstrekking van de beroepsbeoefenaar, aanwezig zijn bij de zorg, de onderzoeken en de behandelingen. § 2. Geen inmenging is toegestaan met betrekking tot de uitoefening van dit recht dan voor zover het bij wet is voorzien en nodig is voor de bescherming van de volksgezondheid of voor de bescherming van de rechten en de vrijheden van anderen.

Art. 11.§ 1er. Le patient a le droit d'introduire une plainte

Art. 11.§ 1. De patiënt heeft het recht een klacht in verband met de

concernant l'exercice des droits que lui octroie la présente loi, uitoefening van zijn rechten toegekend door deze wet neer te leggen
auprès de la fonction de médiation compétente. bij de bevoegde ombudsfunctie.
§ 2. La fonction de médiation a les missions suivantes : § 2. De ombudsfunctie heeft volgende opdrachten :
1° la prévention des questions et des plaintes par le biais de la 1° het voorkomen van vragen en klachten door de communicatie tussen de
promotion de la communication entre le patient et le praticien patiënt en de beroepsbeoefenaar te bevorderen;
professionnel;
2° la médiation concernant les plaintes visées au § 1er en vue de 2° het bemiddelen bij de in § 1 bedoelde klachten met het oog op het
trouver une solution; bereiken van een oplossing;
3° l'information du patient au sujet des possibilités en matière de 3° het inlichten van de patiënt inzake de mogelijkheden voor de
règlement de sa plainte en l'absence de solution telle que visée en afhandeling van zijn klacht bij gebrek aan het bereiken van een in 2°
2°; bedoelde oplossing;
4° la communication d'informations sur l'organisation, le 4° het verstrekken van informatie over de organisatie, de werking en
fonctionnement et les règles de procédure de la fonction de médiation; de procedureregels van de ombudsfunctie;
5° la formulation de recommandations permettant d'éviter que les 5° het formuleren van aanbevelingen ter voorkoming van herhaling van
manquements susceptibles de donner lieu à une plainte, telle que visée tekortkomingen die aanleiding kunnen geven tot een in § 1 bedoelde
au § 1er, ne se reproduisent. klacht.
§ 3. Le Roi fixe, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres les § 3. Bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad regelt
conditions auxquelles la fonction de médiation doit répondre en ce qui de Koning de voorwaarden waaraan de ombudsfunctie dient te voldoen wat
concerne l'indépendance, le secret professionnel, l'expertise, la betreft de onafhankelijkheid, het beroepsgeheim, de deskundigheid, de
protection juridique, l'organisation, le fonctionnement, le juridische bescherming, de organisatie, de werking, de financiering,
financement, les règles de procédure et le ressort. de procedureregeling en de gebiedsomschrijving.
CHAPITRE IV. - Représentation du patient HOOFDSTUK IV. - Vertegenwoordiging van de patiënt

Art. 12.§ 1er. Si le patient est mineur, les droits fixés par la

Art. 12.§ 1. Bij een patiënt die minderjarig is, worden de rechten

présente loi sont exercés par les parents exerçant l'autorité sur le mineur ou par son tuteur. § 2. Suivant son âge et sa maturité, le patient est associé à l'exercice de ses droits. Les droits énumérés dans cette loi peuvent être exercés de manière autonome par le patient mineur qui peut être estimé apte à apprécier raisonnablement ses intérêts.

Art. 13.§ 1er. Les droits, tels que fixés par la présente loi, d'un patient majeur relevant du statut de la minorité prolongée ou de l'interdiction sont exercés par ses parents ou par son tuteur.

zoals vastgesteld door deze wet uitgeoefend door de ouders die het gezag over de minderjarige uitoefenen of door zijn voogd. § 2. De patiënt wordt betrokken bij de uitoefening van zijn rechten rekening houdend met zijn leeftijd en maturiteit. De in deze wet opgesomde rechten kunnen door de minderjarige patiënt die tot een redelijke beoordeling van zijn belangen in staat kan worden geacht, zelfstandig worden uitgeoefend.

Art. 13.§ 1. Bij een meerderjarige patiënt die valt onder het statuut van verlengde minderjarigheid of onbekwaamverklaring worden de rechten zoals vastgesteld door deze wet uitgeoefend door zijn ouders of door zijn voogd.

§ 2. Le patient est associé à l'exercice de ses droits autant qu'il § 2. De patiënt wordt zoveel als mogelijk en in verhouding tot zijn
est possible et compte tenu de sa capacité de compréhension. begripsvermogen betrokken bij de uitoefening van zijn rechten.

Art. 14.§ 1er. Les droits, tels que fixés par la présente loi, d'un patient majeur ne relevant pas d'un des statuts visés à l'article 13, sont exercés par la personne, que le patient aura préalablement désignée pour se substituer à lui pour autant et aussi longtemps qu'il n'est pas en mesure d'exercer ces droits lui-même. La désignation de la personne visée à l'alinéa 1er, dénommée ci-après « mandataire désigné par le patient » s'effectue par un mandat écrit spécifique, daté et signé par cette personne ainsi que par le patient, mandat par lequel cette personne marque son consentement. Ce mandat peut être révoqué par le patient ou par le mandataire désigné par lui par le biais d'un écrit daté et signé. § 2. Si le patient n'a pas désigné de mandataire ou si le mandataire désigné par le patient n'intervient pas, les droits fixés par la présente loi sont exercés par l'époux cohabitant, le partenaire cohabitant légal ou le partenaire cohabitant de fait. Si cette personne ne souhaite pas intervenir ou si elle fait défaut, les droits sont exercés, en ordre subséquent, par un enfant majeur, un parent, un frère ou une soeur majeurs du patient. Si une telle personne ne souhaite pas intervenir ou si elle fait défaut, c'est le practicien professionnel concerné, le cas échéant dans le cadre d'une concertation pluridisciplinaire, qui veille aux intérêts du patient. Cela vaut également en cas de conflit entre deux ou plusieurs des personnes mentionnées dans le présent paragraphe. § 3. Le patient est associé à l'exercice de ses droits autant qu'il

Art. 14.§ 1. Bij een meerderjarige patiënt die niet valt onder één van de in artikel 13 bedoelde statuten, worden de rechten zoals vastgesteld in deze wet uitgeoefend door een persoon die door de patiënt voorafgaandelijk is aangewezen om in zijn plaats op te treden, indien en zolang als de patiënt niet in staat is deze rechten zelf uit te oefenen. De aanwijzing van de in het eerste lid bedoelde persoon, verder « de door de patiënt benoemde vertegenwoordiger » genoemd, geschiedt bij een gedagtekend en door de patiënt en deze persoon ondertekend bijzonder schriftelijk mandaat waaruit de toestemming van laatstgenoemde blijkt. Dit mandaat kan door de patiënt of door de door hem benoemde vertegenwoordiger via een gedagtekend en ondertekend geschrift worden herroepen. § 2. Heeft de patiënt geen vertegenwoordiger benoemd of treedt de door de patiënt benoemde vertegenwoordiger niet op dan worden de rechten zoals vastgesteld in deze wet uitgeoefend door de samenwonende echtgenoot, de wettelijk samenwonende partner of feitelijk samenwonende partner. Indien deze persoon dat niet wenst te doen of ontbreekt, worden de rechten in dalende volgorde uitgeoefend door een meerderjarig kind, een ouder, een meerderjarige broer of zus van de patiënt. Indien ook een dergelijke persoon dat niet wenst te doen of ontbreekt, behartigt de betrokken beroepsbeoefenaar, in voorkomend geval in multidisciplinair overleg, de belangen van de patiënt. Dit is eveneens het geval bij conflict tussen twee of meer van de in deze paragraaf genoemde personen. § 3. De patiënt wordt zoveel als mogelijk en in verhouding tot zijn

est possible et compte tenu de sa capacité de compréhension. begripsvermogen betrokken bij de uitoefening van zijn rechten.

Art. 15.§ 1er. En vue de la protection de la vie privée du patient

Art. 15.§ 1. Met het oog op de bescherming van de persoonlijke

telle que visée à l'article 10, le praticien professionnel concerné levenssfeer van de patiënt zoals bedoeld in artikel 10, kan de
peut rejeter en tout ou en partie la demande de la personne visée aux
articles 12, 13 et 14 visant à obtenir consultation ou copie comme betrokken beroepsbeoefenaar het verzoek van de in artikel 12, 13 en 14
bedoelde persoon om inzage of afschrift zoals bedoeld in artikel 9, §
visé à l'article 9, § 2, ou § 3. Dans ce cas, le droit de consultation 2, of § 3, geheel of gedeeltelijk weigeren. In dergelijk geval wordt
ou de copie est exercé par le praticien professionnel désigné par le het recht op inzage of afschrift uitgeoefend door een door de
mandataire. vertegenwoordiger aangewezen beroepsbeoefenaar.
§ 2. Dans l'intérêt du patient et afin de prévenir toute menace pour § 2. In het belang van de patiënt en teneinde een bedreiging van diens
sa vie ou toute atteinte grave à sa santé, le praticien professionnel, leven of een ernstige aantasting van diens gezondheid af te wenden,
wijkt de betrokken beroepsbeoefenaar, in voorkomend geval in
le cas échéant dans le cadre d'une concertation pluridisciplinaire, multidisciplinair overleg, af van de beslissing genomen door de in
déroge à la décision prise par la personne visée aux articles 12, 13 artikel 12, 13 en 14, § 2, bedoelde persoon. Indien de beslissing
et 14, § 2. Si la décision a été prise par une personne visée à genomen werd door een in artikel 14, § 1, bedoelde persoon, wijkt de
l'article 14, § 1er, le practicien professionnel n'y déroge que pour beroepsbeoefenaar hiervan slechts af voor zover die persoon zich niet
autant que cette personne ne peut invoquer la volonté expresse du kan beroepen op de uitdrukkelijke wil van de patiënt.
patient. § 3. Dans les cas visés aux §§ 1er, et 2, le praticien professionnel § 3. In de gevallen van § 1, en § 2, voegt de beroepsbeoefenaar een
ajoute une motivation écrite dans le dossier du patient. schriftelijke motivering toe aan het patiëntendossier.
CHAPITRE V. - Commission fédérale « Droits du patient » HOOFDSTUK V. - Federale commissie « Rechten van de patiënt »

Art. 16.§ 1er. Une Commission fédérale « Droits du patient » est

Art. 16.§ 1. Bij het Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en

créée au Ministère des Affaires sociales, de la Santé publique et de Leefmilieu wordt een Federale commissie « Rechten van de patiënt »
l'Environnement. opgericht.
§ 2. Elle aura pour mission : § 2. Bedoelde commissie heeft tot taak :
1° de collecter et traiter des données nationales et internationales 1° verzamelen en verwerken van nationale en internationale informatie
concernant des matières relatives aux droits du patient; met betrekking tot patiëntenrechtelijke aangelegenheden;
2° de formuler des avis, sur demande ou d'initiative, à l'intention du 2° op verzoek of op eigen initiatief adviseren van de minister bevoegd
ministre qui a la Santé publique dans ses attributions, concernant les voor de Volksgezondheid met betrekking tot rechten en plichten van
droits et devoirs des patients et des praticiens professionnels; patiënten en beroepsbeoefenaars;
3° d'évaluer l'application des droits fixés dans la présente loi; 3° evalueren van de toepassing van de rechten bepaald in deze wet;
4° d'évaluer le fonctionnement des fonctions de médiation; 4° evalueren van de werking van de ombudsfuncties;
5° de traiter les plaintes relatives au fonctionnement d'une fonction de médiation. 5° behandelen van klachten omtrent de werking van een ombudsfunctie.
§ 3. Un service de médiation est créé auprès de la commission. II est § 3. Bij de commissie wordt een ombudsdienst opgericht. Deze is
compétent pour renvoyer une plainte d'un patient concernant l'exercice bevoegd om een klacht van een patiënt in verband met de uitoefening
des droits que lui octroie la présente loi à la fonction de médiation van zijn rechten toegekend door deze wet, door te verwijzen naar de
compétente ou, à défaut de celle-ci, pour la traiter lui-même, comme bevoegde ombudsfunctie of bij ontstentenis hiervan, deze zelf te
visé à l'article 11, § 2, 2°, et 3°. behandelen, zoals bedoeld in artikel 11, § 2, 2°, en 3°.
§ 4. Le Roi précise les règles concernant la composition et le § 4. De Koning bepaalt nadere regelen inzake de samenstelling en de
fonctionnement de la Commission fédérale « Droits du patient ». Sur le werking van de Federale commissie « Rechten van de patiënt ». In de
plan de la composition, une représentation équilibrée sera garantie samenstelling wordt een evenwichtige verhouding gewaarborgd tussen
entre les représentants des patients, des praticiens professionnels, vertegenwoordigers van de patiënten, van de beroepsbeoefenaars, de
des hôpitaux et des organismes assureurs tels que visés à l'article 2, ziekenhuizen en verzekeringsinstellingen zoals bedoeld in artikel 2,
i, de la loi coordonnée du 14 juillet 1994 relative à l'assurance i, van de gecoördineerde wet van 14 juli 1994 betreffende de
obligatoire soins de santé et indemnités. Des fonctionnaires des verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen.
départements ministériels ou des services publics concernés peuvent Als leden met raadgevende stem kunnen eveneens ambtenaren van
également être prévus en tant que membres à voix consultative. betrokken ministeriële departementen of overheidsdiensten worden
§ 5. Le secrétariat de la commission est assuré par le fonctionnaire voorzien. § 5. Het secretariaat van de commissie wordt waargenomen door de
général désigné par le ministre qui a la Santé publique dans ses ambtenaar-generaal aangeduid door de minister bevoegd voor de
attributions. Volksgezondheid.
CHAPITRE VI. - Dispositions modificatives et finales HOOFDSTUK VI. - Wijzigende- en slotbepalingen

Art. 17.Dans la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, sont

Art. 17.In de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus

apportées les modifications suivantes : 1987, worden de volgende wijzigingen aangebracht :
1° Dans le titre 1er est inséré un chapitre V (nouveau), rédigé comme 1° In titel 1 wordt een hoofdstuk V (nieuw) ingevoegd, luidend als
suit : volgt :
« CHAPITRE V. - Respect des droits du patient. »; « HOOFDSTUK V. - Naleving van de rechten van de patiënt. »;
2° Un article 17novies est ajouté, libellé comme suit : 2° Er wordt een artikel 17novies ingevoegd, luidend als volgt :
«

Art. 17novies.Chaque hôpital respecte, dans les limites de ses

Art. 17novies.Ieder ziekenhuis leeft, binnen zijn wettelijke

capacités légales, les dispositions de la loi du 22 août 2002 relative mogelijkheden, de bepalingen na van de wet van 22 augustus 2002
aux droits du patient pour ce qui concerne les aspects médicaux, betreffende de rechten van de patiënt wat betreft de medische,
infirmiers et d'autres pratiques professionnelles de soins dans ses verpleegkundige en andere gezondheidszorgberoepsmatige aspecten in
relations juridiques avec le patient. De plus, chaque hôpital veille à zijn rechtsverhoudingen jegens de patiënt. Bovendien waakt ieder
ce que les praticiens professionnels qui n'y travaillent pas sur la ziekenhuis erover dat ook de beroepsbeoefenaars die er niet op basis
base d'un contrat de travail ou d'une nomination statutaire respectent van een arbeidsovereenkomst of een statutaire benoeming werkzaam zijn,
les droits du patient. de rechten van de patiënt eerbiedigen.
Chaque hôpital veille à ce que toutes les plaintes liées au respect de Ieder ziekenhuis waakt erover dat alle klachten in verband met de
l'alinéa précédent puissent être déposées auprès de la fonction de naleving van het vorig lid, kunnen worden neergelegd bij de in artikel
médiation prévue par l'article 70quater afin d'y être traitées. 70quater bedoelde ombudsfunctie om er te worden behandeld.
A sa demande, le patient a le droit de recevoir explicitement et Op zijn verzoek heeft de patiënt het recht om uitdrukkelijk en
préalablement les informations concernant les relations juridiques voorafgaandelijk informatie inzake de in het eerste lid bedoelde
visées à l'alinéa 1er et définies par le Roi après avis de la rechtsverhoudingen te ontvangen die door de Koning wordt bepaald na
commission visée à l'article 16 de la loi de 22 août 2002 relative aux advies van de in artikel 16 van de wet van 22 augustus 2002
droits du patient. betreffende de rechten van de patiënt bedoelde commissie.
L'hôpital est responsable des manquements commis par les praticiens Het ziekenhuis is aansprakelijk voor de tekortkomingen, begaan door de
professionnels qui y travaillent, relatifs au respect des droits du er werkzame beroepsbeoefenaars, in verband met de eerbiediging van de
patient définis dans la présente loi, à l'exception des manquements in deze wet bepaalde rechten van de patiënt, met uitzondering van de
commis par les praticiens professionnels à l'égard desquels les tekortkomingen begaan door beroepsbeoefenaars ten aanzien van wie in
informations visées à l'alinéa précédent en disposent explicitement de in het vorige lid bedoelde informatie uitdrukkelijk anders is
autrement. »; bepaald. »;
3° Un article 70quater est ajouté, libellé comme suit : 3° Er wordt een artikel 70quater ingevoegd, luidend als volgt :
«

Art. 70quater.Pour être agréé, chaque hôpital doit disposer d'une

«

Art. 70quater.Om te worden erkend moet ieder ziekenhuis beschikken

fonction de médiation telle que visée à l'article 11, § 1er, de la loi over een ombudsfunctie zoals bedoeld in artikel 11, § 1, van de wet
du 22 août 2002 relative aux droits du patient, étant entendu que le van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt met dien
Roi peut définir les conditions dans lesquelles cette fonction de verstande dat de Koning de voorwaarden kan omschrijven waaronder
médiation peut être exercée par le biais d'un accord de coopération bedoelde ombudsfunctie via een samenwerkingsakkoord tussen
entre hôpitaux. » ziekenhuizen mag worden uitgeoefend. »

Art. 18.§ 1er. L'alinéa 1er de l'article 10, § 2, de la loi du 8

Art. 18.§ 1. Het eerste lid van artikel 10, § 2, van de wet van 8

décembre 1992 relative à la protection de la vie privée à l'égard des december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten
traitements de données à caractère personnel, modifiée par la loi du opzichte van de verwerking van persoonsgegevens, zoals gewijzigd door
11 décembre 1998, est modifié comme suit : de wet van 11 december 1998 wordt als volgt gewijzigd :
« Sans préjudice de l'article 9, § 2, de la loi du 22 août 2002 « Onverminderd hetgeen is bepaald in artikel 9, § 2, van de wet van 22
relative aux droits du patient, toute personne a le droit, soit augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, heeft elke
directement, soit avec l'aide d'un praticien professionnel en soins de persoon het recht om hetzij op rechtstreekse wijze hetzij met behulp
santé, de prendre connaissance des données à caractère personnel van een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg kennis te krijgen van
traitées en ce qui concerne sa santé. » de persoonsgegevens die betreffende zijn gezondheid worden verwerkt. »
§ 2. L'alinéa 2 de l'article 10, § 2, de la même loi, est modifié § 2. Het tweede lid van artikel 10, § 2, van dezelfde wet, wordt als
comme suite : volgt gewijzigd :
« Sans préjudice de l'article 9, § 2, de la loi précitée, la « Onverminderd het bepaalde in artikel 9, § 2, van voornoemde wet, kan
communication peut être effectuée par l'intermédiaire d'un op verzoek van de verantwoordelijke van de verwerking of op verzoek
professionnel des soins de santé choisi par la personne concernée, à van de betrokkene, de mededeling gebeuren door tussenkomst van een
la demande du responsable du traitement ou de la personne concernée. » door de betrokkene gekozen beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg. »

Art. 19.L'article 95 de la loi du 25 juin 1992 sur le contrat

Art. 19.Artikel 95 van de wet van 25 juni 1992 op de

d'assurance terrestre est remplacé par la disposition suivante : landverzekeringsovereenkomst wordt vervangen door de volgende bepaling
«

Art. 95.- Information médicale - Le médecin choisi par l'assuré peut remettre à l'assuré qui en fait la demande, les certificats médicaux nécessaires à la conclusion ou à l'exécution du contrat. Ces certificats se limitent à une description de l'état de santé actuel. Ces certificats ne peuvent être remis qu'au médecin-conseil de l'assureur. Ce dernier ne peut communiquer aucune information non pertinente eu égard au risque pour lequel les certificats ont été établis ou relative à d'autres personnes que l'assuré. L'examen médical, nécessaire à la conclusion et à l'exécution du contrat, ne peut être fondé que sur les antécédents déterminant l'état

: «

Art. 95.- Medische informatie - De door de verzekerde gekozen arts kan de verzekerde die erom verzoekt de geneeskundige verklaringen afleveren die voor het sluiten of het uitvoeren van de overeenkomst nodig zijn. Deze verklaringen beperken zich tot een beschrijving van de huidige gezondheidstoestand. Deze verklaringen mogen uitsluitend aan de adviserend arts van de verzekeraar worden bezorgd. Deze mag de verzekeraar geen informatie geven die niet-pertinent is gezien het risico waarvoor de verklaringen werden opgemaakt of betreffende andere personen dan de verzekerde. Het medisch onderzoek, noodzakelijk voor het sluiten en het uitvoeren van de overeenkomst, kan slechts steunen op de voorgeschiedenis van de

de santé actuel du candidat-assuré et non sur des techniques d'analyse génétique propres à déterminer son état de santé futur. Pour autant que l'assureur justifie de l'accord préalable de l'assuré, le médecin de celui-ci transmet au médecin-conseil de l'assureur un certificat établissant la cause du décès. Lorsqu'il n'existe plus de risque pour l'assureur, le médecin-conseil restitue, à leur demande, les certificats médicaux à l'assuré ou, en cas de décès, à ses ayants droit. Promulguons la présente loi, ordonnons qu'elle soit revêtue du sceau huidige gezondheidstoestand van de kandidaat-verzekerde en niet op technieken van genetisch onderzoek die dienen om de toekomstige gezondheidstoestand te bepalen. Mits de verzekeraar aantoont de voorafgaande toestemming van de verzekerde te bezitten, geeft de arts van de verzekerde aan de adviserend arts van de verzekeraar een verklaring af over de doodsoorzaak. Wanneer er geen risico meer bestaat voor de verzekeraar, bezorgt de adviserend arts de geneeskundige verklaringen, op hun verzoek, terug aan de verzekerde of, in geval van overlijden, aan zijn rechthebbenden. Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met's Lands zegel zal worden
de l'Etat et publiée par le Moniteur belge . bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.
Donné à Châteauneuf-de-Grasse, le 22 août 2002. Gegeven te Châteauneuf-de-Grasse, 22 augustus 2002.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
La Ministre de la Protection de la Consommation, de la Santé publique et de l'Environnement, De Minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmilieu,
Mme M. AELVOET Mevr. M. AELVOET
Scellé du sceau de l'Etat : Met 's Lands zegel gezegeld :
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
_______ _______
Note Nota
(1) Documents de la Chambre des représentants : (1) Stukken van de Kamer van Volksvertegenwoordigers :
50-1642/2001/2002 : 50-642/2001/2002 :
N° 1 : Projet de loi. - nos2 à 11 : Amendements. - N° 12 : Rapport. N° Nr. 1 : Wetsontwerp. - Nrs. 2 tot 11 : Amendementen. - Nr. 12 :
13 : Texte adopté par la commission. - N° 14 : Amendement. Verslag. - Nr. 013 : Tekst aangenomen door de commissie. - Nr. 14 :
Compte rendu intégral : 15 juillet 2002. Amendement. Integraal verslag : 15 juli 2002.
Documents du Sénat : 2-1250-2001-2002 : Stukken van de Senaat : 2-1250-2001-2002 :
N° 1 : Projet évoqué par le Sénat. - N° 2 : Amendements. - N° 4 : Nr. 1 : Ontwerp geëvoceerd door de Senaat. - Nr. 2 : Amendementen. -
Amendement. - N° 6 : Décision de ne pas amender. Nr. 4 : Amendement. - Nr. 6 : Beslissing om niet te amenderen.
Anales du Sénat : 19 juillet 2002. Handelingen van de Senaat : 19 juli 2002.
^