Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Loi du 02/08/2002
← Retour vers "Loi concernant la lutte contre le retard de paiement dans les transactions commerciales "
Loi concernant la lutte contre le retard de paiement dans les transactions commerciales Wet betreffende de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties
SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE
2 AOUT 2002. - Loi concernant la lutte contre le retard de paiement 2 AUGUSTUS 2002. - Wet betreffende de bestrijding van de
dans les transactions commerciales (1) betalingsachterstand bij handelstransacties (1)
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Les Chambres ont adopté et Nous sanctionnons ce qui suit : De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt :
CHAPITRE Ier. - Dispositions générales HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen

Article 1er.La présente loi règle une matière visée à l'article 78 de la Constitution.

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.

Elle met en oeuvre les principes de la directive 2000/35/CE du Zij brengt de beginselen ten uitvoer van de richtlijn 2000/35/EG van
Parlement européen et du Conseil du 29 juin 2000 concernant la lutte het Europees Parlement en de Raad van 29 juni 2000 betreffende
contre le retard de paiement dans les transactions commerciales. bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties.

Art. 2.Pour l'application de la présente loi, on entend par :

Art. 2.Voor de toepassing van deze wet wordt verstaan onder :

1. « transaction commerciale » : toute transaction entre entreprises 1. « handelstransactie » : een transactie tussen ondernemingen of
ou entre des entreprises et des pouvoirs adjudicateurs ou des entités tussen ondernemingen en aanbestedende overheden of aanbestedende
adjudicatrices qui conduit à la fourniture de biens ou à la prestation diensten die leidt tot het leveren van goederen of het verrichten van
de services contre rémunération; diensten tegen vergoeding;
2. « entreprise » : toute organisation agissant dans l'exercice d'une 2. « onderneming » : elke organisatie die handelt in het kader van
activité économique ou professionnelle indépendante, même lorsque haar zelfstandige economische of beroepsmatige activiteit, ook wanneer
cette activité n'est exercée que par une seule personne; deze door slechts één persoon wordt uitgeoefend;
3. « pouvoir adjudicateur ou entité adjudicatrice » : tout pouvoir ou 3. « aanbestedende overheid of aanbestedende dienst » : elke overheid
toute entité visé par la loi du 24 décembre 1993 relative aux marchés of elke dienst bedoeld in de wet van 24 december 1993 betreffende de
publics et à certains marchés de travaux, de fournitures et de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken,
services; leveringen en diensten;
4. « taux directeur » : le taux d'intérêt appliqué par la Banque 4. « referentie-interestvoet » : de interestvoet die door de Europese
Centrale Bank wordt toegepast voor haar meest recente
centrale européenne à son opération principale de refinancement la basisherfinancieringstransactie vóór de eerste kalenderdag van het
plus récente effectuée avant le premier jour de calendrier du semestre betreffende half jaar in het geval de betrokken transactie wordt
en question lorsque la transaction concernée a été effectuée selon une uitgevoerd door middel van een vaste-rentetender. Ingeval de betrokken
procédure d'appel d'offres à taux fixe. Lorsque la transaction transactie wordt uitgevoerd door middel van een variabele-rentetender
concernée a été effectuée selon une procédure d'appel d'offres à taux is de referentie-interestvoet de uit deze tender voorvloeiende
variable, le taux directeur est le taux d'intérêt marginal résultant marginale interestvoet, zowel bij toewijzingen op basis van een
de cet appel d'offres, aussi bien en cas d'adjudications à taux unique enkelvoudige rentevoet, als bij toewijzing op basis van een
qu'en cas d'adjudications à taux multiple; meervoudige rentevoet;
5. « autorité professionnelle » : l'ordre professionnel ou l'institut 5. « beroepsregulerende overheid » : de beroepsorde die of het
professionnel qui, en vertu de la loi, est compétent pour réglementer beroepsinstituut dat krachtens de wet bevoegd is om de
l'activité professionnelle d'une profession libérale déterminée. beroepsactiviteit van een bepaald vrij beroep te reguleren.

Art. 3.La présente loi s'applique à tous les paiements effectués en

Art. 3.Deze wet is van toepassing op alle betalingen tot vergoeding

rémunération de transactions commerciales. van handelstransacties.
Elle ne porte pas préjudice aux règles spéciales en matière de Zij doet geen afbreuk aan de bijzondere regels inzake
procédures d'insolvabilité et notamment aux dispositions de la loi du insolventieprocedures en in het bijzonder aan de bepalingen van de
8 août 1997 sur les faillites, de la loi du 17 juillet 1997 relative Faillissementswet van 8 augustus 1997, van de wet van 17 juli 1997
au concordat judiciaire et du titre IV « Du règlement collectif des betreffende het gerechtelijk akkoord en van de titel IV « Collectieve
dettes » de la cinquième partie du Code judiciaire. schuldenregeling » van het vijfde deel van het Gerechtelijk Wetboek.
Elle ne porte pas non plus préjudice aux dispositions de l'arrêté Zij doet evenmin afbreuk aan de bepalingen van het koninklijk besluit
royal du 26 septembre 1996 établissant les règles générales van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels
d'exécution des marchés publics et des concessions de travaux publics. van de overheidsopdrachten en van de concessies voor openbare werken.
CHAPITRE II. - Du retard de paiement dans les transactions commerciales HOOFDSTUK II. - Betalingsachterstand bij handelstransacties

Art. 4.S'il n'en a été autrement convenu par les parties dans le

Art. 4.Indien de partijen niet anders zijn overeengekomen met

respect de l'article 7, tout paiement en rémunération d'une inachtneming van artikel 7, dient elke betaling tot vergoeding van een
transaction commerciale doit être effectué dans un délai de 30 jours à handelstransactie te gebeuren binnen een termijn van 30 dagen te
partir du jour qui suit celui : rekenen vanaf de dag volgend op die :
1° de la réception, par le débiteur, de la facture ou d'une demande de 1° van de ontvangst door de schuldenaar van de factuur of een
paiement équivalente, ou gelijkwaardig verzoek tot betaling, of
2° de la réception des marchandises ou de la prestation de services, 2° van de ontvangst van de goederen of diensten, indien de datum van
si la date de réception de la facture ou de la demande de paiement ontvangst van de factuur of het gelijkwaardig verzoek tot betaling
équivalente est incertaine ou si le débiteur reçoit la facture ou la niet vaststaat of indien de schuldenaar de factuur of het
demande de paiement équivalente avant les marchandises ou les gelijkwaardig verzoek tot betaling eerder ontvangt dan de goederen of
services, ou diensten, of
3° de l'acceptation ou de la vérification permettant de certifier la 3° van de aanvaarding of controle ter verificatie van de
conformité des marchandises ou des services avec le contrat, si la loi conformiteitvan de goederen of diensten met de overeenkomst, indien de
ou le contrat prévoit une procédure d'acceptation ou de vérification, wet of de overeenkomst voorziet in een procedure voor aanvaarding of
et si le débiteur reçoit la facture ou la demande de paiement controle en indien de schuldenaar de factuur of het gelijkwaardig
équivalente plus tôt ou à la date de l'acceptation ou de la verzoek tot betaling ontvangt vóór of op de datum waarop de
vérification. aanvaarding of controle plaatsvindt.

Art. 5.S'il n'en a été autrement convenu par les parties dans le

Art. 5.Indien de partijen niet anders zijn overeengekomen met

respect de l'article 7, lorsque le débiteur ne paie pas dans le délai inachtneming van artikel 7, heeft de schuldeiser, wanneer de
de paiement convenu ou, à défaut, dans le délai de paiement prévu à schuldenaar niet betaalt binnen de overeengekomen betalingstermijn of,
l'article 4, le créancier a droit, à compter du jour suivant, de plein bij gebreke hieraan, binnen de betalingstermijn bepaald in artikel 4,
droit et sans mise en demeure, au paiement d'un intérêt au taux vanaf de daarop volgende dag, van rechtswege en zonder
directeur majoré de sept points de pourcentage et arrondi au ingebrekestelling, recht op de betaling van een interest tegen de
referentie-interestvoet vermeerderd met zeven procentpunten en
afgerond tot het hogere halve procentpunt.
demi-point de pourcentage supérieur. De Minister van Financiën zal de aldus bepaalde interestvoet, alsmede
Le Ministre des Finances communique le taux ainsi déterminé, ainsi que iedere wijziging van deze interestvoet, via een bericht in het
toute modification de ce taux, par un avis publié au Moniteur belge . Belgisch Staatsblad meedelen.

Art. 6.S'il n'en a été autrement convenu par les parties dans le

Art. 6.Indien de partijen niet anders zijn overeengekomen met

respect de l'article 7, lorsque le débiteur ne paie pas dans le délai inachtneming van artikel 7, heeft de schuldeiser daarenboven, wanneer
de paiement convenu ou, à défaut, dans le délai de paiement prévu à de schuldenaar niet betaalt binnen de overeengekomen betalingstermijn
of, bij gebreke hieraan, binnen de betalingstermijn bepaald in artikel
l'article 4, le créancier est, de plus, en droit, sans préjudice de 4, onverminderd zijn recht op vergoeding van de gerechtskosten
son droit au remboursement des frais judiciaires conformément aux overeenkomstig de bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek, recht op
dispositions du Code judiciaire, de réclamer au débiteur un een redelijke schadeloosstelling door de schuldenaar voor alle
dédommagement raisonnable pour tous les frais de recouvrement relevante invorderingskosten ontstaan door de betalingsachterstand. De
pertinents encourus par suite du retard de paiement. L'application de toepassing van dit artikel sluit de toekenning aan de schuldeiser van
cet article exclut l'attribution au créancier des sommes prévues aux de sommen die bepaald zijn in de artikelen 1018, eerste lid, 6°, en
articles 1018, alinéa 1er, 6°, et 1022 du Code judiciaire. 1022 van het Gerechtelijk Wetboek uit.
Ces frais de recouvrement doivent respecter les principes de Deze invorderingskosten moeten voldoen aan de beginselen van
transparence et être en proportion avec la dette concernée. transparantie en in verhouding staan tot de schuld in kwestie.
Le Roi fixe le montant maximal de ce dédommagement raisonnable pour De Koning stelt het maximumbedrag vast van deze redelijke
les frais de recouvrement pour différents niveaux de dette.

Art. 7.Toute clause contractuelle qui déroge aux dispositions du présent chapitre sera révisée par le juge, à la demande du créancier, lorsque, compte tenu de tous les éléments du cas d'espèce, y compris les bonnes pratiques et usages commerciaux et la nature des produits ou des services, elle constitue un abus manifeste à l'égard du créancier, étant entendu que les conditions équitables que le juge détermine ne peuvent pas accorder au créancier plus de droits que ceux dont il disposerait en vertu des dispositions du présent chapitre. Lors de l'appréciation du caractère manifestement abusif au sens de l'alinéa précédent, le juge considérera entre autres si le débiteur a des raisons objectives de déroger aux dispositions du présent chapitre. Toute clause contraire aux dispositions du présent article est réputée non écrite.

schadeloosstelling voor invorderingskosten voor verschillende schuldniveaus.

Art. 7.Contractuele bedingen die afwijken van de bepalingen van dit hoofdstuk worden door de rechter, op verzoek van de schuldeiser, herzien indien zij, alle omstandigheden in aanmerking genomen, met inbegrip van de goede handelspraktijken en de aard van het product of de dienst, een kennelijke onbillijkheid jegens de schuldeiser behelzen, met dien verstande dat de door de rechter bepaalde billijke voorwaarden aan de schuldeiser niet meer rechten kunnen verlenen dan deze waarover hij krachtens de bepalingen van dit hoofdstuk zou beschikken. Bij de beoordeling van het kennelijke onbillijk karakter in de zin van het vorige lid zal de rechter onder meer nagaan of de schuldenaar objectieve redenen heeft om af te wijken van de bepalingen van dit hoofdstuk. Ieder beding dat strijdig is met de bepalingen van dit artikel wordt voor niet-geschreven gehouden.

CHAPITRE III. - De l'action en cessation HOOFDSTUK III. - Vordering tot staking

Art. 8.Le président du tribunal de première instance ou, lorsque

Art. 8.De voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg of, indien de

l'action est dirigée contre des commerçants ou leurs groupements vordering wordt ingesteld tegen handelaars of hun beroepsverenigingen
professionnels ou interprofessionnels, le président du tribunal de of interprofessionele verenigingen, de voorzitter van de rechtbank van
commerce, constate l'existence et ordonne la cessation de koophandel, stelt het bestaan vast en beveelt de staking van het
l'utilisation de clauses contractuelles qui constituent un abus gebruik van contractuele bedingen die een kennelijke onbillijkheid
manifeste au sens de l'article 7. behelzen in de zin van artikel 7.

Art. 9.L'action en cessation, visée à l'article 8 est formée à la

Art. 9.De vordering tot staking, bedoeld in artikel 8, wordt

demande : ingesteld op verzoek van :
1° des intéressés; 1° de belanghebbenden;
2° du ministre compétent ou des ministres compétents pour la matière 2° de minister of ministers die voor de betrokken aangelegenheid
concernée; bevoegd zijn;
3° de l'autorité professionnelle ou d'un groupement professionnel ou 3° de beroepsregulerende overheid of een beroepsvereniging of een
interprofessionnel jouissant de la personnalité civile. interprofessionele vereniging met rechtspersoonlijkheid.
Par dérogation aux articles 17 et 18 du Code judiciaire, les instances visées à l'alinéa précédent, 3°, peuvent agir en justice pour la défense de leurs intérêts collectifs statutairement définis. L'action en cessation formée à la demande d'une instance visée à l'alinéa 1er, 3°, peut être dirigée, séparément ou conjointement, contre plusieurs entreprises du même secteur économique ou contre leurs groupements professionnels ou interprofessionnels qui utilisent ou recommandent l'utilisation des mêmes clauses contractuelles générales, ou de clauses similaires.

Art. 10.L'action en cessation est formée et instruite selon les formes du référé. Elle peut être introduite par requête contradictoire conformément aux articles 1034ter à 1034sexies du Code judiciaire. Elle est signée par un avocat. Le jugement est exécutoire par provision, nonobstant tout recours, et sans caution. Toute décision est, dans la huitaine, et à la diligence du greffier de la juridiction compétente, communiquée aux autorités professionnelles compétentes et aux ministres compétents. En outre, le greffier de la juridiction devant laquelle un recours est introduit contre telle décision, est tenu d'en informer sans délai les autorités professionnelles compétentes et les ministres compétents.

Art. 11.Le président du tribunal compétent peut ordonner l'affichage

In afwijking van de bepalingen van de artikelen 17 en 18 van het Gerechtelijk Wetboek, kunnen de instanties bedoeld in het vorige lid, 3°, in rechte optreden voor de verdediging van hun statutair omschreven collectieve belangen. De vordering tot staking die op verzoek van een in het eerste lid, 3°, bedoelde instantie ingesteld wordt, kan, afzonderlijk of gezamenlijk, worden ingesteld tegen verscheidene ondernemingen uit dezelfde economische sector of tegen hun professionele verenigingen of interprofessionele verenigingen die gebruik maken dan wel het gebruik aanbevelen van dezelfde of van soortgelijke algemene contractuele bedingen.

Art. 10.De vordering tot staking wordt ingesteld en behandeld zoals in kortgeding. Ze kan worden ingesteld bij verzoekschrift op tegenspraak overeenkomstig de artikelen 1034ter tot 1034sexies van het Gerechtelijk Wetboek. Ze wordt door een advocaat ondertekend. Het vonnis is uitvoerbaar bij voorraad, niettegenstaande elk rechtsmiddel, en zonder borgtocht. Elke beslissing wordt binnen acht dagen en door toedoen van de griffier van het bevoegde rechtscollege meegedeeld aan de bevoegde beroepsoverheden en aan de bevoegde ministers. Bovendien moet de griffier van het rechtscollege waarbij beroep wordt aangetekend tegen dergelijke beslissing, onverwijld de bevoegde beroepsoverheden en de bevoegde ministers daaromtrent inlichten.

Art. 11.De voorzitter van de bevoegde rechtbank kan bevelen dat zijn

de sa décision ou du résumé qu'il en rédige, pendant le délai qu'il beslissing of de samenvatting die hij opstelt, wordt aangeplakt
détermine, aussi bien à l'extérieur qu'à l'intérieur des tijdens de door hem bepaalde termijn, zowel buiten als binnen de
établissements du contrevenant et ordonner la publication de son inrichting van de overtreder en dat zijn vonnis of de samenvatting
jugement ou du résumé par la voie de journaux ou de toute autre ervan in kranten of op enige andere wijze wordt bekendgemaakt, dit
manière, le tout aux frais du contrevenant. alles op kosten van de overtreder.
CHAPITRE IV. - Dispositions finales HOOFDSTUK IV. - Slotbepalingen

Art. 12.L'article 587, alinéa 1er, du Code judiciaire, modifié par

Art. 12.Artikel 587, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek,

les lois des 3 avril 1997, 10 août 1998 et 4 mai 1999 est complété par gewijzigd bij de wetten van 3 april 1997, 10 augustus 1998 en 4 mei
la disposition suivante : 1999 wordt aangevuld met de volgende bepaling :
« 10° sur les demandes prévues à l'article 8 de la loi du 2 août 2002 « 10° over de vorderingen bedoeld in artikel 8 van de wet van 2
concernant la lutte contre le retard de paiement dans les transactions augustus 2002 betreffende de bestrijding van de betalingsachterstand
bij handelstransacties die worden ingesteld tegen personen die geen
commerciales, qui sont dirigées contre des personnes non commerçantes handelaar zijn of tegen hun beroepsverenigingen of interprofessionele
ou contre leurs groupements professionnels ou interprofessionnels. » verenigingen. »

Art. 13.L'article 589 du Code judiciaire, modifié par les lois du 11

Art. 13.Artikel 589 van het Gerechtelijk Wetboek, gewijzigd bij de

avril 1999, est complété par la disposition suivante : wetten van 11 april 1999, wordt aangevuld met de volgende bepaling :
« 7° à l'article 8 de la loi du 2 août 2002 concernant la lutte contre « 7° bedoeld in artikel 8 van de wet van 2 augustus 2002 betreffende
le retard de paiement dans les transactions commerciales, qui sont de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties die
dirigées contre des commerçants ou contre leurs groupements worden ingesteld tegen handelaars of hun beroepsverenigingen of
professionnels ou interprofessionnels. » interprofessionele verenigingen. »

Art. 14.La présente loi s'applique aux paiements effectués en

Art. 14.Deze wet is van toepassing op betalingen in uitvoering van

exécution des contrats conclus, renouvelés ou prorogés après le 7 août 2002. overeenkomsten gesloten, vernieuwd of verlengd na 7 augustus 2002.
Elle s'applique en tout cas aux paiements effectués en exécution de Ze is in elk geval van toepassing op betalingen in uitvoering van
contrats en cours, deux ans après le 7 août 2002. lopende overeenkomsten twee jaar na 7 augustus 2002.

Art. 15.La présente loi entre en vigueur le jour de sa publication au

Art. 15.Deze wet treedt in werking de dag waarop zij in het Belgisch

Moniteur belge . Staatsblad wordt bekendgemaakt.
Promulguons la présente loi, ordonnons qu'elle soit revêtue du sceau Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden
de l'Etat et publiée par le Moniteur belge . bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.
Donné à Punat, le 2 août 2002. Gegeven te Punat, 2 augustus 2002.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Pour le Premier Ministre, absent : Voor de Eerste Minister, afwezig :
Le Vice-Premier Ministre et Ministre du Budget, De Vice-Eerste Minister en Minister van Begroting, Maatschappelijke
de l'Intégration sociale et de l'Economie sociale, Integratie en Sociale Economie,
J. VANDE LANOTTE J. VANDE LANOTTE
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
Pour le Ministre des Finances, absent : Voor de Minister van Financiën, afwezig :
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
Pour le Ministre des Télécommunications et des Entreprises Voor de Minister van Telecommunicatie en Overheidsbedrijven
et Participations publiques, chargé des Classes moyennes, absent : en Participaties, belast met Middenstand, afwezig :
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
Le Ministre de l'Economie, De Minister van Economie,
Ch. PICQUE Ch. PICQUE
Scellé du sceau de l'Etat : Met 's Lands zegel gezegeld :
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
_______ _______
Note Nota
(1) Session 2001-2002. (1) Zitting 2001-2002.
Chambre des représentants. Kamer van volksvertegenwoordigers.
Documents parlementaires. - 50-1827 : n° 1 : Projet de loi. - n° 2 : Parlementaire Stukken . - 50-1827 : nr. 1 : Wetsontwerp. - nr. 2 :
Amendements. - n° 3 : Amendements. - n° 4 : Amendements. - n° 5 : Amendementen. - nr. 3 : Amendementen. - nr. 4 : Amendementen. - nr. 5
Rapport. - n° 6 : Texte adopté par la Commission chargée des problèmes : Verslag. - nr. 6 : Tekst aangenomen door de Commissie belast met de
de Droit commercial et économique. - n° 7 : Texte adopté en séance problemen inzake handels- en economisch Recht. - nr. 7 : Tekst
plénière et transmis au Sénat. aangenomen in plenaire vergadering en overgezonden aan de Senaat.
Annales parlementaires. - Discussion et adoption. Séances des 3 et 4 juillet 2002. Parlementaire Handelingen . - Bespreking en aanneming. Vergaderingen van 3 en 4 juli 2002.
Sénat. Senaat.
Documents parlementaires. - 2-1232 : n° 1 : Projet évoqué par le Parlementaire Stukken . - 2-1232 : nr. 1 : Ontwerp geëvoceerd door de
Sénat. - n° 2 : Rapport. Senaat. - nr. 2 : Verslag.
Annales parlementaires. - Discussion et adoption. Séance du 17 juillet Parlementaire Handelingen . - Bespreking en aanneming. Vergadering van 17 juli 2002.
2002.
^