Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Document du --
← Retour vers "Requête de la protection du titre professionnel de conservateur-restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels Il s'agit de la publication d'une requête de la protection du titre professionnel de conservateur-restaurateur d'oeuvres d'art et Les demandeurs sont : « l'Association Professionnelle de Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d(...)"
Requête de la protection du titre professionnel de conservateur-restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels Il s'agit de la publication d'une requête de la protection du titre professionnel de conservateur-restaurateur d'oeuvres d'art et Les demandeurs sont : « l'Association Professionnelle de Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d(...) Verzoekschrift tot bescherming van de beroepstitel van conservator-restaurateur van kunstvoorwerpen en cultureel erfgoed Het betreft de bekendmaking van het verzoekschrift tot bescherming van de beroepstitel van conservator-restaurateur van kuns De aanvragers zijn : « De Beroepsverening voor Conservators-Restaurateurs van Kunstvoorwerpen »,(...)
SERVICE PUBLIC FEDERAL ECONOMIE, P.M.E., CLASSES MOYENNES ET ENERGIE Requête de la protection du titre professionnel de conservateur-restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels Il s'agit de la publication d'une requête de la protection du titre professionnel de conservateur-restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels, faite conformément à l'article 4, § 2 de la loi-cadre du 24 septembre 2006 sur le port du titre professionnel d'une profession intellectuelle prestataire de services et sur le port du titre professionnel d'une profession artisanale. Les demandeurs sont : « l'Association Professionnelle de Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d'art », FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE Verzoekschrift tot bescherming van de beroepstitel van conservator-restaurateur van kunstvoorwerpen en cultureel erfgoed Het betreft de bekendmaking van het verzoekschrift tot bescherming van de beroepstitel van conservator-restaurateur van kunstvoorwerpen en cultureel erfgoed, overeenkomstig artikel 4, § 2, van de kaderwet van 24 september 2006 betreffende het voeren van de beroepstitel van een dienstverlenend intellectueel beroep en het voeren van de beroepstitel van een ambachtelijk beroep. De aanvragers zijn : « De Beroepsverening voor Conservators-Restaurateurs van Kunstvoorwerpen »,
« l'Union Nationale des Professions Libérales et Intellectuelles de De « Union Nationale des Professions Libérales et Intellectuelles de
Belgique », Belgique »,
et la « Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen ». en « de Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen ».
Requête de la protection du titre professionnel Verzoekschrift tot reglementering van de beroepstitel
de conservateur-restaurateur d'oeuvres d'art van conservator-restaurateur van kunstvoorwerpen
et de biens culturels en cultureel erfgoed
Sur la base de la loi-cadre du 24 septembre 2006 relative au port du Op basis van de kaderwet van 24 september 2006 betreffende het voeren
titre professionnel d'une profession intellectuelle prestataire de van de beroepstitel van een dienstverlenend intellectueel beroep.
services. (Moniteur belge 16 novembre 2006) (Belgisch Staatsblad 16 november 2006)
1. QUALITE - Chapitre II Art. 3 de la loi-cadre du 24 septembre 2006. 1. HOEDANIGHEID - Hoofdstuk II Art. 3 van de kaderwet van 24 september
1.1. La fédération professionnelle intéressée : 2006. 1.1. De belanghebbende beroepsfederatie :
Association Professionnelle de Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d'art ASBL
Beroepsverening voor Conservators-Restaurateurs van Kunstvoorwerpen Beroepsverening voor Conservators-Restaurateurs van Kunstvoorwerpen
VZW VZW
Association Professionelle de Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres
En abrégé : APROA-BRK, ASBL/VZW numéro d'identification : 681491 d'art ASBL Afgekort : BRK-APROA, ASBL/VZW identificatienummer : 681491 verschenen
parution au Moniteur belge du 9 mai 1991 in het Belgisch Staatsblad van 9 mei 1991
Siège social / maatschappelijke zetel : Leuvensesteenweg 12, 1970 Maatschappelijke zetel / siège social : Leuvensesteenweg 12, 1970
Wezembeek-Oppem Wezembeek-Oppem
1.2. Présentation de l'association professionnelle 1.2. Voorstelling van de beroepsvereniging
L'APROA-BRK a été constituée sous la forme d'une ASBL le 9 mai 1991. De vereniging BRK-APROA werd opgericht als VZW op 9 mei 1991.
Son objet social vise, entre autres, à regrouper les professionnels Haar maatschappelijk doel beoogt, onder andere, het verenigen van
actifs dans le domaine de la conservation-restauration, à oeuvrer pour beroepsmensen die actief zijn in het domein van de
la reconnaissance de la profession, à élaborer des règles d'éthique et conservatie-restauratie, het ijveren voor de erkenning van het beroep,
het opstellen van ethische en deontologische voorschriften en het
de déontologie et de veiller à leur respect. toezien op het respecteren ervan.
L'APROA-BRK est membre fondateur de l'organisation européenne E.C.C.O. BRK-APROA is stichtend lid van de Europese vereniging E.C.C.O.
(European Confederation of Conservator-Restorers' Organizations, ASBL) (European Confederation of Conservator-Restorators' Organizations VZW).
L'organisation internationale E.C.C.O. a été créée en 1991. Elle De internationale vereniging E.C.C.O. werd opgericht in 1991. Ze
regroupe les fédérations professionnelles nationales de verenigt de nationale beroepsverenigingen van
Conservateurs-Restaurateurs des pays de l'Union Européenne sur base de Conservators-Restaurateurs van de landen van de Europese Unie op basis
la définition de la Profession et du code éthique qu'elle a rédigés en
1993 et publiés dans le document officiel : « E.C.C.O. Professional van de Definitie van het beroep en de Ethische code, opgesteld in 1993
en gepubliceerd in het officiële document : « E.C.C.O. Professional
Guidelines ». Guidelines ».
En sa qualité de membre de E.C.C.O., l'APROA-BRK est membre du CEPLIS In haar hoedanigheid als lid van E.C.C.O. is BRK-APROA lid van CEPLIS
(Conseil Européen des Professions Libérales) (Conseil Européen des Professions Libérales)
L'APROA-BRK a été agréée par le Ministère des Classes Moyennes le 12 BRK-APROA werd erkend door het Ministerie van Middenstand op 12 april
avril 1995. 1995.
Elle est représentée au Conseil Supérieur des Indépendants et des Ze wordt vertegenwoordigd in de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de
Petites et Moyennes Entreprises dans la Commission sectorielle 14. Kleine en Middelgrote Ondernemingen in de Commissie sector 14.
La fédération professionnelle intéressée bénéficie du soutien formel De belanghebbende beroepsfederatie geniet van de formele steun van de
des fédérations interprofessionnelles nationales, qui sont
représentatives des professions libérales et autres professions nationale interprofessionele federaties die representatief zijn voor
intellectuelles indépendantes : vrije en intellectuele beroepen :
- UNPLIB : Union nationale des professions libérales et - UNPLIB : Union nationale des professions libérales et
intellectuelles de Belgique, intellectuelles de Belgique,
avenue Adolphe Lacomblé 29, 1030 Bruxelles. avenue Adolphe Lacomblé 29, 1030 Bruxelles.
- FVIB : Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen, - FVIB : Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen,
Spastraat 8, 1000 Brussel. Spastraat 8, 1000 Brussel.
1.3. Demande 1.3. Aanvraag
La loi-cadre du 24 septembre 2006 relative au port du titre De kaderwet van 24 september 2006 betreffende het voeren van de
professionnel d'une profession intellectuelle prestataire de services beroepstitel van een dienstverlenend intellectueel beroep en het
et au port du titre professionnel d'une profession artisanale (M.B. 16 voeren van de beroepstitel van een ambachtelijk beroep (K.B. 16
novembre 2006) offre à la fédération professionnelle intéressée la november 2006) biedt de belanghebbende beroepsfederatie de
possibilité de demander la protection d'un titre professionnel. mogelijkheid om de bescherming van de beroepstitel aan te vragen.
La fédération professionnelle intéressée adresse au Ministre une De belanghebbende beroepsfederatie wendt zich tot de Minister met de
demande de protection du titre professionnel suivant : aanvraag tot bescherming van de volgende beroepstitel :
« Conservator-Restaurateur van kunstvoorwerpen en cultureel erfgoed »
« Conservateur-Restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels » « Conservateur-Restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels »
« Conservator-Restaurateur van kunstvoorwerpen en cultureel erfgoed »
« Konservatoren-Restauratoren von kunstwerken und kulturgut » « Konservatoren-Restauratoren von Kunstwerken und Kulturerbe »
2. TITRE - Chapitre II Art. 4 de la loi-cadre du 24 septembre 2006. 2. TITEL - Hoofdstuk II Art. 4 van de kaderwet van 24 september 2006.
Les demandeurs stipulent que conformément à la loi-cadre du 24 De aanvragers stipuleren, overeenkomstig de kaderwet van 24 september
septembre 2006, personne ne peut porter un titre professionnel 2006, dat niemand een gereglementeerde beroepstitel of een titel die
réglementé ou un titre pouvant engendrer une confusion à l'égard du
titre professionnel réglementé et donner l'impression aux clients tot verwarring met de gereglementeerde beroepstitel kan leiden, mag
qu'il exerce la profession de Conservateur-Restaurateur d'oeuvres voeren en aldus cliënten de indruk geeft dat hij/zij het beroep van
d'art et de biens culturels s'il ne satisfait pas à chacune des Conservator-Restaurateur van kunstwerken en cultureel erfgoed
conditions suivantes : uitoefent tenzij hij/zij voldoet aan elk van volgende voorwaarden :
- le candidat est en possession de l'un des diplômes mentionnés dans - de kandidaat is drager van één van de in deze aanvraag vermelde
cette demande; diploma's;
- le candidat est inscrit sur la liste visée à l'article 3 de la loi - de kandidaat is ingeschreven op de lijst die bedoeld wordt in
du 13 juillet 2006; artikel 3 van de wet van 13 juli 2006;
- le candidat respecte les prescriptions déontologiques que prévoit - de kandidaat respecteert de deontologische voorschriften waarin het
l'arrêté de réglementation du titre. reglementeringsbesluit van de titel voorziet.
L'inscription d'une personne qui exerce cette profession sur la liste De inschrijving van een persoon die het beroep uitoefent, vermeld op
précitée n'est possible qu'après avoir satisfait au paiement annuel et voornoemde lijst, is alleen mogelijk nadat voldaan werd aan het
non remboursable des droits d'inscription. jaarlijks, niet terugbetaalbaar inschrijvingsrecht.
Au vu du rôle et des compétences du Conservateur-Restaurateur Gezien de rol en de competenties van de Conservator-Restaurateur van
d'oeuvres d'art et de biens culturels, cette requête est introduite kunstwerken en cultureel erfgoed, werd dit verzoekschrift opgesteld op
sur la base juridique des professions intellectuelles prestataires de de juridische basis van de intellectuele dienstverlenende beroepen
services (titre II de la loi-cadre). (titel II van de kaderwet).
2.1. Définition de la profession 2.1. Definitie van het beroep
« Le Conservateur-Restaurateur est un professionnel qui a la « De Conservator-Restaurateur is een professioneel die de opleiding,
formation, la connaissance, les aptitudes, l'expérience et les de kennis, de bekwaamheden, de ervaring en het begripsvermogen bezit
facultés de compréhension pour agir dans le but de préserver les biens om te kunnen optreden met de bedoeling om het cultureel erfgoed voor
culturels pour le futur et selon les considérations décrites de toekomst te bewaren en dit volgens de overwegingen zoals hierna
ci-dessous. omschreven.
Le rôle fondamental du Conservateur-Restaurateur est de préserver les De belangrijkste opdracht van de Conservator-Restaurateur is het
biens culturels au bénéfice des générations présentes et futures. Le bewaren van het cultureel erfgoed voor de huidige en toekomstige
Conservateur-Restaurateur contribue à la compréhension des biens generaties. De Conservator-Restaurateur draagt bij tot het begrijpen
culturels dans le respect de leur signification esthétique et van het cultureel erfgoed met respect voor zijn esthetische en
historique et de leur intégrité physique. historische betekenis en zijn fysische integriteit.
Le Conservateur-Restaurateur a pour mission l'examen diagnostique, les De Conservator-Restaurateur staat in voor het onderzoek en de
traitements de conservation et de restauration du bien culturel et la diagnose, voor de conservatie- en restauratiebehandelingen en voor de
documentation de ces interventions. » documentatie van zijn ingrepen. »
Cette partie de définition de la profession par E.C.C.O. rend compte Dit onderdeel van de definitie van het beroep, opgesteld door E.C.C.O.
de la portée intellectuelle de l'exercice de la wijst op de intellectuele draagwijdte van het uitoefenen van het
conservation-restauration. Cette notion est renforcée par l'existence
au sein de toutes les organisations professionnelles nationales ou beroep conservatie-restauratie. Dit wordt nog benadrukt door de
internationales de codes éthiques ou déontologiques. ethische of deontologische codes van alle nationale en internationale
Comme stipulé dans la définition de la profession intellectuelle beroepsverenigingen. Zoals duidelijk gesteld in de definitie van dienstverlenend
prestataire de service, le conservateur-restaurateur agit à la fois intellectueel beroep, handelt de conservator-restaurateur zowel in het
dans l'intérêt d'un mandant et dans l'intérêt de la collectivité. Il belang van de opdrachtgever als van de gemeenschap. Hij beschikt
jouit de l'indépendance nécessaire tant pour exercer sa profession que hiervoor over de nodige zelfstandigheid om zijn beroep uit te oefenen
pour assumer la responsabilité des actes professionnels qu'il accomplit. en om de verantwoordelijkheid op te nemen van zijn beroepsuitoefening.
2.2. Portée et signification des termes du titre : 2.2. Draagwijdte en betekenis van de termen van de titel
2.2.1. « Conservateur-restaurateur » : 2.2.1. « Conservator-restaurateur »
Le terme de « restaurateur » d'oeuvres d'art est courant dès le 18e De term « restaurateur » is in gebruik sinds de 18e eeuw. De term «
siècle. Cependant, le terme « restauration » ne prend en compte que la conservatie » waarbij het respect voor het origineel object leidde tot
notion de remise à neuf décriée dès le 19e siècle où apparaît alors la
notion supplémentaire et indissociable de « conservation » tendant au minimale interventies werd hieraan toegevoegd, omdat « restauratie »
respect de l'originalité de l'objet par des interventions strictement nog teveel vernieuwing opriep, hetgeen sinds de 19e eeuw niet meer
limitées. aanvaard werd.
Ces deux notions sont aujourd'hui les deux approches de l'intervention Deze twee aspecten vormen thans de twee benaderingen van fysische
physique sur les oeuvres d'art et les biens culturels. Les interventies op kunstwerken en cultureel erfgoed. De kennis en
connaissances et la sensibilité du « conservateur-restaurateur » lui gevoeligheid van de « conservator-restaurateur » laten hem toe een
permettront d'opter, au cas par cas, pour l'une ou les deux types keuze te maken voor ofwel één ofwel beide interventiemogelijkheden.
d'interventions. Wat de draagwijdte is van de ingrepen van de beroepsmensen werd
La prise en considération de l'étendue des actes du professionnel a vastgelegd in het Charter van Venetië (1964) opgesteld door de ICOM
été entérinée dès 1964 sous l'égide de l'ICOM (Conseil International (International Council of Museums) en de UNESCO. In dit Charter werden
des Musées) et de l'UNESCO par la Charte de Venise, document onder andere de noties van conservatie en restauratie gedefinieerd.
définissant entre autres les notions de conservation et de restauration. De nieuwe benaming van het beroep werd geofficialiseerd in het
La nouvelle dénomination du professionnel a été officialisée dès 1984 ICOM-Charter van Kopenhagen van 1984 met als titel « De
à Copenhague par l'ICOM dans le document « Le
conservateur-restaurateur : une définition de la profession ». conservator-restaurateur : een definitie van het beroep ».
Cette dénomination est aujourd'hui la seule reconnue et acceptée par Deze benaming is thans de enige die erkend en aanvaard is door
E.C.C.O. E.C.C.O.
2.2.2. « oeuvres d'art » et « biens culturels » Historiquement, la notion de conservation-restauration est intimement liée à l'oeuvre d'art. Cependant, les collections publiques ou privées se sont enrichies de quantité d'objets du passé qui ne sont pas toujours porteur d'esthétique (oeuvre d'art) ou du moins au sein desquels cette notion reste subjective. Ces objets sont témoins de l'Histoire et conservés à ce titre. Ils peuvent être liés à la vie privée du passé, à l'histoire militaire, des différents métiers, des techniques, de la science etc. Le conservateur-restaurateur est régulièrement amené à intervenir sur ce type d'objets regroupés sous l'appellation de « biens culturels ». « Le Conservateur-Restaurateur a une responsabilité particulière lors d'un traitement apporté à des originaux irremplaçables, souvent uniques et d'une grande valeur artistique, religieuse, historique, scientifique, culturelle, sociale ou économique. La valeur de tels objets réside dans le caractère de leur fabrication, dans leur témoignage direct en tant que documents historiques et donc dans leur authenticité ». Ces objets « sont l'expression significative de la vie spirituelle, religieuse et artistique du passé, souvent les documents d'une situation historique, que ce soient des oeuvres de première importance ou simplement des objets de la vie quotidienne ». 2.2.2. « Kunstwerken » en « cultureel erfgoed » Historisch gezien is de notie conservatie-restauratie nauw verbonden met het kunstwerk. Openbare en privéverzamelingen hebben hun collecties uitgebreid met tal van voorwerpen uit het verleden die echter niet altijd van esthetische aard zijn (kunstwerk) of waarvan de esthetische waarde subjectief is. Deze objecten zijn getuigen van de Geschiedenis en worden als dusdanig bewaard. Ze kunnen in verband staan met het leven in het verleden, de militaire geschiedenis, de diverse beroepen, technieken, wetenschap enz. De inbreng van de conservator-restaurateur wordt ook regelmatig gevraagd voor de behandeling van deze objecten, die vallen onder de noemer van « cultureel erfgoed ». « De Conservator-Restaurateur draagt een bijzondere verantwoordelijkheid bij de behandeling van onvervangbare originele objecten, vaak uniek en van grote artistieke, godsdienstige, historische, wetenschappelijke, culturele, sociale en economische waarde. De waarde van dergelijke objecten ligt in de aard van hun ontstaansproces, in hun rechtstreeks getuigenis als historische documenten en dus van hun authenticiteit ». Deze objecten « zijn kenmerkende uitingen van het spirituele, religieuze en artistieke leven van het verleden en vaak getuigen ze van een historische situatie, of het nu meesterwerken zijn of gewoon voorwerpen uit het dagelijkse leven. »
2.3. Différences avec les professions apparentées 2.3. Verschillen met aanverwante beroepen
« Les activités professionnelles du conservateur-restaurateur sont « De professionele activiteiten van de conservator-restaurateur zijn
différentes de celles des professions artistiques ou artisanales. Un verschillend van de artistieke of ambachtelijke beroepen. Eén van de
des critères fondamentaux de cette différence est que par son essentiële criteria voor dit verschil, is dat de
activité, le conservateur-restaurateur ne crée pas d'objets culturels conservator-restaurateur geen nieuwe culturele objecten creëert.
nouveaux. Reconstruire physiquement ce qui n'existe plus ou ne peut Fysische reconstuctie van wat verdwenen is of niet kon worden bewaard,
être préservé est du domaine de l'artisanat ou des professions is het domein van de ambachtsman of van artistieke beroepen zoals
artistiques telles que ferronniers, doreurs, ébénistes, décorateurs et siersmeden, vergulders, meubelmakers, decorateurs en andere. Ze kunnen
autres. Cependant, ceux-ci peuvent aussi bénéficier considérablement echter eveneens aanzienlijk bijdragen tot ontdekkingen en kennis van
des découvertes et des connaissances des conservateurs-restaurateurs. de conservators-restaurateurs.
Le conservateur restaurateur se distingue d'autres professionnels par De conservator-restaurateur onderscheidt zich van de andere beroepen
sa formation spécifique en conservation-restauration. » door zijn specifieke opleiding in conservatie-restauratie. »
2.4. Activité professionnelle recouverte par ce titre « Le Conservateur-Restaurateur est un professionnel qui a la formation, la connaissance, les aptitudes, l'expérience et les facultés de compréhension pour agir dans le but de préserver les biens culturels pour le futur et selon les considérations décrites ci-dessous. Le rôle fondamental du Conservateur-Restaurateur est de préserver les biens culturels au bénéfice des générations présentes et futures. Le Conservateur-Restaurateur contribue à la compréhension des biens culturels dans le respect de leur signification esthétique et historique et de leur intégrité physique. Le Conservateur-Restaurateur a pour mission l'examen diagnostique, la définition des traitements à effectuer, la réalisation des traitements de conservation et de restauration du bien culturel et la documentation de ces interventions. L'examen diagnostique consiste à déterminer les matériaux constitutifs et l'état de conservation du bien culturel, à identifier ses altérations, leur nature et leur étendue, à évaluer les causes des 2.4. Werkveld van deze titel « De Conservator-Restaurateur is een professioneel die de opleiding, de kennis, de bekwaamheid, de ervaring en het bevattingsvermogen bezit om te handelen met als doel het cultureel erfgoed te bewaren voor de toekomst en volgens onderstaande beschouwingen. De belangrijkste taak van de Conservator-Restaurateur is het cultureel erfgoed te bewaren voor de huidige en toekomstige generaties. De conservator-restaurateur draagt bij tot het begrijpen van het cultureel erfgoed door het respecteren van hun esthetische en historische betekenis en hun fysische integriteit. De conservator-restaurateur heeft als opdracht een diagnostisch onderzoek uit te voeren, de uit te voeren behandeling te bepalen, de conservatie-restauratiebehandelingen van het cultureel erfgoed uit te voeren en deze behandeling te documenteren. Het vooronderzoek bestaat uit de omschrijving van de diverse materialen en de bewaringstoestand, de identificatie van de schade, de aard en de draagwijdte ervan, de evaluatie van de oorzaken van
dégradations, à déterminer le type et l'étendue de l'intervention degradatie, de beschrijving van de aard en de draagwijdte van de
nécessaire à sa préservation. Il comprend l'étude de la documentation se rapportant au bien culturel. - La conservation préventive consiste à agir indirectement sur le bien culturel, afin d'en retarder la détérioration ou d'en prévenir les risques d'altération en créant les conditions optimales de préservation compatibles avec son usage social. La conservation préventive s'exerce aussi lors de la manipulation, l'utilisation, le transport, le conditionnement, le stockage et l'exposition des biens culturels. - La conservation curative consiste principalement à intervenir directement sur le bien culturel dans le but d'en retarder l'altération. - La restauration consiste à intervenir directement sur des biens culturels endommagés ou détériorés dans le but d'en faciliter la lecture tout en respectant autant que possible leur intégrité esthétique, historique et physique. - La documentation se compose d'un enregistrement précis d'images et d'écrits de toutes les actions entreprises et des raisonnements les fondant. Un exemplaire du rapport doit être remis au propriétaire du patrimoine culturel ou à son représentant, et doit rester accessible. Toute exigence complémentaire pour le stockage, l'entretien, l'exposition ou l'accès aux biens culturels doit être précisée dans ce document. Le rapport reste la propriété intellectuelle du Conservateur-Restaurateur, et devra être conservé pour de futures références. En outre, le Conservateur-Restaurateur est notamment compétent pour : - développer des programmes et des études de conservation-restauration; - apporter conseil et assistance technique pour la conservation-restauration des biens culturels; noodzakelijke behandeling. Dit omvat eveneens de studie van de documentatie van betreffend cultureel erfgoed. - Preventieve conservatie is onrechtstreeks ingrijpen in het cultureel erfgoed, teneinde het verval te vertragen of schade te voorkomen, door de beste voorwaarden te scheppen voor het behoud in combinatie met de sociale functie. Preventieve conservatie heeft ook te maken met manipulatie, gebruik, transport, klimaatscondities, stockeren en tentoonstellen van cultureel erfgoed. - Curatieve conservatie is vooral rechtstreeks ingrijpen op het cultureel erfgoed met als doel de schade te vertragen. - Restauratie is het rechtstreeks ingrijpen op beschadigd of gedegradeerd cultureel erfgoed met als doel het « lezen » ervan te bevorderen met zoveel mogelijk respect voor de esthetische, historische en fysische integriteit. - Documentatie bestaat uit een nauwkeurige registratie in beeld en geschrift van alle uitgevoerde behandelingen en de argumentatie waarop deze gebaseerd zijn. Een exemplaar van het verslag wordt bezorgd aan de eigenaar of zijn vertegenwoordiger en moet toegankelijk blijven. Elk aanvullend advies voor stockering, onderhoud, tentoonstelling of ontsluiting van het cultureel erfgoed moet in het verslag vermeld worden. Het verslag blijft de intellectuele eigendom van de conservateur-restaurateur, en dient bewaard voor latere referenties. Verder is de Conservator-Restaurateur onder andere bevoegd voor : - de ontwikkeling van programma's en studies over conservatie-restauratie; - technische raad en bijstand voor de conservatie-restauratie van het cultureel erfgoed;
- fournir des rapports techniques sur les biens culturels en excluant - het leveren van technische rapporten over het cultureel erfgoed,
toute appréciation sur leur valeur marchande; evenwel zonder waardering van hun handelswaarde;
- conduire des recherches relatives à la conservation-restauration; - onderzoek betreffende conservatie-restauratie;
- contribuer aux programmes d'éducation et d'enseignement; - medewerking aan programma's voor educatie en onderwijs;
- diffuser des informations liées aux examens, aux traitements et aux - de verspreiding van informatie uit analyses, behandelingen en
recherches; onderzoek;
- promouvoir une meilleure connaissance de la conservation-restauration. » - de bevordering van een betere kennis van conservatie-restauratie. »
2.5. Champ d'action du Conservateur-Restaurateur 2.5. Actieterrein van de Conservator-Restaurateur
Le Conservateur-Restaurateur intervient sur tout objet culturel ou De conservator-restaurateur behandelt culturele of artiestieke
artistique de collection publique ou privée. « Les conservateurs-restaurateurs travaillent dans les musées, dans les services officiels de protection du patrimoine, dans des entreprises de conservation privées ou de manière indépendante. » L'enseignement reconnu de la conservation-restauration adopte un système de spécialisation progressive vers un domaine particulier durant le cursus des études. Les organisations professionnelles nationales regroupent leurs membres par spécialité académique (documents graphiques, céramique et verre, mobilier, peintures, peintures murales, sculptures, vitraux...) et/ou par type de matériau (pierre, bois, cuir, textile,...). L'éventail des objets traités est très large mais la division par spécialité, tant au sein de l'enseignement que lors de l'exercice professionnel, permet une compétence véritable. 2.6. Domaine d'application du titre professionnel. Le titre de Conservateur-Restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels est porté exclusivement dans le cadre d'une profession intellectuelle prestataire de services. Le titre professionnel à protéger est destiné en premier lieu aux praticiens de l'activité professionnelle indépendante de Conservateur-Restaurateur d'oeuvres d'art et de biens culturels. Les demandeurs proposent d'étendre la protection du titre professionnel aux employés salariés et fonctionnaires. Le titre professionnel réglementé doit être utilisé par les personnes qui exercent la profession de telle sorte que le client ne puisse pas être induit en erreur, que ce soit par quelque autre association de mots dans laquelle le titre ou une abréviation de celui-ci apparaît ou dans quelque forme de traduction. objecten uit openbare of privéverzamelingen. « Conservators-restaurateurs werken in musea, in officiële erfgoedinstellingen, in restauratiefirma's of als zelfstandigen. » In erkende opleidingen in conservatie-restauratie wordt een systeem van progressieve specialisatie tijdens de duur van de studies gehanteerd. De nationale beroepsverenigingen groeperen hun leden volgens hun academische specialisatie (grafische documenten, keramiek en glas, meubilair, schilderijen, muurschilderingen, sculptuur, glasramen...) en/of naar materiaalsoort (steen, hout, leder, textiel...). Het aanbod van voorwerpen is heel groot, maar de onderverdeling in specialisaties, zowel in het onderwijs als in het uitoefenen van het beroep, laat een echte deskundigheid toe. 2.6. Domein van toepassing van de beroepstitel De titel van Conservator-Restaurateur van kunstwerken en cultureel erfgoed wordt uitsluitend gevoerd in het kader van een dienstverlenend intellectueel beroep. De te beschermen beroepstitel is in de eerste plaats bestemd voor de zelfstandige conservators-restaurateurs van kunstwerken en cultureel erfgoed. De aanvragers stellen voor om de bescherming van de beroepstitel uit te breiden naar werknemers en ambtenaren. De gereglementeerde beroepstitel moet gebruikt worden door personen die het beroep als zodanig uitoefenen, zodat de klant niet kan misleid worden noch door een associatie van termen waarin de titel of een afkorting ervan voorkomt of in één of andere vertaling.
2.7. Diplôme requis 2.7. Vereiste diploma's
Les demandeurs indiquent ci-dessous les diplômes pris en considération De aanvragers duiden hieronder de vereiste diploma's om de
pour porter le titre professionnel et être repris sur la liste de la beroepstitel te dragen en om opgenomen te worden op de lijst van de
commission administrative des Conservateurs-restaurateurs d'oeuvres administratieve commissie van Conservators-Restaurateurs van
d'art et de biens culturels. Le candidat doit être détenteur de l'un kunstwerken en cultureel erfgoed. De kandidaat moet houder zijn van
des diplômes suivants : één van de volgende diploma's :
- Avoir obtenu un diplôme de Master en Conservation-Restauration - een diploma van Meester in Conservatie-Restauratie van kunstwerken
d'oeuvres d'art et /ou de biens culturels dans l'un des Etats membres en /of cultureel erfgoed in één van de lidstaten van de Europese Unie
de l'Union Européenne ou dans un autre Etat étant partie dans l'accord of in een andere Staat die deel uitmaakt van het het akkoord over de
relatif à l'Espace Economique Européen. Economische Europese Ruimte.
Il est dispensé actuellement en Belgique par l'enseignement supérieur Het diploma wordt in België uitgereikt door het hoger onderwijs van
de type universitaire ou apparenté sous l'intitulé « universitair of gelijkgesteld niveau onder de benaming «
conservation-restauration d'oeuvres d'art » et/ou « de biens culturels Conservatie-Restauratie van kunstwerk en/of cultureel erfgoed » in de
» dans les établissements suivants : volgende instellingen :
a) Ecole Nationale Supérieure des Arts Visuels de la Cambre, Bruxelles a) Ecole Nationale Supérieure des Arts Visuels de la Cambre, Bruxelles
« Master en art plastique, visuel et de l'espace : « Master en art plastique, visuel et de l'espace :
conservation-restauration d'oeuvres d'art » (délivrance du diplôme conservation-restauration d'oeuvres d'art » (uitreiking van het
Master à partir de l'année académique 2008-2009); diploma van Meester vanaf het academisch jaar 2008-2009);
b) Koninklijke Academie voor Schone kunsten, Antwerpen « Master in de b) Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Antwerpen « Meester in de
Conservatie en de Restauratie » (délivrance du diplôme Master à partir Conservatie en de Restauratie » (uitreiking van het diploma van
de l'année académique 2006-2007); Meester vanaf academisch jaar 2006-2007) :
c) Ecole Supérieure des Arts Saint-Luc, Liège : « Master en c) Ecole Supérieure des Arts Saint-Luc in Luik : « Master en
conservation, restauration des oeuvres d'art » (délivrance du diplôme conservation-restauration d'oeuvres d'art » (uitreiking van het
Master à partir de l'année académique 2007-2008). diploma van Meester vanaf het academisch jaar 2007-2008).
- Avoir obtenu un diplôme de Conservation-Restauration d'oeuvres d'art - Een diploma behaald hebben in Conservatie-Restauratie van
ou de Restauration d'oeuvres d'art dans l'Enseignement supérieur belge kunstwerken of in Restauratie van kunstwerken aan het hoger onderwijs
de type long (second cycle). van het lange type (tweede cyclus).
- Avoir obtenu un diplôme en Conservation-Restauration d'oeuvres d'art - Een diploma behaald hebben in Consevatie-Restauratie van kunstwerken
et/ou de biens culturels de type long dans l'un des Etats membres de en/of cultureel erfgoed, van het lange type in één van de Europese
l'Union Européenne ou dans un autre Etat étant partie dans l'accord lidstaten of in een andere Staat die deel uitmakt van het akkoord over
relatif à l'Espace Economique Européen. de Economische Europese Ruimte.
- Les diplômes de Conservateurs-Restaurateurs obtenus en dehors de - De diploma's van Conservators-Restaurateurs behaald buiten de
l'Union Européenne pourront être évalués afin d'en déterminer Europese Unie zullen worden geëvalueerd om hun equivalentie te
l'équivalence. Cette compétence ressortit du pouvoir des Communautés. bepalen. Deze bevoegdheid valt onder het gezag van de Gemeenschappen.
2.8. Justification du niveau de diplôme : 2.8. Verantwoording van het diplomaniveau :
Au vu du caractère irremplaçable des objets sur lesquels intervient le Gezien het onvervangbare karakter van de voorwerpen die de
Conservateur-Restaurateur et de la portée des informations historiques Conservateur-Restaurateur behandelt en de draagwijdte aan hun
et artistiques qu'ils contiennent, afin de respecter le passé culturel historische en artistieke informatie, teneinde het culturele verleden
européen voire mondial, il est important que la qualification du in Europese context en wereldwijd te respecteren, is het belangrijk
conservateur-restaurateur soit de niveau universitaire ou apparenté. dat de kwalificaties van de conservator-restaurateur van universitair
of gelijkgesteld niveau zijn.
« L'enseignement s'appuie sur les normes éthiques les plus élevées de « Het onderwijs steunt op de hoogste ethische beroepsnormen, die als
la profession qui ont pour objectif de respecter le caractère original doel hebben om het origineel karakter van het cultureel erfgoed en
du bien culturel et sa signification artistique, historique, zijn artistieke, historische, wetenschappelijke, spirituele of
scientifique, spirituelle, ou religieuse. religieuze waarde te respecteren.
A l'issue de leur formation, les diplômés doivent être capables dans Na hun opleiding moeten de gediplomeerden in staat zijn hun werk uit
leur travail d'avoir le sens des responsabilités dans le domaine de la te voeren met verantwoordelijkheid op het gebied van de
conservation-restauration des biens culturels, notamment pour les conservatie-restauratie van cultureel erfgoed, met name voor de meest
interventions techniques, scientifiques et artistiques les plus gespecialiseerde technische, wetenschappelijke en artistieke
spécialisées. interventies.
Ils doivent être également capables de collaborer avec toutes les Ze moeten eveneens in staat zijn om samen te werken met andere
professions impliquées dans la préservation des biens culturels. beroepen die betrokken zijn bij het behoud van het cultureel erfgoed.
Les diplômés doivent aussi être capables de mener une recherche De gediplomeerden moeten ook in staat zijn een zelfstandig onderzoek
indépendante dans le domaine de la conservation-restauration et de uit te voeren op het gebied van conservatie-restauratie en de
l'histoire des techniques. geschiedenis van de technieken.
L'enseignement a aussi pour but de développer toutes les autres Het onderwijs heeft eveneens tot doel het ontwikkelen van alle andere
capacités du Conservateur-Restaurateur conformément à la définition de bekwaamheden van de Conservator-Restaurateur overeenkomstig met de
la profession qu'en donne ECCO. » definitie van het beroep opgegeven door E.C.C.O. »
Les matières enseignées doivent procéder d'un équilibre entre théorie De onderwijsmaterie moet een evenwicht nastreven tussen theorie en
et pratique. praktijk.
2.9. Pratique professionnelle 2.9. Beroepspraktijk
Sur base de l'obtention d'un diplôme repris au point 2.7, aucune Op basis van het behalen van een diploma vermeld in punt 2.7, is geen
pratique professionnelle n'est requise. beroepspraktijk vereist.
2.10. Motivations tenant compte de l'intérêt général 2.10. Motivering die rekening houdt met het algemeen belang
Rôle social du Conservateur-Restaurateur : Maatschappelijke rol van de Conservator-Restaurateur :
« Les objets auxquels une société attribue une valeur artistique, « De objecten waaraan een samenleving een bijzondere artistieke,
historique, documentaire, esthétique, scientifique ou religieuse historische, documentaire, esthetische, wetenschappelijke of
particulière sont appelés communément « biens culturels »; ils religieuse waarde toekent, worden gewoonlijk « cultureel erfgoed »
constituent un patrimoine matériel et culturel pour les générations à genoemd; ze vormen het materieel en cultureel erfgoed voor de
venir. Puisque ceux-ci ont été confiés aux soins du toekomstige generaties. Vermits dit door de maatschappij aan de
Conservateur-Restaurateur par notre société, ce dernier a une Conservator-Restaurateur wordt toevertrouwd, heeft deze laatste een
responsabilité particulière envers le bien culturel mais aussi envers buitengewone verantwoordelijkheid tegenover het cultureel erfgoed maar
son propriétaire ou son responsable juridique, son auteur ou son eveneens tegenover de eigenaar of de juridisch verantwoordelijke, de
créateur, le public et la postérité. auteur of maker, het publiek en het nageslacht.
Ces principes contribuent à la sauvegarde de tous les biens culturels, Zijn principes dragen bij tot het behoud van het cultureel ergoed,
quels que soient leur propriétaire, leur époque ou leur valeur même ongeacht de eigenaar, de datering en de waarde, zelfs als het om
s'ils sont à l'état de fragments. » fragmenten gaat. »
Statut et niveau de formation : Statuut en opleidingsniveau :
En l'absence de toute forme de statut professionnel du Bij gebrek aan elke vorm van juridisch statuut van de
Conservateur-Restaurateur, il existe un danger évident de confier les Conservator-Restaurateur, bestaat duidelijk het gevaar dat
actes de conservation-restauration à des personnes n'ayant pas les conservatie-restauratiebehandelingen toevertrouwd worden aan personen
qualifications requises. zonder de vereiste kwalificaties.
Par ailleurs, « chaque Etat [en Europe] a mis en place des Overigens « beschikt elke staat (in Europa) over instituten en
institutions et des services spécialisés, et adopté un cadre gespecialiseerde diensten en over een wettelijk kader om het cultureel
législatif au terme duquel des biens culturels, reconnus pour leur erfgoed van historisch, artistiek of ander erfgoedbelang te
valeur historique ou artistique, ou suivant d'autres critères onderwerpen aan een wettelijk kader dat onder andere maatregelen kan
patrimoniaux, sont soumis à un régime juridique qui peut notamment voorzien voor zijn conservatie-restauratie. (...).
prévoir les mesures pour leur conservation-restauration. [...]. Maar het onderzoek van de wettelijke systemen van bescherming van
Mais l'analyse des systèmes juridiques de protection des biens culturel erfgoed en het in kaart brengen van situaties waarmee de
culturels et le recensement des situations auxquelles sont confrontés professionele conservators-restaurateurs worden geconfronteerd, tonen
les professionnels de la conservation-restauration révèlent de graves grote lacunes die de efficiëntie kunnen compromitteren van deze
lacunes susceptibles de compromettre l'effectivité des principes de wettelijke beschermingsprincipes en van de kwaliteit van de diensten
protection énoncés par ces systèmes juridiques et la qualité des
services et travaux de conservation-restauration. » en werken van conservatie-restauratie. »
Une des lacunes les plus importantes concerne le statut et la Eén van de grootste lacunes betreft het statuut en de kwalificatie van
qualification du Conservateur-Restaurateur en charge des différents de Conservator-Restaurateur die belast wordt met diverse
travaux de conservation-restauration. conservatie-restauratiewerkzaamheden.
« Tous les Etats européens n'ont pas encore adopté de mesures visant à « Nog niet alle Europese Staten hebben de maatregelen aanvaard voor
reconnaître un niveau de formation et une qualification élevés pour een hoog opleidingsniveau en hoge kwalificatienormen voor de
l'exercice de la profession de conservateur-restaurateur. Pour pallier uitoefening van het beroep van Conservator-Restaurateur. Om tegemoet
ces insuffisances institutionnelles, la Confédération Européenne des te komen aan deze institutionele tekortkomingen, heeft de Europese
Organisations de Conservateurs-Restaurateurs (E.C.C.O.) a adopté, en Federatie van Conservators-Restaurateurs (E.C.C.O.) in 1993 de «
1993, les « Règles professionnelles d'E.C.C.O. » définissant les Professionnal Guidelines » uitgewerkt waarin de voorwaarden worden
conditions d'exercice de la conservation-restauration, le niveau de omschreven voor de uitoefening van het beroep van
formation requis pour l'exercice de la profession et les principes conservator-restaurateur, het vereiste opleidingsniveau en de
déontologiques que ses professionnels doivent respecter. A ce jour, deontologische voorschriften die haar beroepsleden moeten respecteren.
vingt associations professionnelles réparties dans dix sept Etats Tot op heden hebben 20 beroepsverenigingen verdeeld over 17 Europese
européens ont adhéré aux « Règles professionnelles I, II et III » lidstaten ingestemd met deze « Professionnal Guidelines I, II, en II ».
mises au point par E.C.C.O. Op Europees niveau, heeft de E.C.C.O. in samenwerking met andere
Au niveau européen, en partenariat avec d'autres institutions, instellingen bijgedragen tot de verspreiding van de beroeps- en
E.C.C.O. a contribué à la diffusion de ses règles professionnelles et deontologische voorschriften voor de conservatie-restauratie, in het
des normes déontologiques pour la conservation-restauration, notamment bijzonder door haar betrokkenheid in het aanvaarden van het Document
par son implication dans l'adoption du Document de Pavie en 1997 lors van Pavia in 1997 tijdens de topconferentie gewijd aan de definitie
du sommet consacré à la définition d'un profil européen du
conservateur-restaurateur. Ce document a été entériné par le Comité de van een Europees profiel voor de conservator-restaurateur. Dit
conservation du Conseil International des Musées (ICOM). document werd bekrachtigd door de International Council of Museums
La communauté professionnelle, avec l'appui d'ECCO, a identifié en (ICOM-CC).
1998 dans le Document de Vienne, la nécessité de préciser le rôle et De beroepswereld heeft met de steun van E.C.C.O., in 1998 in het
Document van Wenen, op de noodzaak gewezen om de rol en de
la responsabilité des conservateurs-restaurateurs dans les processus verantwoordelijkheid van conservators-restaurateurs in het proces van
de conservation-restauration. En 2000, le rapport sur les « de conservatie-restauratie te benadrukken. In 2000 heeft het rapport
conservateurs-restaurateurs des biens culturels en Europe : centres et over « conservators-restaurateurs van cultureel erfgoed in Europa :
instituts de formation (CON.B.E.FOR) » a mis en évidence l'exigence centra en vormingsinstituten (CON.B.E.FOR) » gewezen op de vereiste
d'une qualification et d'un niveau de formation élevés des van een kwalificatie en een hoog opleidingsniveau voor
conservateurs-restaurateurs. Cet objectif est notamment développé dans conservators-restaurateurs. Dit werd verder uitgewerkt binnen het «
le cadre de l'European Network for Conservation-Restoration Education European Network for Conservation-Restoration Education (ENCoRE) » dat
(ENCoRE) qui propose des principes communs pour la formation des gemeenschappelijke principes voor de opleiding van
conservateurs-restaurateurs. conservators-restaurateurs vooropstelt.
Les efforts de la communauté professionnelle ne constituent qu'une De inspanningen van de beroepswereld vormen slechts één stap en deze
étape et doivent être relayés par les pouvoirs publics - responsables
de la protection du patrimoine culturel - afin que soient diffusées gemeenschappelijke normen voor conservatie-restauratiewerken alsook de
les normes communes relatives aux conditions d'exercice de la conservation-restauration, ainsi que les principes déontologiques. En effet, la qualité des interventions et des projets de conservation-restauration est une condition essentielle pour assurer la protection et la pérennité du patrimoine culturel européen. Cette qualité est étroitement liée à la reconnaissance, au niveau européen, d'un statut professionnel du conservateur-restaurateur ». 2.11. Nécessité d'une déontologie garante d'un niveau qualitatif. Au travers de la déontologie définie par E.C.C.O., la protection du patrimoine et la protection des personnes intéressées sont assurés. Dans ce cadre, on trouve entre autres : a) Les obligations envers le propriétaire ou le responsable juridique du bien culturel : information, discrétion, biens volés,... deontologische principes moeten overgenomen worden door de overheden die verantwoordelijk zijn voor de bescherming van het cultureel erfgoed. De kwaliteit van de interventies en van de conservatie-restauratieprojecten is een essentiële voorwaarde voor de bescherming en het behoud van het cultureel erfgoed. Deze kwaliteit is rechtstreeks verbonden met de erkenning, op Europees niveau, van een beroepsstatuut van de conservator-restaurateur. » 2.11. Noodzaak voor een deontologie die een kwalitatief hoog niveau garandeert Met de deontologische principes zoals geformuleerd door de E.C.C.O. zijn de bescherming van het erfgoed en de bescherming van belanghebbende personen verzekerd. Hierin vinden we het volgende terug : a) De verplichtingen tegenover de eigenaar of de juridisch verantwoordelijke van het cultureel erfgoed : informatie, discretie, gestolen goederen,...
b) Les obligations envers les confrères et l'ensemble de la profession b) De verplichtingen tegenover de collega's en de beroepswereld :
: respect et intégrité, contribution à la formation, incompatibilité respect en integriteit, bijdrage tot de opleiding, onverenigbaarheid
avec le commerce des biens culturels, formes de publicité,... met handel van cultureel erfgoed, het voeren van publiciteit,...
c) Les obligations envers le bien culturel : compétence, c) De verplichtingen tegenover het cultureel erfgoed : deskundigheid,
responsabilité, interdiction d'opinion personnelle, intervention au verantwoordelijkheid, verbod van persoonlijke opinie, minimale
stricte nécessaire, respect de l'intégrité esthétique, historique et interventie, respect voor de esthetische, historische en materiële
matérielle du bien culturel, réversibilité des interventions, integriteit van het cultureel erfgoed, reversibiliteit van de
documentation,... behandeling, documentatie,...
2.11.1. Règles de déontologie se rapportant à l'information et à la 2.11.1. Deontologische regels die betrekking hebben op de informatie
protection du consommateur. en de bescherming van de consument
Article 1er : Il est interdit au Conservateur-Restaurateur de Artikel 1 : Het is verboden aan de Conservator-Restaurateur om zich
s'allouer indûment certains titres ou compétences. ten onrechte bepaalde titels of vaardigheden toe te kennen.
Article 2 : La profession de Conservateur-Restaurateur constitue une Artikel 2 : Het beroep conservator-restaurateur bestaat uit een
activité d'intérêt public et doit être exercée dans le respect des activiteit van algemeen belang en moet worden uitgeoefend met respect
lois et des conventions nationales et européennes, en particulier voor de nationale en Europese wetten en conventies, in het bijzonder
celles qui concernent les biens volés. deze betreffende gestolen goederen.
Article 3 : Le traitement d'un bien culturel doit être documenté par Artikel 3 : De behandeling van het cultureel erfgoed moet
un dossier comprenant écrits et images relatifs à l'examen gedocumenteerd worden in een dossier dat tekst en afbeeldingen bevat
diagnostique, à toute intervention de conservation et/ou de betreffende het onderzoek, alle ingrepen van conservatie en/of
restauration et à toutes autres informations pertinentes. Le rapport restauratie en alle andere relevante informatie. Het verslag moet
doit également inclure les noms de tous ceux qui ont réalisé les eveneens alle namen vermelden van de uitvoerders. Een kopie moet
travaux. Une copie du rapport doit être remise au propriétaire ou au worden afgegeven aan de eigenaar of verantwoordelijke van het
responsable du bien culturel et doit rester accessible. Le dossier cultureel erfgoed en moet toegankelijk blijven. Het dossier blijft de
demeure la propriété intellectuelle du Conservateur-Restaurateur et intellectuele eigendom van de Conservator-Restaurateur en zal worden
sera conservé pour de futures références. bewaard voor toekomstige verwijzingen.
Article 4 : Le Conservateur-Restaurateur ne doit entreprendre que les Artikel 4 : De Conservator-Restaurateur mag alleen behandelingen
interventions pour lesquelles il est compétent. Le uitvoeren waarvoor hij competent is. De Conservator-Restaurateur
Conservateur-Restaurateur ne commence ni ne poursuit un traitement qui begint noch streeft een behandeling na, die niet in het belang van het
ne soit dans l'intérêt du bien culturel. cultureel erfgoed is.
Article 5 : Lorsque l'usage social du bien culturel apparaît Artikel 5 : Indien de sociale functie van het cultureel erfgoed
incompatible avec sa préservation, le Conservateur-Restaurateur doit onverenigbaar blijkt met zijn bescherming, moet de
en avertir le propriétaire ou le responsable juridique. Lorsqu'une Conservator-Restaurateur de eigenaar of de juridisch verantwoordelijke
reproduction de l'objet est envisagée, le Conservateur-Restaurateur verwittigen. Indien een reproductie van het object wordt overwogen,
doit recommander des procédés de reproduction sans danger pour moet de Conservator-Restaurateur de reproductiemethodes aanbevelen die
l'original. geen gevaar voor het origineel inhouden.
Article 6 : Le Conservateur-Restaurateur doit informer avec précision Artikel 6 : De Conservator-Restaurateur moet de eigenaar nauwkeurig
le propriétaire de l'étendue des interventions requises, et spécifier inlichten over de draagwijdte van de interventies, en de beste
les meilleures conditions de conservation du bien culturel. conserveringscondities van het cultureel erfgoed gedetailleerd
Article 7 : Le Conservateur-Restaurateur est tenu à une certaine beschrijven. Artikel 7 : De Conservator-Restaurateur is gebonden aan
discrétion professionnelle. Avant de faire spécifiquement référence à beroepsdiscretie. Vooraleer specifiek te verwijzen naar cultureel
un bien culturel, il convient d'en informer le responsable juridique. erfgoed moet de juridisch verantwoordelijke geïnformeerd worden.
Article 8 : Pour contribuer à la dignité et la crédibilité de la Artikel 8 : Om bij te dragen tot de waardigheid en geloofwaardigheid
profession, le Conservateur-Restaurateur doit se tenir à des formes de van het beroep, dient de Conservator-Restaurateur zich te houden aan
publicité informatives en rapport avec son activité. Lors de informatieve vormen van publiciteit met betrekking tot zijn
l'utilisation des technologies de l'information, un soin particulier activiteit. Bij het gebruik van technische informatie, moet er
doit être porté afin ne pas risquer de diffuser des informations bijzonder worden op toegezien dat er geen onjuiste, verkeerde,
inappropriées, erronées, illégales ou interdites. illegale of verboden informatie wordt verspreid.
Article 9 : Sans préjudice des informations imposées par d'autres Artikel 9 : Zonder afbreuk te doen aan opgelegde informatie van andere
dispositions légales ou réglementaires, les documents signés par le wettelijke voorschriften of reglementeringen, moeten de documenten,
Conservateur-Restaurateur incluent les informations suivantes : ondertekend door de Conservators-Restaurateurs, volgende informatie bevatten :
- nom et prénom; - naam en voornaam;
- la mention « Conservateur-Restaurateur d'oeuvres d'art et de biens - de vermelding « Conservator-Restaurateur van kunstwerken en
culturels »; cultureel erfgoed »;
- la mention de l'inscription sur la liste des - de vermelding van inschrijving op de lijst van
Conservateurs-Restaurateurs visée à l'article 3 de la loi du 13 Conservators-Restaurateurs aangehaald in artikel 3 van de wet van 13
juillet 2006. juli 2006.
2.11.2 Règles de déontologie se rapportant aux incompatibilités en vue 2.11.2. Deontologische voorschriften betreffende de onverenigbaarheden
de garantir l'indépendance nécessaire : om de onafhankelijkheid te waarborgen
Article 10 : Le Conservateur-Restaurateur intervient directement sur Artikel 10 : De Conservator-Restaurateur grijpt rechtstreeks in op
les biens culturels, il en est donc personnellement responsable cultureel erfgoed; hij is dus persoonlijk verantwoordelijk tegenover
vis-à-vis du propriétaire et de la société. Le de eigenaar en de gemeenschap. De Conservator-Restaurateur heeft het
Conservateur-Restaurateur est en droit d'exercer en toute liberté et recht in alle vrijheid en onafhankelijkheid zijn werk uit te voeren.
indépendance. Le Conservateur-Restaurateur peut refuser en toute circonstance une De Conservator-Restaurateur mag in elke omstandigheid een vraag
requête qui lui semble contraire aux règles ou à l'esprit du code weigeren die hem in strijd lijkt met de voorschriften of de ethische
d'éthique. code.
Article 11 : Lors de ses interventions, le Conservateur-Restaurateur Artikel 11 : Tijdens de behandeling moet de Conservator-Restaurateur
doit appliquer les normes les plus élevées en dépit de toute opinion de hoogste normen toepassen met uitsluiting van elke persoonlijke
personnelle, notamment sur la valeur marchande du bien. Lorsque des opinie, bijvoorbeeld over de handelswaarde van het object. Indien door
circonstances limitent l'étendue de l'intervention du omstandigheden de omvang van de behandeling van de
Conservateur-Restaurateur, le respect du Code ne doit pas être Conservator-Restaurateur beperkt wordt, dan mag het respect voor de
compromis. Code nooit in opspraak worden gebracht.
Article 12 : Le Conservateur-Restaurateur ne doit jamais favoriser le Artikel 12 : De Conservator-Restaurateur mag nooit meewerken aan
commerce illicite des biens culturels et doit travailler activement à onwettige handel in cultureel erfgoed en moet zich hier actief tegen
s'y opposer. Lorsque la propriété légale d'un bien est douteuse, le verzetten. Indien het eigendomsrecht van een object twijfelachtig is,
Conservateur-Restaurateur doit vérifier l'ensemble des sources moet de Conservator-Restaurateur het geheel aan beschikbare
d'information disponibles avant que tout travail ne soit entrepris. informatiebronnen onderzoeken, vooraleer een werk aan te nemen.
Article 13 : L'implication dans le commerce des biens culturels n'est Artikel 13 : Een rol spelen in de handel van cultureel erfgoed is niet
pas compatible avec l'activité du Conservateur-Restaurateur. verenigbaar met de activiteit van de Conservator-Restaurateur.
3. DISPOSITIONS TRANSITOIRES - Chapitre V Art. 18, § 1er, de la 3. OVERGANGSBEPALINGEN - Hoofdstuk V Art. 18, § 1, van de kaderwet van
loi-cadre du 24 septembre 2006 qui concerne la période de six mois à 24 september 2006 betreft de periode van zes maanden vanaf de
partir de l'entrée en vigueur de l'arrêté de réglementation inwerkingtreding van het reglementeringsbesluit.
Les personnes titulaires des diplômes repris au point 2.7 sont De rechthebbende personen, die houder zijn van het diploma opgenomen
autorisées à porter le titre professionnel. in punt 2.7 mogen de beroepstitel voeren.
Les personnes porteuses d'un diplôme de type long (4 ans minimum de De personen die houder zijn van een diploma van het lange type
plein exercice) obtenu avant l'année académique 2007-2008 et (minstens 4 jaar voltijds onderwijs), behaald voor het academisch jaar
sanctionnant des études spécifiques de Conservation-Restauration 2007-2008 en dat een specifieke opleiding in Conservatie-Restauratie
d'oeuvres d'art sont également autorisées à porter le titre. van kunstwerken behelst.
Dans le cas où le demandeur n'est pas porteur de tels diplômes, la Indien de aanvrager geen houder is van een dergelijk diploma, moet aan
commission crée par la loi doit avoir une exigence formelle en matière de wettelijke aangestelde commissie het formeel bestaan van een
de pratique professionnelle en ce qui concerne les demandes beroepspraktijk voorgelegd worden wat de aanvragen betreft die in de
introduites pendant la période transitoire. overgangsperiode worden ingediend.
En outre, l'activité professionnelle doit avoir été exercée pendant Daarbij moet de beroepsactiviteit reeds gedurende minimum zes jaar
six ans au minimum, sous quelque statut que ce soit. Ces personnes beoefend zijn, onder gelijk welk statuut. Deze personen moeten tezamen
fourniront avec leur demande les preuves de leur activité met hun aanvraag de bewijzen van hun beroepsactiviteit volgens de
professionnelle suivant la procédure décrite ci-après. hieronder beschreven procedure voorleggen.
4. PROCEDURE DE DEMANDE 4. AANVRAAGPROCEDURE
Pour être inscrit sur la liste de la commission administrative des Om te worden ingeschreven op de lijst van de administratieve commissie
Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d'art et de biens culturels van Conservators-Restaurateurs van kunstwerken en cultureel erfgoed
visée au chapitre II de la loi du 13 juillet 2006, les candidats devront transmettre les informations suivantes : Pour une demande : - Compléter un formulaire de demande pour être inscrit sur la liste de la commission administrative des Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d'art et de biens culturels; - présenter une copie du diplôme obtenu. Pour une demande dans le cadre des mesures transitoires : Le demandeur dispose de six mois à compter de l'entrée en vigueur de l'arrêté de réglementation pour introduire sa demande à la commission administrative des Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d'art et de biens culturels. Pour ce faire, le candidat devra : - Compléter un formulaire de demande pour être inscrit sur la liste de la commission administrative des Conservateurs-Restaurateurs d'oeuvres d'art et de biens culturels; - Présenter les preuves d'au moins six années d'activité professionnelle dans la conservation-restauration d'oeuvres d'art et de biens culturels à l'aide d'au moins deux des éléments de preuve cités ci-après : a) pour les indépendants : une inscription au registre de la T.V.A. et/ou un extrait d'inscription à la banque carrefour et/ou au registre de commerce, d'une part et, d'autre part, deux dossiers personnels de Conservation-Restauration d'oeuvres d'art et/ou la preuve de son affiliation à une association professionnelle reconnue; b) pour les employés salariés et les fonctionnaires : d'une part, une copie certifiée conforme de leur contrat de travail avec une description claire et précise des fonctions de l'employeur et du demandeur et, d'autre part, deux dossiers personnels de Conservation-Restauration et/ou la preuve de son affiliation à une association professionnelle reconnue. Toute personne intéressée peut faire connaître par écrit ses observations au ministre des Classes moyennes, à l'attention de M. Desmet-Carlier, Directeur général, Direction générale de la Politique des P.M.E., WTC III, 27e étage, boulevard Simon Bolivar 30, 1000 bedoeld in hoofdstuk II van de wet van 13 juli 2006, moeten de kandidaten volgende informatie verschaffen : Voor een aanvraag : - Een aanvraagformulier invullen om te worden ingeschreven op de lijst van de administratieve commissie van Conservators-Restaurateurs van kunstwerken en cultureel erfgoed; - een copie van het behaalde diploma voorleggen. Voor een aanvraag binnen het kader van de overgangsmaatregelen : De aanvrager beschikt over zes maanden vanaf het in voege treden van het reglementeringsbesluit om zijn aanvraag in te dienen bij de administratieve commisie van Conservators-Restaurateurs van kunstwerken en cultureel erfgoed. De kandidaat moet : - Een aanvraagformulier invullen om ingeschreven te worden op de lijst van de administratieve commisie van Conservators-Restaurateurs van kunstwerken en cultureel erfgoed; - bewijzen voorleggen van tenminste zes jaar beroepsactiviteit in de conservatie-restauratie van kunstwerken en cultureel erfgoed met toevoeging van tenminste twee van de onderstaande beschreven bewijsstukken : a) voor de zelfstandigen : enerzijds : een inschrijvingsbewijs bij het register van de BTW en/of een afschrift van inschrijving bij de Kruispuntbank en/of een afschrift van inschrijving in het handelsregister, anderzijds : twee dossiers voorleggen die persoonlijk uitgevoerde behandelingen voorstellen van conservatie-restauratiewerken van kunstwerken en/of het bewijs van lidmaatschap van een erkende beroepsvereniging; b) voor loontrekkende werknemers en ambtenaren : enerzijds : een voor echt verklaarde copie van arbeids/bediendencontract met een duidelijke en nauwkeurige omschrijving van de functies van de werkgever en de aanvrager, anderzijds : twee dossiers voorleggen die persoonlijk uitgevoerde behandelingen voorstellen van Conservatie-Restauratie van kunstwerken en/of het bewijs van lidmaatschap van een erkende beroepsvereniging. Iedere belanghebbende kan zijn opmerkingen schriftelijk meedelen aan de minister van Middenstand, ter attentie van de heer Desmet-Carlier, Directeur-generaal, Algemene Directie K.M.O.-beleid, WTC III, 27e verdieping, Simon Bolivarlaan 30, 1000 Brussel, en dit binnen de
Bruxelles, et cela dans les soixante jours qui suivent la publication. zestig dagen na bekendmaking.
^