← Retour vers "Déclaration conjointe pour la réalisation de réseaux et de circuits de soins en santé mentale pour enfants et adolescents "
Déclaration conjointe pour la réalisation de réseaux et de circuits de soins en santé mentale pour enfants et adolescents | Gemeenschappelijke verklaring voor de realisatie van netwerken en zorgcircuits in de ggz voor kinderen en jongeren |
---|---|
SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT 10 DECEMBRE 2012. - Déclaration conjointe pour la réalisation de réseaux et de circuits de soins en santé mentale pour enfants et adolescents Lors de la réunion du 18 juin 2012, la Conférence Interministérielle (CIM) Santé publique a décidé d'autoriser la mise en place et le démarrage d'un groupe de travail technique 'Réforme de l'offre de soins en santé mentale pour enfants et adolescents' avec pour mission le développement pratique de concepts pertinents pour la politique des soins de santé mentale pour les enfants et adolescents comme rapporté dans les publications du Centre fédéral d'expertise des soins de santé (KCE), du Conseil supérieur de la Santé (CSS) et du Conseil national des Etablissements hospitaliers (CNEH). Le groupe de travail intercabinets (gti) 'taskforce soins de santé mentale' est chargé de former de façon équilibrée le groupe de travail technique ou comité de rédaction. Ce comité de rédaction, présidé par M. Christiaan Decoster, directeur général de la DG Organisation des Etablissements de Soins du SPF Santé publique, Sécurité de la Chaine alimentaire et Environnement (SPF SPSCAE) sera composé d'experts ayant des compétences juridiques, techniques et/ou économiques provenant d'administrations, d'universités, du groupe de travail permanent 'psychiatrie' du CNEH et des organes d'avis et structures de recherches cités précédemment. Les résultats attendus de ce groupe de travail consisteront en un guide et des scénarios politiques pratiques, c'est-à-dire en des propositions de mesures à implémenter concrètement, la prévision d'un timing, une proposition de budget avec techniques financières, et des propositions détaillées de changement de chaque réglementation concernée. Dans ce but, le gti 'taskforce soins de santé mentale' s'est réuni les 11 septembre, 16 octobre et 23 novembre 2012. Au cours de ces réunions, il a été discuté, entre autres, de la déclaration conjointe, reprise en annexe. Celle-ci détaille les motivations de la réforme, les étapes de sa conception et de sa mise en oeuvre. La présente déclaration conjointe constitue la base de la collaboration entre les communautés, les régions et le gouvernement fédéral dans le cadre du groupe de travail technique (ou comité de rédaction). Actions proposées Concernant la réforme de l'offre en matière de soins de santé mentale pour enfants et adolescents, la CIM Santé publique - approuve la Déclaration conjointe pour la réalisation de réseaux et de circuits de soins dans les soins en santé mentale pour enfants et jeunes, comme figurant dans l'annexe du présent document; - et charge le gti 'taskforce soins de santé mentale' de la poursuite des travaux. Annexe : Déclaration conjointe pour la réalisation de réseaux et de circuits de soins en santé mentale pour les enfants et les jeunes Déclaration commune pour la réalisation de réseaux et de circuits de soins en santé mentale pour enfants et adolescents INTRODUCTION. La Conférence interministérielle Santé publique marque son accord pour collaborer à une nouvelle politique de santé mentale de l'enfant et de l'adolescent. La présente déclaration commune expose dans un premier temps les motifs d'une nouvelle politique. Ensuite, elle éclaire les points de départ de la future politique. La partie la plus importante de la présente déclaration décrit la méthodologie qui sera suivie pour conceptualiser, planifier et mettre en oeuvre la nouvelle politique. o MOTIFS POUR ELABORER UNE NOUVELLE POLITIQUE DE SANTE MENTALE DE L'ENFANT ET DE L'ADOLESCENT. Pourquoi une nouvelle politique de santé mentale de l'enfant et de l'adolescent est-elle indispensable ? Cette question a été soumise au groupe de travail intercabinets 'taskforce soins de santé mentale' qui a préparé la présente déclaration. L'analyse a permis d'identifier un certain nombre de motifs qui peuvent être regroupés selon trois axes : l'insuffisance de l'offre de traitement ou d'accompagnement, le fonctionnement non intégré des soins en santé mentale et la prise en compte insuffisante, lors de la formulation de la politique de santé mentale, des déterminants de la santé ainsi que du contexte socio-économique des patients. 1. Une offre insuffisante par rapport aux besoins. Il existe avant tout un consensus pour affirmer que l'offre actuelle est insuffisante pour couvrir les besoins. Certaines régions présentent un déficit en structures. En outre, la prévalence des affections chez les enfants et les adolescents est assez élevée : c'est ce qu'on peut déduire du fait que plus de la moitié des consultations de santé mentale concerne les enfants. De même, il convient de signaler que l'offre est très inégalement répartie, ce qui ne garantit pas toujours l'accessibilité de manière suffisante ! Il est dès lors nécessaire d'inventorier l'offre actuelle et de connaître les besoins sur la base de critères objectifs s'appuyant sur la recherche et des références internationales. ÷ cela il convient d'ajouter que la prévalence des problèmes psychiatriques est sous-estimée. Les troubles latents, non reconnus voire souvent non décelés ont pour conséquence que des traitements sont entamés tardivement, ce qui en accroît la complexité, la difficulté et la durée. L'offre de soins, notamment à l'enfant et à l'adolescent, n'est pas suffisamment différenciée et ce ne sont dès lors pas toujours les soins les plus appropriés qui peuvent être dispensés. Sont particulièrement visées à cet égard les situations de crise et d'urgence, mais aussi les soins de plus longue durée aux enfants et aux adolescents. De nos jours, le contexte géographique n'est pas suffisamment pris en compte lors de la définition des besoins. La problématique urbaine exige une approche spécifique différente de celle des zones rurales ou semi-urbaines. L'offre insuffisante se traduit par les listes d'attente. Ces listes d'attente n'ont pas été identifiées et ne peuvent donc pas être prises en compte lors de la définition des besoins. 2. Le fonctionnement non intégré des soins de santé mentale de l'enfant et de l'adolescent. Le système de soins de santé ne fonctionne actuellement pas suffisamment de manière intégrée. Les différentes structures fonctionnent encore trop souvent de façon indépendante les unes des autres, avec pour conséquence que les soins ne forment pas toujours un ensemble continu. Ceci ne garantit pas non plus la continuité des soins et peut avoir des répercussions sur l'évolution du traitement. Le fonctionnement non intégré concerne à la fois les praticiens professionnels et les gestionnaires des établissements et services. Le fonctionnement non intégré a pour conséquence que le patient n'est pas toujours soigné là où il devrait l'être. Une offre insuffisamment différenciée, comme indiqué plus haut, contribue également à l'émergence de ce genre de situations. De nos jours, on hospitalise encore trop souvent des patients qui pourraient être soignés de manière beaucoup plus efficace à leur domicile. Cet aspect du fonctionnement non intégré peut aussi avoir pour conséquence que le résultat des soins se fasse attendre et/ou qu'il y ait rechute. A contrario, il peut s'avérer qu'une hospitalisation soit nécessaire mais que le patient ne reçoive pas les soins qu'il devrait recevoir, ce qui peut bien évidemment avoir un impact sur la durée (ou/et la continuité) du traitement. Le fonctionnement non intégré des soins préventifs et des soins curatifs est également à déplorer. En raison de la conceptualisation et de la mise en oeuvre de ce système de soins, ces deux formes de soins sont de nos jours organisées séparément, ce qui est loin de garantir l'approche intégrée. 3. Les soins de santé mentale de l'enfant et de l'adolescent ne tiennent pas compte suffisamment des déterminants de la santé ainsi que du contexte socio-économique. La santé mentale ne fonctionne pas seulement de manière "non intégrée", aujourd'hui : elle ne tient pas non plus assez compte du contexte de vie du patient. La santé mentale est conçue de manière trop isolée. Et pourtant, il est indispensable pour envisager un rétablissement que, outre les soins médicaux, les déterminants de la santé soient intégrés dans le processus de soins. Songeons par exemple à l'accueil scolaire, à l'aspect relatif au bien-être, mais aussi, par exemple, au développement culturel et au sport. Plus largement encore, le contexte socio-économique, l'état de santé mentale des parents, des défaillances sur le plan éducatif peuvent influencer négativement le développement mental et/ou la santé mentale des enfants et adolescents. o POINTS DE DEPART D'UNE NOUVELLE POLITIQUE DE SANTE MENTALE DE L'ENFANT ET DE L'ADOLESCENT. La nouvelle politique de santé mentale doit s'appuyer sur un certain nombre de points de départ qui peuvent être déduits des motifs pour élaborer une nouvelle politique. 1. Il est clair qu'une politique de la santé mentale de l'enfant et de l'adolescent doit partir d'une approche globale de toutes les composantes des soins. C'est de ce principe de base que découle l'idée de travailler selon des programmes de soins réalisés par des circuits de soins, en réseaux. Toutes les formes de soins doivent être harmonisées afin de permettre une complémentarité et une continuité des soins. 2. L'approche est en principe générale. Certes, il est possible d'envisager des modules appropriés à des groupes cibles spécifiques. 3. Au sein du concept précité, la dimension 'détection précoce, prévention et promotion de la santé' est essentielle afin de pouvoir prévenir autant que possible les problèmes psychiques et d'éviter d'aboutir à un état de santé psychique critique du patient. 4. Dans la mesure du possible, il est capital que le patient soit traité dans son propre environnement afin que les facteurs liés à l'environnement soient pris en compte dans le traitement. Les soins à domicile doivent par conséquent occuper une place de premier plan dans la nouvelle politique de santé mentale de l'enfant et de l'adolescent. Le rôle important des travailleurs de la santé de première ligne devra donc être mis en avant. Les traitements de type hospitalier doivent être réservés aux cas aïgus, pour lesquels un traitement à domicile n'est pas possible ou n'est pas souhaitable. Il existe, en outre, un besoin de soins spécialisés mieux différenciés pouvant être dispensés à domicile, notamment en situation de crise ou d'urgence, mais également pour des soins de plus longue durée. Dans un contexte d'approche globale et de décloisonnement des soins, le rôle des hôpitaux doit être repensé de manière fondamentale. L'offre de structures, dans une approche intégrée, doit répondre à l'ensemble des besoins. Certes, une approche différenciée entre les zones urbaines et les zones rurales est sans doute opportune à cet égard. 5. Lors du traitement, il faut tenir compte des déterminants de la santé pour donner un maximum de chances à la réintégration dans la société. Une concertation doit bien évidemment être menée à cette fin avec les autorités compétentes. 6. Dans la nouvelle approche, il faut aussi tenir compte du contexte socio-économique de façon à prêter suffisamment attention aux groupes à risque qui doivent avoir toutes les chances de bénéficier d'une bonne prise en charge. 7. La politique concerne les enfants et les adolescents et veillera à harmoniser la transition vers les soins pour adultes, notamment en lien avec les projets 107 là où ils existent. | FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 10 DECEMBER 2012. - Gemeenschappelijke verklaring voor de realisatie van netwerken en zorgcircuits in de ggz voor kinderen en jongeren Op 18 juni 2012 heeft de Interministeriële Conferentie (IMC) Volksgezondheid beslist om een technische werkgroep 'hervorming ggz-aanbod voor kinderen en jongeren' samen te stellen en op te starten met als missie de praktische uitwerking van de relevante concepten voor het ggz-beleid voor kinderen en jongeren zoals weergegeven in de publicaties van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE), de Hoge Gezondheidsraad (HGR) en de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen (NRZV). De interkabinettenwerkgroep (ikw) 'taskforce ggz' is belast met de evenwichtige samenstelling van de technische werkgroep of redactiecomité. Dit redactiecomité, voorgezeten door de heer Chris Decoster, directeur-generaal van het DG Organisatie Gezondheidszorgvoorzieningen van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (FOD VVVL) wordt samengesteld uit experten met juridische, technische en/of economische competenties afkomstig uit de administraties, uit universiteiten, uit de permanente werkgroep 'psychiatrie' van de NRZV en uit de eerder vermelde adviesorganen en onderzoeksinstellingen. De verwachte opleveringen van deze werkgroep zullen bestaan uit een gids en praktische beleidsscenario's, m.a.w. concreet te implementeren maatregelen, voorzien van een timing, een begrotingsvoorstel met financieringstechnieken, en gedetailleerde voorstellen tot wijziging van elke relevante regelgeving. In dit kader vergaderde de ikw 'taskforce ggz' op 11 september, 16 oktober, en op 23 november 2012. Tijdens deze vergaderingen werd o.a de in bijlage opgenomen gemeenschappelijke verklaring, besproken. Deze detailleert de motieven van de hervorming, de stappen in de ontwikkeling en de uitvoering. Voorliggende gemeenschappelijke verklaring vormt de basis voor de samenwerking tussen de gemeenschappen, de gewesten en de federale overheid in het kader van de technische werkgroep (of redactiecomité). Voorgestelde acties Betreffende de hervorming van het ggz-aanbod voor kinderen en jongeren verleent de IMC Volksgezondheid - goedkeuring aan de Gemeenschappelijke verklaring voor de realisatie van netwerken en zorgcircuits in de ggz voor kinderen en jongeren, zoals opgenomen in de bijlage van dit document; - en belast de ikw 'taskforce ggz' met de verderzetting van de werkzaamheden. Bijlage : Gemeenschappelijke verklaring voor de realisatie van netwerken en zorgcircuits in de ggz voor kinderen en jongeren Gemeenschappelijke verklaring voor de realisatie van netwerken en zorgcircuits in de geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren INLEIDING. De Interministeriële Conferentie Volksgezondheid verklaart zich akkoord om samen te werken aan een vernieuwd beleid inzake geestelijke gezondheid voor kinderen en jongeren. In onderhavige gemeenschappelijke verklaring worden eerst de motieven voor een vernieuwd beleid uiteen gezet. Vervolgens worden de uitgangspunten voor het toekomstig beleid belicht. Het belangrijkste onderdeel van deze Verklaring beschrijft de methodologie die zal worden gevolgd om het vernieuwde beleid te conceptualiseren, te plannen en uit te voeren. o MOTIEVEN VOOR DE UITWERKING VAN EEN NIEUW GEESTELIJK GEZONDHEIDSBELEID VOOR KINDEREN EN JONGEREN. Waarom is een vernieuwing van het geestelijk gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren noodzakelijk? Deze vraag werd voorgelegd aan de interkabinettenwerkgroep 'taskforce geestelijke gezondheidszorg' die onderhavige verklaring heeft voorbereid. Deze analyse liet toe een aantal motieven te identificeren die gegroepeerd kunnen worden volgens drie assen : het ontoereikend zijn van het aanbod aan behandeling of begeleiding, het niet geïntegreerd werken van de geestelijke gezondheidszorg en het onvoldoende rekening houden met de gezondheidsdeterminanten en met de socio-economische context van patiënten. 1. Een ontoereikend aanbod versus de behoeften. Vooreerst bestaat er een consensus om te stellen dat het huidige aanbod onvoldoende is om de behoeften te dekken. Bepaalde regio's vertonen een tekort aan voorzieningen. De prevalentie van aandoeningen bij kinderen en jongeren is bovendien vrij hoog : dit kan worden afgeleid uit het feit dat meer dan de helft van de consultaties in de geestelijke gezondheidszorg betrekking heeft op kinderen. Tevens dient gesignaleerd dat de spreiding van het aanbod zeer verschillend is, waardoor de toegankelijkheid niet steeds voldoende gewaarborgd is ! Het is dan ook noodzakelijk het huidige aanbod te inventariseren en te peilen naar de behoeften op grond van objectieve criteria gestoeld op onderzoek en internationale referenties. Aanvullend moet opgemerkt worden dat de prevalentie van psychiatrische problemen onderschat wordt. De latente, niet gekende en vaak zelfs verborgen stoornissen, hebben voor gevolg dat behandelingen laattijdig worden aangevat waardoor deze complexer, moeilijker en meer langdurig worden. Het aanbod aan zorg, inzonderheid voor kinderen en jongeren, is nog onvoldoende gedifferentieerd, waardoor niet steeds de meest geëigende zorg kan worden aangeboden. We denken hierbij inzonderheid aan crisis- en urgentiesituaties, maar ook aan meer langdurige zorg voor kinderen en jongeren. Bij de vaststelling van de behoeften wordt vandaag onvoldoende rekening gehouden met de geografische context. De stedelijke problematiek vergt een specifieke benadering die anders is dan in meer landelijke of semistedelijke gebieden. Het ontoereikend aanbod vertaalt zich in wachtlijsten. Deze wachtlijsten zijn niet geïdentificeerd zodat hiermee ook geen rekening kan worden gehouden bij de vaststelling van de behoeften. 2. De niet geïntegreerde werking van de geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren. Het gezondheidszorgsysteem werkt vandaag onvoldoende op een geïntegreerde wijze. De verschillende voorzieningen fungeren nog te dikwijls onafhankelijk van elkaar, wat voor gevolg heeft dat de zorgen niet steeds naadloos op elkaar aansluiten. Hierdoor wordt evenmin continuïteit van zorg gegarandeerd, wat gevolgen kan hebben op de ontwikkeling van de behandeling. Het niet geïntegreerd werken geldt zowel op het niveau van de beroepsbeoefenaars als op het niveau van het beheer van de instellingen en diensten. Het niet geïntegreerd werken heeft voor gevolg dat de patiënt niet steeds wordt behandeld daar waar hij zou moeten behandeld worden. Een onvoldoende gedifferentieerd aanbod, zoals hierboven reeds werd aangegeven draagt ook bij tot het ontstaan van dit soort situaties. Vandaag worden patiënten nog al te zeer gehospitaliseerd, daar waar een behandeling in het thuismilieu veel efficiënter zou kunnen zijn. Ook dit aspect van de niet geïntegreerde werking kan voor gevolg hebben dat het resultaat van de verzorging uitblijft en/of dat herval gebeurt. Anderzijds kan een hospitalisatie noodzakelijk zijn zonder dat de patiënt de zorgen krijgt die hij zou moeten krijgen, wat uiteraard ook een impact kan hebben op de duur (en/of continuïteit) van de behandeling. Het niet geïntegreerd werken tussen preventieve en curatieve zorg is eveneens te betreuren. Bij het conceptualiseren en implementeren van het zorgsysteem worden de beide zorgverleningsvormen vandaag afzonderlijk georganiseerd waardoor de geïntegreerde aanpak verre van verzekerd wordt. 3. De geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren houdt onvoldoende rekening met de gezondheidsdeterminanten en de socio-economische context. De geestelijke gezondheidszorg werkt niet alleen "niet-geïntegreerd", ze houdt vandaag ook onvoldoende rekening met de leefwereld van de patiënt. De geestelijke gezondheidszorg is veel te geïsoleerd geconcipieerd. Om een herstel te kunnen realiseren is het onontbeerlijk dat, naast de medische zorg, de gezondheidsdeterminanten mee worden opgenomen in het verzorgingsproces. We denken hier bijvoorbeeld aan de schoolse opvang, het welzijnsaspect, de culturele ontwikkeling en de sport. Breder nog kunnen de socio-economische context, de geestelijke gezondheidstoestand van de ouders en ontsporingen in de opvoeding, de mentale ontwikkeling en/of de geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren negatief beïnvloeden. o UITGANGSPUNTEN VOOR DE VERNIEUWING VAN HET GEESTELIJK GEZONDHEIDSBELEID VOOR KINDEREN EN JONGEREN. Uit de motieven voor de vernieuwing van het geestelijk gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren kunnen een aantal uitgangspunten worden afgeleid die de basis dienen te vormen voor de vernieuwing van het beleid. 1. Het moet duidelijk zijn dat een geestelijk gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren moet uitgaan van een globale aanpak van alle zorgcomponenten. Uit dit basisprincipe vloeit het idee voort van het werken met zorgprogramma's gerealiseerd door zorgcircuits in netwerken. Alle zorgverleningsvormen moeten op elkaar worden afgestemd zodat een complementariteit en continuïteit van de zorg mogelijk wordt. 2. De aanpak is in beginsel algemeen. Wel kan overwogen worden om voor specifieke doelgroepen in geëigende modules te voorzien. 3. Binnen voormeld concept is de dimensie vroegdetectie, preventie en gezondheidspromotie van essentieel belang, zodat psychische problemen zoveel als mogelijk kunnen worden voorkomen en uitmonden in een kritische geestelijke gezondheidssituatie van de patiënt. 4. In de mate van het mogelijke is het van belang dat de patiënt binnen zijn eigen omgeving wordt behandeld zodat bij de behandeling rekening wordt gehouden met de omgevingsfactoren. De thuiszorg dient derhalve een prominente plaats in te nemen in het vernieuwd geestelijk gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren. De belangrijke rol van de eerstelijnsgezondheidswerkers zal dus op de voorgrond moeten worden geplaatst. Ziekenhuisbehandeling moet worden voorbehouden voor acute situaties waar thuisbehandeling niet mogelijk of niet wenselijk is. Er is bovendien nood aan meer gespecialiseerde en beter gedifferentieerde zorg die aan de thuisomgeving kan worden aangeboden, inzonderheid voor crisis- en urgentiesituaties maar evenzeer voor meer langdurige zorg. De rol van de ziekenhuizen dient, binnen een context van globale aanpak en ontschotting van de zorg, fundamenteel te worden herdacht. Het aanbod aan voorzieningen moet, binnen een geïntegreerde aanpak, beantwoorden aan het geheel van de behoeften. Hierbij is wellicht een gedifferentieerde aanpak tussen stedelijke en rurale gebieden aangewezen. 5. Bij de behandeling moet rekening worden gehouden met de gezondheidsdeterminanten zodat de kans op reïntegratie in het maatschappelijk leven maximaal is. Uiteraard dient hiervoor overleg te worden gepleegd met de hiervoor bevoegde overheden. 6. Binnen de vernieuwde aanpak moet ook rekening worden gehouden met de socio-economische context, zodat voldoende aandacht gaat naar risicogroepen die alle kansen om te genieten van een goede opvang moeten krijgen. 7. Het beleid beoogt zowel kinderen als jongeren. Er dient te worden over gewaakt dat de overgang naar de zorg voor volwassenen harmonieus verloopt en dit in relatie met de projecten 107 waar deze bestaan. |
o PHASES DE LA REALISATION DE LA NOUVELLE POLITIQUE RELATIVE ÷ LA | o MIJLPALEN IN DE REALISATIE VAN DE VERNIEUWING VAN HET GEESTELIJK |
SANTE MENTALE DE L'ENFANT ET DE L'ADOLESCENT. | GEZONDHEIDSBELEID VOOR KINDEREN EN JONGEREN. |
La présente déclaration commune décrit la méthodologie qui sera | De voorliggende Gemeenschappelijke Verklaring beschrijft de |
utilisée pour permettre une nouvelle politique. La réalisation se | methodologie die zal worden gebruikt om een vernieuwd beleid mogelijk |
déroulera en trois phases, chacune étant un jalon de l'itinéraire à parcourir. Chacune de ces phases doit être approuvée par la Conférence interministérielle. Une première phase verra l'élaboration de la nouvelle vision politique. Celle-ci, par analogie avec la politique relative aux adultes, se basera sur un guide. Ce guide comportera des accents spécifiques selon les compétences propres aux Communautés et aux Régions. Le guide devra être présenté aux gouvernements respectifs. | te maken. De realisatie zal in drie fasen verlopen, die telkens een mijlpaal in de af te leggen weg betekenen. Deze mijlpalen dienen ieder door de Interministeriële Conferentie te worden goedgekeurd. In mijlpaal 1 zal de vernieuwde beleidsvisie worden uitgewerkt. Dit zal, naar analogie met het beleid voor volwassenen, gebeuren op basis van een gids. Hierbinnen zullen, voor de bevoegdheden die eigen zijn aan de Gemeenschappen en Gewesten, eigen accenten kunnen worden gelegd. De gids dient ook te worden voorgelegd aan de respectievelijke regeringen. |
Lors de l'élaboration de la vision politique, l'on tiendra compte des | Bij het uitwerken van de beleidsvisie zal rekening worden gehouden met |
lignes d'action de l'Organisation mondiale de la santé à qui il sera | de beleidslijnen van de Wereld Gezondheidsorganisatie aan wie zal |
demandé de jouer un rôle de soutien. Aussi, l'Organisation Mondiale de | gevraagd worden of ze een ondersteunende rol kan spelen. In het licht |
la Santé sera-t-elle invitée à faire part de ses réflexions sur | hiervan zal de Wereld Gezondheidsorganisatie uitgenodigd worden |
l'approche décrite dans la présente déclaration commune. Dans la deuxième phase, le guide servira de base au déploiement d'un plan qui traduira la vision politique en actions concrètes. Enfin (phase 3), sur la base de la vision politique et du plan politique, des projets pilotes seront organisés sur le terrain. Chaque phase se compose d'un certain nombre d'étapes à entreprendre. Certaines peuvent, à première vue, paraître superflues et pourront être omises. Le plan d'approche exige cependant une mise à exécution intégrale. Certes, un certain nombre d'étapes pourraient, le cas échéant, être exécutées en parallèle. Nous aborderons ci-après chacune des trois phases plus dans le détail. Phase 1. Etapes de l'élaboration d'une politique de la santé mentale en tant qu'élément d'une politique de santé générale. Etape 1. Collecter les informations et les données nécessaires à l'élaboration de la politique. L'élaboration d'une politique de la santé mentale de l'enfant et de l'adolescent nécessite de connaître : | reflecties te geven op de aanpak zoals omschreven in deze Gemeenschappelijke Verklaring. In mijlpaal 2 zal op basis van de gids een plan worden ontvouwd, waarbij de beleidsvisie wordt vertaald in concrete acties. Ten slotte zullen in mijlpaal 3 op basis van de beleidsvisie en het beleidsplan, pilootprojecten op het terrein worden georganiseerd. Elke fase of mijlpaal bestaat uit een aantal te ondernemen stappen. Een aantal stappen kunnen op het eerste gezicht overbodig lijken en dus weggelaten worden. Het plan van aanpak vergt evenwel een volledige uitvoering. Wel zou men eventueel een aantal stappen parallel kunnen uitvoeren. Hieronder gaan we dieper in op ieder van de drie mijlpalen. Mijlpaal 1. Stappen voor de ontwikkeling van een geestelijke gezondheidszorgbeleid als onderdeel van een algemeen gezondheidsbeleid. Stap 1. Informatie en gegevens verzamelen die nodig zijn voor de ontwikkeling van het beleid. De ontwikkeling van een beleid inzake geestelijke gezondheid van kinderen en adolescenten vereist een kennis over : |
1. la prévalence des problèmes de santé mentale chez les enfants et | 1. de prevalentie van mentale gezondheidsproblemen bij kinderen en |
les adolescents; | adolescenten; |
2. leurs besoins qui sont intimement liés aux stades de leur développement; | 2. hun behoeften die nauw verwant zijn aan de ontwikkelingsstadia; |
3. l'identification des ressources financières et humaines | 3. de identificatie van de personele en financiële middelen die |
disponibles; | beschikbaar zijn; |
4. la manière effective dont les soins sont organisés ainsi que les | 4. de effectieve wijze waarop de zorg is georganiseerd, alsook over |
représentations, opinions et attitudes des professionnels de la santé | het beeld, de opinies en attitudes van gezondheidswerkers in het kader |
dans le cadre de la résolution des problèmes de santé. | van het oplossen van gezondheidsproblemen. |
Degré de réalisation : le groupe de travail intercabinets 'taskforce | Realisatiegraad : de 'Taskforce geestelijke gezondheidszorg' heeft een |
Soins de santé mentale' a procédé à une ébauche d'inventaire des | eerste begin van inventarisatie van gegevens gemaakt maar heeft dan de |
données, mais a ensuite confié cette mission au groupe de travail | taak doorgegeven aan de permanente werkgroep 'psychiatrie' van de |
permanent 'psychiatrie' du Conseil national des Etablissements | Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen. |
hospitaliers. | |
Le groupe de travail permanent 'psychiatrie' du Conseil national des | De permanente werkgroep 'psychiatrie' van de Nationale Raad voor |
Etablissements hospitaliers a déclaré que cette étape est en partie | Ziekenhuisvoorzieningen gaf aan dat deze stap deels vervolledigd is |
réalisée, mais a ajouté qu'il y a encore des lacunes qui devront être | maar stelde ook dat er nog wat lacunes zijn die samen met de |
comblées en collaboration avec les Communautés et les Régions. | Gemeenschappen en Gewesten moeten aangevuld worden. |
Calendrier : dans les six semaines qui suivent l'élaboration de la | Timing : binnen de zes weken na de totstandkoming van de |
déclaration commune sur la méthode de travail à suivre. | Gemeenschappelijke Verklaring over de te volgen werkwijze. |
Etape 2. Rassembler les faits observés en vue de l'élaboration de stratégies efficaces. Cette étape consiste à élaborer un cadastre de l'offre et, à partir de l'analyse de ce cadastre, à déterminer les stratégies efficaces. Les projets en cours peuvent fournir des informations importantes sur la nature des interventions, mais peuvent aussi signaler des facteurs critiques de succès. Le comité de rédaction étudiera des modèles étrangers afin d'intégrer les éléments exploitables dans le modèle à développer dans notre pays. Degré de réalisation : cette information, partiellement disponible, doit être complétée. Elle sera mise en commun et fera l'objet d'une communication mutuelle. | Stap 2. Feiten verzamelen die voor de ontwikkeling van effectieve strategieën belangrijk zijn. Deze stap bestaat uit de totstandkoming van een kadaster van het aanbod en uit het bepalen van effectieve strategieën op basis van de analyse van het kadaster. Bestaande projecten kunnen belangrijke informatie opleveren inzake de aard van interventies maar kunnen ook kritische succesfactoren aangeven. Het redactiecomité zal buitenlandse modellen onderzoeken teneinde bruikbare elementen te integreren in het te ontwikkelen model voor ons land. Realisatiegraad : deze gedeeltelijk beschikbare informatie moet worden vervolledigd. Zij zal worden gebundeld en het voorwerp uitmaken van een gezamenlijke communicatie. |
Calendrier : une part importante de cette information doit pouvoir | Timing : een belangrijk deel moet kunnen verzameld worden samen met de |
être collectée en coopération avec les Communautés et Régions dans les | Gemeenschappen en Gewesten binnen de zes weken na de goedkeuring van |
six semaines qui suivent l'approbation de la déclaration commune. | de gemeenschappelijke verklaring. |
Etape 3 : Lancement du comité de rédaction. | Stap 3. Start van het redactiecomité. |
Le comité de rédaction se compose de représentants des instances | Het redactiecomité bestaat uit vertegenwoordigers van de volgende |
suivantes : | instanties : |
- pour le groupe de travail permanent 'psychiatrie' du Conseil | - voor de permanente werkgroep 'psychiatrie' van de Nationale Raad |
national des Etablissements hospitaliers : Ann Moens, Denis Henrard, | voor Ziekenhuisvoorzieningen : Ann Moens, Denis Henrard, Raf De Rycke, |
Raf De Rycke, Annick Lampo et Stéphane Hoyoux. | Annick Lampo en Stéphane Hoyoux. |
- pour la Flandre : Bart Van Hoof, Isabel Moens et Greet Van Humbeeck. | - voor Vlaanderen : Bart Van Hoof, Isabel Moens en Greet Van Humbeeck. |
- pour la Commission communautaire française et la Commission | - voor de Franse Gemeenschapscommissie en de Gemeenschappelijke |
communautaire commune : Philippe Henry de Generet ou Martine Staquet, | Gemeenschapscommissie : Philippe Henry de Generet of Martine Staquet, |
Sophie Verhaegen ou Dominique Segue. | Sophie Verhaegen of Dominique Segue. |
- pour la Région wallonne : Brigitte Bouton et Sophie Vilain XIIII. | - voor het Waals Gewest : Brigitte Bouton en Sophie Vilain XIIII. |
- pour la Communauté française : Yolande Husden. | - voor de Franse Gemeenschap : Yolande Husden. |
- pour la Communauté germanophone : Alfred Velz et Benoît Post. | - voor de Duitstalige Gemeenschap : Alfred Velz en Benoît Post. |
Outre les représentants précités, siégeront également dans le comité | Naast voormelde vertegenwoordigers zullen ook zetelen in het |
de rédaction : un représentant du ministre fédéral, le coordinateur | redactiecomité : een vertegenwoordiger van de nationale minister, de |
national du projet art. 107 pour adultes, le chef du service des soins | nationale coördinator van het project art. 107 voor volwassenen, het |
de santé psychosociaux de la DG1 du SPF Santé publique, Sécurité de la | diensthoofd Psychosociale gezondheidszorg van DG1 van de FOD |
Chaîne alimentaire et Environnement, et le directeur général de la DG1 | Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketel en Leefmilieu en de |
qui présidera le comité de rédaction. | directeur-generaal van DG1 die het redactiecomité zal voorzitten. |
Le comité de rédaction peut faire appel à des experts pour mettre au | Het redactiecomité kan beroep doen op experten om bepaalde passages |
point certains passages, au sein des groupes de rédaction ad hoc | uit te schrijven, binnen schrijfgroepen die daartoe door het |
composés à cet effet par le comité de rédaction. A cette fin, le | redactiecomité worden samengesteld. Het redactiecomité kan hiervoor |
comité de rédaction peut, sans exclusive ni restriction, faire appel | zonder uitsluiting en beperking beroep doen op de actoren van het |
aux acteurs du terrain (par exemple les plates-formes de concertation | terrein (bijvoorbeeld de overlegplatforms van de geestelijke |
en santé mentale, le CRéSaM : centre de référence en santé | gezondheid, het CRESAM = centre de référence et d'appui en santé |
mentale,...). | mentale,...). |
A partir des informations collectées aux étapes 1 et 2, un premier | Op basis van de informatie verzameld in de stappen 1 en 2 kan men een |
chapitre du guide pourra être rédigé et discuté lors de la première | eerste hoofdstuk van de gids schrijven en dit op de eerste vergadering |
réunion du comité de rédaction. | van het redactiecomité bespreken. |
Calendrier : le comité de rédaction devra avoir commencé début 2013. | Timing : het redactiecomité dient begin 2013 te worden opgestart. |
Etape 4. Contacter d'autres pays. | Stap 4. Contact opnemen met andere landen. |
Des consultations internationales et des visites sur place peuvent | Internationaal overleg en plaatselijke bezoeken, kunnen een bijdrage |
contribuer à l'élaboration de la politique. Ces contacts | leveren aan de ontwikkeling van het beleid. Deze buitenlandse |
internationaux sont importants lorsqu'il s'agit de pays qui ont des | contacten zijn belangrijk wanneer het landen zijn met een gelijkaardig |
similitudes en ce qui concerne le niveau de développement économique, | niveau van economische ontwikkeling, organisatie van de |
l'organisation du système de santé et les dispositions prises par les | gezondheidszorg en de stappen die door de overheden van deze landen |
pouvoirs publics. | werden gezet. |
Les organisations professionnelles nationales et internationales | De nationale en internationale professionele organisaties kunnen een |
peuvent jouer un rôle et ont une importance capitale en apportant leur | rol spelen en zijn door hun bijdrage van cruciaal belang. Ze kunnen |
contribution et en favorisant le travail en réseau. Le siège ainsi que | ook de netwerking stimuleren. Het hoofdkantoor en de regionale |
les bureaux régionaux de l'Organisation mondiale de la Santé (OMS) | kantoren van de « World Health Organization (WHO) » faciliteren dit |
facilitent ce type de contact avec d'autres pays. | type van contact met andere landen. |
Degré de réalisation : le soutien de l'OMS doit être demandé. Dans ce | Realisatiegraad: aan de WHO dient de vraag voor ondersteuning te |
contexte, le directeur général de la DG Organisation des | worden gesteld. In dit kader heeft de Directeur-generaal van het DG |
établissements de soins a d'ores et déjà chargé son administration de | Organisatie Gezondheidszorgvoorzieningen, zijn administratie reeds |
solliciter l'appui nécessaire de l'Organisation mondiale de la Santé | opdracht gegeven de nodige ondersteuning van de « World Health |
(OMS) pour entamer des visites et une concertation internationale. | Organisation (WHO) » te vragen teneinde internationaal overleg en |
bezoeken op te starten. | |
Calendrier : les contacts internationaux devront avoir lieu dans les | Timing : de internationale kontakten dienen binnen de eerste zes à |
six à huit premiers mois d'activité du comité de rédaction. | acht maanden van de werking van het redactiecomité plaats te hebben. |
Etape 5. Définir une vision globale, des valeurs, des principes et des objectifs de la politique. Au cours de cette étape, il importe de se baser sur les étapes précédentes et sur l'avis du Conseil national des établissements hospitaliers pour définir le modèle fonctionnel. Ce modèle permet de tenir compte des différents besoins et des acteurs et collaborations déjà présents dans les différentes régions. Ce modèle, à l'instar du modèle fonctionnel pour les adultes, devra être global et intégré. En d'autres termes, il définira, d'une part, toutes les fonctions nécessaires qu'une région doit organiser, et, d'autre part, l'importance d'une coopération intersectorielle via le travail en réseau. Degré de réalisation : ces différentes parties peuvent être définies dans le cadre de groupes de rédaction, par des membres du comité de rédaction et/ou des experts désignés par le comité de rédaction. | Stap 5. Een globale visie, waarden, beginselen en doelstellingen van het beleid dienen te worden ontwikkeld. Tijdens deze fase is het belangrijk om, op basis van de voorgaande stappen en het advies van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen, het kader en het functioneel model te omschrijven. Dit model laat toe om rekening te houden met de verschillende behoeften en reeds aanwezige actoren en samenwerking binnen de verschillende regio's. Dit model, dient zoals het functioneel model voor volwassenen, globaal en integraal te zijn. Dit wil zeggen dat er een omschrijving wordt gegeven van alle noodzakelijke functies die een regio dient te organiseren enerzijds en het belang van intersectorale samenwerking via netwerking anderzijds. Realisatiegraad : deze verschillende onderdelen kunnen worden geschreven in schrijfgroepen door leden van het redactiecomité en/of door experten die het redactiecomité aanduidt. |
Calendrier : pour la réalisation de cette étape, le comité de rédaction doit prévoir quatre à six mois. Etape 6. Identifier les différents chapitres qui seront développés dans le guide et qui sont importants pour le lancement des projets pilotes, et déterminer les priorités pour l'exécution de ces chapitres. A ce stade, il est prématuré de déterminer avec précision le contenu du guide. A titre d'exemple, les éléments suivants pourront être développés : | Timing : het redactiecomité dient voor de realisatie van deze stap vier à zes maanden uit te trekken. Stap 6. Het Identificeren van de verschillende hoofdstukken die verder in de gids worden ontwikkeld en die belangrijk zijn voor het kunnen opstarten van proefprojecten evenals het bepalen van prioriteiten voor de uitvoering van deze hoofdstukken. Momenteel is het voorbarig om in detail de inhoud van de gids te bepalen. Bij wijze van voorbeeld zouden de volgende elementen kunnen worden uitgewerkt : |
1. Introduction | 1. Inleiding |
a) Historique | a) Historiek |
b) Situation actuelle, évolution des soins en santé mentale pour | b) Huidige situatie, ontwikkeling van geestelijke gezondheidszorg voor |
enfants et adolescents | kinderen en jongeren |
2. Plan stratégique | 2. Strategisch plan |
Une nouvelle offre; vision, valeurs et principes | Een nieuw aanbod; visie, waarden en principes |
a) Vision | a) Visie |
b) Valeurs et principes | b) Waarden en principes |
3. Objectifs généraux | 3. Algemene doelstellingen |
a) Quel modèle mettre en place ? | a) Welk model realiseren ? |
b) Travail en réseau - coordination | b) Netwerking - coördinatie |
* Définition du réseau; le partenariat, les ressources | * Definitie van het netwerk; partners, middelen |
* Déroulement de l'action | * Verloop van de actie |
* Collaboration inter-sectorielle | * Intersectoriële samenwerking |
4. Appel à projets | 4. Projectoproep |
5. Suivi et soutien des projets | 5. Opvolging en ondersteuning van projecten |
6. Programme de formations | 6. Vormingsprogramma |
7. Accompagnement scientifique et évaluation | 7. Wetenschappelijke begeleiding en evaluatie |
8. Diffusion de l'information, plan de communication et logo | 8. Informatieverspreiding, communicatieplan en logo |
9. Aspects financiers et juridiques | 9. Financiële en juridische aspecten |
10. Timing/Planification globale Pour ces différents chapitres, des groupes de rédaction chargés de détailler les différents sujets peuvent être mis sur pied. Cela permettra également de réunir autour de la table des experts dans des domaines spécifiques. Degré de réalisation : des membres du comité de rédaction ou des experts désignés par le comité de rédaction peuvent également participer à ces groupes de rédaction. Calendrier : cette étape prendra aussi de quatre à six mois. Etape 7. Identifier les principaux rôles des différents secteurs et partenaires. Il est essentiel que toutes les parties prenantes et tous les secteurs soient conscients de leurs rôles. La répartition des tâches doit être claire (qui fait quoi ?) et qui assume le rôle de garant dans le | 10. Timing/algemene planning Voor deze verschillende hoofdstukken kunnen schrijfgroepen opgericht worden waarin de verschillende onderwerpen worden uitgewerkt. Op die manier kan ook specifieke expertise rond de tafel gebracht worden. Realisatiegraad : ook aan deze schrijfgroepen kunnen leden van het redactiecomité participeren of experten die het redactiecomité aanduidt. Timing : Deze stap zal vier à zes maanden in beslag nemen. Stap 7. De belangrijkste rollen van de verschillende sectoren en partners dienen te worden omschreven. Het is essentieel dat alle belanghebbenden en alle sectoren bewust zijn van hun respectievelijke rol. De taakverdeling moet duidelijk zijn (wie doet wat ?) evenals wie garant moet staan voor de |
travail en réseau. | netwerking. |
Phase 2. Elaboration d'un plan relatif à la santé mentale de l'enfant | Mijlpaal 2. Het ontwikkelen van een plan voor de geestelijke |
gezondheid van kinderen en jongeren. | |
et de l'adolescent. | Na de ontwikkeling van het beleid inzake geestelijke gezondheid en de |
Après l'élaboration d'une politique de santé mentale et l'adoption du | goedkeuring van de gids door de Interministeriële Conferentie |
guide par la Conférence interministérielle Santé publique, la phase | Volksgezondheid wordt in een volgende stap een plan uitgewerkt ter |
suivante consiste à concevoir un plan de mise en oeuvre de la vision | uitvoering van de beleidsvisie. De ontwikkeling van een dergelijk plan |
stratégique. Le guide sert donc de base à l'élaboration de ce plan. | gebeurt dus op basis van de gids. |
Un plan est un ensemble de stratégies qui représentent les lignes | Een plan is een geheel van strategieën die de beleidslijnen weergeven |
d'action permettant d'atteindre les objectifs politiques pour une | en die het mogelijk maken om de beleidsdoelstellingen van een bepaalde |
population donnée. | populatie te bereiken. |
Calendrier : l'élaboration d'un tel plan demandera, selon estimation, | Timing : De ontwikkeling van een dergelijk plan zal naar schatting 6 |
six mois. A cet égard, l'on prêtera l'attention nécessaire à | maanden in beslag nemen. Hierbij dient ook aandacht besteed te worden |
l'établissement d'un bon plan de communication. | aan het opstellen van een goed communicatieplan. |
Etape 1. Déterminer les stratégies et les délais. | Stap 1. De te volgen strategieën en tijdschema dienen te worden |
Il peut être fait référence ici à l'exercice réalisé par l'équipe de | geïdentificeerd. |
recherche dans le cadre de la réforme pour adultes. | Hiervoor kan verwezen worden naar de oefening die de onderzoeksequipe |
Une liste de stratégies est établie pour chaque item décrit à l'étape | deed in het kader van de hervorming voor volwassenen. |
6 de la phase 1 et sur lequel des groupes de rédaction ad hoc ont | Voor elk item dat beschreven werd in stap 6 van mijlpaal 1 en waarrond |
schrijfgroepen hebben gewerkt, wordt een lijst van strategieën | |
travaillé. Sur cette liste, 2 à 3 stratégies sont finalement | opgesteld. Binnen deze lijst worden uiteindelijk 2 tot 3 strategieën |
sélectionnées. Ensuite, un délai est fixé par stratégie et il est | geselecteerd. Vervolgens wordt per strategie een tijdslimiet bepaald |
précisé comment mettre en oeuvre la stratégie. La définition de la | en wordt aangegeven hoe die strategie wordt geïmplementeerd. De |
liste de stratégies peut éventuellement déjà être intégrée dans les | omschrijving van de lijst van strategieën kan eventueel al |
travaux des groupes de rédaction ad hoc tels que mentionnés à l'étape | geïntegreerd worden in de werkzaamheden van de schrijfgroepen zoals |
6 du développement de la vision stratégique (cf. phase 1). | vermeld in stap 6 van de ontwikkeling van de beleidsvisie (zie |
Les modalités de mise en oeuvre de la stratégie sont traduites au | mijlpaal 1). De vertaling van de wijze waarop de strategie wordt uitgevoerd gebeurt |
moyen d'indicateurs et d'objectifs, les activités principales sont | aan de hand van indicatoren en doelstellingen, de voornaamste |
présentées et les coûts y afférents sont précisés (voir étapes 2, 3 et | activiteiten en de hiermee gepaard gaande kosten (zie stappen 2, 3 en |
4). | 4). |
Etape 2. Indicateurs et buts. | Stap 2. Indicatoren en doelen. |
Chaque stratégie doit aller de pair avec un ou plusieurs buts qui | Elke strategie moet hand in hand gaan met één of verschillende doelen |
définissent le résultat attendu de la stratégie. Les indicateurs | die de uitkomst van de strategie bepalen. Indicatoren maken het |
permettent de déterminer le niveau de réalisation d'un but. | mogelijk om de mate waarin de doelstelling wordt gerealiseerd te |
Ces indicateurs seront fixés suivant les principes SMART1. Ils seront | bepalen. Deze indicatoren worden vastgelegd volgens de SMART2 principes. Zij |
établis d'une manière intégrée, facilement compréhensible et | worden opgemaakt op een geïntegreerde, gemakkelijk te begrijpen en te |
utilisable, et seront limités en quantité. Des leçons importantes | gebruiken wijze, en worden in hoeveelheid beperkt. Belangrijke lessen |
seront tirées du monitoring et des résultats de l'évaluation. | zullen getrokken worden uit de monitoring en uit de resultaten van de evaluatie. |
Etape 3. Identifier les actions principales. | Stap 3. Identificeer de belangrijkste acties. |
Quelles sont les actions nécessaires à quelle stratégie ? | Welke acties zijn er nodig voor welke strategie ? |
Pour y répondre, il faut se poser les questions suivantes : | Om een antwoord hierop te formuleren worden vragen gesteld zoals : |
Qui en est garant ? Combien de temps cela prendra-t-il ? Quels sont | Wie staatborg voor wat ? Hoe lang zal het duren ? Wat zijn de |
les résultats attendus ? Quels sont les obstacles ou les contretemps | verwachte resultaten ? Wat zijn de mogelijke belemmeringen of |
potentiels qui pourraient freiner la réalisation de chaque action ? | tegenslagen die de uitvoering van elke actie in de weg staan ? |
Etape 4. Préciser les coûts, identifier les ressources disponibles et | Stap 4. Identificeren van de kosten, de beschikbare en noodzakelijke |
indispensables, et élaborer le budget. | middelen en de ontwikkeling van het budget. |
Phase 3. Mise en oeuvre des politiques et des plans en matière de | Mijlpaal 3. Uitvoering van het beleid en de plannen voor de |
soins de santé mentale de l'enfant et de l'adolescent. | geestelijke gezondheidszorg van kinderen en jongeren. |
Etape 1. Diffuser la politique. | Stap 1. Het geformuleerde beleid verspreiden. |
La politique formulée sera publiée dans un guide et diffusée aussi | Het geformuleerde beleid wordt gepubliceerd in een gids en zo ruim |
largement que possible. Un plan de communication sera établi. | mogelijk verspreid. Een communicatieplan zal worden opgesteld. De |
L'organisation d'une journée d'information nationale, par analogie avec la réforme pour les adultes, est une bonne occasion pour démarrer. Après approbation et signature du guide par la Conférence interministérielle Santé publique, l'autorité fédérale et les Communautés et Régions concernées prendront des initiatives en vue d'informer et de sensibiliser les ministres compétents dans d'autres secteurs (enseignement, logement, bien-être,...) à également intégrer des points d'action dans leurs domaines politiques respectifs. Etape 2. Mobiliser l'appui des pouvoirs politiques et le financement nécessaire. Aucune politique ou plan, même s'il est bien conçu et bien documenté, ne peut réussir sans l'appui des pouvoirs politiques et un financement conforme à ses objectifs. Cet appui politique des différents ministres compétents pour la santé mentale de l'enfant et de l'adolescent est garanti par l'adoption des trois phases en Conférence interministérielle Santé publique. Par ailleurs, ces ministres sont aussi représentés dans le comité de rédaction créé pour élaborer le guide. Comme mentionné plus haut, il est souhaitable que le guide, une fois approuvé par la Conférence interministérielle Santé publique, soit également soumis aux différents gouvernements, tant fédéral que communautaires et régionaux. Etape 3. Mettre sur pied une structure de soutien. La mise en oeuvre d'une politique et d'un plan relatifs à la santé mentale de l'enfant et de l'adolescent nécessite la participation de nombreuses personnes possédant des connaissances étendues. | organisatie van een nationaal informatiedag is, naar analogie met de hervorming voor volwassenen, een goed kick-off moment. Na goedkeuring en ondertekening van de gids door de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid zullen de federale overheid en de betrokken gemeenschappen en gewesten initiatieven nemen om Ministers die bevoegd zijn in andere domeinen dan de zorg, die integratie moeten mogelijk maken (onderwijs, huisvesting, welzijn,...), te informeren en te sensibiliseren om ook actiepunten in hun respectievelijke beleidsdomeinen op te nemen. Stap 2. Bevestig de steun van de politieke overheden alsook de noodzakelijke financiering. Geen enkel beleid of plan, zelfs als het goed is ontworpen en gedocumenteerd, kan slagen zonder de steun van de politieke overheden en de financiering die noodzakelijk is om haar doelstellingen te verwezenlijken. Deze politieke steun van de verschillende ministers bevoegd voor de geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren wordt gegarandeerd door de goedkeuring van de 3 mijlpalen in de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid. Bovendien worden deze ministers vertegenwoordigd in het redactiecomité dat werd opgericht voor het tot stand komen van de gids. Zoals hierboven reeds werd aangegeven is het wenselijk dat de gids, na goedkeuring op de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid, eveneens wordt voorgelegd aan de verschillende regeringen, zowel op federaal vlak als op het niveau van de diverse gemeenschappen en gewesten. Stap 3. Ontwikkeling van een ondersteunende structuur. De implementatie van een beleid en de realisatie van een plan met betrekking tot de geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren vereist deelname van veel mensen met uiteenlopende kennis. |
On peut en partie faire appel à l'expérience acquise dans le cadre de | Men kan deels beroep doen op de ervaring die men heeft in het kader |
la réforme pour les adultes. Dans ce contexte, la désignation d'un | van de hervorming voor volwassenen. In dit kader is de aanduiding van |
coordinateur fédéral constitue une aide non négligeable. Il | een federaal coördinator een belangrijke ondersteuning. Het is ook |
conviendrait également de désigner un coordinateur par Communauté et | wenselijk dat er een coördinator wordt aangeduid per gemeenschap en |
Région. | gewest. |
De même, une expertise importante en matière de planification et | Ook op basis van ervaringen met de volwassenen kan veel expertise |
d'exécution de la politique peut être retirée des expériences avec les adultes. | gehaald worden in de planning en de beleidsuitvoering. |
Etape 4. Créer des projets pilotes dans les zones d'expérimentation. | Stap 4. Creëren van proefprojecten in experimentele gebieden. |
L'organisation de projets pilotes dans des zones d'expérimentation | Pilootprojecten die in experimentele gebieden worden opgestart zijn |
peut être utile pour : | nuttig omwille van : |
- tester le modèle fonctionnel; | - het uittesten van het functioneel model; |
- avoir un rôle d'émulation et servir d'exemple pour d'autres régions. Etape 5. Mobiliser les prestataires de services et optimaliser la coordination. Les chances de réussite de la mise en oeuvre du plan augmenteront si les institutions concernées se sentent mobilisées et soutenues sur le plan de l'information, des connaissances, du soutien continu et des ressources humaines et financières. Ces institutions doivent à leur tour rendre des comptes à intervalles réguliers quant à l'exécution et au suivi du plan stratégique. Une première étape dans ce processus consiste à identifier les personnes, les équipes ou les organisations du secteur de la santé ou d'autres secteurs qui seront responsables de la mise en oeuvre du programme. Tous les secteurs ont un rôle à jouer aussi bien pour le bien-être actuel que pour le bien-être futur de ces jeunes. | - trekker en voorbeeldfunctie zijn voor andere regio's. Stap 5. Empoweren van dienstverleners en optimaliseren van de coördinatie. De kans op een succesvolle implementatie van het plan neemt toe naarmate de instellingen zich ook gemachtigd en ondersteund voelen op het niveau van informatie, kennis, continue steun en financiële en personele middelen. Zij moeten ook op hun beurt op regelmatige basis verantwoording geven over de uitvoering en de opvolging van het beleidsplan. Een eerste stap in dit proces is het identificeren van individuen, teams of organisaties in de sector van de gezondheid of andere sectoren die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van het programma. Alle sectoren hebben een rol te spelen voor zowel de huidige als voor het toekomstige welzijn van deze jonge mensen. Deze identificatie werd in de hervorming voor de doelgroep volwassenen |
Dans le cadre de la réforme des soins en santé mentale de l'adulte, cette identification a été laissée aux projets pilotes moyennant réajustements lors des périodes d'évaluation quand il était constaté qu'il n'y avait pas suffisamment de responsables identifiés. Des rapports périodiques étaient également demandés. Enfin, le coordinateur fédéral visite régulièrement les projets sur le terrain. Parallèlement à cela, une collaboration intersectorielle permanente avec d'autres partenaires est aussi un élément important. Le rôle des coordinateurs de réseaux dans les différents projets pilotes est incontournable à cet égard. Calendrier récapitulatif. Ci-dessous un calendrier offrant un récapitulatif de la planification dans le temps de la réalisation de la nouvelle politique de la santé mentale de l'enfant et de l'adolescent. Pour la consultation du tableau, voir image | overgelaten aan de pilootprojecten zelf en daarin gestuurd in de evaluatiemomenten wanneer werd vastgesteld dat dit onvoldoende was. Een rapportage wordt ook op regelmatige basis gevraagd. Tot slot is er ook de federale coördinator die regelmatig bezoeken brengt aan de projecten op het terrein. Daarnaast is ook een intersectorale samenwerking met andere partners op een permanente basis belangrijk. De rol van netwerkcoördinatoren in de verschillende proefprojecten is hierin onmisbaar. Samenvattende tijdstabel. Hieronder volgt een tijdstabel die een overzicht biedt van de planning in de tijd voor het tot stand komen van het vernieuwd beleid van geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld |
Ainsi conclu à Bruxelles, le 10 décembre 2012. | Aldus overeengekomen te Brussel, op 10 december 2012. |
Pour l'Etat fédéral : | Voor de Federale Staat : |
La Vice-Première Ministre et Ministre des Affaires sociales et de la | Vice-Eerste Minister en Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, |
Santé publique, chargée de Beliris et des Institutions culturelles fédérales, | belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen, |
Mme L. ONKELINX | Mevr. L. ONKELINX |
Voor de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest : | Voor de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest : |
De Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, | De Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, |
J. VANDEURZEN | J. VANDEURZEN |
Pour la Région Wallonne : | Pour la Région Wallonne : |
La Ministre de la Santé, de l'Action sociale et de l'Egalité des | La Ministre de la Santé, de l'Action sociale et de l'Egalité des |
Chances, | Chances, |
Mme E. TILLIEUX | Mme E. TILLIEUX |
Pour la Communauté française : | Pour la Communauté française : |
La Ministre de la Culture, de l'Audiovisuel, de la Santé et de | La Ministre de la Culture, de l'Audiovisuel, de la Santé et de |
l'Egalité des Chances, | l'Egalité des Chances, |
Mme F. LAANAN, | Mme F. LAANAN, |
Pour la Commission communautaire française de Bruxelles-Capitale : | Pour la Commission communautaire française de Bruxelles-Capitale : |
Le Membre du Collège de la Commission communautaire française (COCOF), | Le Membre du Collège de la Commission communautaire française (COCOF), |
chargé de la Fonction publique, de la Politique de la Santé et de la | chargé de la Fonction publique, de la Politique de la Santé et de la |
Formation professionnelle des Classes moyennes, | Formation professionnelle des Classes moyennes, |
B. CEREXHE | B. CEREXHE |
Pour la Commission communautaire commune de Bruxelles-Capitale : | Voor de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van Brussel-Hoofdstad |
Le Membre du Collège réuni de la Commission communautaire commune | : Het Lid van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke |
(COCOM), chargé de la Politique de la Santé, des Finances, du Budget | Gemeenschapscommissie (COCOM), belast met Gezondheidsbeleid, |
et des Relations extérieures, | Financiën, Begroting en Externe Betrekkingen, |
G. VANHENGEL | G. VANHENGEL |
Le Membre du Collège réuni de la Commission communautaire commune | Het Lid van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke |
(COCOM), chargé de la Politique de la Santé et de la Fonction | Gemeenschapscommissie (GGC), belast met Gezondheidsbeleid en Openbaar |
publique, | Ambt, |
B. CEREXHE | B. CEREXHE |
Für die Deutschsprachige Gemeinschaft : | Für die Deutschsprachige Gemeinschaft : |
Pour la Communauté germanophone : | Pour la Communauté germanophone : |
Minister für Familie, Gesundheit und Soziales, | Minister für Familie, Gesundheit und Soziales, |
Ministre de la Famille, de la Santé et des Affaires sociales, | Ministre de la Famille, de la Santé et des Affaires sociales, |
H. MOLLERS | H. MOLLERS |
_______ | _______ |
Notes | Nota's |
1 = Spécifique, Mesurable, Acceptable, Réaliste, lié au Temps. | 1 = Spécifique, Mesurable, Acceptable, Réaliste, lié au Temps. |
2 = Specifiek, Meetbaar, Aanvaardbaar, Realistisch, Tijdgebonden. | 2 = Specifiek, Meetbaar, Aanvaardbaar, Realistisch, Tijdgebonden. |