← Retour vers "Déclaration conjointe des Ministres de la Santé publique sur le plan d'action 2009-2010 « Elimination de la rougeole et de la rubéole en Belgique » "
| Déclaration conjointe des Ministres de la Santé publique sur le plan d'action 2009-2010 « Elimination de la rougeole et de la rubéole en Belgique » | Gemeenschappelijke verklaring van de Ministers van Volksgezondheid inzake het actieplan 2009-2010 voor de « Eliminatie van mazelen en rubella in België » |
|---|---|
| SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE | FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE |
| ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT | VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU |
| 2 MARS 2009. - Déclaration conjointe des Ministres de la Santé | 2 MAART 2009. - Gemeenschappelijke verklaring van de Ministers van |
| publique sur le plan d'action 2009-2010 « Elimination de la rougeole | Volksgezondheid inzake het actieplan 2009-2010 voor de « Eliminatie |
| et de la rubéole en Belgique » | van mazelen en rubella in België » |
| Considérant que la Belgique est un état fédéral et que les thèmes | Overwegende dat België een federale Staat is en dat de thema's in |
| relevant de la santé publique qui sont à l'ordre du jour de l'Union | verband met volksgezondheid die op de agenda staan van de Europese |
| européenne et de certains organes internationaux, tels que le Conseil | Unie en bepaalde internationale organen zoals de Raad van Europa, de |
| de l'Europe, l'Organisation mondiale de la Santé, le Comité de la | Wereldgezondheidsorganisatie, het Gezondheidscomité van de OESO, het |
| Santé de l'OCDE, l'ECDC, concernent des compétences à la fois de | ECDC, bevoegdheden betreffen van zowel de federale Staat, als de |
| l'Etat fédéral, des Communautés et des Régions. | Gemeenschappen en de Gewesten. |
| Vu les compétences respectives dont l'Autorité fédérale et les | Gelet op de respectieve bevoegdheden waarover de federale Overheid en |
| Autorités visées aux articles 128, 130 et 135 de la Constitution | de Overheden bedoeld in artikelen 128, 130 en 135 van de Grondwet |
| disposent en matière de politique de santé et, en particulier, en ce | beschikken op het gebied van het gezondheidsbeleid en in het bijzonder |
| qui concerne les activités et services de médecine préventive, | voor wat de activiteiten en diensten op het vlak van de preventieve |
| conformément à l'article 5, § 1er, I, 1°, c) et 2°, de la loi spéciale | geneeskunde betreft, overeenkomstig artikel 5, § 1, I, 1°, c) en 2°, |
| de réformes institutionnelles du 8 août 1980; | van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der |
| instellingen; | |
| Considérant que l'élimination de la rougeole et de la rubéole pour | Overwegende dat de eliminatie van mazelen en rubella tegen het jaar |
| l'année 2010 est l'un des objectifs fixés par le Bureau régional | 2010 een van de doelstellingen is van het Europees Regionaal Bureau |
| européen de l'Organisation mondiale de la Santé (OMS); | van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO); |
| Considérant que le Comité pour l'Elimination de la rougeole (et de la | |
| Rubéole, depuis septembre 2006) en Belgique a été créé en janvier 2003 | Overwegende dat in januari 2003 het Comité voor de Eliminatie van |
| Mazelen (en Rubella, sinds september 2006) in België werd opgericht en | |
| et que la composition de ce comité a été approuvée par la Conférence | dat de samenstelling van dit comité werd goedgekeurd door de |
| interministérielle en mars 2003; | Interministeriële Conferentie in maart 2003; |
| Considérant que le Comité pour l'Elimination de la rougeole et de la | Overwegende dat het actieplan voor de eliminatie van mazelen in België |
| rubéole en Belgique a élaboré en 2004 le plan d'action national pour | (april 2004) en het amendement voor de eliminatie van rubella in |
| éliminer la rougeole et qu'en octobre 2006, un amendement pour | België (oktober 2006), opgesteld door het Comité voor de Eliminatie |
| l'élimination de la rubéole a été ajouté à ce plan et que ce plan a | van Mazelen en Rubella in België, werd goedgekeurd door de |
| été approuvé par la Conférence interministérielle en décembre 2006; | Interministeriële Conferentie in december 2006; |
| Considérant que le comité a informé les membres de la Conférence | Overwegende dat het comité de leden van de Interministeriële |
| Conferentie heeft geïnformeerd over de evolutie van het | |
| interministérielle sur l'évolution du processus d'élimination en | eliminatieproces in België en dat het eliminatieplan voor mazelen en |
| Belgique, que le plan pour l'élimination de la rougeole et de la | rubella, alsook het activiteitenverslag van het comité voor het jaar |
| rubéole, ainsi que le rapport d'activités du comité pour l'année 2007 | 2007 werd overgemaakt aan de leden van de Interministeriële Conferentie; |
| ont été transmis aux membres de la Conférence interministérielle; | Overwegende dat, om de doelstellingen van het eliminatieplan te halen, |
| Considérant que, pour atteindre les objectifs du plan d'élimination, | |
| le comité requiert l'engagement des autorités politiques compétentes | het comité rekent op het engagement van de bevoegde politieke |
| en la matière pour la réalisation des activités; | autoriteiten voor het realiseren van de activiteiten; |
| Sur la base des considérations précitées, la Conférence | Op grond van voorgaande overwegingen keurt de Interministeriële |
| interministérielle de Santé publique, approuve formellement le plan | Conferentie Volksgezondheid het actieplan 2009-2010 voor de « |
| d'action 2009-2010 « Elimination de la rougeole et de la rubéole en | Eliminatie van mazelen en rubella in België » formeel goed. |
| Belgique ». La présente Déclaration a été faite et signée à Bruxelles, le 2 mars | Deze Verklaring werd opgemaakt en ondertekend te Brussel, op 2 maart |
| 2009. | 2009. |
| Pour l'Autorité fédérale : | Voor de Federale Overheid : |
| La Ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, | De Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, |
| Mme L. ONKELINX | Mevr. L. ONKELINX |
| Pour le Gouvernement flamand : | Voor de Vlaamse Regering : |
| Le Ministre du Bien-être, de la Santé publique et de la Famille, | De minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, |
| Mme V. HEEREN | Mevr. V. HEEREN |
| Pour le Gouvernement régional wallon : | Voor de Waalse Gewestregering : |
| Le Ministre de la Santé, de l'Action sociale et de l'Egalité des Chances, | De Minister van Gezondheid, Sociale actie en Gelijkheid van Kansen, |
| D. DONFUT | D. DONFUT |
| Pour le Gouvernement de la Communauté française : | Voor de Franse Gemeenschapsregering : |
| La Ministre de la Santé, de l'Enfance et de l'Aide à la jeunesse, | De Minister van Gezondheid, Kinderen en Jeugdhulp, |
| Mme C. FONCK | C. FONCK |
| Pour le Gouvernement de la Communauté germanophone : | Voor de Duitstalige Gemeenschapsregering : |
| Le Ministre de la Formation et de l'Emploi, des Affaires sociales et | De Minister van Vorming en Tewerkstelling, Sociale Aangelegenheden en |
| du Tourisme, | Toerisme, |
| B. GENTGES | B. GENTGES |
| Pour le Collège réuni de la Commission communautaire commune de la | Voor het Verenigd College van de Gemeenschappelijke |
| Région de Bruxelles-Capitale : | Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest : |
| Le membre du Collège réuni, compétent pour la Politique de Santé, | Het lid van het Verenigd College, bevoegd voor het Gezondheidsbeleid, |
| G. VANHENGEL | G. VANHENGEL |
| Pour le Collège réuni de la Commission communautaire commune de la | Voor het Verenigd College van de Gemeenschappelijke |
| Région de Bruxelles-Capitale : | Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest : |
| Le membre du Collège réuni, compétent pour la Politique de Santé, | Het lid van het Verenigd College, bevoegd voor het Gezondheidsbeleid, |
| B. CEREXHE | B. CEREXHE |
| Elimination de la rougeole et de la rubéole en Belgique | Eliminatie van mazelen en rubella in België |
| Plan d'action 2009-2010 | Actieplan 2009-2010 |
| Epidemiologie vDécembre 2008v Bruxelles, Belgique | Epidemiologie v December 2008 v Brussel, België |
| N° de référence interne : IPH/EPIREPORTS, N° 2009-09 | Intern referentienummer : IPH/EPIREPORTS, N° 2009-08 |
| N° de dépôt : D/2009/2505/009 | Depotnummer : D/2009/2505/008 |
| Comité pour l'élimination de la rougeole et de la rubéole en Belgique | Comité voor Eliminatie van Mazelen en Rubella in België |
| Secrétariat : Epidemiologie | Epidemiologie |
| Rue Juliette Wytsman 14 | Juliette Wytsmanstraat 14 |
| 1050 Bruxelles - Belgique | 1050 Brussel - België |
| www.iph.fgov.be | www.iph.fgov.be |
| Table des matières | Inhoud |
| Abréviations | Gebruikte afkortingen |
| Résumé. | Samenvatting |
| 1. Introduction | 1. Inleiding |
| 2. Situation en 2007-2008 | 2. Situatie in 2007-2008 |
| 2.1. Couverture vaccinale | 2.1. Vaccinatiegraad |
| 2.2. Surveillance. | 2.2. Surveillance |
| 2.3. Estimation de l'incidence | 2.3. Geschatte incidentie |
| 2.4. Groupes à risque. | 2.4. Risicogroepen |
| 3. Objectif | 3. Doelstelling |
| 4. Stratégies | 4. Strategieën |
| 5. Activités | 5. Activiteiten |
| 5.1. Vaccination | 5.1. Vaccinatie |
| 5.2. Surveillance | 5.2. Surveillance |
| 5.3. Information et sensibilisation | 5.3. Informatie en sensibilisatie |
| 5.4. Etudes | 5.4. Studies |
| 6. Evaluation et observation. | 6. Evaluatie en monitoring |
| 7. Rôle des différents partenaires | 7. Rol van de verschillende partners |
| 8. Ressources nécessaires | 8. Noodzakelijke middelen |
| 9. Problèmes possibles | 9. Mogelijke problemen |
| 10. Conclusion | 10. Besluit |
| Annexe 1re : Membres du Comité pour l'Elimination de la Rougeole et de | Bijlage 1 : Samenstelling van het Comité voor de Eliminatie van |
| la Rubéole en Belgique, novembre 2008 | Mazelen en Rubella in België, november 2008 |
| Annexe 2 : Tableau récapitulatif des activités pour 2009-2010 | Bijlage 2 : Samenvattende tabel van de activiteiten voor 2009-2010 |
| Vaccination. | Vaccinatie |
| Surveillance | Surveillance |
| Information et Sensibilisation | Informatie en sensibilisatie |
| Abréviations | Gebruikte afkortingen |
| CSS Conseil supérieur de la Santé | CLB Centrum voor Leerlingen Begeleiding |
| CV Couverture vaccinale | CRS Congenitaal Rubella Syndroom |
| EIW European Immunisation Week ISP Institut scientifique de Santé publique OMS Organisation mondiale de la Santé ONE Office de la Naissance et de l'Enfance PSE Promotion de la Santé à l'Ecole RRO1 Première dose du vaccin anti rougeole-rubéole-oreillons RRO2 Seconde dose du vaccin anti rougeole-rubéole-oreillons SRC Syndrome de Rubéole Congénitale Résumé Le bureau régional européen de l'Organisation mondiale de la Santé (OMS) veut éliminer la rougeole et la rubéole dans la région pour 2010. Selon les critères d'OMS, la Belgique n'a pas encore atteint cet objectif. Pour atteindre cet objectif d'élimination, un engagement moral et financier de tous les partenaires concernés est indispensable. Dans ce rapport, le Comité pour l'élimination de la rougeole et de la rubéole en Belgique propose des activités supplémentaires qui sont nécessaires pour atteindre l'élimination | EIW European Immunisation Week HGR Hoge Gezondheidsraad K&G Kind en Gezin MBR1 Mazelen-Bof-Rubella vaccin, 1e dosis MBR2 Mazelen-Bof-Rubella vaccin, 2e dosis WGO Wereld Gezondheidsorganisatie WIV Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Samenvatting Het Europees regionaal bureau van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) wil mazelen en rubella tegen 2010 uit de regio elimineren. Volgens de criteria die de WGO hanteert, heeft België deze doelstelling nog niet behaald. Om deze doelstelling te behalen is een moreel en financieel engagement nodig van alle betrokken partners. In dit rapport stelt het Comité voor Eliminatie van Mazelen en Rubella in België de bijkomende activiteiten voor die noodzakelijk zijn om tot |
| (résumé en annexe 2). | eliminatie te komen (samengevat in bijlage 2). |
| Un Comité pour l'Elimination de la rougeole et la rubéole en Belgique | In januari 2003 werd het Comité voor de Eliminatie van Mazelen en |
| a été créé en janvier 2003. Le Comité est responsable pour la | Rubella in België opgericht. Het comité is verantwoordelijk voor het |
| surveillance de la situation en Belgique et peut recommander des | opvolgen van de situatie in België en doet een aanbeveling van de |
| actions qui devraient être réalisées pour atteindre l'élimination. Le | activiteiten die moeten worden uitgevoerd om de eliminatiedoelstelling |
| Comité a élaboré un plan d'action national en 2004. En novembre 2006, | te behalen. In 2004 stelde het comité een nationaal actieplan voor de |
| un addendum a été rajouté à ce plan, avec des activités ciblant | eliminatie van mazelen op. In november 2006 werd een addendum aan het |
| spécifiquement l'élimination de la rubéole. Face à l'approche de | plan toegevoegd, met activiteiten voor de eliminatie van rubella. Twee |
| l'année ciblée pour l'élimination, il est utile de faire le point sur | jaar voor het vooropgestelde jaar voor eliminatie wordt nagegaan waar |
| l'atteinte des objectifs et la réalisation des activités proposées en | België staat in het behalen van de doelstellingen en de realisatie van |
| Belgique. | de aanbevolen activiteiten. |
| Pour la période de 2009 à 2010, des nouvelles activités sont proposées | Voor de periode 2009-2010 worden bijkomende activiteiten voorgesteld |
| dans le domaine de la vaccination, de la surveillance, de | op het vlak van vaccinatie, surveillance en informatie en |
| l'information et de la sensibilisation. | sensibilisatie. Zo moet de vaccinatiegraad worden verhoogd aangezien |
| La couverture vaccinale devrait augmenter, vu que l'objectif de 95 % est presque atteint pour la première dose du vaccin rougeole-rubéole-oreillons mais est loin d'être atteint pour la seconde dose. Des vaccinations de rattrapage doivent être prévues pour les groupes à risque et au plan individuel. La surveillance doit être renforcée par une déclaration rapide et fiable de chaque cas. La séroprotection de la population doit être suivie, et le personnel de santé et le grand public doivent être informés et sensibilisés. Le Comité prévoit qu'on doit mettre des moyens supplémentaires à disposition, vu qu'un financement déficient peut compromettre l'atteinte de l'élimination. L'élimination de la rougeole et de la rubéole est réalisable pour 2010, mais des efforts supplémentaires sont indispensables. Nous demandons à tous les partenaires concernés de s'y engager et de donner la priorité à cet objectif. | de doelstelling van 95 % coverage bijna wordt gehaald voor de eerste dosis met het Mazelen-Bof-Rubella vaccin maar zeker nog niet voor de tweede dosis. Er moeten oa. inhaalvaccinaties voorzien worden voor risicogroepen en op individueel niveau. De surveillance dient te worden versterkt voor een snelle en betrouwbare melding van elk geval. De seroprotectie van de bevolking moet verder worden opgevolgd en het medisch personeel en grote publiek moeten worden geïnformeerd en gesensibiliseerd. Het comité voorziet dat voor deze activiteiten de nodige middelen ter beschikking moeten worden gesteld, aangezien een gebrekkige financiering de uitvoering ervan in het gedrang brengt. De eliminatie van mazelen en rubella voor 2010 is haalbaar, maar bijkomende inspanningen zijn noodzakelijk. Aan alle betrokken partners wordt gevraagd zich hiertoe te verbinden en de eliminatiedoelstelling als een prioritaire opdracht te beschouwen. |
| 1. Introduction | 1. Inleiding |
| La rougeole est une maladie virale très contagieuse et dans 10 à 20 % | Mazelen is een zeer besmettelijke virale aandoening, waarbij in 10 tot |
| des cas, des complications se manifestent. La rubéole étant une | 20 % van de gevallen complicaties optreden. Rubella is een goedaardige |
| maladie infectieuse bénigne, son importance au point de vue de la | virale aandoening, maar de weerslag op de volksgezondheid berust |
| santé publique réside dans les risques pour l'enfant, entre autres le | risico's voor het (ongeboren) kind nl. het risico op een miskraam, een |
| risque de fausse couche, de mort foetale ou de naissance d'un enfant | doodgeboorte of de geboorte van een kind met het congenitaal rubella |
| syndroom (CRS). | |
| atteint du syndrome de rubéole congénitale (SRC). | Het Europees Regionaal Bureau van de Wereldgezondheidsorganisatie |
| Le bureau régional européen de l'Organisation mondiale de la Santé | (WGO) wil mazelen en rubella tegen 2010 uit de regio elimineren. |
| (OMS) veut éliminer la rougeole et la rubéole pour 2010. Eliminer la | Eliminatie houdt in dat er geen langdurige transmissie meer is van het |
| rougeole veut dire qu'il n'y a pas de transmission durable du virus et | virus en dat een (eventueel geïmporteerd) geval geen aanleiding geeft |
| que la propagation secondaire à la suite d'un cas importé cesse | tot verspreiding van de aandoening. Daarvoor is vaccinatie van |
| spontanément, sans intervention. Pour atteindre cet objectif, il faut | |
| que 95 % de la population soit vaccinée avec 2 doses de vaccin | minstens 95 % van de bevolking met 2 dosissen van het mazelenvaccin en |
| anti-rougeoleux et au moins une dose de vaccin anti-rubéole. | minstens 1 dosis van het rubellavaccin vereist. |
| Un Comité pour l'Elimination de la Rougeole et la Rubéole en Belgique | In januari 2003 werd het Comité voor de Eliminatie van Mazelen en |
| a été créé en janvier 2003. Le Comité est responsable pour la | Rubella in België opgericht. Het comité is verantwoordelijk voor het |
| surveillance de la situation en Belgique et peut recommander des | opvolgen van de situatie in België en doet een aanbeveling van de |
| actions qui devraient être réalisées pour atteindre l'élimination. Un | activiteiten die moeten worden uitgevoerd om de eliminatiedoelstelling |
| rapport pour l'OMS est envoyé annuellement. | te behalen. Jaarlijks wordt een verslag opgesteld voor de WGO. |
| Le Comité a élaboré un plan d'action national pour l'élimination de la | In 2004 stelde het comité een nationaal actieplan voor de eliminatie |
| rougeole en 2004. | |
| En novembre 2006, un addendum a été rajouté à ce plan, avec des | van mazelen op. In november 2006 werd een addendum aan het plan |
| activités ciblant spécifiquement l'élimination de la rubéole. Les | toegevoegd, met activiteiten voor de eliminatie van rubella. De |
| priorités du plan sont l'augmentation de la couverture vaccinale | prioriteiten van het plan zijn het verhogen van de vaccinatiegraad tot |
| jusqu'au moins 95 % pour les 2 doses du vaccin anti-rougeoleux et | 95 % voor beide dosissen van het mazelen- en rubellavaccin en het |
| rubéoleux, et la mise en place d'un système de surveillance efficace | opzetten van een efficiënt surveillancesysteem van mazelen en rubella |
| pour la surveillance de la rougeole et de la rubéole, avec | met bevestiging van de diagnose door het Nationaal Laboratorium voor |
| confirmation du diagnostic au laboratoire national pour la rougeole et | |
| la rubéole (ISP, section Virologie). | Mazelen en Rubella (WIV, afdeling Virologie). |
| Face à l'approche de l'année ciblée pour l'élimination, il est utile | Twee jaar voor het vooropgestelde jaar voor eliminatie is het nuttig |
| de faire le point sur l'atteinte des objectifs et la réalisation des | om te kijken waar België staat in het behalen van de doelstellingen en |
| activités proposées en Belgique. En fonction des réalisations et des | de realisatie van de aanbevolen activiteiten. In functie van de |
| lacunes, de nouvelles activités pour la période de 2009 à 2010 devront | realisaties en lacunes, moeten nieuwe activiteiten voorgesteld worden |
| être proposées. | voor de periode 2009-2010. |
| 2. Situation en 2007-2008 | 2. Situatie in 2007-2008 |
| 2.1. Couverture vaccinale | 2.1. Vaccinatiegraad |
| Selon les études les plus récentes dans les différentes régions, la | Volgens de recentste vaccinatiegraadmetingen uitgevoerd in de |
| couverture vaccinale pour la première dose du vaccin trivalent | verschillende regio's is de vaccinatiegraad voor de eerste dosis |
| rougeole-rubéole-oreillons (RRO) est de 94 % en Flandre (2005), 89 % | mazelen-bof-rubella vaccin (MBR) 94 % in Vlaanderen (2005), 89 % in |
| en Wallonie (2006) et 91 % à Bruxelles (2006). Pour la seconde dose, | Wallonië (2006) en 91 % op het Brussels grondgebied (2006). Voor de |
| la couverture vaccinale est de 65 % à 84 %, les personnes sans carte | tweede dosis is de vaccinatiegraad 65 % tot 84 %, waarbij personen |
| de vaccination étant considérées non vaccinées. | zonder vaccinatiekaart als niet gevaccineerd worden beschouwd. |
| Sur base de ces résultats, la couverture vaccinale nationale en | Op basis van deze gegevens wordt de nationale vaccinatiegraad in |
| Belgique est estimée à 92 % pour la première dose et à (au moins) 77,5 | België geschat op 92 % voor de eerste dosis en op (minstens) 77,5 % |
| % pour la seconde dose (moyenne pondérée 2005-2006). | voor de tweede dosis (gewogen gemiddelde 2005-2006). |
| L'objectif des 95 % est presque atteint pour la première dose. Pour la | De doelstelling van 95 % wordt bijna gehaald voor de eerste dosis. |
| seconde dose, l'objectif de 95 % est loin d'être atteint. | Voor de tweede dosis is de nodige 95 % coverage nog ver van bereikt. |
| 2.2. Surveillance. | 2.2. Surveillance |
| En Communauté flamande, la rougeole et la rubéole sont des maladies à | In Vlaanderen is er enkel meldingsplicht van mazelen en rubella in het |
| déclaration obligatoire uniquement dans le cadre du contrôle des | kader van de regelgeving voor de CLB's. De Franse Gemeenschap sluit |
| maladies transmissibles dans les écoles. La Communauté française se | aan bij de Europese beslissing 2119/98/CE (met o.a. verplichte melding |
| joint à la Décision européenne 2119/98/CE sur la liste des maladies à | van mazelen en rubella), zoals blijkt uit een bijlage van een brief |
| déclaration obligatoires (dont la rougeole et la rubéole). Les | met informatie over de vogelgriep, verstuurd naar alle artsen in |
| médecins francophones ont été informés dans l'annexe d'une lettre sur | januari 2006. In praktijk worden er echter weinig gevallen gemeld. |
| la grippe aviaire, envoyée en janvier 2006. En pratique, les cas de | Sinds oktober 2002 gebeurt de surveillance van mazelen via het |
| rougeole et de rubéole ne sont toutefois pas (encore) déclarés. | surveillancesysteem van infectieziekten bij kinderen (PediSurv) van |
| Depuis octobre 2002, la surveillance de la rougeole se fait par le | het WIV, door kinderartsen in België en door huisartsen in het |
| système de surveillance de maladies infectieuses chez l'enfant | Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deelname aan de surveillance is |
| (PediSurv) de l'ISP, par des pédiatres belges et des médecins | vrijwillig. Gemiddeld werkt 40 % van de artsen mee, en 80 % van de |
| généralistes de la Région de Bruxelles-Capitale. La participation à la | ziekenhuizen met een afdeling kindergeneeskunde. De gegevens die |
| surveillance est volontaire. En 2006, en moyenne 40 % des médecins et | verzameld worden via PediSurv worden aangevuld met gegevens van |
| 80 % des hôpitaux avec un service pédiatrique y ont participé. Les cas | bevestigde gevallen van mazelen door een peilnetwerk van laboratoria |
| de rougeole déclarés aux Inspecteurs d'Hygiène des Communautés sont | en meldingen van gevallen van mazelen in scholen aan de |
| également enregistrés dans la base de données, ainsi que les cas de | gezondheidsinspecteurs van de gemeenschappen. |
| rougeole diagnostiqués par le Réseau des Laboratoires Vigies. | |
| Depuis janvier 2007, les cas de syndrome de rubéole congénitale (SRC) | Voor rubella bestaat er sinds januari 2007 een melding van gevallen |
| sont également déclarés par le système PediSurv. | van congenitaal rubella syndroom (CRS) via PediSurv. |
| La rougeole et la rubéole ne sont toujours pas des maladies à | Mazelen en rubella zijn nog steeds geen verplicht te melden |
| déclaration obligatoire en Belgique, sauf dans le cadre du contrôle de | aandoeningen in België, behalve in het kader van de controle van |
| maladies transmissibles dans les écoles. | infectieziekten in scholen. |
| 2.3. Estimation de l'incidence. | 2.3. Geschatte incidentie |
| Sur base des données collectées par les différents systèmes de | Aan de hand van de gegevens van de verschillende surveillancebronnen |
| surveillance, l'incidence de la rougeole en 2007 a été estimée à 7 cas | wordt de incidentie van mazelen in Wallonië in 2007 geschat op 7 |
| gevallen per miljoen inwoners en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest | |
| par million d'habitants en Wallonie et à 16 cas par million | op 16 gevallen per miljoen inwoners. Als men de epidemie van mazelen |
| d'habitants dans la Région de Bruxelles-Capitale. Suite à une épidémie | die in Antwerpen plaatsvond niet meetelt, was de geschatte incidentie |
| van mazelen in Vlaanderen 5 gevallen per miljoen inwoners in 2007. | |
| dans des Communautés juives à Anvers, l'incidence en Flandre en 2007 | Maar door een uitbraak in Joodse gemeenschappen in Antwerpen is de |
| était de 57 cas par million d'habitants. Si l'on ne prend pas en | incidentie veel hoger, namelijk 57 gevallen per miljoen inwoners. |
| compte les cas de l'épidémie, l'incidence de la rougeole était de 5 | |
| cas par million d'habitants. | |
| Aucun cas de SRC n'a été rapporté en 2007. | In 2007 werden geen gevallen van CRS gemeld. |
| L'incidence de la rougeole reste supérieure à 1 cas par million | De incidentie van mazelen is in alle regio's nog steeds > 1 geval per |
| d'habitants dans toutes les régions. | miljoen inwoners. |
| L'incidence du SRC est inférieure à 1 cas par 100 000 naissances vivantes. | De incidentie van CRS is < 1 geval per 100 000 levende geboorten. |
| 2.4. Groupes à risque. En Belgique, les personnes ou les groupes présentant un risque élevé d'avoir la rougeole sont les suivants : les enfants plus âgés ou les jeunes adultes (de 5 à 30 ans, selon les études de séroprevalence), le personnel médical hospitalier, les touristes, les élèves des écoles anthroposophiques, les communautés juives orthodoxes et les populations nomades telles que les Roms. Malgré le fait que la rougeole n'est pas encore une maladie à déclaration obligatoire, une épidémie a été détectée en 2007-2008 dans des communautés juives orthodoxes à Anvers. D'autres groupes à risque non identifiés existent probablement. Les résultats de l'étude de séroprévalence de 2006 n'ont pas montré d'amélioration de la séroprotection chez les femmes en âge de procréer, par rapport à l'étude de 2002. En dehors d'une campagne de vaccination dans les communautés juives à Anvers, aucune action spécifique n'a été prise pour augmenter la protection des groupes à risque contre la rougeole et la rubéole. | 2.4. Risicogroepen Personen of groepen met een verhoogd risico om mazelen te krijgen in België zijn : oudere kinderen en jonge volwassenen (5 tot 30 jaar oud, op basis van seroprevalentiegegevens), gezondheidswerkers in ziekenhuizen, reizigers, leerlingen van antroposofische scholen en rondtrekkende populaties zoals de Roma. Ondanks het feit dat mazelen nog geen verplicht te melden ziekte is, werd in 2007-2008 een uitbraak gedetecteerd bij orthodoxe Joodse gemeenschappen in Antwerpen en een vaccinatiecampagne uitgevoerd. Mogelijks bestaan er nog andere ongekende risicogroepen.Er werd geen verbetering genoteerd van het percentage vrouwen op vruchtbare leeftijd die geen antistoffen hebben voor rubella tussen de seroprevalentiestudie in 2002 en in 2006. Behalve een vaccinatiecampagne in Joodse gemeenschappen in Antwerpen, werden er nog geen specifieke maatregelen genomen om risicogroepen beter te beschermen tegen mazelen en rubella. |
| 3. Objectif | 3. Doelstelling |
| Conformément à l'objectif d'élimination de l'OMS, interrompre la | |
| transmission indigène de la rougeole et de la rubéole en Belgique pour | In overeenstemming met de eliminatiedoelstelling van de WGO de |
| 2010 et prévenir le syndrome de rubéole congénitale (aucun cas | inheemse overdracht van mazelen en rubella in België tegen 2010 |
| stopzetten en het congenitaal rubella syndroom voorkomen (geen | |
| indigène de SRC). | inheemse gevallen van CRS). |
| L'effet est : | Dit heeft als resultaat : |
| - une diminution du nombre de décès; | o een daling van het aantal sterfgevallen; |
| - une diminution du nombre de complications; | o een daling van het aantal complicaties; |
| - une diminution du nombre de cas; | o een daling van het aantal gevallen; |
| - une diminution du coût financier. | o een vermindering van de financiële last. |
| 4. Stratégies | 4. Strategieën |
| Afin d'atteindre cet objectif général, différentes stratégies sont | Om deze algemene doelstelling te bereiken zijn verschillende |
| nécessaires dans le domaine de la vaccination, de la surveillance, de | strategieën noodzakelijk op het vlak van vaccinatie, surveillance, |
| l'information et de la sensibilisation. | informatie en sensibilisatie. |
| Vaccination | Vaccinatie : |
| - Atteindre une couverture vaccinale pour la première dose du vaccin | - Bereiken van een vaccinatiegraad voor de eerste dosis MBR-vaccin |
| RRO (âge conseillé 12 mois) d'au moins 95 %, dans les 3 régions de la | (aanbevolen leeftijd 12 maanden) van minstens 95 %, in de drie |
| Belgique. | gewesten van België. |
| - Atteindre une couverture vaccinale pour la seconde dose du vaccin | - Bereiken van een vaccinatiegraad voor de tweede dosis van het vaccin |
| RRO (âge conseillé 11-13 ans) d'au moins 95 %, dans les 3 régions de | (aanbevolen leeftijd 11-13 jaar) van minstens 95 % in de drie gewesten |
| la Belgique. | van België. |
| Cela implique aussi : | Dit impliceert tevens : |
| - mieux atteindre les groupes à risque; | - het beter bereiken van de risicogroepen; |
| - un renforcement de l'offre de la vaccination de rattrapage au plan | - de versterking van het aanbod van inhaalvaccinatie zowel op |
| individuel et systématiquement; | systematisch als op individueel niveau; |
| - une optimalisation du calendrier vaccinal. | - optimalisatie van de vaccinatiekalender; |
| Surveillance | Surveillance : |
| - Actualiser la mesure de la couverture vaccinale pour les 2 doses de | - Actualisatie van de vaccinatiegraadmeting voor 2 dosissen van het |
| vaccin RRO pour l'ensemble du pays. | MBR-vaccin voor het hele land. |
| - Renforcer la surveillance des cas suspects de rougeole, avec la | - Versterking van de surveillance voor verdachte gevallen van mazelen, |
| confirmation du diagnostic par le laboratoire national. | inclusief bevestiging van de diagnose door het nationaal laboratorium. |
| - Surveiller l'immunité de la rougeole et de la rubéole par un suivi | - Surveillance van de immuniteit tegen mazelen en rubella via een |
| sérologique de la population (séroprévalence). | nauwgezette opvolging van de specifieke antistoffen bij de bevolking |
| (seroprevalentie). | |
| - Renforcer le rapportage des cas de SRC. | - Versterking van de rapportering van gevallen van CRS. |
| Information et sensibilisation | Informatie en sensibilisatie : |
| Obtenir une connaissance suffisante de l'objectif d'élimination, de | Het verkrijgen van voldoende kennis over de eliminatiedoelstelling en |
| l'existence d'un plan d'action et de l'importance de la vaccination | het bestaan van een actieplan en het belang van vaccinatie met het |
| RRO auprès du grand public, du personnel de santé et des autorités | MBR-vaccin bij het grote publiek, het medisch personeel en de |
| politiques. | politieke autoriteiten. |
| 5. Activités | 5. Activiteiten. |
| Basées sur les stratégies susmentionnées, les activités suivantes ont | Op basis van de bovenvermelde strategieën worden volgende concrete |
| été proposées : | activiteiten voorgesteld : |
| 5.1. Vaccination | 5.1. Vaccinatie |
| 1) Augmenter la couverture vaccinale jusqu'au moins 95 % pour les 2 | 1) Verhogen van de vaccinatiegraad tot minstens 95 % voor beide |
| doses du vaccin RRO : | dosissen van het MBR vaccin : |
| - Les 2 doses de vaccin RRO doivent être offertes de façon | - Het systematische aanbod van beide dosissen van het MBR-vaccin moet |
| systématique. Il faut souligner l'importance de la vaccination à | verhoogd worden. Elk contact met leerlingen, ouders, lesgevers en |
| l'occasion de chaque contact avec des élèves, des parents, des | gezondheidswerkers moet gebruikt worden om het belang van vaccinaties |
| enseignants et le personnel de santé. | te benadrukken. |
| - En collaboration avec l'Office de la Naissance et de l'Enfance | - In samenwerking met Kind en Gezin (K & G) en de Centra voor |
| (O.N.E.) et les PSE, il faut chercher une solution pour rattraper les | Leerlingenbegeleiding (CLB) moet gezocht worden naar een systeem om op |
| enfants n'étant pas venus à leur rendez-vous pour la vaccination (par | eenvoudige en goedkope wijze niet opgedaagde kinderen voor vaccinatie |
| exemple via SMS). | een herinnering te sturen (b.v. via SMS). |
| 2) Vaccinations de rattrapage pour les groupes d'âge insuffisamment protégés et les groupes à risque : - Une liste des groupes à risque, et de leur importance estimée, doit être établie. Les écoles non subsidiées, sans suivi par un centre PSE ou PMS doivent également être répertoriées. - Une stratégie de vaccination pour les groupes à risque identifiés et les écoles privées doit être mise en place. - Un vaccin RRO doit être proposé plus systématiquement aux femmes ayant accouché et n'ayant pas d'anticorps contre la rubéole. Les médecins généralistes, les gynécologues et les sages-femmes seront mobilisées pour prêter une attention particulière à ces femmes. Une augmentation de la vaccination de RRO dans ce groupe à risque devrait | 2) Inhaalvaccinaties voor onvoldoende beschermde leeftijdsgroepen en risicogroepen - Er moet een lijst opgesteld worden van gekende risicogroepen, en een inschatting van de grootte van de groep. Niet gesubsidieerde scholen zonder opvolging door een CLB moeten ook gerepertorieerd worden. - Voor de gekende risicogroepen en privéscholen moet een systematische vaccinatiestrategie uitgewerkt worden. - Vrouwen in het postpartum die niet beschermd zijn tegen rubella, moeten systematisch een MBR-vaccin aangeboden krijgen. Huisartsen, gynaecologen en vroedvrouwen moeten gemobiliseerd worden om vooral bij deze risicogroep aandacht te hebben voor rubella-vaccinatie. Een verhoging in het vaccinatieaanbod bij deze risicogroep moet vervolgens |
| être évaluée après. | worden geëvalueerd. |
| 3) Vaccinations de rattrapage au plan individuel | 3) Inhaalvaccinaties op individueel niveau |
| - Les médecins scolaires, les médecins généralistes, les médecins du travail (surtout dans les hôpitaux) et les pédiatres doivent saisir l'opportunité à chaque contact pour vérifier le statut vaccinal pour le RRO et aux besoins proposer la vaccination, conformément aux conseils du Conseil supérieur de la Santé (CSS). - Les personnes nées entre 1980 et 1990 (groupes d'âge les moins protégées selon les études de séroprévalence qui ont quitté l'école) recevront une vaccination de rattrapage si nécessaire, sans qu'un test diagnostique doive être effectué. La priorité pour le rattrapage doit être donnée aux enseignants et au personnel hospitalier. | - Schoolartsen, huisartsen, kinderartsen en bedrijfsartsen (vooral in ziekenhuizen) moeten worden aangespoord om bij elk contact de vaccinatiestatus voor MBR na te kijken, en zo nodig een vaccin voor te stellen, in overeenstemming met de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad (HGR). - Aan alle personen geboren tussen 1976 en 1990 (minst beschermde leeftijdsgroepen volgens seroprevalentiestudies die de school hebben verlaten) wordt indien nodig een inhaalvaccinatie aangeboden., dit zonder dat een bijkomende diagnostische test moet worden uitgevoerd. Prioriteit moet gegeven worden aan leerkrachten en ziekenhuispersoneel. |
| 4) Optimalisation du calendrier vaccinal : | 4) Optimalisatie van de vaccinatiekalender |
| - La protection prolongée après RRO2 doit être évaluée par une étude | - De langdurige protectie na MBR2 vaccinatie dient te worden |
| de littérature. | geëvalueerd aan de hand van een literatuurstudie (zie verder). |
| - La nécessité de l'avancement de l'âge de l'administration de la 2e | - De noodzaak tot het vervroegen van de leeftijd waarop MBR2 wordt |
| dose de RRO doit être évaluée par le CSS. L'avancement de l'âge | toegediend moet worden geëvalueerd door de HGR. Het vervroegen van de |
| augmente la garantie d'atteindre la couverture vaccinale nécessaire de | leeftijd waarop de 2e dosis MBR wordt toegediend verhoogt de garantie |
| 95 %. L'implémentation de cette activité demande du temps, et pendant | om te komen tot de beoogde vaccinatiegraad van 95 %. Implementatie van |
| une période de 6 à 10 ans (pour un avancement jusqu'à l'âge de 6 ans | deze activiteit vraagt echter tijd en gedurende een periode van 6 à 10 |
| ou de 2 ans respectivement), 2 cohortes d'enfants devront être | jaar (naargelang de leeftijd van toediening van de 2e dosis, op 2 jaar |
| vaccinées par an. La décision quant à l'âge recommandé pour le RRO2 ne | of op 6 jaar) moeten 2 geboortecohorten gevaccineerd worden per jaar. |
| peut pas interférer négativement avec d'autres modifications possibles | Bij het vastleggen van de aangewezen leeftijd mag men niet negatief |
| interfereren met andere mogelijke wijzigingen van de | |
| du calendrier vaccinal dans le futur proche. | vaccinatiekalender in de nabije toekomst. |
| - La nécessité de conseiller 2 doses de RRO à partir d'un certain âge | - De noodzaak om vanaf een bepaalde leeftijd 2 dosissen MMR aan te |
| doit être évaluée par le CSS. | bevelen moet worden geëvalueerd door de HGR. |
| 5.2. Surveillance | 5.2. Surveillance |
| Les résultats de la surveillance doivent être utilisés pour le suivi | De resultaten van surveillance moeten gebruikt worden voor het |
| de la politique de vaccination et le processus d'élimination, et pour | opvolgen van het vaccinatiebeleid en het eliminatieproces, en voor het |
| guider les prises de décisions. | bijsturen van het beleid. |
| 1) Actualisation du suivi de la couverture vaccinale de RRO1 et RRO2 : | 1) Actualisatie van de vaccinatiegraadmeting MBR1 en MBR2 : |
| - La couverture vaccinale de RRO1 (à l'âge de 12 mois), de RRO2 (à | - De vaccinatiegraad voor MBR1 (op de leeftijd van 12 maanden), voor |
| l'âge de 11 à 13 ans) et de la vaccination de rattrapage (à l'âge de | MBR2 (op de leeftijd van 11-13 jaar) en voor de inhaalvaccinaties (op |
| 5-6 ans et de 15-16 ans) doit régulièrement être évaluée par des | de leeftijd van 5-6 jaar en 15-16 jaar) moet regelmatig opgevolgd |
| worden via vaccinatiegraadmetingen. De Vlaamse Gemeenschap publiceert | |
| études spécifiques. La Communauté flamande publiera en 2009 les | in 2009 de resultaten van een studie in 2008. De Franse Gemeenschap |
| résultats de l'étude réalisée en 2008. La Communauté française | |
| planifie une étude en 2009 chez les enfants de 12 à 18 mois et chez | voert in 2009 een vaccinatiegraadmeting uit bij kinderen van 12 tot 18 |
| les adolescents. A Bruxelles, il est prévu de faire une étude de suivi | maanden en bij adolescenten. Voor Brussel moet een follow-up voorzien |
| de la couverture vaccinale de RRO1 et une étude devrait être prévu | worden van de vaccinatiegraadmeting voor MBR1 en een studie voor MBR2. |
| pour évaluer la couverture de RRO2. Des données séparées n'existent | Voor de Duitstalige Gemeenschap zijn geen afzonderlijke gegevens |
| pas pour la Communauté germanophone, et une étude devrait être | beschikbaar en moet er een studie gebeuren (zie verder). |
| réalisée (voir plus loin). | |
| - L'utilisation d'une banque de données vaccination, avec la | - Het gebruik van een vaccinatie databank, waarbij de |
| possibilité d'échanger les données entre les communautés, va augmenter | uitwisselbaarheid van de gegevens tussen de gemeenschappen verzekerd |
| la qualité des données. La base de données « Vaccinnet » du Communauté | is, zal de kwaliteit van de gegevens verbeteren. Het bestaande |
| flamande est accessible par tous les médecins vaccinateurs et l'usage | Vaccinnet van de Vlaamse Gemeenschap staat open voor alle vaccinatoren |
| de cette banque de données sera stimulé. La Communauté française | en het gebruik ervan zal verder worden gestimuleerd. De Franse |
| devrait disposer d'un système similaire dans 1 ou 2 ans. | Gemeenschap zou binnen 1 à 2 jaar over een gelijkaardige |
| geïnformatiseerde databank voor vaccinaties moeten beschikken. | |
| 2) Renforcer la surveillance de la rougeole : | 2) Versterken van de surveillance van gevallen van mazelen : |
| - Un cas suspect ou confirmé de rougeole doit être rapporté dans les | |
| 24 heures auprès des personnes concernées par un système de | - Verdachte en bevestigde gevallen van mazelen moeten binnen de 24 uur |
| déclaration obligatoire, dans les trois régions. Les médecins et les | gemeld worden aan de bevoegde diensten via een systeem van verplichte |
| laboratoires doivent être informés à ce sujet. | melding, in de 3 gewesten. Artsen en laboratoria moeten hierover |
| duidelijk ingelicht worden. | |
| - Pour chaque cas de rougeole, le médecin doit être contacté dès que | - Voor elk mogelijk geval van mazelen moet zo snel mogelijk en bij |
| possible et de préférence dans les 2 jours afin de prendre des mesures | voorkeur binnen de 2 werkdagen contact genomen worden met de arts om |
| nécessaires et pour demander des données supplémentaires auprès du | eventueel bijkomende maatregelen te voorzien en indien nodig |
| patient (ou de ses parents). | bijkomende gegevens op te vragen bij de patiënt zelf (of zijn ouders). |
| - Le diagnostic de la rougeole doit être confirmé par un test de | - De diagnose van mazelen moet bevestigd worden door een test in een |
| laboratoire pour chaque cas isolé et pour au moins un cas de chaque | laboratorium voor alle geïsoleerde gevallen en voor elke nieuwe |
| nouvelle chaîne de transmission d'un cluster. | transmissieketen bij een cluster. |
| - Pour 2010, le génotypage doit être connu pour chaque cas isolé de la | - Tegen 2010 moet het genotype gekend zijn voor alle geïsoleerde |
| rougeole et pour au moins un cas de chaque nouvelle chaîne de | gevallen van mazelen en voor minstens één geval van elke |
| transmission d'un cluster. | transmissieketen van een cluster. |
| - Des directives doivent être établies pour l'investigation d'un cas | - Er moeten richtlijnen opgesteld worden voor de investigatie van een |
| isolé et d'un cluster, avec des directives pour tracer les contacts, | geïsoleerd geval en van een cluster van gevallen, met richtlijnen voor |
| pour la vaccination des contacts, pour la confirmation en laboratoire | contact tracing, vaccinatie van contacten, laboratoriumonderzoek en |
| et pour les données épidémiologiques qui doivent être rassemblées. | epidemiologische gegevens die opgevraagd moeten worden. |
| - Une banque de données, avec un accès protégé électronique doit être | - Alle gevallen van mazelen moeten worden opgenomen in een beveiligde |
| établie pour l'enregistrement de chaque cas de rougeole. L'ISP est | database. Het WIV staat in voor de centralisatie van de |
| responsable pour la centralisation des données anonymes, l'estimation | geanonimiseerde gegevens, de schatting van de incidentie voor België |
| de l'incidence pour la Belgique et l'envoi des données vers l'OMS. | en het doorsturen van deze data naar de WGO. |
| 3) Surveillance de l'immunité contre la rougeole et la rubéole : | 3) Surveillance van de immuniteit tegen mazelen en rubella : |
| - Afin d'éviter une épidémie de rougeole, l'OMS propose les taux | - Om een epidemie van mazelen te voorkomen stelt de WGO de volgende |
| suivants de personnes réceptives au virus de la rougeole : | percentages van niet-immune personen voor volgens leeftijdsgroep : |
| o < 15 % chez les 1-4 ans; | o < 15 % bij de 1-4 jarigen; |
| o < 10 % chez les 5-9 ans; | o < 10 % bij de 5-9 jarigen; |
| o < 5 % au-delà de 10 ans. | o < 5 % bij de oudere leeftijdsgroepen. |
| Les études de séroprévalence en 2002 et 2006 montrent que ces | Volgens de seroprevalentiestudies in 2002 en 2006 werden deze |
| pourcentages ne sont pas atteints et que les groupes d'âge des 5 à 30 | percentages niet bereikt en de leeftijdsgroep 5-30 jaar behoort tot de |
| ans appartiennent au groupe à risque dans lequel la circulation de la | risicogroep waarbij de circulatie van mazelen mogelijk blijft. De |
| rougeole est possible. La présence des anticorps contre la rougeole | aanwezigheid van antistoffen tegen mazelen in deze leeftijdsgroepen |
| doit être surveillée par une étude de séroprévalence. | moet verder opgevolgd worden via een seroprevalentiestudie. |
| - Les études de séroprévalence montrent que la prévalence d'un titre | - Voor rubella toonden de seroprevalentiestudies tonen aan dat bij |
| d'anticorps protégeant pour la rubéole est insuffisante chez les femmes de 15 à 39 ans. La séroprotection contre la rubéole des femmes doit être surveillée par une étude de séroprévalence. 4) Renforcement du rapportage des cas du SRC : - Un diagnostic de rubéole chez une femme enceinte doit être confirmé par un autre technique que la sérologie, et l'enfant doit être suivi afin d'exclure le SRC. 5) Renforcer les activités du laboratoire national afin de faciliter le diagnostic - Le laboratoire national doit offrir des techniques alternatives pour diagnostiquer la rougeole et la rubéole. Les tests suivants devraient être disponibles : sérologie de la rougeole et de la rubéole sur sang et salive; PCR sur sécrétions nasopharyngées et salive; génotypage du virus de la rougeole. | vrouwen tussen 15 en 39 jaar de prevalentie van beschermende antistoftiters onvoldoende is. Rubella-antistoffen bij vrouwen op vruchtbare leeftijd moeten verder opgevolgd worden via een seroprevalentiestudie. 4) Versterking van de rapportering van gevallen van CRS : - Een diagnose van rubella bij een zwangere vrouw moet bevestigd worden via een andere techniek dan serologie, en het kind moet opgevolgd worden om CRS uit te sluiten. 5) Versterken van de activiteiten van het nationaal laboratorium om labo-bevestiging te faciliteren : - Het nationaal laboratorium moet niet invasieve technieken kunnen aanbieden voor de diagnose van mazelen en rubella. De volgende testen moeten kunnen uitgevoerd worden : serologie voor mazelen en rubella op bloed en speeksel; PCR voor mazelen en rubella op naso-faryngaal vocht en speeksel, genotypering van het mazelenvirus. |
| - Pour les femmes enceintes, des tests spécifiques doivent être | - Voor zwangere vrouwen moeten specifieke testen ter beschikking |
| disponibles pour confirmer une infection de la rubéole aiguë. | gesteld worden voor de bevestiging van een acute rubella-infectie. |
| - Développement du test PCR de la rubéole sur le liquide amniotique. | - Ontwikkelen van rubella PCR op amnionvocht |
| - Pour 2010, chaque test positif indiquant une infection aiguë de | - Tegen 2010 moeten alle positieve laboratoriumtesten wijzend op acute |
| rougeole ou de rubéole doit être confirmé par le laboratoire national. | mazelen of rubella infectie bevestigd worden door het nationaal laboratorium. |
| 5.3. Information et sensibilisation | 5.3. Informatie en sensibilisatie. |
| Tous les partenaires politiques, les professionnels de santé et le | Alle betrokkenen, politieke autoriteiten, gezondheidswerkers en het |
| grand public doivent être informés sur l'objectif d'élimination de la | grote publiek, moeten op de hoogte zijn van de eliminatiedoelstelling |
| rougeole et de la rubéole dans le cadre de l'objectif de l'OMS. | voor mazelen en rubella in het kader van de doelstelling van de WGO, |
| Egalement, ils doivent être informés sur le plan d'action et | het bestaan van een actieplan en het belang van vaccinatie met het MBR |
| l'importance du vaccin RRO. | vaccin. |
| 1) Obtenir un support des autorités politiques : | 1) Steun verkrijgen van de politieke autoriteiten : |
| - Les autorités politiques doivent être convaincues que l'élimination | - De bevoegde autoriteiten in België moeten ervan overtuigd worden dat |
| de la rougeole et de la rubéole ne sera pas atteinte automatiquement, | mazelen en rubella niet vanzelf uitgeroeid zullen worden, via |
| par une information régulière sur les épidémies en Europe et en | regelmatige informatie over uitbraken in België en in Europa. |
| Belgique. - Le rapport des activités 2007 du Comité et le plan d'action | - Het activiteitenrapport 2007 van het comité en het actieplan |
| 2009-2010 doivent être approuvés par la Conférence Interministérielle. | 2009-2010 moeten goedgekeurd worden op de Interministeriële |
| L'approbation de ce plan veut dire que les partenaires prennent leur | Conferentie. Goedkeuring van het plan houdt in dat alle betrokkenen de |
| responsabilité afin de compléter les activités et mettent à | verantwoordelijkheid nemen om de voorgestelde activiteiten uit te |
| disposition les moyens nécessaires. | voeren en ze daarvoor voldoende middelen ter beschikking stellen. |
| - Les ministres compétents doivent prendre une position active et | - Aan de bevoegde ministers wordt gevraagd een actief standpunt in te |
| implémenter cet objectif dans leur programme. | nemen en deze doelstelling op te nemen in hun beleid. |
| 2) Informer et sensibiliser le personnel de santé : - Le CSS doit donner un avis sur la vaccination avec RRO2 à partir d'un certain âge. - L'objectif d'élimination et une information sur la vaccination RRO doivent être repris dans la formation de base des médecins, des infirmières et des sagesfemmes et dans la formation permanente, après concertation avec les différentes facultés. - Le personnel médical doit être informé régulièrement sur l'objectif d'élimination et sur la vaccination RRO dans des journaux spécialisés. - Une lettre informative sur l'élimination de la rougeole et de la rubéole et sur la vaccination RRO doit être envoyée aux groupements professionnels et scientifiques (médecins généralistes, médecins du travail, pédiatres, gynécologues et sages-femmes). - Les laboratoires doivent être informés régulièrement sur les activités du laboratoire de référence de la rougeole et de la rubéole. | 2) Informeren en sensibiliseren van het medisch personeel : - De HGR wordt gevraagd een advies op te stellen voor de vaccinatie met het MBR-vaccin bij volwassenen en deze op te sturen naar alle vaccinatoren. - De eliminatiedoelstelling en informatie over MBR vaccinatie moet worden opgenomen in de basisopleiding van artsen, verpleegkundigen en vroedvrouwen en in de permanente vorming, na overleg met de verschillende faculteiten. - Er moet regelmatig informatie worden verspreid over de eliminatiedoelstelling en over MBR vaccinatie in gespecialiseerde tijdschriften voor het medisch personeel. - Een informatieve brief over de eliminatie van mazelen en rubella en MBR vaccinatie moet worden verstuurd naar beroeps- en wetenschappelijke verenigingen (huisartsen, bedrijfsartsen, kinderartsen, gynaecologen en vroedvrouwen). - Er moet regelmatig informatie worden verspreid naar de laboratoria over de activiteiten van het nationaal laboratorium voor mazelen en rubella. |
| 3) Informer et sensibiliser le grand public : | 3) Informeren en sensibiliseren van het grote publiek : |
| - Le grand public doit être informé sur la rougeole, la rubéole et | - De algemene bevolking moet verder ingelicht worden over mazelen en |
| l'importance de la vaccination, par des campagnes de vaccination, par | rubella, en het belang van vaccinatie, via informatiecampagnes, |
| exemple pendant la semaine annuelle européenne de vaccination | bijvoorbeeld tijdens de jaarlijkse Europese Vaccinatieweek (European |
| (European Immunisation Week, EIW). | Immunisation Week, EIW). |
| - Les groupes à risque connus doivent être informés sur l'importance | - Gekende risicogroepen moeten juiste en gericht informatie krijgen |
| de la vaccination RRO, par des voies spécifiques. | over het belang van mazelen en rubella vaccinatie, via specifieke kanalen. |
| 5.4. Etudes | 5.4. Studies |
| Afin de pourvoir faire des recommandations spécifiques sur la | Om zeer gerichte aanbevelingen te kunnen doen over vaccinaties en met |
| vaccination et de pouvoir démontrer avec certitude que la rougeole et | zekerheid te kunnen aantonen dat mazelen en rubella niet meer |
| la rubéole ne circulent plus en Belgique en 2010, les études suivantes | circuleren in België tegen 2010 moeten volgende studies uitgevoerd |
| devraient être effectuées : | worden : |
| 1) Etude de séroprévalence de rougeole et de rubéole en 2010 | 1) Seroprevalentiestudie voor mazelen en rubella in 2010 : |
| Une information sur la présence des anticorps dans de la population | Informatie over het voorkomen van antistoffen bij de algemene |
| générale en 2010 peut montrer que la vaccination de rattrapage des | bevolking in 2010 moet aantonen dat catch-up vaccinatie van de |
| groupes à risque a été faite, et doit identifier les groupes d'âge | onvoldoende beschermde leeftijdsgroepen gebeurde, en moet |
| dans lesquels la rougeole ou la rubéole peut encore circuler. | identificeren in welke leeftijdsgroepen mazelen of rubella nog kunnen |
| 2) Etude de couverture vaccinale | circuleren. 2) Vaccinatiegraadmeting : |
| A Bruxelles, une étude de suivi devrait être prévue pour la couverture | In Brussel moet een follow-up studie gebeuren voor de vaccinatiegraad |
| vaccinale de RRO1 et une étude pour évaluer la couverture de RRO2. Des | voor MBR1 en een studie voor de vaccinatiegraad voor MBR2. Voor de |
| données séparées n'existent pas pour la Communauté germanophone, et | Duitstalige Gemeenschap werden nog nooit aparte gegevens opgevraagd en |
| une étude devrait être réalisée pour les couvertures vaccinales RRO1 et RRO2. | dient een vaccinatiegraadmeting te gebeuren voor MBR1 en MBR2. |
| 3) Etude de littérature | 3) Literatuurstudie : |
| Une étude de littérature peut donner de l'information sur la | Via een literatuurstudie moet informatie verzameld worden over de |
| protection à long terme après une deuxième dose du vaccin RRO. Cette | langdurige protectie voor mazelen en rubella na de 2e dosis vaccin. |
| information est importante dans la discussion sur l'âge approprié pour | Deze informatie is belangrijk voor de discussie over de meest |
| le vaccin RRO2. | aangewezen leeftijd voor de toediening van de 2e dosis MBR. |
| 4) Analyse de l'évolution des génotypes | 4) Analyse van de evolutie van genotypes : |
| Le génotypage de tous les cas individuels de rougeole en Belgique peut | Door het bepalen van het genotype voor alle individuele gevallen van |
| tracer la carte de la circulation des différents génotypes en Europe | mazelen in België kan men de circulatie van verschillende genotypes in |
| et dans le monde (projet MeaNS de l'OMS). | Europa en wereldwijd mee helpen in kaart brengen (project MeaNS van de WGO). |
| 6. Evaluation et observation | 6. Evaluatie en monitoring : |
| La réalisation des activités proposées sera surveillée par le Comité | De uitvoerig van de voorgestelde activiteiten zal gebeuren door het |
| pour l'élimination de la Rougeole et de la Rubéole en Belgique par les | Comité voor de Eliminatie van Mazelen en Rubella in België via het |
| indicateurs suivants : | opvolgen van deze indicatoren : |
| - Couverture vaccinale nationale de RRO1 et RRO2 | - Nationale vaccinatiegraad MBR1 en MBR2; |
| - Incidence de la rougeole | - Incidentiecijfer voor mazelen; |
| - Pourcentage des épidémies de rougeole avec confirmation dans le | - Percentage uitbraken van mazelen met bevestiging door |
| laboratoire | laboratoriumonderzoek; |
| - Pourcentage de cas de rougeole rapportés avec des données | - Percentage gerapporteerde gevallen van mazelen met essentiële |
| essentielles (âge et statut vaccinal) | gegevens (leeftijd en vaccinatiestatus); |
| - Rapports de surveillance de la rougeole | - Surveillancerapporten voor mazelen; |
| - Incidence du SRC | - Incidentiecijfer voor CRS; |
| - Investigation rapide et complète des épidémies de rubéole | - Volledig en snel onderzoek van gemelde clusters van gevallen van rubella; |
| - Rapports de surveillance du SRC | - Surveillancerapporten voor CRS; |
| - Séroprévalence de la rougeole et de la rubéole | - Seroprevalentie van mazelen en rubella. |
| 7. Rôle des différents partenaires | 7. Rol van de verschillende partners : |
| 1) SPF Santé publique, Sécurité de la Chaîne alimentaire et Environnement | 1) FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu : |
| Comme état membre de la région Européenne de l'OMS, la Belgique s'est | Als lidstaat van de Europese Regio van de WGO heeft België zich ertoe |
| ralliée à l'objectif d'élimination de la rougeole et de la rubéole en | verbonden om mazelen en rubella te elimineren tegen 2010. De FOD |
| 2010. Le SPF Santé publique, Sécurité de la Chaîne alimentaire et | Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu moet een |
| Environnement devrait soutenir les différents partenaires (les | ondersteuning geven aan de verschillende partners (gemeenschappen, |
| communautés, l'ISP, le laboratoire national et le Comité), afin que | WIV, Nationaal laboratorium en Comité) zodat de doelstelling van |
| l'élimination puisse être atteinte. | eliminatie kan bereikt worden. |
| 2) Communautés | 2) Gemeenschappen : |
| Les Communautés sont responsables pour la prévention primaire des | De gemeenschappen zijn bevoegd voor de primaire preventie van |
| maladies infectieuses (vaccination) et pour la prise en charge et la | infectieziekten (vaccinatie), en voor de aanpak en profylaxe van |
| prophylaxie des maladies infectieuses. La vaccination contre la | infectieziekten. Vaccinatie tegen mazelen en rubella, het uitvoeren |
| rougeole et la rubéole, les mesures de couverture vaccinale et | van vaccinatiegraadmetingen en het onderzoek van outbreaks van beide |
| l'investigation des épidémies sont la responsabilité des communautés. | aandoeningen zijn dus de verantwoordelijkheid van de gemeenschappen. |
| 3) Institut scientifique de Santé Publique (ISP) | 3) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) : |
| L'ISP, section épidémiologie, est responsable du secrétariat du Comité | Het WIV, afdeling epidemiologie staat in voor het secretariaat van het |
| pour l'élimination de la Rougeole et de la Rubéole en Belgique. Tant | Comité voor de Eliminatie van Mazelen en Rubella in België. Zolang |
| que la rougeole n'est pas une maladie à déclaration obligatoire dans | mazelen geen verplicht te melden aandoening is in beide gemeenschappen |
| les communautés, la surveillance de la rougeole et aussi du SRC est | en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gebeurt de surveillance van |
| assurée par le système de surveillance « PediSurv » et le réseau des | mazelen en CRS verder door de surveillance systemen PediSurv en het |
| laboratoires vigies de l'ISP. L'ISP centralise tous les données des cas individuels de rougeole et du SRC en Belgique et notifie ces données par Euvac.Net à l'ECDC et à l'OMS. Lors d'une épidémie de rougeole ou de rubéole, l'ISP peut aider dans l'investigation. A la demande, l'ISP peut investiguer des cas individuels de rougeole et de SRC (contact avec le médecin et le patient). 4) Laboratoire national de rougeole et de rubéole Le laboratoire national de rougeole et de rubéole est responsable de : | netwerk van peillaboratoria van het WIV. Het WIV centraliseert de gegevens over alle individuele gevallen van mazelen en CRS in België en meldt deze gegevens via Euvac.Net aan de ECDC en aan de WGO. Bij een uitbraak van mazelen of rubella kan het WIV ondersteuning geven voor de investigatie. Op verzoek kan het WIV ook verder instaan voor de investigatie van individuele gevallen van mazelen en CRS (contact met meldende arts en met patiënt). 4) Nationaal laboratorium voor mazelen en rubella : Het Nationaal Laboratorium voor mazelen en rubella is verantwoordelijk voor : |
| - la confirmation du diagnostic des cas suspects de rougeole | - de bevestiging van de diagnose voor verdachte gevallen van mazelen; |
| - la confirmation du diagnostic des cas suspects de rubéole | - de bevestiging van de diagnose voor verdachte gevallen van rubella; |
| - la confirmation du diagnostic des cas suspects du SRC | - de bevestiging van de diagnose voor verdachte gevallen van CRS; |
| - la confirmation des tests effectués dans les laboratoires | - de bevestiging van het resultaat voor alle testen die uitgevoerd |
| périphériques | worden door perifere laboratoria; |
| - l'identification des génotypes de tous les cas de rougeole (pour | - het identificeren van het genotype voor alle bevestigde gevallen van |
| 2010). | mazelen (tegen 2010). |
| 5) Comité pour l'élimination de la rougeole et de la rubéole en | 5) Comité voor de Eliminatie van Mazelen en Rubella in België : |
| Belgique Le Comité est responsable pour l'observation de la réalisation des | Het Comité is verantwoordelijk voor het opvolgen van de uitvoering van |
| activités proposées dans le plan d'action pour l'élimination des deux | de activiteiten die voorgesteld werden in het actieplan voor de |
| maladies en Belgique. Le Comité peut formuler des avis pour les | eliminatie van beide aandoeningen in België. Het Comité kan ook |
| communautés, le SPF, le groupe de travail Vaccinations du Conseil | aanbevelingen formuleren voor de gemeenschapen, de FOD, de werkgroep |
| supérieur de la Santé et d'autres organismes ou groupes de travail concernés. Le Comité se réunit au moins deux fois par an et rédige annuellement un rapport d'activités pour la Conférence Interministérielle et l'OMS. 8. Ressources nécessaires Pour l'élaboration des différentes stratégies, les différents partenaires doivent prévoir les ressources nécessaires. Pour chaque activité concrète, comme les vaccinations de rattrapage, les études, les campagnes d'information, un financement doit être prévu. Le fonctionnement du secrétariat du Comité et du laboratoire national pour la rougeole et la rubéole doit être financé. Le Comité prévoit que pour les activités et les études suivantes, un | Vaccinatie van de Hoge Gezondheidsraad en andere betrokken instellingen en werkgroepen. Het Comité komt minstens twee maal per jaar samen en stelt jaarlijks een activiteitenverslag op voor de Interministeriële Conferentie en de WGO. 8. Noodzakelijke middelen Voor de uitwerking van de strategieën worden alle bevoegde instanties gevraagd om de nodige middelen te voorzien. Voor elke concrete activiteit, zoals catch-up vaccinaties, studies, informatiecampagnes, moet een financiering voorzien worden. Verder moet de werking van het secretariaat van het comité en van het nationaal laboratorium voor mazelen en rubella gefinancierd worden. Het comité voorziet dat voor de volgende activiteiten en studies een |
| financement séparé doit être obtenu : | afzonderlijke financiering moet worden bekomen : |
| - Augmentation de la couverture vaccinale; | - verhogen van de vaccinatiegraad; |
| - Vaccination de rattrapage pour les groupes à risque et les groupes | - inhaalvaccinatie van risicogroepen en onvoldoende beschermde |
| d'âge insuffisamment protégés; | leeftijdsgroepen; |
| - Evaluation de la protection après RRO2; | - evaluatie van de protectie na MBR2; |
| - Actualisation de la mesure de couverture vaccinale; | - actualisatie van de vaccinatiegraadmetingen; |
| - Développent et optimalisation d'une banque de données vaccination; | - ontwikkelen en optimaliseren van een vaccinatie databank; |
| - Renforcement de la surveillance des cas de rougeole; | - versterking van de surveillance van gevallen van mazelen; |
| - Développement d'une banque de données pour la rougeole; | - ontwikkelen van een databank voor de registratie van mazelen; |
| - Etude de séroprévalence en 2010; | - seroprevalentiestudie in 2010; |
| - Développement des techniques non invasives pour le diagnostic de la | - ontwikkeling van niet invasieve technieken voor diagnose van mazelen |
| rougeole et de la rubéole; | en rubella; |
| - Sensibilisation du personnel médical; | - sensibilisatie van het medisch personeel; |
| - Sensibilisation du grand public et des groupes à risque. | - sensibilisatie van het grote publiek en van risicogroepen. |
| 9. Problèmes possibles - Les ressources nécessaires doivent être mises à disposition vu qu'un financement déficitaire peut compromettre la réalisation des activités. - Malgré des contacts ponctuels avec les groupes à risque, certains groupes sont difficiles à atteindre (Roms ambulants, les sans-papiers,...). En 2007-2008, des groupes à risque non identifiés ont été détectés (communautés juives orthodoxes), et il est toujours possible que des épidémies se présentent dans des groupes à risque pas encore connus. | 9. Mogelijke problemen - De nodige middelen moeten ter beschikking worden gesteld aangezien een gebrekkige financiering de uitvoering van de activiteiten in het gedrang brengt. - Ondanks punctuele contacten met de mogelijke risicogroepen blijkt dat sommige groepen moeilijk te bereiken zijn (rondtrekkende Roma-populaties, mensen zonder papieren...). Bovendien bleek in 2007-2008 dat er nog steeds niet geïdentificeerde risicogroepen bestaan (orthodoxe Joodse gemeenschappen) en de mogelijkheid bestaat dat er zich nog epidemieën zullen voordoen in andere nog niet gekende risicopopulaties. |
| 10. Conclusion | 10. Besluit |
| Quatre des six régions de l'OMS ont un objectif d'élimination de la | Vier van de zes regio's van de WGO hebben een doelstelling voor de |
| rougeole et de la (rubéole). La région de l'Amérique du Sud et du Nord | eliminatie van mazelen (en rubella). De Regio van Noord- en |
| a déjà atteint l'objectif (uniquement des cas importés avec | Zuid-Amerika heeft deze doelstelling al behaald met enkel nog |
| transmission limitée). | importgevallen met beperkte transmissie. |
| L'OMS veut atteindre cet objectif d'élimination dans deux ans, en | Voor de Europese regio wil de WGO de eliminatiedoelstelling bereiken |
| 2010. Selon les critères de l'OMS, la rougeole n'est toujours pas | binnen twee jaar, in 2010. Volgens de criteria die de WGO hanteert, is |
| éliminée en Belgique. | mazelen nog niet geëlimineerd in België. |
| L'élimination de la rougeole et de la rubéole ne sera pas atteinte | De eliminatie van mazelen en rubella zal echter niet bereikt worden |
| sans les activités supplémentaires qui sont proposées dans ce rapport. | zonder bijkomende activiteiten die in dit rapport werden voorgesteld. |
| Le Comité pour l'élimination de la Rougeole et de la Rubéole en | Het Comité voor de eliminatie van mazelen en rubella blijft de |
| Belgique observe la situation en Belgique et insiste pour que les | situatie in België opvolgen en spoort de diverse partners aan om de |
| différents partenaires prévoient les ressources nécessaires et entrent en action. | nodige middelen te voorzien en actie te ondernemen. |
| Annexe 1re. - Membres du Comité pour l'Elimination de la rougeole et | Bijlage 1. - Samenstelling van het Comité voor de Eliminatie van |
| de la rubéole en Belgique, novembre 2008 | Mazelen en Rubella in België, november 2008 |
| Président | Voorzitter |
| Prof. Dr P. Goubau (UCL) | Prof. Dr. P. Goubau (UCL) |
| Secrétariat : | Secretaris : |
| Dr M. Sabbe (Section Epidémiologie, ISP), depuis le 1/11/2008 | Dr. M. Sabbe (Afdeling Epidemiologie, WIV), sinds 1/11/2008. |
| Dr T. Lernout (Section Epidémiologie, ISP), jusqu'au 31/10/2008 | Dr. T. Lernout (Afdeling Epidemiologie, WIV), tem 31/10/2008 |
| Membres : | Leden : |
| Dr J. Bots (CCC Bruxelles-Capitale) | Dr. J. Bots (GGC Brussel Hoofdstad). |
| Dr M. Coppens (SPF Santé publique) | Dr. M. Coppens (FOD Sociale Zaken en Volksgezondheid). |
| Dr J. de Roubaix (Communauté française) | Dr. J. de Roubaix (Communauté française). |
| Dr G. Hendrickx (VVK) | Dr. G. Hendrickx (VVK) |
| Mme V. Hutse (Section Virologie, ISP) | Mevr. V. Hutse (Afdeling Virologie, WIV) |
| Mme A. Jumiaux (Communauté française) | Mevr. A. Jumiaux (Communauté française). |
| Prof. Dr J. Lévy (Hôpital Saint-Pierre) | Prof. Dr. J. Lévy (Hôpital Saint-Pierre). |
| Dr. S. Lokietek (Communauté française). | |
| Dr A. Naessens (VUB) | Dr. A. Naessens (VUB). |
| Dr E. Padalko (UG) | Dr. E. Padalko (UG). |
| Dr D. Reynders (SPF Santé publique) | Dr. D. Reynders (FOD Sociale Zaken en Volksgezondheid). |
| Dr P. Schelstraete (BVVK) | Dr. P. Schelstraete (BVVK). |
| Dr B. Swennen (Communauté germanophone /ULB) | Dr. B. Swennen (Communauté germanophone /ULB). |
| Dr H. Theeten (CEV, UA) | Dr. H. Theeten (CEV, UA). |
| Dr G. Top (Vlaamse Gemeenschap) | Dr. G. Top (Vlaamse Gemeenschap). |
| Dr P. Tréfois (SSMG) | Dr. P. Tréfois (SSMG). |
| Prof. Dr P. Van Damme (CEV, UA) | Prof. Dr. P. Van Damme (CEV, UA). |
| Dr F. Govaerts (Domus Medica) | Dr. Frans Govaerts (Domus Medica). |
| Prof. Dr M. Van Ranst (CSS, vaccinations) | Prof. Dr. M. Van Ranst (HGR, werkgroep vaccinaties). |
| Prof. Dr H. Van Oyen (Section Epidémiologie, ISP) | Prof. Dr. H. Van Oyen (Afdeling Epidemiologie, WIV). |
| Dr J. Waegenaere (CCC Bruxelles-Capitale) | Dr. J. Waegenaere (GGC Brussel Hoofdstad) |
| Annexe 2. - Tableau récapitulatif des activités pour 2009-2010 | Bijlage 2. - Samenvattende tabel van de activiteiten voor 2009-2010 |
| VACCINATION | VACCINATIE |
| Pour la consultation du tableau, voir image | Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld |