Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Décret du 11/05/2017
← Retour vers "Décret relatif au quatrième degré de l'enseignement professionnel secondaire complémentaire, section soins infirmiers "
Décret relatif au quatrième degré de l'enseignement professionnel secondaire complémentaire, section soins infirmiers Decreet betreffende de vierde graad van het aanvullend beroepssecundair onderwijs, afdeling verpleegkunde
MINISTERE DE LA COMMUNAUTE FRANÇAISE MINISTERIE VAN DE FRANSE GEMEENSCHAP
11 MAI 2017. - Décret relatif au quatrième degré de l'enseignement 11 MEI 2017. - Decreet betreffende de vierde graad van het aanvullend
professionnel secondaire complémentaire, section soins infirmiers beroepssecundair onderwijs, afdeling verpleegkunde
Le Parlement de la Communauté française a adopté et Nous, Het Parlement van de Franse Gemeenschap heeft aangenomen, en Wij,
Gouvernement, sanctionnons ce qui suit : Regering, bekrachtigen hetgeen volgt :
CHAPITRE Ier. - Dispositions générales HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen
Section Ire. - Disposition introductive Afdeling I. - Inleidende bepaling

Article 1er.Le présent décret a pour objet de transposer la Directive

Artikel 1.Dit decreet heeft tot doel de Europese richtlijn 2005/36/EG

européenne 2005/36/CE relative à la reconnaissance des qualifications betreffende de erkenning van beroepskwalificaties, zoals gewijzigd bij
professionnelles, telle que modifiée par la Directive 2013/55/UE du
Parlement européen et du Conseil de l'Union européenne du 20 novembre Richtlijn 2013/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 20
november 2013, om te zetten betreffende de opleiding voor de brevetten
2013 en ce qui concerne la formation des brevets d'infirmier(e) van ziekenhuisverpleger (-verpleegster) en van ziekenhuisverpleger
hospitalier(e) et d'infirmier(e) hospitalier(e) - orientation santé (-verpleegster)- studierichting geestelijke gezondheid en psychiatrie,
mentale et psychiatrie organisée au quatrième degré de l'enseignement georganiseerd in de vierde graad van het aanvullend secundair
professionnel secondaire complémentaire. beroepsonderwijs.
Section II. - Définitions Afdeling II. - Definities

Art. 2.Au sens du présent décret, on entend par :

Art. 2.In de zin van dit decreet, wordt verstaan onder :

1° établissement : tout établissement ou toute partie d'établissement 1° instelling : elke instelling die of elk deel van een instelling dat
qui dispense un enseignement de plein exercice, classé dans een onderwijs met volledig leerplan verstrekt, gerangschikt in het
l'enseignement professionnel secondaire complémentaire - section aanvullend beroepssecundair onderwijs - afdeling "verpleegkunde";
"soins infirmiers" ;
2° section soins infirmiers : catégorie à laquelle appartiennent les 2° afdeling "verpleegkunde" : categorie waartoe de instellingen die de
établissements qui délivrent les brevets visés à l'article 3 du in artikel 3 van dit decreet bedoelde brevetten uitreiken, behoren,
présent décret, conformément aux dispositions qu'il contient ; overeenkomstig de bepalingen die het bevat;
3° orientation : formation durant laquelle une partie déterminée du 3° studierichting : opleiding gedurende welke de nadruk wordt gelegd
programme d'une section est accentuée en vue d'accroître une op een welbepaald deel van het programma van een afdeling, om een
compétence dans un domaine particulier ; competentie op een welbepaald gebied te verbeteren;
4° élève régulier : tout élève qui, répondant aux conditions 4° regelmatige leerling : een regelmatige leerling is een leerling die
d'admission, est inscrit pour l'ensemble des cours d'une année voldoet aan de toelatingsvoorwaarden en die ingeschreven is voor het
d'études déterminée et en suit effectivement et assidûment les cours geheel van de cursussen van een welbepaald leerjaar en er werkelijk en
et stages dans le but d'obtenir, s'il échet, à la fin de l'année regelmatig de lessen en stages volgt, om, in voorkomend geval, op het
einde van het lopende leerjaar, de rechtsgevolgen in verband met de
d'études en cours, les effets de droits attachés à la sanction des bekrachtiging van de studies te genieten. De leerling verliest zijn
études. L'élève perd sa qualité d'élève régulier dans les conditions hoedanigheid van regelmatige leerling in de voorwaarden bepaald in de
prévues aux articles 23 et suivants du décret du 21 novembre 2013 artikelen 23 en volgende van het decreet van 21 november 2013 tot
organisant divers dispositifs scolaires favorisant le bien-être des organisatie van verschillende schoolstelsels ter bevordering van het
jeunes à l'école, l'accrochage scolaire, la prévention de la violence welzijn van jongeren op school, schoolherinschakeling, preventie van
à l'école et l'accompagnement des démarches d'orientation scolaire ; geweld op school en begeleiding van studieoriëntatie;
5° crédit : unité correspondant au temps consacré par l'étudiant, au 5° studiepunt : eenheid die overeenstemt met de tijd die door de
sein d'un programme d'études, à une activité d'apprentissage, telle student, binnen een studieprogramma, besteed wordt aan een
que définie à l'article 15 du décret du 7 novembre 2013 définissant le leeractiviteit, zoals bepaald in artikel 15 van het decreet van 7
paysage de l'enseignement supérieur et l'organisation académique des november 2013 tot bepaling van het hogeronderwijslandschap en de
études ; academische organisatie van de studies;
6° épreuve : opération de contrôle portant sur une partie déterminée 6° proef : controleactie betreffende een welbepaald deel van het
du programme d'une année d'études ; programma van een leerjaar;
7° examen : ensemble des épreuves d'une année d'études à l'exclusion 7° examen : geheel van de proeven van een leerjaar met uitsluiting van
de la 3ème année complémentaire ; het derde aanvullende leerjaar;
8° épreuve finale : ensemble des épreuves de la 3ème année d'études 8° eindproef : geheel van de proeven van het derde aanvullende
complémentaire ; leerjaar;
9° stages : également appelés « enseignement clinique » : le volet de 9° stages : ook "klinisch onderwijs" genoemd : dat deel van de
la formation par lequel l'élève apprend, au sein d'une équipe, en opleiding in de verpleegkunde waar de leerling in teamverband en in
contact direct avec un individu sain ou malade et/ou une collectivité, rechtstreeks contact met een gezonde persoon of patiënt en/of een
à organiser, dispenser et évaluer l'ensemble des soins infirmiers gemeenschap op grond van verworven kennis, vaardigheden en
requis à partir des connaissances, des aptitudes et des compétences competenties de vereiste algemene verpleegkundige verzorging leert
acquises. L'élève apprend non seulement à travailler en équipe, mais encore à diriger une équipe et à organiser les soins infirmiers globaux, y compris l'éducation à la santé pour des individus et des petits groupes au sein de l'institution de santé ou dans la collectivité; 10° enseignement théorique et pratique : périodes de formation suivies par l'élève au sein de l'établissement scolaire pour acquérir les connaissances, la compréhension, les aptitudes et les compétences nécessaires pour organiser, dispenser et évaluer les soins globaux de santé ; plannen, verstrekken en beoordelen. De leerling leert niet alleen in teamverband werken, maar ook als teamleider optreden en zich bezighouden met de organisatie van de algemene verpleegkundige verzorging, waaronder de gezondheidseducatie voor individuele personen en kleine groepen binnen instellingen voor gezondheidszorg of in de gemeenschap; 10° theoretisch en praktisch onderwijs : opleidingsperioden die door de leerling binnen de schoolinstelling worden gevolgd om de kennis, het begrip, de vaardigheden en de competenties te verwerven die noodzakelijk zijn om de globale gezondheidszorg te plannen, te verstrekken en te beoordelen;
11° rapport de soins : document rédigé par les élèves, destiné à 11° verpleegverslag : document dat door een leerling wordt opgesteld,
fournir la preuve de l'acquisition d'une démarche de résolution de bestemd om het bewijs te leveren van het verwerven van een gedrag voor
problèmes adaptée aux soins infirmiers ; de oplossing van problemen dat aan de verpleegkunde aangepast is;
12° décision d'équivalence : décision rendue en application de la loi 12° beslissing tot gelijkwaardigheid : beslissing, genomen met
du 19 mars 1971 relative à l'équivalence des diplômes et certificats toepassing van de wet van 19 maart 1971 betreffende de
d'études étrangers et de son arrêté d'application du 20 juillet 1971. gelijkwaardigheid van de buitenlandse diploma's en
studiegetuigschriften en van het besluit van 20 juli 1971 tot
toepassing ervan.
Section III. - Du programme et de la sanction des études Afdeling III. - Programma en bekrachtiging van studies

Art. 3.§ 1er. Les études menant à l'obtention des brevets

Art. 3.§ 1. De studies die leiden tot het behalen van de brevetten

d'infirmier(e) hospitalier(e) et d'infirmier(e) hospitalier(e) - van ziekenhuisverpleger (-verpleegster) en van ziekenhuisverpleger
orientation santé mentale et psychiatrie comportent trois années (-verpleegster)- studierichting geestelijke gezondheid en psychiatrie
d'études suivies d'une troisième année complémentaire équivalente à 18 omvatten drie leerjaren, gevolgd door een derde aanvullend jaar dat 18
semaines de formation. opleidingsweken uitmaakt.
L'annexe I au présent décret fixe le programme minimum et l'annexe II Bijlage I bij dit decreet stelt het minimumprogramma vast en bijlage
fixe les compétences intermédiaires et finales.
§ 2. Une année d'études comporte quarante semaines de 38,5 périodes de II stelt de tussentijdse en eindcompetenties vast.
50 minutes à l'exception de la troisième année complémentaire qui se § 2. Een leerjaar omvat veertig weken van 38,5 lestijden van 50
minuten, met uitzondering van het derde aanvullende leerjaar, dat
termine au plus tard le 31 janvier. uiterlijk op 31 januari eindigt.
§ 3. La formation d'enseignement clinique comporte 2960 périodes (2466 § 3. De opleiding betreffende het klinisch onderwijs omvat 2960
heures) réparties comme suit : lestijden (2466 uur), verdeeld als volgt :
- 624 périodes (520 heures) en première année ; - 624 lestijden (520 uur) in het eerste leerjaar;
- 696 périodes (580 heures) en deuxième année ; - 696 lestijden (580 uur) in het tweede leerjaar;
- 840 périodes (700 heures) en troisième année ; - 840 lestijden (700 uur) in het derde leerjaar;
- 800 périodes (666 heures) en troisième année complémentaire. - 800 lestijden (666 uur) in het derde aanvullende leerjaar.
§ 4. Sans préjudice du paragraphe précédent, la troisième année § 4. Onverminderd de vorige paragraaf, houdt het derde aanvullende
complémentaire inclut la réalisation d'un travail de synthèse équivalent à 120 périodes (100 heures). leerjaar de verwezenlijking van een synthesewerk in dat met 120 lestijden (100 uur) overeenstemt.
§ 5. La formation d'enseignement théorique comporte 2448 périodes § 5. De opleiding betreffende het theoretisch onderwijs omvat 2448
(2040 heures) réparties comme suit : lestijden (2040 uur), verdeeld als volgt :
1e année 1e leerjaar
2e année 2e leerjaar
3e année 3e leerjaar
Total Totaal
Sciences infirmières Verpleegwetenschappen
504 périodes (420 Heures) 504 lestijden (420 uur)
408 périodes (340 heures) 408 lestijden (340 uur)
360 périodes (300 heures) 360 lestijden (300 uur)
1272 p 1060 h 1272 lestijden (1060 uur)
Sciences fondamentales Fundamentele wetenschappen
192 périodes (160 heures) (192 lestijden (160 uur)
216 périodes (180 heures) 216 lestijden (180 uur)
144 périodes (120 heures) 144 lestijden (120 uur)
552 p 460 h 552 lestijden (460 uur)
Sciences sociales Sociale wetenschappen
48 périodes (40 heures) 48 lestijden (40 uur)
72 périodes (60 heures) 72 lestijden (60 uur)
48 périodes (40 heures) 48 lestijden (40 uur)
168 p 140 h 168 lestijden (140 uur)
Au choix de l'établissement Naar keuze van de instelling
120 périodes (100 heures) 120 lestijden (100 uur)
96 périodes (80 heures) 96 lestijden (80 uur)
96 périodes (80 heures) 96 lestijden (80 uur)
312 p 260 h 312 lestijden (260 uur)
Méthodologie, travaux personnels basés sur la recherche et sur la réflexivité Methodologie, werkzaamheden gebaseerd op onderzoek en reflexiviteit
48 périodes (40 heures) 48 lestijden (40 uur)
48 périodes (40 heures) 48 lestijden (40 uur)
48 périodes (40 heures) 48 lestijden (40 uur)
144 p 120 h 144 lestijden (120 uur)
TOTAL TOTAAL
912 périodes (760 heures) 912 lestijden (760 uur)
840 périodes (700 heures) 840 lestijden (700 uur)
696 périodes (580 heures) 696 lestijden (580 uur)
2448 p 2040 h 2448 lestijden (2040 uur)

Art. 4.§ 1er. Une attestation de réussite établie conformément aux

Art. 4.§ 1. Er wordt een slaagattest, opgemaakt overeenkomstig de

modèles fixés par le Gouvernement ayant l'enseignement secondaire dans door de Minister bevoegd voor het secundair onderwijs vast te stellen
ses attributions est délivrée aux lauréats des examens des première, modellen, uitgereikt aan de geslaagden voor de examens van het eerste,
deuxième et troisième années d'études. tweede en derde leerjaar.
Les brevets visés à l'article 3 dont les modèles sont fixés par le De in artikel 3 bedoelde brevetten, waarvan de modellen worden
Gouvernement ayant l'enseignement secondaire dans ses attributions, vastgesteld door de minister van de Regering bevoegd voor het
sont délivrés par les établissements aux lauréats de l'épreuve finale. secundair onderwijs, worden door de instellingen aan de geslaagden
voor de eindproef uitgereikt.
§ 2. Est lauréat celui ou celle qui a satisfait à l'ensemble des § 2. Geslaagd is, hij of zij die heeft voldaan aan alle in hoofdstuk
conditions de réussite visées au chapitre II. II bedoelde slaagvoorwaarden.
Section IV. - Des conditions d'inscription Afdeling IV. - Inschrijvingsvoorwaarden

Art. 5.Pour être régulièrement inscrit à la première année d'études,

Art. 5.Om voor het eerste leerjaar regelmatig ingeschreven te worden,

le candidat doit produire : moet de kandidaat de volgende documenten overleggen :
1° un certificat d'aptitude physique délivré soit par le médecin du 1° een getuigschrift van lichamelijke geschiktheid, uitgereikt ofwel
service auquel est affilié l'établissement fréquenté, soit par un door de arts van de dienst waarbij de instelling aangesloten is, ofwel
médecin du service de santé administratif ; door een arts van de administratieve gezondheidsdienst;
2° un extrait de casier judiciaire modèle 2, ou un document équivalent 2° een uittreksel van het strafregister model 2, of een gelijkwaardig
émanant d'une autorité étrangère ; document afkomstig uit een buitenlandse overheid;
3° un des titres suivants : 3° één van de volgende bekwaamheidsbewijzen :
a) certificat d'enseignement secondaire supérieur ; a) getuigschrift van het hoger secundair onderwijs;
b) certificat d'études de sixième année d'enseignement secondaire b) studiegetuigschrift zesde leerjaar beroepssecundair onderwijs met
professionnel de plein exercice ou en alternance ; volledig leerplan of alternerend;
c) l'attestation de réussite de l'épreuve donnant accès aux études c) het attest van slagen voor de proef die toelating geeft tot de
d'infirmier(ère) hospitalier(ère) et d'infirmier(ère) hospitalier(ère) studies ziekenhuisverpleger (-verpleegster) en van ziekenhuisverpleger
- orientation santé mentale et psychiatrie ; (-verpleegster)- studierichting geestelijke gezondheid en psychiatrie;
d) l'attestation de réussite de l'épreuve donnant accès soit aux d) het attest van slagen voor de proef die toelating geeft tot de
études d'accoucheuse, d'infirmier gradué ou d'infirmière graduée, soit studies vroedvrouw, gegradueerde verpleger (-ster), ofwel tot de
aux études de bachelier sage-femme et bachelier infirmier responsable studies bachelor verloskundige en bachelor verantwoordelijk algemeen
de soins généraux ; ziekenverpleger;
e) décision d'équivalence à l'un des titres visés ci-dessus ; e) beslissing tot gelijkstelling met één van de hierboven vermelde
bekwaamheidsbewijzen;
f) à titre transitoire, le brevet de puéricultrice obtenu avant le 30 f) bij wijze van overgangsmaatregel, het brevet van kinderverzorgster,
juin 1987 ou l'attestation de réussite de sixième année d'enseignement behaald voor 30 juni 1987 of het slaagattest van het zesde leerjaar
secondaire professionnel de plein exercice obtenue avant le 30 juin beroepssecundair onderwijs met volledig leerplan, behaald voor 30 juni
1985 ; 1985;
g) certificat correspondant au certificat d'études de sixième année de g) getuigschrift dat overeenstemt met het studiegetuigschrift van het
l'enseignement secondaire professionnel (secteur du service aux zesde leerjaar beroepssecundair onderwijs (sector dienstverlening aan
personnes) de plein exercice, délivré par l'enseignement de promotion personen) met volledig leerplan, uitgereikt door het onderwijs voor
sociale en application de l'article 2 de l'arrêté du Gouvernement de sociale promotie met toepassing van artikel 2 van het besluit van de
la Communauté française du 11 juin 1999 approuvant le dossier de Regering van de Franse Gemeenschap van 11 juni 1999 tot goedkeuring
référence de la section « complément de formation générale (code van het refertedossier van de afdeling " Aanvulling algemene vorming
041600S20D1) en vue de l'obtention du certificat correspondant au certificat d'études de sixième année de l'enseignement secondaire professionnel (secteur du service aux personnes) de l'enseignement de plein exercice ; h) certificat de qualification d'aide-soignant de l'enseignement secondaire supérieur de promotion sociale correspondant au certificat de qualification « aide-soignant » délivré à l'issue d'une septième professionnelle « aide-soignant » subdivision services aux personnes par l'enseignement secondaire supérieur de plein exercice et certificat de formation générale complémentaire à un certificat de qualification du secteur du service aux personnes ; i) certificat de qualification d'aide familial de l'enseignement secondaire supérieur de promotion sociale correspondant au certificat de qualification « aide familial » délivré à l'issue d'une sixième professionnelle « aide familial » subdivision services aux personnes par l'enseignement secondaire supérieur et certificat de formation générale complémentaire à un certificat de qualification du secteur du service aux personnes.

Art. 6.Pour être régulièrement inscrit à la deuxième année d'études,

(code 041600S20D1) met het oog op het behalen van het getuigschrift dat overeenstemt met het schoolgetuigschrift van het zesde leerjaar van het secundair beroepsonderwijs (afdeling dienstverlening aan personen) " van het onderwijs met volledig leerplan; h) kwalificatiegetuigschrift hulpverpleger van het hoger secundair onderwijs voor sociale promotie dat overeenstemt met het kwalificatiegetuigschrift "hulpverpleger", uitgereikt op het einde van een zevende leerjaar beroepsonderwijs "hulpverpleger", afdeling "dienstverlening aan personen", door het hoger secundair onderwijs met volledig leerplan, en getuigschrift algemene opleiding ter aanvulling van een kwalificatiegetuigschrift van de sector "dienstverlening aan personen"; i) kwalificatiegetuigschrift gezinshelpster van het hoger secundair onderwijs voor sociale promotie dat overeenstemt met het kwalificatiegetuigschrift "gezinshelpster", uitgereikt op het einde van een zesde leerjaar beroepsonderwijs "gezinshelpster", afdeling "dienstverlening aan personen", door het hoger secundair onderwijs met volledig leerplan, en getuigschrift algemene opleiding ter aanvulling van een kwalificatiegetuigschrift van de sector "dienstverlening aan personen".

Art. 6.Om voor het tweede leerjaar regelmatig ingeschreven te worden,

le candidat doit produire: moet de kandidaat de volgende documenten overleggen :
1° soit l'attestation de réussite de la première année des études 1° ofwel het attest van slagen voor het eerste leerjaar van de studies
menant à l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e), soit die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger
l'attestation de réussite de la première année des études menant à (-ster), ofwel het attest van slagen voor het eerste leerjaar van de
l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e) orientation santé studies die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger (-ster) - studierichting geestelijke gezondheid en
mentale et psychiatrie, soit l'attestation de réussite de la première psychiatrie, ofwel het attest van slagen voor het eerste leerjaar van
année des études menant à l'obtention du diplôme d'infirmier(e) de studies die leiden tot het behalen van het diploma van gegradueerde
gradué(e), soit l'attestation de réussite d'un minimum de 60 crédits verpleger (-ster), ofwel het slaagattest met minstens 60 studiepunten
du Bachelier en Soins Infirmiers ou du Bachelier infirmier responsable van bachelor verpleegkunde of van bachelor verantwoordelijk algemeen
de soins généraux ou du Bachelier sages-femmes, soit le certificat ziekenverpleger of bachelor verloskundige, ofwel het getuigschrift van
d'admission à la deuxième année d'études de Bachelier en Soins toelating tot het tweede leerjaar bachelor verpleegkunde of van
Infirmiers ou du Bachelier Infirmier responsable de soins généraux, bachelor verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger, ofwel het
soit le certificat d'admission à la deuxième année d'études de getuigschrift van toelating tot het tweede leerjaar bachelor
Bachelier en Sages-femmes, soit l'attestation de réussite de la verloskundige, ofwel het attest van slagen voor het eerste leerjaar
première année d'études menant à l'obtention du brevet d'assistant(e) van de studies die leiden tot het behalen van het brevet van assistent
en soins hospitaliers ou du brevet d'assistant(e) en soins ziekenhuisverpleger of van het brevet assistent ziekenhuisverpleger -
hospitaliers spécialité psychiatrique, ou soit la décision specialiteit psychiatrie, ofwel de beslissing tot gelijkstelling met
d'équivalence à l'un de ces titres ; één van die bekwaamheidsbewijzen;
2° soit une attestation de réussite, dans un établissement 2° ofwel een attest van slagen, in een inrichting voor onderwijs voor
d'enseignement de promotion sociale, des unités d'enseignement : « sociale promotie, voor de onderwijseenheden : "ziekenhuisverpleger :
Infirmier hospitalier : Sciences infirmières I et II », « Infirmier verpleegwetenschappen I en II", "ziekenhuisverpleger :
hospitalier : Sciences fondamentales I et II », « Infirmier basiswetenschappen I en II", "Ziekenhuisverpleger : sociale
hospitalier : Sciences sociales I et II », et « Stage : Infirmier wetenschappen I en II", en "Stage : ziekenhuisverpleger - klinisch
hospitalier - enseignement clinique d'acquisition Ia et Ib, IIa et IIb verwervingsonderwijs Ia en Ib, IIa en IIb";
» ; 3° soit une attestation de réussite, délivrée à partir du 1er 3° ofwel een slaagattest, uitgereikt vanaf 1 september 2017 in een
septembre 2017 dans un établissement d'enseignement de promotion inrichting voor onderwijs voor sociale promotie, onderwijseenheden van
sociale, des unités d'enseignement de l'infirmier hospitalier tels que de ziekenhuisverpleger, zoals bepaald door de Regering;
définies par le Gouvernement ; 4° soit une attestation de réussite, dans un établissement 4° ofwel een attest van slagen, in een inrichting voor onderwijs voor
d'enseignement de promotion sociale, des unités d'enseignement : « sociale promotie, voor de onderwijseenheden : "bachelor verpleegkunde
Bachelier en soins infirmiers : Sciences infirmières - Principes et : verpleegwetenschappen - Beginselen en didactische oefeningen I en
exercices didactiques I et II », « Bachelier en soins infirmiers : II", "bachelor verpleegkunde : biomedische wetenschappen I en II";
Sciences biomédicales I et II », « Bachelier en soins infirmiers : "bachelor verpleegkunde : mens- en sociale wetenschappen" "bachelor
Sciences humaines et sociales I et II » et « Bachelier en soins
infirmiers : Stage d'observation et stage d'initiation » ; verpleegkunde : observatiestage en initiatiestage";
5° soit une attestation de réussite, dans un établissement 5° ofwel een attest van slagen, in een inrichting voor onderwijs voor
d'enseignement de promotion sociale, des unités d'enseignement : « sociale promotie, voor de onderwijseenheden : "bachelor
Bachelier Infirmier responsable de soins généraux : Approche globale verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger: globale benadering van de
des soins de base », « Bachelier Infirmier responsable de soins basisverpleegkunde", "bachelor verantwoordelijk algemeen
généraux : Sciences biomédicales », « Bachelier Infirmier responsable ziekenverpleger: biomedische wetenschappen", "bachelor
de soins généraux : enseignement clinique : stage d'approche globale verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger : klinisch onderwijs : stage
des soins de base », « Bachelier Infirmier responsable de soins voor een globale benadering van de basisverpleegkunde", "bachelor
généraux : approche globale des soins de publics spécifiques », « verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger: globale benadering van de
Bachelier Infirmier responsable de soins généraux : déontologie, verpleging van specifieke doelgroepen", "bachelor verantwoordelijk
éthique et législation appliquées au secteur infirmier », « Bachelier algemeen ziekenverpleger: deontologie, ethiek en wetgeving, toegepast
Infirmier responsable de soins généraux : relation soignant/soigné », op de verpleegsector", "bachelor verantwoordelijk algemeen
« Bachelier Infirmier responsable de soins généraux : techniques de ziekenverpleger : verhouding tussen de verplegende persoon en de
verpleegde persoon", "bachelor verantwoordelijk algemeen
soins infirmiers aux adultes », « Bachelier Infirmier responsable de ziekenverpleger: technieken verpleegzorg aan volwassenen", "bachelor
soins généraux : enseignement clinique : stage des techniques de soins verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger : klinisch onderwijs : stage
infirmiers aux adultes ». voor technieken inzake verpleegzorg aan volwassenen".

Art. 7.Pour être régulièrement inscrit à la troisième année d'études,

Art. 7.Om voor het derde leerjaar regelmatig ingeschreven te worden,

le candidat doit produire : moet de kandidaat de volgende documenten overleggen :
1° soit l'attestation de réussite de la deuxième année des études 1° ofwel het attest van slagen voor het tweede leerjaar van de studies
menant à l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e), soit die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger
l'attestation de réussite de la deuxième année des études menant à (-ster), ofwel het attest van slagen voor het tweede leerjaar van de
l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e) orientation santé studies die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger (-ster) - studierichting geestelijke gezondheid en
mentale et psychiatrie, soit l'attestation de réussite de la deuxième psychiatrie, ofwel het attest van slagen voor het tweede leerjaar van
année des études menant à l'obtention du diplôme d'infirmier(e) de studies die leiden tot het behalen van het diploma van gegradueerde
gradué(e), soit l'attestation de réussite d'un minimum de 120 crédits verpleger (-ster), ofwel het slaagattest met minstens 120 studiepunten
du Bachelier en Soins Infirmiers ou du Bachelier Infirmier responsable van bachelor verpleegkunde of van bachelor verantwoordelijk algemeen
de soins généraux ou du Bachelier en Sages-femmes, soit le certificat ziekenverpleger of bachelor verloskundige, ofwel het getuigschrift van
d'admission à la troisième année d'études de Bachelier en Soins toelating tot het derde leerjaar bachelor verpleegkunde of van
Infirmiers ou du Bachelier Infirmier responsable de soins généraux, bachelor verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger, ofwel het
soit le certificat d'admission à la troisième année d'études de getuigschrift van toelating tot het derde leerjaar bachelor
Bachelier en Sages-femmes, soit un brevet d'assistant(e) en soins verloskundige, ofwel het brevet van assistent ziekenhuisverpleger of
hospitalier ou le brevet d'assistant(e) en soins hospitaliers van het brevet assistent ziekenhuisverpleger - specialiteit
spécialité psychiatrique ; psychiatrie;
2° soit une attestation de réussite, dans un établissement 2° ofwel een attest van slagen, in een inrichting voor onderwijs voor
d'enseignement de promotion sociale, des unités d'enseignement : « sociale promotie, voor de onderwijseenheden : "ziekenhuisverpleger :
Infirmier hospitalier : Sciences infirmières III et IV », « Infirmier verpleegwetenschappen III en IV", "ziekenhuisverpleger :
hospitalier : Sciences fondamentales III et IV », « Infirmier basiswetenschappen III en IV", "Ziekenhuisverpleger : sociale
hospitalier : Sciences sociales III et IV », et « Stages : Infirmier wetenschappen III en IV", en "Stage : ziekenhuisverpleger - klinisch
hospitalier - enseignement clinique d'acquisition III et IV » ; verwervingsonderwijs III en IV";
3° soit une attestation de réussite, délivrée à partir du 1er 3° ofwel een slaagattest, uitgereikt vanaf 1 september 2017 in een
septembre 2017 dans un établissement d'enseignement de promotion inrichting voor onderwijs voor sociale promotie, voor de
sociale, des unités d'enseignement de l'infirmier hospitalier tels que onderwijseenheden van de ziekenhuisverpleger, zoals bepaald door de
définies par le Gouvernement ; Regering;
4° soit une attestation de réussite, dans un établissement 4° ofwel een attest van slagen, in een inrichting voor onderwijs voor
d'enseignement de promotion sociale, des unités d'enseignement : « sociale promotie, voor de onderwijseenheden : "bachelor verpleegkunde
Bachelier en soins infirmiers : Sciences infirmières - Principes et : verpleegwetenschappen - Beginselen en didactische oefeningen III en
exercices didactiques III et IV », « Bachelier en soins infirmiers : IV", "bachelor verpleegkunde : biomedische wetenschappen III en IV";
Sciences biomédicales III et IV », « Bachelier en soins infirmiers : "bachelor verpleegkunde : mens- en sociale wetenschappen III en IV" en
Sciences humaines et sociales III et IV » et « Bachelier en soins
infirmiers : Stages d'acquisition I et II » ; "bachelor verpleegkunde : verwervingsstages I en II";
5° soit une attestation de réussite, dans un établissement 5° ofwel een attest van slagen, in een inrichting voor onderwijs voor
d'enseignement de promotion sociale, des unités d'enseignement : « sociale promotie, voor de onderwijseenheden : "bachelor
Bachelier Infirmier responsable de soins généraux : pathologie verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger: algemene pathologie",
générale », « Bachelier Infirmier responsable de soins généraux : "bachelor verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger: algemene en
pathologies générales et spécialisées », « Bachelier Infirmier gespecialiseerde pathologie", "bachelor verantwoordelijk algemeen
responsable de soins généraux : science infirmière : démarche en soins ziekenverpleger : verpleegwetenschap : verpleegactie", "bachelor
», « Bachelier Infirmier responsable de soins généraux : enseignement verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger: klinisch onderwijs : stage
clinique : stage de démarches en soins infirmiers aux adultes », « verpleegactie voor volwassenen", "bachelor verantwoordelijk algemeen
Bachelier Infirmier responsable de soins généraux : relations ziekenverpleger: professionele betrekkingen in de verpleegsector",
professionnelles dans le secteur infirmier », « Bachelier Infirmier
responsable de soins généraux : éducation dans le domaine des soins de "bachelor verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger : opvoeding in de
santé ». zorgsector".

Art. 8.Pour être régulièrement inscrit à la troisième année d'études

Art. 8.Om in het derde aanvullende leerjaar regelmatig te worden

complémentaire, le candidat doit produire soit l'attestation de ingeschreven, moet de kandidaat de volgende documenten overleggen :
réussite de la troisième année des études menant à l'obtention du ofwel het attest van slagen voor het derde leerjaar van de studies die
brevet d'infirmier(e) hospitalier(e), soit l'attestation de réussite leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger (-ster),
de la troisième année des études menant à l'obtention du brevet ofwel het attest van slagen voor hert derde leerjaar van de studies
d'infirmier(e) hospitalier(e) orientation santé mentale et die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger
psychiatrie. (-ster) - studierichting geestelijke gezondheid en psychiatrie.
CHAPITRE II. - Des examens et des conditions de réussite HOOFDSTUK II. - Examens en voorwaarden voor slagen

Art. 9.§ 1er. Les examens comportent :

Art. 9.§ 1. De examens bestaan uit :

1° les épreuves théoriques portant sur les cours dont l'annexe I du 1° de theoretische proeven betreffende de cursussen waarvan bijlage I
présent décret fixe le programme minimum. Un cours dispensé dans une année déterminée doit faire l'objet d'une épreuve à la fin de cette année ; 2° les épreuves pratiques suivantes : a) en première année, deux épreuves portant sur les soins infirmiers généraux et/ou sur les soins infirmiers aux personnes âgées ; b) en deuxième année des études menant à l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e), deux épreuves portant l'une, sur les soins infirmiers en médecine et l'autre, sur les soins infirmiers en chirurgie ; c) en deuxième année des études menant à l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e) - orientation santé mentale et psychiatrie, trois épreuves portant respectivement sur les soins infirmiers en médecine, sur les soins infirmiers en chirurgie et sur les soins infirmiers en psychiatrie ; d) en troisième année des études menant à l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e), trois épreuves portant respectivement sur les soins infirmiers en médecine, sur les soins infirmiers en chirurgie et sur les soins infirmiers généraux ou aux personnes âgées ; e) en troisième année des études menant à l'obtention du brevet d'infirmier(e) hospitalier(e) - orientation santé mentale et psychiatrie, trois épreuves portant respectivement sur les soins bij dit decreet het minimumprogramma vaststelt. Voor een cursus die in een bepaald leerjaar wordt gegeven, moet, op het einde van dat jaar, een proef worden georganiseerd; 2° de volgende praktische proeven : a) in het eerste leerjaar, twee proeven die betrekking hebben op de algemene verpleegkunde en/of de verpleegkunde voor bejaarden; b) in het tweede leerjaar van de studies die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger (-ster), twee proeven die betrekking hebben, de ene, op de verpleegkunde in de geneeskunde, en, de andere, op de verpleegkunde in de heelkunde; c) in het tweede leerjaar van de studies die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger (-ster) - studierichting : geestelijke gezondheid en psychiatrie, drie proeven die respectief betrekking hebben op de verpleegkunde in de geneeskunde, op de verpleegkunde in de heelkunde en op de verpleegkunde in de psychiatrie; d) in het derde leerjaar van de studies die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger(-ster), drie proeven die respectief betrekking hebben op de verpleegkunde in de geneeskunde, op de verpleegkunde in de heelkunde, en op de algemene verpleegkunde of verpleegkunde voor bejaarden; e) in het derde leerjaar van de studie die leiden tot het behalen van het brevet van ziekenhuisverpleger(-ster) - studierichting geestelijke gezondheid en psychiatrie, drie proeven die respectief betrekking
infirmiers en médecine, sur les soins infirmiers en chirurgie et sur hebben op de verpleegkunde in de geneeskunde, op de verpleegkunde in
les soins infirmiers en psychiatrie. de heelkunde en op de verpleegkunde in de psychiatrie.
§ 2. L'épreuve finale s'appuie sur un travail de synthèse et § 2. De eindproef steunt op een synthesewerk en op de evaluatie van de
l'évaluation des stages. stages.

Art. 10.§ 1er. Sont déclarés lauréats des examens de première,

Art. 10.§ 1. Worden beschouwd als geslaagd te zijn voor de examens

deuxième et troisième année, les élèves ayant obtenu au moins : van het eerste, tweede en derde leerjaar, de leerlingen die minstens de volgende cijfers hebben behaald :
a) 50 % des points dans chacune des épreuves ; a) 50 % van de punten in elk van de proeven;
b) 50 % des points attribués à l'ensemble constitué par les épreuves b) 50 % van de punten die worden toegekend aan het geheel, bestaande
pratiques et par l'évaluation continue de l'enseignement clinique uit de praktische proeven en uit de doorlopende evaluatie van het
basée au minimum sur les rapports de soins que les élèves sont amenés klinisch onderwijs, minstens gebaseerd op de verpleegverslagen die de
à rédiger. L'évaluation continue et l'ensemble des deux ou trois leerlingen moeten opstellen. De doorlopende evaluatie en het geheel
épreuves pratiques selon le cas sont à prendre en considération avec van de twee of drie praktische proeven, naargelang van het geval,
un coefficient de pondération identique en première et deuxième année. moeten in aanmerking worden genomen met een zelfde wegingscoëfficiënt
Pour la troisième année, la cotation est à calculer en prenant en voor het eerste en het tweede leerjaar. Voor het derde leerjaar, wordt
considération un coefficient de pondération de : het cijfer berekend door de volgende wegingscoëfficiënten in
aanmerking te nemen :
- 40 % pour l'évaluation continue ; - 40 % voor de doorlopende evaluatie;
- 60 % pour l'ensemble des trois épreuves pratiques. - 60 % voor het geheel van de drie praktische proeven.
§ 2. Sont déclarés lauréats de l'épreuve finale les élèves ayant § 2. Worden beschouwd als geslaagd te zijn voor de eindproef, de
obtenu au moins : leerlingen die minstens de volgende cijfers hebben behaald :
a) 50 % des points attribués à l'évaluation du travail de synthèse ; a) 50 % van de punten die worden toegekend voor de evaluatie van het
b) 50 % des points attribués à l'évaluation continue des semaines de synthesewerk; b) 50 % van de punten die worden toegekend voor de doorlopende
stages de l'année complémentaire. evaluatie van de stageweken van het aanvullende jaar.
CHAPITRE III. - Des stages et de la protection sanitaire HOOFDSTUK III. - Stages en gezondheidsbescherming
Section Ire. - Généralités Afdeling I. - Algemene bepalingen

Art. 11.§ 1er. Sauf en cas de force majeure à apprécier par le

Art. 11.§ 1. Behoudens in geval van overmacht, die door de minister

Ministre ayant l'Enseignement secondaire dans ses attributions, les van secundair onderwijs wordt vastgesteld, worden de stages niet
stages ne sont pas organisés pendant les vacances d'hiver, les georganiseerd gedurende de wintervakantie en de voorjaarsvakantie, in
vacances de printemps pendant les trois premières années et les de eerste drie leerjaren, en gedurende de zomervakantie, in de eerste
vacances d'été pendant les deux premières années. twee leerjaren.
§ 2. Les règles suivantes sont d'application aux stages : § 2. De volgende regels zijn op de stages toepasselijk :
1° au cours de la première et de la deuxième année d'études, l'heure 1° gedurende het eerste en het tweede leerjaar, kunnen het uur van het
du début et celle de la fin du stage ne peuvent être séparées que par un maximum de 10 heures ; begin en het uur van het einde van de stage door hoogstens 10 uur worden gescheiden;
2° au cours de la deuxième et de la troisième année d'études, des 2° gedurende het tweede en het derde leerjaar, kunnen stages worden
stages peuvent être organisés pendant le week-end et ce à concurrence georganiseerd tijdens het weekeinde, in verhouding tot minstens vijf
d'un minimum de cinq à un maximum de quinze week-ends répartis sur en hoogstens vijftien weekeinden, verdeeld over twee leerjaren;
deux années d'études ;
3° au cours de la troisième année complémentaire, les stages seront 3° gedurende het derde aanvullende leerjaar, worden de stages
organisés selon l'horaire en vigueur dans les services et unités georganiseerd volgens de dienstregeling die in de betrokken diensten
concernés. en eenheden geldt.
§ 3. Les règles suivantes sont d'application aux stages accomplis la § 3. De volgende regels zijn van toepassing op de 's nachts verrichte
nuit : stages :
1° au cours de la première et de la deuxième année d'études, aucun 1° gedurende het eerste en het tweede leerjaar, kan geen stage 's
stage ne peut être organisé la nuit ; nachts worden georganiseerd;
2° au cours de la troisième année d'études, entre quatre minimum et 2° gedurende het derde leerjaar, moeten minstens vier en hoogstens
huit services maximum de nuit doivent être organisés ; acht diensten `s nachts worden georganiseerd;
3° chaque prestation nocturne doit avoir une durée de huit heures au 3° elke nachtprestatie moet minstens acht uur duren;
minimum ; 4° au cours du stage nocturne, l'élève doit être placé sous la 4° gedurende de nachtstage, moet de leerling onder het werkelijke
surveillance effective d'un(e) infirmier(e) présent(e) dans le service toezicht van een verpleger (-ster) die in de betrokken dienst of
ou l'unité concerné(e). eenheid aanwezig is, worden geplaatst.
§ 4. Le stage de jour comme de nuit ne peut, en aucun cas, empêcher § 4. Zowel de dagstage als de nachtstage kunnen geenszins de leerling
l'élève d'assister aux cours, ni enfreindre la réglementation sur la beletten de lessen te volgen, noch strijdig zijn met de regeling over
durée du travail en vigueur dans le secteur concerné. de arbeidsduur die in de betrokken sector geldig is.

Art. 12.Les élèves sont soumis durant leurs études au même contrôle

Art. 12.Gedurende hun studies moeten de leerlingen onder hetzelfde

médical que celui prévu pour les infirmier(ère)s. Le Gouvernement est medisch toezicht staan als de verpleger(-sters). De Regering stelt de
chargé de déterminer les modalités de ce contrôle. nadere regels voor dat toezicht vast.

Art. 13.§ 1er. L'enseignement clinique est dispensé dans des services tant hospitaliers qu'extrahospitaliers situés en Belgique ou dans un pays autre que la Belgique et offrant les ressources cliniques, sociales et pédagogiques nécessaires à la formation technique, psychologique, morale et sociale des élèves sous la direction d'enseignants infirmiers/ sages-femmes et sous la responsabilité de l'établissement d'enseignement. D'autres personnels qualifiés peuvent être intégrés dans le processus d'enseignement. § 2. Tous les services précités doivent être agréés par les instances compétentes conformément à la législation en vigueur.

Art. 13.§ 1. Het klinisch onderwijs wordt verstrekt in diensten die zich zowel binnen als buiten ziekenhuizen bevinden, gelegen in België of in een ander land dan België, die klinische, sociale en pedagogische hulpmiddelen aanbieden die noodzakelijk zijn voor de technische, psychologische, morele en sociale opleiding van de leerlingen, onder leiding van leerkrachten-verplegers/verloskundigen, en onder de verantwoordelijkheid van de onderwijsinstelling. Andere geschoolde personeelsleden kunnen in het onderwijsproces worden opgenomen. § 2. Alle voormelde diensten moeten door de bevoegde instanties worden erkend overeenkomstig de geldende wetgeving.

Section II. - Conditions de validité Afdeling II. - Geldigheidsvoorwaarden

Art. 14.Pour être valable, l'enseignement clinique doit répondre aux

Art. 14.Om geldig te zijn moet het klinisch onderwijs voldoen aan de

conditions suivantes : volgende voorwaarden :
1° la surveillance éducative des élèves doit être placée sous la 1° het opvoedkundige toezicht van de leerlingen moet onder de
responsabilité d'un enseignant. Cette exigence n'est pas d'application verantwoordelijkheid van een leerkracht staan. Die voorwaarde is niet
pour l'enseignement clinique organisé la nuit, le week-end ou durant van toepassing voor het klinisch onderwijs dat gedurende de nacht, het
les congés scolaires ; 2° en aucun cas, il ne peut y avoir plus de trois élèves par weekeinde of gedurende de schoolverloven wordt georganiseerd;
infirmier(ère) ou par sage-femme présent(e) dans le service ; 2° in geen geval mogen meer dan drie leerlingen per verpleger(-ster)
3° les élèves sont tenus de rédiger durant chacune des trois premières of per verloskundige in de dienst aanwezig zijn;
années de la formation des rapports de soins à raison, en moyenne, 3° de leerlingen moeten in elk van de eerste drie leerjaren van de
opleiding verpleegverslagen opstellen, in verhouding, gemiddeld, van
d'un par 120 périodes (ou 100 heures) de stages. één per 120 lestijden (of 100 uur) stage.

Art. 15.§ 1er. Les conditions suivantes de fonctionnement et

Art. 15.§ 1. De volgende werkings- en organisatievoorwaarden moeten

d'organisation doivent être satisfaites : worden vervuld :
1° Une convention de stage doit être conclue par écrit entre 1° Er moet een stageovereenkomst schriftelijk worden gesloten tussen
l'établissement et l'institution de stage. Elle a pour but de régler de instelling en de stage-instelling. Ze heeft tot doel de
les relations entre l'établissement qui est responsable de la betrekkingen tussen de instelling die voor de opleiding
formation, et l'institution de stage qui collabore à cette formation. verantwoordelijk is en de stage-instelling die aan die opleiding
Cette convention, dont le modèle est établie par le Gouvernement, doit meewerkt. Die overeenkomst, waarvan het model door de Regering wordt
porter au minimum sur les points suivants : les noms des responsables vastgesteld, moet betrekking hebben op minstens de volgende punten :
tant de l'établissement que de l'institution de stage, le nombre de namen van de verantwoordelijken zowel van de instelling als van de
d'élèves par service, les années d'études, la durée et la répartition stage-instelling, het aantal leerlingen per dienst, de studiejaren, de
des stages dans le temps, l'assurance en responsabilité civile et duur en de verdeling van de stages in de tijd, de verzekering
l'encadrement des stages ; burgerlijke aansprakelijkheid en de begeleiding van de stages;
2° une collaboration doit exister entre le département infirmier et 2° er moet een medewerking bestaan tussen het departement
l'établissement, conformément aux règles fixées par la convention de verpleegkunde en de instelling, overeenkomstig de regels die bij de in
stage visée au 1°. 1° bedoelde stageovereenkomst worden vastgesteld.
§ 2. En choisissant le service de stage, l'établissement veillera à ce § 2. Bij de keuze van de stagedienst, zorgt de instelling ervoor dat
que les élèves soient confrontés à un éventail de situations de leerlingen worden geconfronteerd met een waaier van gezondheids-
sanitaires et/ou pathologiques et d'aspects psycho-médico-sociaux en/of pathologische situaties en van psychisch-medisch-sociale
ainsi qu'à une diversité de soins infirmiers correspondant aux aspecten en met een verscheidenheid van verpleegzorg in
différents stades de la formation. overeenstemming met de verschillende stadia van de opleiding.
Pendant les stages, les élèves doivent avoir la possibilité d'exécuter Gedurende de stages moeten de leerlingen taken kunnen uitvoeren in
les tâches en rapport avec leur niveau de compétence et être à même verband met hun competentieniveau en in staat zijn er een methodische
d'en procéder à une évaluation méthodique. Les expériences de evaluatie van uit te voeren. De door de leerlingen verworven
formation acquises par les élèves doivent faire l'objet de discussions opleidingservaringen moeten worden besproken met de leerkrachten
avec les enseignants ainsi qu'avec l'infirmier responsable du service alsook met een verpleger die voor de dienst verantwoordelijk is,
chaque fois que cela s'avère possible. telkens als dit mogelijk is.
§ 3. Le Ministre qui a l'Enseignement secondaire dans ses attributions § 3. De Minister bevoegd voor het secundair onderwijs kan, voor de
peut, pour le choix du service ou de l'unité d'enseignement clinique, keuze van de dienst of van de eenheid voor klinisch onderwijs, een
accorder une dérogation aux exigences figurant aux articles 13 à 15. afwijking van de eisen van de artikelen 13 tot 15 toekennen.
Section III. - Répartition de l'enseignement clinique Afdeling III. - Verdeling van het klinisch onderwijs
Sous-section Ire. - Généralités Onderafdeling I. - Algemene bepalingen

Art. 16.Sur l'ensemble des études menant à l'obtention du brevet

Art. 16.Voor het geheel van de studies die leiden tot het behalen van

d'infirmier(ère) hospitalier(ère) ou d'infirmier(ère) hospitalier(ère) het brevet van ziekenhuisverpleger(-ster) of van ziekenhuisverpleger
- orientation santé mentale et psychiatrie, des visites d'études et/ou (-ster) - studierichting geestelijke gezondheid en psychiatrie, kunnen
des conférences professionnelles dans un ou plusieurs des domaines de studiebezoeken en/of beroepsconferenties worden georganiseerd op één
stages cités aux sous-sections 2 et 3 de la présente section peuvent of meer stagegebieden vermeld in de onderafdelingen 2 en 3 van deze
être organisées, à concurrence de 150 périodes (ou 125 heures) maximum afdeling, in verhouding tot hoogstens 150 lestijden (of 125 uur), voor
et pour autant que les élèves fassent un rapport écrit de chacune zover de leerlingen een schriftelijk verslag over elk van die opmaken.
d'elles.

Art. 17.Pour chaque élève, l'établissement remplit un tableau

Art. 17.Voor elke leerling vult de instelling een samenvattende tabel

récapitulatif de stages. Ce document fait partie du dossier van de stages in. Dat document maakt deel uit van het administratief
administratif de l'élève et doit être tenu à disposition des services dossier van de leerling en moet ter beschikking staan van de diensten
de l'Inspection et de la Direction générale de l'enseignement obligatoire. van de inspectie en de algemene directie leerplichtonderwijs.
Pour l'obtention du brevet d'infirmier(ère) hospitalier(ère)
Sous-section II. - Pour l'obtention du brevet d'infirmier(ère) Onderafdeling II. - Voor het behalen van het brevet van
hospitalier(ère) ziekenhuisverpleger

Art. 18.La première année comporte un minimum de 624 périodes (520

Art. 18.Het eerste leerjaar omvat minstens 624 lestijden (520 uur)

heures) d'enseignement clinique des soins infirmiers généraux à répartir : klinisch onderwijs voor de algemene verpleegkunde, te verdelen over :
1° auprès d'adultes hospitalisés dans des services de médecine ou de 1° volwassenen die opgenomen zijn in diensten geneeskunde of
chirurgie ; heelkunde;
2° auprès de personnes âgées ; 2° bejaarden;
3° au choix de l'établissement, des stages peuvent également être 3° naar keuze van de instelling, kunnen stages ook worden
organisés auprès d'enfants sains et auprès de personnes en situation georganiseerd bij gezonde kinderen en bij personen met een handicap.
de handicap.

Art. 19.La deuxième année comporte un minimum de 696 périodes (580

Art. 19.Het tweede leerjaar omvat minstens 696 lestijden (580 uur)

heures) d'enseignement clinique des soins infirmiers à répartir : klinisch onderwijs verpleegkunde, te verdelen over :
1° auprès d'adultes hospitalisés dans des services de médecine et de 1° volwassenen die opgenomen zijn in diensten geneeskunde of
chirurgie ; heelkunde;
2° auprès de personnes âgées ; 2° bejaarden;
3° auprès de personnes nécessitant des soins de santé mentale et/ou 3° personen die geestelijke en /of psychiatrische gezondheidszorg
psychiatriques ; nodig hebben;
4° au choix de l'établissement, des stages peuvent être organisés dans 4° naar keuze van de instelling, kunnen stages worden georganiseerd in
des services de pédiatrie, maternité, auprès de personnes recevant des diensten kindergeneeskunde, materniteit, bij personen die
soins à domicile, auprès d'enfants sains et auprès de personnes en thuisverzorging krijgen, bij gezonde kinderen en bij personen met een
situation de handicap. handicap.

Art. 20.La troisième année comporte un minimum de 840 périodes (700

Art. 20.Het derde leerjaar omvat minstens 840 lestijden (700 uur)

heures) d'enseignement clinique des soins infirmiers à répartir : klinisch onderwijs verpleegkunde, te verdelen over :
1° auprès d'adultes hospitalisés dans des services de médecine et 1° volwassenen die opgenomen zijn in diensten geneeskunde of
chirurgie ; heelkunde;
2° auprès de personnes âgées ; 2° bejaarden;
3° auprès de personnes nécessitant des soins de santé mentale et/ou 3° personen die geestelijke en /of psychiatrische gezondheidszorg
psychiatriques ; nodig hebben;
4° auprès de personnes recevant des soins à domicile ; 4° bij personen die thuisverzorging krijgen;
5° au choix de l'établissement, des stages peuvent être organisés dans 5° naar keuze van de instelling, kunnen stages worden georganiseerd in
des services de pédiatrie, maternité, salle d'opération, autres
services médico-techniques et auprès de personnes en situation de diensten kindergeneeskunde, materniteit, andere medisch-technische
handicap. diensten en bij personen met een handicap.

Art. 21.La troisième année complémentaire comporte un minimum de 800

Art. 21.Het derde aanvullende leerjaar omvat minstens 800 lestijden

périodes (666 heures) d'enseignement clinique. (666 uur) klinisch onderwijs.
Quel que soit son parcours, l'élève doit totaliser à l'issue de sa Ongeacht zijn studietraject moet de leerling, op het einde van zijn
formation conduisant au brevet d'infirmier(ère) hospitalier(ère) un opleiding die leidt tot het behalen van het brevet van
minimum de 2760 périodes (2300 heures) d'enseignement clinique. ziekenhuisverpleger, minstens 2760 lestijden (2300 uur) klinisch
Sous-section III. - Pour l'obtention du brevet d'infirmier(ère) onderwijs hebben gevolgd. Onderafdeling III. - Voor het behalen van het brevet van
hospitalier(ère) - orientation santé mentale et psychiatrie ziekenhuisverpleger - studierichting geestelijke gezondheid en psychiatrie

Art. 22.La première année comporte un minimum de 624 périodes (520

Art. 22.Het eerste leerjaar omvat minstens 624 lestijden (520 uur)

heures) d'enseignement clinique des soins infirmiers à répartir : klinisch onderwijs verpleegkunde, te verdelen over :
1° auprès d'adultes hospitalisés dans des services de médecine ou de 1° volwassenen die opgenomen zijn in diensten geneeskunde of
chirurgie ; heelkunde;
2° auprès de personnes âgées ; 2° bejaarden;
3° auprès de personnes recevant des soins de santé mentale et/ou 3° personen die geestelijke en /of psychiatrische gezondheidszorg
psychiatriques ; nodig hebben;
4° au choix de l'établissement, des stages peuvent également être 4° naar keuze van de instelling, kunnen ook stages worden
organisés auprès d'enfants sains, dans des services extra-hospitaliers georganiseerd bij gezonde kinderen, in extramurale diensten en bij
et auprès de personnes en situation de handicap. personen met een handicap.

Art. 23.La deuxième année comporte un minimum de 696 périodes (580

Art. 23.Het tweede leerjaar omvat minstens 696 lestijden (580 uur)

heures) d'enseignement clinique des soins infirmiers à répartir : klinisch onderwijs verpleegkunde, te verdelen over :
1° auprès d'adultes hospitalisés dans des services de médecine et de 1° volwassenen die opgenomen zijn in diensten geneeskunde of
chirurgie ; heelkunde;
2° auprès de personnes âgées ; 2° bejaarden;
3° auprès de personnes nécessitant des soins de santé mentale et/ou 3° personen die geestelijke en /of psychiatrische gezondheidszorg
psychiatriques ; nodig hebben;
4° au choix de l'établissement, des stages peuvent être organisés dans 4° naar keuze van de instelling, kunnen stages worden georganiseerd in
des services de pédiatrie, maternité, auprès de personnes recevant des diensten kindergeneeskunde, materniteit, bij personen die
soins à domicile et auprès de personnes en situation de handicap. thuisverzorging krijgen, en bij personen met een handicap.

Art. 24.La troisième année comporte un minimum de 840 périodes (700

Art. 24.Het derde leerjaar omvat minstens 840 lestijden (700 uur)

heures) d'enseignement clinique des soins infirmiers à répartir : klinisch onderwijs verpleegkunde, te verdelen over :
1° auprès d'adultes hospitalisés dans des services de médecine et 1° volwassenen die opgenomen zijn in diensten geneeskunde of
chirurgie ; heelkunde;
2° auprès de personnes nécessitant des soins de santé mentale et/ou 2° personen die geestelijke en /of psychiatrische gezondheidszorg
psychiatriques ; nodig hebben;
3° auprès de personnes recevant des soins à domicile ; 3° bij personen die thuisverzorging krijgen;
4° au choix de l'établissement, des stages peuvent être organisés dans 4° naar keuze van de instelling, kunnen stages worden georganiseerd in
des services de pédiatrie, maternité, salle d'opération et autres diensten kindergeneeskunde, materniteit, operatiezalen en andere
services médico-techniques, dans des services extra-hospitaliers et medisch-technische diensten, in extramurale diensten en bij personen
auprès de personnes en situation de handicap. met een handicap.

Art. 25.La troisième année complémentaire comporte un minimum de 800

Art. 25.Het derde aanvullende leerjaar omvat minstens 800 lestijden

périodes (666 heures) d'enseignement clinique. (666 uur) klinisch onderwijs.
Quel que soit son parcours, l'élève doit totaliser à l'issue de sa Ongeacht zijn studietraject moet de leerling, op het einde van zijn
opleiding die leidt tot het behalen van het brevet van
formation conduisant au brevet d'infirmier(ère) hospitalier(ère) ) - ziekenhuisverpleger (-ster) - studierichting geestelijke gezondheid en
orientation santé mentale et psychiatrie, un minimum de 2760 périodes psychiatrie, minstens 2760 lestijden (2300 uur) klinisch onderwijs
(2300 heures) d'enseignement clinique. hebben gevolgd.
CHAPITRE IV. - Dispositions modificatives et abrogatoires HOOFDSTUK IV. - Wijzigings- en opheffingsbepalingen
Disposition modificatives Afdeling I. - Wijzigingsbepalingen

Art. 26.Dans la loi du 19 juillet 1971 relative à la structure

Art. 26.In de wet van 19 juli 1971 betreffende de algemene structuur

générale et à l'organisation de l'enseignement secondaire, à l'article en de organisatie van het secundair onderwijs, in artikel 1, worden de
2, paragraphe 1er, les mots « d'un quatrième degré de deux ou trois woorden "een vierde graad van twee of drie jaren" vervangen door de
ans » sont remplacés par les mots « d'un quatrième degré d'au moins deux ans ». woorden " een vierde graad van minstens twee leerjaren".

Art. 27.Dans l'arrêté royal n° 2 du 21 août 1978 fixant le nombre

Art. 27.In het koninklijk besluit nr. 2 van 21 augustus 1978 tot

maximum de périodes par semaine de l'enseignement secondaire et vaststelling van het maximum aantal lestijden per week in het
professionnel secondaire complémentaire de plein exercice, à l'article onderwijs met volledig leerplan van het secundair onderwijs, van het
3, les mots « 36 périodes hebdomadaires » sont remplacés par les mots aanvullend secundair beroepsonderwijs, in artikel 3, worden de woorden
« 38,5 périodes hebdomadaires ». "36 lestijden per week"" vervangen door de woorden "38,5 lestijden per

Art. 28.Dans l'arrêté royal du 29 juin 1984 relatif à l'organisation

week".

Art. 28.In het koninklijk besluit van 29 juni 1984 betreffende de

de l'enseignement secondaire, à l'article 1er, il est ajouté un organisatie van het secundair onderwijs, in artikel 1, wordt een
paragraphe 4 rédigé comme suit : paragraaf 4 toegevoegd, luidend als volgt :
« § 4. Par dérogation au § 1er, dans l'enseignement professionnel " § 4. In afwijking van § 1, in het aanvullende beroepssecundair
secondaire complémentaire, une troisième année complémentaire
comportant 18 semaines de stages est organisée. ». onderwijs, wordt een derde aanvullend leerjaar, dat 18 weken stage
omvat, georganiseerd.".

Art. 29.Dans l'arrêté royal du 29 juin 1984 relatif à l'organisation

Art. 29.In het koninklijk besluit van 29 juni 1984 betreffende de

de l'enseignement secondaire, à l'article 25, paragraphe 2, point 4, organisatie van het secundair onderwijs, in artikel 25, paragraaf 2,
les mots « après avoir terminé avec fruit la sixième année d'études de punt 4, worden de woorden "na met vrucht het zesde studiejaar van het
l'enseignement secondaire professionnel ou la sixième année beroepssecundair onderwijs of het zesde beroepsjaar van het
professionnelle de l'enseignement en alternance tel que défini à alternerend onderwijs zoals bepaald bij artikel 2bis, § 1, 1°, van het
l'article 2bis, § 1er, 1°, du décret du 3 juillet 1991 organisant decreet van 3 juli 1991 tot regeling van het alternerend secundair
l'enseignement secondaire en alternance; » sont supprimés. onderwijs te hebben beëindigd;" geschrapt.
Section II. - Dispositions abrogatoires Afdeling II. - Opheffingsbepalingen

Art. 30.L'arrêté royal du 17 août 1957 portant création du brevet

Art. 30.Het koninklijk besluit van 17 augustus 1957 houdende

d'hospitalier et d'hospitalière et fixation des conditions de instelling van het brevet van verpleegassistent en verpleegassistente
collation de ce brevet est abrogé. en vaststelling van de voorwaarden waaronder het wordt toegekend,
wordt opgeheven.

Art. 31.L'arrêté royal du 17 août 1957 portant fixation des

Art. 31.Het koninklijk besluit van 17 augustus 1957 houdende

conditions de collation des diplômes d'accoucheuse, d'infirmier ou vaststelling van de voorwaarden waaronder het diploma van vroedvrouw,
d'infirmière est abrogé. verpleger of verpleegster wordt toegekend, wordt opgeheven.

Art. 32.L'arrêté du Gouvernement de la Communauté française du 6 mars

Art. 32.Het besluit van de Regering van de Franse Gemeenschap van 6

1995 fixant les conditions de collation du brevet d'infirmier(ère) maart 1995 tot vaststelling van de voorwaarden waaronder het brevet
van ziekenhuisverpleger(verpleegster) en dat van
hospitalier(ère) et d'infirmier(ère) hospitalier(ère) - Orientation ziekenhuisverpleger(verpleegster), richting geestelijke gezondheid en
santé mentale et psychiatrie est abrogé. psychiatrie, worden toegekend, wordt opgeheven.

Art. 33.L'arrêté du Gouvernement de la Communauté française du 24

Art. 33.Het besluit van de Regering van de Franse Gemeenschap van 24

mars 1995 fixant le programme de l'enseignement clinique pour maart 1995 houdende vaststelling van het programma van het klinisch
l'obtention du brevet d'infirmier(ère) hospitalier(ère) et onderwijs ter verkrijging van het brevet van ziekenhuisverpleger of
ziekenhuisverpleegster en van ziekenhuisverpleger of
d'infirmier(ère) hospitalier(ère) - orientation santé mentale et ziekenhuisverpleegster - oriëntatie geestelijke gezondheid en
psychiatrie est abrogé. psychiatrie, wordt opgeheven.
CHAPITRE V. - Entrée en vigueur HOOFDSTUK V. - Inwerkingtreding

Art. 34.Le présent décret produit ses effets au 1er septembre 2016

Art. 34.Dit decreet heeft uitwerking met ingang van 1 september 2016,

pour la 1e année d'études visée à l'article 5. voor het in artikel 5 bedoelde 1ste leerjaar.
Il entre en vigueur au 1er septembre 2017 pour la 2e année d'études Het treedt in werking op 1 september 2017, voor het in artikel 6
visée à l'article 6, au 1er septembre 2018 pour la 3e année d'études bedoelde 2e leerjaar, op 1 september 2018, voor het in artikel 7
visée à l'article 7 et au 1er septembre 2019 pour la troisième année bedoelde 3e leerjaar, en op 1 september 2019, voor het in artikel 8
complémentaire visée à l'article 8. bedoelde derde aanvullende jaar.
Promulguons la présente loi, ordonnons qu'elle soi revêtue du sceau de Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad
l'Etat et publiée par le Moniteur belge. zal worden bekendgemaakt.
Bruxelles, le 11 mai 2017. Brussel, 11 mei 2017.
Le Ministre-Président, De Minister-President,
R. DEMOTTE R. DEMOTTE
La Vice-Présidente et Ministre de la Culture et de l'Enfance, De Vice-President en Minister van Cultuur en Kind,
A. GREOLI A. GREOLI
Le Vice-Président et Ministre de l'Enseignement supérieur, de la De Vice-President en Minister van Hoger Onderwijs, Media en
Recherche et des Médias, Wetenschappelijk Onderzoek,
J.-Cl. MARCOURT J.-Cl. MARCOURT
Le Ministre de l'Aide à la jeunesse, des Maisons de justice, des De Minister van Hulpverlening aan de Jeugd, Justitiehuizen, Sport en
Sports et de la Promotion de Bruxelles, chargé de la tutelle sur la Promotie van Brussel, belast met het toezicht op de Franse
Commission communautaire française de la Région de Bruxelles-Capitale, Gemeenschapscommissie van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest,
R. MADRANE R. MADRANE
La Ministre de l'Education, De Minister van Onderwijs,
M.-M. SCHYNS M.-M. SCHYNS
Le Ministre du Budget, de la Fonction publique et de la Simplification De Minister van Begroting, Ambtenarenzaken en Administratieve
administrative, Vereenvoudiging,
A. FLAHAUT A. FLAHAUT
La Ministre de l'Enseignement de promotion sociale, de la Jeunesse, De Minister van Onderwijs voor sociale promotie, Jeugd, Vrouwenrechten
des Droits des femmes et de l'Egalité des chances, en Gelijke Kansen,
I. SIMONIS I. SIMONIS
_______ _______
Note Nota
Session 2016-2017 Zitting 2016-2017
Documents du Parlement. Projet de décret, n° 432-1. - Rapport 432-2. Stukken van het Parlement.- Ontwerp van decreet, nr. 432-1.- Verslag, nr. 432-2.
Compte-rendu intégral. - Discussion et adoption. Séance du 10 mai Integraal verslag. Bespreking en aanneming. - Vergadering van 10 mei
2017. 2017.
^