Décret visant à l'établissement d'une politique de libre accès aux publications scientifiques | Decreet betreffende het invoeren van een open access-beleid inzake wetenschappelijke publicaties |
---|---|
MINISTERE DE LA COMMUNAUTE FRANÇAISE | MINISTERIE VAN DE FRANSE GEMEENSCHAP |
3 MAI 2018. - Décret visant à l'établissement d'une politique de libre | 3 MEI 2018. - Decreet betreffende het invoeren van een open |
accès aux publications scientifiques (open access) | access-beleid inzake wetenschappelijke publicaties |
Le Parlement de la Communauté française a adopté et Nous, | Het Parlement van de Franse Gemeenschap heeft aangenomen, en Wij, |
Gouvernement, sanctionnons ce qui suit: | Regering, bekrachtigen hetgeen volgt : |
CHAPITRE Ier. - Définitions | |
Article 1er.Pour l'application du présent décret, on entend par : |
Artikel 1.Voor de toepassing van dit decreet, wordt verstaan onder: |
1° pôle académique : le pôle tel que défini à l'article 15, 45°, du | 1° academische pool: de pool bepaald in artikel 15, 45°, van het |
décret du 7 novembre 2013 définissant le paysage de l'enseignement | decreet van 7 november 2013 tot bepaling van het |
supérieur et l'organisation académique des études ; | hogeronderwijslandschap en de academische organisatie van de studies; |
2° libre accès : mise à disposition gratuite sur l'internet public, | 2° open access: kosteloos toegankelijk maken op het openbare internet, |
permettant à tout un chacun de lire, télécharger, copier, transmettre, | waardoor iedereen in staat wordt gesteld de integrale tekst van een |
artikel te lezen, downloaden, kopiëren, overzenden, printen, zoeken of | |
imprimer, chercher ou faire un lien vers le texte intégral d'un | een link te creëren naar dit artikel, het te splitsen om het te |
article, le disséquer pour l'indexer, s'en servir de données pour un | indexeren, er gebruik van te maken als data voor een software of er |
logiciel, ou s'en servir à toute autre fin légale, sans barrière | gebruik van te maken om elk wettelijk doeleind, zonder financiële, |
financière, légale ou technique autre que celles indissociables de | wettelijke of technische beperking ander dan deze die voortvloeien uit |
l'accès et l'utilisation d'Internet, tout en réservant aux auteurs un | de toegang tot en het gebruik van het Internet, waarbij de auteurs een |
contrôle sur l'intégrité de leurs travaux et le droit à être | controle behouden op de integriteit van hun werk en het recht correct |
correctement reconnus et cités ; | erkend en geciteerd te worden; |
3° chercheur : toute personne ayant un lien contractuel ou statutaire | 3° onderzoeker: elke persoon die een contractueel of statutair verband |
avec les établissements d'enseignement organisé ou subventionné par la | heeft met de onderwijsinrichtingen georganiseerd of gesubsidieerd door |
Communauté française ou des établissements scientifiques relevant de | de Franse Gemeenschap of de wetenschappelijke instellingen die onder |
la Communauté française qui bénéficie d'une subvention publique ou | de Franse Gemeenschap ressorteren, die een overheidssubsidie genieten |
d'un financement public émanant totalement ou partiellement de la | of een overheidsfinanciering geheel of gedeeltelijk uitgaande van de |
Communauté française pour mener une activité de recherche scientifique | Franse Gemeenschap om een activiteit inzake wetenschappelijk onderzoek |
au sens de l'article 5 du décret du 7 novembre 2013 précité ; | te leiden in de zin van artikel 5 van het voornoemde decreet van 7 |
november 2013; | |
4° archive numérique institutionnelle : base de données d'une | 4° institutioneel digitaal archief: gegevensbank van een instelling |
institution (université, haute école, organisme de recherche) qui a | (universiteit, hoge school, onderzoeksinstelling) die, inzonderheid, |
pour objectif, notamment, de conserver l'ensemble de la production | tot doel heeft het geheel van de wetenschappelijke productie ervan te |
scientifique de celle-ci et de la rendre accessible via Internet afin | behouden en die via Internet toegankelijk te maken om de zichtbaarheid |
d'en augmenter la visibilité et l'impact ; | en de impact ervan te vergroten; |
5° voie d'or : un mode de publication en libre accès qui suppose que | 5° gold open access: een open access publicatiewijze die veronderstelt |
la publication soit accessible gratuitement sur le site de la revue. | dat de publicatie vrij op de site van het tijdschrift toegankelijk is. |
Il peut s'agir d'une revue en libre accès ou d'une revue payante qui rend certaines publications librement accessibles aux lecteurs ; 6° libre accès à compte d'auteur : un mode de publication qui requiert le paiement des frais de publication par l'auteur, son institution ou un organisme finançant ; 7° voie verte : un archivage dont le contenu peut être rendu public en libre accès sous certaines conditions définies à l'article 8. Ceci suppose que le chercheur publie dans la revue scientifique de son choix et en dépose le manuscrit dans une archive numérique institutionnelle, dès acceptation pour publication dans la revue et exactement tel qu'accepté ; 8° publication : tout travail rédigé dans le cadre d'un lien contractuel ou statutaire avec les établissements d'enseignement organisé ou subventionné par la Communauté française ou des établissements scientifiques relevant de la Communauté française portant sur des recherches scientifiques financées ou subventionnées au moins partiellement par la Communauté française et rendu public de quelque manière que ce soit. | Het kan ofwel om een open access-tijdschrift of een betaaltijdschrift gaan waarbij sommige publicaties kosteloos voor de lezers toegankelijk worden gemaakt; 6° open access voor rekening van de auteur: een publicatiewijze die de betaling van de publicatiekosten door de auteur, zijn instelling of een financierende instelling vereist; 7° green open access: een archivering waarvan de inhoud openbaar kan worden gemaakt mits inachtneming van sommige voorwaarden bepaald bij artikel 8. Dit veronderstelt dat de onderzoeker zijn werk bekend maakt in een wetenschappelijke publicatie van zijn keuze en het manuscript ervan aan een institutioneel digitaal archief toevertrouwt, zodra de tekst ervan aangenomen wordt voor publicatie in de publicatie van zijn keuze en precies zoals deze aangenomen werd; 8° geschrift: elk werk over wetenschappelijk onderzoek dat minstens gedeeltelijk door de Franse Gemeenschap wordt gefinancierd of gesubsidieerd, dat opgesteld is in het kader van een contractueel of statutair verband met de onderwijsinstellingen georganiseerd of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap of wetenschappelijke instellingen die onder de Franse Gemeenschap ressorteren, en dat openbaar wordt gemaakt op elke wijze dan ook. |
CHAPITRE II. - Objectifs et finalités | HOOFDSTUK II. - Doelstellingen en finaliteiten |
Art. 2.Le présent décret est destiné à : |
Art. 2.Dit decreet heeft tot doel: |
1° favoriser la diffusion en libre accès des résultats de la recherche | 1° het bevorderen van de open access verspreiding van de resultaten |
financée par des subventions publiques émanant totalement ou | van het onderzoek gefinancierd door de overheidssubsidies die geheel |
partiellement de la Communauté française pour permettre la libre | of gedeeltelijk uit de Franse Gemeenschap voortkomen om de vrije |
circulation du savoir et ainsi l'innovation ; | circulatie van de kennis te bewerkstelligen en dientengevolge de |
innovatie te behartigen; | |
2° permettre, pour chacun, quels que soient les moyens dont il | 2° het toelaten voor iedereen, via welke middelen waarover hij ook |
dispose, l'accès à la documentation scientifique produite par les | beschikt, om toegang te krijgen tot de wetenschappelijke documentatie |
chercheurs ; | voortgebracht door de onderzoekers; |
3° accroître la visibilité des chercheurs et de leurs travaux ; | 3° het vergroten van de zichtbaarheid van de onderzoekers en hun werk; |
4° renforcer la recherche menée en Communauté française en lui donnant | 4° het verstevigen van het onderzoek gevoerd in de Franse Gemeenschap |
une visibilité maximale et favoriser le prolongement sociétal de ce | door het maximale zichtbaarheid te verlenen en het behartigen van de |
qui est découvert ou inventé avec un financement public émanant | maatschappelijke integratie van hetgeen ontdekt of uitgevonden wordt |
totalement ou partiellement de la Communauté française. | met een overheidsfinanciering die geheel of gedeeltelijk uit de Franse |
CHAPITRE III. - Champ d'application et modalités de la publication en | Gemeenschap voortkomt. HOOFDSTUK III. - Toepassingsgebied en nadere regels voor de open |
libre accès | access-publicatie |
Art. 3.Le présent décret concerne les publications acceptées dans un |
Art. 3.Dit decreet betreft de publicaties aangenomen in een |
périodique paraissant au moins une fois par an. | tijdschrift dat minstens een keer per jaar teksten publiceert. |
Art. 4.Un article scientifique peut être publié en libre accès soit |
Art. 4.Een wetenschappelijk artikel kan in open access ofwel via de |
par la « voie d'or », soit « à compte d'auteur » ; il doit être | gold open access of de open access voor rekening van de auteur |
également archivé par la « voie verte ». | gepubliceerd worden; het moet ook via de green open access |
gearchiveerd worden. | |
CHAPITRE IV. - Obligation pour les chercheurs de déposer leurs | HOOFDSTUK IV. - Verplichting voor de onderzoekers om hun publicaties |
publications en libre accès | in open access in te dienen |
Art. 5.Les chercheurs déposent dans une archive numérique |
Art. 5.De onderzoekers vertrouwen aan een institutioneel digitaal |
archief al hun publicaties toe die voortkomen uit hun | |
institutionnelle toutes leurs publications issues de leurs recherches | onderzoeksactiviteiten die, gedeeltelijk of geheel met behulp van |
réalisées en tout ou en partie sur fonds publics émanant totalement ou | overheidsfondsen die gedeeltelijk of geheel uit de Franse Gemeenschap |
partiellement de la Communauté française, in extenso, immédiatement après l'acceptation de l'article par un éditeur. Art. 6.Chaque institution d'enseignement supérieur est tenue d'avoir ou de se rattacher à une archive numérique institutionnelle permettant aux chercheurs qui en dépendent de s'acquitter de leur obligation de dépôt. Cette archive numérique institutionnelle peut être propre à une institution ou être commune à plusieurs institutions. Il doit y avoir au sein de chaque Pôle académique au moins une archive numérique accessible aux chercheurs des institutions qui le constituent. |
voortkomen, uitgevoerd worden, in extenso, onmiddellijk na de goedkeuring van het artikel door een uitgever. Art. 6.Iedere instelling voor hoger onderwijs wordt ertoe gehouden een institutioneel digitaal archief te houden of zich bij een institutioneel digitaal archief aan te sluiten waardoor de onderzoekers die ervan afhangen hun verplichting tot indiening kunnen naleven. Dit institutioneel digitaal archief kan eigen zijn aan een instelling of gemeen zijn aan meerdere instellingen. Binnen elke academische pool moet er minstens één digitaal archief bestaan dat toegankelijk is voor de onderzoekers van de instellingen waaruit hij bestaat. |
Art. 7.Toute personne, comité ou commission scientifique de la |
Art. 7.Elke persoon, elk comité of wetenschappelijke commissie van de |
Communauté française chargé(e) d'évaluer des dossiers individuels ou | Franse Gemeenschap belast met de evaluatie van de individuele of |
collectifs dans le cadre de nomination, promotion, attribution de | collectieve dossiers in het kader van een benoeming, bevordering, |
crédits de recherche, prend en considération, pour l'évaluation des | toekenning van onderzoekskredieten, neemt voor de evaluatie van de |
publications des chercheurs et sous peine de nullité, les listes | publicatie van de onderzoekers, op straffe van nietigheid, de lijsten |
générées à partir des archives numériques institutionnelles selon le | in aanmerking gegenereerd op basis van het institutionele digitale |
modèle adéquat pour le contexte spécifique à l'exclusion de toute | archief volgens het model dat aangepast is aan de specifieke context |
autre liste. | met uitsluiting van elke andere lijst. |
CHAPITRE V. - De l'accès aux publications déposées en libre accès | HOOFDSTUK V. - Toegang tot open access-publicaties |
Art. 8.L'accès aux publications déposées dans une archive numérique |
Art. 8.De toegang tot publicaties opgenomen in het institutioneel |
institutionnelle est immédiatement libre à l'initiative du chercheur. | digitaal archief wordt onmiddellijk vrij op initiatief van de onderzoeker. |
Dans le cas où l'éditeur l'exige par contrat, cet accès a lieu à l'expiration d'un délai courant à compter de la date de la première publication. Ce délai ne peut dépasser six mois pour une publication dans le domaine des sciences, des techniques et de la médecine humaine ou vétérinaire et douze mois dans celui des sciences humaines et sociales. Lorsque une publication ne peut être mise en accès immédiatement libre en vertu de l'alinéa précédent, le chercheur est tenu de déposer le manuscrit dans l'archive numérique institutionnelle et peut en fournir l'accès en expédiant une copie à l'intéressé sur demande personnalisée. | Ingeval de uitgever het bij overeenkomst eist, geschiedt deze toegang na het verstrijken van een termijn die begint vanaf de datum van de eerste publicatie. Deze termijn mag niet zes maanden overschrijden voor een publicatie op het gebied van de wetenschappen, de technieken en de mens- of diergeneeskunde en twaalf maanden op het gebied van mens- en sociale wetenschappen. Wanneer een publicatie niet in direct open access gesteld kan worden krachtens het vorige lid, wordt de onderzoeker ertoe gehouden het manuscript in het institutioneel digitaal archief op te slaan en kan hij er toegang toe verlenen door een afschrift toe te zenden aan de belanghebbende persoon op gepersonaliseerde aanvraag. |
Art. 9.La Commission des Bibliothèques et Services académiques |
Art. 9.De "Commission des Bibliothèques et Services académiques |
collectifs (CBS) de l'Académie de Recherche et d'Enseignement | collectifs (CBS)" van de "Academie de Recherche et d'Enseignement |
Supérieur (ARES) est chargée, en collaboration avec la Bibliothèque | Supérieur (ARES)" wordt belast, in samenwerking met de "Bibliothèque |
interuniversitaire de la Communauté française de Belgique (BicfB), du | interuniversitaire de la Communauté française de Belgique (BicfB)", |
suivi et de l'évaluation des effets du présent décret, notamment en ce | met de follow-up en de evaluatie van de uitwerkingen van dit decreet, |
qui concerne le suivi et le contrôle des coûts de publication exigés | inzonderheid wat betreft de follow-up en het toezicht op de |
par les éditeurs. | publicatiekosten gevergd door de uitgevers. |
A cet effet, les institutions de recherche fournissent à l'ARES un | Daartoe, bezorgen de onderzoeksinstellingen aan de ARES een jaarlijks |
rapport annuel sur les montants des coûts de publication qu'elles ou | verslag omtrent de bedragen van de publicatiekosten waarvoor ze of hun |
leurs chercheurs ont consentis. | onderzoekers betaald hebben. |
L'ARES peut faire des recommandations sur le rapport annuel transmis | De ARES kan aanbevelingen doen over het jaarlijks verslag overgezonden |
par les institutions. Elle établit une version consolidée des rapports | door de instellingen. Ze stelt een geconsolideerde versie op van de |
annuels et les transmet au Gouvernement qui se charge de leur | jaarlijkse verslagen en zendt ze aan de Regering over, die zich ermee |
publication annuellement. | belast ze jaarlijks bekend te maken. |
CHAPITRE VI. - Dispositions finales | HOOFDSTUK VI. - Slotbepalingen |
Art. 10.Le présent décret entre en vigueur à partir de l'année |
Art. 10.Dit decreet treedt in werking vanaf het academiejaar 2018 - |
académique 2018-2019. | 2019. |
Promulguons le présent décret, ordonnons qu'il soit publié au Moniteur | Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad |
belge. | zal worden bekendgemaakt. |
Bruxelles, le 3 mai 2018. | Brussel, 3 mei 2018. |
Le Ministre-Président, | De Minister-President, |
R. DEMOTTE | R. DEMOTTE |
La Vice-Présidente et Ministre de la Culture et de l'Enfance, | De Vice-President en Minister van Cultuur en Kind, |
A. GREOLI | A. GREOLI |
Le Vice-Président et Ministre de l'Enseignement supérieur, de la | De Vice-President en Minister van Hoger Onderwijs, Media en |
Recherche et des Médias, | Wetenschappelijk Onderzoek, |
J.-Cl. MARCOURT | J.-Cl. MARCOURT |
Le Ministre de l'Aide à la Jeunesse, des Maisons de Justice, des | De Minister van Hulpverlening aan de Jeugd, Justitiehuizen, Sport en |
Sports et de la Promotion de Bruxelles, chargé de la tutelle sur la | Promotie van Brussel, belast met het toezicht op de Franse |
Commission communautaire française de la Région de Bruxelles-Capitale, | Gemeenschapscommissie van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest, |
R. MADRANE | R. MADRANE |
La Ministre de l'Education, | De Minister van Onderwijs, |
M.-M. SCHYNS | M.-M. SCHYNS |
Le Ministre du Budget, de la Fonction publique et de la Simplification | De Minister van Begroting, Ambtenarenzaken en Administratieve |
administrative, | Vereenvoudiging, |
A. FLAHAUT | A. FLAHAUT |
La Ministre de l'Enseignement de Promotion sociale, | De Minister van Onderwijs voor sociale Promotie, Jeugd, Vrouwenrechten |
de la Jeunesse, des Droits des Femmes et de l'Egalité des Chances, | en Gelijke Kansen, |
I. SIMONIS | I. SIMONIS |
_______ | _______ |
Note | Nota |
Session 2017-2018. | Zitting 2017-2018 |
Documents du Parlement. Projet de décret, n° 603-1. - Amendements en | Stukken van het Parlement. - Ontwerp van decreet, nr. 603-1. - |
commission, n° 603-2 - Rapport de commission, n° 603-3. - Texte adopté | Commissieamendementen, nr. 603-2. - Commissieverslag, nr. 603-3. - In |
en commission, n° 603-4 - Texte adopté en séance plénière, n° 603-5 | commissie aangenomen tekst, nr. 603-4. - In voltallige vergadering |
aangenomen tekst, nr. 603-5. | |
Compte-rendu intégral. - Discussion et adoption. Séance du 2 mai 2018. | Integraal verslag. - Bespreking en aanneming. - Vergadering van 2 mei |
2018. |