Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 28/09/2008
← Retour vers "Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 4 octobre 2007, conclue au sein de la Commission paritaire des entreprises d'assurances, relative à l'accord sectoriel 2007-2008 "
Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 4 octobre 2007, conclue au sein de la Commission paritaire des entreprises d'assurances, relative à l'accord sectoriel 2007-2008 Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 4 oktober 2007, gesloten in het Paritair Comité voor het verzekeringswezen, betreffende het sectorakkoord 2007-2008
SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
28 SEPTEMBRE 2008. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention 28 SEPTEMBER 2008. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend
collective de travail du 4 octobre 2007, conclue au sein de la wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 4 oktober 2007,
Commission paritaire des entreprises d'assurances, relative à l'accord gesloten in het Paritair Comité voor het verzekeringswezen,
sectoriel 2007-2008 (1) betreffende het sectorakkoord 2007-2008 (1)
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28; arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel
Vu la demande de la Commission paritaire des entreprises d'assurances; 28; Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor het verzekeringswezen;
Sur la proposition de la Ministre de l'Emploi, Op de voordracht van de Minister van Werk,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

travail du 4 octobre 2007, reprise en annexe, conclue au sein de la overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 4 oktober 2007,
Commission paritaire des entreprises d'assurances, relative à l'accord gesloten in het Paritair Comité voor het verzekeringswezen,
sectoriel 2007-2008. betreffende het sectorakkoord 2007-2008.

Art. 2.La Ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargée

Art. 2.De Minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

de l'exécution du présent arrêté. dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 28 septembre 2008. Gegeven te Brussel, 28 september 2008.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
La Vice-Première Ministre et Ministre de l'Emploi et de l'Egalité des Chances, De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en van Gelijke Kansen,
Mme J. MILQUET Mevr. J. MILQUET
_______ _______
Note Nota
(1) Référence au Moniteur belge : (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad :
Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969. Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969.
Annexe Bijlage
Commission paritaire des entreprises d'assurances Paritair Comité voor het verzekeringswezen
Convention collective de travail du 4 octobre 2007 Collectieve arbeidsovereenkomst van 4 oktober 2007
Accord sectoriel 2007-2008 Sectorakkoord 2007-2008
(Convention enregistrée le 22 novembre 2007 sous le numéro (Overeenkomst geregistreerd op 22 november 2007 onder het nummer
85763/CO/306) 85763/CO/306)
CHAPITRE Ier. - Champ d'application HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Article 1er.La présente convention collective de travail s'applique

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op

aux employeurs et aux travailleurs des entreprises ressortissant à la de werkgevers en de werknemers van de ondernemingen die ressorteren
Commission paritaire des entreprises d'assurances. onder het Paritair Comité voor het verzekeringswezen.
CHAPITRE II. - Barèmes et classification HOOFDSTUK II. - Loonschalen en classificatie
Section 1re. - Barèmes liés à l'âge Afdeling 1. - Leeftijdsgebonden loonschalen

Art. 2.Les parties constatent que certains barèmes minimums

Art. 2.De partijen stellen vast dat sommige sectorale

sectoriels appliqués sont basés sur une distinction liée à l'âge. minimumloonschalen gebaseerd zijn op een leeftijdsgebonden criterium.
L'application des barèmes actuels a fonctionné de manière De toepassing van de huidige loonschalen heeft tot tevredenheid van
satisfaisante pour toutes les personnes concernées, des facteurs alle betrokken personen gefunctioneerd, maar externe factoren
externes imposent néanmoins aux parties signataires de les adapter. verplichten de ondertekenende partijen ertoe die aan te passen.
Les parties constatent en effet que la Directive européenne 2000/78/CE De partijen stellen immers vast dat de Europese richtlijn 2000/78/EG
et la toute récente jurisprudence de la Cour européenne de justice en de zeer recente rechtspraak van het Europees Hof van Justitie
amènent de nouvelles exigences en matière de non-discrimination. Afin de répondre à ces nouvelles exigences, des nouveaux critères de progression sectoriels doivent être négociés. Dans tous les cas, les parties constatent qu'il est impossible d'examiner et de prévoir toutes les dispositions nécessaires et de les adapter dans l'immédiat. Il est nécessaire en effet d'éviter que la distinction fondée sur l'âge ne soit remplacée par une autre discrimination et il est également important de garantir la paix sociale. Les parties dès lors conviennent : § 1er. De la constitution d'un groupe de travail paritaire qui nieuwe eisen meebrengen op het vlak van niet-discriminatie. Om aan die eisen te voldoen, dienen er nieuwe criteria voor sectorale loonschaalprogressie overeengekomen te worden. De partijen stellen in elk geval vast dat het onmogelijk is alle noodzakelijke bepalingen te onderzoeken en te voorzien, en ze onmiddellijk aan te passen. Er dient immers vermeden te worden dat het leeftijdsgebonden onderscheid vervangen wordt door een andere discriminatie en het is eveneens belangrijk om de sociale vrede te verzekeren. De partijen komen derhalve overeen :
aboutira à une proposition pour fin 2007 quant à la définition de nouveaux critères de progression barémiques sectoriels conformes à la réglementation européenne et belge, supprimant le critère de l'âge. Les parties se réfèrent, à cet égard, à la déclaration commune signée le 14 mai 2007, annexée au présent accord. § 2. D'une procédure et d'un timing à respecter (cf. infra section 3) afin de disposer au 1er janvier 2009, au niveau du secteur comme des entreprises, de barèmes minimums sectoriels et maison conformes à la réglementation européenne et belge. § 1. een paritaire werkgroep op te richten om tegen eind 2007 te beschikken over een voorstel voor het vastleggen van nieuwe criteria voor sectorale loonschaalprogressie die conform de Europese en de Belgische regelgeving zijn, waarbij het leeftijdscriterium wordt afgeschaft. De partijen verwijzen in dit verband naar de op 14 mei 2007 ondertekende gemeenschappelijke verklaring, die bij dit akkoord is gevoegd. § 2. een procedure en timing na te leven (cf. afdeling 3 hieronder) om op 1 januari 2009 zowel op sector- als op bedrijfsvlak te beschikken over sector- en bedrijfsloonschalen die in overeenstemming zijn met de Europese en Belgische regelgeving.
Section 2. . - Classification analytique Afdeling 2. - Analytische classificatie

Art. 3.Les parties poursuivront l'élaboration d'une nouvelle

Art. 3.De partijen zullen de uitwerking van een nieuwe analytische

classification sectorielle analytique. Une proposition de sectorclassificatie voortzetten. Er zal tegen eind 2007 een voorstel
classification sera présentée à la commission paritaire pour fin 2007. voor een classificatie aan het paritair comité worden voorgelegd.
Section 3. - Timing en 2008 Afdeling 3. - Timing in 2008

Art. 4.Sur base de la proposition du groupe de travail

Art. 4.Op basis van het voorstel van de werkgroep

"classification de fonctions", les partenaires sociaux finaliseront la "functieclassificatie" zullen de sociale partners de nieuwe
nouvelle classification sectorielle pour juin 2008.
Les parties mèneront également pour juin 2008 une négociation sur la sectorclassificatie tegen juni 2008 voltooien. Op basis van de conclusies van de werkgroep "leeftijdsgebonden
base des conclusions du groupe de travail "barèmes à l'âge" qui loonschalen" zullen de partijen eveneens voor juni 2008
aboutira à une nouvelle structure barémique sectorielle. Les résultats onderhandelingen voeren die zullen leiden tot een nieuwe sectorale
de l'étude "classification des fonctions" (cf. infra) seront intégrés loonschaalstructuur. De resultaten van de functieclassificatiestudie
dans cette nouvelle structure. (cf. hieronder) zullen in de nieuwe structuur opgenomen worden).
La structure barémique sectorielle négociée sera applicable à partir De door onderhandeling tot stand gekomen sectorale loonschaalstructuur
de juin 2008. is vanaf juni 2008 van toepassing.

Art. 5.A partir de cette date (juin 2008), les entreprises

Art. 5.Vanaf die datum (juni 2008) beschikken de ondernemingen over

disposeront d'un délai de 6 mois : een termijn van 6 maanden :
a. pour implémenter cette nouvelle structure barémique sectorielle à a. om die nieuwe sectorale loonschaalstructuur op bedrijfsvlak te
leur niveau. Toutes les entreprises auront dès lors procédé à son
implémentation et/ou à la modification éventuelle des barèmes-maison implementeren. Alle ondernemingen moeten de bedrijfsloonschalen dan
pour le 31 décembre 2008 conformément à l'AIP. Le groupe de travail formulera à cet égard des recommandations sectorielles de principe portant surtout sur les critères d'évaluation; b. pour l'implémentation de la classification sectorielle ou afin de démontrer qu'elles réalisent un travail équivalent (analytique) à leur niveau (passé-présent-futur). En outre, une classification descriptive d'entreprises peut être reconnue comme équivalente, dans la mesure où elle est négociée et se traduit dans une convention collective de travail. Les entreprises auront toujours la possibilité de développer, au delà ook tegen 31 december 2008 geïmplementeerd en/of eventueel gewijzigd hebben in overeenstemming met het IPA. De werkgroep zal in dat opzicht principiële sectoraanbevelingen formuleren die vooral op de evaluatiecriteria betrekking hebben; b. om de sectorclassificatie te implementeren of om aan te tonen dat zij op bedrijfsvlak een (analytisch) gelijkwaardig werk uitvoeren (verleden-heden-toekomst). Bovendien kan een beschrijvende bedrijfsclassificatie als gelijkwaardig worden beschouwd voor zover die het resultaat is van onderhandelingen en vastgelegd wordt in een collectieve arbeidsovereenkomst. De ondernemingen zullen nog altijd over de mogelijkheid beschikken om
du 31 décembre 2008 et à leur niveau, une classification reconnue na 31 december 2008 op bedrijfsvlak een door de sociale partners van
équivalente par les partenaires sociaux de l'entreprise. de onderneming als gelijkwaardig erkende classificatie uit te werken.
CHAPITRE III. - Pouvoir d'achat et système d'indexation HOOFDSTUK III. - Koopkracht en indexeringssysteem
Section 1re. - Primes non récurrentes Afdeling 1. - Niet-terugkerende premies

Art. 6.Les partenaires sociaux conviennent de l'octroi de deux primes

Art. 6.De sociale partners besluiten tot de toekenning van twee

sectorielles non récurrentes de 150 EUR bruts. Les modalités d'octroi niet-terugkerende sectorpremies van 150 EUR. De toekennings- en
et de paiement sont fixées dans une convention annexée au présent betalingsmodaliteiten worden vastgesteld in een bij dit akkoord
accord. gevoegde overeenkomst.
Le versement de cette prime aura lieu la première fois en novembre Die premie zal voor de eerste keer in november 2007 en voor de tweede
2007, la seconde fois en juin 2008. keer in juni 2008 uitbetaald worden.
Section 2- Adaptation des barèmes Afdeling 2. - Aanpassing van de loonschalen

Art. 7.A partir du 1er mars 2008, les barèmes sectoriels et les

Art. 7.Vanaf 1 maart 2008 worden de sectorloonschalen en de reële

salaires réels qui étaient soumis à l'indexation bimestrielle (sur lonen, die werden onderworpen aan de tweemaandelijkse indexatie (op
base de la moyenne mobile des 4 derniers mois de l'indice santé) basis van het voortschrijdende gemiddelde van de laatste 4 maanden van
seront augmentés de 1 pour cent. de gezondheidsindex), verhoogd met 1 percent.
Section 3. - Modification du système d'indexation Afdeling 3. - Wijziging van het indexeringssysteem

Art. 8.L'indexation bimestrielle prévue à l'article 61 de la

Art. 8.De tweemaandelijkse indexering waarin artikel 61 van de

convention collective de travail du 19 février 1979 (1) est collectieve overeenkomst van 19 februari 1979 (1) voorziet, is voor de
d'application, pour la dernière fois, le 1er janvier 2008 et est laatste keer van toepassing op 1 januari 2008 en wordt vanaf 1 januari
remplacée à partir du 1er janvier 2009 par une indexation annuelle. 2009 vervangen door een jaarlijkse indexering.
La première indexation annuelle sera en conséquence effectuée pour la De eerste jaarlijkse indexering wordt bijgevolg voor de eerste keer op
première fois le 1er janvier 2009. 1 januari 2009 doorgevoerd.
L'article 61 est remplacé comme suit : Artikel 61 wordt vervangen als volgt :
§ 1er. Le mécanisme d'indexation des barèmes est suspendu à partir du § 1. Het mechanisme voor de indexering van de loonschalen wordt vanaf
1er mars 2008 jusqu'au 31 décembre 2008. 1 maart 2008 tot 31 december 2008 opgeschort.
§ 2. A partir du mois de janvier 2009, les barèmes de rémunérations en § 2. Vanaf de maand januari 2009 inbegrepen worden de in de maand
vigueur au mois de décembre de l'année précédente sont indexés december van het vorige jaar geldende loonschalen jaarlijks elke 1ste
annuellement chaque 1er janvier; cette indexation porte sur le niveau januari geïndexeerd, waarbij die indexering betrekking heeft op het
global du barème de rémunérations en vigueur. totale niveau van de geldende loonschaal.
§ 3. La formule d'indexation à appliquer pour l'indexation du 1er § 3. De voor de indexering van 1 januari 2009 toe te passen
janvier 2009 est la suivante : indexeringsformule is de volgende :
- Barèmes de rémunérations au 1er janvier 2009 : - Loonschalen op 1 januari 2009 :
= Barèmes de rémunérations d'application au 1er mars 2008 = Loonschalen van toepassing op 1 maart 2008
x (indice de décembre 208)/(indice de décembre 2007) x (index van december2008)/index van december 2007)
§ 4. A partir du 1er janvier 2010, la formule suivante s'applique : § 4. Vanaf 1 januari 2010 is de volgende formule van toepassing :
- Barèmes de rémunérations au 1er janvier : - Loonschalen op 1 januari van het jaar T :
= Barèmes de rémunérations d'application année T-1 = Loonschalen van toepassing jaar T-1
x (indice de décembre année T-1)/indice de décembre année T-2) x (index van december jaar T-1)/(index van december jaar T-2)
Section 4. - Chronologie Afdeling 4. - Chronologie

Art. 9.L'adaptation des barèmes et la modification du système

Art. 9.De aanpassing van de loonschalen en de wijziging van het

d'indexation seront réalisées avant que le nouveau système de indexeringssysteem zullen uitgevoerd worden voordat het nieuwe
rémunération découlant de la transformation des barèmes liés à l'âge verloningssysteem als gevolg van de omvorming van de leeftijdsgebonden
et de la classification des fonctions ne soit introduit. loonschalen en van de functieclassificatie ingevoerd wordt.
CHAPITRE IV. - Mécanisme d'alerte HOOFDSTUK IV. - Alarmmechanisme

Art. 10.Les parties s'engagent à se mettre autour de la table en cas

Art. 10.De partijen verbinden zich ertoe bij ontsporende inflatie

de dérapage de l'inflation afin d'apporter une solution à overleg te plegen om een oplossing te vinden voor de kostenstijging
l'accroissement des coûts pour les employeurs. voor de werkgevers.
Par dérapage de l'inflation, il faut entendre, sur base bi-annuelle, Er is sprake van ontsporende inflatie bij een stijging, op
une évolution supérieure de 2 point de pourcentage par rapport aux tweejaarlijkse basis, die 2 procentpunt hoger is dan het cijfer dat
prévisions retenues dans le rapport technique du Conseil central de door het technisch verslag van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven
l'Economie. verwacht wordt.
CHAPITRE V. - Flexibilité HOOFDSTUK V. - Flexibiliteit

Art. 11.Afin d'appliquer les dispositions de l'accord

Art. 11.Om de bepalingen van het interprofessioneel akkoord 2007-2008

interprofessionnel 2007-2008 et de la loi l'exécutant, les parties en de wet tot uitvoering daarvan toe te passen, beslissen de partijen
décident de reconduire la convention collective de travail relative à de collectieve arbeidsovereenkomst betreffende de invoering van
l'introduction d'horaires alternatifs et d'horaires décalés en alternatieve en verschoven uurregelingen overeenkomstig artikel 20bis
application de l'article 20bis de la loi sur le travail du 16 mars van de arbeidswet van 16 maart 1971, te verlengen. Die collectieve
1971. Cette convention collective de travail est identique en tous
points à celle signée en 1997 (2) et est conclue en annexe du présent arbeidsovereenkomst is op alle punten identiek aan die welke in 1997
accord. (2) ondertekend is en wordt als bijlage bij dit akkoord gesloten.

Art. 12.En exécution de l'article 21, § 4, de la loi du 17 mai 2007

Art. 12.Ter uitvoering van artikel 21, § 4, van de wet van 17 mei

portant exécution de l'accord interprofessionnel pour la 2007 houdende uitvoering van het interprofessioneel akkoord voor de
période2007-2008 (3), les parties conviennent que pour faire periode 2007-2008 (3) komen de partijen overeen dat, om die
application de cette convention collective de travail au niveau d'une collectieve arbeidsovereenkomst op bedrijfsvlak toe te passen, het
entreprise, le règlement de travail soit adapté moyennant la majorité arbeidsreglement aangepast wordt op voorwaarde dat een 2/3 meerderheid
des 2/3 de chacune des parties au conseil d'entreprise (à défaut au van elk van de partijen in de ondernemingsraad (bij ontstentenis
comité pour la prévention et la protection au travail, à défaut 2/3 daarvan, in het comité voor preventie en bescherming op het werk, bij
des membres de la délégation syndicale) quant à la détermination des ontstentenis daarvan, 2/3 van de leden van de vakbondsafvaardiging)
nouveaux horaires et des équipes auxquelles ils s'appliqueront. akkoord gaat over de vaststelling van de nieuwe uurregelingen en de
ploegen waarop die van toepassing zullen zijn.

Art. 13.En cas de blocage pour la modification du règlement de

Art. 13.In geval van blokkering bij de aanpassing van het

travail pour l'implémentation dans l'entreprise, la partie la plus arbeidsreglement of bij de toepassing in de onderneming kan de meest
diligente pourra introduire une demande de réunion du bureau de gerede partij de bijeenkomst van het verzoeningsbureau van het
conciliation de la commission paritaire dans le cadre des procédures paritair comité vragen in het kader van de procedures tot regeling van
de règlement des conflits sociaux. sociale conflicten.
CHAPITRE VI. - Sécurité d'emploi et réinsertion professionnelle HOOFDSTUK VI. - Vastheid van betrekking en beroepsherinschakeling
Section 1re. - Licenciements pour raison technique d'organisation du travail

Art. 14.A partir du 1er juillet 2007 et jusqu'au 30 juin 2009, les employeurs qui envisagent de procéder à des licenciements pour des motifs d'ordre technique d'organisation du travail, mèneront préalablement à ces licenciements, des négociations avec les partenaires sociaux pour rechercher des solutions appropriées qui préserveront autant que possible l'emploi des travailleurs concernés ou qui augmenteront leurs chances de réorientation. A défaut de parvenir à un consensus, les sanctions reprises ci-après seront d'application au-delà des indemnités de licenciement.

Afdeling 1. - Ontslag wegens technische redenen van arbeidsorganisatie

Art. 14.Van 1 juli 2007 tot 30 juni 2009 zullen de werkgevers die willen ontslaan om technische redenen van arbeidsorganisatie, vóór die ontslagen met de sociale partners onderhandelen om te zoeken naar gepaste oplossingen teneinde de werkgelegenheid van de betrokken werknemers zoveel mogelijk te vrijwaren of hun heroriënteringsmogelijkheden te vergroten. Indien geen overeenkomst kan worden bereikt, zijn bovenop de ontslagvergoedingen de hieronder vermelde sancties van toepassing.

Au titre de sanction, l'entreprise paiera aux travailleurs : Als sanctie betaalt de onderneming aan de werknemers :
- dont l'ancienneté varie entre 1 an et 5 ans : une indemnité égale à - van wie de anciënniteit tussen 1 jaar en 5 jaar ligt : een
trois mois de salaire mensuel; vergoeding die overeenstemt met drie maandlonen;
- dont l'ancienneté est supérieure à 5 ans : une indemnité égale à six - van wie de anciënniteit meer dan 5 jaar bedraagt : een vergoeding
mois de salaire mensuel. die overeenstemt met zes maandlonen.
Ces sanctions pécuniaires seront assorties de la formule Deze financiële sancties zullen aangevuld worden met de formule van
d'outplacement négociée au niveau sectoriel par convention collective outplacement die op sectorvlak in een collectieve arbeidsovereenkomst
de travail (conclue en annexe du présent accord) en vue de contribuer overeengekomen wordt (als bijlage bij dit akkoord gesloten) teneinde
à la réinsertion professionnelle. de beroepsherinschakeling te vergemakkelijken.
Section 2. - Sécurité d'emploi en général Afdeling 2. - Vastheid van betrekking in het algemeen

Art. 15.Une commission "sécurité d'emploi" a pour mission pour le 30

Art. 15.Een commissie "werkzekerheid" heeft als opdracht om tegen 30

juin 2008 de : juni 2008 :
- faire une évaluation du système de réinsertion professionnelle - het sectorale systeem van beroepsherinschakeling te evalueren en
sectoriel et - en cas de problèmes constatés, d'apporter les solutions adéquates - passende oplossingen aan te reiken ingeval er problemen vastgesteld
aux problèmes qui seraient apparus dans les cas d'outplacement liés worden in de gevallen van outplacement die verband houden met
aux licenciements pour raison technique d'organisation du travail. ontslagen wegens technische redenen van arbeidsorganisatie.
Sur base des recommandations de cette commission, le mécanisme de Op basis van de aanbevelingen van die commissie zal het systeem van
réinsertion professionnelle sera étendu en septembre 2008 aux beroepsherinschakeling in september 2008 uitgebreid worden tot de
situations prévues aux articles 4, 5 et 10 de la convention collective situaties die voorzien zijn in de artikelen 4, 5 en 10 van de
de travail sur la sécurité d'emploi du 19 février 1979. collectieve arbeidsovereenkomst over de werkzekerheid van 19 februari
Dès lors, l'article 15 de la convention collective de travail sur la 1979. Artikel 15 van de collectieve arbeidsovereenkomst over de
sécurité d'emploi du 19 février 1979 sera adapté en septembre 2008 de werkzekerheid van 19 februari 1979 wordt derhalve in september 2008
la manière suivante : als volgt aangepast :
« En cas de licenciement effectué sans avoir respecté les procédures
prévues aux articles 4 et 5 ainsi qu'en cas de licenciement effectué "In geval van ontslag zonder dat de in de artikelen 4 en 5 bepaalde
en violation de l'article 10, l'employeur paiera à titre de sanction procedures zijn nageleefd, alsook in geval van ontslag dat in strijd
au travailleur : is met artikel 10, betaalt de werkgever als sanctie aan de werknemer :
- dont l'ancienneté varie entre 1 an et 5 ans : une indemnité égale à - van wie de anciënniteit tussen 1 jaar en 5 jaar ligt : een
trois mois de salaire mensuel; vergoeding die overeenstemt met drie maandlonen;
- dont l'ancienneté est supérieure à 5 ans : une indemnité égale à six - van wie de anciënniteit meer dan 5 jaar bedraagt : een vergoeding
mois de salaire mensuel. die overeenstemt met zes maandlonen.
Ces sanctions pécuniaires seront assorties de la formule Deze financiële sancties zullen aangevuld worden met de formule van
d'outplacement négociée au niveau sectoriel par convention collective outplacement die op sectorvlak in een collectieve arbeidsovereenkomst
de travail en vue de contribuer à la réinsertion professionnelle." overeengekomen wordt teneinde de beroepsherinschakeling te vergemakkelijken."
CHAPITRE VII. - Formation HOOFDSTUK VII. - Opleiding

Art. 16.Ce chapitre s'inscrit dans la philosophie de l'accord

Art. 16.Dit hoofdstuk strookt met de filosofie van het

interprofessionnel 2007-2008. interprofessioneel akkoord 2007-2008.
L'objectif est d'arriver à un effort global de formation de 1,9 p.c. Het doel is te komen tot een totale opleidingsinspanning van 1,9 pct.
de la masse salariale sur base annuelle. van de loonsom op jaarbasis.
A cet effet, outre les dispositions des points contenus dans le Daartoe zullen, naast de bepalingen van de in dit hoofdstuk opgenomen
présent chapitre (cf. infra, section 1ère à 4), les mesures suivantes punten (cf. hieronder de afdelingen 1 tot 4), de volgende maatregelen
seront prises : genomen worden :
- améliorer toutes les formules d'apprentissage en entreprise; - alle bedrijfsleerformules verbeteren;
- accroître le taux de participation du nombre de travailleurs aux - het aantal werknemers dat aan de opleidingen deelneemt, verhogen;
formations; - augmenter le nombre de formations au sein du fonds sectoriel de - het aantal opleidingen in het sectoraal opleidingsfonds, FOPAS,
formation, le FOPAS; verhogen;
- optimaliser la publicité auprès du personnel quant aux formations et - de informatie aan het personeel over de opleidingen en de
aux offres diverses fournies par le FOPAS. verschillende aanbiedingen van FOPAS optimaliseren.
Les parties reconnaissent dès lors que le secteur fait des efforts De partijen erkennen dat de sector inzake opleiding voldoende
suffisants en matière de formation, tel que recommandé par l'accord inspanningen levert, zoals door het interprofessioneel akkoord
interprofessionnel 2007-2008. 2007-2008 aanbevolen wordt.
Section 1re. - FOPAS Afdeling 1. - FOPAS

Art. 17.Sur base de la loi du 27 décembre 2006 portant des

Art. 17.Op basis van de wet van 27 december 2006 houdende diverse

dispositions diverses (partie I), titre XIII, chapitre VIII, section 1re : bepalingen (deel I), titel XIII, hoofdstuk VIII, afdeling 1 :
a. une convention collective de travail spécifique portant sur la
cotisation de 0,10 p.c. au FOPAS a été conclue le 28 septembre 2007 a. werd er op 28 september 2007 een specifieke collectieve
arbeidsovereenkomst betreffende de bijdrage van 0,10 pct. aan FOPAS
pour les années 2007 et 2008; gesloten voor de jaren 2007 en 2008;
b. les parties conviennent d'un projet de convention collective de b. stellen de partijen een ontwerp-collectieve arbeidsovereenkomst op
travail qui sera signée à partir du moment où l'accord die ondertekend zal worden zodra het interprofessioneel akkoord
interprofessionnel 2009-2010 renouvelle l'effort de 0,10 p.c. pour les 2009-2010 de inspanning van 0,10 pct. voor de personen die tot een
personnes appartenant aux groupes à risque. risicogroep behoren, hernieuwt.
Les parties conviennent de charger le comité de gestion du FOPAS de De partijen komen overeen het comité van beheer van FOPAS op te dragen
réfléchir à l'avenir du fonds de formation sectoriel. over de toekomst van het sectorale opleidingsfonds na te denken.
Section 2. - Crédit de formation Afdeling 2. - Opleidingskrediet

Art. 18.Les parties signataires reconnaissent l'importance du

Art. 18.De ondertekenende partijen erkennen het belang van de

développement de la formation et de l'apprentissage tout au long de la
carrière et s'engagent, à cet effet, à mettre tout en oeuvre afin de ontwikkeling van opleidingen en van levenslang leren en verbinden er
garantir le crédit de formation. zich dan ook toe om alles in het werk te stellen om het
Un crédit de formation, exprimé en nombre de jours par an, est opleidingskrediet te waarborgen.
déterminé collectivement au niveau de l'entreprise de la manière Een opleidingskrediet, uitgedrukt in aantal dagen per jaar, wordt
suivante : collectief op bedrijfsvlak als volgt bepaald :
Effectif engagé dans les liens d'un contrat de travail, exprimé en Personeelsbestand met een arbeidsovereenkomst uitgedrukt in voltijds
équivalent temps plein, au 30 juin de l'année précédente, multiplié par 4. Ce crédit comprend tant les formations sur les lieux du travail que les formations en externe. Chaque travailleur a le droit de formuler de manière motivée vis-à-vis de son employeur ses besoins en matière de formation dans le cadre d'une évaluation annuelle des besoins. En cas de refus, l'employeur motivera sa décision. Un rapport à ce sujet sera présenté au conseil d'entreprise à l'occasion des informations économiques et financières annuelles. Ce rapport comprendra entre autres les informations sur le nombre de jours de formation qui ont été organisés pendant l'année, sur les types de formation et sur le nombre de travailleurs qui ont été concernés. L'entreprise mettra tout en oeuvre pour déceler périodiquement les equivalent op 30 juni van het voorgaande jaar, vermenigvuldigd met 4. Dat krediet omvat zowel de opleidingen op de werkplaats als de externe opleidingen. Elke werknemer heeft het recht tegenover zijn werkgever zijn opleidingsbehoeften op gemotiveerde wijze uit te drukken binnen het kader van een jaarlijkse behoefte-evaluatie. In geval van weigering dient de werkgever zijn beslissing te motiveren. Een verslag hierover zal worden voorgelegd aan de ondernemingsraad samen met de jaarlijkse economische en financiële inlichtingen. Dat verslag zal onder meer gegevens bevatten over het aantal opleidingsdagen die tijdens het jaar georganiseerd werden, de verschillende soorten van opleidingen en het aantal betrokken werknemers. De onderneming zal alles in het werk stellen om op gezette tijdstippen
besoins prévisionnels de formation ou d'accompagnement des de verwachte behoeften inzake opleiding of begeleiding van de
travailleurs afin de pouvoir assumer leurs fonctions selon les besoins werknemers vast te stellen, opdat zij hun functie kunnen vervullen
de l'entreprise. volgens de behoeften van de onderneming.
Section 3. - Observatoire paritaire sur l'évolution des métiers de Afdeling 3. - Paritair observatorium voor de evolutie van de
l'assurance verzekeringsberoepen

Art. 19.Un observatoire paritaire sur l'évolution des métiers de

Art. 19.Er wordt een paritair observatorium voor de evolutie van de

l'assurance sera créé. Celui-ci aura comme mission d'anticiper les verzekeringsberoepen opgericht. Dat observatorium heeft tot taak op de
évolutions futures et de mener des réflexions prévisionnelles en toekomstige ontwikkelingen te anticiperen en toekomstgericht na te
termes d'emploi, de formation et de compétence dans le secteur de denken over werkgelegenheid, opleiding en competenties in de
l'assurance. Dans ce domaine, une collaboration avec le FOPAS sera verzekeringssector. Op dit gebied zal gestreefd worden naar
recherchée. samenwerking met FOPAS.

Art. 20.Pour les métiers reconnus par l'observatoire paritaire comme

Art. 20.Voor de beroepen die het paritair observatorium als

métiers "menacés", un plan de formation sera développé en "bedreigde" beroepen erkent, zal er in samenwerking met FOPAS een
collaboration avec le FOPAS et sera offert aux personnes concernées. opleidingsplan worden uitgewerkt en aan de betrokken personen
Ce plan comprendra au moins 2 jours de formation. aangeboden. Dat plan moet minstens 2 opleidingsdagen omvatten.
Section 4. - Plan tremplin jeunes 150 Afdeling 4. - Springplank jongeren 150

Art. 21.Le secteur de l'assurance s'engage à recruter 150 jeunes

Art. 21.De verzekeringssector verbindt er zich toe om vanaf 1 oktober

2007 en tot 31 maart 2009 150 jonge werkzoekenden aan te werven voor
demandeurs d'emploi, pour une durée totale de 1 an, ainsi qu'à leur een totale duur van 1 jaar en hun tijdens hun werkuren een aanvullende
procurer une formation complémentaire pendant leurs heures de travail,
à partir du 1er octobre 2007 et jusqu'au 31 mars 2009. opleiding te verschaffen.
Conformément aux dispositions de l'accord interprofessionnel 2007-2008 Overeenkomstig de bepalingen van het interprofessioneel akkoord
(point d'ancrage 4 : diversité et non-discrimination), les employeurs 2007-2008 (ankerpunt 4 : diversiteit en niet-discriminatie) verbinden
s'engagent à recruter 75 demandeurs d'emploi provenant des groupes de werkgevers er zich toe 75 werkzoekenden aan te werven uit de
cibles tels que prévus dans l'accord interprofessionnel. doelgroepen zoals die in het interprofessioneel akkoord bepaald zijn.
Les demandeurs d'emploi recrutés pourront être imputés à raison de 1 De aangeworven werkzoekenden zullen slechts voor hoogstens 1 pct.
p.c. maximum sur le quota de conventions de premier emploi imposé par mogen worden toegerekend aan de quota van startbaanovereenkomsten die
la loi du 24 décembre 1999 en vue de la promotion de l'emploi. Dans le cadre de ce "Tremplin jeunes", les employeurs auront également la possibilité d'engager des demandeurs d'emploi dans les liens d'un contrat de travail à durée déterminée de six mois. En outre les employeurs s'engagent à assurer à ces jeunes une formation professionnelle complémentaire. Cette formation répondra aux besoins réels de recrutements des entreprises du secteur et couvrira au moins trois mois. Au terme de l'expérience ainsi acquise, les employeurs examineront positivement la possibilité d'engager ces jeunes travailleurs dans les liens d'un contrat de travail à durée déterminée ou indéterminée ou d'un contrat de remplacement. L'objectif poursuivi vise ainsi à offrir un contrat à durée indéterminée au plus grand nombre de travailleurs concernés dans les limites des possibilités des entreprises. de wet van 24 december 1999 ter bevordering van de werkgelegenheid oplegt. In het kader van dit plan "Springplank jongeren" zullen de werkgevers eveneens de mogelijkheid hebben om werkzoekenden aan te werven met een overeenkomst van bepaalde duur voor zes maanden. Daarnaast verbinden de werkgevers zich ertoe die jongeren een aanvullende beroepsopleiding te bieden. Die opleiding zal tegemoetkomen aan de reële opleidingsbehoeften van de ondernemingen uit de sector en zal minstens drie maanden duren. Na deze werkervaring zullen de werkgevers op positieve wijze nagaan of de jonge werknemers in dienst kunnen worden genomen met een arbeidsovereenkomst van bepaalde of onbepaalde duur of een vervangingsovereenkomst. Het doel is over te gaan tot een zo groot mogelijk aantal aanwervingen onder arbeidsovereenkomst van onbepaalde
Une évaluation sera opérée au sein de la commission paritaire dans le duur, rekening houdend met de mogelijkheden van de ondernemingen.
courant du troisième trimestre de l'année 2009, de manière à apprécier Tijdens het derde trimester van het jaar 2009 zal binnen het paritair
à la fois le respect du nombre de 150 personnes concernées par le comité worden beoordeeld of het aantal van 150 jonge werkzoekenden
effectief gehaald is en of er na afloop van de stage voldoende
projet, ainsi que le succès de l'opération au niveau des engagements à aanwervingen zijn geweest om de operatie een succes te noemen. Binnen
l'issue du stage. Une information sera fournie au sein des entreprises de ondernemingen zal een informatie worden verstrekt in het kader van
dans le cadre des informations trimestrielles. de trimestriële personeelsstatistieken.
CHAPITRE VIII. - Prépension conventionnelle HOOFDSTUK VIII. - Conventioneel brugpensioen
Section 1re.- Prépension conventionnelle à temps plein Afdeling 1. - Voltijds conventioneel brugpensioen

Art. 22.Les partenaires sociaux s'engagent à conclure une convention

Art. 22.De sociale partners verbinden zich ertoe een collectieve

collective de travail abaissant l'âge de la prépension conventionnelle overeenkomst te sluiten die de leeftijd voor het conventioneel
dans le secteur de l'assurance à 58 ans pour la période allant brugpensioen in de verzekeringssector tot 58 jaar verlaagt voor de
jusqu'au 31 décembre 2010. periode tot 31 december 2010.
Les travailleurs bénéficiant de ce système à partir de 58 ans Voor deze regeling komen alleen de werknemers vanaf 58 jaar in
concernent uniquement ceux répondant aux critères de la nouvelle aanmerking die voldoen aan de criteria van de nieuwe reglementering
réglementation issue du pacte de solidarité entre les générations. die voortvloeit uit het generatiepact.
Section 2. - Prépension conventionnelle à mi-temps Afdeling 2. - Halftijds conventioneel brugpensioen

Art. 23.Une convention collective de travail abaissant l'âge de la

Art. 23.Voor de periode van 1 januari 2007 tot 31 december 2008 wordt

prépension conventionnelle à mi-temps dans le secteur de l'assurance à een collectieve overeenkomst gesloten die de leeftijd voor het
55 ans est conclue pour la période allant du 1er janvier 2007 au 31 halftijds conventioneel brugpensioen in de verzekeringssector verlaagt
décembre 2008. tot 55 jaar.
CHAPITRE IX. - Bien-être et qualité de vie HOOFDSTUK IX. - Welzijn en levenskwaliteit
Section 1re. - Lutte contre le stress Afdeling 1. - Stressbestrijding

Art. 24.Le groupe paritaire d'accompagnement est confirmé. Celui-ci a

Art. 24.De paritaire begeleidingswerkgroep wordt bevestigd. Deze

pour mission de poursuivre la politique de sensibilisation du stress heeft tot taak binnen de sector het bewustmakingsbeleid in verband met
au travail au niveau du secteur, d'organiser un forum paritaire le 28 stress op het werk voort te zetten, op 28 september 2007 een paritair
septembre 2007 et de rédiger des recommandations afin que les forum te organiseren en aanbevelingen op te stellen, opdat de
entreprises poursuivent leurs efforts. Ce groupe de travail discutera ondernemingen zich ook blijven inspannen. Deze werkgroep zal ook de
également : volgende punten bespreken :
- de la charge de travail due aux conséquences de l'absence des - de werklast als gevolg van de afwezigheid van werknemers;
travailleurs;
- de la qualité du travail des travailleurs âgés. - de kwaliteit van het werk van oudere werknemers.
Section 2. - Mobilité Afdeling 2. - Mobiliteit

Art. 25.Un groupe de travail paritaire est créé au sein de la

Art. 25.Er wordt in het paritair comité een paritaire werkgroep

commission paritaire. Il aura pour mission d'étudier les initiatives
prises susceptibles d'accompagner la mobilité - et/ou de réduire les opgericht. Deze krijgt als opdracht de genomen initiatieven die van
besoins de mobilité - et de rédiger un catalogue des "best practices" die aard zijn dat ze de mobiliteit begeleiden - en/of de
en la matière. Dans ce cadre, le groupe de travail aura également pour mobiliteitsbehoeften verminderen -, te bestuderen en een catalogus van
mission d'examiner les nouvelles formes d'organisation du travail "best practices" terzake op te stellen. In dat kader krijgt de
(télétravail, travail à distance, ) et de leurs implications sur les werkgroep ook als opdracht de nieuwe vormen van arbeidsorganisatie
trajets domicile - lieu de travail. (telewerk, werk op afstand,) en de weerslag daarvan op de woonwerkweg
Section 3. - Entreprendre durablement te onderzoeken.Afdeling 3. - Duurzaam ondernemen

Art. 25bis.Les parties recommandent aux entreprises de s'engager dans

Art. 25bis.De partijen bevelen de ondernemingen aan een proces van

un processus d'"entreprise durable" : consommation d'énergie, de "duurzaam ondernemen" in te stellen : energieverbruik, papierverbruik,
papier, politique de gestion des voitures, beleid inzake voertuigenbeheer,
CHAPITRE X. - Fonds de formation syndical HOOFDSTUK X. - Fonds voor vakbondsopleiding

Art. 26.Une allocation annuelle de 750.000 EUR au fonds de formation

syndical est versée en 2007 et 2008 par Assuralia, payable par

Art. 26.Assuralia stort in 2007 en 2008 een jaarlijkse bijdrage van

750.000 EUR aan het fonds voor vakbondsopleiding, betaalbaar per
trimestre et à terme échu, à condition que les dispositions ci-après kwartaal en na vervallen termijn, op voorwaarde dat aan de hieronder
aient été respectées. vermelde bepalingen wordt voldaan.
CHAPITRE XI. - Paix sociale HOOFDSTUK XI. - Sociale vrede

Art. 27.Les parties et leurs mandataires s'abstiennent, pendant la

Art. 27.De partijen en hun mandatarissen zien ervan af om, tijdens de

durée de la présente convention, de provoquer, de déclencher ou de duur van deze overeenkomst, een collectief conflict uit te lokken, uit
soutenir un conflit collectif, au niveau du secteur ou des entreprises te roepen of te steunen dat, op het vlak van de sector of van de
individuellement à l'appui de revendications portant sur des points ondernemingen afzonderlijk, kracht bijzet aan eisen betreffende punten
réglés par des conventions collectives sectorielles existantes. die door bestaande collectieve sectorovereenkomsten geregeld worden.
CHAPITRE XII. - Marge pour l'évolution du coût salarial HOOFDSTUK XII. - Marge voor de ontwikkeling van de loonkosten

Art. 28.Les parties reconnaissent que les dispositions du présent

Art. 28.De partijen erkennen dat de bepalingen van dit akkoord de

accord épuisent la marge pour l'évolution du coût salarial pour les marge voor de ontwikkeling van de loonkosten voor de jaren 2007-2008
années 2007-2008 telle que définie dans la loi du 26 juillet 1996 sur zoals bepaald in de wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de
la promotion de l'emploi et la sauvegarde préventive de la werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het
compétitivité. concurrentievermogen, opgebruiken.
Ceci signifie qu'aucune demande additionnelle ne sera déposée au Dit betekent dat er geen enkele aanvullende eis zal worden ingediend
niveau des entreprises concernant les éléments et les points réglés op het niveau van de ondernemingen betreffende de elementen en punten
par cet accord 2007-2008 et les conventions collectives y afférentes. die door dit akkoord 2007-2008 en de daarbij behorende collectieve
overeenkomsten geregeld worden.
CHAPITRE XIII. - Validité HOOFDSTUK XIII. - Geldigheidsduur

Art. 29.La présente convention collective de travail entre en vigueur

Art. 29.Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt op 1 januari 2007

le 1er janvier 2007 et cesse d'être en vigueur le 31 décembre 2008 à in werking en treedt op 31 december 2008 buiten werking, behalve voor
l'exception des points suivants : de volgende punten :
§ 1er. Adaptation des barèmes et modification du système d'indexation § 1. Aanpassing van de loonschalen en wijziging van het
: à durée indéterminée (articles 7 et 8); indexeringssysteem : voor onbepaalde duur (artikelen 7 en 8);
§ 2. Mécanisme d'alerte : à durée indéterminée (article 10); § 2. Alarmmechanisme : voor onbepaalde duur (artikel 10);
§ 3. Flexibilité : à durée indéterminée (articles 11, 12, 13); § 3. Flexibiliteit : voor onbepaalde duur (artikelen 11, 12, 13);
§ 4. Licenciement pour raison technique d'organisation de travail : § 4. Ontslag wegens technische redenen van arbeidsorganisatie : tot 30
jusqu'au 30 juin 2009 (article 14); juni 2009 (artikel 14);
§ 5. Sécurité d'emploi en général : à durée indéterminée (article 15); § 5. Vastheid van betrekking in het algemeen : voor onbepaalde duur (artikel 15);
§ 6. Formation : à durée indéterminée (article 16); § 6. Opleiding : voor onbepaalde duur (artikel 16);
§ 7. Observatoire paritaire sur l'évolution des métiers de l'assurance § 7. Paritair observatorium voor de evolutie van de
: à durée indéterminée (articles 19 et 20); verzekeringsberoepen : voor onbepaalde duur (artikelen 19 en 20);
§ 8. Prépension conventionnelle à temps plein : jusqu'au 31 décembre 2010 (article 22). § 8. Voltijds conventioneel brugpensioen : tot 31 december 2010 (artikel 22).
De ondertekenende partijen kunnen de voor onbepaalde duur gesloten
Les parties signataires peuvent dénoncer les dispositions conclues à bepalingen van deze overeenkomst opzeggen mits zij een opzegtermijn
durée indéterminée de la présente convention moyennant un préavis de 3 van 3 maanden in acht nemen. Die opzegging moet per ter post
mois. Ce préavis est adressé par lettre recommandée à la poste au aangetekende brief aan de voorzitter van het Paritair Comité voor het
président de la Commission paritaire des entreprises d'assurances. verzekeringswezen meegedeeld worden.
Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 28 septembre 2008. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 28
La Vice-Première Ministre et Ministre de l'Emploi et de l'Egalité des Chances, september 2008. De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en Gelijke Kansen,
Mme J. MILQUET Mevr. J. MILQUET
_______ _______
Notes Nota's
(1) Convention collective de travail du 19 février 1979 relative aux (1) Collectieve arbeidsovereenkomst van 19 februari 1979 betreffende
conditions de travail et de rémunération, arrêté royal du 13 février de arbeids- en loonvoorwaarden, koninklijk besluit van 13 februari
1980 (Moniteur belge du 4 juin 1980). 1980 (Belgisch Staatsblad van 4 juni 1980).
(2 ) Convention collective de travail du 15 mai 1997 (partie II) (2) Collectieve arbeidsovereenkomst van 15 mei 1997 (deel II) over de
relative à la durée du travail : introduction des horaires alternatifs arbeidsduur : invoering van de alternatieve en verschoven
et des horaires décalés, arrêté royal du 22 février 1998, Moniteur uurregelingen, koninklijk besluit van 22 februari 1998, Belgisch
belge du 29 mai 1998. Staatsblad van 29 mei 1998.
(3) Moniteur belge du 16 juin 2007. (3) Belgisch Staatsblad van 16 juni 2007.
^