Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 26/10/2015
← Retour vers "Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 13 janvier 2014, conclue au sein de la Commission paritaire de l'industrie hôtelière, relative au statut de la délégation syndicale "
Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 13 janvier 2014, conclue au sein de la Commission paritaire de l'industrie hôtelière, relative au statut de la délégation syndicale Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 13 januari 2014, gesloten in het Paritair Comité voor het hotelbedrijf, betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging
SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
26 OCTOBRE 2015. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention 26 OKTOBER 2015. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend
collective de travail du 13 janvier 2014, conclue au sein de la wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 13 januari
Commission paritaire de l'industrie hôtelière, relative au statut de 2014, gesloten in het Paritair Comité voor het hotelbedrijf,
la délégation syndicale (1) betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging (1)
PHILIPPE, Roi des Belges, FILIP, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28; arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;
Vu la demande de la Commission paritaire de l'industrie hôtelière; Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor het hotelbedrijf;
Sur la proposition du Ministre de l'Emploi, Op de voordracht van de Minister van Werk,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

travail du 13 janvier 2014, reprise en annexe, conclue au sein de la overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 13 januari 2014,
Commission paritaire de l'industrie hôtelière, relative au statut de gesloten in het Paritair Comité voor het hotelbedrijf, betreffende het
la délégation syndicale. statuut van de syndicale afvaardiging.

Art. 2.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

l'exécution du présent arrêté. dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 26 octobre 2015. Gegeven te Brussel, 26 oktober 2015.
PHILIPPE FILIP
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre de l'Emploi, De Minister van Werk,
K. PEETERS K. PEETERS
_______ _______
Note Nota
(1) Référence au Moniteur belge : (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad :
Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969. Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969.
Annexe Bijlage
Commission paritaire de l'industrie hôtelière Paritair Comité voor het hotelbedrijf
Convention collective de travail du 13 janvier 2014 Collectieve arbeidsovereenkomst van 13 januari 2014
Statut de la délégation syndicale Statuut van de syndicale afvaardiging
(Convention enregistrée le 26 mars 2014 sous le numéro 120392/CO/302) (Overeenkomst geregistreerd op 26 maart 2014 onder het nummer 120392/CO/302)
CHAPITRE Ier. - Champ d'application HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Article 1er.La présente convention collective de travail s'applique

Artikel 1.De collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de

aux employeurs et aux travailleurs des entreprises ressortissant à la werkgevers en de werknemers van de ondernemingen die ressorteren onder
Commission paritaire de l'industrie hôtelière qui occupent en moyenne het Paritair Comité voor het hotelbedrijf, welke gemiddeld minstens 50
au moins 50 travailleurs. Le nombre moyen de travailleurs s'élève à 45 werknemers tewerkstellen. Het gemiddeld aantal werknemers bedraagt 45
à partir du 1er janvier 2015 et à 40 à partir du 1er janvier 2016. vanaf 1 januari 2015 en 40 vanaf 1 januari 2016.
Pour l'application de la présente convention collective de travail, il Voor de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt
y a lieu d'entendre par "travailleurs" : les travailleurs masculins et féminins. onder "werknemers" verstaan : de mannelijke en vrouwelijke werknemers.
Pour le calcul du nombre moyen de travailleurs, mentionné au premier Voor de berekening van het gemiddeld aantal werknemers, vermeld in het
alinéa, il y a lieu d'entendre par "entreprise" : l'entité juridique eerste lid, dient te worden verstaan onder "onderneming" : de
ou l'unité technique d'exploitation telle que visée dans le cadre de juridische entiteit of de technische bedrijfseenheid zoals bepaald in
la loi d'août 1996 relative au bien-être des travailleurs lors de de wet van augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij
l'exécution de leur travail. de uitvoering van hun werk.
Pour le calcul du nombre moyen de travailleurs, mentionné au premier Voor de berekening van het gemiddeld aantal werknemers, vermeld in het
alinéa, il y a lieu d'entendre par "travailleur" : toute personne liée eerste lid, dient te worden verstaan onder "werknemer" : iedere
à l'entreprise par un contrat de travail ou d'apprentissage ainsi que persoon die verbonden is met de onderneming door een arbeids- of
le travailleur intérimaire sauf si l'employeur peut prouver qu'il leerovereenkomst; alsook de uitzendkracht tenzij de werkgever kan
remplace un travailleur dont le contrat de travail est suspendu. aantonen dat hij een werknemer vervangt waarvan de arbeidsovereenkomst
Ne sont pas considérés comme "travailleur" : is geschorst. Worden niet als "werknemer" beschouwd :
- le travailleur lié par un contrat de remplacement conclu - de werknemer die verbonden is door een vervangingsovereenkomst
conformément aux dispositions de l'article 11ter de la loi du 3 gesloten overeenkomstig artikel 11ter van de wet van 3 juli 1978
juillet 1978 relative aux contrats de travail; betreffende de arbeidsovereenkomsten;
- le travailleur qui remplace un travailleur dont le contrat de - de werknemer die een werknemer vervangt wiens arbeidsovereenkomst
travail est complètement suspendu dans le cadre du système de volledig geschorst is in het kader van het stelsel van tijdskrediet,
crédit-temps, visé à la convention collective de travail n° 103, bedoeld in de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 103 gesloten in de
conclue au sein du Conseil national du travail. Nationale Arbeidsraad.
La moyenne de travailleurs, mentionnée au premier alinéa, se calcule : Het gemiddeld aantal werknemers, vermeld in het eerste lid, wordt berekend :
- en divisant par 365 le nombre de jours calendriers pendant lesquels - door het aantal kalenderdagen waarop elke werknemer is ingeschreven
chaque travailleur a été inscrit au registre du personnel, au cours in het personeelsregister, gedurende een periode van de vier
d'une période de quatre trimestres qui précèdent le trimestre au cours trimesters die het trimester voorafgaan waarin de vraag tot oprichting
duquel la demande d'institution d'une délégation syndicale s'est van een syndicale afvaardiging is geschiedt zoals voorzien in artikel
faite, conformément à l'article 7, alinéa 3 de la présente convention 7, 3de lid van onderhavige collectieve arbeidsovereenkomst, te delen
collective de travail; door 365;
- lorsque l'horaire réel d'un travailleur n'atteint pas 1/2 de - wanneer het werkelijk uurrooster van een werknemer niet 1/2de
l'horaire qui serait le sien s'il était occupé à temps plein, le bereikt van het uurrooster dat het zijne zou geweest zijn indien hij
nombre de jours calendriers pendant lesquels il est inscrit au voltijds tewerkgesteld was, wordt het aantal kalenderdagen waarop hij
registre du personnel, est divisé par deux. S'il existe une in het personeelsregister ingeschreven werd, gedeeld door twee. Indien
contestation à ce sujet, le président de la commission paritaire peut hierover een betwisting bestaat, kan de voorzitter van het paritair
investiguer à la demande de la partie la plus diligente. comité op verzoek van de meest gerede partij een onderzoek instellen.
On entend par "horaire réel" non pas le nombre d'heures prévues au Onder "werkelijk uurrooster" dient niet verstaan te worden de in de
contrat de travail, mais la durée de travail qui est prestée arbeidsovereenkomst voorziene uurregeling, maar de arbeidsduur die
normalement par le travailleur. normaal door de werknemer wordt gepresteerd.
En cas de suspension de l'exécution du contrat, il faudra tenir compte In geval van schorsing van de uitvoering van de overeenkomst moet
du régime de travail antérieur à la suspension. rekening gehouden worden met het arbeidsstelsel dat de schorsing voorafging.
CHAPITRE II. - Principes généraux HOOFDSTUK II. - Algemene principes

Art. 2.La présente convention collective de travail est conclue entre

Art. 2.Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt aangegaan door de

les organisations représentatives de travailleurs et d'employeurs
représentées à la Commission paritaire de l'industrie hôtelière, en representatieve werknemers- en werkgeverorganisaties vertegenwoordigd
exécution et conformément à la convention collective de travail, in het Paritair Comité voor het hotelbedrijf, ter uitvoering van en
intervenue le 24 mai 1971 au sein du Conseil national du travail overeenkomstig de op 24 mei 1971 in de Nationale Arbeidsraad tot stand
gekomen collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het statuut van de
concernant le statut des délégations syndicales du personnel des syndicale afvaardigingen van het personeel der ondernemingen.
entreprises. Elle règle les principes essentiels concernant la compétence et les Zij bepaalt de essentiële principes betreffende de bevoegdheid en de
modalités de fonctionnement des délégations syndicales du personnel werkingsmodaliteiten van de syndicale afvaardigingen van het personeel
pour les entreprises dépendant de ladite commission paritaire. voor de ondernemingen welke van vermeld paritair comité afhangen.

Art. 3.Les chefs d'entreprise reconnaissent que les membres de leur

Art. 3.De ondernemingshoofden erkennen dat de leden van hun

personnel, syndiqués auprès de l'une des organisations représentatives personeel, die zijn aangesloten bij één van de ondertekenende
de travailleurs signataires, soient représentés auprès d'eux par une representatieve werknemersorganisaties, bij hen zijn vertegenwoordigd
délégation syndicale. door een syndicale afvaardiging.

Art. 4.Les travailleurs reconnaissent la nécessité d'une autorité

Art. 4.De werknemers erkennen de noodzakelijkheid van een wettig

légitime des chefs d'entreprise et mettent leur honneur à exécuter gezag van de ondernemingshoofden en zij maken ervan een erepunt hun
consciencieusement leur travail. werk plichtsgetrouw uit te voeren.
Les employeurs respectent la dignité des travailleurs et mettent leur De werkgevers eerbiedigen de waardigheid van de werknemers en zij
honneur à les traiter avec justice. Ils s'engagent à ne porter, maken ervan een erepunt hen met rechtvaardigheid te behandelen. Zij
directement ou indirectement, aucune entrave à leur liberté verbinden zich ertoe hun vrijheid van vereniging en de vrije
d'association, ni au libre développement de leur organisation dans ontplooiing van hun organisatie in de onderneming, direct of indirect,
l'entreprise. niet te hinderen.

Art. 5.Les chefs d'entreprise s'engagent à n'exercer aucune pression

Art. 5.De ondernemingshoofden verbinden zich ertoe geen enkele druk

sur le personnel pour l'empêcher de se syndiquer et à ne pas consentir uit te oefenen op het personeel om hen te beletten bij een vakbond aan
aux travailleurs non syndiqués d'autres prérogatives qu'aux te sluiten en aan de niet-aangesloten werknemers geen andere
travailleurs syndiqués. voorrechten dan aan de aangesloten werknemers toe te kennen.

Art. 6.Les organisations représentatives de travailleurs, ainsi que

Art. 6.De representatieve werknemersorganisaties, evenals de

les délégations syndicales, s'engagent à recommander à leurs membres syndicale afvaardigingen, verbinden zich ertoe hun aangeslotenen aan
d'exécuter consciencieusement leur travail, de témoigner en toutes circonstances d'un esprit de justice, d'équité et de conciliation qui conditionne les bonnes relations sociales dans l'entreprise, d'observer les pratiques des relations paritaires conformes à l'esprit de la présente convention collective de travail et de ne pas entraver l'action de la direction de l'entreprise et de ses représentants aux différents échelons. Les employeurs et les travailleurs s'engagent également à assurer le respect de la législation sociale, des conventions collectives de travail et du règlement de travail. Les interlocuteurs sociaux s'engagent à ne pas utiliser abusivement la protection contre le licenciement des délégués syndicaux. te bevelen hun werk gewetensvol uit te voeren, in alle omstandigheden blijk te geven van zin voor rechtvaardigheid, billijkheid en verzoening, welke bepalend zijn voor de goede sociale verhoudingen in de onderneming, de praktijken van paritaire verhoudingen, welke met de geest van deze collectieve arbeidsovereenkomst stroken, na te leven en de actie van vertegenwoordigers van om het even welke rang, niet te belemmeren. De werkgevers en de werknemers verbinden er zich eveneens toe de eerbiediging van de sociale wetgeving van de collectieve arbeidsovereenkomsten, alsmede van het arbeidsreglement, te verzekeren. De sociale gesprekspartners engageren er zich toe geen misbruik te maken van de ontslagbescherming van de syndicaal afgevaardigden.
CHAPITRE III HOOFDSTUK III
Instauration et composition de la délégation syndicale Oprichting en samenstelling van de syndicale afvaardiging

Art. 7.Seules les organisations représentatives de travailleurs

reconnues visées à l'article 2 sont habilitées à présenter des

Art. 7.Alleen de in artikel 2 bedoelde erkende representatieve

werknemersorganisaties zijn gerechtigd om kandidaten voor te stellen
voor de aanwijzing van een syndicale afvaardiging.
candidats pour la désignation d'une délégation syndicale. Zij stellen zich onderling akkoord, eventueel door beroep te doen op
Elles se mettent d'accord entre elles, en recourant éventuellement à het verzoeningsinitiatief van de voorzitter van het paritair comité,
l'initiative conciliatrice du président de la commission paritaire, voor de aanwijzing, in de ondernemingen, van een gemeenschappelijke
pour la désignation, dans les entreprises, d'une délégation syndicale syndicale afvaardiging, rekening houdend met het aantal leden dat zij
commune, compte tenu du nombre de membres qu'elle doit comporter, et moet omvatten en van het aan iedere vertegenwoordigde organisatie
de celui qui revient à chaque organisation représentée, à raison de toekomend aantal in verhouding tot het effectief van haar
l'effectif de ses affiliés dans l'entreprise; 10 p.c. du personnel aangeslotenen in de onderneming; 10 pct. van het betrokken personeel
concerné de l'entreprise doit être affilié au moment de la demande van de onderneming moet aangesloten zijn op het ogenblik van de vraag
d'institution d'une délégation syndicale telle que visée à l'alinéa tot oprichting van een syndicale afvaardiging bedoeld in het volgend
suivant. lid.
La demande d'institution d'une délégation syndicale doit être faite, De vraag tot oprichting van een syndicale afvaardiging moet
par écrit, au chef d'entreprise par au moins une des organisations schriftelijk worden ingediend bij het ondernemingshoofd door minstens
représentatives de travailleurs reconnues. één van de erkende representatieve werknemersorganisaties.
Le chef d'entreprise doit réagir à cette demande dans un délai de 15 jours ouvrables. Les délégués syndicaux sont proposés pour l'autorité dont ils devront disposer dans l'exercice de leur mandat et pour leur compétence, qui comporte une bonne connaissance de l'entreprise et de la branche d'activité. Le chef d'entreprise peut toujours s'opposer, pour des motifs sérieux, à la désignation ou au maintien d'un délégué. Dans ce cas, le chef d'entreprise fait connaître les motifs d'opposition aux organisations représentatives de travailleurs en cause, dans les quinze jours ouvrables qui suivent la communication de la liste proposée. En cas de désaccord entre les parties concernant l'instauration de la délégation syndicale, le différend est soumis au président de la Het ondernemingshoofd dient op deze vraag te reageren binnen een termijn van 15 werkdagen. De syndicale afgevaardigden worden voorgesteld, rekening houdend met het gezag waarover zij moeten beschikken bij de uitoefening van hun mandaat en met hun bevoegdheid welke een goede kennis van de onderneming en van de bedrijfstak omvat. Het ondernemingshoofd mag zich steeds verzetten, uit hoofde van ernstige redenen, tegen de aanduiding of het behoud van een afgevaardigde. In dit geval, laat het ondernemingshoofd aan de betrokken representatieve werknemersorganisaties de reden kennen van zijn verzet, en dit binnen de vijftien werkdagen welke volgen op de mededeling van de voorgestelde lijst. In geval tussen de partijen geen akkoord wordt bereikt over de oprichting van de syndicale delegatie, wordt de betwisting aan de
commission paritaire qui tranche, après avoir entendu les parties voorzitter van het paritair comité voorgelegd, die ter zake beslist na
éventuellement assistées de leur conseil. de partijen, eventueel bijgestaan door hun raadgever, te hebben
En cas de désaccord entre les parties concernant la désignation ou le gehoord. In geval tussen de partijen geen akkoord wordt bereikt over de
maintien de délégués syndicaux, le différend est soumis au bureau de aanduiding of het behoud van de syndicaal afgevaardigden, wordt de
conciliation de la commission paritaire qui tranche, après avoir betwisting aan het verzoeningsbureau van het paritair comité
entendu les parties éventuellement assistées de leur conseil. voorgelegd, die ter zake beslist na de partijen, eventueel bijgestaan
door hun raadgever, te hebben gehoord.

Art. 8.La délégation syndicale est composée de délégués effectifs et

Art. 8.De syndicale afvaardiging is samengesteld uit effectieve

de délégués suppléants. afgevaardigden en uit plaatsvervangende afgevaardigden.
Les délégués suppléants n'exercent leur mandat qu'en cas de De plaatsvervangende afgevaardigden oefenen hun mandaat slechts uit
remplacement d'un délégué effectif : ter vervanging van een effectief lid :
1. en cas d'empêchement de celui-ci, résultant d'une suspension de son 1. indien dit lid is belet wegens een onderbreking van zijn
contrat; arbeidsovereenkomst;
2. lorsque le membre effectif est décédé; 2. indien het effectief lid is overleden;
3. lorsque le membre effectif ne remplit plus les conditions
déterminées à l'article 12 de la présente convention collective de 3. indien het effectief lid de in artikel 12 van deze collectieve
travail; arbeidsovereenkomst bepaalde voorwaarden niet meer vervult;
4. lorsque le mandat du membre effectif est venu à échéance. 4. indien het mandaat van een effectief lid is vervallen.

Art. 9.Le nombre de délégués est fixé comme suit :

Art. 9.Het aantal leden is als volgt vastgesteld :

- dans les entreprises qui occupent de 45 à 49 travailleurs (à partir - in de ondernemingen welke 45 tot 49 werknemers (vanaf 1 januari
du 1er janvier 2015) et de 40 à 49 travailleurs (à partir du 1er 2015) en 40 tot 49 werknemers (vanaf 1 januari 2016) tewerkstellen : 3
janvier 2016) : 3 délégués effectifs; effectieve afgevaardigden;
- dans les entreprises occupant de 50 à 99 travailleurs : 3 délégués - in de ondernemingen welke 50 tot 99 werknemers tewerkstellen : 3
effectifs et 3 délégués suppléants dont au moins 1 fait partie du effectieve afgevaardigden en 3 plaatsvervangende afgevaardigden
conseil d'entreprise ou du comité pour la prévention et la protection waarvan minstens 1 behoort tot de ondernemingsraad of het comité voor
du travail; preventie en bescherming op het werk;
- dans les entreprises occupant de 100 à 249 travailleurs : 5 délégués - in de ondernemingen welke 100 tot 249 werknemers tewerkstellen : 5
effectifs et 5 délégués suppléants dont au moins 2 font partie du effectieve afgevaardigden en 5 plaatsvervangende afgevaardigden
conseil d'entreprise ou du comité pour la prévention et la protection waarvan minstens 2 behoren tot de ondernemingsraad of het comité voor
du travail; preventie en bescherming op het werk;
- dans les entreprises occupant 250 travailleurs et plus : 7 délégués - in de ondernemingen welke 250 en meer werknemers tewerkstellen : 7
effectifs et 7 délégués suppléants dont au moins 3 font partie du conseil d'entreprise ou du comité pour la prévention et la protection au travail; - dans les entreprises où il existe des accords plus avantageux en ce qui concerne le nombre de délégués, ces accords sont maintenus.

Art. 10.Si le mandat d'un délégué syndical prend fin, l'organisation représentative des travailleurs à laquelle celui-ci est affilié a le droit, après avoir informé l'employeur et sans préjudice des dispositions de l'article 7, de désigner une personne qui terminera le mandat.

effectieve afgevaardigden en 7 plaatsvervangende afgevaardigden waarvan minstens 3 behoren tot de ondernemingsraad of het comité voor preventie en bescherming op het werk; - in de ondernemingen waar gunstigere overeenkomsten bestaan betreffende het aantal afgevaardigden, blijven deze overeenkomsten behouden.

Art. 10.Indien het mandaat van een syndicale afgevaardigde een einde neemt, heeft de representatieve werknemersorganisatie waarbij deze afgevaardigde is aangesloten, het recht, na kennisgeving aan de werkgever en onverminderd de bepalingen van artikel 7, een persoon aan te duiden die het mandaat zal voleindigen.

Art. 11.Lors de la désignation des délégués, les organisations

Art. 11.Bij de aanwijzing van de afgevaardigden, zorgen de

représentatives de travailleurs veillent, dans la mesure du possible, representatieve werknemersorganisaties in de mate van het mogelijke
à ce que les diverses divisions de l'entreprise et catégories de ervoor dat de verschillende afdelingen van de onderneming en de
personnel ou d'équipes en service soient représentées. bestaande personeels- of ploegencategorieën zijn vertegenwoordigd.

Art. 12.Pour pouvoir remplir les fonctions de délégué effectif ou

Art. 12.Om de functies van effectief of plaatsvervangend

suppléant, les travailleurs doivent satisfaire aux conditions afgevaardigde te kunnen vervullen, moeten de werknemers voldoen aan de
suivantes : volgende voorwaarden :
1. être de nationalité belge ou ressortissant d'un Etat membre de la 1. van Belgische nationaliteit of een onderdaan van een lidstaat van
Communauté économique européenne ou être titulaire d'une carte de de Europese Economische Gemeenschap of houder van een arbeidskaart
travail; zijn;
2. être âgé de dix-huit ans accomplis; 2. de leeftijd van ten volle achttien jaar hebben bereikt;
3. travailler depuis six mois consécutifs dans l'entreprise au moment 3. sinds zes opeenvolgende maanden in de onderneming werken op het
de la désignation; ogenblik van de aanwijzing;
4. ne pas être en période de préavis; 4. niet in opzeggingstermijn zijn;
5. être affilié à l'une des organisations représentatives de 5. aangesloten zijn bij één van de representatieve
travailleurs visées à l'article deux. werknemersorganisaties bedoeld in artikel twee.
CHAPITRE IV. - Compétence de la délégation syndicale HOOFDSTUK IV. - Bevoegdheid van de syndicale afvaardiging

Art. 13.La compétence de la délégation syndicale concerne entre

Art. 13.De bevoegdheid van de syndicale afvaardiging heeft onder meer

autres : betrekking op :
1. les relations de travail; 1. de arbeidsverhoudingen;
2. les négociations en vue de la conclusion des conventions 2. de onderhandelingen met het oog op het sluiten van collectieve
collectives de travail ou accords collectifs au sein de l'entreprise, arbeidsovereenkomsten of akkoorden in de schoot van de onderneming,
sans préjudice des conventions collectives de travail ou accords onverminderd de collectieve arbeidsovereenkomsten of akkoorden
conclus à d'autres niveaux; gesloten op andere vlakken;
3. l'application, dans l'entreprise, de la législation sociale, des 3. de toepassing, in de onderneming, van de sociale wetgeving, de
conventions collectives de travail, du règlement de travail et des collectieve arbeidsovereenkomsten, het arbeidsreglement en de
individuele arbeidsovereenkomsten;
contrats individuels de travail; 4. het eerbiedigen van de algemene principes vastgesteld bij de
4. le respect des principes généraux précisés aux articles 2 à 6 de la présente convention collective de travail.

Art. 14.La délégation syndicale a le droit d'être reçue par le chef d'entreprise ou par son représentant, à l'occasion de tout litige ou différend de caractère individuel ou collectif survenant dans l'entreprise. Le même droit lui appartient en cas de menace de pareils litiges ou différends.

Art. 15.Toute réclamation individuelle est présentée en suivant la voie hiérarchique habituelle par le travailleur intéressé, assisté, à sa demande, par son délégué syndical. La délégation syndicale a le droit d'être reçue à l'occasion de tous litiges ou différends de caractère individuel, qui n'ont pu être résolus par cette voie.

artikelen 2 tot en met 6 van deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 14.De syndicale afvaardiging heeft het recht door het ondernemingshoofd of door zijn vertegenwoordiger te worden ontvangen, naar aanleiding van ieder geschil of betwisting van individuele of collectieve aard, welk(e) in de onderneming voorkomt. Hetzelfde recht komt haar toe, wanneer dergelijke geschillen of betwistingen dreigen uit te breken.

Art. 15.Iedere individuele klacht wordt door de betrokken werknemer, op aanvraag bijgestaan door zijn syndicale afgevaardigde, langs de gewone hiërarchische weg voorgelegd. De syndicale afvaardiging heeft het recht te worden ontvangen naar aanleiding van alle geschillen of betwistingen van individuele aard, welke niet langs deze zijde konden worden opgelost.

Art. 16.En vue de prévenir les litiges ou différends visés aux

Art. 16.Teneinde de geschillen of betwistingen bedoeld bij de

articles 14 et 15, la délégation syndicale entière doit être informée, artikelen 14 en 15 te voorkomen, moet de hele syndicale afvaardiging
préalablement, par le chef d'entreprise, des changements susceptibles voorafgaandelijk door het ondernemingshoofd worden ingelicht over de
de modifier les conditions contractuelles ou habituelles de travail et veranderingen welke de contractuele of gebruikelijke arbeids- en
de rémunération, à l'exclusion des informations à caractère loonsvoorwaarden zouden kunnen wijzigen, met uitsluiting van de
individuel. inlichtingen van individuele aard.

Art. 17.Le chef d'entreprise ou son représentant reçoit la délégation

Art. 17.Het ondernemingshoofd of zijn vertegenwoordiger ontvangt de

syndicale au plus tard dans les huit jours qui suivent l'introduction syndicale afvaardiging ten laatste binnen de acht dagen welke volgen
de la demande. op het indienen van de aanvraag.
CHAPITRE V. - Statut des membres de la délégation syndicale HOOFDSTUK V. - Statuut van de leden van de syndicale afvaardiging

Art. 18.La durée du mandat des membres de la délégation syndicale est fixée à quatre ans. Les mandats sont renouvelables. Si l'organisation représentative de travailleurs intéressée n'a pas communiqué son intention de modification dans les quatorze jours après l'expiration du mandat, le mandat du délégué sortant est tacitement prorogé.

Art. 19.Le mandat du délégué syndical prend fin : a) à l'expiration de son contrat de travail conclu pour une durée déterminée; b) à l'expiration de son contrat de travail conclu pour un travail déterminé; c) par rupture du contrat de travail du chef du travailleur, sauf lorsqu'il s'agit d'une rupture du contrat émanant du travailleur pour

Art. 18.De duur van het mandaat van de leden van de syndicale afvaardiging wordt vastgesteld op vier jaar. De mandaten zijn hernieuwbaar. Indien de betrokken representatieve werknemersorganisatie haar voornemen tot wijziging niet binnen de veertien dagen na het verstrijken van het mandaat heeft meegedeeld, wordt het mandaat van de uittredende afgevaardigde stilzwijgend verlengd.

Art. 19.Het mandaat van de syndicale afvaardiging neemt een einde : a) na verloop van zijn arbeidsovereenkomst afgesloten voor bepaalde duur; b) na verloop van zijn arbeidsovereenkomst afgesloten voor een bepaald werk; c) bij de verbreking van de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werknemer met uitzondering van de verbreking van de arbeidsovereenkomst door de werknemer om een dringende reden in hoofde

faute grave du chef de l'employeur; van de werkgever;
d) en cas de décès du travailleur; d) bij het overlijden van de werknemer;
e) en cas de force majeure si les conséquences ont un caractère e) door overmacht indien de gevolgen ervan een definitief karakter
définitif; hebben;
f) lorsque l'employeur et le travailleur sont d'accord pour mettre un f) bij het akkoord van de werkgever en werknemer om de
terme au contrat; arbeidsovereenkomst te beëindigen;
g) lorsqu'il est relevé de son mandat par l'organisation g) wanneer hij van zijn mandaat wordt ontheven door de representatieve
représentative de travailleurs qui l'a désigné. werknemersorganisatie welke hem heeft aangesteld.

Art. 20.Le mandat de délégué syndical ne peut entraîner ni préjudice,

Art. 20.Het mandaat van syndicaal afgevaardigde mag geen aanleiding

ni avantages spéciaux pour celui qui l'exerce. geven tot enig nadeel noch tot speciale voordelen voor degene die het
Les délégués syndicaux jouissent des promotions et avancements normaux uitoefent. De syndicale afgevaardigden genieten de normale promoties en
de la catégorie de travailleurs à laquelle ils appartiennent. bevorderingen van de categorie werknemers waartoe zij behoren.

Art. 21.Les membres de la délégation syndicale ne peuvent pas être

Art. 21.De leden van de syndicale afvaardiging mogen niet worden

licenciés pour des motifs inhérents à l'exercice normal de leur mandat et conformes à la présente convention collective de travail. Les membres de la délégation syndicale ne peuvent être licenciés - sauf licenciement pour motif grave - que pour des motifs économiques ou techniques reconnus, étrangers à l'activité syndicale. L'employeur qui envisage de licencier un délégué syndical, sauf pour motif grave, en avise préalablement la délégation syndicale, ainsi que la personne qui a présenté la candidature de ce délégué. Une information motivée doit se faire par lettre recommandée et sort afgedankt om redenen welke verband houden met de normale uitoefening van hun mandaat en welke stroken met deze collectieve arbeidsovereenkomst. De leden van de syndicale afvaardiging mogen - behoudens een ontslag om dringende reden - niet worden afgedankt dan om erkende economische of technische redenen vreemd aan de vakbondsactiviteit. De werkgever die overweegt een syndicale afgevaardigde af te danken, dringende reden uitgezonderd, moet hiervan de syndicale afvaardiging voorafgaandelijk in kennis stellen, evenals de indiener van de kandidatuur van deze afgevaardigde. Een gemotiveerde kennisgeving moet worden betekend per aangetekend
ses effets le troisième jour suivant la date de son expédition. schrijven en wordt van kracht op de derde dag na haar verzending.
L'organisation représentative de travailleurs intéressée dispose d'un De betrokken representatieve werknemersorganisatie beschikt over een
délai de 14 jours calendriers pour notifier son refus motivé termijn van 14 kalenderdagen om zijn gemotiveerde weigering voor de
d'admettre la validité du licenciement envisagé. Cette notification se erkenning van de geldigheid van het voorgenomen ontslag te betekenen.
Deze betekening gebeurt bij een ter post aangetekend schrijven; de
fait par lettre recommandée à la poste; la période de 14 jours periode van 14 kalenderdagen neemt een aanvang de dag dat het
calendriers débute le jour où la lettre envoyée par l'employeur schrijven toegezonden door de werkgever van kracht wordt.
produit ses effets.
L'absence de réaction de l'organisation représentative de travailleurs Het uitblijven van reactie vanwege de betrokken representatieve
intéressée est considérée comme une acceptation de la validité du werknemersorganisatie wordt beschouwd als een erkenning van de
licenciement envisagé. geldigheid van de voorgenomen afdanking.
Si l'organisation représentative de travailleurs intéressée refuse Indien de betrokken representatieve werknemersorganisatie weigert de
d'admettre la validité du licenciement envisagé, la partie la plus geldigheid van de voorgenomen afdanking te erkennen, staat de meest
diligente a la faculté de soumettre le cas à l'appréciation du bureau gerede partij vrij het geval voor te leggen aan de beoordeling van het
de conciliation de la commission paritaire; l'exécution de la mesure verzoeningscomité van het paritair comité; de uitvoering van de
de licenciement ne peut intervenir pendant la durée de cette procédure. Si le bureau de conciliation n'a pu arriver à une décision unanime dans les trente jours suivant la demande de conciliation, le litige concernant la validité des motifs invoqués par l'employeur pour justifier le licenciement est éventuellement soumis au tribunal du travail.

Art. 22.En cas de licenciement d'un délégué syndical pour motif grave, l'organisation représentative de travailleurs concernée doit en être informée immédiatement.

afdankingsmaatregel mag tijdens de duur van de procedure niet worden getroffen. Indien het verzoeningscomité niet tot een eenparige beslissing is kunnen komen binnen de 30 dagen na de aanvraag tot verzoening, kan het geschil inzake de geldigheid van redenen, door de werkgever ingeroepen om de afdanking te rechtvaardigen, eventueel aan de arbeidsrechtbank worden voorgelegd.

Art. 22.In geval van afdanking van een syndicale afgevaardigde wegens dringende reden, moet de betrokken representatieve werknemersorganisatie hiervan onmiddellijk op de hoogte worden gebracht.

Art. 22bis.La durée de la protection est limitée à la durée du mandat

Art. 22bis.De duurtijd van de bescherming is beperkt tot de duurtijd

des membres de la délégation syndicale. van het mandaat van de leden van de syndicale afvaardiging.

Art. 23.Une indemnité forfaitaire est due par l'employeur dans les

Art. 23.De werkgever is een forfaitaire vergoeding verschuldigd in de

cas suivants : volgende gevallen :
1. s'il licencie un délégué syndical sans respecter la procédure 1. indien hij een syndicale afgevaardigde afdankt zonder de procedure
prévue à l'article 21; te eerbiedigen voorzien in artikel 21;
2. si, au terme de cette procédure, la validité des motifs de 2. indien, bij het einde van deze procedure, de geldigheid van de
licenciement, au regard de la disposition de l'article 21, alinéa ontslagredenen, ten opzichte van de bepaling van artikel 21, eerste
premier, n'est pas reconnue par le bureau de conciliation ou par le tribunal du travail; 3. si l'employeur a licencié le délégué pour motif grave et que le tribunal du travail a déclaré le licenciement non fondé; 4. si le contrat a pris fin en raison d'une faute grave de l'employeur, qui constitue, pour le délégué, un motif de résiliation immédiate du contrat. L'indemnité forfaitaire est égale à la rémunération brute d'un an, sans préjudice de l'application des dispositions légales en la matière. alinea, door het verzoeningscomité of door de arbeidsrechtbank niet wordt erkend; 3. indien de werkgever de afgevaardigde ontslagen heeft uit hoofde van dringende reden en de arbeidsrechtbank het ontslag als ongegrond heeft verklaard; 4. indien de arbeidsovereenkomst een einde heeft genomen uit hoofde van een ernstige fout van de werkgever, welke voor de afgevaardigde een reden vormt voor onmiddellijke verbreking van de overeenkomst. De forfaitaire vergoeding is gelijk aan het brutoloon van één jaar, onverminderd de toepassing van de wettelijke beschikkingen terzake.
Cette indemnité n'est pas due lorsque le délégué syndical bénéficie de De vergoeding is niet verschuldigd wanneer de syndicale afgevaardigde
l'indemnité prévue aux articles 16, 17 et 18 de la loi du 19 mars 1991 de vergoeding geniet voorzien in de artikelen 16, 17 en 18 van de wet
portant un régime de licenciement particulier pour les délégués du van 19 maart 1991 houdende bijzondere ontslagregeling voor de
personnel aux conseils d'entreprise et aux comités pour la prévention personeelsafgevaardigden in de ondernemingsraden en in de comités voor
et la protection au travail, ainsi que pour les candidats-délégués du preventie en bescherming op het werk alsmede voor de
personnel. kandidaat-personeelsafgevaardigden.
CHAPITRE VI HOOFDSTUK VI
Conditions d'exercice du mandat de délégué syndical Uitoefeningsvoorwaarden van het mandaat van syndicaal afgevaardigde

Art. 24.La délégation syndicale peut, après avoir consulté la direction et sans que cela puisse perturber l'organisation du travail, procéder oralement ou par écrit à toutes communications utiles au personnel. Ces communications doivent avoir un caractère professionnel ou syndical et se rapporter à l'entreprise. Si elles sont faites par écrit, elles doivent être portées au préalable à la connaissance du chef d'entreprise. Des réunions du personnel peuvent avoir lieu dans l'établissement, de commun accord entre la direction et la délégation syndicale. Le jour, l'heure et la durée de ces réunions sont fixés, soit après la journée

Art. 24.De syndicale afvaardiging kan, na de directie geraadpleegd te hebben en zonder hierdoor de organisatie van het werk te storen, mondeling of schriftelijk overgaan tot alle mededelingen welke nuttig zijn voor het personeel. Deze mededelingen moeten van professionele of van syndicale aard zijn en verband houden met de onderneming. Indien zij schriftelijk gebeuren moeten zij voorafgaandelijk ter kennis worden gebracht van het ondernemingshoofd. Mits gemeenschappelijk akkoord tussen de directie en de syndicale afvaardiging, mogen er in de onderneming personeelsvergaderingen plaatshebben. Dag, uur en duur van deze vergaderingen worden bepaald,

de travail, soit pendant les pauses. hetzij na de arbeidsdag, hetzij tijdens de rusttijden.
L'organisation de ces réunions ne peut en aucun cas entraver le Het organiseren van deze vergaderingen mag in geen geval de werking
fonctionnement du service. Les réunions doivent porter sur des objets van de dienst belemmeren. De vergaderingen moeten betrekking hebben op
bien déterminés et se limiter au personnel concerné. goed omschreven onderwerpen en zich beperken tot het betrokken personeel.

Art. 25.En vue de préparer les réunions avec la direction, la

Art. 25.Met het oog op de vergaderingen met de directie, mag de

délégation syndicale peut se réunir pendant les heures de service syndicale afvaardiging tijdens de diensturen vergaderen volgens de
selon les modalités fixées de commun accord entre la direction et la tussen de directie en de syndicale afvaardiging in gemeenschappelijk
délégation syndicale. La délégation syndicale dispose d'un crédit de overleg bepaalde modaliteiten. De syndicale afvaardiging beschikt over
deux heures par mois pour ces réunions préparatoires. een krediet van twee uren per maand voor deze voorbereidende
L'entreprise donne à la délégation syndicale l'usage d'un local - soit vergaderingen. De onderneming stelt een lokaal ter beschikking van de syndicale
en permanence, soit occasionnellement - afin de lui permettre de afvaardiging - hetzij permanent, hetzij tijdelijk - teneinde in staat
remplir adéquatement sa mission. te stellen haar taak behoorlijk te vervullen.

Art. 26.La direction d'une entreprise consulte la délégation

Art. 26.De directie van een onderneming raadpleegt de syndicale

syndicale lorsque d'importantes modifications sont envisagées, afvaardiging indien belangrijke wijzigingen worden overwogen welke
influençant directement l'organisation du travail et les conditions de rechtstreeks de arbeidsorganisatie en de arbeidsvoorwaarden
travail. beïnvloeden.
La direction et la délégation syndicale s'engagent à se concerter De directie en de syndicale afvaardiging verbinden zich ertoe samen
chaque fois que l'une des parties sollicite un entretien. Cet overleg te plegen telkens één van beide partijen om een onderhoud
entretien doit avoir lieu dans les huit jours qui suivent la demande. verzoekt. Dit onderhoud moet binnen de acht dagen, volgend op het
Les heures consacrées à ces réunions sont considérées comme heures de verzoek, plaats hebben. De uren, welke aan deze vergaderingen worden
travail normales. Toutefois aucun sursalaire n'est payé si le temps de besteed, worden beschouwd als normale werkuren. Er wordt evenwel geen
réunion dépasse les heures normales de travail. overloon betaald indien de vergadering de normale arbeidsuren
overschrijdt.
CHAPITRE VII. - Règlement d'un différent HOOFDSTUK VII. - Regeling van een geschil

Art. 27.Lorsqu'un différend surgit dans l'entreprise, la délégation

Art. 27.Wanneer er in de onderneming een geschil ontstaat, wenden de

syndicale et la direction utilisent tous les moyens possibles pour syndicale afvaardiging en de directie alle mogelijke middelen aan
régler ce différend par la négociation. teneinde het geschil door onderhandeling te regelen.
Lorsque l'intervention d'une délégation syndicale n'a pas permis Wanneer de tussenkomst van de syndicale afvaardiging niet tot een
d'aboutir à un accord pour le règlement d'un différend, les délégués vergelijk heeft geleid voor het regelen van een geschil, kunnen de
peuvent faire appel aux représentants permanents de leurs afgevaardigden beroep doen op de vrijgestelden van hun representatieve
organisations représentatives de travailleurs. werknemersorganisaties.
L'employeur peut se faire assister par des représentants de son De werkgever mag zich laten bijstaan door vertegenwoordigers van zijn
organisation professionnelle. beroepsvereniging.
Après épuisement des moyens de négociation, la délégation syndicale Nadat alle middelen tot onderhandeling zijn uitgeput, mag de syndicale
peut faire porter le différend devant le président de la commission afvaardiging het geschil voorleggen aan de voorzitter van het paritair
paritaire. comité.
Tout recours au président doit se faire par l'intermédiaire d'une des Ieder beroep op de voorzitter moet gebeuren door bemiddeling van één
organisations représentatives signataires de la présente convention van de ondertekenende representatieve organisaties van deze
collective de travail. collectieve arbeidsovereenkomst.
Un préavis de grève ne peut être notifié que par écrit et, pour les Een stakingsaanzegging mag slechts schriftelijk gebeuren en, voor de
entreprises membres des associations signataires de la présente ondernemingen welke zijn aangesloten bij de verenigingen welke deze
convention collective de travail, après que le bureau de conciliation collectieve arbeidsovereenkomst hebben ondertekend, nadat het
se soit prononcé. verzoeningsbureau zich heeft uitgesproken.
Le préavis de grève a une durée d'au moins huit jours et commence à De stakingsaanzegging bedraagt minstens acht dagen en gaat in op de
courir le jour suivant la notification. Pendant cette période, le dag welke volgt op de betekening. Tijdens deze periode moet het
personnel est tenu de continuer normalement le travail. personeel normaal doorwerken.
CHAPITRE VIII. - Dispositions finales HOOFDSTUK VIII. - Slotbepalingen

Art. 28.Toute contestation concernant l'exécution de la présente

Art. 28.Elk geschil in verband met de uitvoering van deze collectieve

convention collective de travail peut être soumise, par la partie la arbeidsovereenkomst kan door de meest gerede partij aan de voorzitter
plus diligente, au président de la commission paritaire. van het paritair comité worden voorgelegd.

Art. 29.Pendant la durée de la présente convention collective de

Art. 29.Tijdens de duur van deze collectieve arbeidsovereenkomst, met

travail, y compris la durée du préavis de dénonciation, les parties inbegrip van de duur van de opzeggingstermijn, verbinden de partijen
s'engagent à ne pas recourir à la grève ou au lock-out sans avoir er zich toe niet in staking of tot een lock-out over te gaan zonder te
épuisé les procédures reprises au chapitre VII. hebben gebruik gemaakt van de procedures voorzien in hoofdstuk VII.

Art. 30.La convention collective de travail du 27 août 2001, conclue au sein de la Commission paritaire de l'industrie hôtelière, en exécution du protocole d'accord du 29 juin 2001, relative au statut des délégations syndicales, rendue obligatoire par l'arrêté royal du 19 juin 2003, modifiée par la convention collective de travail du 23 octobre 2007, et enregistrée sous le numéro 58954/CO/302, est remplacée par la présente convention collective de travail.

Art. 31.La présente convention collective de travail entre en vigueur le 1er janvier 2014. Elle est conclue pour une durée indéterminée et peut être dénoncée par chaque partie, moyennant un délai de préavis de six mois, signifié par lettre recommandée à la poste, adressée au président de la Commission paritaire de l'industrie hôtelière et aux organisations y représentées. L'organisation représentative qui prend l'initiative de la dénonciation s'engage à en indiquer les motifs et à déposer, simultanément, des propositions d'amendements que les autres organisations représentatives signataires s'engagent à discuter au sein de la commission paritaire dans un délai d'un mois après leur réception. Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 26 octobre 2015. Le Ministre de l'Emploi,

Art. 30.De collectieve arbeidsovereenkomst van 27 augustus 2001, gesloten in het Paritair Comité voor het hotelbedrijf, in uitvoering van het protocolakkoord van 29 juni 2001 betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging, algemeen verbindend verklaard bij koninklijk besluit van 19 juni 2003, gewijzigd door de collectieve arbeidsovereenkomst van 23 oktober 2007, en geregistreerd onder het nummer 58954/CO/302, wordt vervangen door onderhavige collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 31.Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1 januari 2014. Zij is gesloten voor een onbepaalde tijd. Ze kan worden opgezegd door elk van de partijen, mits een opzeggingstermijn van zes maanden, bij een ter post aangetekende brief, gericht aan de voorzitter van het Paritair Comité voor het hotelbedrijf en aan de daarin vertegenwoordigde organisaties. De representatieve organisatie welke het initiatief van de opzegging neemt, verbindt er zich toe de redenen aan te geven en gelijktijdig voorstellen tot wijziging in te dienen, waartoe de andere ondertekenende representatieve organisaties zich verbinden deze binnen de termijn van één maand na hun ontvangst in het paritair comité te bespreken. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 26 oktober 2015. De Minister van Werk,

K. PEETERS K. PEETERS
^