Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 23/01/2022
← Retour vers "Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 27 octobre 2021, conclue au sein de la Sous-commission paritaire pour les sociétés de logement social agréées de la Région wallonne, relative au statut de la délégation syndicale "
Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 27 octobre 2021, conclue au sein de la Sous-commission paritaire pour les sociétés de logement social agréées de la Région wallonne, relative au statut de la délégation syndicale Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 27 oktober 2021, gesloten in het Paritair Subcomité voor de erkende maatschappijen voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardiging
SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
23 JANVIER 2022. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention 23 JANUARI 2022. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend
collective de travail du 27 octobre 2021, conclue au sein de la wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 27 oktober
Sous-commission paritaire pour les sociétés de logement social agréées 2021, gesloten in het Paritair Subcomité voor de erkende
maatschappijen voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest,
de la Région wallonne, relative au statut de la délégation syndicale (1) betreffende het statuut van de vakbondsafvaardiging (1)
PHILIPPE, Roi des Belges, FILIP, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28; arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel
Vu la demande de la Sous-commission paritaire pour les sociétés de 28; Gelet op het verzoek van het Paritair Subcomité voor de erkende
logement social agréées de la Région wallonne; maatschappijen voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest;
Sur la proposition du Ministre du Travail, Op de voordracht van de Minister van Werk,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

travail du 27 octobre 2021, reprise en annexe, conclue au sein de la overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 27 oktober 2021,
Sous-commission paritaire pour les sociétés de logement social agréées gesloten in het Paritair Subcomité voor de erkende maatschappijen voor
de la Région wallonne, relative au statut de la délégation syndicale. sociale huisvesting van het Waalse Gewest, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardiging.

Art. 2.Le ministre qui a le Travail dans ses attributions est chargé

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

de l'exécution du présent arrêté. dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 23 janvier 2022. Gegeven te Brussel, 23 januari 2022.
PHILIPPE FILIP
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre du Travail, De Minister van Werk,
P.-Y. DERMAGNE P.-Y. DERMAGNE
_______ _______
Note Nota
(1) Référence au Moniteur belge : (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad :
Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969. Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969.
Annexe Bijlage
Sous-commission paritaire pour les sociétés Paritair Subcomité voor de erkende maatschappijen
de logement social agréées de la Région wallonne voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest
Convention collective de travail du 27 octobre 2021 Collectieve arbeidsovereenkomst van 27 oktober 2021
Statut de la délégation syndicale Statuut van de vakbondsafvaardiging
(Convention enregistrée le 23 novembre 2021 sous le numéro (Overeenkomst geregistreerd op 23 november 2021 onder het nummer
168351/CO/339.02) 168351/CO/339.02)
CHAPITRE Ier. - Champ d'application HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Article 1er.§ 1er. La présente convention collective de travail

Artikel 1.§ 1. Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing

s'applique aux employeurs et au personnel ouvrier et employé, tant op de werkgevers en op het mannelijk en vrouwelijk arbeiders- en
masculin que féminin, des sociétés de logement social ressortissant de bediendepersoneel van de maatschappijen voor sociale huisvesting die
la Sous-commission paritaire pour les sociétés de logement social ressorteren onder het Paritair Subcomité voor de erkende
agréées de la Région wallonne (SCP 339.02). maatschappijen voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest (PSC 339.02).
§ 2. La présente convention collective de travail contient les § 2. Deze collectieve arbeidsovereenkomst bevat
modalités d'exécution de la convention collective de travail du 5 uitvoeringsmodaliteiten van de collectieve arbeidsovereenkomst van 5
décembre 2017 relative au statut de la délégation syndicale (CP 339) december 2017 betreffende het statuut van de vakbondsafvaardiging (PC
dont les règles, transposées fidèlement, ont servi de point de départ 339) waarvan de regels, die trouw werden omgezet, als uitgangspunt
à la rédaction de la présente convention collective. hebben gediend voor de opstelling van deze collectieve overeenkomst.
CHAPITRE II. - Définitions HOOFDSTUK II. - Definities

Art. 2.§ 1er. Par « personnel syndiqué », il y a lieu d'entendre : le

Art. 2.§ 1. Onder "gesyndiceerd personeel" moet het personeel worden

personnel affilié à l'une des organisations signataires de la présente verstaan dat is aangesloten bij één van de organisaties die deze
convention. overeenkomst hebben ondertekend.
§ 2. Par « personnel de direction », il y a lieu d'entendre : les § 2. Onder "directiepersoneel" moet worden verstaan : de personen die
personnes chargées de la gestion journalière de l'entreprise qui ont instaan voor het dagelijks beheer van de onderneming die de
pouvoir de représenter et d'engager l'employeur ainsi que les membres bevoegdheid hebben om de werkgever te vertegenwoordigen en om
du personnel directement subordonnés à ces personnes lorsqu'ils verbintenissen aan te gaan voor de werkgever alsook de personeelsleden
remplissent également des missions de gestion journalière. Cette die rechtstreeks ondergeschikt zijn aan deze personen wanneer zij
définition englobant nécessairement le directeur gérant et le eveneens opdrachten inzake dagelijks beheer vervullen. Deze definitie
directeur gérant adjoint. omvat noodzakelijkerwijze de directeur zaakvoerder en de
adjunct-directeur zaakvoerder.
CHAPITRE III. - Principes généraux HOOFDSTUK III. - Algemene principes

Art. 3.Objet

Art. 3.Doel

§ 1er. Sans préjudice des dispositions de la convention collective de § 1. Zonder afbreuk te doen aan de bepalingen van de collectieve
travail n° 5 du 24 mai 1971 et de la convention collective de travail arbeidsovereenkomst nr. 5 van 24 mei 1971 en van de collectieve
du 5 décembre 2017 relative au statut de la délégation syndicale (CP arbeidsovereenkomst van 5 december 2017 betreffende het statuut van de
339), les organisations d'employeurs et de travailleurs représentées vakbondsafvaardiging (PC 339), verklaren de werkgevers- en
dans la Sous-commission paritaire pour les sociétés de logement social werknemersorganisaties die vertegenwoordigd zijn in het Paritair
agréées de la Région wallonne déclarent que les compétences et les Subcomité voor de erkende maatschappijen voor sociale huisvesting van
modalités de fonctionnement de la délégation syndicale sont définies het Waals Gewest dat de bevoegdheden en de werkingsmodaliteiten van de
par la présente convention. vakbondsafvaardiging bepaald worden door deze overeenkomst.
§ 2. Les parties signataires mettront un point d'honneur à exécuter § 2. De ondertekenende partijen maken er een erezaak van om deze
consciencieusement cette convention. overeenkomst nauwgezet uit te voeren.
§ 3. Les organisations des travailleurs s'engagent, en respectant la § 3. De werknemersorganisaties verbinden zich ertoe om, met naleving
liberté d'association, à observer, au sein des entreprises, les van de vrijheid van vereniging, binnen de ondernemingen de praktijken
pratiques de relations paritaires conformes à l'esprit de la présente van paritaire relaties in acht te nemen overeenkomstig de geest van
convention collective de travail. deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 4.Engagements mutuels

Art. 4.Wederzijdse verbintenissen

§ 1er. Les travailleurs reconnaissent la nécessité d'une autorité légitime des chefs d'entreprise et mettent un point d'honneur à exécuter consciencieusement leur travail. Les travailleurs ainsi que leurs délégués syndicaux doivent en toutes circonstances ne pas entraver l'action de la direction de l'entreprise et de ses représentants aux divers échelons. Toute réclamation individuelle est présentée en suivant la voie hiérarchique habituelle par le travailleur intéressé, assisté à sa demande par son délégué syndical. Toutefois, la délégation syndicale a le droit d'être reçue à l'occasion de tous litiges ou différends de caractère individuel qui n'ont pu être résolus par la voie précitée. § 1. De werknemers erkennen de noodzaak van een wettig gezag van de werkgevers en maken er een erezaak van om hun werk plichtsgetrouw uit te voeren. De werknemers alsook hun vakbondsafgevaardigden moeten in alle omstandigheden de actie van de directie van de onderneming en van haar vertegenwoordigers op de verschillende niveaus niet verhinderen. Elke individuele klacht wordt voorgelegd langs de gebruikelijke hiërarchische weg door de betrokken werknemer, die op zijn verzoek wordt bijgestaan door zijn vakbondsafgevaardigde. De vakbondsafvaardiging heeft echter het recht om te worden ontvangen ter gelegenheid van elk individueel geschil of conflict dat niet kon worden opgelost langs deze weg.
§ 2. Les employeurs respectent la dignité des travailleurs et mettent § 2. De werkgevers respecteren de waardigheid van de werknemers en
un point d'honneur à les traiter avec justice. Ils s'engagent à ne maken er een erezaak van om hen eerlijk te behandelen. Zij verbinden
porter, directement ou indirectement, aucune entrave à leur liberté zich ertoe hun vrijheid van vereniging noch de vrije ontplooiing van
d'association, ni au libre développement de leur organisation dans l'entreprise. Les chefs d'entreprises reconnaissent à leur personnel travailleur, syndiqué au sein d'une des organisations syndicales de travailleurs signataires, le droit de se faire représenter auprès d'eux par une délégation syndicale dont le statut est régi par la présente convention et dont les membres sont désignés parmi les travailleurs de l'entreprise. Les chefs d'entreprise s'engagent à recevoir, personnellement ou auprès d'un représentant, la délégation syndicale des travailleurs, notamment à l'occasion ou en cas de menace de tout litige ou différend hun organisatie in de onderneming rechtstreeks of onrechtstreeks te hinderen. De werkgevers erkennen aan hun werknemerspersoneel, aangesloten bij één van de ondertekenende vakorganisaties van werknemers, het recht om zich bij hen te laten vertegenwoordigen door een vakbondsafvaardiging waarvan het statuut geregeld wordt door deze overeenkomst en waarvan de leden worden aangesteld onder de werknemers van de onderneming. De werkgevers verbinden zich ertoe om, persoonlijk of bij een vertegenwoordiger, de vakbondsafvaardiging van de werknemers te ontvangen, onder meer ter gelegenheid of in geval van dreiging van elk
de caractère collectif survenant dans l'entreprise. collectief geschil dat ontstaat in de onderneming.

Art. 5.Liberté syndicale

Art. 5.Vakbondsvrijheid

Les employeurs ne peuvent exercer aucune pression sur le personnel De werkgevers mogen geen enkele druk uitoefenen op het personeel om
pour l'empêcher de se syndiquer et ne peuvent consentir aux hen te verhinderen om aan te sluiten bij een vakbond en mogen aan de
travailleurs non-syndiqués d'autres prérogatives qu'aux travailleurs niet aangesloten werknemers geen andere voorrechten toekennen dan aan
syndiqués. de aangesloten werknemers.

Art. 6.Climat social

Art. 6.Sociaal klimaat

§ 1er. Les organisations signataires s'engagent à : § 1. De ondertekenende organisaties verbinden zich ertoe :
1) inviter respectivement les chefs d'entreprise et les délégués 1) respectievelijk de werkgevers en de vakbondsafgevaardigden te
syndicaux à témoigner, en toutes circonstances, de l'esprit de verzoeken om in alle omstandigheden te getuigen van de geest van
justice, d'équité et de conciliation qui conditionne les bonnes rechtvaardigheid, billijkheid en verzoening die aan de basis ligt van
relations sociales dans l'entreprise; de goede sociale verhoudingen in de onderneming;
2) veiller à ce que les mêmes personnes respectent la législation 2) erop toe te zien dat dezelfde personen de sociale wetgeving, de
sociale, les conventions collectives de travail et le règlement de collectieve arbeidsovereenkomsten en het arbeidsreglement naleven,
travail, ainsi que la discipline du travail et le secret professionnel alsook de arbeidsdiscipline en het beroepsgeheim en gezamenlijke
et conjuguent leurs efforts en vue d'en assurer le respect. inspanningen doen om te zorgen voor de naleving ervan.
§ 2. Pendant la durée de la présente convention collective de travail, § 2. Tijdens de duur van deze collectieve arbeidsovereenkomst, met
y incluse la durée du préavis de dénonciation, les parties s'engagent inbegrip van de duur van de opzeggingstermijn, verbinden de partijen
à ne pas recourir à la grève ou au lock-out dans les entreprises où zich ertoe om geen toevlucht te nemen tot staking of lock-out in de
ondernemingen waar zij zal toegepast geweest zijn, zonder gebruik te
elle aura été appliquée sans avoir recouru aux dispositions du hebben gemaakt van de bepalingen van hoofdstuk IX. De stakingen of
chapitre IX. Les grèves ou lock-out déclarés en contradiction avec le lock-out waarvan werd verklaard dat zij strijdig zijn met dit artikel,
présent article ne seront pas soutenus. zullen niet worden ondersteund.

Art. 7.Les organisations syndicales s'engagent à se mettre d'accord

Art. 7.De vakorganisaties verbinden zich ertoe om onderling akkoord

entre elles, éventuellement en recourant à l'initiative conciliatrice te gaan, eventueel met bemiddeling van de voorzitter van het paritair
du président de la sous-commission paritaire, pour la désignation dans subcomité, voor de aanstelling van een vakbondsafvaardiging in de
les entreprises d'une délégation syndicale, et à faire en sorte que ondernemingen, en om ervoor te zorgen dat de aangestelde
les délégués désignés soient choisis en considération de la afgevaardigden worden gekozen met inachtneming van de
représentativité dont ils devront disposer dans l'exercice de leurs representativiteit waarover zij zullen moeten beschikken bij de
fonctions, ainsi que pour leur compétence qui comporte notamment une uitoefening van hun functies, alsook voor hun bevoegdheid die onder
bonne connaissance de l'entreprise et de la branche d'activité. meer een goede kennis van de onderneming en van de bedrijfstak omvat.
Les organisations affiliées aux organisations interprofessionnelles de De organisaties die aangesloten zijn bij de interprofessionele
werknemersorganisaties die deze overeenkomst hebben ondertekend zullen
travailleurs signataires de la présente convention veilleront à ce que erop toezien dat de afgevaardigden die zijn aangesteld voor de
les délégués désignés pour les délégations syndicales, soient, dans la vakbondsafvaardigingen, voor zover mogelijk, representatief zijn voor
mesure du possible, représentatifs des différentes divisions de de verschillende afdelingen van de onderneming en dat er een evenwicht
l'entreprise et qu'il y ait un équilibre ouvriers-employés. arbeiders-bedienden is.
CHAPITRE IV. - Institution HOOFDSTUK IV. - Instelling

Art. 8.Conditions

Art. 8.Voorwaarden

Lorsqu'au moins une organisation de travailleurs signataire de la Wanneer ten minste één werknemersorganisatie die deze overeenkomst
présente convention en fait la demande au chef d'entreprise, une heeft ondertekend hiervoor een aanvraag richt tot de werkgever, kan
délégation syndicale peut être installée dans chaque établissement qui een vakbondsafvaardiging worden opgericht in elke instelling die een
occupe un certain volume d'emploi, et où les travailleurs le demandent bepaald aantal werknemers tewerkstelt, en waar de werknemers het
conformément aux alinéas suivants : vragen overeenkomstig de volgende leden :
a. La société occupe au moins un effectif de 20 travailleurs en a. De vennootschap stelt ten minste gemiddeld 20 werknemers te werk,
moyenne, calculé sur les quatre trimestres qui précèdent la date de la berekend op de vier trimesters die voorafgaan aan de datum van de
demande, hors personnel de direction tel que défini dans l'article 2 aanvraag, buiten het directiepersoneel zoals bepaald in artikel 2 van
de la présente convention. Ne sont pris en considération pour calculer
ce nombre de 20 travailleurs que les travailleurs engagés dans le deze overeenkomst. Om dit aantal van 20 werknemers te berekenen worden
cadre d'un contrat de travail à durée indéterminée d'ouvrier ou enkel de werknemers in aanmerking genomen die in dienst genomen zijn
in het kader van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur voor
d'employé. arbeiders of bedienden.
et en
b. Pour autant qu'au moins la moitié des travailleurs, à l'exclusion b. Voor zover ten minste de helft van de werknemers, met uitsluiting
du personnel de direction, en fasse la demande. Cette condition doit van het directiepersoneel, hiervoor een aanvraag indient. Deze
être vérifiée conformément à l'article 11 de la présente convention. Ne sont pris en considération pour établir la moitié des travailleurs que les travailleurs qui prestent dans le cadre d'un contrat de travail à durée indéterminée, qui sont occupés par l'entreprise depuis au moins douze mois consécutifs avant la date de la demande et qui, au moment de la demande, exercent des prestations effectives. N'entrent donc pas en ligne de compte notamment les travailleurs malades de longue durée, ceux qui bénéficient d'un crédit-temps à temps plein ou d'un congé sans solde. Ne sont donc pas pris en considération, au sens de cet article, les personnes embauchées dans le cadre d'un contrat d'étudiant, les personnes embauchées dans le cadre du remplacement d'un travailleur (contrat de remplacement), les intérimaires de moins de douze mois et le personnel de direction. voorwaarde moet worden geverifieerd overeenkomstig artikel 11 van deze overeenkomst. Enkel de werknemers die werken in het kader van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur, die sinds ten minste twaalf opeenvolgende maanden tewerkgesteld zijn door de onderneming, vóór de datum van de aanvraag en die, op het ogenblik van de aanvraag, effectieve prestaties uitoefenen worden in aanmerking genomen om de helft van de werknemers vast te stellen. Onder meer langdurig zieke werknemers, diegenen die voltijds tijdskrediet of verlof zonder wedde opnemen komen dus niet in aanmerking. De personen die worden aangeworven in het kader van een studentenovereenkomst, de personen aangeworven in het kader van de vervanging van een werknemer (vervangingsovereenkomst), uitzendkrachten voor minder dan twaalf maanden en het directiepersoneel worden dus niet in aanmerking genomen.

Art. 9.Procédure

Art. 9.Procedure

§ 1er. La ou les organisation(s) syndicale(s), représentée(s) au sein § 1. De vakorganisatie(s) vertegenwoordigd in het paritair subcomité,
de la sous-commission paritaire, qui prend/prennent une initiative en die een initiatief neemt/nemen om een vakbondsafvaardiging op te
vue d'installer une délégation syndicale, doi(ven)t avertir le richten moet(en) de voorzitter van het paritair subcomité en de andere
président de la sous-commission paritaire et les autres organisations representatieve werknemersorganisaties per aangetekende brief op de
représentatives des travailleurs de son/leur intention par lettre hoogte brengen van haar/hun intentie. De andere organisaties brengen,
recommandée. Les autres organisations informent, dans les 14 jours binnen 14 kalenderdagen, de organisatie(s) aan de oorsprong van de
calendrier, par lettre recommandée, la ou les organisation(s) à
l'origine de la demande et le président de la souscommission aanvraag en de voorzitter van het paritair subcomité ervan op de
paritaire, qu'elles prétendent au moins à un mandat. A défaut de hoogte dat zij aanspraak maken op ten minste één mandaat. Bij gebreke
réaction dans le délai mentionné, ces organisations sont censées ne van een reactie binnen de vermelde termijn worden deze organisaties
pas prétendre à une représentation. geacht om geen aanspraak te maken op een vertegenwoordiging.
§ 2. Sous peine de nullité, la demande d'institution d'une délégation § 2. Op straffe van nietigheid wordt de aanvraag tot oprichting van
syndicale est introduite auprès du chef d'entreprise au moyen d'une een vakbondsafvaardiging ingediend bij de werkgever met een
lettre recommandée commune des organisations représentatives qui gezamenlijke aangetekende brief van de representatieve organisaties
prétendent au moins à un mandat. Dans cette lettre, les organisations die aanspraak maken op ten minste één mandaat. In deze brief zullen de
syndicales concernées feront référence aux dispositions de la betrokken vakorganisaties verwijzen naar de bepalingen van de
convention collective de travail concernant le statut de la délégation collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het statuut van de
syndicale conclue au sein de la Sous-commission paritaire pour les vakbondsafvaardiging gesloten in het paritair subcomité voor de
sociétés de logement social agréées de la Région wallonne. erkende maatschappijen voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest.
Sous peine de nullité, l'employeur peut, dans un délai de 10 jours Op straffe van nietigheid kan de werkgever, binnen een termijn van 10
ouvrables qui suivent la plus prochaine réunion de l'organe de gestion werkdagen na de eerstvolgende vergadering van het bevoegde
compétent qui suit la demande citée ci-dessus, contester beheersorgaan die volgt op de hierboven vermelde aanvraag, de
l'instauration d'une délégation syndicale par lettre recommandée aux oprichting van een vakbondsafvaardiging betwisten per aangetekende
organisations syndicales qui ont introduit la demande. Une copie de ce brief aan de vakorganisaties die de aanvraag hebben ingediend. Een
courrier est envoyée également par pli recommandé au président de la kopie van deze brief wordt eveneens aangetekend verzonden naar de
sous-commission paritaire. voorzitter van het paritair subcomité.
§ 3. Tout employeur est tenu de communiquer par écrit, à la simple § 3. Elke werkgever is verplicht om schriftelijk, op eenvoudige
demande écrite d'une organisation syndicale représentative ou du
président de la sous-commission paritaire, le nombre de personnes schriftelijke vraag van een representatieve vakorganisatie of van de
occupées dans son entreprise, au plus tard dans les 14 jours voorzitter van het paritair subcomité, uiterlijk binnen 14
calendrier suivant la réception de cette demande. kalenderdagen na de ontvangst van deze aanvraag, het aantal personen
mede te delen die tewerkgesteld zijn in zijn onderneming.

Art. 10.Contestation

Art. 10.Betwisting

En cas de contestation des procédures prévues dans cette convention In geval van betwisting van de procedures waarin voorzien is in deze
collective de travail, la partie la plus diligente peut faire appel à collectieve arbeidsovereenkomst, kan de meest gerede partij een beroep
l'initiative de conciliation du président de la sous-commission doen op het verzoenend initiatief van de voorzitter van het paritair
paritaire, dans un délai de 30 jours calendrier. Toutes les parties subcomité, binnen een termijn van 30 kalenderdagen. Alle partijen
fourniront au président les données nécessaires, et il sera alors en zullen de nodige gegevens verstrekken aan de voorzitter, en hij zal
mesure de procéder aux contrôles. Les renseignements demandés doivent dan in staat zijn om de controles uit te voeren. De gevraagde
être envoyés dans les 14 jours calendrier suivant la demande au inlichtingen moeten binnen 14 kalenderdagen na de aanvraag naar de
président. Il garantira la confidentialité des renseignements fournis. voorzitter worden gestuurd. Hij zal de vertrouwelijkheid van de verstrekte inlichtingen waarborgen.

Art. 11.Vérification de la condition relative au taux de demandes

Art. 11.Verificatie van de voorwaarde betreffende het aantal

(article 8, b.) aanvragen (artikel 8, b.)
Dans un délai de 30 jours calendrier à dater de la réception de la Binnen een termijn van 30 kalenderdagen vanaf de ontvangst van de
demande d'installation, visée à l'article 9, l'employeur peut aanvraag tot oprichting, bedoeld in artikel 9, kan de werkgever per
demander, par lettre recommandée aux organisations syndicales aangetekende brief aan de aanvragende vakorganisaties en aan de
demanderesses et au président de la sous-commission paritaire, que la voorzitter van het paritair subcomité vragen dat de voorwaarde gesteld
condition posée au point b. de l'article 8 soit vérifiée. in punt b. van artikel 8 wordt geverifieerd.
Si le courrier visé à l'alinéa 1er n'est pas envoyé dans le délai Als de brief bedoeld in het eerste lid niet binnen de vastgestelde
termijn wordt verzonden, wordt de voorwaarde gesteld in punt b. van
imparti, la condition posée au point b. de l'article 8 est considérée artikel 8 als vervuld beschouwd, en mag de vakbondsafvaardiging worden opgericht.
comme remplie, et la délégation syndicale peut être installée. De verificatie waarvan sprake in het eerste lid zal erin bestaan om na
La vérification dont question dans le premier alinéa consistera à te gaan of de helft van de werknemers deze aanvraag schriftelijk
vérifier que la moitié des travailleurs soutiennent, par écrit, cette
demande par une lettre recommandée adressée au président de la ondersteunen door een aangetekende brief aan de voorzitter van het
sous-commission paritaire. paritair subcomité.
CHAPITRE V. - Composition HOOFDSTUK V. - Samenstelling

Art. 12.Nombre de délégués

Art. 12.Aantal afgevaardigden

Le nombre de membres par délégation syndicale est déterminé comme il Het aantal leden per vakbondsafvaardiging wordt bepaald zoals het
se trouve indiqué ci-après en fonction de l'effectif calculé hierna wordt aangeduid volgens de personeelsbezetting overeenkomstig
conformément à l'article 8, a. : artikel 8, a. :
- de 20 à 25 travailleurs : 1 délégué effectif + 1 délégué suppléant; - van 20 tot 25 werknemers : 1 effectieve en 1 plaatsvervangende afgevaardigde;
- de 26 à 50 travailleurs : 2 délégués effectifs + 1 délégué - van 26 tot 50 werknemers : 2 effectieve en 1 plaatsvervangende
suppléant; afgevaardigden;
- de 51 à 100 travailleurs : 3 délégués effectifs + 2 délégués - van 51 tot 100 werknemers : 3 effectieve en 2 plaatsvervangende
suppléants; afgevaardigden;
- à partir de 101 travailleurs : 4 délégués effectifs + 2 délégués - vanaf 101 werknemers : 4 effectieve + 2 plaatsvervangende
suppléants. afgevaardigden.
Un délégué suppléant n'étant amené à exercer les missions de délégué Een plaatsvervangende afgevaardigde wordt er enkel toe gebracht om de
que lorsque le mandat d'un délégué syndical effectif prend fin au opdrachten van afgevaardigde uit te oefenen wanneer het mandaat van
cours de son exercice, pour quelque raison que ce soit (à l'exception een effectieve vakbondsafgevaardigde ten einde loopt in de loop van de
uitoefening ervan, om welke reden dan ook (met uitzondering van de
de son expiration) ou en cas d'absence du délégué effectif pour un vervaldatum ervan) of in geval van afwezigheid van de effectieve
motif dont la durée est supérieure à un mois. Ceci afin d'éviter la afgevaardigde voor een reden waarvan de duur langer is dan een maand.
paralysie du fonctionnement de la société en cas d'absence de longue Dit om te voorkomen dat de werking van de vennootschap wordt verlamd
durée d'un délégué effectif. in geval van langdurige afwezigheid van een effectieve afgevaardigde.

Art. 13.Conditions pour pouvoir exercer la fonction de délégué

Art. 13.Voorwaarden voor het mogen uitoefenen van de functie van

syndical afgevaardigde
Pour pouvoir faire fonction de délégué syndical, les personnes Om de functie van vakbondsafgevaardigde te mogen uitoefenen moeten de
concernées doivent satisfaire aux conditions suivantes : betrokken personen aan de volgende voorwaarden voldoen :
1. Etre Belge ou ressortissant d'un autre état membre de l'Union 1. Belg zijn of onderdaan van een andere lidstaat van de Europese Unie
européenne ou, pour les étrangers d'autres nationalités, résider of, voor de buitenlanders van andere nationaliteiten, sinds ten minste
régulièrement en Belgique depuis au moins trois ans; drie jaar regelmatig in België verblijven;
2. Etre âgé de 21 ans accomplis le 31 décembre de l'année qui précède 2. De volle leeftijd van 21 jaar bereikt hebben op 31 december van het
la désignation; jaar dat aan de aanstelling voorafgaat;
3. Avoir été occupé en qualité de travailleur depuis au moins douze 3. Sinds ten minste twaalf opeenvolgende maanden tewerkgesteld zijn
mois consécutifs au sein de l'entreprise et avoir fourni, à ce titre, geweest als werknemer in de onderneming en, in die hoedanigheid,
des prestations effectives et complètes au cours de cette période; effectieve en volledige prestaties hebben geleverd in de loop van deze
4. Etre proposé par l'une des organisations syndicales signataires de periode; 4. Worden voorgesteld door één van de vakorganisaties die de
la convention; overeenkomst hebben ondertekend;
5. Ne pas être en période de préavis au moment de sa désignation; 5. Niet in vooropzeg zijn op het ogenblik van de aanstelling;
6. Ne pas avoir atteint l'âge de la retraite au moment de sa 6. De pensioenleeftijd niet hebben bereikt op het ogenblik van de
désignation; aanstelling;
7. Travailler au minimum à mi-temps; 7. Ten minste halftijds werken;
8. Etre affilié à l'organisation syndicale, signataire de la présente 8. Aangesloten zijn bij de vakorganisatie die deze overeenkomst heeft
convention, qui présente la candidature; ondertekend, die de kandidatuur voorstelt;
9. Ne pas faire partie du personnel de direction tel que défini dans 9. Geen deel uitmaken van het directiepersoneel zoals bepaald in
l'article 2. artikel 2.

Art. 14.Désignation

Art. 14.Aanstelling

Les organisations syndicales concernées envoient à l'employeur un De betrokken vakorganisaties verzenden aan de werkgever een
courrier recommandé commun reprenant soit la composition de l'ensemble gezamenlijke aangetekende brief met vermelding van ofwel de
de la délégation syndicale, soit la répartition des mandats entre samenstelling van de gehele vakbondsafvaardiging, ofwel de onderlinge
elles, chacune des organisations nommant par la suite ses délégués par verdeling van de mandaten, waarbij elke organisatie vervolgens haar
courrier recommandé à l'employeur. afgevaardigden benoemt per aangetekende brief aan de werkgever.
L'employeur peut toujours s'opposer, pour des motifs sérieux, à la De werkgever zal zich steeds mogen verzetten om ernstige redenen tegen
désignation ou au maintien d'un délégué. Dans le premier cas, de aanstelling of het behoud van een afgevaardigde. In het eerste
l'employeur fait connaître aux organisations professionnelles des geval maakt de werkgever aan de betrokken professionele
travailleurs en cause ses motifs d'opposition dans les 15 jours werknemersorganisaties zijn bezwaargronden bekend binnen 15 werkdagen
ouvrables qui suivent la réception de l'envoi recommandé qui annonce na de ontvangst van de aangetekende brief waarin de samenstelling van
la composition de la délégation syndicale. de vakbondsafvaardiging wordt aangekondigd.
En cas de désaccord entre les parties, la question est soumise au Ingeval tussen de partijen geen akkoord bereikt is, wordt de zaak aan
bureau de conciliation de la souscommission paritaire, qui la het verzoeningsbureau van het paritair subcomité voorgelegd, dat ter
tranchera après avoir entendu les parties, éventuellement assistées zake beslist na de partijen, eventueel bijgestaan door hun raadgever,
d'un conseil. te hebben gehoord.
CHAPITRE VI. - Mandat HOOFDSTUK VI. - Mandaat

Art. 15.Durée

Art. 15.Duur

Le mandat de délégué est d'une durée de 4 ans et est tacitement Het mandaat van afgevaardigde duurt 4 jaar en kan stilzwijgend worden
reconductible; il débute le jour de l'envoi du recommandé commun de verlengd; het begint op de dag van het versturen van de
désignation ou de répartition dont question à l'article 14. gemeenschappelijke aangetekende aanstellings- of verdelingsbrief waarvan sprake in artikel 14.

Art. 16.Le mandat de délégué syndical ne peut entraîner ni préjudice

Art. 16.Het mandaat van de vakbondsafgevaardigde mag geen aanleiding

ni avantages spéciaux pour celui qui l'exerce. geven tot enig nadeel of speciale voordelen voor diegene die het uitoefent.

Art. 17.Fin

Art. 17.Einde

Le mandat d'un délégué syndical prend fin : Het mandaat van vakbondsafgevaardigde loopt ten einde :
- en cas de non-renouvellement; - in geval van niet-vernieuwing;
- lorsque le délégué cesse de faire partie du personnel de - wanneer de afgevaardigde geen deel meer uitmaakt van het personeel
l'entreprise; van de onderneming;
- par démission du délégué de son mandat, signifiée par écrit à - door ontslag van de afgevaardigde uit zijn mandaat, schriftelijk
l'employeur; betekend aan de werkgever;
- lorsque le délégué cesse de faire partie de l'organisation syndicale - wanneer de afgevaardigde geen deel meer uitmaakt van de
dont il était membre et qui a présenté sa candidature; vakorganisatie waarvan hij lid was en die zijn kandidatuur heeft
- dès que le travailleur appartient au personnel de direction; voorgesteld; - zodra de werknemer tot het directiepersoneel behoort;
- en cas de décès; - in geval van overlijden;
- lorsque les conditions énoncées à l'article 13 ne sont plus réunies; - wanneer de voorwaarden uiteengezet in artikel 13 niet meer vervuld zijn;
- à la requête de l'organisation de travailleurs qui a présenté la - op verzoek van de werknemersorganisatie die de kandidatuur van de
candidature du délégué. afgevaardigde heeft ingediend.
Si le mandat d'un délégué syndical prend fin au cours de son exercice, Als het mandaat van een vakbondsafgevaardigde ten einde loopt in de
pour quelque raison que ce soit (à l'exception de son expiration), le loop van de uitoefening ervan, om gelijk welke reden (met uitzondering
délégué suppléant achèvera le mandat en qualité de délégué effectif. van de vervaldatum ervan), zal de plaatsvervangende afgevaardigde het
Si le mandat d'un délégué syndical prend fin au cours de son exercice, mandaat beëindigen in de hoedanigheid van effectieve afgevaardigde.
pour quelque raison que ce soit (à l'exception de son expiration), et Als het mandaat van een vakbondsafgevaardigde ten einde loopt in de
loop van de uitoefening ervan, om gelijk welke reden (met uitzondering
en l'absence d'un délégué suppléant, l'organisation de travailleurs à van de vervaldatum ervan) en bij gebreke van een plaatsvervangend
laquelle ce délégué appartient a le droit de désigner la personne qui afgevaardigde, heeft de werknemersorganisatie waartoe deze
afgevaardigde behoort het recht om de persoon aan te stellen die het
achèvera le mandat. mandaat zal beëindigen.
CHAPITRE VII. - Renouvellement de la délégation HOOFDSTUK VII. - Vernieuwing van de afvaardiging

Art. 18.Evolution du nombre de travailleurs

Art. 18.Evolutie van het aantal werknemers

§ 1er. En cas d'évolution du nombre de travailleurs ayant une § 1. In geval van evolutie van het aantal werknemers die een invloed
influence sur le nombre de délégués, la partie la plus diligente peut hebben op het aantal afgevaardigden, kan de meest gerede partij een
demander une adaptation du nombre de mandats ou une suppression de la aanpassing vragen van het aantal mandaten of de afschaffing van de
délégation syndicale. vakbondsafvaardiging.
Celle-ci sera prise en compte lors du renouvellement le plus proche Deze zal in rekening worden genomen bij de eerstvolgende vernieuwing
des mandats. van de mandaten.
§ 2. En cas de suppression de la délégation syndicale, l'employeur § 2. In geval van afschaffing van de vakbondsafvaardiging moet de
doit informer les organisations syndicales concernées, par recommandé, werkgever de betrokken vakorganisaties ten vroegste 6 maanden en
au plus tôt 6 mois et au plus tard 3 mois avant le terme des mandats uiterlijk 3 maanden voor het einde van de mandaten per aangetekende
en fournissant les éléments de calcul. Les organisations concernées brief op de hoogte brengen en hierbij de elementen van de berekening
verstrekken. De betrokken organisaties beschikken over een termijn van
disposent d'un délai de 30 jours calendrier pour saisir le président 30 kalenderdagen om de voorzitter van het paritair subcomité op de
de la sous-commission paritaire. hoogte te brengen.

Art. 19.§ 1er. Au plus tôt 6 mois, et au plus tard 3 mois avant

Art. 19.§ 1. Ten vroegste 6 maanden, en uiterlijk 3 maanden voor het

l'échéance des mandats, l'employeur le signale par lettre recommandée verstrijken van de mandaten, deelt de werkgever het per aangetekende
aux organisations syndicales qui ont désigné un délégué syndical, brief aan de vakorganisaties die een vakbondsafgevaardigde hebben
ainsi qu'à l'organisation syndicale qui n'est jusque-là pas aangesteld mede, alsook aan de vakorganisatie(s) die tot nu toe niet
représentée, mais qui a fait savoir, par lettre recommandée à vertegenwoordigd is/zijn, maar die per aangetekende brief aan de
l'employeur, avec copie aux autres organisations, qu'elle était werkgever, met kopie aan de andere organisaties, hebben laten weten
demanderesse de participer à la délégation syndicale lors du dat zij vragende partij was/waren om deel te nemen aan de
renouvellement des mandats. vakbondsafvaardiging bij de vernieuwing van de mandaten.
§ 2. Dans un délai de 3 mois à dater de cette notification, et au plus § 2. Binnen een termijn van 3 maanden vanaf deze kennisgeving, en
tard le jour qui précède la date d'échéance des mandats, les uiterlijk op de dag die voorafgaat aan de vervaldatum van de mandaten,
organisations syndicales peuvent désigner la nouvelle composition de kunnen de vakorganisaties de nieuwe samenstelling van de
la délégation syndicale, dans les formes et la méthode prévues à vakbondsafvaardiging aangeven, in de vormen en de methode bepaald in
l'article 14 de la présente convention collective de travail. Les artikel 14 van deze collectieve arbeidsovereenkomst. De mandaten
mandats prennent cours le lendemain de la date d'échéance des vangen aan de dag na de vervaldatum van de vorige mandaten.
précédents. § 3. A défaut de notification de la part de l'employeur, et si aucune § 3. Bij gebreke van kennisgeving vanwege de werkgever, en als geen
organisation syndicale non représentée n'a fait la demande de enkele niet vertegenwoordigde vakorganisatie de aanvraag heeft gedaan
participer à la délégation syndicale lors du renouvellement, om deel te nemen aan de vakbondsafvaardiging bij de vernieuwing,
conformément au § 1er, les mandats sont reconduits pour une nouvelle overeenkomstig § 1, worden de mandaten verlengd voor een nieuwe duur
durée de 4 ans tacitement reconductible. van 4 jaar die stilzwijgend kan worden verlengd.
CHAPITRE VIII. - Missions de la délégation syndicale HOOFDSTUK VIII. - Opdrachten van de vakbondsafvaardiging

Art. 20.§ 1er. Les membres de la délégation syndicale disposeront du

Art. 20.§ 1. De leden van de vakbondsafvaardiging zullen over de tijd

temps et des facilités strictement nécessaires pour l'exercice en de faciliteiten beschikken die strikt noodzakelijk zijn voor de
collectif ou individuel des missions et activités syndicales prévues collectieve of individuele uitoefening van de vakbondsopdrachten en
au paragraphe 2. Ces missions syndicales sont rémunérées comme temps -activiteiten waarin voorzien is in paragraaf 2. Deze
vakbondsopdrachten worden betaald als arbeidstijd. In het vooruitzicht
de travail. En vue de l'utilisation de ce temps et de ces facilités, van het gebruik van deze tijd en mogelijkheden, verwittigen de leden
les membres de la délégation syndicale doivent informer au préalable van de vakbondsafvaardiging de werkgever voorafgaandelijk en waken
l'employeur et veiller de commun accord avec lui à ce que cette erover, in gemeenschappelijk overleg met hem, dat dit gebruik de goede
utilisation ne perturbe pas la bonne marche des services de l'entreprise. werking van de diensten van de onderneming niet in het gedrang brengt.
En cas de désaccord, l'employeur en informe l'organisation syndicale In geval van onenigheid brengt de werkgever de betrokken
concernée, en motivant sa position. vakorganisatie hiervan op de hoogte, en motiveert hij zijn standpunt.
§ 2. Plus concrètement, les missions et activités syndicales § 2. Concreter, bestaan de vakbondsopdrachten en -activiteiten onder
consistent, entre autres, à : andere in :
- négocier les conventions collectives de travail et les accords - het onderhandelen over de collectieve arbeidsovereenkomsten en de
collectifs au sein de l'entreprise; collectieve akkoorden in de onderneming;
- s'occuper des conflits collectifs et individuels entre employeur et - zich bezighouden met de collectieve en individuele conflicten tussen
travailleurs et dans cette optique, veiller à l'application de la werkgever en de werknemers en in deze optiek, toezien op de toepassing
législation sociale dans l'entreprise, des conventions collectives de van de sociale wetgeving in de onderneming, van de collectieve
travail, du règlement de travail et des contrats individuels de arbeidsovereenkomsten, van het arbeidsreglement en van de individuele
travail; arbeidsovereenkomsten;
- assister les travailleurs dans leurs relations de travail; - de werknemers bijstaan in hun arbeidsrelaties;
- veiller au respect des principes généraux tels que mentionnés aux - toezien op de naleving van de algemene principes zoals vermeld in de
articles 3 à 7 de la présente convention collective de travail. artikelen 3 tot 7 van deze collectieve arbeidsovereenkomst.
§ 3. L'entreprise donne à la délégation syndicale l'usage d'un local - § 3. De onderneming geeft aan de vakbondsafvaardiging het gebruik van
soit en permanence, soit occasionnellement - afin de lui permettre de een lokaal - ofwel permanent, ofwel occasioneel - zodat zij haar
remplir adéquatement sa mission. opdracht adequaat kan vervullen.
§ 4. Le chef d'entreprise ou son représentant recevra la délégation § 4. De werkgever of zijn vertegenwoordiger zal de
syndicale le plus rapidement possible, au plus tard dans les 14 jours vakbondsafvaardiging zo snel mogelijk ontvangen, uiterlijk binnen 14
ouvrables suivant l'introduction de la demande. Cette rencontre lui werkdagen na de indiening van de aanvraag. Deze ontmoeting zal worden
sera accordée à l'occasion de tout litige concernant : toegekend ter gelegenheid van elk geschil betreffende :
a) les atteintes aux principes fondamentaux énoncés aux articles 2 à 5 a) de inbreuken op de fundamentele principes uiteengezet in de
de la convention collective de travail du 24 mai 1971 du Conseil artikelen 2 tot 5 van de collectieve arbeidsovereenkomst van 24 mei
national du Travail concernant le statut des délégations syndicales du 1971 van de Nationale Arbeidsraad betreffende het statuut van de
personnel des entreprises; vakbondsafvaardigingen van het personeel van de ondernemingen;
b) l'application de la législation sociale, des règlements de travail, b) de toepassing van de sociale wetgeving, van de arbeidsreglementen,
des conventions collectives et des contrats individuels de travail; van de collectieve arbeidsovereenkomsten, en de individuele arbeidsovereenkomsten;
c) les relations de travail. c) de arbeidsverhoudingen.
§ 5. La délégation syndicale, plénière ou partielle, se réunit avec § 5. De vakbondsafvaardiging, voltallig of gedeeltelijk, komt met de
l'employeur pendant les heures normales de travail. Le temps consacré werkgever samen gedurende de normale werkuren. De tijd die wordt
aux réunions de la délégation syndicale avec l'employeur est considéré besteed aan de vergaderingen van de vakbondsafvaardiging met de
comme prestation de travail et est rétribué comme tel. Toutefois, le werkgever wordt als arbeidsprestatie beschouwd en wordt als dusdanig
temps de réunion qui dépasse les heures normales de travail ne donne vergoed. De vergadertijd die de normale werkuren overschrijdt geeft
pas lieu à un sursalaire. echter geen aanleiding tot een overloon.
§ 6. La délégation syndicale peut, en vue de préparer les réunions § 6. De vakbondsafvaardiging mag bijeenkomen binnen de onderneming met
avec l'employeur, se réunir à l'intérieur de l'entreprise moyennant het voorafgaand akkoord van de werkgever, om de vergaderingen met de
l'accord préalable de l'employeur. Ces réunions préparatoires sont à werkgever voor te bereiden. Deze voorbereidende vergaderingen moeten
considérer comme des missions et activités syndicales au sens du als vakbondsopdrachten en -activiteiten worden beschouwd in de zin van
présent article. dit artikel.

Art. 21.Information et consultation du personnel

Art. 21.Informatie en raadpleging van het personeel

§ 1er. La délégation syndicale pourra, sans que cela puisse perturber § 1. De vakbondsafvaardiging kan, zonder dat dit de arbeidsorganisatie
l'organisation du travail, notamment pendant les heures de repos, mag verstoren, onder meer tijdens de rusturen, mondeling of
procéder oralement ou par écrit en ce compris par voie électronique, à schriftelijk en ook elektronisch alle nuttige mededelingen doen aan
toutes communications utiles au personnel. Ces communications devront het personeel. Deze mededelingen moeten van professionele of van
avoir un caractère professionnel ou syndical. syndicale aard zijn.
§ 2. La délégation syndicale doit disposer du temps et des facilités § 2. De vakbondsafvaardiging moet over de nodige tijd en faciliteiten
nécessaires pour informer convenablement le personnel des événements beschikken om het personeel behoorlijk op de hoogte te brengen van de
importants de nature professionnelle ou syndicale. belangrijke evenementen van professionele of syndicale aard.
§ 3. Des réunions d'information du personnel de l'entreprise pourront § 3. Informatievergaderingen voor het personeel van de onderneming
être organisées par la délégation syndicale sur les lieux du travail zullen kunnen georganiseerd worden door de vakbondsafvaardiging op de
et pendant les heures de travail, moyennant l'accord de l'employeur, arbeidsplaatsen en tijdens de werkuren, met het akkoord van de
après une demande motivée des organisations syndicales adressée au werkgever, na een gemotiveerde aanvraag van de vakorganisaties die
minimum 7 jours calendrier avant la date souhaitée de la réunion. minimaal 7 kalenderdagen vóór de gewenste datum van de vergadering
L'employeur ne pourra refuser arbitrairement cet accord. wordt verzonden. De werkgever kan dit akkoord niet willekeurig

Art. 22.Rôle de la délégation syndicale en cas d'inexistence de

weigeren.

Art. 22.Rol van de vakbondsafvaardiging wanneer er geen

conseil d'entreprise et/ou de CPPT ondernemingsraad en/of CPBW bestaat
En cas d'inexistence du conseil d'entreprise, la délégation syndicale Bij ontstentenis van een ondernemingsraad, zal de vakbondsafvaardiging
pourra assumer les tâches, droits et missions qui sont confiés à ce de taken, rechten en opdrachten kunnen uitoefenen die aan deze raad
conseil aux articles 4, 5, 6, 7 et 11 de la convention collective de worden toegekend in de artikelen 4, 5, 6, 7 en 11 van de collectieve
travail n° 9 du 9 mars 1972, conclue au sein du Conseil national du arbeidsovereenkomst nr. 9 die op 9 maart 1972 in de Nationale
Travail, coordonnant les accords nationaux et les conventions Arbeidsraad werd gesloten betreffende de coördinatie van de nationale
collectives de travail relatifs aux conseils d'entreprise, conclus au akkoorden en collectieve arbeidsovereenkomsten betreffende de
sein du Conseil national du Travail. ondernemingsraden die in de Nationale Arbeidsraad werden gesloten.
En cas d'inexistence du comité pour la prévention et la protection au Bij ontstentenis van een comité voor preventie en bescherming op het
travail, la délégation syndicale assumera les tâches confiées à ce werk, zal de vakbondsafvaardiging taken op zich nemen die aan dit
comité en vertu des articles 65 et suivants de la loi du 4 août 1996 comité worden toevertrouwd krachtens de artikelen 65 en volgende van
relative au bien-être des travailleurs lors de l'exécution de leur de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers
travail. bij de uitoefening van hun werk.
CHAPITRE IX. - Règlement des différends HOOFDSTUK IX. - Afhandelen van geschillen

Art. 23.§ 1er. Lorsqu'un différend surgit au sein de l'entreprise

Art. 23.§ 1. Wanneer een geschil ontstaat binnen de onderneming met

avec la direction, la délégation syndicale utilise tous les moyens de directie, gebruikt de vakbondsafvaardiging alle mogelijke middelen
possibles pour régler ce différend par la négociation. om dit geschil op te lossen door te onderhandelen.
§ 2. Lorsque l'intervention d'une délégation syndicale n'a pas permis § 2. Wanneer de bemiddeling van een vakbondsafvaardiging niet heeft
d'aboutir à un accord avec l'employeur pour le règlement d'un mogelijk gemaakt om tot een akkoord te komen met de werkgever voor het
différend, les délégués peuvent faire appel aux représentants oplossen van een geschil, kunnen de afgevaardigden een beroep doen op
permanents de leurs organisations syndicales pour continuer l'examen de permanente vertegenwoordigers van hun vakorganisaties om het
de l'affaire. Dans cette éventualité, l'employeur peut se faire onderzoek van de zaak voort te zetten. In dit geval kan de werkgever
assister de représentants de son organisation professionnelle. zich laten bijstaan door vertegenwoordigers van zijn beroepsorganisatie.
§ 3. Après épuisement des moyens de négociation, la délégation § 3. Nadat gebruik werd gemaakt van de onderhandelingsmiddelen mag de
syndicale peut faire porter le différend devant le bureau de vakbondsafvaardiging het geschil voor het verzoeningsbureau laten
conciliation de la Sous-commission paritaire pour les sociétés de brengen van het Paritair Subcomité voor de erkende maatschappijen voor
logement social agréées de la Région wallonne (SCP 339.02). sociale huisvesting van het Waalse Gewest (PSC 339.02).
Tout recours au bureau de conciliation doit se faire par
l'intermédiaire d'un membre de la Sous-commission paritaire pour les Elk beroep op het verzoeningsbureau moet gebeuren door toedoen van een
sociétés de logement social agréées de la Région wallonne (SCP lid van het Paritair Subcomité voor de erkende maatschappijen voor
339.02). sociale huisvesting van het Waalse Gewest (PSC 339.02).
§ 4. Un préavis de grève ne peut être notifié que par courrier § 4. Een stakingsaanzegging mag enkel worden betekend per aangetekende
recommandé ou par courriel valablement authentifié et après que le brief of per geldig geauthentiseerde mail en nadat het
bureau de conciliation se soit prononcé. verzoeningsbureau zich heeft uitgesproken.
Le préavis de grève aura une durée d'au moins 14 jours calendrier et De stakingsaanzegging zal ten minste 14 kalenderdagen duren en zal
commencera à courir le jour suivant la notification. beginnen te lopen op de dag na de kennisgeving.
CHAPITRE X. - Statut des délégués HOOFDSTUK X. - Statuut van de afgevaardigden

Art. 24.Formation syndicale

Art. 24.Vakbondsopleiding

§ 1er. Chaque délégué syndical peut consacrer maximum trois jours par § 1. Elke vakbondsafgevaardigde mag maximaal drie dagen per jaar aan
an à la formation syndicale, à des moments coïncidant avec les
horaires normaux de travail, pour autant que cela ne perturbe pas la de vakbondsopleiding besteden, op momenten die samenvallen met de
bonne marche des services de l'entreprise. Les organisations normale arbeidsuren, voor zover dit de goede werking van de diensten
syndicales sont tenues d'en avertir la direction le plus vite possible van de onderneming niet verstoort. De vakorganisaties zijn verplicht
et au plus tard 1 semaine à l'avance. om de directie hiervan zo vlug mogelijk en uiterlijk 1 week tevoren op
Par dérogation à la limite de trois jours prévue à l'alinéa précédent, de hoogte te brengen. In afwijking van de grens van drie dagen waarin voorzien is in het
les nouveaux délégués syndicaux peuvent, au cours des deux premières vorige lid mogen de nieuwe vakbondsafgevaardigden, in de loop van de
années de leur mandat, consacrer maximum cinq jours par an à la eerste twee jaren van hun mandaat, maximaal vijf dagen per jaar aan de
vakbondsopleiding besteden, onder dezelfde voorwaarden als die waarin
formation syndicale, aux mêmes conditions que celles prévues dans voorzien is in het vorige lid. De nieuwe afgevaardigden, in de zin van
l'alinéa précédent. Les nouveaux délégués, au sens de cet article, dit artikel, zijn de afgevaardigden die hun eerste mandaat van
sont les délégués qui assument leur premier mandat de délégué. Cela ne afgevaardigde aannemen. Dit heeft dus geen betrekking op de
vise donc pas les délégués dont le mandat est (tacitement) reconduit. afgevaardigden van wie het mandaat (stilzwijgend) wordt verlengd.
§ 2. Plus concrètement, il s'agit du temps consacré aux activités § 2. Concreter gaat het over de tijd besteed aan de
syndicales qui ne sont pas en rapport avec l'entreprise et visant au vakbondsactiviteiten die geen verband houden met de onderneming en die
perfectionnement des connaissances économiques, sociales et techniques gericht zijn op de vervolmaking van de economische, sociale en
des délégués, dans leur rôle de représentant des travailleurs. technische kennis van de afgevaardigden, in hun rol van
Conformément au paragraphe précédent, ces activités et leur contenu vertegenwoordiger van de werknemers. Overeenkomstig de vorige
doivent être portés à la connaissance de l'employeur le plus vite paragraaf moeten deze activiteiten en de inhoud ervan zo vlug mogelijk
possible et au plus tard 1 semaine à l'avance. La participation à ce ter kennis van de werkgever worden gebracht en uiterlijk 1 week
genre d'activités doit être justifiée au moyen d'une attestation de tevoren. De deelname aan dit soort activiteiten moet worden
l'organisation syndicale concernée. Dans cette optique, les délégués gerechtvaardigd door middel van een attest van de betrokken
peuvent participer à des réunions ou formations sectorielles, vakorganisatie. In deze optiek mogen de afgevaardigden deelnemen aan
interprofessionnelles, européennes ou internationales organisées par vergaderingen of sectorale, interprofessionele, Europese of
les confédérations syndicales signataires ou leurs centrales internationale opleidingen georganiseerd door de ondertekenende
professionnelles. vakbondsconfederaties of hun beroepscentrales.
Ces périodes sont rémunérées comme du temps de travail. Deze periodes worden betaald als arbeidstijd.
§ 3. En cas de refus de l'employeur, la partie la plus diligente a la § 3. In geval van weigering van de werkgever, heeft de meest gerede
faculté de soumettre le cas à l'appréciation du bureau de conciliation partij de mogelijkheid het geval aan het oordeel van het
de la sous-commission paritaire. verzoeningsbureau van het paritair subcomité voor te leggen.

Art. 25.Protection des délégués syndicaux contre le licenciement

Art. 25.Bescherming van de vakbondsafgevaardigden tegen ontslag

§ 1er. Les membres effectifs de la délégation syndicale ne peuvent pas § 1. De leden van de vakbondsafvaardiging mogen niet worden ontslagen
être licenciés pour des motifs inhérents à l'exercice de leur mandat. om redenen die inherent zijn aan de uitoefening van hun mandaat.
Les délégués suppléants bénéficient uniquement de cette protection De plaatsvervangende afgevaardigden genieten deze bescherming enkel
pour la période au cours de laquelle ils remplacent un membre effectif et exercent effectivement un mandat. Le délégué syndical peut être licencié comme tout autre travailleur pour des raisons économiques ou techniques ou pour des raisons personnelles qui ne sont pas en rapport avec son activité syndicale. § 2. L'employeur qui envisage de licencier un délégué syndical, pour quelque motif que ce soit, sauf pour motif grave, en informe préalablement la délégation syndicale ainsi que l'organisation syndicale qui a présenté la candidature de ce délégué. Cette information se fera par lettre recommandée sortant ses effets le voor de periode in de loop waarvan zij een effectief lid vervangen en effectief een mandaat uitoefenen. De vakbondsafgevaardigde mag worden ontslagen zoals elke andere werknemer om economische of technische redenen of om persoonlijke redenen die geen verband houden met zijn vakbondsactiviteit. § 2. De werkgever die van plan is om een vakbondsafgevaardigde om gelijk welke reden, met uitzondering van dringende reden, te ontslaan, verwittigt voorafgaandelijk de vakbondsafvaardiging evenals de vakorganisatie die de kandidatuur van deze afgevaardigde heeft voorgedragen. Deze verwittiging gebeurt bij aangetekend schrijven dat uitwerking
troisième jour ouvrable suivant la date de son expédition. heeft op de derde werkdag die volgt op de datum van de verzending.
§ 3. L'organisation syndicale intéressée dispose d'un délai de sept § 3. De betrokken vakorganisatie beschikt over een termijn van zeven
jours calendrier pour notifier son refus d'admettre la validité du kalenderdagen om mee te delen dat zij de geldigheid van het
licenciement envisagé. Cette notification se fera par lettre voorgenomen ontslag weigert te aanvaarden. Deze kennisgeving gebeurt
recommandée. bij aangetekend schrijven.
La période de sept jours débute le jour de l'expédition de la lettre De periode van zeven dagen vangt aan op de dag van de verzending van
recommandée par l'employeur. de aangetekende brief door de werkgever.
L'absence de réaction de l'organisation syndicale est à considérer Het uitblijven van reactie van de vakorganisatie moet worden beschouwd
comme une non-contestation du licenciement envisagé. als een aanvaarding van de geldigheid van het voorgenomen ontslag.
§ 4. Si l'organisation syndicale refuse d'admettre la validité du § 4. Indien de vakorganisatie weigert de geldigheid van het
licenciement envisagé, la partie la plus diligente a la faculté de voorgenomen ontslag te aanvaarden, heeft de meest gerede partij de
soumettre le cas à l'appréciation du bureau de conciliation de la mogelijkheid het geval aan het oordeel van het verzoeningsbureau van
sous-commission paritaire; l'exécution de la mesure de licenciement ne het paritair subcomité voor te leggen; de maatregel tot ontslag mag
pourra intervenir pendant la durée de cette procédure. niet worden uitgevoerd tijdens de duur van deze procedure.
§ 5. Si le bureau de conciliation n'a pu arriver à une décision § 5. Indien het verzoeningsbureau tot geen eenparige beslissingen is
unanime dans les trente jours calendrier de la demande d'intervention, kunnen komen binnen dertig dagen na de aanvraag tot bemiddeling, wordt
le litige concernant la validité des motifs invoqués par l'employeur het geschil betreffende de geldigheid van de redenen die door de
pour justifier le licenciement sera soumis au tribunal du travail. werkgever worden ingeroepen om het ontslag te verantwoorden, aan de
arbeidsrechtbank voorgelegd.

Art. 26.Licenciement pour motif grave

Art. 26.Ontslag om dringende reden

En cas de licenciement d'un délégué syndical pour motif grave, la In geval van ontslag van een vakbondsafgevaardigde om dringende reden,
délégation syndicale ainsi que l'organisation syndicale qui l'a moeten de vakbondsafvaardiging alsook de vakorganisatie die hem heeft
proposé, doivent en être informées immédiatement. voorgesteld hiervan onmiddellijk op de hoogte worden gebracht.

Art. 27.Indemnité

Art. 27.Vergoeding

Si l'employeur licencie un délégué syndical sans respecter l'article
25 de la présente convention collective de travail, le délégué Als de werkgever een vakbondsafgevaardigde ontslaat zonder artikel 25
syndical a droit à une indemnité forfaitaire. van deze collectieve arbeidsovereenkomst na te leven, heeft de
L'indemnité forfaitaire est due par l'employeur dans les cas suivants vakbondsafgevaardigde recht op een forfaitaire vergoeding.
Een forfaitaire vergoeding is door de werkgever verschuldigd in de
: volgende gevallen :
1° s'il licencie un délégué syndical sans respecter la procédure 1° indien hij een vakbondsafgevaardigde ontslaat zonder de procedure
prévue à l'article 25 ci-dessus; te eerbiedigen waarin voorzien is bij artikel 25 hierboven;
2° si, au terme de cette procédure, la validité des motifs du 2° als, op het einde van deze procedure, de geldigheid van de redenen
licenciement au regard de la disposition de l'article 25 ci-dessus, voor ontslag, ten aanzien van artikel 25 hierboven, niet erkend wordt
n'est pas reconnue par le bureau de conciliation ou par le tribunal du travail; door het verzoeningsbureau of door de arbeidsrechtbank;
3° si l'employeur a licencié le délégué pour motif grave et que le 3° indien de werkgever de afgevaardigde heeft ontslagen wegens
tribunal du travail a déclaré le licenciement non fondé; dringende reden en de arbeidsrechtbank het ontslag ongegrond heeft
4° si le contrat de travail a pris fin en raison d'une faute grave de verklaard; 4° indien de arbeidsovereenkomst werd beëindigd wegens zware fout van
l'employeur, qui constitue pour le délégué un motif de résiliation de werkgever die voor de afgevaardigde een reden is tot onmiddellijke
immédiate du contrat. beëindiging van de overeenkomst.
L'indemnité forfaitaire est égale à la rémunération brute d'un an, De forfaitaire vergoeding is gelijk aan het brutoloon van een jaar,
sans préjudice de l'application des articles 37 et suivants de la loi onverminderd de toepassing van de artikelen 37 en volgende van de wet
du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail. van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.
Cette indemnité forfaitaire n'est pas due lorsque le délégué syndical Deze forfaitaire vergoeding is niet verschuldigd wanneer de
vakbondsafgevaardigde een vergoeding geniet waarin voorzien is bij
bénéficie de l'indemnité prévue par l'article 16 de la loi du 19 mars artikel 16 van de wet van 19 maart 1991 houdende de bijzondere
1991 portant un régime de licenciement particulier pour les délégués ontslagregeling voor de personeelsafgevaardigden in de
du personnel aux conseils d'entreprise et aux comités de sécurité, ondernemingsraden en in de comités voor veiligheid, gezondheid en
d'hygiène et d'embellissement des lieux de travail, ainsi que pour les verfraaiing van de werkplaatsen alsmede voor de
candidats-délégués du personnel. kandidaat-personeelsafge-vaardigden.
CHAPITRE XI. - Disposition transitoire HOOFDSTUK XI. - Overgangsbepaling

Art. 28.§ 1er. Les conventions collectives de travail d'entreprise

Art. 28.§ 1. De ondernemings-collectieve arbeidsovereenkomsten

relatives à la délégation syndicale existant, à la date d'entrée en betreffende de vakbondsafvaardiging die bestaan op de datum van
vigueur de la présente convention collective de travail, au sein des inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst, binnen de
sociétés de logement social, resteront d'application. maatschappijen voor sociale huisvesting, zullen van toepassing
§ 2. Il est possible de créer une délégation syndicale dans une blijven. § 2. Het is mogelijk om een vakbondsafvaardiging op te richten in een
société de logement social agréée de la Région wallonne où il existe erkende maatschappij voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest
un accord en ce sens entre ladite société et les travailleurs qu'elle waar een akkoord in die zin bestaat tussen de genoemde maatschappij en
occupe, même si la société ne se trouve pas dans les conditions de werknemers die zij tewerkstelt, zelfs als de maatschappij zich niet
déterminées par la présente convention collective de travail in de voorwaarden bevindt die bepaald zijn door deze sectorale
sectorielle. Il appartiendra alors aux parties de déterminer les collectieve arbeidsovereenkomst. Het zal dan aan de partijen zijn om
missions et les modalités de fonctionnement de la délégation de opdrachten en de werkingsmodaliteiten van de vakbondsafvaardiging
syndicale. te bepalen.
CHAPITRE XII. - Dispositions finales HOOFDSTUK XII. - Slotbepalingen

Art. 29.Contestation

Art. 29.Betwisting

En cas de contestation, les parties déclarent être d'accord pour faire In geval van betwisting verklaren de partijen akkoord te gaan om
appel exclusivement au président de la Sous-commission paritaire pour uitsluitend een beroep te doen op de voorzitter van het Paritair
les sociétés de logement social agréées de la Région wallonne. Subcomité voor de erkende maatschappijen voor sociale huisvesting van
het Waalse Gewest.

Art. 30.Entrée en vigueur

Art. 30.Inwerkingtreding

Cette convention collective de travail entre en vigueur le 27 octobre 2021. Elle est conclue pour une durée indéterminée.

Art. 31.Dénonciation La présente convention collective peut être dénoncée par chacune des parties contractantes, moyennant un préavis de six mois, notifié par lettre recommandée à la poste, adressée à toutes les parties ainsi qu'au président de la Sous-commission paritaire pour les sociétés de logement social agréées de la Région wallonne. L'organisation qui prend l'initiative de la dénonciation doit en indiquer les motifs et déposer simultanément des propositions d'amendement que les autres organisations signataires s'engagent à discuter au sein de la sous-commission paritaire, dans un délai d'un mois de leur réception. Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 23 janvier 2022. Le Ministre du Travail,

Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 27 oktober 2021. Ze wordt gesloten voor onbepaalde duur.

Art. 31.Opzegging Deze collectieve overeenkomst kan worden opgezegd door elke partij die ze heeft gesloten met een opzeggingstermijn van zes maanden, betekend per ter post aangetekende brief, gericht aan alle partijen alsook aan de voorzitter van het Paritair Subcomité voor de erkende maatschappijen voor sociale huisvesting van het Waalse Gewest. De organisatie die daartoe het initiatief neemt, verbindt er zich toe de redenen van haar opzegging bekend te maken en gelijktijdig amendementsvoorstellen in te dienen waarvoor de ondertekenende organisaties de verbintenis aangaan deze binnen de maand na ontvangst in het paritair subcomité te bespreken. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 23 januari 2022. De Minister van Werk,

P.-Y. DERMAGNE P.-Y. DERMAGNE
^