Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 20/07/1998
← Retour vers "Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 9 juillet 1997, conclue au sein de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés, coordonnant des conventions collectives de travail concernant le statut de la délégation syndicale "
Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 9 juillet 1997, conclue au sein de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés, coordonnant des conventions collectives de travail concernant le statut de la délégation syndicale Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juli 1997, gesloten in het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden, tot coördinatie van de collectieve arbeidsovereenkomsten betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging
MINISTERE DE L'EMPLOI ET DU TRAVAIL MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID
20 JUILLET 1998. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention 20 JULI 1998. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt
collective de travail du 9 juillet 1997, conclue au sein de la verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juli 1997, gesloten
Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés, coordonnant in het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden, tot
des conventions collectives de travail concernant le statut de la coördinatie van de collectieve arbeidsovereenkomsten betreffende het
délégation syndicale (1) statuut van de syndicale afvaardiging (1)
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28; arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;
Vu la demande de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour Gelet op het verzoek van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor
employés; de bedienden;
Sur la proposition de notre Ministre de l'Emploi et du Travail, Op de voordracht van Onze Minister van Tewerkstelling en Arbeid,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Est rendu obligatoire la convention collective de travail

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

du 9 juillet 1997, reprise en annexe, conclue au sein de la Commission overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juli 1997, gesloten
paritaire nationale auxiliaire pour employés, coordonnant des in het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden, tot
conventions collectives de travail concernant le statut de la coördinatie van de collectieve arbeidsovereenkomsten betreffende het
délégation syndicale. statuut van de syndicale afvaardiging.

Art. 2.Notre Ministre de l'Emploi et du Travail est chargé de

Art. 2.Onze Minister van Tewerkstelling en Arbeid is belast met de

l'exécution du présent arrêté. uitvoering van dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 20 juillet 1998. Gegeven te Brussel, 20 juli 1998.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
La Ministre de l'Emploi et du Travail, De Minister van Tewerkstelling en Arbeid,
Mme M. SMET Mevr. M. SMET
_______ _______
Note Nota
(1) Référence au Moniteur belge : (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad :
Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969. Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969.
Annexe Bijlage
Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden
Convention collective de travail du 9 juillet 1997 Collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juli 1997
Coordination des conventions collectives de travail concernant le Coördinatie van de collectieve arbeidsovereenkomsten betreffende het
statut de la délégation syndicale (Convention enregistrée le 27 statuut van de syndicale afvaardiging (Overeenkomst geregistreerd op
février 1998 sous le numéro 47183/CO/218) 27 februari 1998 onder het nummer 47183/CO/218)
CHAPITRE Ier. - Dispositions générales HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen

Article 1er.La présente convention collective de travail s'applique

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op

aux employeurs et employés des entreprises ressortissant à la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés.

Art. 2.Les chefs d'entreprise reconnaissent à leur personnel employé, syndiqué au sein d'une des organisations syndicales d'employés signataires, le droit de se faire représenter auprès d'eux par une délégation syndicale dont le statut est régi par la présente convention.

Art. 3.Les chefs d'entreprise s'engagent à recevoir la délégation syndicale d'employés, à n'exercer aucune pression sur le personnel pour l'empêcher de se syndiquer ainsi qu'à ne pas consentir aux employés non syndiqués d'autres prérogatives qu'aux employés

de werkgevers en bedienden van de ondernemingen die onder de bevoegdheid vallen van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden.

Art. 2.De ondernemingshoofden erkennen dat hun bedienden, aangesloten bij een der ondertekenende vakverenigingen van bedienden, het recht hebben zich bij hen te laten vertegenwoordigen door een syndicale afvaardiging waarvan het statuut bij deze overeenkomst wordt geregeld.

Art. 3.De ondernemingshoofden gaan de verbintenis aan de syndicale afvaardiging van bedienden te ontvangen, generlei drukking op het personeel uit te oefenen om te verhinderen dat het tot een vakvereniging zou toetreden, noch aan niet gesyndiceerde bedienden blijken van voorkeur te geven ten opzichte van gesyndiceerde

syndiqués. bedienden.

Art. 4.Les délégués syndicaux du personnel employé doivent en toutes

Art. 4.De syndicale afgevaardigden van de bedienden moeten onder alle

circonstances : omstandigheden :
a) faire montre d'un esprit de justice, d'équité et de conciliation; a) een geest van rechtvaardigheid, van billijkheid en verzoeningsgezindheid aan de dag leggen;
b) éviter personnellement et faire éviter par leurs collègues tout b) elke tekortkoming aan de sociale wetgeving, de arbeidsreglementen
manquement au respect de la législation sociale, des règlements de van de onderneming, de collectieve arbeidsovereenkomsten, alsook aan
travail et des conventions collectives de travail ainsi qu'à la de arbeidstucht en aan het beroepsgeheim, persoonlijk vermijden en
discipline du travail et au secret professionnel; door hun collega's doen vermijden;
c) ne pas entraver l'action de la direction de l'entreprise et de ses c) het optreden van de leiding der onderneming en van haar
représentants aux divers échelons. vertegenwoordigers op verschillende gezagsposten niet bemoeilijken.

Art. 5.Les organisations syndicales d'employés signataires

Art. 5.De ondertekenende vakverenigingen van bedienden gaan de

s'engagent, à respecter la liberté d'association et à veiller à ce que verbintenis aan de vrijheid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen
leurs membres excluent de leur propagande syndicale les méthodes qui dat hun leden uit hun syndicale propaganda alle methoden weren, die
ne seraient pas conformes à l'esprit de la convention collective n° 5 niet overeen te brengen zijn met de collectieve arbeidsovereenkomst
du 24 mai 1971, conclue au sein du Conseil national du travail, nr. 5 van 24 mei 1971, gesloten in de Nationale Arbeidsraad,
concernant le statut des délégations syndicales du personnel, betreffende het statuut van de syndicale afvaardigingen van het
complétée par la convention n° 5bis du 30 juin 1971, et de la présente convention. personeel, aangevuld met de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 5bis van 30 juni 1971, noch met deze overeenkomst.
CHAPITRE II. - Compétences HOOFDSTUK II. - Bevoegdheid

Art. 6.La délégation syndicale a le droit d'être reçue par le chef d'entreprise ou par son représentant à l'occasion de tout litige ou différend de caractère collectif survenant dans l'entreprise; le même droit lui appartient en cas de menace de pareils litiges ou différends.

Art. 7.Toute réclamation individuelle est présentée en suivant la voie hiérarchique habituelle par le travailleur intéressé, assisté à sa demande par son délégué syndical. La délégation a le droit d'être reçue à l'occasion de tous litiges ou différends de caractère individuel qui n'ont pu être résolus par cette voie.

Art. 8.En vue de prévenir les litiges ou différends visés aux

Art. 6.De syndicale afvaardiging heeft het recht door het ondernemingshoofd of door zijn vertegenwoordiger te worden gehoord naar aanleiding van elk geschil of betwisting van collectieve aard die zich in de onderneming voordoet; zij heeft hetzelfde recht, wanneer dergelijke geschillen of betwistingen dreigen te ontstaan.

Art. 7.Elke individuele klacht wordt langs de gewone hiërarchische weg ingediend door de belanghebbende werknemer die op zijn verzoek wordt bijgestaan door zijn syndicale afgevaardigde. De syndicale afvaardiging heeft het recht te worden gehoord naar aanleiding van elk individueel geschil of betwisting die langs deze weg niet kon worden opgelost.

articles 6 et 7 ci-dessus, la délégation syndicale doit être informée

Art. 8.Ten einde de in voorgaande artikelen 6 en 7 bedoelde

préalablement par le chef d'entreprise des changements susceptibles de geschillen of betwistingen te voorkomen, moet de syndicale
modifier les conditions contractuelles ou habituelles de travail et de afvaardiging van het personeel voorafgaandelijk door de werkgever
rémunération, à l'exclusion des informations de caractère individuel. Elle est notamment informée des changements résultant de la loi, des conventions collectives de travail ou des dispositions de caractère général figurant dans les contrats de travail individuels, en particulier des dispositions ayant une incidence sur les taux de rémunération et les règles de classification professionnelle.

Art. 9.Le chef d'entreprise ou son représentant recevra la délégation

worden ingelicht over de veranderingen die de contractuele of gebruikelijke arbeids- en beloningsvoorwaarden kunnen wijzigen, met uitzondering van inlichtingen van individuele aard. Zij wordt inzonderheid ingelicht over de wijzigingen welke voortvloeien uit de wet, de collectieve arbeidsovereenkomsten of de bepalingen van algemene aard die in de individuele arbeidsovereenkomsten zijn opgenomen, voornamelijk de bepalingen die een weerslag hebben op de loonschalen en de regelen van de beroepsclassificatie.

Art. 9.Het ondernemingshoofd of zijn vertegenwoordiger zal de syndicale afvaardiging zo spoedig mogelijk ontvangen, ten laatste

syndicale le plus rapidement possible, au plus tard dans les 14 jours binnen de 14 dagen na het indienen van het verzoek. Gehoor wordt aldus
suivant l'introduction de la demande. Cette audience lui sera accordée à l'occasion de tout litige concernant : verleend naar aanleiding van gelijk welke betwisting aangaande :
a) les atteintes aux principes fondamentaux énoncés aux articles 2 à 5 a) inbreuken op de algemene beginselen bepaald in de artikelen 2 tot 5
de la convention collective de travail du 24 mai 1971, du Conseil van de voormelde collectieve arbeidsovereenkomst van 24 mei 1971,
national du travail concernant le statut des délégations syndicales du gesloten in de Nationale Arbeidsraad, betreffende het statuut van de
personnel des entreprises; syndicale afvaardigingen van het personeel der ondernemingen;
b) l'application de la législation sociale, des règlement de travail, b) het nakomen van de sociale wetgeving, de arbeidsreglementen van de
des conventions collectives et des contrats individuels d'emploi, et onderneming, de collectieve arbeidsovereenkomsten en de individuele
notamment l'application au personnel syndiqué de l'entreprise des taux arbeidsovereenkomsten, inzonderheid opdat voor het gesyndiceerd personeel van de onderneming de weddeschalen en de
d'appointements et des règles de classification dans le cadre des lois classificeringsregelen worden toegepast, voorzien in het kader van de
et des conventions collectives de travail en vigueur; geldende wetten en collectieve arbeidsovereenkomsten;
c) les relations de travail. c) de arbeidsverhoudingen.

Art. 10.La délégation syndicale est compétente pour mener des

Art. 10.De syndicale afvaardiging is bevoegd om onderhandelingen te

négociations en vue de la conclusion de conventions ou d'accords voeren voor het sluiten van collectieve overeenkomsten of van
collectifs au sein de l'entreprise sans préjudice des conventions akkoorden in de schoot van de onderneming, onverminderd de collectieve
collectives ou accords conclus à d'autres niveaux. overeenkomsten of de akkoorden die op andere vlakken zijn gesloten.

Art. 11.La délégation syndicale n'est pas compétente pour traiter des

Art. 11.De syndicale afvaardiging heeft geen zeggenschap in

questions qui relèvent de la compétence d'organismes paritaires à aangelegenheden die behoren tot de bevoegdheid van paritaire
l'échelon de l'entreprise créés ou à créer par une disposition légale instellingen op het vlak van de onderneming bestaande of in het leven
ou réglementaire et notamment le conseil d'entreprise, le Comité de te roepen krachtens een wets- of reglementsbepaling, zoals onder meer
Prévention et de Protection au travail. de ondernemingsraad, het Comité voor Preventie en Bescherming op het
Toutefois, la susdite délégation peut veiller à la constitution et au werk. De syndicale afvaardiging mag evenwel toezicht houden op de oprichting
fonctionnement de ces organismes et à l'application des décisions que en de werking van deze instellingen en op de uitvoering van hun
ceux-ci auraient prises pour les employés. beslissingen die de bedienden aanbelangen.
CHAPITRE III. - Composition de la délégation HOOFDSTUK III. - Samenstelling van de afvaardiging

Art. 12.A la demande d'une ou de plusieurs organisations signataires

Art. 12.Op vraag van één of meerdere van de organisaties die deze

une délégation syndicale est instituée : overeenkomst hebben ondertekend wordt een syndicale afvaardiging ingesteld :
a) dans les entreprises comptant 50 employés et plus, lorsque 25 p.c. a) in de ondernemingen met 50 en meer bedienden, wanneer ten minste 25
au moins de l'effectif total des employés est syndiqué avec un minimum pct. van de totale getalsterkte van de bediende gesyndiceerd is met
de 17 employés syndiqués; een minimum van 17 gesyndiceerde bedienden;
b) dans les entreprises, comptant de 25 à 50 employés, lorsque 17 b) in de ondernemingen met 25 tot 50 bedienden, wanneer ten minste 17
employés au moins sont syndiqués. bedienden gesyndiceerd zijn.
Dans la présente convention, on entend par "entreprise", l'unité In deze overeenkomst wordt door "onderneming" verstaan, de technische
technique d'exploitation au sein de la loi du 20 septembre 1948 sur bedrijfseenheid in de zin van de wet van 20 september 1948 houdende
l'organisation de l'économie. organisatie van het bedrijfsleven.

Art. 13.L'organisation syndicale qui prend l'initiative visant à

Art. 13.De syndicale organisatie die een initiatief neemt met het oog

instaurer une délégation syndicale, doit en informer les autres op de oprichting van een syndicale afvaardiging moet bij aangetekende
organisations syndicales par lettre recommandée. brief de andere syndicale organisaties verwittigen van haar inzicht.
Celles-ci avertissent, par lettre recommandée, endéans les 14 jours, Deze verwittigen binnen de 14 dagen, per aangetekende brief, de
l'organisation qui a pris l'initiative, qu'elles prétendent à au moins initiatiefnemende organisatie dat zij aanspraak maken op minstens één
un mandat. A défaut de réaction de leur part dans le délai précité, mandaat. Bij ontstentenis van reactie binnen voormelde termijn, worden
elles sont supposées ne pas prétendre à une représentation. zij geacht geen aanspraak te maken op vertegenwoordiging.
Sous peine de nullité, la demande d'instauration d'une délégation Op straffe van nietigheid wordt het verzoek tot oprichting van een
syndicale est introduite auprès du chef d'entreprise au moyen d'une syndicale afvaardiging bij het ondernemingshoofd ingediend bij middel
lettre recommandée commune à ces organisations syndicales qui van een gemeenschappelijke aangetekende brief vanwege die syndicale
prétendent à au moins un mandat. organisaties die aanspraak maken op minstens één mandaat.
Dans cette lettre, les organisations syndicales citées ci-dessus se In deze brief zullen bedoelde syndicale organisaties verwijzen naar de
référeront aux dispositions de la convention collective de travail sur beschikkingen van de collectieve arbeidsovereenkomst betreffende het
le statut de la délégation syndicale conclue à la Commission paritaire statuut van de syndicale afvaardiging gesloten in het Aanvullend
nationale auxiliaire pour employés. Nationaal Paritair Comité voor de bedienden.
L'employeur peut, dans un délai de 15 jours qui suit la demande citée De werkgever kan zich binnen een termijn van 15 dagen na het indienen
van het hierboven vermelde verzoek verzetten tegen de oprichting van
ci-dessus, s'opposer à l'instauration d'une délégation syndicale par een syndicale afvaardiging met een aangetekende brief aan de syndicale
lettre recommandée aux organisations syndicales qui ont introduit la organisaties die het verzoek hebben opgestuurd.
demande.

Art. 14.La délégation est composée de délégués effectifs et de

Art. 14.De afvaardiging bestaat uit hetzelfde aantal effectieve en

délégués suppléants. Il y a autant de suppléants que d'effectifs. Les plaatsvervangende leden. De afgevaardigden kunnen een hunner tot
délégués peuvent désigner parmi eux un président de délégation. voorzitter kiezen.

Art. 15.Le nombre de délégués effectifs est fixé comme suit, au

Art. 15.Het aantal effectieve afgevaardigden bedraagt, in verhouding

prorata du nombre d'employés dans l'entreprise : tot het aantal bedienden in de onderneming :
- de 25 à 75 employés : 2 délégués; - voor 25 tot 75 bedienden : 2 afgevaardigden;
- de 76 à 150 employés : 3 délégués; - voor 76 tot 150 bedienden : 3 afgevaardigden;
- de 151 à 300 employés : 4 délégués; - voor 151 tot 300 bedienden : 4 afgevaardigden;
- de 301 à 500 employés : 5 délégués; - voor 301 tot 500 bedienden : 5 afgevaardigden;
- de 501 à 1000 employés : 6 délégués; - voor 501 tot 1000 bedienden : 6 afgevaardigden;
- de 1001 à 2000 employés : 8 délégués; - voor 1001 tot 2000 bedienden : 8 afgevaardigden;
- plus de 2000 employés : 10 délégués. - met meer dan 2000 bedienden : 10 afgevaardigden.
Dans les entreprises comptant de 25 à 75 employés, le nombre de In de ondernemingen met 25 tot 75 bedienden wordt het aantal
délégués sera toutefois porté à 3, lorsqu'une troisième organisation afgevaardigden echter verhoogd tot 3 wanneer een derde syndicale
syndicale prouve qu'elle compte dans l'entreprise au moins 25 p.c. du organisatie bewijst dat zij binnen de onderneming ten minste 25 pct.
personnel syndiqué. van het gesyndiceerd personeel vertegenwoordigt.
Dans les entreprises occupant au moins 25 employés de moins de 21 ans, In de ondernemingen waar ten minste 25 bedienden van minder dan 21
une place peut être réservée à un candidat ne remplissant pas la jaar oud in dienst zijn, kan een plaats worden voorbehouden aan een
condition d'âge prévue à l'article 17, 2, ni la condition d'ancienneté kandidaat die de bij artikel 17, 2, vereiste leeftijd niet heeft
prévue à l'article 17, 3, a). bereikt noch de bij artikel 17, 3, a), vereiste dienstleeftijd.
Le nombre de délégués ne peut être modifié au cours de la durée Het aantal afgevaardigden mag niet gewijzigd worden tijdens de normale
normale du mandat. duur van het mandaat.

Art. 16.Dans le calcul des effectifs cités aux articles 12 et 15 ci-dessus, il n'est tenu compte que des employés engagés sous contrat à durée indéterminée. En vue d'établir quel est l'effectif du personnel employé de l'entreprise, il est tenu compte du nombre moyen d'employés occupés au cours des quatre trimestres civils qui précèdent celui au cours duquel est faite la demande d'instituer une délégation syndicale. En vue d'établir les taux de syndicalisation prévus à l'article 12, alinéa 1er, a) et b), il est tenu compte du nombre de syndiqués occupés dans l'entreprise au moment de la demande de création d'une délégation syndicale. En cas de contestation au sujet du nombre d'employés syndiqués occupés dans l'entreprise, il est fait appel au président de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés.

Art. 16.Bij de berekening van de in de artikelen 12 en 15 bepaalde getalsterkte, worden slechts de bedienden die onder contract van onbepaalde duur in dienst zijn, in aanmerking genomen. Voor de vaststelling van de personeelssterkte van de onderneming wordt het gemiddeld aantal bedienden in aanmerking genomen dat er tewerkgesteld is gedurende de vier kwartalen die het kwartaal voorafgaan, tijdens welke de instelling van een syndicale afvaardiging werd aangevraagd. Ten einde de syndicalisatiegraad vast te stellen bepaald in artikel 12, eerste lid, a) en b), wordt rekening gehouden met het aantal gesyndiceerden tewerkgesteld binnen de onderneming op het ogenblik van de indiening van de vraag tot oprichting van een syndicale afvaardiging. In geval van betwisting aangaande het aantal gesyndiceerde bedienden die in de onderneming werken, wordt beroep gedaan op de voorzitter van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden.

CHAPITRE IV. - Désignation des délégués HOOFDSTUK IV. - Aanduiding van de afgevaardigden

Art. 17.Pour pouvoir remplir les fonctions de délégué effectif ou de

Art. 17.Om de functie van effectief afgevaardigde of van

suppléant, les membres du personnel employé doivent répondre aux plaatsvervanger te mogen uitoefenen, moeten de bedienden aan de
conditions suivantes : volgende vereisten voldoen :
1. être de nationalité belge, ressortissant de la E.U. ou titulaire 1. Belg zijn, E.U.-onderhorige of houder van een arbeidsvergunning A;
d'un permis de travail A;
2. être âgé de 21 ans accomplis; 2. 21 jaar oud zijn;
3. a) avoir été occupé en qualité de travailleur, depuis moins de 3. a) ten minste drie jaar als werknemer hebben gewerkt en
trois ans; b) avoir au moins douze mois consécutifs de présence dans b) niet minder dan twaalf opeenvolgende maanden bij de onderneming in
l'entreprise; dienst zijn;
4. ne pas être en période de préavis au moment de sa désignation; 4. niet in een opzeggingsperiode zijn op het ogenblik van de
5. être affilié à l'une des organisations syndicales signataires de la aanduiding; 5. lid zijn van één der ondertekenende vakorganisaties.
présente convention.

Art. 18.Les délégués syndicaux sont désignés pour l'autorité dont ils

Art. 18.De syndicale afgevaardigden worden aangeduid omwille van het

doivent disposer dans l'exercice de leurs délicates fonctions et pour gezag dat van hen zal moeten uitgaan bij de uitoefening van hun kiese
leur compétence qui comporte une bonne connaissance de l'entreprise et taak ook wegens hun bekwaamheid, wat veronderstelt dat ze behoorlijk
de la branche d'activité. vertrouwd zijn met de onderneming en met de bedrijfstak.

Art. 19.Les organisations syndicales qui prétendent à un mandat au

Art. 19.De syndicale organisaties die aanspraak maken op minstens één

moins se mettront d'accord entre elles, avant l'introduction de la mandaat, zullen zich voor het indienen van de gemeenschappelijke
demande commune, visée à l'article 13, sur la répartition des mandats, aanvraag bedoeld in artikel 13, onderling akkoord stellen nopens de
proportionnellement au nombre respectifs des membres dans verdeling der mandaten in verhouding tot het respectieve ledental in
l'entreprise. de onderneming.
En cas de contestation, la partie la plus diligente peut faire appel à Bij betwisting kan de meeste gerede partij hierbij beroep doen op het
l'initiative de conciliation du président de la Commission paritaire verzoeningsinitiatief van de voorzitter van het Aanvullend Nationaal
nationale auxiliaire pour employés. Paritair Comité voor de bedienden.
Au moment où la demande commune, visée à l'article 13, est envoyée au Op het ogenblik dat het gemeenschappelijk verzoek volgens artikel 13
chef d'entreprise, les organisations syndicales enverront au président
de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés, par aan het ondernemingshoofd wordt opgestuurd zullen de vakorganisaties
lettre recommandée, copie de cette demande, avec la liste des afschrift van dit verzoek samen met de lijst der mogelijk effectieve
candidats effectifs et suppléants possibles, dont le nombre est limité en plaatsvervangende kandidaten, beperkt tot het aantal volgens
à celui fixé par l'article 15. La liste définitive des délégués artikel 15 te begeven zetels, bij aangetekende brief toesturen aan de
effectifs et suppléants proposés est présentée par écrit à l'employeur voorzitter van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de
au plus tard 30 jours après l'introduction de la demande visée à bedienden. Zij leggen aan de werkgever, ten laatste 30 dagen na het
indienen van het verzoek waarvan sprake in artikel 13, schriftelijk de
l'article 13. Ce délai est suspendu en cas de contestation du nombre definitieve lijst voor van de effectieve en plaatsvervangende
afgevaardigden die worden voorgedragen. Deze termijn wordt geschorst
fixé aux articles 12 et 15. in geval van betwisting in verband met de in de artikelen 12 en 15

Art. 20.Les membres suppléants sont appelés à siéger en remplacement

bepaalde getalsterkte.

Art. 20.De plaatsvervangende leden zetelen in de plaats van een

du membre effectif : effectief lid :
1. en cas d'empêchement de celui-ci résultant d'une suspension légale 1. in geval dit lid verhinderd is, ingevolge een wettelijke schorsing
de son contrat d'emploi; van zijn bediendenovereenkomst;
2. lorsque le membre effectif est décédé, ne réunit plus les 2. wanneer het effectief lid overleden is, de vereisten bepaald bij
conditions fixées à l'article 17 ou si son mandat est venu à échéance artikel 17 niet meer vervult of wanneer zijn mandaat een einde heeft
en application de l'article 24. genomen overeenkomstig artikel 24.

Art. 21.Chaque organisation pourvoira en temps utile au remplacement

Art. 21.Elke organisatie zal tijdig zorgen voor de vervanging van

de ceux de ses délégués qui viendraient à cesser leurs fonctions. Ce haar afgevaardigden die hun opdracht niet meer vervullen. Deze
remplacement se fera conformément aux dispositions définies aux vervanging zal geschieden overeenkomstig de bepalingen van de
articles 17 à 20. artikelen 17 tot 20.

Art. 22.L'employeur peut toujours s'opposer, pour des motifs sérieux,

Art. 22.De werkgever kan zich altijd om ernstige redenen tegen de

à la désignation ou au maintien d'un délégué. Dans le premier cas, aanduiding of het behoud van een afgevaardigde verzetten. De werkgever
l'employeur fait connaître aux organisations professionnelles laat ik het eerste geval aan de betrokken vakvereniging voor bedienden
d'employés en cause ses motifs d'opposition dans les 14 jours weten waarom hij zich verzet, zulks binnen de 14 werkdagen na
ouvrables qui suivent la communication de la liste prévue à l'article 19, alinéa 3. voorlegging van de in artikel 19, derde lid, bedoelde lijst.
En cas de désaccord entre les parties, la question est soumise au Bij onenigheid tussen de partijen, wordt het geschil aan het
comité de conciliation de la Commission paritaire nationale, qui la verzoeningscomité van het Nationaal Paritair Comité voorgelegd, die de
tranchera après avoir entendu les parties, éventuellement assistées partijen, gebeurlijk bijgestaan door een raadsman, zal aanhoren en het
d'un conseil. geschil beslechten.

Art. 23.La délégation syndicale est installée officiellement dans les

Art. 23.De syndicale afvaardiging wordt officieel ingesteld binnen de

quatorze jours après l'expiration du délai visé à l'article 22, alinéa 14 dagen na het verstrijken van de termijn, bedoeld in artikel 22,
1er. En cas de désaccord entre les parties, ce délai prend cours après eerste lid. In geval van onenigheid tussen de partijen gaat deze
notification de la décision du bureau de conciliation, visée à termijn na betekening van de beslissing van het verzoeningsbureau
l'article 22, alinéa 2. bedoeld in artikel 22, tweede lid.
A l'occasion de l'installation officielle, les parties fixent les Ter gelegenheid van de officiële instelling stellen de partijen, in
modalités de fonctionnement de la délégation syndicale, en application uitvoering van hoofdstuk VI, de werkingsmodaliteiten van de syndicale
du chapitre VI. afvaardiging vast.

Art. 24.§ 1er. Le mandat des délégués syndicaux est de quatre ans et

Art. 24.§ 1. Het mandaat van de syndicale afgevaardigden duurt vier

se termine à terme fixe le 31 décembre 1991, 1995, 1999,... jaar en loopt ten einde op een vaste datum, op 31 december 1991, 1995, 1999,...
§ 2. L'employeur peut, dans le courant du mois de septembre 1999, § 2. De werkgever kan in de loop van de maand september 1999, 2003,
2003, 2007 ... par avis motivé et recommandé, informer les 2007,... met een gemotiveerde en aangetekende brief aan de syndicale
organisations syndicales qui occupent en ce moment un ou plusieurs des organisaties die op dat ogenblik één of meerdere mandaten bekleden in
mandats dans la délégation syndicale, qu'il y a lieu, en application de syndicale afvaardiging, betekenen dat, in toepassing van de
des articles 12, 15 et 16 de la présente convention collective de artikelen 12, 15 en 16 van deze collectieve arbeidsovereenkomst, het
travail, de modifier le nombre de mandats ou de supprimer la aantal mandaten gewijzigd moet worden of dat de syndicale afvaardiging
délégation syndicale. afgeschaft moet worden.
En cas de contestation, le différend sera réglé conformément aux In geval van betwisting zal het geschil beslecht worden overeenkomstig
dispositions du chapitre VIII de la présente convention collective de travail. § 3. L'organisation syndicale qui prétend à un mandat ou à une extension de mandats dans une délégation syndicale existante, en avise par lettre recommandée la ou les organisations syndicales qui occupent ces mandats. Cette demande doit, à peine de nullité, être formulée dans le courant du mois de septembre précédant les dates visées au § 1er. Un copie de cette demande sera envoyée en même temps à l'employeur. Les organisations syndicales qui prétendent à au moins un mandat se mettront d'accord avant l'introduction de la délégation syndicale commune auprès de l'employeur sur la répartition des mandats proportionnellement au nombre d'affiliés dans l'entreprise. de bepalingen vermeld in hoofdstuk VIII van deze collectieve arbeidsovereenkomst. § 3. De syndicale organisatie welke aanspraak maakt op een mandaat of een mandaatuitbreiding in een bestaande syndicale afvaardiging doet dit bij middel van een aangetekende brief aan de syndicale organisatie(s) die mandaten bezet(ten). Deze aanvraag dient op straffe van nietigheid ingediend te worden in de loop van de maand september voorafgaand aan de in § 1 bedoelde data. Een kopie van deze aanvraag wordt gelijktijdig aan de werkgever toegezonden. De syndicale organisaties die aanspraak maken op minstens één mandaat, zullen zich voor het indienen van de gemeenschappelijke syndicale afvaardiging bij de werkgever akkoord stellen nopens de verdeling der mandaten in verhouding tot het respectieve ledental in de onderneming.
En cas de contestation, la partie la plus diligente peut faire appel à Bij betwisting kan de meest gerede partij een beroep doen op het
l'initiative de conciliation du président de la Commission paritaire verzoeningsinitiatief van de voorzitter van het Aanvullend Nationaal
nationale auxiliaire pour employés. Paritair Comité voor bedienden.
§ 4. Au cas où une contestation née de l'application du § 2 ou 3 § 4. Indien een betwisting die voortvloeit uit de toepassing van
ci-dessus n'est pas réglée pour le 1er janvier 2000, 2004, 2008, ... bovenvermelde § 2 of 3 niet geregeld is tegen 1 januari 2000, 2004,
la protection des membres de la délégation syndicale sortante sera 2008..., blijft de bescherming van de leden van de aftredende
maintenue pour une durée de 3 mois pour l'entreprise concernée. syndicale afvaardiging voor een periode van 3 maand behouden in de
§ 5. Si en septembre 1999, 2003, 2007,... aucune contestation n'est betrokken onderneming.
formulée en application des §§ 2 et 3 ci-avant, le mandat de la § 5. Indien in toepassing van bovenvermelde §§ 2 en 3 geen betwisting
kenbaar gemaakt wordt in september 1999, 2003, 2007,... dan wordt het
délégation syndicale est reconduit tacitement pour un nouveau terme de mandaat van de syndicale afvaardiging stilzwijgend verlengd met een
4 ans. nieuwe periode van vier jaar.
§ 6. La durée de 4 ans du mandat prévue au § 1er du présent article ne § 6. De duur van 4 jaar van het mandaat, vervat in § 1 van dit
s'applique pas aux délégations syndicales installées au cours de artikel, is niet van toepassing op de syndicale afvaardigingen die
l'année civile 1999, 2003, 2007,... Dans ce cas, le mandat se termine werden geïnstalleerd in de loop van het kalenderjaar 1999, 2003,
au terme fixe immédiatement suivant. 2007,... In dit geval, eindigt het mandaat op de eerstvolgende vaste datum.

Art. 25.Le mandat du délégué syndical prend fin :

Art. 25.Het mandaat van syndicale afgevaardigde neemt een einde :

a) à son expiration normale; a) wanneer de termijn verstrijkt;
b) par démission du délégué signifiée par écrit à l'employeur; b) wanneer een afgevaardigde ontslag neemt. Het ontslag moet
schriftelijk ter kennis van de werkgever worden gebracht;
c) lorsque le délégué cesse de faire partie du personnel employé de c) wanneer de afgevaardigde niet meer als bediende deel uitmaakt van
l'entreprise; het personeel van de onderneming;
d) par transfert vers une autre unité technique, d'exploitation au d) wanneer hij naar een andere technische bedrijfseenheid in de zin
sens de l'article 12, alinéa 2 de la présente convention; van artikel 12, tweede lid, van deze overeenkomst wordt overgeplaatst;
e) lorsque le délégué cesse de faire partie du syndicat dont il était e) wanneer hij geen deel meer uitmaakt van de vakorganisatie waartoe
membre au moment de sa désignation. hij behoorde bij zijn aanstelling.
Dans ce cas, le syndicat avertit l'employeur par lettre recommandée et In dit geval verwittigt de vakvereniging de werkgever bij aangetekende
désigne le suppléant s'il y a lieu. brief en duidt zo nodig, de plaatsvervanger aan.
CHAPITRE V. - Statut des délégués syndicaux HOOFDSTUK V. - Statuut van de syndicale afgevaardigden

Art. 26.Les délégués syndicaux jouissent des promotions et

Art. 26.De syndicale afgevaardigden hebben recht op de normale

avancements normaux de la catégorie des travailleurs à laquelle ils bevorderingen van de categorie waartoe zij behoren.
appartiennent.

Art. 27.Les membres de la délégation syndicale ne peuvent pas être

Art. 27.De leden van de syndicale afvaardiging mogen niet worden

licenciés pour des motifs inhérents à l'exercice de leur mandat. L'employeur qui envisage de licencier un délégué syndical, pour quelque motif que ce soit, sauf pour motif grave, en informe préalablement la délégation syndicale ainsi que l'organisation syndicale, qui a présenté la candidature de ce délégué. Cette information se fera par lettre recommandée sortant ses effets le troisième jour suivant la date de son expédition. L'organisation syndicale intéressée dispose d'un délai de sept jours pour notifier son refus d'admettre la validité du licenciement envisagé. Cette notification se fera par lettre recommandée; la période de sept jours débute le jour où la lettre envoyée par l'employeur sort ses effets. L'absence de réaction de l'organisation syndicale est à considérer comme une acceptation de la validité du licenciement envisagée. afgedankt om redenen die eigen zijn aan de uitoefening van hun mandaat. De werkgever die voornemens is een syndicale afgevaardigde om gelijk welke reden, met uitzondering van dringende reden, af te danken, verwittigt voorafgaandelijk de syndicale afvaardiging evenals de syndicale organisatie die de kandidatuur van deze afgevaardigde heeft voorgedragen. Deze verwittiging gebeurt bij aangetekende brief die uitwerking heeft op de derde dag, volgend op de datum van de verzending. De betrokken syndicale organisatie beschikt over een termijn van zeven dagen om mee te delen dat zij de geldigheid van de voorgenomen afdanking weigert te aanvaarden. Deze mededeling gebeurt bij aangetekende brief, de periode van zeven dagen neemt een aanvang op de dag waarop het door de werkgever toegezonden schrijven uitwerking heeft. Het uitblijven van reactie van de syndicale organisatie moet beschouwd worden als een aanvaarding van de geldigheid van de voorgenomen afdanking.
Si l'organisation syndicale refuse d'admettre la validité du Indien de syndicale organisatie weigert de geldigheid van de
licenciement envisagé, la partie la plus diligente a la faculté de voorgenomen afdanking te aanvaarden, heeft de meest gerede partij de
soumettre le cas à l'appréciation du bureau de conciliation de la commission paritaire; l'exécution de la mesure de licenciement ne peut intervenir pendant la durée de cette procédure. Si le bureau de conciliation n'a pu arriver à une décision unanime dans les deux mois de la demande d'intervention, le litige concernant la validité des motifs invoqués par l'employeur pour justifier le licenciement est soumis au Tribunal du travail.

Art. 28.Si un candidat figurant sur la liste visée à l'article 19, alinéa 3, est licencié avant l'installation officielle, visée à l'article 23, la partie la plus diligente peut présenter le cas au bureau de conciliation qui appréciera si le licenciement a été décidé pour des raisons dues à la candidature.

Art. 29.En cas de licenciement d'un délégué syndical pour motif grave, l'organisation syndicale doit en être informée immédiatement.

mogelijkheid het geval aan het oordeel van het verzoeningsbureau van het paritair comité voor te leggen, de maatregel tot afdanking mag niet worden uitgevoerd gedurende de duur van deze procedure. Indien het verzoeningsbureau tot geen eenparige beslissing is kunnen komen binnen de twee maanden van de aanvraag tot tussenkomst, wordt het geschil betreffende de geldigheid van de redenen die door de werkgever worden ingeroepen om de afdanking te verantwoorden aan de Arbeidsrechtbank.

Art. 28.Ingeval een kandidaat voorkomend op de lijst waarvan sprake in artikel 19, derde lid, voor de officiële instelling bedoeld in artikel 23 wordt afgedankt, heeft de meest gerede partij de mogelijkheid het geval aan het verzoeningsbureau voor te leggen dat oordeelt of de afdanking geschied is om redenen eigen aan de kandidaatstelling.

Art. 29.In geval van afdanking van een syndicale afgevaardigde wegens zware fout, moet de syndicale organisatie daarvan onmiddellijk worden op de hoogte gebracht.

Art. 30.Une indemnité forfaitaire est due par l'employeur dans les

Art. 30.Een forfaitaire vergoeding is door de werkgever verschuldigd

cas suivants : in navolgende gevallen :
1. s'il licencie un délégué syndical sans respecter la procédure 1. indien hij een syndicale afgevaardigde afdankt, zonder de in
prévue à l'article 27 ci-dessus; voornoemd artikel 27 bepaalde procedure na te leven;
2. si, au terme de cette procédure, la validité des motifs du 2. indien, op het einde van deze procedure, de geldigheid van de
licenciement, au regard de la disposition de l'article 28, ci-dessus, redenen van afdanking, rekening houdend met de bepaling van artikel
n'est pas reconnue par le bureau de conciliation ou par le Tribunal du 28, door het verzoeningsbureau of door de Arbeidsrechtbank niet wordt
travail; erkend;
3. si l'employeur a licencié le délégué pour motif grave et que le 3. indien de werkgever een afgevaardigde heeft ontslagen wegens
Tribunal du travail a déclaré le licenciement non fondé; dringende reden en de Arbeidsrechtbank het ontslag ongegrond heeft
4. si le contrat de louage de travail a pris fin en raison d'une faute verklaard; 4. indien de arbeidsovereenkomst werd beëindigd wegens zware fout van
grave de l'employeur, qui constitue pour le délégué un motif de de werkgever die voor de afgevaardigde een reden is tot onmiddellijke
résiliation immédiate du contrat. beëindiging van de overeenkomst.
L'indemnité forfaitaire est égale à la rémunération brute d'un an, De forfaitaire vergoeding is gelijk aan de brutobezoldiging van een
sans préjudice de l'application de l'article 20 des lois coordonnées jaar, onverminderd de toepassing van het artikel 20 van de
relatives au contrat d'emploi. gecoördineerde wetten betreffende het bediendencontract.
Cette indemnité n'est pas due lorsque le délégué syndical bénéficie de Deze vergoeding is niet verschuldigd wanneer de syndicale
l'indemnité prévue par l'article 21, § 7 de la loi du 20 septembre afgevaardigde de vergoeding ontvangt bepaald in artikel 21, § 7 van de
1948 portant organisation de l'économie et par l'article 1erbis, § 7 wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven
de la loi du 10 juin 1952 concernant la santé et la sécurité des en in artikel 1bis, § 7 van de wet van 10 juni 1952 betreffende de
travailleurs. gezondheid en de veiligheid van de werknemers.

Art. 31.En cas de changement résultant d'un transfert conventionnel

Art. 31.Bij wijziging van werkgever ingevolge een overgang van een

d'une entreprise ou d'une partie d'entreprise, la disposition suivante onderneming of van een gedeelte van een onderneming krachtens
est d'application : overeenkomst geldt navolgende regeling :
a) En ce qui concerne le bénéfice des mesures de protection prévues au a) met betrekking tot het genot van de beschermingsmaatregelen,
présent chapitre V : bepaald bij dit hoofdstuk V :
la protection prévue aux articles 27, 28 et 30 s'applique aux délégués de bescherming, voorzien bij de artikelen 27, 28 en 30 van toepassing
syndicaux de l'entreprise qui est transférée, jusqu'au moment où une op de syndicale afgevaardigden van de onderneming, die overgaat, of
nouvelle délégation est constituée ou, si les délégués ne sont pas het gedeelte ervan, dat overgaat, tot op het ogenblik dat een nieuwe
désignés à nouveau ou réélus, jusqu'à l'expiration de la durée syndicale afvaardiging wordt samengesteld of, indien de afgevaardigden
conventionnelle de leur mandat; à cet effet, les délégués syndicaux niet opnieuw aangeduid of herkozen worden, tot op het ogenblik dat de
conventionele duur van hun mandaat zou verstreken zijn; te dien einde
sont considérés comme continuant à exercer leur mandat dans les worden die syndicale afgevaardigden beschouwd alsof zij hun mandaat
limites de temps précitées. verder uitoefenen binnen de hiervoor vermelde tijdslimieten.
b) En ce qui concerne la poursuite de l'exercice du mandat : b) Met betrekking tot de voortzetting van de uitoefening van het
1° si, en cas de transfert, l'autonomie de l'entreprise ou de la mandaat : 1° indien bij de overgang de autonomie van de onderneming of van het
partie d'entreprise au niveau de laquelle la délégation syndicale a gedeelte van de onderneming, op het vlak waarvan de syndicale
été constituée, est conservée, les délégués syndicaux continuent à afvaardiging werd opgericht, behouden blijft, blijven de syndicale
exercer leur mandat jusqu'à l'expiration de celui-ci; afgevaardigden hun mandaat verder uitoefenen tot op het ogenblik dat
2° si l'autonomie de l'entreprise ou de la partie d'entreprise au het verstrijkt; 2° voor het geval dat de autonomie van de onderneming of van het
niveau de laquelle la délégation syndicale a été constituée, n'est pas gedeelte van de onderneming, op het vlak waarvan de syndicale
conservée, la délégation syndicale sera reconstituée, au plus tard six afvaardiging werd opgericht, niet behouden blijft, wordt de syndicale
mois après le transfert. Les délégués syndicaux continuent à exercer leur mandat jusqu'au afvaardiging uiterlijk zes maanden na de overgang wedersamengesteld.
moment de la reconstitution. Tot op het ogenblik van de wedersamenstelling blijven de syndicale
afgevaardigden hun mandaat verder uitoefenen.

Art. 32.Le délégué syndical sous préavis conserve pendant la durée de

Art. 32.De opgezegde syndicale afgevaardigde behoudt tijdens de

son préavis, outre les droits découlant de la loi sur le contrat opzeggingstermijn, benevens de rechten die uit de wet op de
d'emploi, ceux qui résultent de la présente convention. arbeidsovereenkomst voor bedienden voortvloeien, ook de rechten
ontstaan uit deze overeenkomst.
Si des circonstances le justifient, l'employeur peut invoquer les Wanneer op grond van de omstandigheden daartoe aanleiding bestaat, kan
dispositions de l'article 22 ci-dessus. de werkgever zich beroepen op de bepalingen van artikel 22.
CHAPITRE VI. - Fonctionnement de la délégation syndicale HOOFDSTUK VI. - Werking van de syndicale afvaardiging

Art. 33.La délégation syndicale est reçue, suivant les nécessités,

Art. 33.De syndicale afvaardiging wordt naargelang de noodwendigheden

par le chef d'entreprise ou son délégué. door het hoofd van de onderneming of diens afgevaardigde ontvangen.

Art. 34.La délégation syndicale, plénière ou partielle, se réunit

Art. 34.De voltallige of niet voltallige afvaardiging komt tijdens de

avec l'employeur pendant les heures normales de travail. normale diensturen met de werkgever samen.

Art. 35.Le temps consacré aux réunions de la délégation syndicale

Art. 35.De tijd besteed aan de samenkomst van de syndicale

avec l'employeur est considéré comme prestation de travail et est afvaardiging met de werkgever, wordt als werktijd aangezien en
rétribué comme tel. Toutefois, le temps de réunion qui dépasse les bezoldigd. Voor het tijdsgedeelte van de samenkomst dat de normale
heures normales de travail ne donne pas lieu à un sursalaire. arbeidsduur overschrijdt, is geen overloon verschuldigd.

Art. 36.Les membres de la délégation syndicale disposent du temps et

Art. 36.De leden van de syndicale afvaardiging beschikken over de

des facilités nécessaires - à déterminer de commun accord avec nodige tijd en faciliteiten - in onderling akkoord met de werkgever te
l'employeur et rémunérés comme temps de travail - pour l'exercice bepalen en bezoldigd als arbeidstijd - om de in dit statuut omschreven
collectif ou individuel des missions et activités syndicales dans syndicale opdrachten en activiteiten in de onderneming collectief of
l'entreprise prévues par le présent statut. individueel uit te oefenen.
En vue de l'utilisation de ce temps et de ces facilités, les membres Met het oog op het gebruik van die tijd en die faciliteiten dienen de
de la délégation syndicale doivent informer au préalable l'employeur leden van de syndicale afvaardiging vooraf de werkgever in te lichten
et veiller de commun accord avec lui à ce que cette utilisation ne en in akkoord met hem ervoor te zorgen dat dit gebruik het goed
perturbe pas la bonne marche des services de l'entreprise. verloop van de diensten in de onderneming niet verstoort.
L'entreprise donne à la délégation syndicale l'usage d'un local - soit De onderneming stelt - ofwel permanent ofwel occasioneel - een lokaal
en permanence, soit occasionnellement - afin de lui permettre de ter beschikking van de syndicale afvaardiging van het personeel, ten
remplir adéquatement sa mission. einde haar toe te staan haar opdracht passend te vervullen.

Art. 37.La délégation syndicale peut, en vue de préparer les réunions

Art. 37.Om de samenkomsten met de werkgever voor te bereiden en met

avec l'employeur, se réunir à l'intérieur de l'entreprise moyennant diens vooraf gegeven toestemming, mag de syndicale afvaardiging binnen
l'accord préalable de l'employeur. Ces réunions préparatoires sont à de onderneming bijeenkomen. Deze voorbereidende vergaderingen zijn te
considérer comme des missions et activités syndicales telles que beschouwen als syndicale opdrachten en activiteiten zoals beoogd in
visées par l'article 36, alinéa 1er. artikel 36, eerste lid.

Art. 38.La délégation syndicale peut, sans que cela puisse perturber

Art. 38.De syndicale afvaardiging kan meer bepaald tijdens de

l'organisation du travail notamment pendant les heures de repos, rustperiodes mondeling of schriftelijk overgaan tot alle mededelingen
procéder oralement ou par écrit à toutes les communications utiles au die nuttig zijn voor het bediendenpersoneel, zonder dat zulks de
personnel employé. Ces communications doivent avoir un caractère organisatie van het werk mag verstoren. Deze mededelingen moeten van
professionnel ou syndical. professionele of van syndicale aard zijn.
Sur demande motivée à introduire par la délégation syndicale avec un Op gemotiveerd verzoek door de syndicale afvaardiging in te dienen met
préavis de 48 heures et moyennant l'accord de l'employeur, des een vooropzegging van 48 uren en met de voorafgaande instemming van de
réunions d'information du personnel employé de l'entreprise peuvent werkgever kunnen door de syndicale afvaardiging
être organisées par la délégation syndicale sur les lieux de travail. voorlichtingsvergaderingen voor het bediendenpersoneel van de
onderneming op de arbeidsplaats en gedurende de werkuren worden
L'employeur ne peut arbitrairement refuser cet accord. Il est plus belegd. De werkgever kan niet willekeurig zijn instemming weigeren.
particulièrement amené à le donner lors de la conclusion de Hij wordt er meer bepaald toe gebracht zijn instemming te geven ter
conventions collectives de travail intéressant l'ensemble des employés gelegenheid van het sluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten die
de l'entreprise. het gehele bediendenpersoneel van de onderneming aanbelangen.
CHAPITRE VII. - Rôle de la délégation syndicale en cas d'inexistence HOOFDSTUK VII. - Rol van de syndicale afvaardiging bij ontstentenis
de conseil d'entreprise van ondernemingsraad

Art. 39.Par dérogation à l'article 11, la délégation syndicale peut,

Art. 39.In afwijking van artikel 11 kan de syndicale afvaardiging,

en cas d'inexistence de conseil d'entreprise, assumer les tâches, bij ontstentenis van ondernemingsraad, de taken, rechten en opdrachten
droits et missions qui sont confiés à ce conseil au chapitre II, uitoefenen die aan deze raad worden toegekend in het hoofdstuk II,
articles 4, 5, 6, 7 et 11 de la convention collective de travail artikelen 4, 5, 6, 7 en 11 van de collectieve arbeidsovereenkomst, die
coordonnant les accords nationaux et les conventions collectives de de nationale akkoorden en de collectieve arbeidsovereenkomsten
travail relatifs au conseils d'entreprise conclue au sein du Conseil betreffende de ondernemingsraden coördineert, gesloten in de schoot
national du travail le 9 mars 1972. van de Nationale Arbeidsraad op 9 maart 1972.
CHAPITRE VIII. - Règlement d'un différend HOOFDSTUK VIII. - Beslechting van een geschil

Art. 40.Lorsqu'un différend surgit à l'intérieur de l'entreprise avec

Art. 40.Wanneer een geschil ontstaat binnen de onderneming met de

la direction, la délégation syndicale utilise tous les moyens directie, wendt de syndicale afvaardiging alle mogelijke middelen aan
possibles pour régler ce différend par la négociation. om ten einde het geschil door onderhandelingen te beslechten.

Art. 41.Lorsque l'intervention d'une délégation syndicale n'a pas

Art. 41.Wanneer na bemoeienis van een syndicale afvaardiging geen

permis d'aboutir à un accord avec l'employeur pour le règlement d'un akkoord is bereikt met de werkgever aangaande de regeling van een
différend, les délégués peuvent faire appel aux représentants geschil, kunnen de afgevaardigden de hulp inroepen van de vaste
permanents de leurs organisations syndicales pour continuer l'examen vertegenwoordigers van hun vakorganisaties om het overleg omtrent die
de l'affaire. Dans cette éventualité, l'employeur peut se faire aangelegenheid voort te zetten. Wanneer dit geval zich voordoet, kan
assister de représentants de son organisation professionnelle. de werkgever zich doen bijstaan door vertegenwoordigers van zijn
beroepsorganisatie.

Art. 42.Après épuisement des moyens de négociations, la délégation

Art. 42.Na uitputting van alle onderhandelingsmogelijkheden kan de

syndicale peut faire porter le différend devant le comité national de syndicale afvaardiging het geschil doen voorbrengen voor het nationaal
conciliation de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour verzoeningscomité van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de
employés. bedienden.

Art. 43.Tout recours au comité national de conciliation doit se faire

Art. 43.Ieder beroep op het nationaal verzoeningscomité moet

par l'intermédiaire d'un membre de la Commission paritaire nationale geschieden door bemiddeling van een lid van het Aanvullend Nationaal
auxiliaire pour employés. Paritair Comité voor de bedienden.

Art. 44.Un préavis de grève ne peut être notifié que par écrit et

Art. 44.Een stakingsaanzegging kan enkel schriftelijk betekend worden

après que le comité national de conciliation se soit prononcé. nadat het nationaal verzoeningscomité zich heeft uitgesproken.

Art. 45.Le préavis de grève aura une durée d'au moins quatorze jours

Art. 45.De stakingsaanzegging zal een duurtijd hebben van ten minste

et commencera à courir le jour suivant la notification. veertien dagen en zal ingaan de dag na de betekening.
CHAPITRE IX. - Durée de la convention et divers HOOFDSTUK IX. - Duur van de overeenkomst en diversen

Art. 46.La présente convention collective de travail est conclue pour

Art. 46.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is gesloten voor vier

une durée de quatre ans. Elle est renouvelée par tacite reconduction jaar. Zij wordt stilzwijgend voor een verdere termijn van vier jaar
pour un nouveau terme de quatre ans et ensuite de quatre en quatre ans verlengd en zo verder om de vier jaar, zolang de bepalingen van
s'il n'est pas fait usage des dispositions de l'article 47 ci-dessous. navolgend artikel 47 niet worden ingeroepen.

Art. 47.Au plus tôt six mois et au plus tard trois mois avant

Art. 47.Ten vroegste zes maanden en ten laatste drie maanden voor het

l'échéance de chacune des périodes prévues à l'article 46, la présente verstrijken van ieder periode bedoeld in artikel 46 kan deze
convention collective de travail peut être dénoncée par l'une ou collectieve arbeidsovereenkomst worden opgezegd door om het even welke
l'autre des parties signataires. ondertekenende partij.
Le préavis est adressé par lettre recommandée à toutes les parties De opzegging wordt door middel van een aangetekende brief betekend aan
signataires et au président de la commission paritaire. alle ondertekenende partijen en aan de voorzitter van het paritair comité.

Art. 48.L'organisation qui prend l'initiative de dénoncer la

Art. 48.De organisatie op wier verantwoording de collectieve

convention s'engage à en indiquer les motifs et à déposer arbeidsovereenkomst wordt opgezegd, gaat de verbintenis aan de redenen
immédiatement des propositions d'amendements. Les signataires de la te noemen en onmiddellijk voorstellen tot wijziging in te dienen. De
présente convention collective de travail s'engagent à discuter ces ondertekenende partijen gaan de verplichtingen aan deze voorstellen
propositions dans le délai d'un mois de leur réception. binnen de maand na ontvangst te bespreken.

Art. 49.Pendant la durée de la présente convention collective de

Art. 49.Zolang deze collectieve arbeidsovereenkomst loopt,

travail, inclus la durée du préavis de dénonciation, les parties opzeggingstermijn inbegrepen, gaan de partijen de verbintenis aan in
s'engagent à ne pas recourir à la grève ou au lock-out dans les de ondernemingen waar ze wordt nageleefd, geen staking of geen
entreprises où elle aura été appliquée sans avoir recouru aux lock-out te beginnen, zonder zich vooraf te gedragen naar de
dispositions du chapitre VIII. Les grèves ou lock-out déclarés en bepalingen van hoofdstuk VIII. De werkstakingen of lock-outs die in
contradiction avec le présent article ne seront pas soutenus. strijd met onderhavig artikel worden uitgeroepen, zullen niet worden

Art. 50.Les cas spéciaux ou non prévus par la présente convention

ondersteund.

Art. 50.Uitzonderlijke gevallen of gevallen die in deze overeenkomst

collective de travail sont examinés par le comité restreint de la niet zijn voorzien, worden onderzocht door het beperkt comité van het
Commission paritaire nationale auxiliaire pour les employés qui fera Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden, hetwelk aan
rapport à la commission. dit comité verslag zal uitbrengen.

Art. 51.La présente convention collective de travail remplace la

Art. 51.Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt de collectieve

convention collective du 9 novembre 1972, rendue obligatoire par arbeidsovereenkomst van 9 november 1972, algemeen verbindend werd
arrêté royal du 16 mars 1973. verklaard bij koninklijk besluit van 16 maart 1973.

Art. 52.La présente convention collective de travail entre en vigueur

Art. 52.Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking de dag

le jour de conclusion. waarop zij overeengekomen is.
Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 20 juillet 1998. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 20 juli 1998.
La Ministre de l'Emploi et du Travail, De Minister van Tewerkstelling en Arbeid,
Mme M. SMET Mevr. M. SMET
Annexe à la convention collective de travail du 9 juillet 1997 Bijlage bij de collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juli 1997 tot
coordonnant des conventions collectives de travail concernant le coördinatie van de collectieve arbeidsovereenkomsten betreffende het
statut de la délégation syndicale statuut van de syndicale afvaardiging
Commentaire paritaire joint à la convention collective de travail Paritair commentaar op de collectieve arbeidsovereenkomst betreffende
concernant le statut de la délégation syndicale het statuut van de syndicale afvaardiging

Article 1er.Champ d'application.

Artikel 1.Toepassingsgebied.

La notion "employés" doit être entendue au sens d'employés visés par Door de term "bedienden" moet verstaan worden bedienden bedoeld door
la classification professionnelle prévue au chapitre II de la de beroepenclassificatie bepaald in hoofdstuk II van de
convention de base conclue en Commission paritaire nationale basisovereenkomst afgesloten in het Aanvullend Nationaal Paritair
auxiliaire pour employés ou établie par des conventions d'entreprises. Comité voor de bedienden of vastgesteld door ondernemingsovereenkomsten.
Cette définition s'applique à l'ensemble des dispositions de la Deze definitie is toepasselijk op het geheel van de bepalingen van de
convention. overeenkomst.
Conformément aux principes généraux du droit des conventions In overeenstemming met de algemene principes van het recht op de
collectives de travail, des définitions plus favorables aux collectieve arbeidsovereenkomsten, kunnen definities die gunstiger
travailleurs pourront être adoptées au niveau des entreprises. zijn voor de werknemers aanvaard worden op het niveau van de ondernemingen.

Art. 12.§ 2. Il s'agit de la notion originale du terme "unité

Art. 12, § 2. De oorspronkelijke notie van de term "technische
technique d'exploitation" mentionné dans la loi du 20 septembre 1948 et non pas de celle modifiée par des arrêtés réglementaires récents (arrêté royal n° 4 du 11 octobre 1978; Moniteur belge du 31 octobre 1978).

Art. 36.Les entreprises ou les sous-secteurs de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés sont invités à fixer à leur niveau les facilités et le temps nécessaire pour l'exercice collectif ou individuel des missions et activités syndicales dans l'entreprise, prévus dans le présent statut. Le comité restreint de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés veillera à la bonne application de cette disposition.

Art. 37.Les organisations sont d'avis que l'organisation de pareilles réunions d'information se justifie surtout pendant la négociation ou la conclusion, soit de conventions collectives, soit d'accords collectifs au niveau de l'entreprise. Le bureau de conciliation de la Commission paritaire nationale auxiliaire pour employés examinera toute difficulté d'application de la présente convention, notamment dans le cas où les organisations syndicales s'estimeraient défavorisées par rapport aux dispositions de la précédente convention réglant le statut de la délégation syndicale. Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 20 juillet 1998. La Ministre de l'Emploi et du Travail,

bedrijfseenheid" voor de wet van 20 september 1948 wordt bedoeld en niet de notie gewijzigd door recente reglementaire besluiten (koninklijk besluit nr. 4 van 11 oktober 1978, Belgisch Staatsblad van 31 oktober 1978).

Art. 36.De ondernemingen of sub-sectoren van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden worden uitgenodigd op hun niveau de faciliteiten en de duurtijd te bepalen die nodig zijn voor het collectief of individueel uitoefenen van de in dit statuut omschreven syndicale opdrachten en activiteiten in de onderneming. Het beperkt comité van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden zal waken over de goede toepassing van deze bepaling.

Art. 37.De organisaties zijn van oordeel dat het beleggen van dergelijke voorlichtingsvergaderingen voornamelijk kan verantwoord zijn tijdens de onderhandeling of het sluiten hetzij van collectieve overeenkomsten, hetzij van collectieve akkoorden op het vlak van de onderneming. Het verzoeningscomité van het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden zal alle betwistingen inzake de toepassing van de huidige overeenkomst onderzoeken, ondermeer in de gevallen waarin de vakorganisaties zich benadeeld zouden achten ten opzichte van de beschikkingen van de vorige overeenkomst inzake het statuut van de syndicale afvaardiging. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 20 juli 1998. De Minister van Tewerkstelling en Arbeid,

Mme M. SMET Mevr. M. SMET
^