Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 14/12/2006
← Retour vers "Arrêté royal portant exécution de l'article 17bis de la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, en ce qui concerne la fonction d'infirmier-chef de service "
Arrêté royal portant exécution de l'article 17bis de la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, en ce qui concerne la fonction d'infirmier-chef de service Koninklijk besluit houdende uitvoering van artikel 17bis van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, voor wat de functie van verpleegkundige-diensthoofd betreft
SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE
ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
14 DECEMBRE 2006. - Arrêté royal portant exécution de l'article 17bis 14 DECEMBER 2006. - Koninklijk besluit houdende uitvoering van artikel
de la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, en ce qui 17bis van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987,
concerne la fonction d'infirmier-chef de service voor wat de functie van verpleegkundige-diensthoofd betreft
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, notamment Gelet op de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987,
l'article 9quinquies, inséré par la loi du 29 décembre 1990 et inzonderheid op artikel 9quinquies, ingevoegd bij wet van 29 december
renuméroté par l'arrêté royal du 25 avril 1997 et par la loi du 25 1990 en vernummerd bij het koninklijk besluit van 25 april 1997 en bij
janvier 1999, l'article 17bis, inséré par la loi du 29 décembre 1990 de wet van 25 januari 1999, op artikel 17bis, ingevoegd bij de wet van
et modifié par la loi du 14 janvier 2002 et l'article 17sexies, inséré 29 december 1990 en gewijzigd bij de wet van 14 januari 2002 en op
par la loi du 29 décembre 1990; artikel 17sexies, ingevoegd bij wet van 29 december 1990;
Vu l'avis du 30 août 2005 du Conseil national des Accoucheuses; Gelet op het advies van de Nationale Raad voor Vroedkunde van 30
Vu l'avis du 12 janvier 2006 du Conseil national des Etablissements augustus 2005; Gelet op het advies van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen
hospitaliers; van 12 januari 2006;
Vu l'avis du 20 juin 2006 du Conseil national de l'Art infirmier; Gelet op het advies van de Nationale Raad voor Verpleegkunde van 20
Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances du 24 juillet 2006; juni 2006; Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën van 24 juli 2006;
Vu l'avis 41.242/3 du Conseil d'Etat, donné le 19 septembre 2006 en Gelet op het advies 41.242/3 van de Raad van State, gegeven op 19
application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er 1°, des lois september 2006 met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 1°, van
coordonnées sur le Conseil d'Etat; de gecoördineerde wetten op de Raad van State;
Sur la proposition de Notre Ministre de la Santé publique, Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :
CHAPITRE Ier. - Dispositions générales HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen

Article 1er.§ 1. L'infirmier-chef de service, tel que visé à

Artikel 1.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd als bedoeld in artikel
l'article 17bis, 2°, de la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 17bis, 2°, van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus
1987, est responsable de l'organisation, de la continuité et de la 1987, is verantwoordelijk voor de organisatie, de continuïteit en de
qualité de l'activité infirmière, dans le cadre de ses compétences, kwaliteit van de verpleegkundige activiteit binnen zijn
comme il est défini à l'article 17bis, 2°, a) à d), y compris de cette bevoegdheidsgebied, zoals omschreven in artikel 17bis, 2°, a) tot en
même loi. met d), van dezelfde wet.
§ 2. L'infirmier-chef de service collabore au développement de la § 2. Het verpleegkundige-diensthoofd werkt mee aan de uitbouw van het
politique infirmière dans l'hôpital et l'applique dans le cadre de ses verpleegkundig beleid in het ziekenhuis en past dit toe binnen zijn
compétences. bevoegdheidsgebied.
§ 3. L'infirmier-chef de service peut être responsable du suivi et de § 3. Het verpleegkundige-diensthoofd kan belast worden met de
l'évaluation des infirmiers en chef. opvolging en de evaluatie van de hoofdverpleegkundigen.
§ 4. Dans le cadre de la structure du département infirmier, § 4. Binnen de structuur van het verpleegkundig departement kan het
l'infirmier-chef de service peut confier à un infirmier en chef une ou verpleegkundige-diensthoofd één of meerdere taken of opdrachten hem
plusieurs tâches ou missions qui lui ont été assignées. toebedeeld toevertrouwen aan een hoofdverpleegkundige.

Art. 2.§ 1er. L'infirmier-chef de service dépend hiérarchiquement

Art. 2.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd is rechtstreeks
directement du chef du département infirmier, conformément à hiërarchisch afhankelijk van het hoofd van het verpleegkundig
l'organigramme du département infirmier. departement, zoals bepaald in het organogram van het verpleegkundig
§ 2. L'infirmier-chef de service occupe soit une fonction departement. § 2. Het verpleegkundige-diensthoofd oefent ofwel een hiërarchische
hiérarchique, soit une fonction d'expert. functie, ofwel een expertfunctie uit.

Art. 3.Pour favoriser l'intégration de l'activité infirmière dans

Art. 3.Om de integratie van de verpleegkundige activiteit in het
l'ensemble des activités de l'hôpital dans le cadre des soins aux geheel van de activiteit van het ziekenhuis te bevorderen binnen het
kader van de zorg aan de patiënten, voert het
patients, l'infirmier-chef de service accomplit sa mission en contact verpleegkundige-diensthoofd zijn opdracht uit in nauw contact met de
étroit avec le médecin-chef de service et les responsables des geneesheer-diensthoofd en de verantwoordelijken van de onderscheiden
différents aspects des activités de l'hôpital dans le cadre de ses compétences. aspecten van de ziekenhuisactiviteiten binnen zijn bevoegdheidsgebied.
CHAPITRE II. - Activités particulières en ce qui concerne la vision HOOFDSTUK II. - Bijzondere activiteiten met betrekking tot de
stratégique de l'hôpital strategische visie van het ziekenhuis

Art. 4.§ 1er. L'infirmier-chef de service participe, dans le cadre de

Art. 4.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd neemt, binnen zijn
ses compétences, à la définition de la vision stratégique du bevoegdheidsgebied, deel aan het omschrijven van de strategische visie
département infirmier, et veille à ce que l'activité infirmière soit van het verpleegkundig departement en ziet erop toe dat de
en phase avec cette vision stratégique ainsi qu'avec les évolutions et verpleegkundige activiteit afgestemd is op deze strategische visie
les attentes de la société. alsook op de maatschappelijke ontwikkelingen en verwachtingen.
§ 2. Il a en particulier la responsabilité : § 2. Hij is in het bijzonder verantwoordelijk voor :
1° de développer, d'opérationnaliser et d'assurer le suivi de la 1° het ontwikkelen, operationaliseren en opvolgen van het
politique infirmière dans le cadre de ses compétences en concordance verpleegkundig beleid binnen zijn bevoegdheidsgebied in
avec la vision stratégique de l'hôpital; overeenstemming met de strategische visie van het ziekenhuis;
2° d'initier, de diriger, d'accompagner et d'évaluer les processus de 2° het initiëren, sturen, begeleiden en evalueren van
changement; veranderingsprocessen;
3° d'initier, d'élaborer et d'adapter des procédures et méthodes de 3° het initiëren, uitwerken en aanpassen van procedures en
travail; werkmethoden;
4° de contrôler les enregistrements imposés par la loi en ce qui 4° het toezien op de uitvoering van wettelijk opgelegde registraties
concerne l'art infirmier; met betrekking tot verpleegkunde;
5° de suivre et de veiller à ce que soit appliquée la législation 5° het opvolgen en het toezien op de toepassing van relevante
pertinente et d'en informer les infirmiers en chef. wetgeving en het informeren van de hoofdverpleegkundigen hierover.
CHAPITRE III. - Activités particulières en ce qui concerne les soins HOOFDSTUK III. - Bijzondere activiteiten met betrekking tot de zorg

Art. 5.§ 1. L'infirmier-chef de service supervise l'organisation, la

Art. 5.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd superviseert de
coordination, le contrôle et l'évaluation de l'activité infirmière organisatie, de coördinatie, het toezicht op en de evaluatie van de
dans le cadre de ses compétences. verpleegkundige activiteit binnen zijn bevoegdheidsgebied.
§ 2. L'infirmier-chef de service facilite et contrôle le travail des § 2. Het verpleegkundige-diensthoofd faciliteert en controleert het
infirmiers en chef en ce qui concerne : werk van de hoofdverpleegkundigen voor wat betreft :
1° la fixation des objectifs par les infirmiers en chef en 1° het bepalen van de doelstellingen door de hoofdverpleegkundigen in
concertation avec le chef du département infirmier, et en tenant overleg met het hoofd van het verpleegkundig departement rekening
compte de la politique infirmière au sein de l'hôpital; houdend met het globaal verpleegkundig beleid binnen bet ziekenhuis;
2° l'offre par les infirmiers en chef d'une organisation de soins 2° het door de hoofdverpleegkundigen aanbieden van een patiëntgerichte
infirmiers centrée sur le patient accordant une attention particulière verpleegkundige zorgorganisatie, met bijzondere aandacht voor
aux droits du patient et à l'éthique; patiëntenrechten en ethiek;
3° l'adaptation par les infirmiers en chef de l'organisation des soins 3° het door de hoofdverpleegkundigen bijsturen van de verpleegkundige
infirmiers au sein de leur équipe suivant les besoins des patients et zorgorganisatie binnen hun equipe volgens de behoeften van de
les soins requis; patiënten en de vereiste zorg;
4° la qualité et la continuité des soins infirmiers. 4° de kwaliteit en de continuïteit van de verpleegkundige zorg.
CHAPITRE IV. - Activités particulières en ce qui concerne la politique HOOFDSTUK IV. - Bijzondere activiteiten met betrekking tot het
en matière de personnel personeelsbeleid

Art. 6.§ 1er. L'infirmier-chef de service collabore avec son

Art. 6.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd werkt samen met zijn
supérieur hiérarchique afin de disposer de l'encadrement en personnel leidinggevende teneinde over de vereiste personeelsomkadering te
requis, tant sur le plan qualitatif que quantitatif. kunnen beschikken, zowel op kwalitatief als op kwantitatief vlak.
§ 2. Il est chargé en particulier : § 2. In het bijzonder wordt hij belast met :
1° du suivi de la gestion du cadre du personnel ainsi que de 1° de opvolging van het beheer van de personeelsformatie alsook het
l'utilisation adéquate du personnel par la répartition du travail, la adequaat inzetten van personeel door werkverdeling,
planification horaire et l'organisation des congés; dienstroosterplanning en verlofregeling;
2° de la gestion des infirmiers en chef en vue de créer une ambiance 2° het leidinggeven aan de hoofdverpleegkundigen met het oog op het
de travail favorable qui incite à la collaboration effective; scheppen van een gunstig arbeidsklimaat dat aanzet tot effectieve
samenwerking;
3° de l'accompagnement de nouveaux infirmiers en chef; 3° de begeleiding van nieuwe hoofdverpleegkundigen;
4° du soutien, de la supervision et de l'évaluation des infirmiers en 4° het ondersteunen, het toezicht en de evaluatie van de
chef. hoofdverpleegkundigen.
CHAPITRE V. - Activités particulières en ce qui concerne la gestion HOOFDSTUK V. - Bijzondere activiteiten met betrekking tot het beheer
des moyens van de middelen

Art. 7.§ 1er. L'infirmier-chef de service est responsable de

Art. 7.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd staat in voor het
l'utilisation optimale des moyens en vue d'assurer des soins optimaal aanwenden van de middelen met het oog op een kwaliteitsvolle
infirmiers de qualité aux patients. verpleegkundige patiëntenzorg.
§ 2. Il a en particulier la responsabilité d'avancer des propositions § 2. In het bijzonder is hij verantwoordelijk voor het lanceren van
en ce qui concerne : voorstellen met betrekking tot :
1° la gestion et l'affectation du budget du département infirmier; 1° het beheer en de besteding van het budget van het verpleegkundig
2° l'utilisation efficace et efficiente par les infirmiers en chef des departement; 2° het doeltreffend en doelmatig gebruik van de beschikbare goederen
biens et des locaux mis à leur disposition. en ruimten door de hoofdverpleegkundigen.
§ 3. L'infirmier-chef de service donne son avis sur l'acquisition de § 3. Het verpleegkundige-diensthoofd brengt advies uit over de
nouvelles ressources et la construction et la rénovation de l'hôpital, aanschaf van nieuwe hulpmiddelen en de bouw en renovatie van het
dans la mesure où il y a des répercussions pour les soins infirmiers. ziekenhuis voor zover het een weerslag heeft op de verpleegkundige
§ 4. L'infirmier-chef de service collabore à l'évaluation financière zorg. § 4. Het verpleegkundige-diensthoofd werkt mee aan de financiële en
et économique du département des soins infirmiers, en particulier en economische evaluatie van het verpleegkundig departement, in het
ce qui concerne : bijzonder met betrekking tot :
1° le suivi du budget et des dépenses dans le cadre de ses 1° de opvolging van het budget en de uitgaven binnen zijn
compétences; bevoegdheidsgebied;
2° l'analyse de l'utilisation de l'équipement et du matériel, et les 2° de analyse van het gebruik van uitrusting en materiaal, alsook de
répercussions, d'une part, sur la qualité des soins infirmiers, et, weerslag, hiervan op de kwaliteit van de verpleegkundige zorg
d'autre part, sur le coût, en vue d'une gestion efficiente du enerzijds, en op de kostprijs, anderzijds, met het oog op een
département infirmier. efficiënt beheer van het verpleegkundig departement.
CHAPITRE VI. - Activités particulières en ce qui concerne la formation HOOFDSTUK VI. - Bijzondere activiteiten met betrekking tot de
et le développement opleiding en de ontwikkeling

Art. 8.§ 1er. L' infirmier-chef de service veille à ce que les

Art. 8.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd ziet erop toe dat de
infirmiers en chef puissent développer suffisamment leurs capacités hoofdverpleegkundigen hun capaciteiten voldoende kunnen ontwikkelen
par le biais du coaching et de la formation permanente, de sorte via coaching en permanente vorming zodat zij over de nodige kennis en
qu'ils disposent des connaissances, des capacités, ainsi que de la vaardigheden beschikken alsook over de nodige motivatie om het
motivation nécessaires pour maintenir le niveau de qualité souhaité. gewenste kwaliteitsniveau op peil te houden.
§ 2. Pour y parvenir, il prend les initiatives suivantes : § 2. Om dit mogelijk te maken, neemt hij volgende initiatieven :
1° inventorier les besoins en matière de formation des infirmiers en 1° inventariseren van de nood aan vorming bij de hoofdverpleegkundigen
chef dont il a la responsabilité; waarvoor hij verantwoordelijk is;
2° inciter les infirmiers en chef à suivre une formation; 2° stimuleren van de hoofdverpleegkundigen tot het volgen van een
3° superviser et coordonner la formation des infirmiers en chef; vorming; 3° toezien op en coördineren van de vorming van de
4° soutenir l'évolution de la carrière des infirmiers en chef; hoofdverpleegkundigen; 4° ondersteunen van de loopbaanontwikkeling van de
5° participer personnellement à la formation permanente. hoofdverpleegkundigen; 5° zelf deelnemen aan permanente vorming.
CHAPITRE VII. - Activités particulières en ce qui concerne la HOOFDSTUK VII. - Bijzondere activiteiten met betrekking tot de
communication et la concertation communicatie en het overleg

Art. 9.§ 1er. L'infirmier-chef de service est responsable de la

Art. 9.§ 1. Het verpleegkundige-diensthoofd staat in voor de
communication dans le cadre de ses compétences, de la transmission communicatie betreffende zijn bevoegdheidsgebied, de
d'information et de la concertation, tant en interne qu'en externe. informatiedoorstroming en het overleg zowel intern als extern.
§ 2. L'infirmier-chef de service est plus particulièrement chargé des § 2. Meer in het bijzonder heeft het verpleegkundige-diensthoofd
missions suivantes : volgende opdrachten :
1° se concerter avec les infirmiers en chef; 1° overleg plegen met de hoofdverpleegkundigen;
2° se concerter avec les médecins et les paramédicaux au sein de l'hôpital; 2° overleg plegen met de artsen en paramedici binnen het ziekenhuis;
3° se concerter avec d'autres professionnels de la santé; 3° overleg plegen met andere gezondheidswerkers;
4° se concerter avec les instituts de formation. 4° overleg plegen met de opleidingsinstituten.
CHAPITRE VIII. - Disposition finale HOOFSTUK VIII. - Slotbepaling

Art. 10.Notre Ministre de la Santé publique est chargé de l'exécution

Art. 10.Onze Minister van Volksgezondheid is belast met de uitvoering
du présent arrêté. van dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 14 décembre 2006. Gegeven te Brussel, 14 december 2006.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre de la Santé publique, De Minister van Volksgezondheid,
R. DEMOTTE R. DEMOTTE
^