Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 12/12/2018
← Retour vers "Arrêté royal modifiant l'article 64 de l'arrêté royal du 25 novembre 1991 portant réglementation du chômage "
Arrêté royal modifiant l'article 64 de l'arrêté royal du 25 novembre 1991 portant réglementation du chômage Koninklijk besluit tot wijziging van artikel 64 van het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de werkloosheidsreglementering
SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
12 DECEMBRE 2018. - Arrêté royal modifiant l'article 64 de l'arrêté 12 DECEMBER 2018. - Koninklijk besluit tot wijziging van artikel 64
royal du 25 novembre 1991 portant réglementation du chômage van het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de
werkloosheidsreglementering
RAPPORT AU ROI VERSLAG AAN DE KONING
Sire, Sire,
Le projet d'arrêté qui est soumis à Votre signature vise à modifier De bedoeling van het besluit dat aan Uw handtekening wordt voorgelegd,
l'arrêté royal du 25 novembre 1991 portant réglementation du chômage. is het wijzigen van het koninklijk besluit van 25 november 1991
Cet arrêté concerne l'article 64, deuxième alinéa de l'arrêté royal du houdende de werkloosheidsreglementering. Het besluit betreft het artikel 64, tweede lid, van het koninklijk
25 novembre 1991 portant réglementation du chômage et les exceptions à besluit van 25 november 1991 houdende de werkloosheidsreglementering
prévoir au principe de l'article 64, alinéa premier, qui dispose qu'un te voorziene uitzonderingen op het principe van artikel 64, eerste
travailleur ne peut plus bénéficier d'allocations de chômage à partir lid, dat stelt dat een werknemer vanaf de eerste dag van de
du premier jour du mois civil qui suit celui dans lequel se situe son kalendermaand, volgend op deze waarin zijn 65e verjaardag gelegen is,
soixante-cinquième anniversaire. geen aanspraak op werkloosheidsuitkeringen meer kan maken.
Le présent arrêté s'efforce de trouver une solution pour les Het voorliggende besluit tracht een oplossing te bieden voor de
travailleurs qui résident en Belgique mais sont occupés ordinairement werknemers die in België wonen maar gewoonlijk zijn tewerkgesteld in
dans un pays limitrophe de la Belgique. Selon le Règlement européen een aan België grenzend land. Volgens de Europese Verordening (EG) nr.
(CE) n° 883/2004 du 29 avril 2004 portant sur la coordination des 883/2004 van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de
systèmes de sécurité sociale, le pays d'activité est compétent pour la socialezekerheidsstelsels, is ten aanzien van deze werknemers het
pension de ces travailleurs, mais en ce qui concerne leur chômage, la werkland bevoegd inzake de pensioenen, maar het woonland bevoegd
compétence relève du pays de résidence. En cas d'âges de départ à la inzake de werkloosheid. In geval van ongelijke pensioenleeftijden kan
retraite différents, il peut arriver qu'un travailleur frontalier qui zich de situatie voordoen dat een grenswerknemer die zijn werk
perd son emploi ne puisse prétendre ni à une indemnité de chômage verliest enerzijds niet in aanmerking komt voor een
(dans son pays de résidence), ni à une pension (dans son pays werkloosheidsvergoeding (in het woonland) en anderzijds ook niet voor
d'activité). Concrètement, cette situation peut se produire pour un een pensioen (in het werkland). De situatie kan zich in concreto
travailleur habitant en Belgique et travaillant aux Pays-Bas. S'il est voordoen bij een werknemer die in België woont en in Nederland werkt.
sans emploi, il ne pourra plus prétendre à une allocation de chômage Als hij werkloos is, zal hij volgens de huidige wetgeving geen
aanspraak meer kunnen maken op een werkloosheidsuitkering in België
en Belgique à partir de 65 ans en vertu de la législation actuelle, vanaf 65 jaar, terwijl hij pas op een latere leeftijd in aanmerking
tout en ne pouvant obtenir une pension qu'à un âge plus avancé en vertu de la législation néerlandaise. Dans son avis 64.276/1 du 18 octobre 2018, le Conseil d'Etat a estimé que la réglementation en projet posait problème par rapport aux principes constitutionnels d'égalité et de non-discrimination, pour les deux motifs suivants : - la mesure en projet ne s'appliquait qu'aux travailleurs liés par un contrat de travail avec un employeur situé aux Pays-Bas alors qu'ils avaient leur résidence principale en Belgique et pas aux travailleurs liés par un contrat de travail avec un employeur établi dans d'autres pays, et; - il existe une différence de traitement entre les travailleurs précités, auxquels les allocations visées peuvent être octroyées plus longtemps, et les autres bénéficiaires de ces allocations, pour zal komen voor een pensioen volgens de Nederlandse wetgeving. In zijn advies 64.276/1 van 18 oktober 2018 heeft de Raad van State geoordeeld dat de ontworpen regeling problematisch was in het licht van de grondwettelijke beginselen van gelijkheid en niet-discriminatie, omwille van twee redenen: - de ontworpen maatregel was enkel van toepassing op werknemers die, terwijl zij hun hoofdverblijfplaats in België hadden, verbonden waren door een arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in Nederland en niet op werknemers die verbonden waren door een arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in andere landen, en; - er is een verschil in behandeling tussen de voornoemde werknemers, aan wie bedoelde uitkeringen langer kunnen worden toegekend, en de andere gerechtigden op die uitkeringen, voor wie het recht eindigt bij
lesquels le droit prend fin lorsqu'ils atteignent 65 ans. het bereiken van de leeftijd van 65 jaar.
L'arrêté a été profondément modifié en fonction de ces remarques. In het licht van deze opmerkingen werd het besluit in belangrijke mate
L'objectif du présent arrêté concorde avec celui de la proposition de aangepast. De doelstelling van het voorliggende besluit stemt overeen met de
loi visant à renforcer la protection sociale des travailleurs doelstelling van het wetsvoorstel tot versterking van de sociale
frontaliers (Doc. parl. Chambre 2017-2018, Doc 54.2597/001). Comme bescherming van grensarbeiders (Parl. St. Kamer 2017-2018, Doc
indiqué dans le développement de cette proposition de loi, la 54.2597/001). Zoals aangehaald in de toelichting bij dit wetsvoorstel
législation belge en matière de pensions prévoit un complément de bestaat er in de Belgische pensioenwetgeving een pensioencomplement
pension pour les travailleurs frontaliers (article 5, § 7 de l'arrêté voor grensarbeiders (artikel 5, § 7, van het koninklijk besluit van 23
royal du 23 décembre 1996 portant exécution des articles 15, 16 et 17 december 1996 tot uitvoering van de artikelen 15, 16 en 17 van de wet
de la loi du 26 juillet 1996 portant modernisation de la sécurité van 26 juli 1996 tot modernisering van de sociale zekerheid en tot
sociale et assurant la viabilité des régimes légaux des pensions). vrijwaring van de leefbaarheid van de wettelijke pensioenstelsels).
Toutefois, l'article 198 de la loi-programme (I) du 19 décembre 2014 a réformé ce complément de pension notamment de façon à ce que celui-ci ne soit plus valable qu'à partir du moment auquel la pension débute en vertu de la législation du pays d'activité. Le présent arrêté a donc été adapté de façon à être conforme au régime spécifique existant pour le travailleur frontalier dans la législation relative aux pensions. Il offre donc une solution pour ces travailleurs qui, en raison des adaptations de la législation relative aux pensions apportées par la loi-programme du 19 décembre 2014, bénéficient de moins (voir d'aucun) de droits de pension que ceux dont ils auraient bénéficié sans ces adaptations. Ce faisant, le travailleur continuera à bénéficier d'une allocation de chômage en Belgique après son soixante-cinquième anniversaire jusqu'à ce qu'il puisse faire valoir ses droits à la pension à l'étranger. Le présent arrêté ne restreint donc plus son champ d'application aux seuls travailleurs occupés aux Pays-Bas, mais l'étend aux personnes occupées dans un pays limitrophe de la Belgique. Les personnes qui résident en Belgique mais travaillent dans un pays non limitrophe ne sont pas concernées par cette mesure. Dans la mesure où ce type de situation est réaliste, étant donné que le travailleur Artikel 198 van de programmawet (I) van 19 december 2014, heeft dit pensioencomplement evenwel hervormd zodat dat, ondermeer, enkel nog geldt vanaf het moment waarop het pensioen ingaat krachtens de wetgeving van het land van tewerkstelling. Het voorliggende besluit werd aldus zo aangepast dat dit aansluit bij de specifieke regeling die bestaat voor grensarbeid in de pensioenwetgeving. Het voorliggende besluit biedt dus een oplossing voor deze werknemers die, omwille van de aanpassingen aan de pensioenwetgeving door de programmawet van 19 december 2014 geen of minder pensioenrechten hebben dan dat ze zouden gehad hebben zonder deze wijzigingen. De werknemer zal zo na zijn 65 jaar verder in België een werkloosheidsuitkering kunnen genieten tot hij aanspraak kan maken op zijn buitenlandse pensioenrechten. Het voorliggend besluit beperkt dus het toepassingsgebied niet langer tot enkel de werknemers tewerkgesteld in Nederland maar breidt het toepassingsgebied uit tot de personen die zijn tewerkgesteld in een aan België grenzend land. Personen die in België wonen maar in een niet-buurland werken, vallen niet onder de maatregel. In de mate dat dergelijke situaties
frontalier effectue en principe la navette quotidiennement, la realistisch zijn aangezien de werknemer bij grensarbeid in principe
différence de traitement est raisonnablement justifiée en ce sens que elke dag pendelt, is het verschil in behandeling redelijk verantwoord
les travailleurs dans cette situation n'ont jamais été visés par in die zin dat werknemers in deze situatie nooit werden geviseerd in
l'article 5, § 7 de l'arrêté précité du 23 décembre 1996 et ne se sont artikel 5, § 7, van het voormelde besluit van 23 december 1996 en
donc pas trouvés dans une situation moins avantageuse par la aldus ook niet in een minder gunstige situatie zijn terecht gekomen
modification apportée à cet article par la loi-programme (I) du 19 door de wijziging aan dit artikel door de Programmawet (I) van 19
décembre 2014. december 2014.
Les personnes qui résident et travaillent en Belgique mais qui ont, Ook personen die in België wonen en werken maar in het verleden voor
par le passé, résidé et travaillé pendant une longue période dans un lange tijd hebben gewoond en gewerkt in een ander land, vallen niet
autre pays ne sont pas non plus concernées par cette mesure. En
l'occurrence, il convient ici aussi de noter qu'elles n'ont jamais été onder deze maatregel. Ook hier dient bemerkt te worden dat zij nooit
visées par ledit article 5, § 7. Il convient en outre de souligner werden geviseerd door het vernoemde artikel 5, § 7. Bijkomend dient te
que, dans le cas où une personne bénéficierait temporairement de moins worden opgemerkt dat, in geval zo een persoon in de pensioenwetgeving
de droits aux indemnités de pension selon la législation relative aux tijdelijk minder rechten zou hebben op pensioenuitkeringen, dit
pensions, l'origine du problème se situerait au niveau de probleem zijn oorzaak vindt in de afstemming van de
l'harmonisation des législations en matière de pension entre les différents pays et qu'une solution devra alors, s'il échet, être trouvée dans la législation relative aux pensions. Pour les travailleurs frontaliers, le problème se situe au niveau de l'harmonisation des règles européennes en matière de pension et de chômage, matières pour lesquelles le pays d'activité et le pays de résidence sont respectivement compétents. Dans cette situation, mais uniquement dans celle-ci, une solution peut être prévue par le biais du chômage. Par cette adaptation, la restriction du champ d'application repose sur un critère objectif et se trouve donc raisonnablement justifiée, pensioenwetgevingen tussen de verschillende landen en dient een oplossing - mocht die nodig zijn - binnen de pensioenwetgeving te worden gevonden. Bij de grensarbeiders situeert het probleem zich bij de afstemming van de Europese regels inzake pensioen en werkloosheid, waarvoor resp. het werkland en het woonland bevoegd zijn. In deze situatie, maar dan ook enkel in deze situatie alleen, kan via de werkloosheid in een oplossing worden voorzien. Door deze aanpassing steunt de beperking van het toepassingsgebied op een objectief criterium en is aldus redelijk verantwoord, rekening
compte tenu de l'objectif et des conséquences de la mesure en houdend met het doel en de gevolgen van de betrokken maatregel. Aldus
question. Il est ainsi tenu compte des observations du Conseil d'Etat. is toegemoet gekomen aan de opmerkingen van de Raad van State.
L'article 2 de l'arrêté royal prévoit une entrée en vigueur au 1er Artikel 2 van het koninklijk besluit voorziet in een inwerkingtreding
janvier 2018 car le désavantage subi par le travailleur résidant en op 1 januari 2018, omdat de benadeling van de werknemer die woonachtig
Belgique alors qu'il s'était constitué des droits à la pension aux was in België terwijl hij in Nederland pensioenrechten heeft opgebouwd
Pays-Bas se situe déjà dans le passé. zich reeds in het verleden stelt.
J'ai l'honneur d'être, Ik heb de eer te zijn,
Sire, Sire,
de Votre Majesté Van Uwe Majesteit,
le très respectueux et très fidèle serviteur, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar,
Le Ministre de l'Emploi, De Minister van Werk,
K. PEETERS K. PEETERS
AVIS 64.276/1 DU 18 OCTOBRE 2018 DU CONSEIL D'ETAT, SECTION DE ADVIES 64.276/1 VAN 18 OKTOBER 2018 VAN DE RAAD VAN STATE, AFDELING
LEGISLATION, SUR UN PROJET D'ARRETE ROYAL 'MODIFIANT L'ARTICLE 64 DE WETGEVING, OVER EEN ONTWERP VAN KONINKLIJK BESLUIT 'TOT WIJZIGING VAN
L'ARRETE ROYAL DU 25 NOVEMBRE 1991 PORTANT LA REGLEMENTATION DU ARTIKEL 64 VAN HET KONINKLIJK BESLUIT VAN 25 NOVEMBER 1991 HOUDENDE DE
CHOMAGE' WERKLOOSHEIDSREGLEMENTERING'
Le 18 septembre 2018, le Conseil d'Etat, section de législation, a été Op 18 september 2018 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de
invité par le Ministre de l'Emploi à communiquer un avis, dans un Minister van Werk verzocht binnen een termijn van dertig dagen een
délai de trente jours, sur un projet d'arrêté royal 'modifiant advies te verstrekken over een ontwerp van koninklijk besluit 'tot
l'article 64 de l'arrêté royal du 25 novembre 1991 portant la wijziging van artikel 64 van het koninklijk besluit van 25 november
réglementation du chômage'. 1991 houdende de werkloosheidsreglementering'.
Le projet a été examiné par la première chambre le 2 octobre 2018. La Het ontwerp is door de eerste kamer onderzocht op 2 oktober 2018. De
chambre était composée de Marnix Van Damme, président de chambre, kamer was samengesteld uit Marnix Van Damme, kamervoorzitter, Wilfried
Wilfried Van Vaerenbergh et Chantal Bamps, conseillers d'Etat, et Van Vaerenbergh en Chantal Bamps, staatsraden, en Greet Verberckmoes,
Greet Verberckmoes, greffier. griffier.
Le rapport a été présenté par Wendy Depester, auditeur. Het verslag is uitgebracht door Wendy Depester, auditeur.
La concordance entre la version française et la version néerlandaise De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst van het
de l'avis a été vérifiée sous le contrôle de Chantal Bamps, conseiller advies is nagezien onder toezicht van Chantal Bamps, staatsraad.
d'Etat. L'avis, dont le texte suit, a été donné le 18 octobre 2018. Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 18 oktober 2018.
1. En application de l'article 84, § 3, alinéa 1er, des lois sur le 1. Met toepassing van artikel 84, § 3, eerste lid, van de wetten op de
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, la section de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, heeft de afdeling
législation a fait porter son examen essentiellement sur la compétence Wetgeving zich toegespitst op het onderzoek van de bevoegdheid van de
de l'auteur de l'acte, le fondement juridique et l'accomplissement des steller van de handeling, van de rechtsgrond, alsmede van de vraag of
formalités prescrites. aan de te vervullen vormvereisten is voldaan.
PORTEE ET FONDEMENT JURIDIQUE DU PROJET STREKKING EN RECHTSGROND VAN HET ONTWERP
2. L'augmentation de l'âge à partir duquel une pension est payée aux 2. Door het verhogen van de leeftijd voor het uitkeren van een
Pays-Bas a pour effet qu'un travailleur qui a sa résidence principale pensioen in Nederland is de situatie ontstaan dat een werknemer die
en Belgique, qui est lié par un contrat de travail avec un employeur zijn hoofdverblijfplaats in België heeft en die verbonden is met een
établi aux Pays-Bas et qui est devenu chômeur complet : arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in Nederland en die
- d'une part, en application de la réglementation belge du chômage volledig werkloos is geworden: - enerzijds, met toepassing van de Belgische
(article 64 de l'arrêté royal du 25 novembre 1991 'portant réglementation du chômage'), ne peut plus bénéficier des allocations de chômage à partir du premier jour du mois civil qui suit celui de son soixante-cinquième anniversaire, mais - d'autre part, en vertu de la législation néerlandaise sur les pensions, n'est à ce moment pas encore autorisé à percevoir une allocation de pension. L'article 1er du projet d'arrêté royal soumis pour avis a pour objet de remédier à cette situation en remplaçant le deuxième alinéa de l'article 64 de l'arrêté royal du 25 novembre 1991, précité. Le dispositif en projet vise, afin de pouvoir conserver le droit à une allocation de chômage, à ne pas tenir compte de la condition d'âge s'il est satisfait simultanément à un certain nombre de conditions (à savoir qu'il doit s'agir d'un travailleur qui prétend aux allocations comme chômeur complet (en tant que travailleur à temps complet ou travailleur à temps partiel volontaire), qui ne peut pas prétendre à werkloosheidsreglementering (artikel 64 van het koninklijk besluit van 25 november 1991 'houdende de werkloosheidsreglementering') vanaf de eerste dag van de kalendermaand volgend op deze waarin zijn vijfenzestigste verjaardag gelegen is, geen werkloosheidsuitkering meer kan ontvangen, maar - anderzijds, krachtens de Nederlandse pensioenwetgeving vanaf dat ogenblik nog niet gerechtigd is op een pensioenuitkering. Artikel 1 van het om advies voorgelegd ontwerp van koninklijk besluit strekt ertoe hieraan te verhelpen door het tweede lid van artikel 64 van voormeld koninklijk besluit van 25 november 1991 te vervangen. De ontworpen regeling beoogt, om recht te kunnen blijven hebben op een werkloosheidsuitkering, de leeftijdsvoorwaarde buiten beschouwing te laten indien gelijktijdig aan een aantal voorwaarden is voldaan (met name moet het gaan om een werknemer die aanspraak maakt op uitkeringen als volledig werkloze (als voltijdse of als vrijwillig deeltijdse werknemer), die geen aanspraak kan maken op een pensioen toegekend
une pension accordée par ou en vertu d'une législation étrangère et door of krachtens een buitenlandse wet en die moet kunnen aantonen dat
doit pouvoir démontrer que, pendant une période ininterrompue ou non hij, terwijl hij zijn hoofdverblijfplaats had in België, gedurende een
de quinze ans au moins, et alors qu'il avait sa résidence principale al dan niet ononderbroken periode van minstens 15 jaar verbonden was
en Belgique, il était lié par un contrat de travail avec un employeur door een arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in
établi aux Pays-Bas). Nederland).
Le dispositif en projet produit ses effets le 1er janvier 2018 De ontworpen regeling heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2018
(article 2). (artikel 2).
3. L'arrêté en projet trouve son fondement juridique, d'une part, dans 3. De rechtsgrond voor het ontworpen besluit wordt geboden enerzijds,
l'article 7, § 1er, alinéa 3, i), de l'arrêté-loi du 28 décembre 1944 door artikel 7, § 1, derde lid, i), van de besluitwet van 28 december
'concernant la sécurité sociale des travailleurs' qui, comme il 1944 'betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders', dat
ressort de la jurisprudence constante du Conseil d'Etat, section de zoals blijkt uit de vaste adviespraktijk van de Raad van State,
législation, est considéré comme le fondement juridique général de la afdeling Wetgeving, wordt beschouwd als de algemene rechtsgrond voor
réglementation relative au chômage1 et, d'autre part, dans l'article de werkloosheidsreglementering [1] en, anderzijds, door artikel 7, §
7, § 1ersepties, alinéa 3, de ce même arrêté-loi du 28 décembre 1944, 1septies, derde lid, van diezelfde besluitwet van 28 december 1944,
qui habilite le Roi à établir les conditions d'octroi des allocations dat de Koning machtigt om de toekenningsvoorwaarden voor de
de chômage. werkloosheidsuitkeringen vast te leggen.
EXAMEN DE TEXTE ONDERZOEK VAN DE TEKST
Article 1er Artikel 1
4.1. L'article 64, alinéa 2, 1°, en projet, de l'arrêté royal du 25 4.1. Het ontworpen artikel 64, tweede lid, 1°, van het koninklijk
novembre 1991 reproduit la disposition qui figure actuellement à besluit van 25 november 1991 herneemt de bepaling die op heden terug
te vinden is in artikel 64, tweede lid, van het koninklijk besluit van
l'article 64, alinéa 2, de l'arrêté royal du 25 novembre 1991. C'est 25 november 1991. Om die reden dienen de woorden "volgend op deze" te
pourquoi il faut insérer les mots « qui suit celui » entre les mots « worden ingevoegd tussen de woorden "na de maand" en de woorden "waarin
après le mois » et les mots « dans lequel (lire : au cours duquel) se
situe son soixante-cinquième anniversaire » (voir l'article 64, alinéa zijn vijfenzestigste verjaardag" (cfr. Artikel 64, tweede lid, van het
2, de l'arrêté royal du 25 novembre 1991). koninklijk van 25 november 1991).
4.2. L'article 64, alinéa 2, 2°, en projet, de l'arrêté royal du 25 4.2. Het ontworpen artikel 64, tweede lid, 2°, van het koninklijk
novembre 1991 dispose que l'alinéa 1er de l'article 64 précité, qui besluit van 25 november 1991 bepaalt dat het eerste lid van voornoemd
prévoit que le chômeur ne peut plus bénéficier des allocations à artikel 64 dat stelt dat de werkloze niet meer kan genieten van
partir du premier jour du mois civil qui suit celui de son uitkeringen vanaf de eerste dag van de kalendermaand, volgend op deze
soixante-cinquième anniversaire, n'est pas d'application au waarin zijn vijfenzestigste verjaardag gelegen is niet van toepassing
travailleur qui satisfait simultanément aux conditions suivantes : a) is op de werknemer die gelijktijdig de volgende voorwaarden vervult:
le travailleur prétend aux allocations comme chômeur complet a) de werknemer maakt aanspraak op uitkeringen als volledig werkloze
conformément aux articles 100 ou 103; b) le travailleur ne peut pas overeenkomstig de artikelen 100 of 103; b) de werknemer kan geen
prétendre à une pension au sens de l'article 65 accordée par ou en aanspraak maken op een pensioen in de zin van artikel 65, toegekend
vertu d'une législation étrangère; c) le travailleur apporte la preuve door of krachtens een buitenlandse wet; c) de werknemer levert het
que pendant une période ininterrompue ou non de quinze ans au moins, bewijs dat hij gedurende een al dan niet ononderbroken periode van
et alors qu'il avait sa résidence principale en Belgique, il était lié minstens vijftien jaar, en terwijl hij zijn hoofdverblijfplaats had in
par un contrat de travail avec un employeur établi aux Pays-Bas. België, was verbonden met een arbeidsovereenkomst met een werkgever
4.2.1. Le dispositif proposé prévoit, à l'égard des intéressés, un gevestigd in Nederland.
avantage du fait qu'ils peuvent encore bénéficier des allocations de 4.2.1. De voorgestelde regeling voorziet ten aanzien van de
chômage visées même après l'âge de 65 ans, alors que pour tous les betrokkenen in een voordeel, doordat zij ook nog na de leeftijd van 65
autres bénéficiaires d'allocations, le droit aux allocations visées jaar bedoelde werkloosheidsuitkeringen kunnen genieten, terwijl voor
prend fin au moment où cet âge est atteint. En outre, l'application du alle andere uitkeringsgerechtigden het recht op bedoelde uitkeringen
dispositif est limité aux travailleurs qui apportent la preuve que pendant une période ininterrompue ou non de quinze ans au moins, et alors qu'ils avaient leur résidence principale en Belgique, ils étaient liés par un contrat de travail avec un employeur établi aux Pays-Bas, à l'exclusion des travailleurs liés par un contrat de travail avec un employeur établi dans d'autres pays. Ce faisant, une double différence de traitement est créée entre des catégories de personnes. La question se pose de savoir si cette différence peut se justifier au regard du principe constitutionnel d'égalité et de non-discrimination. Selon la jurisprudence de la Cour constitutionnelle, une différence de traitement ne peut se concilier avec les principes constitutionnels d'égalité et de non-discrimination, que si cette différence repose sur un critère objectif et si elle est raisonnablement justifiée. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure concernée ainsi que de la eindigt bij het bereiken van die leeftijd. Daarnaast is de toepassing van de regeling beperkt tot werknemers die het bewijs leveren dat zij gedurende een al dan niet ononderbroken periode van minstens vijftien jaar, en terwijl zij hun hoofdverblijfplaats in België hadden, verbonden waren door een arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in Nederland met uitsluiting van de werknemers die verbonden waren door een arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in andere landen. Op die wijze wordt een tweevoudig verschil in behandeling gecreëerd tussen categorieën van personen. De vraag rijst of voor dat onderscheid een verantwoording voorhanden is in het licht van het grondwettelijke beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. Volgens de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof is een verschil in behandeling slechts verenigbaar met de grondwettelijke beginselen van gelijkheid en niet-discriminatie, wanneer dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld, rekening
nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé houdend met het doel en de gevolgen van de betrokken maatregel en met
lorsqu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel
is geschonden wanneer er geen redelijk verband van evenredigheid
entre les moyens employés et le but visé2. bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. [2]
4.2.2. Dans son avis 62.144/1 du 30 octobre 2017 sur une proposition 4.2.2. In zijn advies 62.144/1 van 30 oktober 2017 over een
de loi 'visant à renforcer la protection sociale des travailleurs wetsvoorstel 'tot versterking van de sociale bescherming van
frontaliers'3, le Conseil d'Etat, section de législation, faisant grensarbeiders' [3] werd met betrekking tot de aanvullingsbepaling van
référence à la jurisprudence de la Cour constitutionnelle, avait artikel 64 van het koninklijk besluit van 25 november 1991 [4] door de
observé, à propos de la disposition complétant l'article 64 de Raad van State, afdeling Wetgeving, met verwijzing naar de rechtspraak
l'arrêté royal du 25 novembre 19914, que la proposition soumise pour van het Grondwettelijk Hof, opgemerkt dat het om advies voorgelegde
avis et ses développements ne comportent aucun élément qui puisse voorstel en de toelichting erbij geen elementen bevatten die
raisonnablement justifier pourquoi la mesure proposée ne s'applique redelijkerwijs konden verantwoorden waarom de voorgestelde maatregel
qu'aux travailleurs frontaliers et non à d'autres personnes qui enkel van toepassing was op grensarbeiders en niet ook op andere
peuvent se trouver dans une situation similaire en vertu de personen die zich in een gelijkaardige situatie kunnen bevinden op
l'application du règlement (CE) n° 883/2004. Il avait également grond van de toepassing van verordening (EG) nr. 883/2004. Tevens werd
observé que la proposition ne contenait pas non plus de justification opgemerkt dat het voorstel evenmin een deugdelijke verantwoording
adéquate de la différence de traitement entre les travailleurs bevatte voor het verschil in behandeling tussen de grensarbeiders, aan
frontaliers auxquels les allocations visées pouvaient être accordées wie bedoelde uitkeringen langer konden worden toegekend, en de andere
plus longtemps, et les autres bénéficiaires de ces allocations pour gerechtigden op die uitkeringen, voor wie het recht eindigde bij het
lesquels le droit prenait fin lorsqu'ils atteignent l'âge de 65 ans. bereiken van de leeftijd van 65 jaar. Er werd in het advies
L'avis concluait que le dispositif proposé posait problème au regard geconcludeerd dat de voorgestelde regeling problematisch was in het
des principes constitutionnels d'égalité et de non-discrimination. licht van de grondwettelijke beginselen van gelijkheid en niet-discriminatie.
4.2.3. Le délégué a justifié la différence de traitement au regard des 4.2.3. Door de gemachtigde wordt in het licht van de grondwettelijke
principes constitutionnels d'égalité et de non-discrimination ainsi beginselen van gelijkheid en niet-discriminatie het verschil in
qu'il suit : behandeling als volgt verantwoord:
« De regeling beoogt te vermijden dat een werknemer, die in een "De regeling beoogt te vermijden dat een werknemer, die in een
buurland heeft gewerkt terwijl hij woonde in België (en na die buurland heeft gewerkt terwijl hij woonde in België (en na die
tewerkstelling in België is blijven wonen), zonder vervangingsinkomen tewerkstelling in België is blijven wonen), zonder vervangingsinkomen
valt omdat hij enerzijds in België de maximumleeftijd voor het valt omdat hij enerzijds in België de maximumleeftijd voor het
gerechtigd zijn op werkloosheidsuitkeringen bereikt, maar anderzijds gerechtigd zijn op werkloosheidsuitkeringen bereikt, maar anderzijds
in toepassing van een buitenlandse regeling nog geen aanspraak kan in toepassing van een buitenlandse regeling nog geen aanspraak kan
maken op een pensioen. maken op een pensioen.
De regeling beoogt niet boven de leeftijd van 65 jaar een De regeling beoogt niet boven de leeftijd van 65 jaar een
keuzemogelijkheid tussen ofwel het pensioen ofwel de keuzemogelijkheid tussen ofwel het pensioen ofwel de
werkloosheidsuitkering te bieden. werkloosheidsuitkering te bieden.
In de praktijk is Nederland het enige buurland waar het pensioen niet In de praktijk is Nederland het enige buurland waar het pensioen niet
vanaf de leeftijd van 65 jaar (of vroeger) kan opgenomen worden. Er is vanaf de leeftijd van 65 jaar (of vroeger) kan opgenomen worden. Er is
dus in de actuele situatie geen schending van het gelijkheidsbeginsel dus in de actuele situatie geen schending van het gelijkheidsbeginsel
indien de regeling tot Nederland wordt beperkt. indien de regeling tot Nederland wordt beperkt.
Indien de situatie in de andere buurlanden zou wijzigen, is dit een Indien de situatie in de andere buurlanden zou wijzigen, is dit een
nieuw gegeven dat op dat ogenblik moet worden geëvalueerd. nieuw gegeven dat op dat ogenblik moet worden geëvalueerd.
Op termijn stijgt overigens ook de pensioenleeftijd in België en zal Op termijn stijgt overigens ook de pensioenleeftijd in België en zal
de leeftijdsgrens in het artikel 64 hierop afgesteld moeten worden. ». de leeftijdsgrens in het artikel 64 hierop afgesteld moeten worden.".
La question se pose toutefois de savoir si cette justification est Vraag is echter of deze verantwoording volstaat in het licht van de
rechtspraak van het Grondwettelijk Hof. Het om advies voorgelegde
suffisante au regard de la jurisprudence de la Cour constitutionnelle. ontwerp en de door de gemachtigde gegeven toelichting bevatten immers
Le projet soumis pour avis et les précisions données par le délégué ne comportent en effet aucun élément qui puisse raisonnablement justifier pourquoi la mesure en projet ne s'applique qu'aux travailleurs qui apportent la preuve que pendant une période ininterrompue ou non de quinze ans au moins, et alors qu'ils avaient leur résidence principale en Belgique, ils étaient liés par un contrat de travail avec un employeur établi aux Pays-Bas et pas aux travailleurs qui étaient liés par un contrat de travail avec un employeur établi dans d'autres pays. Il n'y a pas non plus de justification adéquate de la différence de traitement entre les travailleurs précités, auxquels les allocations visées peuvent être accordées plus longtemps, et les autres bénéficiaires de ces allocations pour lesquels le droit prend fin geen elementen die redelijkerwijs kunnen verantwoorden waarom de ontworpen maatregel enkel van toepassing is op werknemers die het bewijs leveren dat zij gedurende een al dan niet ononderbroken periode van minstens vijftien jaar, en terwijl zij hun hoofdverblijfplaats in België hadden, verbonden waren door een arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in Nederland en niet op werknemers die verbonden waren door een arbeidsovereenkomst met een werkgever gevestigd in andere landen. Evenmin wordt een deugdelijke verantwoording gegeven voor het verschil in behandeling tussen de voornoemde werknemers, aan wie bedoelde uitkeringen langer kunnen worden toegekend, en de andere gerechtigden op die uitkeringen, voor wie het recht eindigt bij het
lorsqu'ils atteignent l'âge de 65 ans. bereiken van de leeftijd van 65 jaar.
En conséquence, le Conseil d'Etat, section de législation, estime que Gelet op het voorgaande is de Raad van State, afdeling Wetgeving, van
la disposition proposée pose problème au regard des principes oordeel dat de voorgestelde bepaling problematisch is in het licht van
constitutionnels d'égalité et de non-discrimination. de grondwettelijke beginselen van gelijkheid en niet-discriminatie.
4.3. A titre subsidiaire, il faut encore observer qu'il faudra en tout 4.3. In subsidiaire orde dient nog te worden opgemerkt dat in elk
cas tenir compte de la suite qui sera donnée par le Parlement à la geval rekening zal moeten worden gehouden met het parlementaire gevolg
proposition de loi évoquée au point 4.2.2. dat aan het wetsvoorstel waarvan sprake in randnummer 4.2.2 zal worden gegeven.
LE GREFFIER, DE GRIFFIER,
Greet VERBERCKMOES Greet VERBERCKMOES
LE PRESIDENT DE VOORZITTER,
Marnix VANDAMME Marnix VANDAMME
12 DECEMBRE 2018. - Arrêté royal modifiant l'article 64 de l'arrêté 12 DECEMBER 2018. - Koninklijk besluit tot wijziging van artikel 64
royal du 25 novembre 1991 portant la réglementation du chômage van het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de
PHILIPPE, Roi des Belges, werkloosheidsreglementering
A tous, présents et à venir, Salut. FILIP, Koning der Belgen,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu l'arrêté-loi du 28 décembre 1944 concernant la sécurité sociale des Gelet op de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de
travailleurs, article 7, § 1er, alinéa 3, i, remplacé par la loi du 14 maatschappelijke zekerheid der arbeiders, artikel 7, § 1, derde lid,
février 1961 et § 1septies, alinéa 3, inséré par la loi du 25 avril i, vervangen bij de wet van 14 februari 1961 en § 1septies, derde lid,
2014; ingevoegd bij de wet van 25 april 2014;
Vu l'arrêté royal du 25 novembre 1991 portant la réglementation du Gelet op het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de
chômage; werkloosheidsreglementering;
Vu l'avis du Comité de gestion de l'Office national de l'Emploi, donné Gelet op het advies van het Beheerscomité van de Rijksdienst voor
le 24 mai 2018; Arbeidsvoorziening, gegeven op 24 mei 2018;
Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances, donné le 12 juillet 2018; Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 12
Vu l'accord de la Ministre du Budget, donné le 6 septembre 2018; juli 2018; Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting, gegeven op 6 september 2018;
Vu l'avis 64.276/1 du Conseil d'Etat, donné le 18 octobre 2018, en Gelet op advies 64.276/1 van de Raad van State, gegeven op 18 oktober
application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le 2018, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973; wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Sur la proposition du Ministre de l'Emploi, Op de voordracht van de Minister van Werk,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Dans l'article 64 de l'arrêté royal du 25 novembre 1991

Artikel 1.In artikel 64 van het koninklijk besluit van 25 november
portant la réglementation du chômage, remplacé par l'arrêté royal du 1991 houdende de werkloosheidsreglementering, vervangen bij het
13 mars 1997 et modifié par l'arrêté royal du 30 décembre 2014, koninklijk besluit van 13 maart 1997 en gewijzigd bij het koninklijk
l'alinéa 2 est remplacé par la disposition suivante : « L'alinéa 1er n'est pas d'application : 1° au travailleur qui ne bénéficie pas d'une pension au sens de l'article 65, et qui sollicite des allocations comme chômeur temporaire après le mois dans lequel se situe son soixante-cinquième anniversaire, pour autant que le chômage temporaire ne soit pas la conséquence d'une suspension de l'exécution du contrat de travail pour force majeure qui est due à l'inaptitude au travail du travailleur; 2° au travailleur qui satisfait simultanément aux conditions suivantes : besluit van 30 december 2014, wordt het tweede lid vervangen door de volgende bepaling: "Het eerste lid is niet van toepassing: 1° op de werknemer die geen pensioen geniet in de zin van artikel 65, en die uitkeringen als tijdelijk werkloze aanvraagt na de maand waarin zijn vijfenzestigste verjaardag gelegen is, voor zover de tijdelijke werkloosheid niet het gevolg is van een schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst wegens overmacht die veroorzaakt wordt door de arbeidsongeschiktheid van de werknemer; 2° op de werknemer die gelijktijdig de volgende voorwaarden vervult:
a) le travailleur pretend aux allocations comme chômeur complet a) de werknemer maakt aanspraak op uitkeringen als volledig werkloze
conformément aux articles 100 ou 103; overeenkomstig de artikelen 100 of 103;
b) le travailleur ne peut pas prétendre à une pension au sens de b) de werknemer kan geen aanspraak maken op een pensioen in de zin van
l'article 65 accordée par ou en vertu d'une législation étrangère; artikel 65, toegekend door of krachtens een buitenlandse wet;
c) le travailleur tombe sous l'application du règlement (CE) n° c) de werknemer valt onder de toepassing van Verordening (EG) nr.
883/2004 du Parlement européen et du Conseil du 29 avril 2004 portant 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004
sur la coordination des systèmes de sécurité sociale et a été occupé betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels en werd
habituellement en qualité d'ouvrier, d'employé ou d'ouvrier mineur gewoonlijk tewerkgesteld in de hoedanigheid van arbeider, bediende of
dans un pays limitrophe de la Belgique, à condition qu'il ait conservé mijnwerker in een aan België grenzend land, op voorwaarde dat hij zijn
sa résidence principale en Belgique et y soit revenu en principe hoofdverblijfplaats in België heeft behouden en er in principe iedere
chaque jour; dag is teruggekeerd;
d) le travailleur délivre la preuve qu'il était lié pendant une d) de werknemer levert het bewijs dat hij gedurende een al dan niet
période ininterrompue ou non d'au moins quinze ans au total, par un onderbroken periode van in totaal minstens vijftien jaar verbonden was
contrat de travail avec un employeur, pour lequel il était occupé door een arbeidsovereenkomst met een werkgever voor wie hij
conformément à la condition mentionnée sous c). ». overeenkomstig de voorwaarde vermeld onder c) was tewerkgesteld.".

Art. 2.Le présent arrêté produit ses effets le 1er janvier 2018.

Art. 2.Dit besluit heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2018.

Art. 3.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de

Art. 3.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van
l'exécution du présent arrêté. dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 12 décembre 2018. Gegeven te Brussel, 12 december 2018.
PHILIPPE FILIP
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre de l'Emploi, De Minister van Werk,
K. PEETERS K. PEETERS
_______ _______
Notes Nota's
[1] Voir l'avis C.E. 57.604/1 du 1er juillet 2015 sur un projet [1] Cfr. adv.RvS 57.604/1 van 1 juli 2015 over een ontwerp van
d'arrêté royal 'modifiant les articles 27, 51, 53, 53bis, 56, 58, 133, koninklijk besluit 'tot wijziging van de artikelen 27, 51, 53, 53bis,
137, 138bis, 142, 143, 144, 145, 146 en 170 de l'arrêté royal du 25 56, 58, 133, 137, 138bis, 142, 143, 144, 145, 146 en 170 van het
novembre 1991 portant réglementation du chômage, y insérant un article koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de
98ter et y insérant un chapitre Vbis dans le même arrêté et modifiant werkloosheidsreglementering, tot invoeging van een artikel 98ter en
tot invoeging van een hoofdstuk Vbis in hetzelfde besluit en tot
l'arrêté royal du 31 août 2014 modifiant les articles 133, 137 et wijziging van het koninklijk besluit van 31 augustus 2014 tot
wijziging van de artikelen 133, 137 en 138bis van het koninklijk
138bis de l'arrêté royal du 25 novembre 1991 portant réglementation du besluit van 25 november 1991 houdende de werkloosheidsreglementering,
chômage, dans le cadre de la Sixième Réforme de l'Etat'. in het kader van de Zesde Staatshervorming'.
[2] Jurisprudence constante de la Cour constitutionnelle. Voir par [2] Vaste rechtspraak van het Grondwettelijk Hof. Zie bv.: GwH 17 juli
exemple C.C., 17 juillet 2014, n° 107/2014, B.12.; C.C., 25 septembre 2014, nr. 107/2014, B.12; GwH 25 september 2014, nr. 141/2014, B.4.1;
2014, n° 141/2014, B.4.1.; C.C., 30 avril 2015, n° 50/2015, B.16.; GwH 30 april 2015, nr. 50/2015, B.16; GwH 18 juni 2015, nr. 91/2015,
C.C., 18 juin 2015, n° 91/2015, B.5.1.; C.C., 16 juillet 2015, n° B.5.1; GwH 16 juli 2015, nr. 104/2015, B.6; GwH 16 juni 2016, nr.
104/2015, B.6.; C.C., 16 juin 2016, n° 94/2016, B.3. 94/2016, B.3.
[3] Doc. parl., Chambre, n° 54-2597/001. [3] Parl.St. Kamer, nr. 54-2597/001.
[4] Conformément à cette disposition, le chômeur ayant travaillé comme
travailleur frontalier et ne bénéficiant pas de droits complets à la [4] Overeenkomstig die bepaling kan de werkloze werknemer die als
pension en droit interne belge peut bénéficier d'allocations jusqu'à grensarbeider werkzaam was en die geen volledige pensioenaanspraken in
ce qu'il atteigne l'âge légal de la pension ou l'âge généralement het intern Belgische recht geniet, tot aan de wettelijke of algemeen
applicable à cet égard dans le pays étranger où les droits en matière geldende pensioenleeftijd van toepassing in het buurland waar de
de pension ont été constitués. pensioenrechten zijn opgebouwd, uitkeringen genieten. .
^