Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 10/08/2001
← Retour vers "Arrêté royal relatif à l'indemnité de reprise d'une étude notariale "
Arrêté royal relatif à l'indemnité de reprise d'une étude notariale Koninklijk besluit betreffende de vergoeding voor de overname van een notariskantoor
MINISTERE DE LA JUSTICE MINISTERIE VAN JUSTITIE
10 AOUT 2001. - Arrêté royal relatif à l'indemnité de reprise d'une 10 AUGUSTUS 2001. - Koninklijk besluit betreffende de vergoeding voor
étude notariale de overname van een notariskantoor
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 25 ventôse an XI contenant organisation du notariat, Gelet op de wet van 25 ventôse jaar XI op het notarisambt,
notamment l'article 55, § 3, c), de ladite loi, remplacé par la loi du inzonderheid op de artikel 55, § 3, c), van deze wet, vervangen bij de
4 mai 1999; wet van 4 mei 1999;
Vu l'avis de l'inspecteur des finances, donné le 8 mai 2001; Gelet op het advies van de inspecteur van financiën, gegeven op 8 mei 2001;
Vu la délibération du Conseil des Ministres le 18 mai 2001 sur la Gelet op het besluit van de Ministerraad van 18 mei 2001 over het
demande d'avis à donner par le Conseil d'Etat dans un délai ne verzoek aan de Raad van State om advies te geven binnen een termijn
dépassant pas un mois; van een maand;
Vu l'avis du Conseil d'Etat, donné le 27 juin 2001, en application de Gelet op het advies van de Raad van State, gegeven op 27 juni 2001 met
l'article 84, alinéa 1er, 1°, des lois coordonnées sur le Conseil toepassing van artikel 84, eerste lid, 1°, van de gecoördineerde
d'Etat; wetten op de Raad van State;
Sur la proposition de Notre Ministre de la Justice, Op de voordracht van Onze Minister van Justitie,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Dans le présent arrêté, on entend par :

Artikel 1.In dit besluit wordt verstaan onder :

1° « la loi » : la loi du 25 ventôse an XI contenant organisation du 1° « de wet » : de wet van 25 ventôse jaar XI op het notarisambt,
notariat telle que modifiée par les lois du 4 mai 1999; zoals gewijzigd bij de wetten van 4 mei 1999;
2° « la Chambre nationale » : la Chambre nationale des notaires, visée 2° « de Nationale Kamer » : de Nationale Kamer van notarissen, bedoeld
au Titre III, section III, de la loi du 25 ventôse an XI contenant in Titel III, afdeling III, van de wet van 25 ventôse jaar XI op het
organisation du notariat; notarisambt;
3° « le cédant » : le notaire titulaire ou le notaire titulaire 3° « de overdrager » : de notaris-titularis of de geassocieerde
notaris-titularis die ophoudt zijn ambt uit te oefenen als gevolg van
associé qui cesse ses fonctions par l'effet de l'acceptation de sa de aanvaarding van zijn ontslag, van zijn afzetting, het bereiken van
démission, de sa destitution, de la limite d'âge ou de l'annulation de de leeftijdsgrens of vernietiging van zijn benoeming of de
sa nomination ou les ayants droit du notaire titulaire décédé; rechtverkrijgenden van de overleden notaris-titularis;
4° « le cessionnaire » : le notaire nommé en remplacement du cédant; 4° « de overnemer » : de notaris die in opvolging van de overdrager benoemd wordt;
5° « l'estimateur » : le réviseur d'entreprise ou l'expert comptable 5° « de schatter » : de bedrijfsrevisor of extern accountant bedoeld
externe, visé à l'article 55, § 3, c), de la loi du 25 ventôse an XI in artikel 55, § 3, c), van de wet van 25 ventôse jaar XI op het
contenant organisation du notariat. notarisambt.

Art. 2.L'estimateur est désigné par la Chambre nationale des

Art. 2.De schatter wordt door de Nationale Kamer van notarissen

notaires, selon le cas : aangewezen al naar gelang het geval :
1° dans le mois suivant le décès, la destitution ou l'annulation de la 1° binnen de maand na het overlijden, de afzetting of de vernietiging
nomination du notaire; van de benoeming van de notaris;
2° dans le courant du deuxième mois qui précède la date à laquelle le 2° tijdens de tweede maand die voorafgaat aan de datum waarop de
notaire est considéré comme démissionnaire en vertu des dispositions notaris als ontslagnemend beschouwd wordt ingevolge de bepalingen van
de l'article 2, alinéa 1er, de la loi; artikel 2, eerste lid, van de wet;
3° dans le mois après qu'elle ait été avisée de l'intention du notaire 3° binnen de maand nadat zij in kennis werd gesteld van het voornemen
van de notaris zijn ontslag in te dienen in het geval bedoeld in
de donner sa démission dans le cas visé à l'article 2, alinéa 2, de la artikel 2, tweede lid, van de wet. Hiertoe dient de notaris per gewone
loi. A cette fin, le notaire doit faire part de son intention, par brieven gelijktijdig de Nationale Kamer van notarissen en de kamer van
lettres ordinaires, simultanément à la Chambre nationale des notaires notarissen van het rechtsgebied waar zijn kantoor gelegen is, van zijn
et à la Chambre des Notaires du ressort où est située son étude. voornemen op de hoogte te brengen.

Art. 3.Dans les trente jours suivant sa désignation l'estimateur établit son rapport motivé et daté. Il doit envoyer un exemplaire de son rapport, dans les huit jours de sa date, par lettres recommandées à la poste, à la Chambre nationale des notaires et au cédant.

Art. 4.Le coût du rapport est à charge du cédant.

Art. 5.Le rapport devient caduc si la nomination du successeur n'intervient pas dans les douze mois suivant la publication de la vacance au Moniteur belge, visée à l'article 32, alinéa 3, de la loi. Passé ce délai, un nouveau rapport doit être établi dans les deux mois

Art. 3.Binnen dertig dagen na zijn aanwijzing stelt de schatter zijn met redenen omkleed en gedateerd verslag op. Hij moet een exemplaar van zijn verslag, binnen acht dagen van zijn datum, bij ter post aangetekende brieven, aan de Nationale Kamer van notarissenen en aan de overdrager overzenden.

Art. 4.De kosten van het verslag zijn voor rekening van de overdrager.

Art. 5.De geldigheid van het verslag vervalt indien de benoeming van de opvolger niet binnen twaalf maanden na de bekendmaking van de vacature in het Belgisch Staatsblad, bedoeld in artikel 32, derde lid, van de wet, plaatsvindt. Na die termijn, moet een nieuw verslag opgesteld worden binnen twee

de la caducité. maanden na de vervaldatum.

Art. 6.Lorsque le cédant n'exerce pas sa profession en société, pour

Art. 6.Wanneer de overdrager zijn beroep niet in een vennootschap

chacune des cinq dernières années civiles précédant celle au cours de uitoefent, wordt, voor elk van de laatste vijf kalenderjaren die
laquelle est établi le rapport de l'estimateur, le revenu voorafgaan aan het jaar waarin het verslag van de schatter opgesteld
professionnel net, déclaré en qualité de notaire pour la perception de wordt, het nettoberoepsinkomen, in de hoedanigheid van notaris
l'impôt des personnes physiques éventuellement rectifié par aangegeven voor de inning van de personenbelasting, eventueel herzien
l'administration fiscale, est adapté pour fixer le revenu semi-net. door de fiscale administratie, aangepast teneinde het semi-netto inkomen te bepalen.
A cette fin : Hiertoe :
1° sont déduits les produits financiers et les plus-values réalisées, 1° worden afgetrokken de financiële opbrengsten en de gerealiseerde
inclus dans le revenu professionnel déclaré en qualité de notaire; meerwaarden, die in het in de hoedanigheid van notaris aangegeven
beroepsinkomen begrepen zijn;
2° sont ajoutées les charges suivantes pour autant que celles-ci aient 2° worden de volgende lasten toegevoegd voorzover deze afgetrokken
été déduites du revenu professionnel déclaré en qualité de notaire : zijn van het in de hoedanigheid van notaris aangegeven beroepsinkomen :
a) l'amortissement ou le loyer immobiliers; a) de afschrijving of huurprijs voor onroerende goederen;
b) les frais de réparation ou de transformation de biens immeubles; b) de herstellings- of verbouwingswerken van onroerende goederen;
c) les frais afférents aux congrès à l'étranger; c) de kosten die betrekking hebben op congressen in het buitenland;
d) l'amortissement ou le loyer du mobilier non cédé; d) de afschrijving of huurprijs van het niet overgedragen meubilair;
e) l'amortissement de la reprise de l'étude; e) de afschrijving van de overname van het kantoor;
f) l'amortissement ou le loyer de la ou des voitures à usage f) de afschrijving of huurprijs van de wagen(s) voor beroepsmatig
professionnel; gebruik;
g) les frais de représentation; g) de representatiekosten;
h) les intérêts débiteurs; h) de debetinteresten;
i) les indemnités du chef de fautes professionnelles; i) de schadevergoedingen uit hoofde van beroepsfouten;
j) les pertes reportées; k) la partie non encore entièrement amortie des biens mobiliers corporels et incorporels acquis, autrement que par financement ou par loyer; l) les cotisations sociales et les cotisations pour pension complémentaire du notaire ainsi que les provisions pour sa pension et autres droits similaires; m) ainsi que toute dépense, imputée sur son activité professionnelle, non reprise par le cessionnaire.

Art. 7.Lorsque le cédant exerce sa profession au sein d'une société unipersonnelle, pour chacun des cinq derniers exercices sociaux précédant celui au cours duquel est établi le rapport de l'estimateur,

j) de overgedragen verliezen; k) het nog niet afgeschreven gedeelte van de lichamelijke en onlichamelijke roerende goederen aangekocht, anders dan door financiering of huur; l) de sociale bijdragen en de bijdragen voor aanvullend pensioen van de notaris alsmede de voorzieningen voor zijn pensioen en soortgelijke rechten; m) alsmede elke uitgave aangerekend op zijn beroepsactiviteit die niet door de overnemer wordt overgenomen.

Art. 7.Wanneer de overdrager zijn beroep binnen een eenpersoonsvennootschap uitoefent, wordt, voor elk van de laatste vijf boekjaren die voorafgaan aan het boekjaar waarin het verslag van de schatter opgesteld wordt, het netto-inkomen van de vennootschap

le revenu net de la société généré par l'activité notariale, déclaré resulterend uit de notariële bedrijvigheid, aangegeven voor de inning
pour la perception de l'impôt des sociétés éventuellement rectifié par van de vennootschapsbelasting, eventueel herzien door de fiscale
l'administration fiscale, est adapté pour fixer le revenu semi-net. administratie, aangepast teneinde het semi-netto inkomen te bepalen.
A cette fin : Hiertoe :
1° sont déduits les produits financiers et les plus-values réalisées, 1° worden afgetrokken de in het aangegeven inkomen begrepen financiële
inclus dans le revenu déclaré; opbrengsten en gerealiseerde meerwaarden;
2° sont ajoutées, pour autant que ces charges aient été déduites du 2° worden toegevoegd, voorzover die lasten van het aangegeven inkomen
revenu déclaré : zijn afgetrokken :
a) les charges visées à l'article 6, alinéa 2, 2°, à l'exception de a) de lasten genoemd in artikel 6, tweede lid, 2°, met uitzondering
celles énoncées sous le point l; van die genoemd onder punt l;
b) les primes d'assurance « dirigeant d'entreprise » ou d'assurance b) de premies voor verzekering « bedrijfsleider » of voor een
groupe et les provisions pour pension et droits similaires, relatives groepsverzekering en de voorzieningen voor pensioen en soortgelijke
au gérant; rechten, met betrekking tot de zaakvoerder;
c) la rémunération brute du gérant et les cotisations sociales c) de brutobezoldiging van de zaakvoerder en de eventuele sociale
éventuelles afférentes à cette rémunération y compris les cotisations bijdragen die betrekking hebben op die bezoldiging, met inbegrip van
pour pension complémentaire. de bijdragen voor een aanvullend pensioen.

Art. 8.Le revenu moyen, au sens de l'article 55, § 3, de la loi, des

Art. 8.Het gemiddeld inkomen, in de zin van artikel 55, § 3, van de

études visées aux articles 6 et 7 est obtenu en divisant le total des wet, van de kantoren bedoeld in de artikelen 6 en 7 wordt bekomen door
cinq revenus semi-nets considérés par cinq. het totaal van de vijf in aanmerking genomen semi-netto inkomens, te
delen door vijf.

Art. 9.Lorsque le cédant exerce sa profession au sein d'une

Art. 9.Wanneer de overdrager zijn beroep binnen een associatie met

association ayant la personnalité juridique, pour chacun des cinq rechtspersoonlijkheid uitoefent, wordt voor elk van de laatste vijf
derniers exercices sociaux précédant celui au cours duquel est établi boekjaren die voorafgaan aan het boekjaar waarin het verslag van de
le rapport de l'estimateur, le revenu net de l'association, généré par schatter opgesteld wordt, het netto-inkomen van de associatie,
l'activité notariale, déclaré pour la perception de l'impôt des resulterend uit de notariële bedrijvigheid, aangegeven voor de inning
sociétés éventuellement rectifié par l'administration fiscale est van de vennootschapsbelasting, eventueel herzien door de fiscale
adapté pour fixer le revenu semi-net. administratie, aangepast teneinde het semi-netto inkomen te bepalen.
A cette fin : Hiertoe :
1° sont déduits les produits financiers et les plus-values réalisées 1° worden de in het aangegeven inkomen begrepen financiële opbrengsten
inclus dans le revenu déclaré; en gerealiseerde meerwaarden, afgetrokken;
2° sont ajoutées, pour autant que ces charges aient été déduites du 2° worden toegevoegd, voorzover die lasten van het aangegeven inkomen
revenu déclaré : zijn afgetrokken :
a) les charges visées à l'article 6, al 2, 2°, à l'exception de celles a) de lasten genoemd in artikel 6, tweede lid, 2°, met uitzondering
énoncées sous les points l et m; van die genoemd onder de punten l en m;
b) les primes d'assurance « dirigeant d'entreprise » ou d'assurance « b) de premies voor verzekering « bedrijfsleider » of voor een
groupe » ainsi que les provisions pour pension et droits similaires, groepsverzekering alsmede de voorzieningen voor pensioen en
relatives au(x) gérant(s); soortgelijke rechten, met betrekking tot de zaakvoerder(s);
c) la rémunération brute du ou des gérant(s) et les cotisations c) de brutobezoldiging van de zaakvoerder(s) en de eventuele sociale
sociales éventuelles relatives à cette rémunération, ainsi que les bijdragen die betrekking hebben op die bezoldiging, alsmede de
cotisations pour la pension complémentaire; bijdragen voor een aanvullend pensioen;
d) ainsi que toute dépense imputée sur l'activité professionnelle non d) alsmede elke uitgave ten laste van zijn beroepsbedrijvigheid die
reprise par le cessionnaire et dont le bénéfice était personnel pour niet door de overnemer overgenomen wordt en waarvan het voordeel
un ou plusieurs des notaires associés. persoonlijk was voor een of meer van de geassocieerde notarissen.

Art. 10.Le revenu moyen au sens de l'article 55, § 3, de la loi, de

Art. 10.Het gemiddeld inkomen, in de zin van artikel 55, § 3, van de

l'étude visée à l'article 9, est déterminé en application de l'article wet, van het kantoor bedoeld in artikel 9, wordt vastgesteld bij
8. toepassing van artikel 8.

Art. 11.Lorsque le cédant exerce sa profession au sein d'une société

Art. 11.Wanneer de overdrager zijn beroep uitoefent binnen een

civile dénuée de personnalité juridique, les règles fixées par burgerlijke vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid worden de regels
l'article 6 sont applicables. bepaald in artikel 6 toegepast.
Dans le cas où cette société civile est formée avec une autre société Indien deze burgerlijke vennootschap gevormd wordt met een andere
dotée de la personnalité juridique, les articles 7 ou 9, selon le cas, vennootschap met rechtspersoonlijkheid, zijn, al naar gelang het
seront applicables. geval, de artikelen 7 of 9 van toepassing.

Art. 12.Le revenu moyen de l'étude est indexé selon la formule

Art. 12.Het gemiddeld inkomen van het kantoor wordt volgens de

suivante : revenu moyen multiplié par une fraction dont le numérateur volgende formule geïndexeerd : gemiddeld inkomen vermenigvuldigd met
est l'indice moyen des prix à la consommation des six derniers mois een breuk waarvan de teller het gemiddelde indexcijfer van de
précédant celui au cours duquel est établi le rapport de l'estimateur et le dénominateur, l'indice moyen des cinq dernières années civiles précédant celle au cours de laquelle est établi ledit rapport.

Art. 13.§ 1. Le revenu moyen indexé déterminé suivant les règles qui précèdent peut éventuellement être corrigé à la baisse par l'estimateur pour des raisons économiques ou d'équité. Cette correction est exprimée en un pourcentage du revenu moyen. Les raisons de la correction éventuelle à la baisse, sont explicitées par l'estimateur dans son rapport.

consumptieprijzen is van de laatste zes maanden voorafgaand aan de maand waarin het verslag van de schatter is opgesteld, en waarvan de noemer het gemiddelde indexcijfer is van de laatste vijf kalenderjaren voorafgaand aan het kalenderjaar waarin dat verslag is opgesteld.

Art. 13.§ 1. Het geïndexeerd gemiddeld inkomen zoals bepaald overeenkomstig de regels die voorafgaan, kan in voorkomend geval naar beneden toe gecorrigeerd worden door de schatter om economische of billijkheidsredenen. Deze correctie wordt in een percentage van het gemiddeld inkomen uitgedrukt. De redenen voor de eventuele correctie naar beneden worden door de schatter in zijn verslag uitdrukkelijk opgenomen.

§ 2. Comme critères de correction éventuelle à la baisse pour des § 2. Als criteria voor een eventuele correctie naar beneden toe om
raisons économiques ou d'équité, l'estimateur : economische of billijkheidsredenen :
1° doit prendre en compte : 1° moet de schatter in aanmerking nemen :
a) tous avantages ou indemnités anormaux éventuels y compris les a) alle eventuele abnormale voordelen of vergoedingen - met inbegrip
indemnités de licenciement - accordés à un ou plusieurs van ontslagvergoedingen - die toegekend worden aan een of meer
collaborateurs, quel que soit leur statut; medewerkers, ongeacht hun statuut;
b) l'impossibilité, pour le cessionnaire, d'amortir l'indemnité; b) de onmogelijkheid, voor de overnemer, de vergoeding af te schrijven;
2° peut prendre en compte, sans que cette énumération soit limitative 2° kan de schatter in aanmerking nemen, zonder dat deze opsomming
: beperkend is :
a) une modification importante du contexte social ou économique de la a) een belangrijke wijziging in de sociale of economische toestand van
région; b) l'évolution de la population et son incidence sur le nombre et la répartition des résidences avoisinantes; c) le nombre et les caractéristiques des membres du personnel et collaborateurs de l'étude; d) l'impossibilité d'occuper les locaux pendant un délai raisonnable; e) l'insuffisance des éléments meubles corporels et incorporels; f) les éléments liés à la personnalité du cédant; g) le transfert de la place vacante avec les minutes et répertoires à une autre résidence dans l'arrondissement; de regio; b) de evolutie van de bevolking en het gevolg hiervan op het aantal en de spreiding van de naburige standplaatsen; c) het aantal en de kenmerken van de personeelsleden en medewerkers van het kantoor; d) de onmogelijkheid om gedurende een redelijke periode de lokalen verder te gebruiken; e) de ontoereikendheid van de lichamelijke en onlichamelijke roerende bestanddelen; f) de elementen die verbonden zijn aan de persoonlijkheid van de overdrager; g) de overbrenging van de vacante plaats met minuten en repertoria naar een andere standplaats in het arrondissement;
h) les amortissements non usuels. h) de ongebruikelijke afschrijvingen.

Art. 14.§ 1. Les décisions de l'estimateur lient le cédant et le

Art. 14.§ 1. De beslissingen van de schatter binden de overdrager en

cessionnaire. Le montant de l'indemnité, communiqué en exécution de de overnemer. Het bedrag van de vergoeding, die in uitvoering van
l'article 55, § 3, d), de la loi, doit être payé par le cessionnaire artikel 55, § 3, d), van de wet medegedeeld werd, moet door de
dans les septante-cinq jours calendrier suivant la publication de sa overnemer, binnen vijfenzeventig kalenderdagen na de bekendmaking van
nomination au Moniteur belge. zijn benoeming in het Belgisch Staatsblad betaald worden.
§ 2. Durant la procédure en suspension de la nomination, le délai de § 2. Een procedure tot schorsing van de benoeming schorst de
paiement est suspendu. betalingstermijn tot de defintieve uitspraak.
Si la demande de suspension est rejetée, la suspension du délai de Wordt het verzoek tot schorsing verworpen, dan neemt de schorsing van
paiement prend fin. de betalingstermijn een einde.
Si la suspension est prononcée, le délai de paiement reste suspendu Wordt er een schorsing uitgesproken, dan blijft de betalingstermijn
jusqu'au prononcé relatif à la demande en annulation. geschorst tot de uitspraak over het vernietigingsverzoek.

Art. 15.Des erreurs matérielles contenues dans le rapport peuvent

Art. 15.Materiële fouten in het verslag kunnen rechtgezet worden door

être rectifiées par l'estimateur, si une requête est introduite à de schatter, mits daartoe een verzoekschrift wordt ingediend bij de
cette fin à la Chambre nationale dans l'année qui suit l'entrée en Nationale Kamer binnen het jaar na het begin van de ambtsuitoefening
fonction du cessionnaire. van de overnemer.

Art. 16.Dans les cas prévus à l'article 50 de la loi du 4 mai 1999

Art. 16.In de gevallen voorzien in artikel 50 van de wet van 4 mei

modifiant la loi du 25 ventôse an XI contenant organisation du 1999 tot wijziging van de wet van 25 ventôse jaar XI op het
notariat, la disposition prévue à l'article 2, 2°, du présent arrêté, notarisambt, wordt het bepaalde in artikel 2, 2°, van dit besluit, op
est appliquée de manière analogue. analoge wijze toegepast.

Art. 17.Par dérogation à l'article 3 du présent arrêté, pour les

Art. 17.In afwijking van artikel 3 van dit besluit, moet de schatter,

études vacantes à la date de la publication du présent arrêté, voor de kantoren die vacant zijn op datum van bekenmaking van dit
l'estimateur doit être désigné dans le mois de cette publication et il besluit, aangewezen worden binnen de maand van deze bekendmaking en
établit son rapport sur base des cinq dernières années de l'étude qui hij stelt zijn verslag op, op basis van de vijf laatste jaren van het
ont précédé le fait ayant donné lieu à la vacance, dans le délai prévu kantoor die het feit dat aanleiding gaf tot de vacature voorafgegaan
à l'article 3. zijn, binnen de termijn bepaald in artikel 3.

Art. 18.Le présent arrêté entre en vigueur le jour de sa publication

Art. 18.Dit besluit treedt in werking de dag van zijn bekendmaking in

au Moniteur belge. het Belgisch Staatsblad.

Art. 19.Notre Ministre de la Justice est chargé de l'exécution du

Art. 19.Onze Minister van Justitie is belast met de uitvoering van

présent arrêté. dit besluit.
Donné à Nice, le 10 août 2001. Gegeven te Nice, 10 augustus 2001.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
M. VERWILGHEN M. VERWILGHEN
^