Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 09/02/2020
← Retour vers "Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 11 septembre 2019, conclue au sein de la Sous-commission paritaire des électriciens : installation et distribution, relative au statut des délégations syndicales "
Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 11 septembre 2019, conclue au sein de la Sous-commission paritaire des électriciens : installation et distribution, relative au statut des délégations syndicales Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 11 september 2019, gesloten in het Paritair Subcomité voor de elektriciens : installatie en distributie, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardigingen
SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
9 FEVRIER 2020. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention 9 FEBRUARI 2020. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend
collective de travail du 11 septembre 2019, conclue au sein de la wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 11 september
Sous-commission paritaire des électriciens : installation et 2019, gesloten in het Paritair Subcomité voor de elektriciens :
distribution, relative au statut des délégations syndicales (1) installatie en distributie, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardigingen (1)
PHILIPPE, Roi des Belges, FILIP, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28; arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;
Vu la demande de la Sous-commission paritaire des électriciens : Gelet op het verzoek van het Paritair Subcomité voor de elektriciens :
installation et distribution; installatie en distributie;
Sur la proposition de la Ministre de l'Emploi, Op de voordracht van de Minister van Werk,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

travail du 11 septembre 2019, reprise en annexe, conclue au sein de la overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 11 september 2019,
Sous-commission paritaire des électriciens : installation et gesloten in het Paritair Subcomité voor de elektriciens : installatie
distribution, relative au statut des délégations syndicales. en distributie, betreffende het statuut van de vakbondsafvaardigingen.

Art. 2.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

l'exécution du présent arrêté. dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 9 février 2020. Gegeven te Brussel, 9 februari 2020.
PHILIPPE FILIP
Par le Roi : Van Koningswege :
La Ministre de l'Emploi, De Minister van Werk,
N. MUYLLE N. MUYLLE
_______ _______
Note Nota
(1) Référence au Moniteur belge : (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad :
Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969. Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969.
Annexe Bijlage
Sous-commission paritaire des électriciens : installation et distribution Paritair Subcomité voor de elektriciens : installatie en distributie
Convention collective de travail du 11 septembre 2019 Collectieve arbeidsovereenkomst van 11 september 2019
Statut des délégations syndicales Statuut van de vakbondsafvaardigingen
(Convention enregistrée le 30 septembre 2019 sous le numéro (Overeenkomst geregistreerd op 30 september 2019 onder het nummer
154080/CO/149.01) 154080/CO/149.01)
En exécution de l'article 23 de l'accord national 2019-2020 du 26 juin In uitvoering van artikel 23 van het nationaal akkoord 2019-2020 van
2019. 26 juni 2019.
CHAPITRE Ier. - Champ d'application HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Article 1er.La présente convention collective de travail s'applique

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op

aux employeurs, aux ouvriers et aux ouvrières des entreprises de werkgevers, arbeiders en arbeidsters van de ondernemingen die
ressortissant à la Sous-commission paritaire des électriciens : ressorteren onder het Paritair Subcomité voor de elektriciens :
installation et distribution. installatie en distributie.
Pour l'application de la présente convention collective de travail, on Voor de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt
entend par "ouvriers" : les ouvriers et ouvrières. onder "arbeiders" verstaan : de mannelijke en vrouwelijke werklieden.
CHAPITRE II. - Principes généraux HOOFDSTUK II. - Algemene beginselen

Art. 2.La présente convention collective de travail est conclue en

Art. 2.Deze overeenkomst wordt gesloten overeenkomstig en in

exécution de et conformément à la convention collective de travail n° uitvoering van en overeenkomstig de collectieve arbeidsovereenkomst
5 du 24 mai 1971 concernant le statut des délégations syndicales du nr. 5 van 24 mei 1971 betreffende het statuut van de syndicale
personnel des entreprises, modifiée et complétée par les conventions afvaardigingen van het personeel der ondernemingen, gewijzigd en
collectives de travail n° 5bis du 30 juin 1971, n° 5ter du 21 décembre aangevuld door de collectieve arbeidsovereenkomsten nr. 5bis van 30
1978 et n° 5quater du 5 octobre 2011. juni 1971, nr. 5ter van 21 december 1978 en nr. 5quater van 5 oktober
Pour l'application de la présente convention collective de travail, on 2011. Voor de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt
entend par "organisation(s) de travailleurs" : une organisation de verstaan onder "werknemersorganisatie(s)" : een ondertekenende
travailleurs signataire de la convention collective de travail n° 5 werknemersorganisatie van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 5
visée à l'alinéa précédent. bedoeld in het vorige lid.

Art. 3.Les employeurs reconnaissent que leur personnel ouvrier est

Art. 3.De werkgevers erkennen dat hun arbeiderspersoneel bij hen

représenté auprès d'eux par une délégation syndicale dont les membres vertegenwoordigd is door een vakbondsafvaardiging waarvan de leden
sont désignés ou élus parmi le personnel ouvrier syndiqué de aangewezen of verkozen worden onder het gesyndiceerd arbeidspersoneel
l'entreprise. van de onderneming.
Par "personnel ouvrier syndiqué" on entend : le personnel ouvrier Onder "gesyndiceerd arbeidspersoneel" wordt verstaan : het
affilié à une des organisations de travailleurs signataires de la arbeiderspersoneel aangesloten bij één der ondertekenende
convention collective de travail n° 5 conclue au sein du Conseil werknemersorganisaties van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 5
national du travail le 24 mai 1971. gesloten in de Nationale Arbeidsraad op 24 mei 1971.

Art. 4.Les employeurs s'engagent à n'exercer aucune pression sur le

Art. 4.De werkgevers verbinden zich er toe op het personeel geen

personnel pour l'empêcher de se syndiquer et à ne pas consentir aux enkele druk uit te oefenen om hen te beletten bij een vakbond aan te
ouvriers non syndiqués d'autres prérogatives qu'aux ouvriers sluiten en aan de niet-gesyndiceerden geen andere voorrechten dan aan
syndiqués. de gesyndiceerde arbeiders toe te kennen.
Les délégations syndicales s'engagent à observer dans les entreprises De vakbondsafvaardigingen verbinden zich er toe in de ondernemingen de
les pratiques de relations paritaires conformes à l'esprit de la praktijken van paritaire verhoudingen na te leven die met de geest van
présente convention. deze overeenkomst overeenstemmen.

Art. 5.Les employeurs et les délégations syndicales :

Art. 5.De werkgevers en de vakbondsafvaardiging :

1. témoignent en toutes circonstances de l'esprit de justice, d'équité 1. geven in alle omstandigheden blijk van zin voor rechtvaardigheid,
et de conciliation qui conditionne les bonnes relations sociales dans redelijkheid en verzoening die bepalend is voor de goede sociale
l'entreprise; verhoudingen in de onderneming;
2. respectent la législation sociale, les conventions collectives de 2. leven de sociale wetgeving, de collectieve arbeidsovereenkomsten en
travail et le règlement de travail et conjuguent leurs efforts en vue het arbeidsreglement na en bundelen hun inspanningen om de naleving
d'en assurer le respect. ervan te verzekeren.
CHAPITRE III. - Composition et institution de la délégation syndicale HOOFDSTUK III. - Samenstelling en oprichting van de vakbondsafvaardiging
Section 1ère. - Composition de la délégation syndicale Afdeling 1. - Samenstelling van de vakbondsafvaardiging

Art. 6.Une délégation syndicale du personnel ouvrier est instituée

Art. 6.Een vakbondsafvaardiging wordt ingesteld in de bedrijven bij

dans les entreprises visées à l'article 1er, dont le nombre de artikel 1 bedoeld, waarvan het aantal afgevaardigden op grond van het
délégués est fixé comme suit sur la base du nombre d'ouvriers occupés aantal in de onderneming tewerkgestelde arbeiders als volgt wordt
dans l'entreprise : vastgesteld :
1. Entreprise d'au moins 35 travailleurs comprenant un nombre de 30 à 1. Onderneming met minstens 35 werknemers waaronder 30 tot 49
49 ouvriers : arbeiders :
- 2 délégués effectifs; - 2 effectieve afgevaardigden;
2. Entreprise de 50 à 150 ouvriers : 2. Onderneming met 50 tot en met 150 arbeiders :
- 4 délégués effectifs + 4 délégués suppléants; - 4 effectieve afgevaardigden + 4 plaatsvervangende afgevaardigden;
3. Entreprise de 151 à 200 ouvriers : 3. Onderneming met 151 tot en met 200 arbeiders :
- 5 délégués effectifs + 5 délégués suppléants; - 5 effectieve afgevaardigden + 5 plaatsvervangende afgevaardigden;
4. Pour les entreprises où plus de 200 ouvriers sont occupés, il est 4. Voor de ondernemingen waar meer dan 200 arbeiders tewerkgesteld
désigné un délégué effectif et un délégué suppléant supplémentaire par zijn, worden een bijkomende effectieve afgevaardigde en een bijkomende
tranche entamée de 50 ouvriers. plaatsvervangende afgevaardigde aangewezen per begonnen schijf van 50 arbeiders.

Art. 7.§ 1er. Les entreprises qui, au moment du renouvellement de la

Art. 7.§ 1. Ondernemingen die op het ogenblik van de vernieuwing van

délégation syndicale existante, passent en dessous du seuil de 35 de bestaande vakbondsafvaardiging dalen onder de drempel van 35
travailleurs tout en comptant toujours 25 ouvriers, conservent cette werknemers maar nog altijd 25 arbeiders tellen, behouden deze
délégation syndicale. vakbondsafvaardiging.
Dans les entreprises qui, au moment du renouvellement de la délégation In ondernemingen die op het ogenblik van de vernieuwing van de
syndicale existante, passent au-dessous du seuil de 25 ouvriers, les bestaande vakbondsafvaardiging dalen onder de drempel van 25
délégués syndicaux conservent exclusivement la protection visée à arbeiders, behouden de vakbondsafgevaardigden uitsluitend de
l'article 18, § 2 de la présente convention collective de travail et bescherming bedoeld in artikel 18, § 2 van deze collectieve
ce, jusqu'aux prochaines élections sociales. arbeidsovereenkomst tot aan de volgende sociale verkiezingen.
§ 2. Sont considérées comme "entreprise" : les différentes unités § 2. Als "onderneming" wordt beschouwd : de verschillende technische
techniques d'exploitation qui font partie d'une seule entité juridique bedrijfseenheden die deel uitmaken van één juridische bedrijfseenheid
et vice-versa. en vice-versa.
Pour l'application du présent article, la définition visée à l'alinéa Voor de toepassing van dit artikel, heeft de definitie beoogd in de
précédent concerne uniquement les entreprises d'au moins 35 vorige alinea, alleen betrekking op de ondernemingen met 35 werknemers
travailleurs comprenant 30 à 49 ouvriers. waaronder 30 tot 49 arbeiders.
Section 2. - Institution de la délégation syndicale dans les Afdeling 2. - Oprichting van de vakbondsafvaardiging in ondernemingen
entreprises d'au moins 35 travailleurs comprenant 30 à 49 ouvriers et met minstens 35 werknemers waaronder 30 tot 49 arbeiders en met een
ayant un comité pour la prévention et la protection au travail comité voor preventie en bescherming op het werk

Art. 8.1. Les deux délégués effectifs visés à l'article 6, 1. sont

Art. 8.1. De twee effectieve afgevaardigden bedoeld in artikel 6, 1.

désignés dans la liste des ouvriers protégés suite aux dernières worden aangeduid uit de lijst van de beschermde arbeiders naar
élections du comité pour la prévention et pour la protection au aanleiding van de laatste verkiezingen voor het comité voor preventie
travail. en bescherming op het werk.
2. Les mandats sont renouvelés à l'occasion des élections pour les 2. De mandaten worden hernieuwd naar aanleiding van de verkiezingen
conseils d'entreprise et les comités pour la prévention et pour la voor de ondernemingsraden en de comités voor preventie en bescherming
protection au travail. Les organisations de travailleurs disposent, op het werk. De werknemersorganisaties beschikken na deze verkiezingen
après ces élections, d'une période de six mois pour désigner ces over een periode van zes maand om tot de aanduiding over te gaan.
délégués. 3. Si le mandat d'un délégué syndical prend fin durant l'exercice de 3. Indien het mandaat van een vakbondsafgevaardigde een einde neemt
celui-ci, pour quelque raison que ce soit, l'organisation de tijdens de uitoefening ervan om gelijk welke reden, heeft de
travailleurs à laquelle ce délégué appartient a le droit de désigner werknemersorganisatie waartoe deze afgevaardigde behoort, het recht de
la personne qui occupera le mandat jusqu'à son terme, pour autant persoon aan te duiden die het mandaat zal voleindigen voor zover deze
qu'elle réponde aux conditions définies par la présente convention voldoet aan de in deze collectieve arbeidsovereenkomst gestelde
collective de travail. voorwaarden.
Section 3. - Institution de la délégation syndicale dans les Afdeling 3. - Oprichting van de vakbondsafvaardiging in ondernemingen
entreprises d'au moins 35 travailleurs comprenant 30 à 49 ouvriers met minstens 35 werknemers waaronder 30 tot 49 arbeiders en zonder
n'ayant pas de comité pour la prévention et la protection au travail comité voor preventie en bescherming op het werk

Art. 9.§ 1er. A la demande écrite d'une ou plusieurs organisations de

Art. 9.§ 1. Op schriftelijk verzoek van één of meerdere in het

travailleurs représentées au sein de la sous-commission paritaire, une paritair subcomité vertegenwoordigde werknemersorganisaties, wordt een
délégation syndicale composée conformément aux dispositions de vakbondsafvaardiging, die overeenkomstig de beschikkingen van artikel
l'article 6, 1. est instituée dans les entreprises visées par la 6, 1. wordt samengesteld, ingesteld in de ondernemingen die door deze
présente section à condition qu'au moins 50 p.c. des ouvriers le afdeling worden beoogd, zo ten minste 50 pct. van de arbeiders hierom
demandent. verzoekt.
§ 2. Une organisation de travailleurs représentée au sein de la § 2. Een in het paritair subcomité vertegenwoordigde
sous-commission paritaire qui, pour la première fois, désire instituer werknemersorganisaties die, voor de eerste maal, een vakbondsdelegatie
une délégation syndicale dans une entreprise visée par la présente in een onderneming wil instellen die door deze afdeling wordt beoogd,
section, peut suivre la procédure suivante : kan de volgende procedure volgen :
- Elle adresse une lettre recommandée au président de la - Zij richt aan de voorzitter van het paritair subcomité een
sous-commission paritaire mentionnant l'intention d'instituer une aangetekend schrijven met de intentie tot het oprichten van een
délégation syndicale dans une entreprise dont la dénomination et l'adresse sont mentionnées; vakbondsafvaardiging in een met naam en adres omschreven onderneming;
- Elle mentionne le nom du (de ses) candidat(s)-délégué(s) qu'elle - Zij vermeldt de naam van haar kandidaat-afgevaardigde(n) die zij
désire désigner. wenst aan te duiden.
Après réception de la lettre recommandée, le président de la Na ontvangst van het aangetekend schrijven, deelt de voorzitter van
sous-commission paritaire informe l'entreprise concernée de la demande het paritair subcomité de aanvraag van instelling van een
d'institution d'une délégation syndicale ainsi que les organisations vakbondsafvaardiging mee aan de betrokken onderneming evenals aan de
représentées au sein de la sous-commission paritaire. in het paritair subcomité vertegenwoordigde organisaties.
§ 3. L'organisation de travailleurs demandeuse dispose de 30 jours § 3. De vragende werknemersorganisatie beschikt over 30 kalenderdagen
civils, à compter de l'envoi de la lettre recommandée au président de vanaf het versturen van het aangetekend schrijven aan de voorzitter
la sous-commission paritaire, pour prouver que 50 p.c. des ouvriers van het paritair subcomité, om te bewijzen dat 50 pct. van de
demandent l'institution d'une délégation syndicale. arbeiders verzoekt om de oprichting van een vakbondsafvaardiging.
§ 4. Pour déterminer à quel moment une entreprise doit instituer une § 4. Om te bepalen wanneer in een onderneming een vakbondsafvaardiging
délégation syndicale, le nombre des ouvriers est compté selon les moet worden opgericht, wordt het aantal arbeiders geteld volgens de
modalités des élections sociales. modaliteiten van de sociale verkiezingen.
Section 4. - Institution de la délégation syndicale dans les Afdeling 4. - Oprichting van de vakbondsafvaardiging in ondernemingen
entreprises comportant au moins 50 ouvriers met minstens 50 arbeiders

Art. 10.Une délégation syndicale composée conformément aux

Art. 10.Een vakbondsafvaardiging, die overeenkomstig de beschikkingen

dispositions de l'article 6 est instituée dans les entreprises à la van artikel 6 wordt samengesteld, wordt in de ondernemingen ingesteld
demande écrite d'une ou plusieurs organisations de travailleurs op schriftelijk verzoek van één of meerdere in het paritair subcomité
représentés à la sous-commission paritaire. vertegenwoordigde werknemersorganisaties.
Section 5. - Dispositions générales Afdeling 5. - Algemene beschikkingen

Art. 11.§ 1er. Pour pouvoir exercer le mandat de délégué, les membres

Art. 11.§ 1. Om het mandaat van afgevaardigde te kunnen uitoefenen,

moeten de leden van het arbeiderspersoneel aangesloten bij één der
du personnel ouvrier, affiliés à une des organisations de travailleurs ondertekenende werknemersorganisaties van de collectieve
signataires de la convention collective de travail n° 5 visée à arbeidsovereenkomst nr. 5 bedoeld in artikel 2, aan volgende
l'article 2, doivent remplir les conditions suivantes : voorwaarden voldoen :
- Etre âgé de 18 ans au moment de la désignation; - 18 jaar oud zijn op het ogenblik van de aanstelling;
- Etre occupé depuis six mois dans l'entreprise. - Sedert zes maanden in de onderneming tewerkgesteld zijn.
§ 2. Par dérogation à l'alinéa précédent, dans les entreprises d'au § 2. In afwijking van het voorgaande lid, moeten, in ondernemingen met
moins 35 travailleurs comprenant 30 à 49 ouvriers et n'ayant pas de 35 werknemers waaronder 30 tot 49 arbeiders en zonder comité voor
comité pour la prévention et la protection au travail, les membres du preventie en bescherming op het werk, de leden van het
personnel ouvrier doivent pour pouvoir exercer le mandat de délégué : arbeiderspersoneel om het mandaat van afgevaardigde te kunnen uitoefenen :
- soit être âgés de 25 ans au moins au moment de la désignation et - ofwel ten minste 25 jaar oud zijn op het ogenblik van de aanstelling
être occupés depuis 3 ans au moins dans l'entreprise; en sedert ten minste 3 jaar in de onderneming tewerkgesteld zijn;
- soit être occupés depuis 5 ans au moins dans l'entreprise quel que - ofwel ten minste 5 jaar in de onderneming tewerkgesteld zijn,
soit leur âge. ongeacht hun leeftijd.

Art. 12.En tout état de cause le mandat prend fin à la requête écrite

Art. 12.Het mandaat neemt, in ieder geval, een einde op schriftelijk

de l'organisation de travailleurs qui a présenté la candidature du verzoek van de werknemersorganisatie die de kandidatuur van de
délégué. afgevaardigde heeft voorgedragen.
Si le mandat effectif ou suppléant d'un délégué syndical prend fin au Indien het effectieve of plaatsvervangend mandaat van een
cours de son exercice pour quelque raison que ce soit, l'organisation vakbondsafgevaardigde om gelijk welke reden een einde neemt tijdens de
de travailleurs à laquelle ce délégué appartient a le droit de uitoefening ervan, heeft de werknemersorganisatie waartoe deze
désigner la personne qui achèvera le mandat, pour autant qu'elle afgevaardigde behoort, het recht de persoon aan te duiden die het
remplisse les conditions définies dans cette convention collective de mandaat zal voleindigen voor zover deze voldoet aan de in deze
travail. collectieve arbeidsovereenkomst gestelde voorwaarden.
Dans les entreprises comportant au moins 50 ouvriers, cette In ondernemingen met minstens 50 arbeiders mag deze aanduiding in geen
désignation ne peut en aucun cas donner lieu à une augmentation du geval aanleiding geven tot het verhogen van het aantal beschermden
nombre de protégés, auquel les organisations de travailleurs ont droit waarop de werknemersorganisaties volgens de bepalingen van deze
selon les dispositions de cette convention collective de travail. collectieve arbeidsovereenkomst recht hebben.

Art. 13.1. Les délégués désignés ou élus sont choisis sur la base de

Art. 13.1. De aangestelde of verkozen afgevaardigden worden

l'autorité dont ils doivent disposer dans l'exercice de leurs uitgekozen op grond van het gezag waarover zij bij de uitvoering van
délicates fonctions et de leurs compétences, qui comporte une bonne hun kiese opdrachten moeten beschikken en hun bevoegdheid welke een
connaissance de l'entreprise et de la branche d'activité. La durée des degelijke kennis van de onderneming en van de bedrijfstak omvat. De
mandats est fixée à quatre ans. Ils peuvent être renouvelés. 2. Les délégués syndicaux sont désignés par les organisations de travailleurs représentées à la sous-commission paritaire, soit sur la base du nombre de leurs affiliés (pour les entreprises qui n'ont pas organisé d'élections sociales), soit sur la base des résultats des élections sociales au conseil d'entreprise et/ou au comité pour la prévention et la protection au travail (selon que l'un de ces organes ou les deux existent) et sur la base des usages locaux entre les organisations syndicales. duur van de mandaten wordt op vier jaar bepaald. De mandaten kunnen hernieuwd worden. 2. De vakbondsafgevaardigden worden aangesteld door de in het paritair subcomité vertegenwoordigde werknemersorganisaties, hetzij op grond van het aantal van hun aangeslotenen (voor die ondernemingen waar er geen sociale verkiezingen plaatsvonden), hetzij op grond van de stemresultaten van de verkiezingen in de ondernemingsraad en/of het comité voor preventie en bescherming op het werk (afhankelijk van het bestaan van één van de of van allebei deze organen) en op grond van de plaatselijke geplogenheden tussen de werknemersorganisaties.

Art. 14.§ 1er. Les mandats sont renouvelés à l'occasion des élections

Art. 14.§ 1. De mandaten worden hernieuwd naar aanleiding van de

pour les conseils d'entreprise et les comités pour la prévention et la verkiezingen voor de ondernemingsraden en de comités voor preventie en
protection au travail. Les organisations de travailleurs disposent, bescherming op het werk. De werknemersorganisaties beschikken na deze
après ces élections, d'une période de six mois pour procéder au verkiezingen over een periode van zes maanden om tot de hernieuwing
renouvellement. over te gaan.
§ 2. Les organisations de travailleurs peuvent convenir que, pour les § 2. De werknemersorganisaties kunnen overeenkomen dat, voor de
entreprises comportant au moins 50 ouvriers où sont organisées des ondernemingen met minstens 50 arbeiders waar verkiezingen
élections pour les comités pour la prévention et la protection au georganiseerd worden voor de comités voor preventie en bescherming op
travail, la désignation des délégués soit remplacée par des élections. het werk, de aanstelling van de afgevaardigden wordt vervangen door
Dans ce cas, des élections sont organisées dans les entreprises, en verkiezingen. In deze gevallen worden verkiezingen georganiseerd binnen de
même temps que celles pour les comités pour la prévention et la ondernemingen, gelijktijdig met deze voor de comités voor preventie en
protection au travail, toutes les dispositions étant prises pour bescherming op het werk, waarbij alle maatregelen genomen worden om de
assurer la liberté et le secret du vote. vrijheid en het geheim van de stemming te verzekeren.
La procédure électorale et la répartition des mandats sont réglées De verkiezingsprocedure en de verdeling van de mandaten worden
conformément aux dispositions de la loi du 4 décembre 2007 relatives geregeld overeenkomstig de bepalingen van de wet van 4 december 2007
aux élections sociales (Moniteur belge du 7 décembre 2007). betreffende de sociale verkiezingen (Belgisch Staatsblad van 7
december 2007).
Sont électeurs, tous les ouvriers de l'entreprise, à condition : Zijn kiezers, alle arbeiders van de ondernemingen, op voorwaarde dat zij :
1. d'avoir atteint l'âge de 16 ans; 1. de leeftijd van 16 jaar bereikt hebben;
2. d'avoir été occupé au moins trois mois dans l'entreprise. 2. sedert ten minste drie maanden tewerkgesteld zijn in de onderneming.
CHAPITRE IV. - Compétence de la délégation syndicale HOOFDSTUK IV. - Bevoegdheid van de vakbondsafvaardiging

Art. 15.La délégation syndicale est reçue par l'employeur aussitôt

Art. 15.De vakbondsafvaardiging wordt zo spoedig mogelijk door de

que possible compte tenu des circonstances, à l'occasion de : werkgever ontvangen, rekening gehouden met de omstandigheden, naar
aanleiding van :
1. Toute demande concernant : 1. Elke vraag betreffende :
- les relations de travail; - de arbeidsbetrekkingen;
- de onderhandelingen met het oog op het sluiten van collectieve
- les négociations en vue de la conclusion de conventions ou accords overeenkomsten of akkoorden in de schoot van de onderneming, zonder
collectifs au sein de l'entreprise, sans préjudice aux conventions dat daarbij afbreuk wordt gedaan aan de collectieve overeenkomsten of
collectives ou accords conclus à d'autres niveaux; akkoorden die op andere vlakken zijn gesloten;
- l'application dans l'entreprise de la législation sociale, des - de toepassing in de onderneming van de sociale wetgeving, van de
conventions collectives de travail, du règlement de travail et des collectieve arbeidsovereenkomsten, van het arbeidsreglement en van de
contrats individuels de travail; individuele arbeidsovereenkomsten;
- l'application des barèmes de salaires et des règles de classification; - le respect des principes généraux précisés dans la présente convention collective de travail; 2. Tout litige ou différend de caractère collectif survenant dans l'entreprise ou en cas de menace de pareils litiges ou différends; 3. Tout litige ou différend de caractère individuel qui n'a pu être résolu après avoir été présenté en suivant la voie hiérarchique habituelle par l'ouvrier intéressé, assisté à sa demande par son délégué syndical. - de toepassing van de minimumuurlonen en van de classificatieregels; - de naleving van de algemene beginselen bepaald in deze collectieve arbeidsovereenkomst; 2. Elk geschil of betwisting van collectieve aard dat zich in de onderneming voordoet of wanneer dergelijke geschillen of betwistingen dreigen te ontstaan; 3. Elk individueel geschil of betwisting dat niet kon worden opgelost na te zijn ingediend langs de gewone hiërarchische weg door de belanghebbende arbeider, op zijn verzoek bijgestaan door zijn vakbondsafgevaardigde.
CHAPITRE V. - Statut des membres de la délégation syndicale HOOFDSTUK V. - Statuut van de leden van de vakbondsafvaardiging

Art. 16.Le mandat de délégué syndical ne peut entraîner un préjudice

Art. 16.Het mandaat van vakbondsafgevaardigde mag geen aanleiding

quelconque pour celui qui l'exerce. Cela signifie que les délégués geven tot enig nadeel voor degene die het uitoefent. Dit betekent dat
jouissent des promotions et avancements normaux de la catégorie de afgevaardigden recht hebben op de normale promoties en
d'ouvriers à laquelle ils appartiennent. bevorderingen van de categorie arbeiders waartoe zij behoren.

Art. 17.Les membres de la délégation syndicale peuvent disposer

Art. 17.De leden van de vakbondsafvaardiging kunnen gedurende het

pendant l'horaire normal de travail, du temps et des facilités normaal werkrooster over de nodige tijd en faciliteiten beschikken om
nécessaires pour l'exercice collectif ou individuel des missions et de in deze collectieve arbeidsovereenkomst omschreven
activités syndicales prévues par la présente convention collective de vakbondsopdrachten en -activiteiten collectief of individueel uit te
travail. oefenen.
De uren die voor het uitvoeren van hun opdracht nodig zijn, worden in
Les heures nécessaires pour l'exécution de leur mission sont fixées de gemeenschappelijk overleg op het vlak van de onderneming bepaald, met
commun accord sur le plan de l'entreprise avec un minimum de 2 heures een minimum van 2 uren per week per afgevaardigde. Deze uren worden
par semaine par délégué. Ces heures sont rétribuées au salaire moyen bezoldigd op grond van het normaal gemiddelde loon van elke betrokkene.
normal de chaque intéressé. De plaatsvervangende afgevaardigden wonen de vergaderingen van de
Les délégués suppléants n'assistent aux réunions de la délégation vakbondsafvaardiging en de audiënties slechts bij in geval van
syndicale et aux audiences qu'en cas d'absence ou d'empêchement des afwezigheid of verhindering van de effectieve afgevaardigden en in
délégués effectifs et dans la même proportion. dezelfde verhouding.
L'entreprise met à la disposition des délégués syndicaux un local afin De onderneming stelt een lokaal ter beschikking van de
de leur permettre de remplir adéquatement leur mission. vakbondsafgevaardigden, ten einde hen toe te laten hun opdracht

Art. 18.Protection contre le licenciement

passend te vervullen.

Art. 18.Bescherming tegen afdanking

§ 1er. Candidats-délégués syndicaux dans les entreprises d'au moins 35 § 1. Kandidaat-vakbondsafgevaardigden in de ondernemingen met minstens
travailleurs comprenant 30 à 49 ouvriers 35 werknemers waaronder 30 tot 49 arbeiders
Dans les entreprises où travaillent moins de 50 ouvriers et au moins In de ondernemingen met minder dan 50 arbeiders en minstens 35
35 travailleurs, où une organisation de travailleurs représentée au werknemers waar een in het paritair subcomité vertegenwoordigde
sein de la sous-commission paritaire désire instituer une délégation werknemersorganisatie een vakbondsafvaardiging wenst op te richten,
syndicale, les candidats-délégués syndicaux qui remplissent les mogen de kandidaat-vakbondsafgevaardigden die voldoen aan de
conditions de l'article 11, § 2, ne peuvent être licenciés pour des voorwaarden van artikel 11, § 2 niet worden afgedankt om redenen die
inherent zijn aan hun kandidatuurstelling.
raisons inhérentes au fait de leur candidature. De bescherming van de kandidaat vakbondsafgevaardigden neemt een
La protection du candidat-délégué syndical prend cours le jour de aanvang op de datum van het versturen van het aangetekend schrijven,
l'envoi de la lettre recommandée dont question à l'article 9 de la zoals bedoeld in artikel 9 van deze collectieve arbeidsovereenkomst.
présente convention collective de travail. De bescherming van de kandidaat-vakbondsafgevaardigden neemt een einde
La protection du candidat-délégué syndical prend fin au moment où : op het ogenblik dat :
- la preuve que 50 p.c. des ouvriers demandent l'institution d'une - het bewijs geleverd is dat ten minste 50 pct. van de arbeiders
délégation syndicale est fournie; verzoeken om de oprichting van een vakbondsafvaardiging;
- la constitution d'une délégation syndicale est communiquée à - de oprichting van de vakbondsafvaardiging ter kennis is gebracht van
l'entreprise. de onderneming.
La protection prend de toute façon fin au plus tard 30 jours De bescherming neemt alleszins een einde 30 kalenderdagen na het
calendrier après l'envoi de la lettre recommandée dont question à versturen van het aangetekend schrijven, zoals bedoeld in artikel 9, §
l'article 9, § 2, premier tiret de la présente convention collective 2, eerste streepje van deze collectieve arbeidsovereenkomst.
de travail. § 2. Délégués syndicaux § 2. Vakbondsafgevaardigden
1. Les membres de la délégation syndicale ne peuvent être licenciés 1. De leden van de vakbondsafvaardiging mogen niet worden afgedankt om
pour des motifs inhérents à l'exercice de leur mandat. redenen die eigen zijn aan de uitoefening van hun mandaat.
L'employeur qui envisage de licencier un délégué syndical, pour De werkgever die van plan is een vakbondsafgevaardigde om gelijk welke
quelque motif que ce soit, sauf pour motifs graves, en informe reden, met uitzondering van dringende redenen, af te danken,
préalablement la délégation syndicale ainsi que l'organisation de travailleurs qui a présenté la candidature de ce délégué. Cette information se fait par lettre recommandée sortant ses effets le troisième jour suivant la date de son expédition. L'organisation de travailleurs intéressée dispose d'un délai de sept jours pour notifier son refus d'admettre la validité du licenciement envisagé. Cette notification se fait par lettre recommandée; la période de sept jours débute le jour où la lettre envoyée par l'employeur sort ses effets. L'absence de réaction de l'organisation syndicale est à considérer comme une acceptation de la validité du licenciement envisagé. Si l'organisation de travailleurs refuse d'admettre la validité du licenciement envisagé, la partie la plus diligente soumet le cas à l'appréciation du bureau de conciliation de la sous-commission paritaire; l'exécution de la mesure de licenciement ne peut intervenir verwittigt voorafgaandelijk de vakbondsafvaardiging, evenals de werknemersorganisatie die de kandidatuur van deze afgevaardigde heeft voorgedragen. Deze verwittiging gebeurt bij aangetekend schrijven dat uitwerking heeft op de derde dag volgend op de datum van verzending. De betrokken werknemersorganisatie beschikt over een termijn van zeven dagen om mee te delen dat zij de geldigheid van de voorgenomen afdanking weigert te aanvaarden. Deze mededeling gebeurt bij aangetekend schrijven; de periode van zeven dagen neemt een aanvang op de dag waarop het door de werkgever toegezonden schrijven uitwerking heeft. Het uitblijven van reactie van de vakbondsorganisatie moet beschouwd worden als een aanvaarding van de geldigheid van de voorgenomen afdanking. Indien de werknemersorganisatie weigert de geldigheid van de voorgenomen afdanking te aanvaarden, legt de meest gerede partij het geval aan het oordeel van het verzoeningsbureau van het paritair subcomité voor; de maatregel tot afdanking mag niet worden uitgevoerd gedurende de duur van deze procedure. Indien het verzoeningsbureau tot geen éénparige beslissing is kunnen
pendant la durée de cette procédure. komen binnen dertig dagen na de aanvraag om bemiddeling, wordt de
Si le bureau de conciliation n'a pu arriver à une décision unanime betwisting betreffende de geldigheid van de redenen die door de
dans les trente jours de la demande d'intervention, le litige werkgever worden ingeroepen om de afdanking te verantwoorden, aan de
concernant la validité des motifs invoqués par l'employeur pour arbeidsrechtbank voorgelegd.
justifier le licenciement est soumis au tribunal du travail. 2. In geval van afdanking van een vakbondsafgevaardigde wegens
2. En cas de licenciement d'un délégué syndical pour motifs graves, la dringende redenen, moet de vakbondsorganisatie daarvan onmiddellijk
délégation syndicale doit en être informée immédiatement. worden op de hoogte gebracht.
Une indemnité forfaitaire est due par l'employeur dans les cas Een forfaitaire vergoeding is door de werkgever verschuldigd in
suivants : navolgende gevallen :
1° S'il licencie un délégué syndical sans respecter la procédure 1° Indien hij een vakbondsafgevaardigde afdankt zonder de in artikel
prévue à l'article 18, § 2, point 1; 18, § 2, punt 1 bepaalde procedure na te leven;
2° Si, au terme de cette procédure, la validité des motifs du 2° Indien op het einde van deze procedure, de geldigheid van de
licenciement, au regard de la disposition de l'article 18, § 2, point redenen van afdanking, rekening houdend met de bepaling van artikel
1 n'est pas reconnue par le bureau de conciliation ou par le tribunal 18, § 2, punt 1, door het verzoeningsbureau of door de
du travail; arbeidsrechtbank niet wordt erkend;
3° Si l'employeur a licencié le délégué pour motifs graves et que le 3° Indien de werkgever een afgevaardigde heeft ontslagen wegens
tribunal du travail a déclaré le licenciement non fondé; dringende redenen en de arbeidsrechtbank het ontslag ongegrond heeft
4° Si le contrat de travail a pris fin en raison d'une faute grave de verklaard; 4° Indien de arbeidsovereenkomst werd beëindigd wegens zware fout van
l'employeur, qui constitue pour le délégué un motif de résiliation de werkgever die voor de afgevaardigde een reden is tot onmiddellijke
immédiate du contrat. beëindiging van de overeenkomst.
L'indemnité forfaitaire est égale à la rémunération brute d'un an, Deze forfaitaire vergoeding is gelijk aan de bruto bezoldiging van één
sans préjudice de l'application des articles 39 et 40 de la loi du 3 jaar, onverminderd de toepassing van de artikelen 39 en 40 van de wet
juillet 1978 sur les contrats de travail. van 3 juli 1978 op de arbeidsovereenkomsten.
Deze vergoeding is niet verschuldigd wanneer de
Cette indemnité n'est pas due si le candidat-délégué syndical, le kandidaat-vakbondsafgevaardigde, de effectieve of de plaatsvervangende
délégué syndical effectif ou suppléant perçoit l'indemnité prévue à vakbondsafgevaardigde de vergoeding ontvangt bepaald in artikel 21, §
l'article 21, § 7 de la loi du 20 septembre 1948 portant organisation 7 van de wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het
de l'économie et/ou à l'article 1erbis, § 7 de la loi du 10 juin 1952 bedrijfsleven en/of in artikel 1bis, § 7 van de wet van 10 juni 1952
relative à la santé et la sécurité des travailleurs, ainsi que la betreffende de gezondheid en de veiligheid van de werknemers, alsmede
salubrité du travail et des lieux de travail. de salubriteit van het werk en van de werkplaatsen.

Art. 19.La délégation syndicale peut, sans que cela puisse perturber

Art. 19.De vakbondsafvaardiging kan mondeling of schriftelijk

l'organisation du travail, procéder oralement ou par écrit à toutes overgaan tot alle mededelingen welke nuttig zijn voor het personeel,
communications utiles au personnel. Ces communications doivent avoir zonder dat zulks de organisatie van het werk mag verstoren. Deze
un caractère professionnel ou syndical. mededelingen moeten van professionele of vakbondsaard zijn.
Des réunions d'information du personnel de l'entreprise peuvent être Op de arbeidsplaats en gedurende de werkuren kunnen, mits instemming
organisées par la délégation syndicale sur les lieux de travail et van de werkgever, die zijn toestemming niet willekeurig mag weigeren,
pendant les heures de travail moyennant accord de l'employeur qui ne voorlichtingsvergaderingen voor het personeel van de onderneming
peut pas refuser arbitrairement de donner son accord. ingericht worden door de vakbondsafvaardiging.

Art. 20.Les délégués permanents des organisations syndicales peuvent,

Art. 20.De vrijgestelden van de vakbondsorganisaties kunnen, na

moyennant accord de l'employeur, assister aux réunions que les akkoord van de werkgever, de vergadering bijwonen die de
délégués tiennent entre eux dans l'enceinte de l'entreprise et aux afgevaardigden onderling beleggen binnen de omheining van de
réunions qui y sont organisées par les délégués. onderneming, alsmede de vergaderingen die er door de afgevaardigden
worden ingericht.

Art. 21.En cas de besoin reconnu par la délégation syndicale ou le

Art. 21.In geval van noodzaak erkend door de vakbondsafvaardiging of

chef d'entreprise, l'autre partie ayant été préalablement informée, door de werkgever, doen de partijen, na de andere partij vooraf te
les parties font appel aux délégués permanents de leurs organisations hebben verwittigd, beroep op de vrijgestelden van hun respectievelijke
respectives. En cas de désaccord persistant, elles adressent également organisatie. In geval van blijvend meningsverschil, dienen zij
un recours d'urgence au bureau de conciliation de la Sous-commission eveneens een dringend verhaal in bij het verzoeningsbureau van het
paritaire des électriciens : installation et distribution. Paritair Subcomité voor de elektriciens : installatie en distributie.
CHAPITRE VI. - Obligation d'information HOOFDSTUK VI. - Meldingsplicht

Art. 22.A partir du 1er juillet 2019, les employeurs qui ont recours

Art. 22.Vanaf 1 juli 2019 zal de werkgever die gebruik maakt van

à la sous-traitance informeront mensuellement la délégation syndicale onderaanneming, maandelijks aan de vakbondsafvaardiging melden op
des sous-traitants auxquels ils ont fait appel. welke onderaannemers beroep werd gedaan.
Pour l'application de la présente convention collective de travail, on Voor de toepassing van deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt
entend par "sous-traitance" : le travail exécuté uniquement en vertu onder "onderaanneming" verstaan : werk uitgevoerd enkel op basis van
d'un contrat entre le donneur d'ordre et le sous-traitant, par lequel een overeenkomst tussen de opdrachtgever en de onderaannemer, waarbij
il n'existe pas de lien d'autorité entre le donneur d'ordre et le tussen de opdrachtgever en het personeel van de onderaannemer geen
personnel du sous-traitant au sens de l'article 17, 2° de la loi du 3 band van gezag bestaat in de zin van artikel 17, 2° van de wet van 3
juillet 1978 relative aux contrats de travail. juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.
CHAPITRE VII. - Remplacement de convention collective de travail HOOFDSTUK VII. - Vervanging van collectieve arbeidsovereenkomst

Art. 23.La présente convention collective de travail remplace la

Art. 23.Deze collectieve arbeidsovereenkomst vervangt de collectieve

convention collective de travail du 27 septembre 2017 relative au arbeidsovereenkomst van 27 september 2017 inzake het statuut van de
statut de la délégation syndicale, enregistrée sous le numéro syndicale afvaardiging, geregistreerd onder het nummer
142861/CO/149.01 et rendue obligatoire par arrêté royal du 22 juin 142861/CO/149.01 en algemeen verbindend verklaard bij koninklijk
2018 (Moniteur belge du 16 juillet 2018). besluit van 22 juni 2018 (Belgisch Staatsblad van 16 juli 2018).
CHAPITRE VIII. - Dispositions finales HOOFDSTUK VIII. - Slotbepalingen

Art. 24.La présente convention collective de travail entre en vigueur

Art. 24.Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1

le 1er juillet 2019 et est conclue pour une durée indéterminée. Elle peut être dénoncée au plus tôt le 1er juillet 2021 par l'une des parties moyennant un préavis de six mois, notifié par lettre recommandée à la poste, adressée au président de la Sous-commission paritaire des électriciens : installation et distribution. La partie qui prend l'initiative de la dénonciation s'engage à en indiquer les motifs et à déposer en même temps des propositions d'amendements qui sont discutées au sein de la sous-commission paritaire endéans un délai d'un mois à dater de leur réception.

Art. 25.Pendant la durée de la présente convention collective de travail, y incluse la durée de préavis de dénonciation, les organisations les plus représentatives des employeurs et des travailleurs s'engagent à ne pas recourir à la grève ou au lock-out sans qu'il y ait eu une conciliation préalable à leur intervention et, en cas de besoin, par un recours d'urgence à la sous-commission paritaire ou à son bureau de conciliation.

Art. 26.Les cas spéciaux ou non prévus par la présente convention collective de travail sont examinés par la sous-commission paritaire compétente. Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 9 février 2020. La Ministre de l'Emploi,

juli 2019 en wordt gesloten voor onbepaalde duur. Zij kan door één van de partijen ten vroegste op 1 juli 2021 opgezegd worden met een opzegging van zes maanden betekend bij een ter post aangetekend schrijven gericht aan de voorzitter van het Paritair Subcomité voor de elektriciens : installatie en distributie. De partij die het initiatief van de opzegging neemt, verbindt er zich toe de redenen van opzegging op te geven en tegelijkertijd amendementvoorstellen in te dienen die binnen één maand na de ontvangst in de schoot van het paritair subcomité besproken worden.

Art. 25.Tijdens de duur van deze collectieve arbeidsovereenkomst, de duur van de opzegging inbegrepen, gaan de meest representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties de verbintenis aan niet hun toevlucht te nemen tot staking of lock-out zonder dat door hun tussenkomst een voorafgaande verzoening werd betracht en desnoods door een dringend beroep te doen op het paritair subcomité of het verzoeningsbureau ervan.

Art. 26.Speciale of in deze collectieve arbeidsovereenkomst niet voorziene gevallen worden door het bevoegd paritair subcomité onderzocht. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 9 februari 2020. De Minister van Werk,

N. MUYLLE N. MUYLLE
^