Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 07/12/2018
← Retour vers "Arrêté royal modifiant l'AR/CIR 92, en ce qui concerne les avantages de toute nature résultant de la disposition gratuite d'immeubles ou de parties d'immeubles "
Arrêté royal modifiant l'AR/CIR 92, en ce qui concerne les avantages de toute nature résultant de la disposition gratuite d'immeubles ou de parties d'immeubles Koninklijk besluit tot wijziging van het KB/WIB 92, op het stuk van de voordelen van alle aard voor de kosteloze beschikking over onroerende goederen of gedeelten van onroerende goederen
SERVICE PUBLIC FEDERAL FINANCES 7 DECEMBRE 2018. - Arrêté royal modifiant l'AR/CIR 92, en ce qui concerne les avantages de toute nature résultant de la disposition gratuite d'immeubles ou de parties d'immeubles RAPPORT AU ROI FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIEN 7 DECEMBER 2018. - Koninklijk besluit tot wijziging van het KB/WIB 92, op het stuk van de voordelen van alle aard voor de kosteloze beschikking over onroerende goederen of gedeelten van onroerende goederen VERSLAG AAN DE KONING
Sire, Sire,
J'ai l'honneur de soumettre à la signature de Votre Majesté un arrêté Ik heb de eer aan Uwe Majesteit een besluit ter ondertekening voor te
qui vise à modifier l'article 18, § 3, 2, de l'AR/CIR 92. leggen, dat tot doel heeft artikel 18, § 3, 2, van het KB/WIB 92 te
Cette modification a pour objectif de mettre la législation en wijzigen. Deze wijziging heeft tot doel de regelgeving in overeenstemming te
conformité avec les arrêts de la Cour d'appel de Gand du 24 mai 2016 brengen met de arresten van het Hof van Beroep te Gent van 24 mei 2016
et du 20 février 2018. Conformément à la législation actuelle, en van 20 februari 2018. Overeenkomstig de huidige regelgeving is het
l'avantage de toute nature résultant de la mise à disposition gratuite voordeel van alle aard voor de kosteloze terbeschikkingstelling van
d'une habitation est plus élevé lorsque la mise à disposition est een woning hoger wanneer het ter beschikking wordt gesteld door een
faite par une personne morale que lorsque la mise à disposition est faite par une personne physique. La Cour de Gand a jugé cette différence injustifiée et de plus inconstitutionnelle pour violation du principe d'égalité. L'administration a soumis les arrêts précités à une analyse juridique approfondie afin de vérifier d'une part si des arguments techniques subsistaient afin de justifier la différence de traitement entre un avantage accordé par une personne physique et un avantage accordé par une personne morale, et d'autre part si un pourvoi en Cassation pouvait être introduit le cas échéant sur cette base. Dans les deux cas, la conclusion a toutefois été négative. Selon l'administration, la différence jugée inconstitutionnelle par la Cour d'appel de Gand ne peut plus être justifiée avec d'autres arguments que ceux qu'elle avait déjà invoqués devant la Cour. Selon l'administration, un pourvoi devant la Cour de Cassation n'est pas non plus possible in casu étant donné qu'il ne s'agit pas de la violation d'un article de loi selon la Cour d'appel, mais d'une violation du principe d'égalité, car la différence en matière d'avantage imposable en fonction du fait qu'il s'agisse d'une mise à disposition par une personne physique ou par une personne morale ne peut pas être justifiée. Dans la législation actuelle, l'avantage est fixé forfaitairement rechtspersoon dan wanneer het ter beschikking wordt gesteld door een natuurlijke persoon. Het Gentse Hof vindt dit onderscheid onverantwoord en bovendien ongrondwettelijk wegens de schending van het gelijkheidsbeginsel De administratie heeft hogervermelde arresten aan een grondige juridische analyse onderworpen om na te gaan enerzijds of er technische argumenten voorhanden waren om alsnog het onderscheid te verantwoorden tussen een voordeel toegekend door een natuurlijk persoon en voordeel toegekend door een vennootschap en anderzijds of en op grond waarvan desgevallend een voorziening in Cassatie kan worden ingediend. In beide gevallen was de conclusie evenwel negatief. Het onderscheid waarvan het Hof van Beroep in Gent heeft geoordeeld dat het ongrondwettig is kan volgens de administratie niet meer worden verantwoord met andere argumenten dan deze die ze voor het Hof reeds had aangehaald. Ook een voorziening indienen bij het Hof van Cassatie is niet mogelijk aldus de administratie gelet dat het in casu niet gaat over de schending van een wetsartikel, aldus het Hof van Beroep maar over de schending van het gelijkheidsbeginsel, omdat het verschil in belastbaar voordeel naargelang het gaat de terbeschikkingstelling door een natuurlijk persoon dan wel door een vennootschap niet kan worden verantwoord. In de huidige regelgeving wordt het voordeel overeenkomstig artikel
conformément à l'article 18, § 3, 2, de l'AR/CIR 92 à 100/60 ou à 18, § 3, 2, van het KB/WIB 92 forfaitair vastgesteld op 100/60 of
100/90 du revenu cadastral de l'immeuble ou de la partie de l'immeuble 100/90 van het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
suivant qu'il s'agit d'un immeuble bâti ou d'un immeuble non bâti. gedeelte van het onroerend goed naargelang het een gebouwd of een
ongebouwd onroerend goed betreft.
Si ces immeubles ou parties de ceux-ci sont mis à disposition par des Als die gebouwde onroerende goederen of gedeelten daarvan ter
personnes morales, l'avantage est fixé à un montant plus élevé : beschikking worden gesteld door rechtspersonen wordt het voordeel op
een hoger bedrag vastgesteld:
a) lorsque le revenu cadastral de l'immeuble ou de la partie de a) indien het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
l'immeuble est inférieur ou égal à 745 EUR : 100/60 du revenu gedeelte van het onroerend goed kleiner is dan of gelijk is aan 745
cadastral de l'immeuble ou de la partie de l'immeuble, multiplié par EUR: 100/60 van het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
1,25; gedeelte van het onroerend goed, vermenigvuldigd met 1,25;
b) lorsque le revenu cadastral de l'immeuble ou de la partie de b) indien het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
l'immeuble est supérieur à 745 EUR : 100/60 du revenu cadastral de gedeelte van het onroerend goed groter is dan 745 EUR: 100/60 van het
kadastrale inkomen van het onroerend goed of het gedeelte van het
l'immeuble ou de la partie de l'immeuble, multiplié par 3,8. onroerend goed, vermenigvuldigd met 3,8.
Le 24 mai 2016, la Cour d'appel de Gand a jugé que cette Het Hof van Beroep van Gent heeft op 24 mei 2016 geoordeeld dat deze
réglementation violait la Constitution. regeling in strijd was met de grondwet.
Conformément à l'arrêt précité, le présent arrêté royal adapte Overeenkomstig het voormelde arrest past het huidige koninklijk
l'article 18, § 3, 2, de l'AR/CIR 92 afin d'éliminer l'inégalité entre besluit artikel 18, § 3, 2, van het KB/WIB 92 in die zin aan dat de
ongelijkheid wordt weggewerkt tussen het ter beschikking stellen van
la mise à disposition d'un immeuble par une personne morale par een gebouwd onroerend goed door een rechtspersoon t.o.v. het ter
rapport à la mise à disposition par une personne physique. L'avantage beschikking stellen door een natuurlijke persoon. Het voordeel zal
s'élèvera désormais à 100/60 du revenu cadastral de l'immeuble bâti ou voortaan 100/60 van het kadastrale inkomen van het gebouwd onroerend
de la partie de l'immeuble bâti, multiplié par 2. goed of het gedeelte van het gebouwd onroerend goed, vermenigvuldigd
Le facteur 2 est basé sur des chiffres issus de la pratique, dont il met 2 bedragen. De factor 2 is gebaseerd op cijfers uit de praktijk waaruit is
ressort que le calcul avec un facteur de 2 est celui qui correspond le gebleken dat de berekening aan factor 2 het beste overeenstemt met een
mieux à un loyer mensuel que quelqu'un qui ne reçoit pas d'habitation maandelijkse huur die iemand die geen gratis woonst krijgt, zelf moet
betalen voor een gelijkaardige woning.
gratuite devrait payer lui-même pour une habitation similaire. Voor de ongebouwde onroerende goederen blijft het voordeel vastgesteld
Pour les immeubles non bâtis, l'avantage reste fixé à 100/90 du revenu op 100/90 van het kadastrale inkomen van het ongebouwd onroerend goed
cadastral de l'immeuble non bâti ou de la partie de l'immeuble non of het gedeelte van het ongebouwd onroerend goed.
bâti. De plus, la distinction dans la détermination de l'avantage lorsque le Bovendien wordt het onderscheid tussen de bepaling van het voordeel
revenu cadastral de l'immeuble ou de la partie de l'immeuble dépasse opgeheven indien het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
745 EUR ou non, est abrogée. gedeelte van het onroerend goed 745 EUR al dan niet overschrijdt.
Dans l'avis, le Conseil d'Etat a fait remarquer que des questions se In het advies heeft de Raad van State opgemerkt dat er vragen rijzen
posaient relatives à l'avantage imposable des biens immeubles situés à met betrekking tot het te belasten voordeel van in het buitenland
l'étranger. Etant donné que le revenu cadastral vaut uniquement pour gelegen onroerende goederen. Aangezien het kadastraal inkomen
les biens immeubles belges, ce revenu n'est pas applicable aux biens uitsluitend geldt voor Belgische onroerende goederen, is dit inkomen
immeubles situés à l'étranger. niet toepasbaar op in het buitenland gelegen onroerende goederen.
Pour ces biens, c'est la règle générale de l'article 36, § 1er, alinéa Voor die goederen geldt de algemene regel van artikel 36, § 1, eerste
1er, du CIR 92 qui vaut, à savoir que l'avantage imposable doit être lid, van het WIB 92, namelijk dat het te belasten voordeel moet worden
fixé en déterminant la valeur réelle dans le chef du bénéficiaire. bepaald door de werkelijke waarde bij de verkrijger vast te stellen.
La Belgique a récemment été condamnée par la Cour de Justice pour België werd recentelijk veroordeeld door het Hof van Justitie voor de
différence de traitement entre les biens immeubles belges et ongelijke behandeling tussen Belgisch en Europees vastgoed en heeft
européens, et elle s'est engagée à établir un projet de loi afin de zich verbonden een wetsontwerp op te stellen om een einde te maken aan
mettre fin à cette infraction. Dans l'attente de celle-ci, de inbreuk. In afwachting hiervan publiceerde de Algemene
l'Administration générale de la fiscalité a publié une circulaire Administratie van de fiscaliteit een administratieve circulaire m.b.t.
administrative relative à la détermination de la valeur locative. de bepaling van de huurwaarde.
A ce propos, il est souligné que, dans le cadre du projet d'AR soumis Hierbij wordt opgemerkt dat, in het kader van het voorliggend ontwerp
relatif à la mise à disposition gratuite d'un immeuble, la KB met betrekking tot het gratis ter beschikking stellen van een
problématique du bien immobilier étranger ne se rencontrera que très onroerend goed, de problematiek van het buitenlandse onroerend goed
rarement. Cela ne concerne en effet que le cas de la mise à disposition gratuite d'un bien immeuble étranger par un employeur belge à un travailleur qui est résident du Royaume. En d'autres mots, le bénéficiaire de l'avantage en question n'occupe pas le bien immeuble étranger en tant que domicile, sinon il serait en principe qualifié de non-résident et l'avantage serait dans ce cas imposé dans le pays où le bien immeuble est situé. Le cas d'un employeur belge qui attribue l'avantage d'une deuxième résidence à un travailleur belge est donc suffisamment rare pour que l'adaptation des règles d'évaluation pour tout le monde soit disproportionnée par rapport à l'inconvénient pour cette personne. La résolution de la problématique de la différence de traitement entre les biens immeubles belges et européens se fera dans une loi séparée. La nouvelle réglementation en la matière peut donc mener à un nouvel arrêté royal en matière d'avantages résultant de la mise à disposition gratuite d'un immeuble. L'avis du Conseil d'Etat n'a donc pas été suivi sur ce point. slechts zeer uitzonderlijk zal voorkomen. Het betreft in het voorkomende geval immers alleen de gratis ter beschikkingstelling van een buitenlands onroerend goed door een Belgische werkgever aan een werknemer die inwoner is van België. De genieter van het voordeel in kwestie heeft m.a.w. het buitenlands onroerend goed niet als woonplaats, anders zou hij in de regel kwalificeren als een niet-inwoner en zou het voordeel in dit geval belastbaar zijn in het land waar het onroerend goed is gelegen. Het geval van een Belgische werkgever die een voordeel toekent van tweede verblijf aan een Belgische werknemer is dermate uitzonderlijk dat het aanpassen van de waarderingsregels voor iedereen disproportioneel zou zijn ten aanzien van het nadeel voor deze betrokkene. Het oplossen van de problematiek voor de ongelijke behandeling tussen Belgisch en Europees vastgoed zal in een afzonderlijke wet worden opgelost. De nieuwe reglementering ter zake kan dan leiden tot een nieuw koninklijk besluit inzake de voordelen voor het gratis ter beschikking stellen van een onroerend goed. Het advies van de Raad van State wordt op dit punt dus niet gevolgd.
Telle est, Sire, la portée de l'arrêté qui Vous est soumis. Dit is, Sire, de draagwijdte van het besluit dat U wordt voorgelegd.
J'ai l'honneur d'être, Ik heb de eer te zijn,
Sire, Sire,
de Votre Majesté Van Uwe Majesteit,
le très respectueux et très fidèle serviteur, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar,
Le Ministre des Finances, De Minister van Financiën,
J. VAN OVERTVELDT J. VAN OVERTVELDT
AVIS 64.538/3 du 27 novembre 2018 sur un projet d'arrêté royal ADVIES 64.538/3 van 27 november 2018 over een ontwerp van koninklijk
"modifiant l'AR/CIR 92, en ce qui concerne les avantages de toute besluit "tot wijziging van het KB/WIB 92, op het stuk van de voordelen
nature résultant de la disposition gratuite d'immeubles ou de partie van alle aard voor de kosteloze beschikking over onroerende goederen
d'immeubles" of gedeelten van onroerende goederen"
Le 26 octobre 2018, le Conseil d'Etat, section de législation, a été Op 26 oktober 2018 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de
invité par le Ministre des Finances à communiquer un avis, dans un Minister van Financiën verzocht binnen een termijn van dertig dagen
délai de trente jours, sur un projet d'arrêté royal "modifiant een advies te verstrekken over een ontwerp van koninklijk besluit `tot
l'AR/CIR 92, en ce qui concerne les avantages de toute nature wijziging van het KB/WIB 92, op het stuk van de voordelen van alle
résultant de la disposition gratuite d'immeubles ou de partie aard voor de kosteloze beschikking over onroerende goederen of
d'immeubles". gedeelten van onroerende goederen'.
Le projet a été examiné par la troisième chambre le 20 novembre 2018. Het ontwerp is door de derde kamer onderzocht op 20 november 2018. De
La chambre était composée de Jo Baert, président de chambre, Peter kamer was samengesteld uit Jo Baert, kamervoorzitter, Peter Sourbron
Sourbron et Koen Muylle, conseillers d'Etat, Jan Velaers et Bruno en Koen Muylle, staatsraden, Jan Velaers en Bruno Peeters, assessoren,
Peeters, assesseurs, et Annemie Goossens, greffier. en Annemie Goossens, griffier.
Le rapport a été présenté par Frédéric Vanneste, auditeur. Het verslag is uitgebracht door Frédéric Vanneste, auditeur.
La concordance entre la version française et la version néerlandaise De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst van het
de l'avis a été vérifiée sous le contrôle de Jo Baert, président de advies is nagezien onder toezicht van Jo Baert, kamervoorzitter.
chambre. L'avis, dont le texte suit, a été donné le 27 novembre 2018. Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 27 november 2018.
1. En application de l'article 84, § 3, alinéa 1er, des lois sur le 1. Met toepassing van artikel 84, § 3, eerste lid, van de wetten op de
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, la section de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, heeft de afdeling
législation a fait porter son examen essentiellement sur la compétence Wetgeving zich toegespitst op het onderzoek van de bevoegdheid van de
de l'auteur de l'acte, le fondement juridique et l'accomplissement des steller van de handeling, van de rechtsgrond, alsmede van de vraag of
formalités prescrites. aan de te vervullen vormvereisten is voldaan.
Portée du projet Strekking van het ontwerp
2. Le projet d'arrêté royal soumis pour avis a pour objet d'apporter 2. Het om advies voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit strekt tot
des modifications à l'article 18, § 3, 2, de l'arrêté royal du 27 août het aanbrengen van wijzigingen in artikel 18, § 3, 2, van het
1993 "d'exécution du Code des impôts sur les revenus 1992" (ci-après : AR/CIR 92) en ce qui concerne l'évaluation forfaitaire de la valeur de la disposition gratuite d'immeubles ou de parties d'immeubles. 2.1. Selon les règles en vigueur, l'avantage est fixé forfaitairement à 100/60 ou à 100/90 du revenu cadastral de l'immeuble ou de la partie de l'immeuble suivant qu'il s'agit d'un immeuble bâti ou d'un immeuble non bâti. Si ces immeubles bâtis ou parties de ceux-ci sont mis à disposition par des personnes morales, l'avantage est fixé à un montant supérieur : a) lorsque le revenu cadastral de l'immeuble ou de la partie de koninklijk besluit van 27 augustus 1993 "tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992" (hierna: KB/WIB 92) met betrekking tot de forfaitaire raming van de waarde van de kosteloze beschikking over onroerende goederen of gedeelten van onroerende goederen. 2.1. Volgens de geldende regeling wordt het voordeel forfaitair vastgesteld op 100/60 of 100/90 van het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het gedeelte van het onroerend goed naargelang het een gebouwd of een ongebouwd onroerend goed betreft. Als die gebouwde onroerende goederen of gedeelten daarvan ter beschikking worden gesteld door rechtspersonen wordt het voordeel echter op een hoger bedrag vastgesteld: a) indien het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
l'immeuble est inférieur ou égal à 745 euros : à 100/60 du revenu gedeelte van het onroerend goed kleiner is dan of gelijk is aan 745
cadastral de l'immeuble ou de la partie de l'immeuble, multiplié par euro: 100/60 van het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
1,25; gedeelte van het onroerend goed, vermenigvuldigd met 1,25;
b) lorsque le revenu cadastral de l'immeuble ou de la partie de b) indien het kadastrale inkomen van het onroerend goed of het
l'immeuble est supérieur à 745 euros : à 100/60 du revenu cadastral de gedeelte van het onroerend goed groter is dan 745 euro: 100/60 van het
kadastrale inkomen van het onroerend goed of het gedeelte van het
l'immeuble ou de la partie de l'immeuble, multiplié par 3,8. onroerend goed, vermenigvuldigd met 3,8.
2.2. Le 24 mai 2016, la Cour d'appel de Gand a estimé que l'actuel 2.2. Het hof van beroep te Gent heeft op 24 mei 2016 geoordeeld dat
article 18, § 3, 2, de l'AR/CIR 92 viole le principe d'égalité en ce het huidige artikel 18, § 3, 2, van het KB/WIB 92 het
que l'appréciation de la valeur est supérieure si un immeuble bâti est gelijkheidsbeginsel schendt doordat de waardering hoger is indien de
mis gratuitement à disposition par une personne morale (revenu kosteloze beschikking over gebouwd onroerend goed wordt verstrekt door
cadastral inférieur ou égal à 745 euros: 100/60 du revenu cadastral de een rechtspersoon (kadastraal inkomen kleiner of gelijk aan 745 euro:
100/60 van het kadastraal inkomen vermenigvuldigd met 1,25; kadastraal
l'immeuble multiplié par 1,25; revenu cadastral supérieur à 745 euros inkomen groter dan 745 euro: 100/60 van het kadastraal inkomen
: 100/60 du revenu cadastral de l'immeuble multiplié par 3,8) plutôt vermenigvuldigd met 3,8) in plaats van door een natuurlijke persoon
que par une personne physique (100/60 du revenu cadastral). (100/60 van het kadastraal inkomen).
2.3. Le régime en projet prévoit d'éliminer l'inégalité en fixant 2.3. De ontworpen regeling houdt in dat de ongelijkheid weggewerkt
forfaitairement, dans tous les cas, l'avantage résultant de la mise à wordt door het voordeel bestaande uit het ter beschikking stellen van
gebouwde onroerende goederen of gedeelten van onroerende goederen, in
disposition d'immeubles ou de parties d'immeubles bâtis à 100/60 du alle gevallen forfaitair te bepalen op 100/60 van het kadastrale
revenu cadastral, multiplié par 2. Pour les immeubles non bâtis ou inkomen, vermenigvuldigd met 2. Voor ongebouwde onroerende goederen of
parties de ceux-ci, l'avantage est fixé forfaitairement à 100/90 du gedeelten daarvan wordt het voordeel forfaitair vastgesteld op 100/90
revenu cadastral (article 1er du projet - remplacement des alinéas 1er van het kadastrale inkomen (artikel 1 van het ontwerp - vervanging van
et 2 de l'article 18, § 3, 2, de l'AR/CIR 92) (1). Le nouveau régime het eerste en tweede lid van artikel 18, § 3, 2, van het KB/WIB 92)
est applicable aux avantages payés ou attribués à partir du 1er (1). De nieuwe regeling wordt van toepassing op de vanaf 1 januari
janvier 2019 (article 2). 2019 betaalde of toegekende voordelen (artikel 2).
Fondement juridique Rechtsgrond
3. L'arrêté en projet peut, en principe, trouver un fondement 3. Voor het ontworpen besluit kan in beginsel rechtsgrond worden
juridique dans l'article 36, § 1er, alinéa 2, du Code des impôts sur gevonden in artikel 36, § 1, tweede lid, van het Wetboek van de
les revenus 1992 (ci-après : CIR 92). Inkomstenbelastingen 1992 (hierna: WIB 92).
3.1. Au sujet de cette disposition, le Conseil d'Etat a formulé, dans 3.1. Over die bepaling heeft de Raad van State in advies 50.804/3 het
son avis 50.804/3, les observations suivantes : volgende opgemerkt:
"4. L'article 36, § 1er, alinéa 2 du CIR 92, modifié par la loi [du 28 "4. Artikel 36, § 1, tweede lid WIB 92, zoals gewijzigd bij de wet
décembre 2011] "portant des dispositions diverses" procure en principe [van 28 december 2011] "houdende diverse bepalingen", biedt in
un fondement juridique à la modification de l'article 18 de l'AR/CIR beginsel rechtsgrond voor het wijzigen van artikel 18 KB/WIB 92.
92. L'article 36, § 1er du CIR 92 dispose : Artikel 36, § 1 WIB 92 luidt:
"Les avantages de toute nature qui sont obtenus autrement qu'en "Anders dan in geld verkregen voordelen van alle aard gelden voor de
espèces sont comptés pour la valeur réelle qu'ils ont dans le chef du werkelijke waarde bij de verkrijger.
bénéficiaire. Dans les cas qu'Il détermine, le Roi peut fixer des règles In de gevallen die Hij bepaalt kan de Koning regels stellen om die
d'évaluation forfaitaire de ces avantages". voordelen op een vast bedrag te ramen".
4.1. Eu égard au principe de légalité en matière d'impôts (articles 4.1. Gelet op het wettigheidsbeginsel inzake belastingen (artikelen
170, § 1er, et 172, alinéa 2, de la Constitution), aucun impôt ne peut être levé sans le consentement des contribuables, exprimé par leurs représentants. Il s'ensuit que la matière fiscale est une compétence que la Constitution réserve à la loi et que toute délégation qui porte sur la détermination de l'un des éléments essentiels de l'impôt est, en principe, inconstitutionnelle. Les dispositions constitutionnelles précitées ne vont toutefois pas jusqu'à obliger le législateur à régler lui-même chacun des aspects d'un impôt. Une délégation conférée à une autre autorité n'est pas contraire au principe de légalité, pour 170, § 1, en 172, tweede lid, van de Grondwet) kan geen enkele belasting worden geheven zonder instemming van de belastingplichtigen, uitgedrukt door hun vertegenwoordigers. Daaruit volgt dat de fiscale aangelegenheid een bevoegdheid is die door de Grondwet aan de wet wordt voorbehouden en dat elke delegatie die betrekking heeft op het bepalen van één van de essentiële elementen van de belasting in beginsel ongrondwettig is. De voormelde grondwetsbepalingen gaan evenwel niet zover dat ze de wetgever ertoe zouden verplichten elk aspect van een belasting zelf te regelen. Een aan een andere overheid verleende bevoegdheid is niet in strijd met het wettigheidsbeginsel voor zover de machtiging voldoende nauwkeurig is omschreven en
autant qu'elle soit définie de manière suffisamment précise et qu'elle betrekking heeft op de tenuitvoerlegging van maatregelen waarvan de
porte sur l'exécution de mesures dont les éléments essentiels ont été essentiële elementen voorafgaandelijk door de wetgever zijn
fixés préalablement par le législateur (2). vastgesteld (2). De machtiging aan de Koning, opgenomen in het tweede lid van artikel
La délégation prévue à l'alinéa 2 de l'article 36, § 1er du CIR 92, 36, § 1, van het WIB 1992, om regels te bepalen om de andere dan in
qui autorise le Roi à fixer des règles permettant d'évaluer forfaitairement des avantages de toute nature obtenus autrement qu'en espèces, doit dès lors impérativement être lue en combinaison stricte avec la disposition de l'alinéa 1er de ce paragraphe, selon laquelle ces avantages sont comptés "pour la valeur réelle qu'ils ont dans le chef du bénéficiaire". Le législateur a ainsi fixé la base imposable, ainsi que les limites du pouvoir du Roi. Le Roi peut établir des règles permettant d'évaluer ces avantages forfaitairement dans certains cas, étant toutefois entendu qu'il doit toujours rester aussi proche que possible de la valeur réelle qu'ils ont pour le bénéficiaire en général (3). geld verkregen voordelen van alle aard op een vast bedrag te ramen, moet daarom noodzakelijk worden gelezen in strikte samenhang met het bepaalde in het eerste lid van die paragraaf, namelijk dat die voordelen gelden "voor de werkelijke waarde bij de verkrijger". Aldus heeft de wetgever de belastbare grondslag bepaald en tegelijk ook de aan de Koning gegeven bevoegdheid afgebakend. De Koning mag regels stellen om in bepaalde gevallen die voordelen op een vast bedrag te ramen (in de Franse tekst: "règles d'évaluation forfaitaire"), maar daarbij moet hij steeds de werkelijke waarde bij de verkrijger in het algemeen (3) zoveel als mogelijk benaderen.
L'habilitation de l'article 36, § 1er, alinéa 2 du CIR 92 ne peut dès De machtiging vervat in artikel 36, § 1, tweede lid WIB 1992 kan
lors pas être utilisée dans le seul but d'augmenter ou de diminuer les derhalve niet worden aangewend met het louter doel de belastingen te
impôts. La modification des règles de fixation des valeurs à prendre verhogen of te verlagen. Het wijzigen van de regels voor het
en considération pour les avantages de toute nature ne peut par vaststellen van de in aanmerking te nemen waarden voor voordelen van
conséquent être mise en oeuvre que pour les faire correspondre plus alle aard kan dus enkel gebeuren om die waarde in het algemeen beter
étroitement à la valeur réelle pour le bénéficiaire en général. af te stemmen op de werkelijke waarde bij de verkrijger.
4.2. Lorsque l'avantage de toute nature consiste en la disposition 4.2. Indien het voordeel van alle aard bestaat uit de kosteloze
beschikking over onroerende goederen of gedeelten van onroerende
gratuite d'immeubles ou de parties d'immeubles, le facteur 2 utilisé goederen, wordt de factor 2 die wordt gehanteerd bij de berekening van
dans le calcul de la valeur à prendre en considération pour les de in aanmerking te nemen waarde voor onroerende goederen of gedeelten
immeubles ou parties d'immeubles dont le revenu cadastral est
supérieur à 745 euros est remplacé par le facteur 3,8. van onroerende goederen met een kadastraal inkomen hoger dan 745 euro,
vervangen door de factor 3,8.
Daarbij rijzen in twee opzichten vragen. Enerzijds is het niet
Cela appelle deux observations. D'une part, on n'aperçoit pas pourquoi duidelijk waarom de factor die is bepaald voor onroerende goederen of
le facteur prévu pour les immeubles ou parties d'immeubles dont le gedeelten van onroerende goederen met een kadastraal inkomen dat niet
revenu cadastral ne dépasse pas 745 euros reste inchangé. D'autre hoger is dan 745 euro, ongewijzigd blijft. Anderzijds zal de forse
part, la forte augmentation qui est appliquée lorsque le revenu verhoging die wordt toegepast indien het kadastraal inkomen hoger dan
cadastral est supérieur à 745 euros devra pouvoir être justifiée au 745 euro is, moeten kunnen worden verantwoord in het licht van de aan
regard du pouvoir octroyé au Roi. Il faudra notamment, en cas de de Koning toegewezen bevoegdheid. Met name zal in geval van betwisting
litige, pouvoir justifier que cette forte augmentation était moeten kunnen worden verantwoord dat die forse verhoging nodig was om
nécessaire pour mieux faire correspondre la valeur à prendre en de in aanmerking te nemen waarde in het algemeen beter af te stemmen
considération en général à la valeur réelle pour le bénéficiaire. op de werkelijke waarde bij de verkrijger.
4.3. Il faut également pouvoir justifier l'absence d'adaptation ou la 4.3. Ook de niet-aanpassing of de mate van aanpassing van de waarde
mesure de l'adaptation de la valeur de l'avantage consistant en la van het voordeel dat bestaat uit de kosteloze verstrekking van
fourniture gratuite de chauffage ou d'électricité utilisée à des fins verwarming of van elektriciteit gebruikt tot andere doeleinden dan
autres que le chauffage (4). verwarming moet kunnen worden verantwoord (4).
4.4. En conclusion, les nouvelles règles peuvent trouver un fondement 4.4. De conclusie uit het voorgaande is dat voor de nieuwe regels
juridique dans l'article 36, § 1er, alinéa 2 du CIR 92, pour autant rechtsgrond kan worden gevonden in artikel 36, § 1, tweede lid WIB 92,
que ces règles visent à se rapprocher de la valeur réelle pour le voor zover die regels ertoe strekken de werkelijke waarde bij de
bénéficiaire (5).". verkrijger te benaderen (5).".
3.2. Dès lors, le régime en projet relatif au calcul du forfait n'a de 3.2. Voor de ontworpen regeling voor de berekening van het forfait is
fondement juridique que s'il permet de se rapprocher autant que er derhalve slechts rechtsgrond indien daarmee de werkelijke waarde
possible de la valeur réelle de l'avantage pour le bénéficiaire. van het voordeel bij de verkrijger zo veel mogelijk wordt benaderd.
Om het forfait te bepalen wordt vertrokken van het kadastraal inkomen,
Pour fixer le forfait, l'on se base sur le revenu cadastral, soit "le dit is "het gemiddeld normaal netto-inkomen van één jaar" (artikel
revenu moyen normal net d'une année" (article 471, § 2, du CIR 92). 471, § 2, van het WIB 92). Normaal dient dit inkomen om de tien jaar
Normalement, ce revenu est réévalué tous les dix ans (article 487, § 1er, te worden herijkt (artikel 487, § 1, van het WIB 92). De laatste
du CIR 92). Or, la dernière péréquation générale des revenus algemene perequatie van de kadastrale inkomens dateert echter van
cadastraux remonte à 1975, si bien qu'il est douteux que le revenu 1975, zodat het twijfelachtig is of het huidige kadastraal inkomen nog
cadastral actuel puisse encore servir de critère adéquat pour kan dienen als een degelijke maatstaf om de werkelijke waarde van het
déterminer la valeur réelle de l'avantage. voordeel te bepalen.
En outre, lorsqu'il s'agit d'immeubles bâtis ou de parties de ceux-ci, Bovendien wordt ingeval het gaat om gebouwde onroerende goederen of
on applique un coefficient de majoration de 2. gedeelten daarvan gewerkt met een verhogingscoëfficiënt 2.
L'exposé des motifs justifie ce choix comme suit : In de memorie van toelichting wordt die keuze als volgt toegelicht:
"Le facteur 2 est basé sur des chiffres issus de la pratique, dont il "De factor 2 is gebaseerd op cijfers uit de praktijk waaruit is
ressort que le calcul avec un facteur de 2 est celui qui correspond le gebleken dat de berekening aan factor 2 het beste overeenstemt met een
mieux à un loyer mensuel que quelqu'un qui ne reçoit pas d'habitation maandelijkse huur die iemand die geen gratis woonst krijgt, zelf moet
gratuite devrait payer lui-même pour une habitation similaire". betalen voor een gelijkaardige woning".
A ce propos, l'Inspection des Finances observe ce qui suit dans son In het advies van de Inspectie van Financiën wordt daaromtrent het
avis : volgende opgemerkt:
"De Inspectie van financiën heeft die cijfers dan ook opgevraagd. "De Inspectie van financiën heeft die cijfers dan ook opgevraagd.
Blijkt dat er geen "studie" bestaat. Wel werd volgens de beleidscel Blijkt dat er geen "studie" bestaat. Wel werd volgens de beleidscel
van de heer Minister aan de hand van concrete KI's het voordeel van de heer Minister aan de hand van concrete KI's het voordeel
berekend met factor 2 en werd er nagegaan of deze bedragen berekend met factor 2 en werd er nagegaan of deze bedragen
overeenstemden met een normale aanvaardbare huur. Er is via telefoon overeenstemden met een normale aanvaardbare huur. Er is via telefoon
en zonder schriftelijke neerslag enkele steekproeven genomen en en zonder schriftelijke neerslag enkele steekproeven genomen en
afgetoetst met enkele accountantskantoren. afgetoetst met enkele accountantskantoren.
Volgens artikel 36 van het WIB92 gelden anders dan in geld verkregen Volgens artikel 36 van het WIB92 gelden anders dan in geld verkregen
voordelen van alle aard voor de werkelijke waarde bij de verkrijger. voordelen van alle aard voor de werkelijke waarde bij de verkrijger.
In de gevallen die Hij bepaalt kan de Koning regels stellen om die In de gevallen die Hij bepaalt kan de Koning regels stellen om die
voordelen op een vast bedrag te ramen. voordelen op een vast bedrag te ramen.
Gelet op de motivering van bestuurshandelingen komt het de Inspectie Gelet op de motivering van bestuurshandelingen komt het de Inspectie
van financiën voor dat men bij het reglementair bepalen van een VAA van financiën voor dat men bij het reglementair bepalen van een VAA
toch minstens een cijfermatige onderbouw moet hebben (ook al is die toch minstens een cijfermatige onderbouw moet hebben (ook al is die
voor discussie vatbaar zoals bv bij het voordeel van leningen voor discussie vatbaar zoals bv bij het voordeel van leningen
toegestaan aan medewerkers van financiële instellingen) die aantoont toegestaan aan medewerkers van financiële instellingen) die aantoont
dat het berekende voordeel overeenstemt met de reële waarde van het dat het berekende voordeel overeenstemt met de reële waarde van het
voordeel. voordeel.
Dit ontbreekt in het nu voorliggende dossier. Dit ontbreekt in het nu voorliggende dossier.
De Inspectie van financiën heeft de oefening gemaakt op basis van haar De Inspectie van financiën heeft de oefening gemaakt op basis van haar
eigen woning. Volgens het voorstel (factor 2) is een huur van 746 euro eigen woning. Volgens het voorstel (factor 2) is een huur van 746 euro
een correcte huur. Op basis van de huurschatter (6) van de Vlaamse een correcte huur. Op basis van de huurschatter (6) van de Vlaamse
Overheid mag ze een huur vragen van ongeveer 1.100 euro. Op basis van Overheid mag ze een huur vragen van ongeveer 1.100 euro. Op basis van
deze steekproef is een factor 3 dan ook correcter. deze steekproef is een factor 3 dan ook correcter.
(...)". (...)".
Au vu de tous ces éléments, il est fort douteux que le régime en Al deze elementen doen er ernstig aan twijfelen of de ontworpen
projet soit effectivement de nature à se rapprocher autant que regeling effectief van aard is de werkelijke waarde van het voordeel
possible de la valeur réelle de l'avantage pour le bénéficiaire. Si bij de verkrijger zo veel mogelijk te benaderen. Indien de stellers
les auteurs du projet ne peuvent démontrer que tel est néanmoins le van het ontwerp niet kunnen aantonen dat dit desondanks toch het geval
cas, le fondement juridique de l'arrêté en projet s'en trouvera is, wordt daardoor ook de rechtsgrond van het ontworpen besluit zeer
également fortement fragilisé. wankel.
Suite de l'examen Verdere bespreking
4. Dès lors que le régime en projet se base sur la notion de "revenu 4. Vermits de ontworpen regeling vertrekt van de notie "kadastraal
cadastral", qui n'existe que pour les biens immobiliers belges, il inkomen", die alleen voor Belgische onroerende goederen bestaat, is ze
n'est pas applicable aux biens immobiliers situés à l'étranger. niet toepasbaar op in het buitenland gelegen onroerende goederen.
Ces biens sont soumis à la règle générale énoncée à l'article 36, § 1er, Voor die goederen geldt de algemene regel van artikel 36, § 1, eerste
alinéa 1er, du CIR 92, à savoir que l'avantage imposable doit être lid, van het WIB 92, namelijk dat het te belasten voordeel moet worden
déterminé en fixant la valeur réelle qu'il a dans le chef du bepaald door de werkelijke waarde bij de verkrijger vast te stellen.
bénéficiaire. Le commentaire administratif de l'article 39 du CIR 92, In het administratief commentaar bij artikel 36 van het WIB 92, nr.
n° 36/131, explique comment les services d'imposition procèdent à cet 36/131 wordt uiteengezet hoe de belastingdiensten daarbij tewerk gaan:
égard : "Lorsqu'un immeuble mis gratuitement à disposition est situé à "Wanneer een in het buitenland gelegen onroerend goed kosteloos ter
l'étranger, l'avantage imposable est censé être égal à la valeur beschikking wordt gesteld, wordt het belastbare voordeel geacht gelijk
locative présumée de ce bien, diminuée, le cas échéant, de la te zijn aan de vermoedelijke huurwaarde, in voorkomend geval
participation du bénéficiaire de l'avantage dans le prix des frais y verminderd met de bijdrage van de verkrijger van het voordeel in de
relatifs". kostprijs ervan".
Dans le contexte de l'article 7, § 1er, du CIR 92 - détermination des In de context van artikel 7, § 1, van het WIB 92 - het bepalen van de
revenus immobiliers imposables pour les biens immobiliers qui ne sont belastbare onroerende inkomsten voor niet verhuurde onroerende
pas donnés en location sis à l'étranger - la Cour de justice a jugé goederen gelegen in het buitenland - heeft het Hof van Justitie bij
dans son arrêt du 11 septembre 2014 que le critère de "valeur locative" est contraire à la libre circulation des capitaux dans la mesure où le propriétaire d'un bien immobilier non donné en location situé à l'étranger est ainsi soumis à un impôt des personnes physiques plus élevé que le propriétaire d'un bien immobilier non donné en location situé en Belgique, pour lequel le revenu cadastral sert de référence. Dans son arrêt, la Cour relève ce qui suit : "22 Dans une situation telle que celle de l'affaire au principal, il est constant que tous les revenus immobiliers des résidents belges sont pris en compte lors de la fixation du taux d'imposition s'appliquant à leurs revenus imposables en Belgique. Il est également constant que le revenu d'un bien immobilier non donné en location sis en Belgique est déterminé en fonction du revenu cadastral, dont le montant est inférieur à la valeur locative retenue pour la détermination du revenu d'un tel bien situé dans un autre Etat membre. arrest van 11 september 2014 geoordeeld dat het criterium "huurwaarde" strijdig is met het vrij verkeer van kapitaal in de mate hierdoor de eigenaar van een in het buitenland gelegen niet-verhuurd onroerend goed onderworpen wordt aan een hogere personenbelasting dan de eigenaar van een niet-verhuurd onroerend goed gelegen in België, waarvoor het kadastraal inkomen als referentie geldt. In het arrest stelt het Hof: "22 In een situatie als in het hoofdgeding staat vast dat alle onroerende inkomsten van Belgische ingezetenen in aanmerking worden genomen bij de bepaling van het belastingtarief dat van toepassing is op hun in België belastbare inkomsten. Tevens staat vast dat het inkomen van een in België gelegen niet-verhuurd onroerend goed wordt bepaald op het kadastraal inkomen, dat lager is dan de huurwaarde op basis waarvan het inkomen van een dergelijk in een andere lidstaat gelegen goed wordt bepaald.
23 Il incombe à la juridiction de renvoi de vérifier si, de ce fait, les revenus imposables des résidents belges propriétaires d'un bien immobilier non donné en location, situé dans un Etat membre autre que la Belgique, sont susceptibles d'être soumis à un taux d'imposition supérieur à celui applicable aux revenus desdits résidents disposant d'un bien comparable en Belgique (7).". Entre-temps, la Belgique a de nouveau été condamnée récemment à cet égard : "En maintenant des dispositions selon lesquelles, en matière d'estimation des revenus afférents aux immeubles non loués, ou loués, soit à des personnes physiques qui n'en font pas un usage professionnel, soit à des personnes morales qui les mettent à disposition de personnes physiques à des fins privées, la base imposable est calculée à partir de la valeur cadastrale en ce qui concerne les biens situés sur le territoire national et sur la valeur locative réelle s'agissant des immeubles situés à l'étranger, le Royaume de Belgique a manqué aux obligations qui lui incombent en vertu de l'article 63 TFUE et de l'article 40 de l'accord sur l'Espace 23 Het is de taak van de verwijzende rechter om na te gaan of het als gevolg daarvan mogelijk is dat de belastbare inkomsten van Belgische ingezetenen die eigenaar zijn van een in andere lidstaat dan België gelegen niet-verhuurd onroerend goed, worden onderworpen aan een hoger belastingtarief dan het tarief dat geldt voor deze inkomsten van deze ingezetenen die een vergelijkbaar goed in België hebben (7).". Intussen is België recent opnieuw veroordeeld in dit verband: "Het Koninkrijk België is zijn verplichtingen krachtens artikel 63 VWEU en artikel 40 van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte van 2 mei 1992 niet nagekomen, doordat het bepalingen heeft gehandhaafd volgens welke, voor de raming van de inkomsten betreffende onroerende goederen die niet worden verhuurd, dan wel worden verhuurd aan ofwel natuurlijke personen die de betrokken goederen niet voor hun beroep gebruiken, ofwel rechtspersonen die deze goederen ter beschikking stellen van natuurlijke personen voor particuliere doeleinden, de belastbare grondslag wordt berekend op basis van de kadastrale waarde voor de onroerende goederen die op het nationale grondgebied zijn gelegen, en op basis van de reële huurwaarde voor die welke in het buitenland zijn
économique européen, du 2 mai 1992" (8). gelegen" (8).
Ces arrêts de la Cour de justice soulèvent également des Deze arresten van het Hof van Justitie doen ook vragen rijzen met
interrogations en ce qui concerne l'utilisation du revenu cadastral de betrekking tot het hanteren van het kadastraal inkomen van onroerende
biens immobiliers dans ce contexte. goederen in de voorliggende context.
Interrogé sur ce point, le délégué a déclaré ce qui suit : Daarover om uitleg verzocht heeft de gemachtigde het volgende laten weten:
"Ingevolge het arrest van het Hof van Justitie van 12 april 2018 in "Ingevolge het arrest van het Hof van Justitie van 12 april 2018 in
zaak C-110/17 (Commissie/Koninkrijk België), is België veroordeeld zaak C-110/17 (Commissie/Koninkrijk België), is België veroordeeld
voor de ongelijke fiscale behandeling tussen Belgisch en Europees voor de ongelijke fiscale behandeling tussen Belgisch en Europees
vastgoed. België zal dan ook de nodige maatregelen moeten treffen om vastgoed. België zal dan ook de nodige maatregelen moeten treffen om
zich te schikken naar het voormelde arrest. In afwachting hiervan zich te schikken naar het voormelde arrest. In afwachting hiervan
publiceerde de Algemene Administratie van de fiscaliteit inmiddels de publiceerde de Algemene Administratie van de fiscaliteit inmiddels de
circulaire AAFisc nr. 22/2016 op 29 juni 2016, waarin zij aanvaardt circulaire AAFisc nr. 22/2016 op 29 juni 2016, waarin zij aanvaardt
dat de huurwaarde voor een in het buitenland gelegen niet verhuurd dat de huurwaarde voor een in het buitenland gelegen niet verhuurd
onroerend goed kan worden bepaald aan de hand van een door een onroerend goed kan worden bepaald aan de hand van een door een
buitenlandse overheid vastgestelde of uitdrukkelijk goedgekeurde buitenlandse overheid vastgestelde of uitdrukkelijk goedgekeurde
waarde. Deze waarde geldt niet als een verplichting, maar is een waarde. Deze waarde geldt niet als een verplichting, maar is een
mogelijkheid waarvan de belastingplichtige in het kader van zijn mogelijkheid waarvan de belastingplichtige in het kader van zijn
onroerende inkomsten gebruik kan maken. onroerende inkomsten gebruik kan maken.
Tegelijkertijd wordt opgemerkt, dat in het kader van het voorliggend Tegelijkertijd wordt opgemerkt, dat in het kader van het voorliggend
ontwerp KB met betrekking tot het gratis ter beschikking stellen van ontwerp KB met betrekking tot het gratis ter beschikking stellen van
een onroerend goed, de problematiek van het buitenlandse onroerend een onroerend goed, de problematiek van het buitenlandse onroerend
goed slechts zeer uitzonderlijk zal voorkomen. Het betreft in het goed slechts zeer uitzonderlijk zal voorkomen. Het betreft in het
voorkomende geval immers alleen de gratis ter beschikkingstelling van voorkomende geval immers alleen de gratis ter beschikkingstelling van
een buitenlands onroerend goed door een Belgische werkgever aan een een buitenlands onroerend goed door een Belgische werkgever aan een
werknemer die inwoner is van België of m.a.w. aan een Rijksinwoner. De werknemer die inwoner is van België of m.a.w. aan een Rijksinwoner. De
genieter van het voordeel in kwestie heeft m.a.w. het buitenlands genieter van het voordeel in kwestie heeft m.a.w. het buitenlands
onroerend goed niet als woonplaats, anders zou hij in de regel onroerend goed niet als woonplaats, anders zou hij in de regel
kwalificeren als een niet-inwoner en zou het voordeel in kwestie kwalificeren als een niet-inwoner en zou het voordeel in kwestie
belastbaar zijn in het land waar het onroerend goed gelegen is en dat belastbaar zijn in het land waar het onroerend goed gelegen is en dat
volgens de fiscale regels van dat land zelf. volgens de fiscale regels van dat land zelf.
De gratis ter beschikking stelling door een Belgisch werkgever van een De gratis ter beschikking stelling door een Belgisch werkgever van een
buitenlands onroerend goed aan een werknemer die er niet zijn buitenlands onroerend goed aan een werknemer die er niet zijn
hoofdverblijfplaats van maakt, is dermate uitzonderlijk dat het hoofdverblijfplaats van maakt, is dermate uitzonderlijk dat het
aanpassen van de waarderingsregels van het voordeel gratis woonst voor aanpassen van de waarderingsregels van het voordeel gratis woonst voor
iedereen, disproportioneel zou zijn ten aanzien van het nadeel voor de iedereen, disproportioneel zou zijn ten aanzien van het nadeel voor de
betrokkene ingevolge de notie huurwaarde. België zal hoe dan ook zoals betrokkene ingevolge de notie huurwaarde. België zal hoe dan ook zoals
hoger vermeld, een antwoord cq oplossing moeten bieden op het recente hoger vermeld, een antwoord cq oplossing moeten bieden op het recente
arrest van het Hof van Justitie inzake de belastbaarheid van arrest van het Hof van Justitie inzake de belastbaarheid van
buitenlands onroerend goed in België en die oplossing voor wat betreft buitenlands onroerend goed in België en die oplossing voor wat betreft
de notie huurwaarde, zal in het voorkomende geval ook van dienst zijn de notie huurwaarde, zal in het voorkomende geval ook van dienst zijn
voor de problematiek van het in België belastbaar voordeel gratis voor de problematiek van het in België belastbaar voordeel gratis
woonst dat betrekking heeft op een buitenlands onroerend goed.". woonst dat betrekking heeft op een buitenlands onroerend goed.".
En 2012 déjà, à la suite d'une procédure d'infraction entamée par la Reeds in 2012, ingevolge een door de Europese Commissie gestarte
Commission européenne, la Belgique s'est engagée à élaborer un projet inbreukprocedure, heeft België zich ertoe verbonden een wetsontwerp op
de loi permettant de remédier à l'infraction (9). Depuis lors, la te stellen om een einde te maken aan de inbreuk (9). Intussen is
Belgique a déjà été condamnée deux fois, en 2014 et en 2018, par la België al twee keer, in 2014 en in 2018, veroordeeld door het Hof van
Cour de justice. De toute évidence, rien n'a été entrepris pour gérer Justitie. En nog wordt blijkbaar niets ondernomen om het probleem ten
ce problème sur le fond. gronde aan te pakken.
Eu égard au principe de légalité en matière d'impôt, une intervention Gelet op het wettigheidsbeginsel inzake belastingen is een tussenkomst
du législateur est indispensable. Une circulaire administrative ne van de wetgever onontbeerlijk. Met een administratieve circulaire kan
peut résoudre le problème de la non-conformité au droit de l'Union het probleem van de niet-overeenstemming met het recht van de Europese
européenne, car il incombe au législateur de fixer les éléments Unie niet worden opgelost, want het is de wetgever die de essentiële
essentiels de l'impôt (10). 5. Le traitement différencié selon qu'il s'agit d'un immeuble situé en Belgique ou à l'étranger pose également problème au regard du principe constitutionnel d'égalité. 6. Les observations qui précèdent (y compris les observations relatives au fondement juridique) permettent de conclure que l'utilisation du revenu cadastral comme élément de référence est problématique. Afin de déterminer la valeur réelle dans le chef du bénéficiaire, mieux vaudrait, d'une manière générale, recourir à la valeur locative (diminuée, le cas échéant, de la participation du bénéficiaire aux frais relatifs à l'avantage). Le projet soumis pour avis sera par conséquent réexaminé en profondeur. Le greffier elementen van de belasting moet vaststellen (10). 5. De verschillende behandeling naargelang het gaat om in België of in het buitenland gelegen onroerende goederen doet ook een probleem rijzen in het licht van het grondwettelijke gelijkheidsbeginsel. 6. De voorgaande opmerkingen (ook die in verband met de rechtsgrond) doen besluiten dat het hanteren van het kadastraal inkomen als referentie-element problematisch is. Om de werkelijke waarde bij de verkrijger te bepalen, zou beter in het algemeen worden gewerkt met de huurwaarde (in voorkomend geval verminderd met de bijdrage van de verkrijger in de kostprijs van het voordeel). Het om advies voorgelegde ontwerp zal derhalve grondig moeten worden heroverwogen. De griffier
A. Goossens A. Goossens
Le président De voorzitter
J. Baert J. Baert
_______ _______
Notes Nota's
(1) L'article 18, § 3, 2, alinéa 5 de l'AR/CIR 92 est laissé en (1) Artikel 18, § 3, 2, vijfde lid, van het KB/WIB 92 wordt ongemoeid
l'état, alors que le membre de phrase "à l'exception de l'appréciation gelaten, terwijl door de vervanging het zinsdeel "behalve voor de
de la limite de 745 EUR visée à l'alinéa 2" est devenu sans objet à la beoordeling van de in het tweede lid vermelde grens van 745 EUR"
suite du remplacement. zinledig wordt.
(2) Note de bas de page 3 de l'avis cité : C.C., 16 décembre 2010, n° (2) Voetnoot 3 uit het geciteerde advies: GwH 16 december 2010, nr.
142/2010, B.4.2. et B.4.3. 142/2010, B.4.2 en B.4.3.
(3) Note de bas de page 4 de l'avis cité : Dès lors que l'habilitation (3) Voetnoot 4 uit het geciteerde advies: Aangezien de machtiging de
permet de fixer la valeur forfaitairement, il faut, qu'en général ou mogelijkheid inhoudt om de waarde forfaitair vast te stellen, dient
par catégorie de bénéficiaires, cette valeur se rapproche de la valeur die waarde in het algemeen of per categorie van verkrijgers de
réelle. Le Roi dispose cependant d'une certaine marge d'appréciation werkelijke waarde te benaderen. In dat opzicht wordt aan de Koning wel
en la matière. Le pouvoir donné au Roi est cependant également limité een zekere beleidsmarge gelaten. De aan de Koning gelaten macht is
par les règles constitutionnelles de l'égalité et de la echter ook begrensd door de grondwettelijke regels van de gelijkheid
non-discrimination : un traitement différencié entre des catégories de en de niet-discriminatie: een verschil in behandeling tussen
personnes doit reposer sur un critère objectif et être raisonnablement categorieën van personen moet op een objectief criterium berusten en
justifié [...], l'existence d'une telle justification devant être redelijk verantwoord zijn, terwijl het bestaan van een dergelijke
appréciée en tenant compte du but et des effets de la mesure, ainsi verantwoording moet worden beoordeeld, rekening houdend met het doel
que de la nature des principes applicables en l'espèce. en de gevolgen van de maatregel en met de aard van de terzake geldende beginselen.
(4) Note de bas de page 5 de l'avis cité : Selon le délégué, pour (4) Voetnoot 5 uit het geciteerde advies: Volgens de gemachtigde
l'exercice d'imposition 2013, les nouveaux montants (indexés) seront zullen de nieuwe (geïndexeerde) bedragen voor het aanslagjaar 2013 de
1820, 910, 820 et 410 euros (pour l'exercice d'imposition 2012, ces volgende zijn: 1820, 910, 820 en 410 euro (voor het aanslagjaar 2012
montants sont respectivement 1640, 820, 820 et 410 euros). zijn die bedragen respectievelijk 1640, 820, 820 en 410 euro).
(5) Avis C.E. 50.804/1 du 30 décembre 2011 sur un projet devenu (5) Adv.RvS 50.804/1 van 30 december 2011 over een ontwerp dat geleid
l'arrêté royal du 23 février 2012 "modifiant l'article 18, § 3, AR/CIR heeft tot het koninklijk besluit van 23 februari 2012 "tot wijziging
92 en matière d'évaluation forfaitaire des avantages de toute nature van artikel 18, § 3, KB/WIB 92 op het stuk van de forfaitaire
pour la disposition gratuite d'immeubles et la fourniture gratuite du waardering van de voordelen van alle aard voor de kosteloze
chauffage et de l'électricité". beschikking over onroerende goederen en de kosteloze verstrekking van
(6) Note de bas de page de l'avis de l'Inspection des Finances : verwarming en van elektriciteit". (6) Voetnoot uit het geciteerde IvF-advies:
https://www.woninghuurprijzen.be. De huurschatter maakt gebruik van https://www.woninghuurprijzen.be. De huurschatter maakt gebruik van
een statistisch model dat steunt op objectieve parameters, maar het een statistisch model dat steunt op objectieve parameters, maar het
blijft wel een schatting: een model kan immers nooit voldoende blijft wel een schatting: een model kan immers nooit voldoende
rekening houden met alle elementen en nuances die meespelen in de rekening houden met alle elementen en nuances die meespelen in de
huurprijsbepaling. huurprijsbepaling.
(7) C.J.U.E., 11 septembre 2014, C-489/13, Verest et Gerards c. Belgique. (7) HvJ 11 september 2014, C-489/13, Verest en Gerards v. België.
(8) C.J.U.E., 12 avril 2018, C-110/17, Commission c. Belgique. (8) HvJ 12 april 2018, C-110/17, Commissie v. België.
(9) C.J.U.E., 12 avril 2018, C-110/17, Commission c. Belgique, point (9) HvJ 12 april 2018, C-110/17, Commissie v. België, punt 14.
14. (10) Un commentaire administratif peut s'avérer utile, par exemple (10) Administratieve commentaar kan nuttig zijn, bijvoorbeeld om de
pour commenter les dispositions légales d'une manière intelligible ou wettelijke regeling op een bevattelijke manier uit te leggen of om
pour illustrer leur application par des exemples pratiques, mais il ne praktische voorbeelden te geven van de toepassing ervan, maar mag niet
peut pas être nécessaire pour en saisir la portée, et encore moins noodzakelijk zijn om de draagwijdte ervan te begrijpen, laat staan
aller à l'encontre de la loi. La Commission européenne ne se satisfait tegen de wet ingaan. Ook de Europese Commissie neemt geen genoegen met
pas non plus de ladite circulaire (C.J.U.E., 12 avril 2018, C-110/17, de desbetreffende circulaire (HvJ 12 april 2018, C-110/17, Commissie
Commission c. Belgique, point 25). v. België, punt 25).
7 DECEMBRE 2018. - Arrêté royal modifiant l'AR/CIR 92, en ce qui 7 DECEMBER 2018. - Koninklijk besluit tot wijziging van het KB/WIB 92,
concerne les avantages de toute nature résultant de la disposition op het stuk van de voordelen van alle aard voor de kosteloze
gratuite d'immeubles ou de parties d'immeubles (1) beschikking over onroerende goederen of gedeelten van onroerende goederen (1)
PHILIPPE, Roi des Belges, FILIP, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu le Code des impôts sur les revenus 1992, l'article 36, § 1er, Gelet op het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, artikel 36, §
alinéa 2; 1, tweede lid;
Vu l'AR/CIR 92; Gelet op het KB/WIB 92;
Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances, donné le 13 septembre 2018; Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 13 september 2018;
Vu l'accord du Ministre du Budget, donné le 23 octobre 2018; Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting, gegeven op 23 oktober 2018;
Vu l'avis n° 64.538/3 du Conseil d'Etat, donné le 27 novembre 2018, en Gelet op het advies nr. 64.538/3 van de Raad van State, gegeven op 27
application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le november 2018, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973; de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Sur la proposition du Ministre des Finances, Op de voordracht van de Minister van Financiën,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.A l'article 18, § 3, 2, de l'AR/CIR 92, remplacé par

Artikel 1.In artikel 18, § 3, 2, van het KB/WIB 92, vervangen bij het
l'arrêté royal du 18 février 1994 et modifiés par les arrêtés royaux koninklijk besluit van 18 februari 1994 en gewijzigd bij de
des 5 avril 1995, 13 juillet 2001 et du 23 février 2012, les alinéas 1er et 2, sont remplacés par ce qui suit : "L'avantage est fixé forfaitairement à 100/90 du revenu cadastral des immeubles non bâtis ou partie de ceux-ci. Pour les immeubles bâtis ou partie de ceux-ci, l'avantage est fixé forfaitairement à 100/60 du revenu cadastral, multiplié par 2.".

Art. 2.Le présent arrêté est applicable aux avantages payés ou attribués à partir du 1er janvier 2019.

Art. 3.Le ministre qui a les Finances dans ses attributions est chargé de l'exécution du présent arrêté.

 koninklijke besluiten van 5 april 1995, 13 juli 2001 en 23 februari 2012, worden het eerste en het tweede lid vervangen als volgt: "Het voordeel wordt forfaitair vastgesteld op 100/90 van het kadastrale inkomen van ongebouwde onroerende goederen of gedeelten daarvan. Voor gebouwde onroerende goederen of gedeelten daarvan wordt het voordeel forfaitair vastgesteld op 100/60 van het kadastrale inkomen, vermenigvuldigd met 2.".

Art. 2.Dit besluit is van toepassing op de vanaf 1 januari 2019 betaalde of toegekende voordelen.

Art. 3.De minister die bevoegd is voor Financiën is belast met de uitvoering van dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 7 décembre 2018. Gegeven te Brussel, 7 december 2018.
PHILIPPE FILIP
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre des Finances, De Minister van Financiën,
J. VAN OVERTVELDT J. VAN OVERTVELDT
_______ _______
Note Nota
(1) Références au Moniteur belge : (1) Verwijzingen naar het Belgisch Staatsblad:
Code des impôts sur les revenus 1992, coordonné par arrêté royal du 10 Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gecoördineerd bij koninklijk
avril 1992, Moniteur belge du 30 juillet 1992. besluit van 10 april 1992, Belgisch Staatsblad van 30 juli 1992.
Arrêté royal du 27 août 1993 d'exécution du Code des impôts sur les Koninklijk besluit van 27 augustus 1993 tot uitvoering van het Wetboek
revenus 1992, Moniteur belge du 13 septembre 1993. van de inkomstenbelastingen 1992, Belgisch Staatsblad van 13 september 1993.
Lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées par arrêté royal du 12 janvier Wetten op de Raad van State, gecoördineerd bij koninklijk besluit van
1973, Moniteur belge du 21 mars 1973. 12 januari 1973, Belgisch Staatsblad van 21 maart 1973.
^