Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 05/10/2018
← Retour vers "Arrêté royal fixant le tarif forfaitaire pour les prestations lors de l'expertise psychiatrique dans le cadre d'une procédure d'internement "
Arrêté royal fixant le tarif forfaitaire pour les prestations lors de l'expertise psychiatrique dans le cadre d'une procédure d'internement Koninklijk besluit tot vaststelling van het forfaitair tarief voor de prestaties bij het psychiatrisch deskundigenonderzoek in het kader van een interneringsprocedure
SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE 5 OCTOBRE 2018. - Arrêté royal fixant le tarif forfaitaire pour les prestations lors de l'expertise psychiatrique dans le cadre d'une procédure d'internement RAPPORT AU ROI FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE 5 OKTOBER 2018. - Koninklijk besluit tot vaststelling van het forfaitair tarief voor de prestaties bij het psychiatrisch deskundigenonderzoek in het kader van een interneringsprocedure VERSLAG AAN DE KONING
Sire, Sire,
L'article 6 de la loi-programme (II) du 27 décembre 2006, mandate le Artikel 6 van de Programmawet (II) van 27 december 2006 machtigt de
Roi à établir, par arrêté délibéré en Conseil des ministres, un Koning om bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad
règlement général sur les frais de justice en matière répressive een algemeen reglement inzake de gerechtskosten in strafzaken houdende
établissant la liste des frais de justice, leur tarification et leur bepaling van een lijst van gerechtskosten, de tarifering en de
procédure de paiement et de recouvrement. betalings- en inningsprocedure ervan aan te nemen.
Le présent projet concerne un élément de cette liste, c'est-à-dire la Het huidige ontwerp betreft een onderdeel van deze lijst, namelijk de
détermination des différents examens psychiatriques médicolégaux qui bepaling van de verschillende forensische psychiatrische onderzoeken
sont requis en application de la loi du 5 mai 2014 relative à die worden bevolen met toepassing van de wet van 5 mei 2014
l'internement, et la tarification qui s'y rapporte. betreffende de internering, en de desbetreffende tarifering.
Les tarifs dans cet arrêté sont exclusivement d'application pour les De tarieven in dit besluit zijn uitsluitend van toepassing op de
examens psychiatriques requis dans le cadre de la loi du 5 mai 2014 psychiatrische onderzoeken bevolen in het kader van de wet van 5 mei
relative à l'internement. Ils ne s'appliquent pas aux examens en 2014 betreffende de internering. Ze zijn niet van toepassing op de
application de la loi du 26/6/90 relative à la protection de la onderzoeken met toepassing van de wet van 26/6/90 tot bescherming van
personne du malade mental parce qu'il s'agit d'un tarif spécifique, de persoon van de geesteszieke omdat dit een apart tarief is, voor
pour - il est vrai - des examens comparables par les mêmes médecins, weliswaar gelijkaardige onderzoeken door dezelfde artsen, maar met een
mais à caractère (civil et privé, resp. cadre pénal et public) et geheel verschillend doel (burgerlijk en privaat resp. strafrechtelijk
conséquences (pas de privation de liberté ici) totalement différents. en publiek kader) en eventuele gevolgen (hier geen vrijheidsbeneming).
Les tarifs en vigueur actuellement pour l'expertise en matière pénale, De huidige toegepaste tarieven voor het onderzoek in strafzaken zijn
sont annexés à la circulaire 131quater concernant les frais de justice vastgelegd in de omzendbrief 131quater betreffende gerechtskosten in
en matière pénale. La structure tarifaire y est dépassée, formulée strafzaken. De tariefstructuur hiervan is verouderd, archaïsch
archaïquement, trop détaillée et imprécise. geformuleerd, te gedetailleerd en onduidelijk.
Carences du système actuel Tekortkomingen huidig systeem
Le système existant ne tient pas encore compte des réformes
fondamentales que l'internement a subi par la nouvelle loi adoptée en Het bestaande systeem houdt nog geen rekening met de fundamentele
2014 et adaptée encore deux fois pour tenir compte de la réalité sur hervormingen die de internering heeft ondergaan met de in 2014
aangenomen nieuwe wet, die intussen nog tweemaal werd aangepast aan de
le terrain. Il ne tient pas compte non plus de la notion récemment realiteit op het terrein. Het houdt evenmin rekening met de recent
introduite de psychiatre médicolégal (art. 1er, 1° ). Le volet pénal est mieux abordé, avec l'accent sur le cadre budgétaire et la qualité des examens. Ainsi, il devient clair que des conditions sont imposées à l'examen psychiatrique, comme le nombre maximal d'heures pouvant être consacrées à cette fin. Statistiques Pour l'instant, il n'existe pas d'autres statistiques sur le nombre d'examens relatifs à des personnes devant éventuellement être internées, que les statistiques judiciaires. Celles-ci ne se rapportent qu'aux condamnations pour une série préétablie de qualifications juridiques et elles ne disent donc rien en matière de procédure suivie, des frais d'experts dépensés, du sort des affaires où des poursuites ont été abandonnées pour des raisons diverses ou dans lesquelles ce n'est pas l'internement qui a été décidé mais une ingevoerde figuur van de forensisch psychiater (art. 1, 1° ). Het strafrechtelijk luik wordt beter uitgewerkt, met nadruk op het budgettair kader en de kwaliteit van de onderzoeken. Zo wordt het duidelijk dat er voorwaarden worden opgelegd aan het psychiatrisch onderzoek, zoals het maximum aantal sessies die daarvoor mogen worden uitgetrokken. Statistieken Momenteel bestaan er geen andere statistieken over het aantal onderzoeken in verband met personen die eventueel zouden moeten worden geïnterneerd, dan de gerechtelijke statistieken. Die hebben alleen betrekking op het aantal veroordelingen voor een reeks vooropgezette juridische kwalificaties, en zeggen dus niets over de gevolgde procedure, de gemaakte expertenkosten, het lot van de zaken waarbij de vervolging is gestaakt om diverse redenen of er niet werd besloten tot internering maar tot een veroordeling tot een straf, de opvolging van
condamnation à une peine, le suivi de la personne internée, etc... Ainsi, nous savons seulement combien d'internements ont été prononcés dans des jugements pour certaines catégories d'infractions, par ressort ou par arrondissement, et par année. En outre, il faut tenir compte de doubles comptages dans les cas où quelqu'un a été condamné pour plusieurs infractions à la fois. Purement à titre illustratif : en 2015, dans 826 jugements, l'internement a été prononcé. Dans les années précédentes, ce chiffre fluctuait de façon assez stable entre 667 et 1050 avec une moyenne de 840. En ce qui concerne les frais dépensés pour les examens psychiatriques dans le cadre de la loi sur l'internement, les chiffres suivants montrent le montant annuel total imputé aux frais de justice. Ce chiffre se rapporte à toutes les formes d'examens psychiatriques ensemble, c'est-à-dire beaucoup plus d'affaires que dans les statistiques de condamnations citées plus haut. Il s'agit de tous les examens concernant des suspects dont on souhaite établir s'ils sont susceptibles d'être internés, indépendamment du résultat, et commandés par toutes les autorités judiciaires. Le chiffre se rapporte aussi aux de geïnterneerde, enz... Zo weten we slechts per rechtsgebied en per arrondissement, per jaar, hoeveel interneringen er bij vonnis werden uitgesproken voor bepaalde categorieën van inbreuken. Daarbij moet ook nog rekening worden gehouden met dubbeltellingen in de gevallen iemand werd veroordeeld voor meerdere inbreuken tegelijk. Zuiver ter illustratie : in 2015 zijn 826 uitspraken gedaan, waarbij internering werd opgelegd. In de voorgaande jaren schommelde dit vrij stabiel tussen de 667 en 1050, met een gemiddelde van 840 per jaar. Wat de kosten betreft, die werden gemaakt voor de psychiatrische expertises in het kader van de interneringswet, geven de volgende cijfers het jaarlijkse totale bedrag weer, dat werd besteed aan gerechtskosten. Dit cijfer slaat op alle vormen van psychiatrische onderzoeken samen, dit is op veel meer zaken dan de hoger geciteerde veroordelingsstatistieken. Het heeft betrekking op alle door de gerechtelijke overheden bevolen onderzoeken naar verdachten, van wie men wil laten vaststellen of ze in aanmerking komen voor internering, ongeacht het resultaat daarvan. Het heeft eveneens betrekking op de
examens de l'évolution de l'état de personnes ayant déjà fait l'objet onderzoeken naar de evolutie van de toestand van reeds eerder
d'un examen, pouvant être encore des suspects, pouvant déjà être onderzochte personen, die nog verdachten kunnen zijn, reeds
internées, ou étant susceptible d'être mises en liberté. Ces chiffres geïnterneerd kunnen zijn, of in aanmerking kunnen komen voor
peuvent être considérés stables. vrijlating. De cijfers zijn constant te noemen.
2011 : 1.258.394,98 € en 2885 états 2011 : 1.258.394,98 € in 2885 staten
2012 : 1.564.690,72 € en 3711 états 2012 : 1.564.690,72 € in 3711 staten
2013 : 1.356.676,33 € en 2882 états 2013 : 1.356.676,33 € in 2882 staten
2014 : 1.858.667,56 € en 3829 états 2014 : 1.858.667,56 € in 3829 staten
2015 : 1.430.736,34 € en 3048 états 2015 : 1.430.736,34 € in 3048 staten
2016 : 1.274.778,21 € en 2692 états 2016 : 1.274.778,21 € in 2692 staten
2017 : 1.628.548,84 € en 3271 états 2017 : 1.628.548,84 € in 3271 staten
Les dépenses pour les psychologues qui souvent assistent les De uitgaven voor de psychologen die de gerechtspsychiaters vaak
psychiatres et qui, dans la plupart des cas, procèdent à des tests, bijstaan en meestal instaan voor het afnemen van testen, worden apart
sont comptabilisées séparément. Dans toutes les affaires où ils ont geboekt. In alle zaken waarin zij werden gevorderd gaf hun hulp
été réquisitionnés, leur aide a causé le paiement des frais de justice aanleiding tot de betaling van de volgende gerechtskosten. De cijfers
suivants. Les chiffres ont une tendence en baisse, probablement parce vertonen een dalende tendens, wellicht doordat minder psychologen
que des psychologues sont moins souvent désignés de manière directe et rechtstreeks worden aangesteld en men duidelijk wil maken dat de
que l'on désire souligner que la responsabilité finale pour ces eindverantwoordelijkheid voor deze onderzoeken bij de
examens se trouve entre les mains du psychiatre médico-légal. L'on gerechtspsychiater ligt. Van hem wordt objectiviteit verwacht.
attend de l'objectivité de sa part.
2011 : 680.948,15 € en 1607 états 2011 : 680.948,15 € in 1607 staten
2012 : 859.033,16 € en 1986 états 2012 : 859.033,16 € in 1986 staten
2013 : 717.948,99 € en 1561 états 2013 : 717.948,99 € in 1561 staten
2014 : 509.991,23 € en 947 états 2014 : 509.991,23 € in 947 staten
2015 : 322.997,18 € en 528 états 2015 : 322.997,18 € in 582 staten
2016 : 307.572,18 € en 553 états 2016 : 307.572,18 € in 553 staten
2017 : 372.004,36 € en 650 états Base du nouveau système La nouvelle proposition de tarifs essaye de mettre fin aux manquements du système : 1)Par l'intégration de toutes les parties de l'examen en un tarif (étapes de préparation et de description, des frais divers et des examens supplémentaires). De cette manière, la structure tarifaire se simplifie fortement. 2) En décrivant clairement le type d'expertises mentionnées dans cet arrêté. Ceci mène à des tarifs pour lesquels l'indemnisation est ajustée au montant que reçoivent les médecins « conventionnés » de l'INAMI, alors que dans l'intérêt de la qualité souhaitée, le nombre des heures tarifaires a cependant été augmenté. Cet arrêté royal est divisé en trois chapitres, à savoir : 2017 : 372.004,36 € in 650 staten Basis voor het nieuwe systeem Het nieuwe voorstel van tarieven tracht aan de tekortkomingen van het systeem een einde te maken door : 1)Het integreren van alle onderdelen van het onderzoek (voorbereidende en beschrijvende stappen, diverse kosten en bijkomende onderzoeken) in één tarief. Hierdoor wordt de tariefstructuur sterk vereenvoudigd. 2) Het duidelijk beschrijven van de aard van de in dit besluit vermelde expertises. Dit leidt tot tarieven waarbij de vergoeding afgestemd wordt op het bedrag dat "geconventioneerde" artsen ontvangen van het RIZIV, terwijl evenwel ter wille van de gewenste kwaliteit het aantal tariefuren werd opgetrokken. Dit koninklijk besluit wordt opgedeeld in drie hoofdstukken, namelijk :
- Chapitre 1. Définitions (art. 1) - Hoofdstuk 1. Definities (art. 1)
- Chapitre 2. Les expertises psychiatriques et leurs honoraires (art. 2) - Hoofdstuk 2. Psychiatrische onderzoeken en hun honoraria (art. 2)
- Chapitre 3. Le tarif forfaitaire pour les prestations lors de - Hoofdstuk 3. Het forfaitair tarief voor de prestaties bij het
l'expertise psychiatrique et sa composition (art. 3 - 5) psychiatrisch deskundigenonderzoek en zijn samenstelling (art. 3 - 5)
- Chapitre 4. Dispositions transitoires et finales (art. 6 - 9) - Hoofdstuk 4. Overgangs- en slotbepalingen ( art. 6 - 9)
Commentaire des articles Artikelsgewijze bespreking.
CHAPITRE Ier. - Définitions HOOFDSTUK I. - Definities

Article 1er.Cet article contient les définitions.

Artikel 1.Dit artikel bevat de definities.

La notion de psychiatre médicolégal, enfin légalement réglée par l'AM De notie van forensisch psychiater, die wettelijk is geregeld in het
du 28/10/15 fixant les critères spéciaux d'agrément des médecins MB van 28/10/15 tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de
spécialistes porteurs du titre professionnel particulier en erkenning van geneesheren-specialisten houders van de bijzondere
psychiatrie médico-légale, ainsi que des maîtres de stage et des beroepstitel in de forensische psychiatrie, alsmede van stagemeesters
services de stage, est insérée dans le tarif. Le psychiatre en stagediensten, wordt hier in het tarief ingevoerd. De forensisch
médicolégal sera indemnisé au tarif INAMI applicable comme ce groupe psychiater zal worden vergoed aan het geldende RIZIV-tarief omdat deze
professionnel reçoit des tâches particulièrement délicates et beroepsgroep taken krijgt, die bijzonder delicaat zijn en gepaard gaan
accompagnées d'une responsabilité très importante puisque la vie met een zeer grote verantwoordelijkheid vermits het toekomstig leven
future d'une personne peut dépendre entièrement des connaissances, de van een persoon volledig kan afhangen van de kennis, ervaring en het
l'expérience et de la vision du psychiatre médicolégal qui exerce une inzicht van de forensisch psychiater, die een onderdeel van de
branche de la médecine qui ne relève pas de la science exacte et où geneeskunde beoefent, dat geen exacte wetenschap is, en waarbij het
l'utilisation d'appareils ne mène pas souvent à des conclusions gebruik van apparatuur niet vaak leidt tot objectieve conclusies
objectives dont il peut être déduit avec certitude des éléments de waaruit met zekerheid zaken van strafrechtelijke aard kunnen worden
nature pénale. afgeleid.
Le terme `autorité requérante' est adopté au troisième point afin de De term "vorderende overheid" wordt in het derde punt ingevoerd om
clairement indiquer que seuls les honoraires des examens duidelijk te stellen dat door de FOD Justitie enkel de kostenstaten
psychiatriques requises par des magistrats qualifiés en matière worden betaald van psychiatrische onderzoeken gevorderd door de
pénale, dans le cadre du chapitre 2 de la loi du 5 mai 2014 relative à magistraten bevoegd in strafzaken in het kader van hoofdstuk 2 van de
l'internement sont payées par le SPF Justice. wet van 5 mei 2014 betreffende de internering.
CHAPITRE II. - La réquisition d'expertises psychiatriques HOOFDSTUK II. - De vordering van psychiatrische onderzoeken

Art. 2.Le but est qu'un seul psychiatre médicolégal soit désigné. Dans ce cas, lui seul est responsable de l'exécution de la mission, le choix des moyens et le résultat. S'il fait appel à un assistant, cela se fait uniquement dans un rapport subordonné et uniquement pour des tâches partielles. Suite à la remarque du conseil d'Etat à ce sujet, il faut préciser qu'uniquement lorsque le psychiatre médicolégal visé ou désigné fait savoir, lors de la prise de connaissance de l'affaire, au magistrat requérant qu'il ne peut accepter la mission que s'il peut l'exécuter en collège, que plusieurs experts peuvent être désignés au pied d'égalité. Dans ce seul cas, ils rentrent chacun un état de frais partagé. S'il n'est question que d'assistants, l'expert désigné les rémunère lui-même.

Art. 2.Het is de bedoeling dat er één forensisch psychiater wordt aangesteld. In dat geval is hij alleen verantwoordelijk voor de uitvoering van de taak, de keuze van de middelen en het resultaat. Als hij beroep doet op een helper, dan is dat uitsluitend in ondergeschikt verband en alleen voor deeltaken. Ten gevolge van de opmerking van de Raad van State hierover, dient hier te worden gepreciseerd dat slechts wanneer de beoogde of aangestelde forensisch psychiater bij kennisname van de zaak aan de vorderende magistraat meedeelt dat hij de opdracht alleen kan aanvaarden als hij ze mag uitvoeren in college, dat er meerdere experten kunnen worden aangesteld op voet van gelijkheid. Alleen in dat geval dienen ze elk een gedeelde kostenstaat in. Is er alleen sprake van helpers, dan staat de aangestelde expert zelf in voor zijn vergoeding.

A l'article 2 sont déterminés également des conditions auxquelles les In artikel 2 worden ook voorwaarden bepaald, waaraan de colleges van
collèges d'experts doivent satisfaire afin d'entrer en considération deskundigen moeten voldoen om in aanmerking te komen voor het hier
pour le tarif fixé ici. Cela ne doit pas être vu comme la soumission à bepaalde tarief. Dit hoeft niet te worden beschouwd als het opleggen
des conditions supplémentaires non prévues par l'article 5, § 2 de la van bijkomende voorwaarden waarin artikel 5, § 2 van de
Loi sur l'internement. Il s'agit de modalités visées par l'article 5, Interneringswet niet voorziet. Het gaat wel om nadere regels zoals
§ 5 de cette loi, réglant comment l'expert ou le collège d'experts bedoeld in artikel 5, § 5 van die wet, die bepalen hoe de deskundige
peuvent recevoir des honoraires. of het college van deskundigen een honorarium kunnen ontvangen.
Comme à présent, il y a parfois peu de clarté sur qui est responsable Aangezien er op heden soms weinig duidelijkheid is over wie de
pour le tout si le psychiatre médicolégal désigné demande l'aide de verantwoordelijkheid voor het geheel draagt, wanneer de aangestelde
collègues ou de psychologues lors de l'examen à effectuer, toute forensisch psychiater de hulp van collega's of van psychologen inroept
discussion est ainsi exclue. C'est le psychiatre désigné et lui seul bij het te voeren onderzoek, wordt hier elke discussie uitgesloten.
qui compte comme exécuteur de sa mission, et ses assistants Het is de aangestelde psychiater en hij alleen die geldt als
travaillent sous sa direction et surveillance. Les assistants donnent uitvoerder van de opdracht, en zijn helpers werken onder zijn leiding
un avis en leur nom, font des tests à l'aide d'appareils ou non,ou en toezicht. De helpers geven een advies in hun eigen naam, ze nemen
testen af, al dan niet met behulp van apparatuur, of ze onderzoeken
examinent un aspect déterminé de l'affaire. Ce que le psychiatre slechts een bepaald aspect van de zaak. Wat de aangestelde forensisch
psychiater doet met het resultaat van hun werk, is zijn
désigné fait du résultat de leur travail est sa responsabilité. Il va verantwoordelijkheid. Het spreekt verder voor zich dat de aangestelde
de soi que le psychiatre médicolégal désigné ne peut en aucun cas forensisch psychiater in geen geval zijn taak mag delegeren aan een
déléguer sa mission à un tiers. En effet, il a été choisi intuitu derde. De forensisch psychiater is immers intuitu personae gekozen uit
personae dans une liste d'experts enregistrés au registre visé par la een lijst van experten die zijn opgenomen in het register bedoeld in
loi du 10 avril 2014 modifiant diverses dispositions en vue d'établir de wet van 10 april 2014 tot wijziging van verschillende bepalingen
un registre national des experts judiciaires et établissant un met het oog op de oprichting van een nationaal register voor
registre national des traducteurs, interprètes et gerechtsdeskundigen en tot oprichting van een nationaal register voor
traducteurs-interprètes jurés. beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken.
CHAPITRE III Le tarif forfaitaire pour les prestations et sa HOOFDSTUK III
composition Het forfaitair tarief voor de prestaties en zijn samenstelling

Art. 3.Le tarif pour tous les types "étendus" d'examens

Art. 3.Het tarief voor alle "uitgebreide" types van psychiatrisch

psychiatriques, visés à la loi sur l'internement (1), est le même que onderzoek, die worden bedoeld in de interneringswet (1), is hetzelfde
celui prévu pour un médecin « conventionné » pour un examen dat een "geconventioneerd" arts mag aanrekenen voor een gewoon (dit
psychiatrique ordinaire (cela veut dire : volontaire) suivant les wil zeggen : vrijwillig) psychiatrisch onderzoek volgens de
tarifs de l'INAMI (« Consultation par un médecin spécialiste en toepasselijke RIZIV-tarieven ("Raadpleging door een
psychiatrie accrédité") d'application. Il s'agit d'un forfait par geneesheer-specialist in de psychiatrie geaccrediteerd"). Dit is een
rencontre entre le psychiatre et la personne concernée, dénommée forfait per ontmoeting tussen de psychiater en de betrokken persoon,
consultation. raadpleging genoemd.
De « raadplegingen » waarvan sprake in het RIZIV-tarief zijn
Les "consultations" dont il est question dans le tarif de l'INAMI sont ontmoetingen tussen de arts en de betrokkene, die in de praktijk zijn
des sessions qui, dans la pratique, sont limitées à 45 minutes. 18 de beperkt tot 45 minuten. 18 van deze raadplegingen staan dus voor 13,5
ces consultations représentent donc 13,5 heures. Ce nombre est plus uren. Dit aantal is hoger dan in het bestaande tarief en laat een
élevé que celui du tarif existant et permet une meilleure qualité au kwaliteitsverbetering toe op het vlak van onderzoek, diagnose en
niveau de l'expertise, du diagnostic et du traitement. Il rendra le behandeling. Het zal de behandeling van de betrokkene gerichter maken
traitement de l'intéressé plus ciblé et améliorera la sécurisation de en de beveiliging van de maatschappij vergroten. Dit aantal
la société. Ce nombre de consultations résistera mieux aux raadplegingen kan de vergelijking met onze buurlanden beter doorstaan
comparaisons avec les pays voisins (aux Pays-Bas, le maximum est de 25 (in Nederland is het maximum 25 uren en in het VK is het 30 uren) en
heures et au RU 30 heures) et diminuera les critiques du nombre actuel peu élevé. zal de terechte kritiek op het huidige lage aantal doen verminderen.
Le tarif vaut dans tous les cas : pour l'expert travaillant tout seul, Het tarief geldt in alle gevallen : zowel voor de alleenwerkende
pour les membres d'un collège d'experts qui partagent le tarif entre deskundige, als voor de leden van een college van deskundigen, die het
eux, et il en est de même pour l'expert (ou le collège d'experts) qui tarief onder elkaar verdelen, en eveneens voor de deskundige (of het
college van deskundigen) die zich laat bijstaan door een assistent van
se fait assister d'un scientifique d'une autre discipline des sciences een andere discipline van de gedragswetenschappen, die hij zal moeten
du comportement, qu'il devra payer de l'indemnisation reçue par lui. betalen uit de door hem ontvangen vergoeding.

Art. 4.Le tarif pour tous les examens psychiatriques "limités" visés

Art. 4.Het tarief voor alle "beperkte" types van psychiatrisch

par la loi sur l'internement (2), est la moitié du tarif pour les onderzoek die worden bedoeld in de interneringswet (2), is de helft
examens « étendus ». Il s'agit ici d'examens sur l'évolution ou des van het tarief voor de "uitgebreide" onderzoeken. Het gaat hier over
examens de suivi de personnes ayant déjà fait l'objet d'un examen. evolutie- of opvolgingsonderzoeken van personen die al eerder zijn onderzocht.

Art. 5.Les tarifs fixés dans cet arrêté partent du principe d'un

Art. 5.De in dit besluit bepaalde tarieven gaan uit van een forfait

forfait pour un type d'expertise déterminé. Dans l'article 5 sont voor één bepaald type deskundigenonderzoek. In artikel 5 worden alle
énumérés tous les coûts inclus dans ce forfait, de sorte qu'il n'y ait kosten opgesomd die deel uit maken van dit forfait, zodat er geen
plus d'nterprétations lors de l'établissement de l'etat de frais. La interpretaties meer mogelijk zijn bij het opstellen van de
liste n'est qu'exemplative. En outre, toutes les étapes de préparation kostenstaat. De lijst is louter exemplatief. Bovendien zijn alle
menant à un résultat qualitatif (identification) et quantitatif voorbereidende stappen om tot een kwalitatief (identificatie) en
(détermination du taux) sont inclues dans le forfait. kwantitatief (gehaltebepaling) resultaat te komen in het forfait
CHAPITRE IV. - Dispositions transitoires et finales inbegrepen. HOOFDSTUK IV. - Overgangs- en slotbepalingen

Art. 6.Ainsi qu'en dispose la législation en matière du registre

Art. 6.Zoals is bepaald in de wetgeving met betrekking tot het

national des experts judiciaires, qui entre en vigueur le 1er décembre nationaal register van gerechtsdeskundigen, die in werking treedt op 1
2017, les psychiatres judiciaires ont également une période december 2017, hebben de gerechtspsychiaters ook voor de toepassing
transitoire de cinq ans pour se faire agréer comme psychiatres van dit besluit een overgangsperiode van vijf jaar waarbinnen ze als
médico-légaux. Cette règle s'applique aussi aux experts qui assistent zodanig moeten worden erkend. Deze regel is ook van toepassing op
le psychiatre médico-légal. deskundigen die de forensisch psychiater bijstaan.

Art. 7.Préserve le droit des psychiatres qui, suite à l'instauration

Art. 7.Vrijwaart de rechten van de psychiaters die door de invoering

du nouveau tarif, risquent de perdre une indemnisation plus élevée à van het nieuwe tarief dreigen naast een hogere vergoeding op basis van
laquelle ils auraient droit sur base de l'ancien tarif. het oude tarief te grijpen.

Art. 8.Cet article précise quels ministres sont chargés de

Art. 8.In dit artikel wordt bepaald welke ministers met de uitvoering

l'exécution de l'arrêté. van het besluit worden belast.
J'ai l'honneur d'être, Ik heb de eer te zijn,
Sire, Sire,
de Votre Majesté Van Uwe Majesteit,
le très respectueux et très fidèle serviteur, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar,
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
K. GEENS K. GEENS
_______ _______
Notes Nota's
(1) Ceux visés à l'article 5, § 3, alinéa 1er (le rapport (1) Deze bedoeld in artikel 5, § 3, eerste lid (het omstandig
circonstancié), l'article 5, § 4 (la nouvelle expertise) et l'article verslag), artikel 5, § 4 (het nieuw deskundigenonderzoek), en artikel
77/1, § 3 (l'expertise en cas de nouvelle condamnation), de la loi sur 77/1, § 3 (het onderzoek nav een nieuwe veroordeling), van de
l'internement. interneringswet.
(2) Ceux visés à l'article 5, § 3, alinéa 2 (l'actualisation de (2) Deze bedoeld in artikel 5, § 3, tweede lid (de actualisering van
l'expertise), l'article 51, § 2 (l'expertise forensique psychiatrique het onderzoek), artikel 51, § 2 (het aanvullend forensisch
complémentaire), l'article 67, § 1er (l'expertise forensique psychiatrisch onderzoek), artikel 67, § 1 (het forensisch
psychiatrique complémentaire en vue de mise en liberté) et l'article psychiatrisch onderzoek met het oog op invrijheidstelling), en artikel
77/9, § 5 (l'expertise forensique psychiatrique en vue de la levée de 77/9, § 5 (het forensisch psychiatrisch onderzoek met het oog op de
l'internement). opheffing van de internering), van de interneringswet.
CONSEIL D'ETAT, section de législation, avis 63.849/1/V du 31 juillet RAAD VAN STATE, afdeling Wetgeving, advies 63.849/1/V van 31 juli 2018
2018 sur un projet d'arrêté royal `en exécution de l'article 5, § 5, over een ontwerp van koninklijk besluit `tot uitvoering van artikel 5,
de la loi du 5 mai 2014 relative à l'internement' § 5, van de wet van 5 mei 2014 betreffende de internering'
Le 4 juillet 2018, le Conseil d'Etat, section de législation, a été Voorlopige tekst in één taal. Zolang de vertaling niet beschikbaar is,
zijn formele aanpassingen nog mogelijk.
invité par le Ministre de la Justice à communiquer un avis, dans un Op 4 juli 2018 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de
Minister van Justitie verzocht binnen een termijn van dertig dagen,
délai de trente jours, prorogé de plein droit jusqu'au 20 août 2018, van rechtswege verlengd tot 20 augustus 2018, (*) een advies te
(**) sur un projet d'arrêté royal `en exécution [de l']article 5, § 5, verstrekken over een ontwerp van koninklijk besluit `tot uitvoering
de la loi du 5 mai 2014 relative à l'internement'. van artikel 5, § 5, van de wet van 5 mei 2014 betreffende de
internering'.
Le projet a été examiné par la première chambre des vacations le 24 Het ontwerp is door de eerste vakantiekamer onderzocht op 24 juli
juillet 2018. La chambre était composée de Jo BAERT, président de 2018. De kamer was samengesteld uit Jo BAERT, kamervoorzitter, Jan
chambre, Jan SMETS et Bert THYS, conseillers d'Etat, Bruno PEETERS, SMETS en Bert THYS, staatsraden, Bruno PEETERS, assessor, en Wim
assesseur, et Wim GEURTS, greffier. GEURTS, griffier.
Le rapport a été présenté par Frédéric VANNESTE, auditeur. Het verslag is uitgebracht door Frédéric VANNESTE, auditeur.
L'avis, dont le texte suit, a été donné le 31 juillet 2018. Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 31 juli 2018.
1. En application de l'article 84, § 3, alinéa 1er, des lois sur le 1. Met toepassing van artikel 84, § 3, eerste lid, van de wetten op de
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, la section de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, heeft de afdeling
législation a fait porter son examen essentiellement sur la compétence Wetgeving zich toegespitst op het onderzoek van de bevoegdheid van de
de l'auteur de l'acte, le fondement juridique et l'accomplissement des steller van de handeling, van de rechtsgrond, alsmede van de vraag of
formalités prescrites. aan de te vervullen vormvereisten is voldaan.
PORTEE DU PROJET STREKKING VAN HET ONTWERP
2. Le projet d'arrêté royal soumis pour avis a principalement pour 2. Het om advies voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit strekt er
hoofdzakelijk toe de nadere regels te bepalen betreffende het
objet de fixer les modalités relatives aux honoraires des psychiatres honorarium van de forensische psychiaters die het psychiatrisch
médicolégaux qui pratiquent l'expertise psychiatrique visée au titre deskundigenonderzoek bedoeld in titel III, hoofdstuk I, van de wet van
III, chapitre Ier, de la loi du 5 mai 2014 `relative à l'internement'. 5 mei 2014 'betreffende de internering' uitvoeren. Na een artikel
Après un article déterminant à qui les réquisitions d'expertises waarin wordt bepaald tot wie de vorderingen tot het verrichten van een
psychiatriques peuvent être adressées, le projet règle en premier lieu l'octroi du tarif forfaitaire utilisé pour l'indemnisation des examens psychiatriques médicolégaux visés dans le projet. En outre, il contient des dispositions transitoires et règle les effets dans le temps de l'arrêté envisagé. 3.1. L'arrêté en projet trouve en principe son fondement juridique dans l'article 5, § 5, de la loi du 5 mai 2014 `relative à l'internement', sous réserve des observations formulées ci-après. psychiatrisch onderzoek kunnen worden gericht, bevat het ontwerp vooreerst regels betreffende de toekenning van het forfaitaire tarief dat wordt gehanteerd voor de vergoeding van de in het ontwerp bedoelde forensische psychiatrische onderzoeken. Daarnaast bevat het ontwerp overgangsbepalingen en wordt de temporele werking van het te nemen besluit geregeld. 3.1. De rechtsgrond voor het ontworpen besluit wordt in beginsel geboden door artikel 5, § 5, van de wet van 5 mei 2014, onder voorbehoud van wat hierna volgt. Deze rechtsgrond werd gekozen boven art. 6 van de programmawet van 2006, die de gewoonlijke basis is voor tariefbesluiten mbt gerechtskosten in strafzaken, om te ontsnappen aan de verplichting het ontwerp voor te moeten leggen aan de ministerraad. Verderop blijkt dit de mogelijkheden erg te beperken!
3.2. L'article 2 de l'arrêté en projet, qui n'est du reste pas tout à 3.2. In artikel 2 van het ontworpen besluit, dat in de Nederlandse
fait grammaticalement correct en néerlandais(1), dispose tout d'abord tekst overigens grammaticaal niet geheel loopt, (1) wordt vooreerst
que l'autorité requérante confie la mission à un psychiatre bepaald dat de vorderende overheid de opdracht toewijst aan één
médicolégal ou, si l'examen est « signifiquement [lire : forensisch psychiater of, indien het onderzoek "significant complex"
significativement] complexe » et moyennant une motivation « is en mits "grondige" motivering, aan een college. Daarnaast wordt in
circonstanciée », à un collège. En outre, l'article prévoit que le het artikel erin voorzien dat de forensisch psychiater en het college
psychiatre médicolégal et le collège peuvent se faire assister par zich kunnen laten bijstaan door andere gedragswetenschappers.
d'autres scientifiques du comportement. Die bepalingen vormen geen nadere regels betreffende de vaststelling
Ces dispositions ne règlent pas la fixation des honoraires de van het honorarium van de deskundige - forensisch psychiater, maar wel
l'expert-psychiatre médicolégal, mais bien la désignation d'experts regels betreffende de aanstelling van deskundigen om het forensisch
chargés de réaliser l'expertise psychiatrique médicolégale, auxquelles psychiatrisch onderzoek uit te voeren, waartoe artikel 5, § 5, van de
l'article 5, § 5, de la loi du 5 mai 2014 ne procure pas de fondement wet van 5 mei 2014 geen rechtsgrond biedt. Deze en de volgende
betrokken bepalingen waren gesteund op art.6 Progw. Door die te
schrappen, moeten deze bepalingen verdwijnen, terwijl ze voor het
krijgen van het akkoord van begroting net cruciaal zijn. Vooral de
extra voorwaarde om een coillege van experte te mogen installeren is
juridique. heel belangrijk om te kunnen besparen.
La règle figurant à l'article 2 de l'arrêté en projet ne s'accorde par De in artikel 2 van het ontworpen besluit opgenomen regeling spoort
ailleurs pas avec l'article 5, § 2, de la loi du 5 mai 2014, en ce overigens niet met artikel 5, § 2, van de wet van 5 mei 2014, doordat
qu'elle ajoute à cette disposition de nouvelles conditions pour aan die bepaling nieuwe voorwaarden worden toegevoegd voor het
l'exécution d'une expertise psychiatrique médicolégale par un collège uitvoeren van een forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek door
(à savoir qu'il doit s'agir d'un examen « signifiquement [lire : een college (namelijk dat het moet gaan om een "significant complex"
significativement] complexe » et qu'une motivation particulière (2) onderzoek en dat een bijzondere (2) motivering vereist is).(3) Voor
est requise)(3) . Pour l'article 2 de l'arrêté en projet, on ne peut artikel 2 van het ontworpen besluit kan dan ook niet worden gesteund
dès lors s'appuyer sur le pouvoir général d'exécution du Roi (article op de algemene uitvoeringsbevoegdheid van de Koning (artikel 108 van
108 de la Constitution), combiné avec l'article 5, § 2, de la loi du 5 de Grondwet), gelezen in samenhang met artikel 5, § 2, van de wet van
mai 2014. 5 mei 2014.
En conséquence, on omettra l'article 2 de l'arrêté en projet. Artikel 2 van het ontworpen besluit dient derhalve te worden
weggelaten. OF art. 6 Progw. dient te worden toegevoegd als
3.3. L'article 3, alinéa 3, de l'arrêté en projet (4) porte sur les rechtsgrond. 3.3. Artikel 3, derde lid, van het ontworpen besluit(4) heeft
honoraires pour les examens qui sont effectués à la demande de betrekking op de honoraria voor onderzoeken die op verzoek van de
l'autorité requérante (et donc pas à la demande du psychiatre vorderende overheid (en derhalve niet op verzoek van de optredende
médicolégal intervenant ou du collège de psychiatres médicolégaux) par forensisch psychiater of van het college van forensische psychiaters)
worden uitgevoerd door een psycholoog of door andere
un psychologue ou d'autres scientifiques du comportement, et est dès gedragswetenschappers, en heeft derhalve geen uitstaans met de
lors sans rapport avec l'exécution de l'article 5, § 5, de la loi du 5 uitvoering van artikel 5, § 5, van de wet van 5 mei 2014, dat
mai 2014, qui concerne les honoraires pour l'expertise psychiatrique. betrekking heeft op de honoraria voor het psychiatrisch
Même si la disposition citée en premier peut trouver un fondement deskundigenonderzoek. Al kan de eerstgenoemde bepaling rechtsgrond
juridique dans l'article 6 de la loi-programme II du 27 décembre 2006, vinden in artikel 6 van de Programmawet II van 27 december 2006, toch
elle n'a pas sa place dans l'arrêté en projet et il vaudrait donc hoort ze niet thuis in het ontworpen besluit en wordt ze derhalve
mieux l'omettre(5) . Le contenu de cette disposition pourrait beter geschrapt.(5) Eventueel kan de inhoud van de bepaling wel als
éventuellement figurer sous forme de commentaire dans le rapport au een toelichting in het verslag aan de Koning worden opgenomen.
Roi. 3.4. L'article 4 de l'arrêté en projet dispose notamment que les 3.4. In artikel 4 van het ontworpen besluit wordt onder meer bepaald
catégories d'expertises psychiatriques qui y sont mentionnées ne dat de erin vermelde categorieën van psychiatrische
peuvent être réalisées par un collège. Cette règle excède, elle aussi, deskundigenonderzoeken niet door een college kunnen worden uitgevoerd.
les limites de la délégation conférée par l'article 5, § 5, de la loi Ook deze regel gaat de perken van de bij artikel 5, § 5, van de wet
du 5 mai 2014 et ajoute par ailleurs un élément à la loi du fait van 5 mei 2014 verleende delegatie te buiten, en bovendien wordt
qu'elle contient une restriction supplémentaire. erdoor een element aan de wet toegevoegd doordat erin een bijkomende
On omettra dès lors les mots « et sans la possibilité d'en charger un beperking is vervat.
collège » à l'article 4 du projet. In artikel 4 van het ontwerp dienen de woorden "en zonder mogelijkheid
een college ermee te belasten" derhalve te worden weggelaten. Ook dit
is allemaal wel mogelijk met art. 6 Progw. Als basis.
3.5. L'article 7 de l'arrêté en projet détermine qui peut être désigné 3.5. Artikel 7 van het ontworpen besluit bepaalt wie kan worden
respectivement comme psychiatre médicolégal et expert judiciaire, et aangesteld als forensisch psychiater, respectievelijk als gerechtelijk
contient à cet égard un régime transitoire (dont la rédaction laisse expert, en houdt dienaangaande een (overigens gebrekkig geredigeerde)
du reste à désirer). L'article ne règle donc pas non plus les tarifs overgangsregeling in. Het artikel bevat derhalve evenmin een regel
des honoraires des psychiatres médicolégaux, de sorte qu'il ne peut betreffende de tarieven van de honoraria van de forensische
psychiaters, zodat het geen rechtsgrond kan vinden in artikel 5, § 5,
puiser un fondement juridique dans l'article 5, § 5, de la loi du 5 van de wet van 5 mei 2014. De Raad van State ziet bovendien geen
mai 2014. Le Conseil d'Etat n'aperçoit en outre pas d'autre fondement andere rechtsgrond voor dit artikel 7, dat bovendien niet conform de
juridique pour cet article 7, qui, par ailleurs, ne semble pas être erin vermelde bepalingen lijkt te zijn, die geen ruimte bieden voor
conforme aux dispositions qui y sont mentionnées, lesquelles ne een overgangsregeling zoals opgevat in het ontwerp. Het artikel hoort
prévoient pas de marge pour un régime transitoire tel qu'il est conçu overigens niet thuis in het ontworpen besluit, dat betrekking heeft op
dans le projet. L'article n'a du reste pas sa place dans l'arrêté en honoraria voor de forensische psychiaters. Er was beter van bij het
projet, qui porte sur les honoraires des psychiatres médicolégaux. begin werk gemaakt van een KB dat alle tarieven van psychiaters regelt.
En conséquence, on omettra également l'article 7 de l'arrêté en Ook artikel 7 van het ontworpen besluit dient derhalve te worden
projet. weggelaten.
EXAMEN DU TEXTE ONDERZOEK VAN DE TEKST
Préambule Aanhef
4. Dès lors que la réalisation d'une analyse d'impact de la 4. Aangezien het uitvoeren van een regelgevingsimpactanalyse met
réglementation relative au projet n'est pas une formalité obligatoire betrekking tot het ontwerp geen verplicht vormvereiste is (zie artikel
(voir l'article 6 de la loi du 15 décembre 2013 `portant des 6 van de wet van 15 december 2013 `houdende diverse bepalingen inzake
dispositions diverses concernant la simplification administrative'), administratieve vereenvoudiging'), late men het vierde lid van de
l'alinéa 4 du préambule, qui doit permuter avec l'alinéa subséquent, aanhef, dat van plaats dient te wisselen met het daaropvolgende lid,
commencera par « Considérant » au lieu de « Vu ». aanvangen met "Overwegende" in plaats van met "Gelet op".
5. Le texte français du cinquième alinéa du préambule sera rédigé 5. De Franse tekst van het vijfde lid van de aanhef dient als volgt te
comme suit : worden geredigeerd :
« Vu l'avis 63.849/1/V du Conseil d'Etat, donné le ... juillet 2018, "Vu l'avis 63.849/1/V du Conseil d'Etat, donné le ... juillet 2018, en
en application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le application de l'article 84, § 1, alinéa 1er, 2°, des lois sur le
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973; ». Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973;".
Article 1er Artikel 1
6. On supprimera l'historique de la loi à l'article 1er, 4°, du 6. In artikel 1, 4°, van het ontwerp dient de erin weergegeven
projet, l'intention n'étant évidemment pas d'insérer une référence wetshistoriek te worden geschrapt nu het uiteraard niet de bedoeling
figée. kan zijn een geclicheerde verwijzing in te voeren.
Une même observation vaut pour l'article 3, alinéa 1er, du projet(1) . Eenzelfde opmerking geldt ten aanzien van artikel 3, eerste lid, van het ontwerp.(6)
Article 3 Artikel 3
7. L'article 3, alinéa 1er, du projet devra être remanié en une phrase 7. Artikel 3, eerste lid, van het ontwerp dient te worden omgewerkt
à part entière. tot een volwaardige volzin.
Une même observation vaut à l'égard de la première phrase de l'article 4 du projet. 8. Aux termes de l'article 3, alinéa 2, du projet, les tarifs (lire : le tarif) visés à l'article 3, alinéa 2, s'appliquent « aux examens menés par un psychiatre médico légal travaillant seul ». Cette disposition est quelque peu ambigüe, puisqu'il ressort de l'article 3, alinéa 4, du projet que le tarif visé s'applique aussi à un examen effectué par un collège, étant entendu que le montant alloué est partagé entre les intéressés. On omettra dès lors l'article 3, alinéa 2, du projet. Eenzelfde opmerking geldt ten aanzien van de eerste zin van artikel 4 van het ontwerp. 8. Luidens artikel 3, tweede lid, van het ontwerp gelden de in artikel 3, eerste lid, bedoelde tarieven (lees : het tarief) "voor de onderzoeken gevoerd door een alleen werkende forensisch psychiater". Deze bepaling is enigszins misleidend nu uit artikel 3, vierde lid, van het ontwerp blijkt dat het bedoelde tarief ook geldt voor een door een college uitgevoerd onderzoek, zij het dat het toegekende bedrag tussen de betrokkenen wordt verdeeld. Artikel 3, tweede lid, van het ontwerp dient derhalve te worden weggelaten.
9. Ainsi qu'il a déjà été observé au point 3.3, l'article 3, alinéa 3, 9. Zoals reeds is opgemerkt sub 3.3, hoort artikel 3, derde lid, van
du projet n'y a pas sa place. La question se pose néanmoins de savoir het ontwerp erin niet thuis. De vraag rijst evenwel of niet in een
s'il n'y aurait pas de lieu de prévoir un régime relatif aux regeling betreffende de honoraria voor de gedragswetenschappers dient
honoraires des scientifiques du comportement auxquels le psychiatre te worden voorzien waarop de betrokken forensisch psychiater of het
médicolégal concerné ou le collège de psychiatres médicolégaux même college van forensisch psychiaters zelf met toepassing van artikel 5,
peut faire appel en application de l'article 5, § 2, alinéa 2, de la § 2, tweede lid, van de wet van 5 mei 2014 een beroep kunnen doen.(7)
loi du 5 mai 2014(7).
Article 4 Artikel 4
10. La deuxième phrase de l'article 4 du projet dispose que si le 10. In de tweede zin van artikel 4 van het ontwerp wordt bepaald dat
psychiatre (médico-légal) fait appel pour des examens à des indien de (forensisch) psychiater een beroep doet op onderzoeken door
psychologues et (lire : ou) d'autres scientifiques du comportement, psychologen en (lees : of) andere gedragswetenschappers, artikel 3,
l'article 3, alinéa 3, est d'application. Cette phrase peut uniquement derde lid, geldt. Die zin kan enkel behouden blijven zo artikel 3,
être maintenue si l'article 3, alinéa 3, du projet est adapté dans le derde lid, van het ontwerp wordt aangepast zoals in de vorige
sens indiqué dans l'observation précédente. opmerking wordt aangegeven.
Article 5 Artikel 5
11. Selon l'article 5, § 2, du projet, les honoraires établis ne sont 11. Luidens artikel 5, § 2, van het ontwerp zijn de vastgestelde
pas susceptibles d'être augmentés. Il serait préférable d'omettre honoraria niet vatbaar voor verhoging. Deze bepaling wordt beter
cette disposition, dès lors que les honoraires pourraient uniquement weggelaten omdat de honoraria enkel zouden kunnen worden verhoogd als
être augmentés s'il existait une disposition légale ou réglementaire daarvoor een specifieke wettelijke of reglementaire bepaling
spécifique à cet effet. Faute d'une telle disposition, cette voorhanden zou zijn. Bij gebreke daarvan kan die verhoging sowieso
augmentation ne peut de toute façon pas avoir lieu, de sorte qu'une niet plaatsvinden, zodat een uitdrukkelijke bepaling in die zin geheel
disposition expresse en ce sens est tout à fait superflue. overbodig is.
Article 6 Artikel 6
12. L'article 6 du projet, qu'il serait préférable d'intégrer dans un 12. Artikel 6 van het ontwerp, dat beter als tweede lid van artikel 8
alinéa 2 de l'article 8 du projet, règle les examens réalisés en van het ontwerp zou worden opgenomen, voorziet in een regeling voor de
exécution d'un réquisitoire écrit dont la date est antérieure à « onderzoeken ter uitvoering van een schriftelijke vordering daterend
l'entrée en vigueur » de l'arrêté envisagé. Par « dérogation » aux van voor "de inwerkingtreding" van het te nemen besluit. In
tarifs prévus au chapitre 3 de l'arrêté envisagé, ces examens entrent "afwijking" van de tarieven bepaald in hoofdstuk 3 van het te nemen
besluit komen die onderzoeken in aanmerking voor een vergoeding
en ligne de compte pour une indemnité conforme au tarif mentionné dans overeenkomstig het tarief vermeld in de ministeriële omzendbrief
la circulaire ministérielle 131quater du 31 janvier 2013 `concernant 131quater van 31 januari 2013 `betreffend[e] gerechtskosten in
les frais de justice en matière répressive'(8), à l'exception des cas strafzaken',(8) met uitzondering van de gevallen waar dat tarief
où ce tarif diffère de celui mentionné dans la nomenclature des verschilt van dat in de nomenclatuur van de geneeskundige
prestations de santé. verstrekkingen.
Le champ d'application du dispositif contenu à l'article 6 n'est Het toepassingsgebied van de in dit artikel 6 vervatte regeling is
absolument pas clair et ni le rapport au Roi ni les explications du volkomen onduidelijk en ook het verslag aan de Koning of de uitleg van
délégué concernant cet article n'apportent d'éclaircissements. de gemachtigde omtrent dit artikel bieden geen verheldering.
Selon le texte de l'article, il s'agit d'examens réalisés en exécution Volgens de tekst van het artikel gaat het om onderzoeken die zijn
d'un réquisitoire dont la date est antérieure à « l'entrée en vigueur uitgevoerd op grond van een vordering daterend van voor de
» de l'arrêté envisagé (lire : la date à laquelle cet arrêté produit "inwerkingtreding" van het te nemen besluit (lees : de datum waarop
ses effets), mais il peut difficilement s'agir de n'importe quel dat besluit uitwerking krijgt), maar het kan bezwaarlijk gaan om
réquisitoire; sans doute s'agit-il d'examens requis avant la date gelijk welke dusdanige vordering; allicht worden bedoeld onderzoeken
mentionnée (le 1er octobre 2016), mais dont les états d'honoraires et gevorderd voor de genoemde datum (1 oktober 2016), maar waarvan de
de frais sont datés postérieurement à cette date. kosten- en ereloonstaten pas zijn gedateerd na die datum.
Nonobstant cette précision, la portée de l'article 6 du projet est Maar ook met die precisering is de draagwijdte van artikel 6 van het
pour le moins ambiguë. On aperçoit difficilement pourquoi il s'agit ontwerp allerminst duidelijk. Het valt moeilijk te begrijpen waarom
d'une « dérogation », étant donné que, d'une part, l'article ne peut het gaat om een "afwijking" nu enerzijds het artikel geen betrekking
porter sur les tarifs visés dans le chapitre 3 du projet (9) et, d'autre part, qu'il est expressément prévu que la « dérogation » ne s'applique pas dans les cas où le tarif diffère de celui mentionné dans la nomenclature des prestations de santé, auquel les articles 3 et 4 du projet font précisément référence. Il est dès lors indispensable de réécrire entièrement l'article compte tenu de l'intention qui le sous-tend. Dès lors que l'article a un effet rétroactif, il faudra veiller à le concevoir de manière à ce qu'il respecte les conditions permettant la rétroactivité, qui sont rappelées dans l'observation ci après. kan hebben op de in hoofdstuk 3 van het ontwerp bedoelde tarieven(9) en anderzijds juist wordt bepaald dat de "afwijking" niet geldt in de gevallen waar het tarief verschilt van dat in de nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen, waarnaar net in de artikelen 3 en 4 van het ontwerp wordt verwezen. Het is derhalve onontbeerlijk om het artikel geheel te herschrijven in het licht van wat ermee wordt beoogd. Aangezien het artikel terugwerkt, zal erover dienen te worden gewaakt dat het zo wordt opgevat dat de in de volgende opmerking in herinnering gebrachte voorwaarden waarbinnen terugwerkende kracht mogelijk is, worden nageleefd. Dit is een zeer klassieke, licht voorbijgestreefde principiële stellingname die ze niet hoefden te doen, hadden ze de bepaling gewoon willen lezen.
Article 8 13. Selon l'article 8, l'arrêté envisagé est applicable aux états d'honoraires et de frais découlant de réquisitions datées à partir du 1er octobre 2016. L'article revient à conférer un effet rétroactif à l'arrêté envisagé. Il y a lieu d'observer à cet égard que ce n'est que sous certaines conditions que l'attribution d'un effet rétroactif aux arrêtés peut être réputée admissible. L'attribution d'un effet rétroactif aux arrêtés n'est admissible que dans les cas où la rétroactivité repose sur une base légale, où elle concerne une règle qui confère des avantages dans le respect du principe de l'égalité, ou dans la mesure où elle s'impose pour assurer la continuité ou le bon fonctionnement de l'administration, et ne porte pas atteinte, en principe, à des situations acquises. Le rapport au Roi souligne que compte tenu de l'augmentation du nombre Artikel 8 13. Luidens artikel 8 is het te nemen besluit van toepassing op de kosten- en ereloonstaten voortvloeiend uit vorderingen gedateerd vanaf 1 oktober 2016. Het artikel komt erop neer dat aan het te nemen besluit terugwerkende kracht wordt verleend. In dat verband moet worden opgemerkt dat het verlenen van terugwerkende kracht aan besluiten slechts onder bepaalde voorwaarden toelaatbaar kan worden geacht. Het verlenen van terugwerkende kracht aan besluiten is enkel toelaatbaar ingeval voor de retroactiviteit een wettelijke grondslag bestaat, de retroactiviteit betrekking heeft op een regeling waarbij, met inachtneming van het gelijkheidsbeginsel, voordelen worden toegekend of in zoverre de retroactiviteit noodzakelijk is voor de continuïteit of de goede werking van het bestuur en daardoor, in beginsel, geen verkregen situaties worden aangetast. In het verslag aan de Koning wordt erop gewezen dat de in te voeren
autorisé de contacts entre le psychiatre médico-légal et l'intéressé, regeling gelet op de verhoging van het toegelaten aantal contacten
le régime que l'on entend instaurer comporte un avantage pour les tussen de forensisch psychiater en de betrokkene een voordeel inhoudt
psychiatres concernés. D'autre part, il semble toutefois que certains voor de betrokken psychiaters. Anderzijds lijkt het evenwel zo te zijn
frais, qui peuvent encore être portés en compte actuellement, dat bepaalde kosten die thans nog wel kunnen worden aangerekend, in de
n'entrent plus en ligne de compte pour une indemnisation dans le nieuwe regeling niet meer in aanmerking komen voor vergoeding. De
nouveau régime. A cet égard, le délégué a déclaré ce qui suit : gemachtigde verklaarde in dit verband wat volgt :
« U hebt gelijk dat er gevallen kunnen zijn waar een psychiater door "U hebt gelijk dat er gevallen kunnen zijn waar een psychiater door
het nieuwe forfaitaire tarief minder zullen kunnen verdienen aan een het nieuwe forfaitaire tarief minder zullen kunnen verdienen aan een
opdracht. opdracht.
Dat zijn de gevallen die we nu ervaren als pogingen om het onderste Dat zijn de gevallen die we nu ervaren als pogingen om het onderste
uit de kan te halen, ook al is er dan vaak al een hogere verdienste uit de kan te halen, ook al is er dan vaak al een hogere verdienste
dankzij het « suggereren » aan de opdrachtgever van het aanstellen van dankzij het « suggereren » aan de opdrachtgever van het aanstellen van
een college. een college.
Ik begrijp dat er dan een overgangsmaatregel moet komen voor wie Ik begrijp dat er dan een overgangsmaatregel moet komen voor wie
benadeeld wordt. Dit is echter niet eenvoudig te realiseren omdat men benadeeld wordt. Dit is echter niet eenvoudig te realiseren omdat men
wel kan beweren minder te zullen verdienen door niet langer bepaalde wel kan beweren minder te zullen verdienen door niet langer bepaalde
zaken te mogen aanrekenen, maar niets zegt dat mocht er geen nieuw zaken te mogen aanrekenen, maar niets zegt dat mocht er geen nieuw
tarief zijn, die zaken ook effectief zouden worden aangerekend. Het tarief zijn, die zaken ook effectief zouden worden aangerekend. Het
zal vaak gaan over het verlies van een potentieel deel van de zal vaak gaan over het verlies van een potentieel deel van de
verdiensten, maar de vraag is dan of dit volstaat om een compenserende verdiensten, maar de vraag is dan of dit volstaat om een compenserende
maatregel te eisen ». maatregel te eisen."
Il ressort de ce qui précède que le nouveau dispositif pourrait effectivement avoir des effets préjudiciables pour certains experts, de sorte que les conditions permettant la rétroactivité ne sont pas remplies. Le fait que l'élaboration d'un régime transitoire pour compenser les effets préjudiciables de la rétroactivité puisse poser des problèmes d'ordre pratique ou que le régime existant ait des effets indésirables, n'est pas suffisant pour justifier la rétroactivité. Il faudra dès lors renoncer à cette dernière ou prévoir des dispositions spécifiques afin d'en éviter les effets préjudiciables. _______ Notes (1)Dans la première phrase, le mot « en » fait défaut devant les mots « haar beslissing ». (2) C'est sans doute ce qu'on entend par la condition d'une motivation « circonstanciée ». (3) De plus, la référence au dernier alinéa de l'article 5, § 2, de la loi du 5 mai 2014 n'est pas correcte en ce qui concerne la composition du collège : cette disposition ne concerne en effet pas la composition. Uit wat voorafgaat blijkt dat de nieuwe regeling wel degelijk een nadelig gevolg kan inhouden voor bepaalde deskundigen, zodat niet is voldaan aan de voorwaarden waaronder terugwerkende kracht geoorloofd is. Dat het uitwerken van een overgangsregeling om de nadelige gevolgen van de terugwerkende kracht op te vangen, op praktische moeilijkheden kan stuiten of dat de bestaande regeling ongewenste effecten heeft, volstaat niet om de terugwerkende kracht te billijken. Er zal derhalve dienen te worden afgezien van de terugwerkende kracht of te worden voorzien in specifieke bepalingen om de ongunstige gevolgen ervan te vermijden. Dit moet nog nader worden onderzocht, het is niet echt zeker of er ook in de realiteit zulke gevallen bestaan. _______ Nota's 1In de eerste zin ervan ontbreekt het woord "en" voor de woorden "haar beslissing". 2 Dat is wellicht wat wordt bedoeld met het vereiste van een "grondige" motivering. 3 Tevens is de verwijzing, wat betreft de samenstelling van het college, naar het laatste lid van artikel 5, § 2, van de wet van 5 mei 2014 niet correct : die bepaling heeft immers geen betrekking op die samenstelling. 4 Waarin verkeerdelijk nog gewag wordt gemaakt van het koninklijk
(4) Qui vise encore à tort l'arrêté royal du 28 décembre 1950 `portant besluit van 28 december 1950 `houdende algemeen reglement op de
règlement [général] sur les frais de justice en matière répressive'. gerechtskosten in strafzaken'. Dat besluit is vervangen bij het
Cet arrêté a été remplacé par l'arrêté royal du 27 avril 2007 `portant règlement général des frais de justice en matière répressive'. (5) Voir en outre l'observation 9. (6) Et pour l'article 7, alinéa 2, de celui-ci, qui doit cependant être omis (voir l'observation 3.5). (7) Le fondement juridique à cet effet n'est cependant pas l'article 5, § 5, de la loi du 5 mai 2014, qui concerne uniquement les honoraires des psychiatres médicolégaux, mais l'article 6 de la koninklijk besluit van 27 april 2007 `houdende algemeen reglement op de gerechtskosten in strafzaken'. 5 Zie voorts opmerking 9. 6 En artikel 7, tweede lid, ervan, dat evenwel dient te vervallen (zie opmerking 3.5) 7 De rechtsgrond daartoe is wel niet artikel 5, § 5, van de wet van 5 mei 2014, dat enkel betrekking heeft op de honoraria van de forensische psychiaters, maar wel artikel 6 van de Programmawet II van
loi-programme II du 27 décembre 2006, combiné avec l'article 108 de la 27 december 2006, gecombineerd met artikel 108 van de Grondwet,
Constitution, lu en combinaison avec l'article 5, § 2, alinéa 2, de la loi du 5 mai 2014. Si le projet devait être adapté sur ce point, ces dispositions procurant le fondement juridique devraient être mentionnées dans le préambule. L'intitulé de l'arrêté en projet devrait dans ce cas également être adapté. (8) Cette circulaire a été publiée au Moniteur belge du 1er mars 2013. (9) Voir l'article 8 du projet, aux termes duquel l'arrêté envisagé est applicable aux états d'honoraires et de frais découlant de réquisitions datées à partir du ler octobre 2016. Le greffier, gelezen in samenhang met artikel 5, § 2, tweede lid, van de wet van 5 mei 2014. Die rechtsgrond biedende bepalingen dienen, zo het ontwerp op dit vlak zou worden aangepast, in de aanhef te worden vermeld. Ook het opschrift van het ontworpen besluit zou dan moeten worden aangepast. 8 Die omzendbrief is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 1 maart 2013. 9 Zie artikel 8 van het ontwerp, naar luid waarvan het te nemen besluit van toepassing is op de kosten- en ereloonstaten voortvloeiend uit vorderingen gedateerd vanaf 1 oktober 2016. De griffier,
Wim GEURTS, Wim GEURTS
Le président, De voorzitter,
Jo BAERT Jo BAERT
_______ _______
Note Nota
(**) Ce délai résulte de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, in fine, (*) Deze verlenging vloeit voort uit artikel 84, § 1, eerste lid, 2°,
des lois `sur le Conseil d'Etat', coordonnées le 12 janvier 1973 qui in fine, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12
précise que ce délai est prolongé de plein droit de quinze jours januari 1973, waarin wordt bepaald dat deze termijn van rechtswege
lorsqu'il prend cours du 15 juillet au 31 juillet ou lorsqu'il expire verlengd wordt met vijftien dagen wanneer hij begint te lopen tussen
entre le 15 juillet et le 15 août. 15 juli en 31 juli of wanneer hij verstrijkt tussen 15 juli en 15 augustus.
5 OCTOBRE 2018. - Arrêté royal fixant le tarif forfaitaire pour les 5 OKTOBER 2018. - Koninklijk besluit tot vaststelling van het
prestations lors de l'expertise psychiatrique dans le cadre d'une forfaitair tarief voor de prestaties bij het psychiatrisch
procédure d'internement deskundigen-onderzoek in het kader van een interneringsprocedure
PHILIPPE, Roi des Belges, FILIP, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi-programme (II) du 27 décembre 2006, l'article 6; Gelet op de programmawet (II) van 27 december 2006, artikel 6;
Vu la loi du 5 mai 2014 relative à l'internement, l'article 5, § 5, Gelet op de wet van 5 mei 2014 betreffende de internering, artikel 5,
remplacé par la loi du 4 mai 2016 ; § 5, vervangen door de wet van 4 mei 2016 ;
Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances auprès du ministre de la Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën bij de minister
Justice, donné le 15 juin 2017 et celui de l'Inspecteur des Finances van Justitie, gegeven op 15 juni 2017 en dat van de Inspecteur van
auprès du ministre de la Santé publique, donné le 6 février 2018; Financiën bij de minister van Volksgezondheid, gegeven op 6 februari
Vu l'accord du Ministre du Budget, donné le 13 juin 2018; 2018; Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting, gegeven op 13 juni 2018;
Considérant l'analyse d'impact réglementaire réalisée conformément aux Overwegende de regelgevingsimpactanalyse, uitgevoerd overeenkomstig de
articles 6 et 7, de la loi du 15 décembre 2013 portant des artikelen 6 en 7 van de wet van 15 december 2013 houdende diverse
dispositions diverses en matière de simplification administrative; bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging;
Vu l'avis 63.849/1/V du Conseil d'Etat, donné le 31 juillet 2018, en Gelet op advies 63.849/1/V van de Raad van State, gegeven op 31 juli
application de l'article 84, § 1, alinéa 1er, 2°, des lois sur le 2018, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973; wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Sur la proposition du Ministre de la Justice et de l'avis des Op de voordracht van de Minister van Justitie en op het advies van de
Ministres qui en ont délibéré en Conseil, in Raad vergaderde Ministers,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :
CHAPITRE Ier. - Définitions HOOFDSTUK I. - Definities

Article 1er.Pour l'application du présent arrêté, il convient

Artikel 1.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder :

d'entendre par : 1° « psychiatre médicolégal » : le médecin qui satisfait aux 1° "forensisch psychiater" : de arts die voldoet aan de voorwaarden
conditions fixées en vertu de la loi coordonnée du 10 mai 2015 die zijn gesteld krachtens de gecoördineerde wet van 10 mei 2015
relative à l'exercice des professions des soins de santé; betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen;
2° « le tarif INAMI applicable » : le tarif portant le numéro 102690, 2° "het geldende RIZIV-tarief" : het tarief met nummer 102690 dat voor
fixé dans la nomenclature des prestations de santé pour une een raadpleging van een geaccrediteerde psychiater is vastgelegd in de
consultation d'un psychiatre accrédité; nomenclatuur voor de geneeskundige verstrekkingen;
3° « l'autorité requérante » : toutes les autorités judiciaires en 3° "de vorderende overheid" : alle gerechtelijke overheden in
matière pénale ; strafzaken;
4° « la loi sur l'internement » : la loi du 5 mai 2014 relative à 4° "de interneringswet" : de wet van 5 mei 2014 betreffende de
l'internement, remplacée par la loi du 4 mai 2016. internering, vervangen door de wet van 4 mei 2016.
CHAPITRE II. - La requisition d'expertises psychiatriques HOOFDSTUK II. - De vordering van psychiatrische onderzoeken

Art. 2.L'autorité requérante confie sa mission à un psychiatre

Art. 2.De vorderende overheid vertrouwt haar opdracht toe aan één

médicolégal en personne ou, si l'examen est significativement forensisch psychiater in persoon of, indien het onderzoek significant
complexe, et si sa décision est motivée de manière circonstanciée, à complex is, en haar beslissing grondig is gemotiveerd, aan een college
un collège composé conformément à l'article 5, § 2, dernier alinéa de samengesteld overeenkomstig art. 5, § 2, laatste lid van de
la loi relative à l'internement. Le psychiatre médicolégal et le interneringswet. De forensisch psychiater en het college kunnen zich
collège peuvent également se faire assister par d'autres scientifiques ook laten bijstaan door andere gedragswetenschappers.
du comportement.
CHAPITRE III HOOFDSTUK III
Le tarif forfaitaire pour les prestations et sa composition Het forfaitair tarief voor de prestaties en zijn samenstelling

Art. 3.Pour l'examen psychiatrique visé à l'article 5, § 3, alinéa 1er,

Art. 3.Voor de psychiatrische onderzoeken bedoeld in artikel 5, § 3,

l'article 5, § 4 et l'article 77/1, § 3, de la loi sur l'internement, eerste lid, artikel 5, § 4, en artikel 77/1, § 3, van de
est attribué le montant prévu à cet effet, conformément au tarif INAMI interneringswet wordt hiervoor het bedrag toegekend, overeenkomstig
applicable, avec un maximum de 18 consultations. het geldende RIZIV-tarief, met een maximum van 18 raadplegingen.
Si l'autorité requérante fait effectuer également un examen par un Als de vorderende overheid ook een onderzoek laat uitvoeren door een
psychologue ou un autre scientifique du comportement, ce scientifique psycholoog of een andere gedragswetenschapper, dan wordt die
du comportement est indemnisé conformément au tarif valant pour les gedragswetenschapper vergoed overeenkomstig het tarief geldend voor
experts non spécifiés à formation universitaire. niet nader gespecificeerde deskundigen met een universitaire
Si les examens sont effectués par un collège de psychiatres opleiding. Als de onderzoeken worden uitgevoerd door een college van forensisch
médicolégaux, chacun d'eux est rémunéré par une partie égale du tarif psychiaters, wordt elk van hen, tenzij anders is bedongen, vergoed met
visé à l'alinéa 1er, avec un maximum de 21 consultations. een gelijk deel van het tarief bedoeld in het eerste lid, met een maximum van 21 raadplegingen.

Art. 4.Pour les examens psychiatriques visés à l'article 5, § 3,

Art. 4.Voor de psychiatrische onderzoeken bedoeld in artikel 5, § 3,

alinéa 2, l'article 51, § 2, l'article 67, § 1er, et l'article 77/9, § tweede lid, artikel 51, § 2, artikel 67, § 1, en artikel 77/9, § 5,
5, de la loi sur l'internement, est attribué le montant prévu à cet van de interneringswet wordt hiervoor het bedrag toegekend
effet conformément au tarif INAMI applicable, avec un maximum de 9 overeenkomstig het geldende RIZIV-tarief, met een maximum van 9
consultations et sans la possibilité d'en charger un collège. Pour des raadplegingen en zonder mogelijkheid een college ermee te belasten.
examens par des psychologues et d'autres scientifiques du Voor onderzoeken door psychologen en andere gedragswetenschappers
comportement, l'article 3, alinéa 2 s'applique. geldt artikel 3, tweede lid.

Art. 5.Toutes les étapes de préparation afin de procéder à un examen

Art. 5.Alle voorbereidende stappen om tot een kwalitatief onderzoek

qualitatif sont inclues dans le tarif forfaitaire. Les forfaits te komen zijn inbegrepen in het forfaitair tarief. Het forfaitair
horaires fixés au présent arrêté, couvrent tous les frais, en tarief van de in dit besluit vastgestelde honoraria omvat alle kosten,
particulier l'utilisation de l'infrastructure, les frais de personnel, in het bijzonder het gebruik van de infrastructuur, de personeelskost
du coût de l'équipement, de l'appareillage, des outils, du traitement en de kosten voor de benodigdheden, apparatuur, hulpmiddelen,
des déchets, des photos, des recherches dans la littérature afvalverwerking, foto's, opzoekingen in de wetenschappelijke
scientifique, de l'archivage des pièces à conviction ou du transfert literatuur, de archivering van de overtuigingsstukken of de externe
externe, de la rédaction du rapport, des copies, des frais de overdracht, het opstellen van het verslag, de kopies, de
correspondance, des coûts pour le stockage d'une durée légale définie correspondentiekosten, de kosten voor archivering van alle data
de toutes les données utilisées pour l'expertise et le maintien du gebruikt voor de expertise tijdens een wettelijk bepaalde duur en het
système de qualité. Les coûts pour les psychologues et les autres onderhouden van het kwaliteitssysteem. De kosten voor psychologen en
scientifiques de comportement sont exclus. andere gedragswetenschappers vallen hier niet onder.
CHAPITRE IV. - Dispositions transitoires et finales HOOFDSTUK IV. - Overgangs- en slotbepalingen

Art. 6.Si lors de l'entrée en vigueur du présent arrêté le psychiatre

Art. 6.Als bij de inwerkingtreding van dit besluit de forensisch

médicolégal dans une procédure non encore achevée aurait reçu une psychiater bij een nog niet afgewerkte procedure een hogere vergoeding
indemnisation supérieure avec l'ancien tarif, il peut demander la had kunnen krijgen met het oude tarief, dan kan hij dit verschil
différence. opvragen.

Art. 7.Le ministre qui a la Justice dans ses attributions est chargé

Art. 7.De Minister bevoegd voor Justitie is belast met de uitvoering

de l'exécution du présent arrêté. van dit besluit.
Bruxelles, le 5 octobre 2018. Brussel, 5 oktober 2018.
PHILIPPE FILIP
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre de la Justice, De Minister van Justitie,
K. GEENS K. GEENS
^