Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 02/09/2005
← Retour vers "Arrêté royal visant à garantir le bien-être des animaux utilisés dans les cirques ou les expositions itinérantes pour l'amusement du public "
Arrêté royal visant à garantir le bien-être des animaux utilisés dans les cirques ou les expositions itinérantes pour l'amusement du public Koninklijk besluit ter waarborging van het welzijn van dieren die tot het vermaak van het publiek worden gebruikt in circussen of rondreizende tentoonstellingen
SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT 2 SEPTEMBRE 2005. - Arrêté royal visant à garantir le bien-être des animaux utilisés dans les cirques ou les expositions itinérantes pour l'amusement du public ALBERT II, Roi des Belges, A tous, présents et à venir, Salut. FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 2 SEPTEMBER 2005. - Koninklijk besluit ter waarborging van het welzijn van dieren die tot het vermaak van het publiek worden gebruikt in circussen of rondreizende tentoonstellingen ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 14 août 1986 relative à la protection et au bien-être des Gelet op de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het
animaux, notamment l'article 6, § 2, inséré par la loi du 4 mai 1995, welzijn der dieren, inzonderheid op artikel 6, § 2, ingevoegd bij de
et l'article 44, modifié par la loi du 22 décembre 2003; wet van 4 mei 1995, en op artikel 44, gewijzigd bij de wet van 22
december 2003;
Vu l'avis de l'Inspection des Finances, donné le 2 juin 2005; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 2 juni
Vu l'accord de Notre Ministre du Budget donné le 31 mai 2005; 2005; Gelet op de akkoordbevinding van Onze Minister van Begroting gegeven op 31 mei 2005;
Vu l'avis n° 38.579/3 du Conseil d'Etat donné le 7 juillet 2005 en Gelet op het advies nr 38.579/3 van de Raad van State gegeven op 7
application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 1°, des lois juli 2005 in toepassing van artikel 84, § 1, 1e alinea, 1° van de
coordonnées sur le Conseil d'Etat; gecoördineerde wetten op de Raad van State;
Sur la proposition de Notre Ministre des Affaires sociales et de la Op de voordracht van Onze Minister van Sociale Zaken en
Santé publique, Volksgezondheid,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :
CHAPITRE Ier. - Définitions HOOFDSTUK I. - Definities

Article 1er.Pour l'application du présent arrêté, il faut entendre par :

Artikel 1.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder :

1. Service : le Service public fédéral chargé de la protection 1. Dienst : de Federale Overheidsdienst belast met de
animale; dierenbescherming;
2. Ministre : le Ministre ayant dans ses attributions le bien-être des 2. Minister : de Minister bevoegd voor dierenwelzijn;
animaux; 3. Responsable : la personne qui dirige le cirque ou l'exposition 3. Verantwoordelijke : de persoon die de leiding heeft over het circus
itinérante; of de rondreizende tentoonstelling;
4. Cirque : un établissement mobile ou non dans lequel des animaux 4. Circus : een al dan niet mobiele inrichting waarin dieren gehouden
sont détenus et présentent des tours pour l'amusement du public pour worden en kunsten vertonen waartoe zij aangezet worden door een
lesquels ils sont stimulés par un entraîneur ou un dresseur, à trainer of africhter tot vermaak van het publiek, met uitzondering van
l'exception d'un parc zoologique; een dierentuin;
5. Exposition itinérante : un établissement mobile dans lequel des 5. Rondreizende tentoonstelling : een mobiele inrichting waarin dieren
animaux sont exposés pour l'amusement et l'éducation du public; tentoongesteld worden tot vermaak en educatie van het publiek;
6. Animal (animaux) : animal (animaux) qui est (sont) utilisé(s) pour 6. Dier(en) : dier(en) die gebruikt word(en) tot vermaak van het
l'amusement du public dans les cirques ou les expositions itinérantes; publiek in circussen of rondreizende tentoonstellingen;
7. Espèces qui figurent sur la liste A : espèces qui figurent à 7. Diersoorten die voorkomen op de lijst A : diersoorten die voorkomen
l'annexe VI; in bijlage VI;
8. Espèces qui figurent sur la liste B : espèces qui figurent à 8. Diersoorten die voorkomen op de lijst B : diersoorten die voorkomen
l'annexe II; in bijlage II;
9. Autres espèces : espèces qui ne figurent ni sur la liste A ni sur 9. Andere diersoorten : diersoorten die niet voorkomen op de lijst A
la liste B; of op de lijst B;
10. La loi : la loi du 14 août 1986 relative à la protection et au 10. De wet : de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en
bien-être des animaux. het welzijn der dieren.
CHAPITRE II. - Dispositions générales HOOFDSTUK II. - Algemene bepalingen

Art. 2.Pour l'utilisation d'animaux pour l'amusement du public dans

Art. 2.Voor het gebruik van dieren tot vermaak van het publiek in

les cirques ou les expositions itinérantes, il doit être satisfait aux circussen of in rondreizende tentoonstellingen moet voldaan worden aan
conditions prévues dans le présent arrêté. de voorwaarden voorzien in dit besluit.

Art. 3.Seuls les animaux nés en captivité peuvent être utilisés par

Art. 3.Alleen in gevangenschap geboren dieren mogen door een circus

un cirque ou une exposition itinérante. of rondreizende tentoonstelling gebruikt worden.

Art. 4.Les animaux appartenant à des espèces qui ne figurent pas sur

Art. 4.De dieren behorend tot de diersoorten die niet voorkomen op de

la liste A, doivent être sous la surveillance permanente et la lijst A, dienen onder permanent toezicht en continue
responsabilité continue du responsable du cirque ou de l'exposition verantwoordelijkheid te staan van de verantwoordelijke van het circus
itinérante. of de rondreizende tentoonstelling.

Art. 5.§ 1er Les cirques ou les expositions itinérantes qui utilisent

Art. 5.§ 1. De circussen of rondreizende tentoonstellingen die dieren

des animaux qui n'appartiennent pas aux espèces figurant sur la liste gebruiken die niet behoren tot de diersoorten voorkomend op de lijst
A doivent se limiter à 32 emplacements par an. A, dienen zich te beperken tot 32 standplaatsen per jaar.
§ 2. Les animaux qui sont utilisés dans les cirques et les expositions § 2. De dieren die gebruikt worden in circussen en rondreizende
tentoonstellingen dienen voor voorstellingen en tentoonstellingen
itinérantes doivent être détenus au moins 3 jours consécutifs au même tenminste 3 opeenvolgende dagen op dezelfde standplaats gehouden te
emplacement pour les représentations et les expositions. worden.
§ 3. Les animaux appartenant aux espèces qui figurent sur la liste B § 3. De dieren behorend tot de diersoorten die voorkomen op de lijst B
doivent, lors de la période durant laquelle le cirque ou l'exposition dienen gedurende de periode tijdens dewelke het circus of de
itinérante ne voyage pas, être détenus dans un logement qui satisfait rondreizende tentoonstelling niet rondreist, te worden gehouden in een
aux normes prévues aux articles 23, 24 et 25 du présent arrêté et qui verblijf, dat voldoet aan de normen voorzien in de artikelen 23, 24,
est notifié au moyen du formulaire en annexe Ire. 25 van dit besluit en dat wordt aangemeld door middel van het
Le vétérinaire agréé, mentionné à l'article 13, a), est responsable du formulier in bijlage I. De erkende dierenarts, vermeld in artikel 13, a), staat in voor het
contrôle vétérinaire au sein de l'endroit visé. diergeneeskundig toezicht in het bedoelde verblijf.
Ce logement doit pouvoir être contrôlé à tout moment par Dat verblijf moet ten allen tijde kunnen gecontroleerd worden door de
l'inspecteur-vétérinaire du Service. dierenarts-inspecteur van de Dienst.

Art. 6.Le contact physique direct entre les animaux appartenant aux

Art. 6.Direct fysiek contact van de dieren behorend tot de

espèces qui ne figurent pas sur la liste A et le public dans ou en diersoorten die niet voorkomen op de lijst A met het publiek in of
dehors de la piste n'est pas autorisé. Une barrière de sécurité doit buiten de ring is niet toegelaten. Een veiligheidshek moet aanwezig
être disposée entre le public et ces animaux. Pour les animaux zijn tussen het publiek en deze dieren. Voor de dieren behorend tot de
appartenant aux espèces qui figurent sur la liste A, le contact physique direct ne peut être autorisé que durant des périodes limitées, sous le contrôle direct du personnel du cirque ou de l'exposition itinérante, et à condition qu'il ne soit pas porté préjudice au bien-être des animaux.

Art. 7.Les animaux ne peuvent présenter que des tours qui font exclusivement appel au comportement naturel des animaux, et d'une façon qui ne peut donner lieu à aucun comportement ou acte qui va à l'encontre de leur nature ni être le résultat de violence physique. Le Ministre peut fixer des prescriptions supplémentaires pour les tours et le dressage des animaux

Art. 8.§ 1er Les animaux qui sont utilisés pour l'amusement du public par un cirque ou une exposition itinérante, ne peuvent être utilisés pour les représentations, expositions ou toute autre mise en scène qu'à l'emplacement du cirque ou de l'exposition itinérante et ce conformément aux dispositions du présent arrêté. § 2. Seuls les animaux qui se produisent sur la piste du cirque peuvent être transportés vers cet emplacement et y être détenus. § 3. Seuls les animaux qui sont effectivement exposés dans l'exposition itinérante peuvent être transportés vers cet emplacement et y être détenus.

diersoorten die voorkomen op de lijst A kan direct fysiek contact enkel worden toegelaten voor beperkte periodes, onder direct toezicht van het personeel van het circus of de rondreizende tentoonstelling en op voorwaarde dat het welzijn van de dieren er niet door geschaad wordt.

Art. 7.De dieren mogen enkel kunsten vertonen die uitsluitend gebruik maken van het natuurlijke gedrag van de dieren, en op een wijze die geen aanleiding geeft tot gedrag of handelingen die tegen hun natuur ingaan of het resultaat zijn van fysiek geweld. De Minister kan bijkomende voorschriften voor kunsten en africhten van de dieren vastleggen.

Art. 8.§ 1. De dieren die tot vermaak van het publiek door een circus of rondreizende tentoonstelling gebruikt worden, mogen voor optredens, tentoonstelling of enige andere enscenering uitsluitend gebruikt worden op de standplaats van het circus of de rondreizende tentoonstelling en zulks in overeenstemming met de bepalingen van dit besluit. § 2. Alleen dieren die effectief optreden in de ring van het circus mogen naar deze standplaats vervoerd en op deze standplaats gehouden worden. § 3. Alleen dieren die effectief in de rondreizende tentoonstelling worden tentoongesteld, mogen naar deze standplaats vervoerd en op deze standplaats gehouden worden.

§ 4. Les dispositions des §§ 2 et 3 ne sont pas valables pour les § 4. De bepalingen van §§ 2 en 3 gelden niet voor gezelschapsdieren
animaux de compagnie qui appartiennent au responsable ou au personnel, die toebehoren aan de verantwoordelijke of het personeel, of voor ter
ou pour les animaux tombés malades sur place tel que constaté par le plaatse ziek geworden dieren, als zodanig vastgesteld door de
vétérinaire mentionné à l'article 13, a). dierenarts vermeld in artikel 13, a).
CHAPITRE III. - Identification, enregistrement et contrôle HOOFDSTUK III. - Identificatie, registratie, en controle

Art. 9.§ 1er Chaque cirque ou chaque exposition itinérante qui

Art. 9.§ 1. Elk circus of rondreizende tentoonstelling dat gebruik

utilise des animaux appartenant à des espèces ne figurant pas sur la maakt van dieren behorend tot de diersoorten die niet voorkomen op de
liste A, doit faire la notification préalable de ces animaux auprès du lijst A, dient voorafgaand deze dieren te melden bij de leidend
fonctionnaire dirigeant du Service, au moyen du formulaire en annexe Ire. ambtenaar van de Dienst, door middel van het formulier in bijlage I.
La notification de ces animaux doit s'effectuer 60 jours calendrier De melding van deze dieren dient te gebeuren 60 kalenderdagen vóór elk
avant chaque première utilisation de ces animaux à partir de l'entrée eerste gebruik van deze dieren vanaf het in voege treden van dit
en vigueur du présent arrêté. besluit.
§ 2. Lorsqu'un cirque ou une exposition itinérante change de nom, de § 2. Wanneer een circus of rondreizende tentoonstelling van naam,
propriétaire ou de responsable, cette modification doit être eigenaar of verantwoordelijke verandert, dient deze wijziging aan de
communiquée au Service conformément aux dispositions du § 1er. Dienst meegedeeld te worden in overeenstemming met de bepalingen van § 1.

Art. 10.Le Service établit une fiche d'identification pour les

Art. 10.De Dienst stelt een identificatiefiche op voor de dieren

animaux appartenant aux espèces qui ne figurent pas sur la liste A. behorend tot de diersoorten die niet voorkomen op de lijst A.
Le Ministre règle des modalités pour l'identification de ces animaux. De Minister regelt nadere regels voor de identificatie van deze dieren.

Art. 11.Chaque cirque ou chaque exposition itinérante tient un

Art. 11.Elk circus of rondreizende tentoonstelling houdt een register

registre des animaux appartenant aux espèces qui ne figurent pas sur bij van de dieren behorend tot de diersoorten die niet voorkomen op de
la liste A. lijst A.

Art. 12.Le Ministre peut fixer des conditions supplémentaires pour

Art. 12.De Minister kan bijkomende voorwaarden voor de identificatie,

l'identification, l'enregistrement et le contrôle. registratie en controle vastleggen.
CHAPITRE IV. - Guidance vétérinaire HOOFDSTUK IV. - Diergeneeskundige begeleiding

Art. 13.L'utilisation d'animaux dans les cirques et les expositions itinérantes s'effectue sous une guidance vétérinaire permanente. Cette guidance répond aux conditions suivantes : a) Pour le contrôle régulier de la santé et du bien-être des animaux, le responsable du cirque ou de l'exposition itinérante doit conclure un contrat avec un médecin vétérinaire agréé. Le Service doit recevoir une copie du contrat en cours. b) Ce vétérinaire assure notamment les examens médicaux préventifs, les vaccinations et un examen parasitologique. c) Il examine les animaux nouvellement arrivés et fixe éventuellement une période de quarantaine. Il suit la santé des animaux placés en

Art. 13.Het gebruik van dieren in circussen en rondreizende tentoonstellingen geschiedt onder permanente diergeneeskundige begeleiding. Deze begeleiding voldoet aan de volgende voorwaarden: a) Voor het regelmatig toezicht op de gezondheid en het welzijn van de dieren dient de verantwoordelijke van het circus of de rondreizende tentoonstelling een contract af te sluiten met een erkende dierenarts. Een kopie van het lopende contract moet aan de Dienst overgemaakt worden. b) Deze dierenarts staat onder meer in voor de preventieve geneeskundige onderzoeken, de vaccinaties en voor een parasitologisch onderzoek. c) Hij onderzoekt nieuw binnengebrachte dieren en stelt eventueel een quarantaineperiode vast. Hij volgt de gezondheid van de dieren in

quarantaine. quarantaine.
d) Le responsable informe le vétérinaire de chaque mortalité Le d) De verantwoordelijk brengt de dierenarts op de hoogte van elke
vétérinaire en détermine les causes et prend les mesures nécessaires sterfte. De dierenarts stelt de doodsoorzaak vast en neemt de nodige
pour garantir la santé des autres animaux. maatregelen om de gezondheid van de overige dieren te vrijwaren.
e) Le vétérinaire informe le responsable lorsqu'il constate que la e) De dierenarts licht de verantwoordelijke in wanneer hij vaststelt
santé ou le bien-être des animaux est en danger et propose des dat de gezondheid of het welzijn van de dieren gevaar loopt en stelt
mesures. Si ses conseils et ses remarques ne sont pas suivis, il en maatregelen voor. Indien zijn raad en opmerkingen niet nagevolgd
avertit le Service par écrit. worden brengt hij de Dienst hiervan schriftelijk op de hoogte.

Art. 14.§ 1er Les dispositions de cet article s'appliquent aux

Art. 14.§ 1. De bepalingen van dit artikel zijn van toepassing op de

cirques ou aux expositions itinérantes qui utilisent des animaux circussen of rondreizende tentoonstellingen die dieren gebruiken die
appartenant à des espèces qui ne figurent pas sur la liste A. behoren tot de diersoorten die niet voorkomen op de lijst A.
§ 2. Le vétérinaire mentionné à l'article 13, a), doit disposer de § 2. De dierenarts zoals vermeld in art. 13, a), dient over de
compétences spécifiques afin de pouvoir suivre les animaux concernés specifieke competenties te beschikken om de betrokken dieren op een
de manière adéquate. adequate manier te kunnen opvolgen.
Le Ministre peut fixer des modalités relatives aux compétences De Minister kan nadere regels m.b.t. de vereiste specifieke
spécifiques. competenties vastleggen.
§ 3. Ce vétérinaire doit suivre les animaux toute l'année. Il transmet § 3. Deze dierenarts moet de dieren het hele jaar door opvolgen. Hij
au Service un rapport trimestriel concernant la santé et le bien-être brengt een driemaandelijks verslag uit aan de Dienst aangaande de
des animaux placés sous son contrôle. gezondheid en het welzijn van de dieren die onder zijn toezicht staan.
Le Ministre peut fixer des modalités pour la rédaction de ce rapport. De Minister kan nadere regels vastleggen voor het opstellen van dit verslag.
CHAPITRE V. - Soins et hygiène HOOFDSTUK V. - Verzorging en hygiëne

Art. 15.§ 1er. Le responsable du cirque ou de l'exposition itinérante

Art. 15.§ 1. De verantwoordelijke van het circus of de rondreizende

doit s'assurer qu'un personnel compétent et en nombre suffisant soit tentoonstelling moet erop toezien dat voldoende en bekwaam personeel
affecté aux soins des animaux et à l'entretien des logements pour ter beschikking is voor de verzorging van de dieren en voor het
animaux. Le Ministre peut fixer des conditions de compétence pour le personnel. onderhoud van de dierenverblijven. De Minister kan bekwaamheidsvoorwaarden voor het personeel vastleggen.
§ 2. Ce personnel doit être au courant : § 2. Dit personeel moet op de hoogte zijn van :
1° des besoins alimentaires des animaux qui lui sont confiés; 1° de voedingsvereisten van de hen toevertrouwde dieren;
2° des symptômes de maladies et des signes permettant de constater une 2° de ziektebeelden en tekenen die toelaten om een verminderd welzijn
diminution du bien-être des animaux, entre autres les comportements bij dieren vast te stellen zoals onder meer abnormaal gedrag;
anormaux; 3° des risques de contagion de maladies; 4° des mesures d'urgence à prendre en cas de fuite des animaux; 5° des mesures à prendre en cas d'accident. Si des problèmes liés aux points 1°-5° se posent, ce personnel doit en informer le responsable du cirque ou de l'exposition itinérante qui doit prendre immédiatement les mesures adéquates; en cas d'absence ou d'inaccessibilité du responsable, ce personnel doit lui-même prendre les mesures nécessaires.

Art. 16.Les animaux doivent être contrôlés au moins une fois par jour. Si les animaux ne paraissent pas en bonne santé ou présentent d'autres signes indiquant une diminution de leur bien-être, des mesures doivent être immédiatement mises en oeuvre pour en déterminer la cause et y remédier. Au besoin ou si le responsable ou son personnel n'est pas en mesure d'y remédier lui-même, il doit être fait appel à un vétérinaire.

Art. 17.Il doit être interdit de fumer dans tout espace clos où sont détenus des animaux.

Art. 18.§ 1er. La nourriture distribuée doit être adaptée qualitativement et quantitativement aux besoins tant de l'espèce que de l'individu. De l'eau potable doit être disponible en suffisance de façon permanente. Pour ce faire, l'avis d'experts sera recueilli et suivi. Lors de la distribution des aliments et de l'eau potable, il faut tenir compte du comportement social des animaux pour que tous les animaux présents dans le même logement puissent, si nécessaire, s'alimenter simultanément. § 2. La nourriture doit être conservée et préparée de façon hygiénique, en des lieux exempts d'animaux nuisibles et qui sont séparés des logements pour animaux. Une installation frigorifique est exigée pour la conservation de la viande, du poisson et d'autres denrées périssables. Cette obligation vaut également pour le transport. Les restes de nourriture avariés doivent être évacués immédiatement. Il faut toujours avoir en réserve suffisamment de nourriture pour minimum un jour. A la demande du Service lors d'un contrôle, le responsable doit pouvoir présenter les documents justificatifs nécessaires pour démontrer qu'il est satisfait à ces exigences. § 3. Pour l'élevage, la détention et l'abattage des proies, les mesures appropriées doivent être prises afin d'éviter toute souffrance inutile à ces animaux. Les proies vivantes ne peuvent pas être distribuées comme nourriture. § 4. L'alimentation des animaux par les visiteurs est interdite.

Art. 19.Les logements pour animaux et les équipements qui s'y trouvent doivent être régulièrement nettoyés et, si nécessaire, désinfectés. Toutes les mesures nécessaires doivent être prises pour limiter au maximum l'introduction d'animaux nuisibles et de vecteurs de maladies et pour en prévenir la prolifération.

3° de risico's van ziekteoverdracht; 4° de te treffen noodmaatregelen ingeval van ontsnapping van de dieren; 5° de te nemen maatregelen bij ongevallen. Indien zich problemen voordoen met betrekking tot punten 1°-5°, moet dit personeel hiervan melding doen aan de verantwoordelijke van het circus of de rondreizende tentoonstelling die onmiddellijk de gepaste maatregelen moet nemen; in geval van afwezigheid of onbereikbaarheid van de verantwoordelijke moet dit personeel zelf de nodige maatregelen nemen.

Art. 16.De dieren moeten tenminste eenmaal per dag worden gecontroleerd. Indien de dieren niet gezond blijken te zijn of andere tekenen vertonen die wijzen op een verminderd welzijn, moeten onmiddellijk stappen ondernomen worden om de oorzaak vast te stellen en hieraan te verhelpen. Indien nodig of indien de verantwoordelijke of zijn personeel niet in staat is de toestand zelf te verhelpen, moet beroep gedaan worden op een dierenarts.

Art. 17.In gesloten ruimten waar dieren worden gehouden, moet een rookverbod ingesteld worden.

Art. 18.§ 1. Het verstrekte voedsel moet kwalitatief en kwantitatief geschikt zijn voor en aangepast zijn aan de behoeften van zowel de diersoort als van het individuele dier. Er moet permanent voldoende drinkwater beschikbaar zijn. Hiertoe wordt het advies van deskundigen ingewonnen en opgevolgd. Bij het verstrekken van voedsel en drinkwater moet het sociaal gedrag van de dieren in acht genomen worden opdat, indien nodig, alle dieren binnen hetzelfde verblijf gelijktijdig kunnen eten. § 2. Het voedsel moet bewaard en bereid worden in hygiënische omstandigheden, in ruimten die vrij zijn van schadelijke dieren en die gescheiden zijn van de dierenverblijven. Voor de bewaring van vlees, vis en andere bederfbare waren is een koelinstallatie vereist. Deze verplichting geldt ook tijdens het transport. Bedorven voedselresten moeten meteen verwijderd worden. Er moet steeds voor minstens één dag voldoende voedsel in voorraad zijn. Op vraag van de Dienst bij controle moet de verantwoordelijke de nodige bewijsstukken kunnen voorleggen om aan te tonen dat aan deze eisen voldaan wordt. § 3. Bij het kweken, houden en doden van prooidieren moeten gepaste maatregelen genomen worden om onnodig lijden van deze dieren te vermijden. Levende prooidieren mogen niet als voedsel verstrekt worden. § 4. Het voederen van de dieren door bezoekers is verboden.

Art. 19.De dierenverblijven en de erin aangebrachte uitrusting moeten regelmatig gereinigd en indien nodig ontsmet worden. Alle nodige maatregelen moeten getroffen worden om het binnendringen van ongewenste dieren en ziektevectoren tot een minimum te herleiden, en de vermenigvuldiging ervan te voorkomen.

Art. 20.Les animaux morts doivent être évacués des logements pour

Art. 20.De gestorven dieren moeten zo snel mogelijk uit de

animaux le plus rapidement possible. dierenverblijven worden verwijderd.

Art. 21.Le responsable doit attirer l'attention du public sur

Art. 21.De verantwoordelijke moet de aandacht van het publiek

l'agressivité et le danger de certains animaux au moyen de panneaux vestigen op de agressiviteit en het gevaar van sommige dieren door het
explicatifs placés au niveau des logements pour animaux. plaatsen van informatieve borden ter hoogte van de dierverblijven.

Art. 22.En cas de fuite d'un animal pouvant compromettre la sécurité,

Art. 22.Bij ontsnapping van een dier dat de veiligheid in gevaar kan

le responsable du cirque ou de l'exposition itinérante doit prévenir brengen moet de verantwoordelijke van het circus of de rondreizende
immédiatement les autorités civiles et les services d'ordre et doit tentoonstelling onmiddellijk de burgerlijke overheid en de
collaborer aux recherches, à la capture et à la réintégration de ordediensten verwittigen en bijstand verlenen bij de opsporing, de
l'animal. Il doit aussi informer la population des dangers éventuels. vangst en het terugbrengen van het dier. Hij moet tevens de bevolking
Les frais inhérents à ces opérations sont intégralement supportés par inlichten van de mogelijke gevaren. De kosten verbonden aan deze actie
le responsable et doivent être remboursés aux autorités respectives. vallen volledig ten laste van de verantwoordelijke en moeten aan de
respectievelijke overheden terugbetaald worden.
CHAPITRE VI. - Normes pour l'hébergement de mammifères, d'oiseaux et HOOFDSTUK VI. - Huisvestingsnormen voor zoogdieren, vogels en
de reptiles reptielen

Art. 23.Les dimensions minimales et les prescriptions de base pour

Art. 23.De minimale afmetingen en basisvoorschriften voor de

l'aménagement des logements où des mammifères sont logés dans un inrichting van verblijven waarin zoogdieren verblijven in een circus
cirque ou une exposition itinérante sont fixées à l'annexe III du of een rondreizende tentoonstelling, zijn vastgelegd in bijlage III
présent arrêté. van dit besluit.

Art. 24.Les dimensions minimales et les prescriptions de base pour

Art. 24.De minimale afmetingen en basisvoorschriften voor de

l'aménagement des logements où des oiseaux sont détenus dans un cirque inrichting van verblijven waarin vogels gehouden worden in een circus
ou une exposition itinérante sont fixées à l'annexe IV du présent of rondreizende tentoonstelling, zijn vastgesteld in bijlage IV van
arrêté. dit besluit.

Art. 25.§ 1er Les dimensions minimales et les prescriptions de base

Art. 25.§ 1. De minimale afmetingen en basisvoorschriften voor de

pour l'aménagement des vivariums où des reptiles sont détenus dans un inrichting van vivaria waarin reptielen gehouden worden in circussen
cirque ou une exposition itinérante sont fixées à l'annexe V du of rondreizende tentoonstellingen, zijn vastgesteld in bijlage V bij
présent arrêté. dit besluit.
§ 2. Tous les reptiles doivent avoir la possibilité de se cacher. § 2. Voor alle reptielen moet de mogelijkheid aanwezig zijn om zich te verschuilen.
§ 3. Pour les animaux hibernants, il doit être prévu un bon § 3. Voor hibernerende dieren moet voorzien worden in een goede en
encadrement spécifique à l'espèce de façon à ce qu'il soit satisfait soortspecifieke begeleiding die voldoet aan de fysiologische noden van
aux besoins physiologiques des animaux. Dans ce cas, il est permis de de dieren. Hierbij mag tijdelijk afgeweken worden van de voor de soort
déroger temporairement à la température minimale prescrite pour voorgeschreven minimumtemperatuur zoals bepaald in de bijlage.
l'espèce comme fixée dans l'annexe.
§ 4. Les équipements de chauffage et les réglages de température dans § 4. Verwarmingsvoorzieningen en temperatuursregelingen in de vivaria
les vivariums doivent être conçus et utilisés de telle façon qu'ils moeten zodanig ontworpen en gebruikt worden dat ze te allen tijde
satisfassent en tout temps aux besoins physiologiques des animaux, que voldoen aan de fysiologische behoeften van de dieren, dat brandwonden
tout risque de brûlure chez les animaux soit évité et que la santé des bij de dieren vermeden worden en dat de gezondheid van de dieren niet
animaux ne soit pas mise en péril. in gevaar wordt gebracht.
§ 5. Lorsque des serpents venimeux qui sont dangereux pour l'homme § 5. Wanneer gifslangen gehouden worden die gevaarlijk zijn voor de
sont détenus, il faut un protocole écrit avec la procédure à suivre en mens, moet een schriftelijk protocol aanwezig zijn met de te volgen
cas d'accident avec ces animaux. Le protocole doit être disponible procedure in geval van een ongeval met deze dieren. Het protocol moet
pour et connu par tous les membres du personnel qui sont impliqués beschikbaar zijn voor en gekend zijn door alle personeelsleden die
dans les soins des serpents venimeux concernés. betrokken zijn bij de verzorging van de bedoelde gifslangen.

Art. 26.Le cirque ou l'exposition itinérante qui détient ou veut

Art. 26.Het circus of de rondreizende tentoonstelling die een

détenir une espèce animale non visée aux annexes III, IV et V doit le diersoort houdt of wil houden die niet opgenomen is in bijlagen III,
signaler au Service et introduire un dossier auprès du Service IV en V, moet dit melden aan de Dienst en een dossier indienen bij de
démontrant qu'il ou elle est ou s'est bien documenté sur les moeurs Dienst, waaruit blijkt dat hij zich goed gedocumenteerd heeft over de
ainsi que sur les besoins physiologiques et éthologiques de cette levensgewoonten en de fysiologische en ethologische noden van deze
espèce. Il ou elle doit démontrer que l'hébergement et les soins soort. Hij moet aantonen dat de voorgestelde huisvesting en verzorging
répondent aux besoins de l'espèce. L'autorisation de détenir cette in overeenstemming zijn met de behoeften van de diersoort. De
espèce dans le logement proposé est accordée ou refusée par le Service. toelating om deze diersoort in het voorgestelde verblijf te houden,
wordt verleend of geweigerd door de Dienst.

Art. 27.§ 1er. Lorsque plusieurs espèces animales sont détenues

Art. 27.§ 1. Wanneer meerdere soorten tezamen in hetzelfde verblijf

ensemble dans un même logement, les conditions visées aux articles 23,
24, 25 ne sont pas d'application en tant que telles. Dans ce cas, le gehouden worden, zijn de voorwaarden van artikelen 23, 24, en 25 niet
Service détermine les conditions. als dusdanig van toepassing. In dat geval stelt de Dienst de
voorwaarden vast.
§ 2. Lorsque des animaux appartenant à des espèces figurant sur la § 2. Wanneer dieren behorend tot de diersoorten die voorkomen op de
liste A disposent d'un très grand logement dont les dimensions lijst A beschikken over een zeer groot verblijf dat de
dépassent largement les normes minimales prescrites, le Service peut minimumafmetingen ruimschoots overtreft, kan de Dienst toestaan dat
autoriser que le nombre maximum d'animaux d'une espèce qui peuvent het aantal dieren van een soort die ten hoogste samen gehouden mogen
être hébergés ensemble soit dépassé. worden, overschreden wordt.
§ 3. A la demande écrite du responsable, sur base d'une justification § 3. Op schriftelijke aanvraag van de verantwoordelijke, gestaafd door
valable qui démontre le caractère exceptionnel et uniquement dans een geldige verantwoording die de uitzonderlijkheid aantoont en
l'intérêt du bien-être de l'animal, le Service peut autoriser qu'il uitsluitend in het belang van het welzijn van de dier, kan de Dienst
soit dérogé aux conditions fixées aux articles 23 à 25 pour une toestaan dat gedurende een periode van ten hoogste één maand wordt
période d'un mois maximum. Une prolongation de cette période ne peut afgeweken van de voorwaarden bepaald in de artikelen 23 tot 25. Een
être accordée que par le Service. verlenging van deze periode kan enkel door de Dienst worden verleend.

Art. 28.La détention d'animaux en nombre inférieur au nombre minimum

Art. 28.Het houden van minder dieren dan het minimum aantal opgegeven

repris dans les annexes III, IV et V n'est autorisée que : in de bijlagen III, IV en V is slechts toegestaan :
1° pour des raisons vétérinaires; 1° om diergeneeskundige redenen;
2° lorsque le cirque ou l'exposition itinérante veut cesser de détenir 2° wanneer het circus of de rondreizende tentoonstelling wil stoppen
l'espèce animale et que le placement des spécimens présents dans un met het houden van de diersoort en plaatsing van de aanwezige dieren
autre établissement n'est pas possible. in een andere inrichting niet mogelijk is.

Art. 29.Le Ministre peut, en vue du bien-être des animaux et après

Art. 29.De Minister kan, met het oogmerk op het dierenwelzijn en na

concertation avec les parties intéressées, fixer des prescriptions overleg met de belanghebbende partijen, bijkomende voorschriften
supplémentaires relatives à l'hébergement des animaux, en particulier vastleggen betreffende de huisvesting van de dieren, meer bepaald met
en ce qui concerne les dimensions minimales des logements pour animaux betrekking tot de minimale afmetingen van de dierenverblijven en van
et de leur aménagement. hun inrichting.
CHAPITRE VII : - Elevage des animaux HOOFDSTUK VII. - Kweken van de dieren

Art. 30.§ 1er. L'élevage d'hybrides avec des animaux qui

Art. 30.§ 1. Het kweken van hybriden met dieren die niet behoren tot

n'appartiennent pas aux espèces qui figurent sur la liste A n'est pas
autorisé, de même que leur utilisation. Le croisement et l'élevage de diersoorten die voorkomen op de lijst A, evenals het gebruik ervan,
incontrôlé avec des animaux qui n'appartiennent pas aux espèces qui is niet toegelaten. Inteelt en ongecontroleerd kweken met dieren die
figurent sur la liste A ne sont pas non plus autorisés. Le responsable niet behoren tot de diersoorten die voorkomen op de lijst A is evenmin
du cirque ou de l'exposition itinérante prend toutes les mesures toegelaten. De verantwoordelijke voor het circus of de rondreizende
nécessaires à cet égard. tentoonstelling neemt daartoe alle nodige maatregelen.
§ 2. Le Service peut imposer à un cirque ou une exposition itinérante § 2. De Dienst kan aan een circus of rondreizende tentoonstelling
de prendre les mesures adéquates contre l'élevage de certaines espèces opleggen de gepaste maatregelen te treffen tegen het kweken met
animales ou pour en limiter l'élevage afin de combattre la bepaalde diersoorten of om het kweken te beperken teneinde
surpopulation ou si, par l'élevage, on porte préjudice, met en péril overbevolking tegen te gaan, of indien door het kweken het welzijn van
ou ne garantit pas le bien-être des animaux concernés. de betrokken dieren geschaad wordt, in gevaar komt of niet verzekerd

Art. 31.Les cirques ou les expositions itinérantes doivent adhérer à

kan worden.

Art. 31.Circussen of rondreizende tentoonstellingen moeten

un programme existant d'élevage et d'échange scientifique justifié aangesloten zijn bij een bestaand wetenschappelijk verantwoord kweek-
pour les animaux qui appartiennent aux espèces qui ne figurent pas sur en uitwisselingsprogramma voor de dieren behorend tot de diersoorten
la liste A et avec lesquels ils pratiquent l'élevage. die niet behoren tot de lijst A en waarmee zij kweken.

Art. 32.Le Ministre peut fixer des conditions plus précises pour

Art. 32.De Minister kan nadere voorwaarden vastleggen voor het kweken

l'élevage des animaux. met de dieren.
CHAPITRE VIII. - Normes pour le transport HOOFDSTUK VIII. - Normen voor transport

Art. 33.Le transport des animaux utilisés et détenus dans les cirques

Art. 33.Het vervoer van dieren gebruikt en gehouden in circussen moet

doit satisfaire aux dispositions de l'arrêté royal du 9 juillet 1999 voldoen aan de bepalingen van het koninklijk besluit van 9 juli 1999
relatif à la protection des animaux pendant le transport et aux betreffende de bescherming van dieren tijdens het vervoer en de
conditions d'enregistrement des transporteurs et d'agrément des erkenningsvoorwaarden van vervoerders, handelaars, halteplaatsen en
négociants, des points d'arrêt et des centres de rassemblement. verzamelcentra.

Art. 34.Le Ministre peut, en vue du bien-être des animaux et après

Art. 34.De Minister kan, met het oogmerk op het dierenwelzijn en na

concertation avec les parties intéressées, fixer des conditions plus overleg met de belanghebbende partijen, nadere voorwaarden vastleggen
précises pour le transport de certains animaux. voor het vervoer van bepaalde dieren.
CHAPITRE IX. - Dispositions pénales HOOFDSTUK IX. - Strafbepalingen

Art. 35.Les infractions aux dispositions du présent arrêté sont

Art. 35.De overtredingen van de bepalingen van dit besluit worden

recherchées, constatées et sanctionnées conformément aux dispositions opgespoord, vastgesteld en gestraft overeenkomstig de bepalingen van
de la loi du 14 août 1986 relative à la protection et au bien-être des de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn
animaux. der dieren.

Art. 36.Le Ministre peut sur avis du Service, conformément à

Art. 36.De Minister kan op advies van de Dienst conform artikel 3bis,

l'article 3bis, § 3, de la loi du 14 août 1986, imposer à un cirque ou § 3, van de wet van 14 augustus 1986 aan een circus of rondreizende
une exposition itinérante une interdiction de détenir certaines tentoonstelling verbod opleggen om bepaalde diersoorten te houden of
espèces animales ou d'élever certaines espèces animales en cas de : met bepaalde diersoorten te kweken bij :
1) non-respect des normes prévues aux annexes II, III, IV, V et VI du 1) niet-naleving van de normen voorzien in bijlagen II, III, IV, V en
présent arrêté; VI bij dit besluit;
2) abandon d'un animal mort ou vivant; 2) achterlating van een dood of levend dier;
3) grave négligence d'un animal et actes vétérinaires autres que 3) ernstige verwaarlozing van een dier en andere dan noodzakelijke
nécessaires qui occasionnent chez l'animal des douleurs, souffrances diergeneeskundige handelingen die bij het dier pijn, lijden of letsels
ou lésions; veroorzaken;
4) utilisation d'animaux non nés en captivité, en violation des 4) gebruik van niet in gevangenschap geboren dieren, in strijd met de
dispositions de l'article 3 du présent arrêté; bepalingen van artikel 3 van dit besluit;
5) élevage ou croisement d'hybrides, en violation des dispositions de 5) kweken of inteelt van hybriden in strijd met de bepalingen van
l'article 30 du présent arrêté; artikel 30 van dit besluit;
6) non-respect de la loi du 28 juillet 1981 portant approbation de la 6) niet-naleving van de wet van 28 juli 1981 houdende goedkeuring van
Convention sur le commerce international des espèces de faune et de de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het
flore sauvages menacées d'extinction, et des Annexes, faites à wild levende dier- en plantesoorten, en van de Bijlagen, opgemaakt te
Washington le 3 mars 1973, ainsi que de l'Amendement à la Convention, Washington op 3 maart 1973, alsmede van de Wijziging van de
adopté à Bonn le 22 juin 1979. Overeenkomst, aangenomen te Bonn op 22 juni 1979.
CHAPITRE X. - Entrée en vigueur et dispositions transitoires HOOFDSTUK X. - Inwerkingtreding en overgangsbepalingen

Art. 37.Le présent arrêté entre en vigueur le premier jour du

Art. 37.Dit besluit treedt in werking op de eerste dag van de derde

troisième mois qui suit celui au cours duquel il aura été publié au Moniteur belge. maand na die waarin het is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.

Art. 38.§ 1er. Les dispositions du chapitre VI ne sont pas

Art. 38.§ 1. De bepalingen van het hoofdstuk VI zijn niet van

d'application pour les animaux appartenant aux espèces animales qui toepassing op de dieren behorend tot de diersoorten die voorkomen op
figurent sur la liste A. Les animaux appartenant aux espèces qui de lijst A. De dieren behorend tot de diersoorten die voorkomen op de
figurent sur la liste A doivent satisfaire aux normes prévues à lijst A dienen te voldoen aan de normen voorzien in bijlage VI bij dit
l'annexe VI de cet arrêté. besluit.
§ 2. Pour les animaux appartenant aux espèces qui figurent sur la § 2. Voor de dieren behorend tot de diersoorten die voorkomen op de
liste B, les dispositions de l'article 5, § 3, et du chapitre VI lijst B treden de bepalingen van artikel 5, § 3, en van het hoofdstuk
entrent en vigueur respectivement le 1er janvier 2009 et le 1er VI in werking respectievelijk op 1 januari 2009 en 1 januari 2012.
janvier 2012. Jusqu'à cette date, les normes prévues à l'annexe II de cet arrêté Tot die datum gelden voor deze dieren de normen voorzien in bijlage II
sont valables pour ces animaux. bij dit besluit.
§ 3. Pour les autres espèces animales, les dispositions du chapitre VI § 3. Voor de andere diersoorten treden de bepalingen van het hoofdstuk
entrent en vigueur le premier jour du troisième mois qui suit celui au VI in werking op de eerste dag van de derde maand na die waarin dit
cours duquel le présent arrêté aura été publié au Moniteur belge. besluit is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.

Art. 39.Notre Ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

Art. 39.Onze Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid is belast

est chargé de l'exécution du présent arrêté. met de uitvoering van dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 2 septembre 2005. Gegeven te Brussel, 2 september 2005.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, De Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
R. DEMOTTE R. DEMOTTE
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Gezien om gevoegd te worden bij Ons besluit van 2 september 2005. ALBERT
Van Koningswege :
De Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
R. DEMOTTE
^