| Arrêté royal fixant les règles de déontologie du psychologue | Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorschriften inzake de plichtenleer van de psycholoog |
|---|---|
| SERVICE PUBLIC FEDERAL ECONOMIE, P.M.E., CLASSES MOYENNES ET ENERGIE | FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE |
| 2 AVRIL 2014. - Arrêté royal fixant les règles de déontologie du | 2 APRIL 2014. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de |
| psychologue | voorschriften inzake de plichtenleer van de psycholoog |
| PHILIPPE, Roi des Belges, | FILIP, Koning der Belgen, |
| A tous, présents et à venir, Salut. | Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. |
| Vu la loi du 8 novembre 1993 protégeant le titre de psychologue, | Gelet op de wet van 8 november 1993 tot bescherming van de titel van |
| l'article 8/1, § 1er; inséré par la loi du 21 décembre 2013; | psycholoog, artikel 8/1, § 1; ingevoegd bij de wet van 21 december |
| Vu l'avis de la Commission des psychologues, donné le 30 octobre 2013; | 2013; Gelet op het advies van de Psychologencommissie, gegeven op 30 oktober 2013; |
| Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances, donné le 11 octobre 2013; | Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 11 |
| Vu l'accord du Ministre du Budget, donné le 8 novembre 2013; | oktober 2013; Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting, gegeven op 8 november 2013; |
| Vu l'avis 55.216/1 du Conseil d'Etat, donné le 4 mars 2014, en | Gelet op advies 55.216/1 van de Raad van State, gegeven op 4 maart |
| application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 1°, des lois sur le | 2014, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 1°, van de |
| Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973; | wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973; |
| Sur la proposition de la Ministre des Classes moyennes, des P.M.E., | |
| des Indépendants et de l'Agriculture et de l'avis de Nos Ministres qui | Op de voordracht van de Minister van Middenstand, K.M.O., |
| en ont délibéré en Conseil, | Zelfstandigen en Landbouw en op het advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, |
| Nous avons arrêté et arrêtons : | Hebben Wij besloten en besluiten Wij : |
| CHAPITRE Ier. - Dispositions générales | HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen |
Article 1er.Le présent code de déontologie s'applique à toute |
Artikel 1.Deze deontologische code is van toepassing voor elk |
| personne portant le titre de psychologue en vertu de la loi du 8 | individu dat de titel van psycholoog krachtens de wet van 8 november |
| novembre 1993 protégeant le titre de psychologue quels que soient les | 1993 tot bescherming van de titel van psycholoog draagt, ongeacht zijn |
| secteurs d'activités, les fonctions et les méthodes de ce dernier. | werkterrein, zijn functies en zijn methodes. |
Art. 2.Les dispositions contenues dans le présent code sont |
Art. 2.De bepalingen van deze code hebben een verklarend en geen |
| énonciatives et non limitatives. Elles peuvent être appliquées par | beperkend karakter. Ze kunnen bij analogie worden toegepast. Er kan |
| analogie. Il ne peut y être dérogé contractuellement. | niet contractueel van afgeweken worden. |
| Elles ont pour objectifs d'assurer la protection du public, de | Ze hebben tot doel het publiek te beschermen, de waardigheid en de |
| préserver la dignité et l'intégrité de la profession ainsi que de | integriteit van het beroep te bewaren en de kwaliteit van de door de |
| garantir la qualité des services fournis par les porteurs du titre de | houders van de titel van psycholoog gepresteerde diensten te |
| psychologue. | waarborgen. |
| CHAPITRE II. - Définitions | HOOFDSTUK II. - Definities |
Art. 3.Pour l'application du présent code de déontologie, il faut |
Art. 3.Met het oog op de toepassing van deze deontologische code, |
| entendre par : | wordt verstaan onder : |
| - La loi : la loi du 8 novembre 1993 protégeant le titre de | - De wet : de wet van 8 november 1993 tot bescherming van de titel van |
| psychologue; | psycholoog; |
| - Psychologue : toute personne portant le titre de psychologue au sens | - Psycholoog : elke persoon die de titel van psycholoog draagt in de |
| de la loi du 8 novembre 1993 protégeant le titre de psychologue; | zin van de wet van 8 november 1993 tot bescherming van de titel van |
| - Client : toute personne, groupe ou organisation qui demande les | psycholoog; - Cliënt : elke persoon, elke groep of elke organisatie die een beroep |
| services ou l'accompagnement d'un psychologue; | doet op de professionele diensten of begeleiding van een psycholoog; |
| - Sujet : toute personne qui fait partie d'un échantillon de recherche | - Proefpersoon : elke persoon die deel uitmaakt van een psychologisch |
| psychologique ou qui fait l'objet d'une expertise commandée par une | onderzoekstaal of die onderwerp is van een door een rechtbank of een |
| juridiction ou une autorité administrative; | administratieve overheid besteld psychologische onderzoek. |
| - Tiers autorisé : toute personne physique ou morale, toute | - Gemachtigde derde : elke natuurlijke persoon, rechtspersoon of |
| institution qui est en droit légalement ou contractuellement d'exiger | instelling die wettelijk of contractueel het recht heeft een |
| un avis ou une expertise psychologique à savoir, notamment, les | psychologisch advies of een psychologische expertise te vragen, |
| parents, le tuteur, l'administrateur provisoire, le magistrat et | namelijk onder andere de ouders, de voogd, de tijdelijke beheerder, de |
| l'employeur. | magistraat en de werkgever. |
Art. 4.La qualité de client ou de sujet s'apprécie à tout moment de |
Art. 4.De hoedanigheid van cliënt of proefpersoon wordt op elk moment |
| la relation entretenue par le psychologue avec la personne ou le | van de relatie tussen de psycholoog en de persoon of de groep van |
| groupe de personnes qui fait l'objet de son intervention. Le degré de | personen die het onderwerp is van zijn behandeling, beoordeeld. De |
| protection accordé est irréversible. | toegekende beschermingsgraad is onomkeerbaar. |
| CHAPITRE III. - Le secret professionnel | HOOFDSTUK III. - Het beroepsgeheim |
| Section Ire. - Caractère d'ordre public du secret professionnel | Afdeling I. - Openbare orde karakter van het beroepsgeheim |
Art. 5.Soucieux de l'intimité des personnes et conscient de la |
Art. 5.Uit zorg om de privacy van de personen en bewust van de |
| nécessité de l'accessibilité de la profession pour tous, le | noodzaak van de toegankelijkheid van het beroep voor allen, legt de |
| psychologue s'impose une discrétion sur tout ce qu'il apprend dans et | psycholoog zichzelf een discretie op over alles wat hij door en |
| par l'exercice de la profession. | tijdens de uitoefening van het beroep verneemt. |
| Ceci comporte au minimum le respect du secret professionnel tel que | Dit houdt minstens de naleving in van het verplichte beroepsgeheim |
| prévu par la législation pénale. | zoals bepaald in de strafwetgeving. |
| Le secret professionnel est d'ordre public : le psychologue qui a sous sa responsabilité un client ou sujet est, en toutes circonstances, lié par le secret professionnel. Art. 6.Dès qu'un psychologue entame une recherche, une investigation, une guidance ou un traitement, il entre en relation confidentielle avec son client ou son sujet et il est lié par son devoir de discrétion et par le secret professionnel. Art. 7.Le secret que doit le psychologue à son client ou son sujet lui interdit de révéler la demande de services. A la demande de son client ou sujet, le psychologue peut toutefois lui remettre une attestation de consultation. Art. 8.En cas de compte rendu à un tiers autorisé, le psychologue se limite à l'information qui se rapporte directement à la question posée. Art. 9.Ni la fin de la relation professionnelle, ni le décès du |
Het beroepsgeheim is van openbare orde : de psycholoog die een cliënt of proefpersoon onder zijn hoede heeft is in alle omstandigheden door het beroepsgeheim gebonden. Art. 6.Zodra een psycholoog begint aan een onderzoekswerk, een onderzoek, een begeleiding of een behandeling, treedt hij in een vertrouwensrelatie met zijn cliënt of proefpersoon, en is hij gebonden door de discretieplicht en het beroepsgeheim. Art. 7.Door de geheimhouding die de psycholoog aan zijn cliënt of proefpersoon verschuldigd is, is het hem verboden bekend te maken dat een persoon zijn diensten heeft ingeroepen. Op verzoek van de cliënt of proefpersoon kan hij hem echter een bewijs van consultatie afgeven. Art. 8.Indien hij verslag uitbrengt bij een gemachtigde derde, beperkt de psycholoog zich tot de informatie die rechtstreeks betrekking heeft op de gestelde vraag. Art. 9.Noch het einde van de professionele relatie, noch het |
| client ou du sujet, ni l'intervention d'un des héritiers ne libère le | overlijden van de cliënt of proefpersoon, noch de tussenkomst van één |
| psychologue de l'obligation de discrétion. | van de erfgenamen heft de discretieplicht van de psycholoog op. |
| L'accord du client, du sujet ou du tiers autorisé ne dispense pas le | De toestemming van de cliënt, van de proefpersoon of de gemachtigde |
| psychologue de son obligation de discrétion | derde bevrijdt de psycholoog niet van zijn discretieplicht. |
| Le psychologue qui fait l'objet d'une enquête disciplinaire peut dans | De psycholoog die het voorwerp uitmaakt van een tuchtonderzoek kan in |
| ce cadre révéler toute la vérité. Il est cependant en droit de taire | dit kader de gehele waarheid bekendmaken. Hij is echter gerechtigd de |
| les confidences du client ou sujet. | vertrouwelijke mededelingen van de cliënt of proefpersoon te |
| Section II. - Exceptions légales à l'obligation du secret | verzwijgen.Afdeling II. - Wettelijke uitzonderingen op de verplichting van het |
| professionnel | beroepsgeheim |
| Sous-section Ire. - Cas et situations dans lesquels la législation | Onderafdeling I. - Gevallen en situaties waarin de wetgeving een |
| autorise une exception au secret professionnel sans contraindre le | uitzondering op het beroepsgeheim toestaat zonder de psycholoog te |
| psychologue à le briser. | verplichten het te doorbreken. |
Art. 10.Si une législation permet de révéler certaines informations |
Art. 10.Indien een wetgeving toestaat bepaalde informatie in |
| en dérogation au secret professionnel sans toutefois contraindre la | afwijking van het beroepsgeheim bekend te maken zonder evenwel de |
| révélation de ces informations, le psychologue dépositaire de telles | bekendmaking van deze informatie te verplichten, blijft de psycholoog |
| informations reste soumis au devoir de discrétion. | die over dergelijke informatie beschikt onderworpen aan de |
| discretieplicht. | |
Art. 11.Le psychologue visé à l'article 10 ne peut en tout état de |
Art. 11.De psycholoog bedoeld in artikel 10 mag enkel informatie |
| cause communiquer que des informations ou confidences qu'il a | meedelen of vertrouwelijke mededelingen doen die hij persoonlijk heeft |
| personnellement recueillies ou constatées et seulement après avoir | ontvangen of vastgesteld nadat hij in eer en geweten de situatie heeft |
| évalué en conscience la situation et, au besoin, fait appel à l'aide | geëvalueerd, en doet zo nodig een beroep op de hulp van zijn |
| de ses confrères. | vakgenoten. |
| Sous-section II. - Cas et situations dans lesquels la législation | Onderafdeling II. - Gevallen en situaties waarin de wetgeving de |
| contraint le psychologue à briser le secret professionnel | psycholoog verplicht het beroepsgeheim te doorbreken. |
Art. 12.Le psychologue est libéré de son devoir de discrétion et ne |
Art. 12.De psycholoog is bevrijd van zijn discretieplicht en kan deze |
| peut l'invoquer dans tous les cas et situations où une législation le | niet inroepen in de gevallen en situaties waarin een wetgeving hem |
| contraint à révéler des informations comme par exemple les cas | verplicht informatie bekend te maken zoals bijvoorbeeld de gevallen |
| d'obligation de dénonciation prévus aux articles 422bis et 458bis du | van aangifteplicht bedoeld in de artikelen 422bis en 458bis van het |
| code pénal ou la situation visée à l'article 458 du code pénal dans | strafwetboek of de situatie bedoeld in artikel 458 van het |
| laquelle le psychologue est appelé à rendre témoignage en justice ou | strafwetboek waarin de psycholoog geroepen wordt om in rechte of voor |
| devant une commission d'enquête parlementaire . | een parlementaire onderzoekscommissie getuigenis af te leggen. |
Art. 13.Le psychologue se tient informé de l'évolution de toutes les |
Art. 13.De psycholoog houdt zich op de hoogte van de ontwikkeling van |
| législations qui le contraignent à révéler des secrets dont il est | alle wetgevingen die hem ertoe verplichten om geheimen die hij draagt |
| dépositaire. | bekend te maken. |
| Section III. - Secret et pratique professionnelle | Afdeling III. - Beroepsgeheim en beroepspraktijk |
Art. 14.Le secret professionnel partagé : le psychologue peut, sous |
Art. 14.Het gedeelde beroepsgeheim : de psycholoog kan op eigen |
| sa responsabilité, partager des données confidentielles en sa | verantwoordelijkheid vertrouwelijke gegevens waarover hij beschikt |
| possession en vue d'optimiser l'efficacité de son travail. A cet | delen om de doeltreffendheid van zijn werk te optimaliseren. Hiertoe |
| effet, il applique les règles habituelles cumulatives quant au secret | past hij de gebruikelijke cumulatieve regels betreffende het gedeelde |
| partagé : information préalable, accord du maître du secret, dans le | geheim : Voorafgaande inlichting en akkoord van de bewaarder van het |
| seul intérêt de celui-ci, limité a ce qui est strictement | geheim, uitsluitend in het belang van deze laatste, beperkt tot wat |
| indispensable, uniquement avec des personnes soumises au secret | strikt noodzakelijk is, uitsluitend met personen die aan het |
| professionnel oeuvrant dans le cadre d'une même mission. | beroepsgeheim onderworpen zijn en die in het kader van eenzelfde |
| opdracht handelen. | |
Art. 15.Le psychologue s'informe du contexte éventuellement litigieux |
Art. 15.De psycholoog informeert zich over de eventuele conflictueuze |
| dans lequel son avis est sollicité. | context waarin hem om advies wordt gevraagd. |
| Dans les situations de séparations conjugales conflictuelles, le | In situaties van conflictueuze echtscheidingen respecteert de |
| psychologue respecte la loi relative à l'exercice conjoint de | psycholoog de wet betreffende de gezamenlijke uitoefening van het |
| l'autorité parentale. | ouderlijk gezag. |
Art. 16.En cas de demande d'examen d'un enfant par ceux qui exercent l'autorité parentale, les conclusions de l'examen ne peuvent être remises qu'à ceux qui exercent l'autorité parentale. Art. 17.Dans le cadre des expertises judiciaires, le psychologue refuse toute expertise (ou mission officielle) concernant des clients ou des sujets rencontrés lors d'autres relations professionnelles, que ces relations professionnelles soient terminées ou non. Le psychologue expert judiciaire prévient les personnes du cadre dans lequel sa mission se déroule et informe que toutes les informations pertinentes recueillies pourront être transmises à la personne qui a demandé l'expertise. Art. 18.Le psychologue chargé d'enseignement ou de formation doit se conformer à l'obligation de la confidentialité et du secret professionnel. La présentation en personne d'un client, sujet ou tiers autorisé aux seules fins d'enseignement est formellement interdite. Les illustrations audiovisuelles et les observations directes, dans le |
Art. 16.Bij een aanvraag tot onderzoek van een kind door diegenen die het ouderlijk gezag uitoefenen, mogen de conclusies van het onderzoek alleen overgemaakt worden aan diegenen die het ouderlijk gezag uitoefenen. Art. 17.In het kader van gerechtelijk deskundigen onderzoek weigert de psycholoog elke expertise (of officiële opdracht) betreffende cliënten of proefpersonen die hij heeft ontmoet in het kader van andere professionele relaties, ongeacht of deze al dan niet beëindigd zijn. De psycholoog-gerechtsdeskundige brengt alle personen die hij/zij bevraagt vooraf op de hoogte van het kader waarbinnen hij zijn opdracht vervult en wijst hen erop dat hij alle ingewonnen relevante informatie dient door te spelen aan zijn opdrachtgever. Art. 18.De psycholoog belast met een onderwijs- of vormingsopdracht moet de discretieplicht en het beroepsgeheim naleven. De presentatie in persoon van een cliënt, proefpersoon of gemachtigde derde voor louter onderwijsdoeleinden is formeel verboden. Audiovisuele illustraties en directe observaties in het kader van een vorming zijn |
| cadre d'une formation, sont autorisées pour autant que les | toegestaan voor zover de deelnemers verwittigd zijn over de |
| participants aient été avertis des normes et règles déontologiques en | deontologische normen en regels ter zake. De anonimiteit van de |
| la matière. L'anonymat du client, sujet ou tiers autorisé doit être | cliënt, proefpersoon of gemachtigde derde dient in elk geval |
| préservé en tout état de cause. | gevrijwaard te worden. |
Art. 19.Le consentement libre et informé du client, du sujet ou de |
Art. 19.De vrije en geïnformeerde toestemming van de cliënt, |
| son représentant légal doit être obtenu avant tout enregistrement (par | proefpersoon of van zijn wettelijke vertegenwoordiger is vereist |
| exemple : manuscrit, audiovisuel, informatique, etc.) des données qui | voorafgaand aan elke handgeschreven, audiovisuele, informatica- of |
| le concernent. Ceci vaut également pour le transfert de données à | andere vorm van registratie van de gegevens die op hem betrekking |
| quelque fin que ce soit. Les détenteurs de l'autorité parentale donnent leur consentement en tant que représentant d'un mineur mais quiconque veut utiliser ce matériel clinique enregistré à des fins de formation doit tenir compte de l'âge atteint par l'enfant à ce moment-là. Si entretemps l'enfant est devenu majeur il faut demander l'autorisation de cette personne devenue majeure. Toute personne garde le droit d'accès a l'enregistrement des données la concernant et uniquement a celles-ci. Le psychologue fait en sorte que les documents issus de son travail soient toujours présentés et conservés de manière a sauvegarder le secret professionnel. | hebben. Dit geldt eveneens voor de overdracht van gegevens ongeacht voor welk doeleinde deze overdracht gebeurt. De houders van het ouderlijk gezag geven hun toestemming als vertegenwoordigers van een minderjarige, maar iedereen die dit geregistreerde klinisch materiaal voor opleidingsdoeleinden wil gebruiken moet rekening houden met de leeftijd die het kind op dat ogenblik heeft bereikt. Als het kind in tussentijd meerderjarig is geworden, moet men de toestemming vragen van de persoon die meerderjarig is geworden. Elke persoon behoudt het toegangsrecht tot de geregistreerde gegevens die hem aangaan, en alleen tot die gegevens. De psycholoog zorgt ervoor dat documenten die zijn opgesteld in het kader van zijn werk altijd op dusdanige wijze worden opgemaakt en bewaard dat zij het beroepsgeheim vrijwaren. |
Art. 20.Le psychologue informe les participants à une séance de |
Art. 20.De psycholoog brengt deelnemers aan een groepssessie ervan op |
| groupe, de la possibilité que soit révélé un aspect quelconque de la | de hoogte dat een willekeurig aspect van het privéleven van één onder |
| vie privée de l'un ou l'autre d'entre eux. Il leur rappelle leur | hen bekend kan worden gemaakt. Hij wijst op de plicht om de |
| obligation de respecter le caractère confidentiel des informations | vertrouwelijke aard van de gegevens waarvan zij tijdens de sessie |
| qu'ils pourraient apprendre durant cette séance. | kennis kunnen krijgen, te respecteren. |
| CHAPITRE IV. - Les Principes généraux : le respect de la dignitée de | HOOFDSTUK IV. - Algemene principes : eerbieding van de waardigheid en |
| la personne et de ses droits, la responsabilité, la compétence et | de rechten van de persoon zijn, de aansprakelijkheid, de deskundigheid |
| l'intégrité | en integriteit |
| Section Ire. - Le respect de la dignité de la personne et de ses | Afdeling I. - Eerbiediging van de waardigheid en de rechten van de |
| droits | persoon |
Art. 21.§ 1er. Le psychologue respecte et défend sans aucune |
Art. 21.§ 1. De psycholoog eerbiedigt en verdedigt, zonder enige vorm |
| discrimination les droits fondamentaux des personnes et groupes de | van discriminatie, de fundamentele rechten van de persoon en van |
| personnes, à savoir : leur liberté, leur dignité, leur intimité, leur | groepen van personen, namelijk hun vrijheid, waardigheid, privacy, |
| autonomie et leur intégrité. | autonomie en integriteit. |
| Il préserve la vie privée de toute personne en assurant la | Hij vrijwaart het privéleven van elke persoon door de |
| confidentialité de son intervention y compris lorsqu'il est amené à | vertrouwelijkheid van zijn tussenkomst te verzekeren, ook wanneer hij |
| transmettre des éléments de celle-ci. Le respect scrupuleux du secret | verplicht is elementen hiervan door te geven. De strikte naleving van |
| professionnel est l'aspect minimum de cette obligation. | het beroepsgeheim is een basis onderdeel van deze verplichting. |
| § 2. L'exercice de la profession de psychologue exige dans n'importe | § 2. De uitoefening van het beroep van psycholoog vereist eerbied voor |
| quelle situation le respect de la personne humaine dans son | de menselijke persoon in zijn psychologische en fysieke heelheid, in |
| intégralité psychologique et physique. | gelijk welke situatie. |
| Ceci implique : | Dit betekent : |
| a) le respect sans aucune discrimination basée sur des différences | a) Eerbied zonder enige vorm van discriminatie op grond van |
| ethniques, culturelles, de sexe, de langue, de fortune ou de | verschillen inzake etnische afkomst, cultuur, geslacht, taal, vermogen |
| naissance. De même, il n'y aura aucune discrimination basée sur des | of geboorte. Zo ook mag er geen enkele discriminatie zijn gebaseerd op |
| opinions religieuses, politiques ou autres, d'origine nationale ou | religieuze, politieke of welke overtuiging ook, of op nationale of |
| sociale. Ceci suppose la reconnaissance du droit à la santé et au | sociale afkomst. Dit houdt ook de erkenning in van het recht op |
| bien-être pour toute personne, au même titre qu'une autre, | gezondheid en welzijn voor elke persoon, als ieder ander, en los van |
| indépendamment de ces différences; | deze verschillen; |
| b) le respect des valeurs morales des personnes. Le psychologue | b) Eerbied voor de morele waarden van de persoon. De psycholoog |
| respecte donc la volonté personnelle de son client ou sujet à vivre | respecteert dus de persoonlijke wil van zijn cliënt of proefpersoon om |
| selon ses propres convictions. Le principe du respect de la personne | volgens zijn eigen overtuigingen te leven. Het principe van de eerbied |
| humaine suppose le respect de la libertée (autodétermination) du | voor de menselijke persoon impliceert ook het respect voor de vrijheid |
| client ou du sujet; | (zelfbeschikking) van de cliënt of proefpersoon; |
| c) l'interdiction de l'utilisation des différences ou des valeurs | c) Het verbod om voornoemde verschillen of waarden aan te wenden om |
| susdites à des fins d'immixtion arbitraire dans la vie privée, ou | zich op willekeurige wijze te mengen in het privéleven of om de eer en |
| d'atteinte à l'honneur ou à la réputation de la personne, pendant et | de reputatie van de persoon te schaden, zowel tijdens als na zijn |
| après l'exercice professionnel du psychologue. Tout ce qu'implique le respect de la personne humaine est applicable dès le début de la relation professionnelle, pendant et après celle-ci. § 3. Le psychologue donne au client ou sujet une description de sa démarche qui soit compréhensible et conforme à la vérité. Il a le devoir, à la demande du client ou sujet, de l'informer des résultats des investigations qui le concernent, et ce, d'une façon qui puisse l'aider. Il répond aussi aux questions concernant le devenir des données recueillies. Art. 22.Les évaluations du psychologue (diagnostic ou expertise) ne peuvent porter que sur des personnes ou des situations qu'il a pu examiner lui-même. Tout en tenant compte du secret professionnel, ses avis ou commentaires peuvent concerner des problématiques générales ou des faits de société qui lui ont été rapportés. |
beroepsuitoefening als psycholoog. Alles wat eerbied voor de menselijke persoon inhoudt is van toepassing van zodra de professionele relatie een aanvang neemt, tijdens die relatie en na de beëindiging ervan. § 3. De psycholoog geeft aan de cliënt of proefpersoon een begrijpelijke en waarheidsgetrouwe beschrijving van zijn methode. Hij heeft de plicht de cliënt of proefpersoon wanneer deze daarom vraagt, op de hoogte stellen van de resultaten van de onderzoeken die hem aangaan, en dit op een zodanige wijze dat hij er baat bij heeft. De psycholoog antwoordt eveneens op de vragen die hem worden gesteld naar wat er met de ingewonnen gegevens zal gebeuren. Art. 22.Evaluaties door een psycholoog (diagnose of expertise) mogen alleen personen of situaties betreffen die hij zelf heeft kunnen onderzoeken. Rekening houdend met het beroepsgeheim mogen zijn adviezen of toelichtingen algemene problematieken of maatschappelijke gebeurtenissen betreffen waarover aan hem verslag is uitgebracht. |
Art. 23.§ 1er . Le psychologue n'engage personne contre sa volonté |
Art. 23.§ 1. De psycholoog neemt niemand tegen zijn wil in onderzoek, |
| dans une recherche, une investigation, une guidance ou un traitement. | begeleiding of behandeling. Hij erkent het recht van de cliënt of |
| Il reconnaît le droit du client ou sujet de le choisir ou non en toute | proefpersoon om in alle onafhankelijkheid al of niet voor hem te |
| indépendance et d'interrompre sa participation à n'importe quel | kiezen, en op om het even welk ogenblik zijn deelname te onderbreken. |
| moment. § 2. Le consentement de la personne n'est pas nécessaire quand la | § 2. Er is geen instemming van de persoon nodig wanneer de psycholoog |
| mission du psychologue lui est donnée par une autorité disposant des | zijn opdracht heeft gekregen van een overheid die hiervoor wettelijk |
| compétences légales pour l'exiger. Toutefois, dans ce cas, le | bevoegd is. In dit geval moet de psycholoog echter voor de aanvang of |
| psychologue vérifie avant le début de la relation professionnelle ou | bij de verandering van de aard van de professionele relatie nagaan of |
| lors d'un changement du type de rapport professionnel qu'aussi bien le | zowel de derde als de betrokken persoon beschikken over dezelfde |
| tiers que la personne concernée disposent de la même information en ce qui concerne le but, les moyens et la transmission des données. § 3. Si la relation professionnelle est imposée par un tiers autorisé, le sujet ou le client doit être informé de toutes les conséquences possibles de cette relation. Le psychologue précisera au tiers et au sujet ou au client les différentes modalités et obligations auxquelles il est tenu envers l'un et envers l'autre. Le sujet ou le client a le droit d'avoir connaissance, s'il le souhaite, des éléments qui ont été utilisés dans le rapport (tels que les résultats de tests ou d'autres moyens d'évaluation) ainsi que des conclusions qui concernent sa personne. Ce droit n'emporte pas pour le sujet ou le client le droit d'exiger la communication du rapport destiné au tiers autorisé. § 4. L'intervention du psychologue auprès d'un mineur d'âge tient compte de son discernement, de ses capacités, de sa situation, de son statut, de ses besoins thérapeutiques et des dispositions légales en vigueur. | informatie inzake het doel, de middelen en de overdracht van de gegevens. § 3. Indien de professionele relatie is opgelegd door een gemachtigde derde moet de proefpersoon of cliënt op de hoogte worden gesteld van alle mogelijke gevolgen van deze relatie. De psycholoog informeert deze derde en de proefpersoon of cliënt over de verschillende modaliteiten en plichten waaraan zij zich tegenover mekaar moeten houden. De proefpersoon of cliënt heeft het recht, indien hij dit wenst, kennis te nemen van de elementen die in het verslag zijn gebruikt (zoals resultaten van tests of van andere evaluatie-instrumenten), evenals van de conclusies die zijn persoon aangaan. Dit recht betekent niet dat de proefpersoon of cliënt het recht heeft de mededeling van het voor de gemachtigde derde bestemde verslag te eisen. § 4. De tussenkomst van de psycholoog bij een minderjarige gebeurt rekening houdende met zijn onderscheidingsvermogen, zijn capaciteiten, zijn situatie, zijn rechtspositie, zijn therapeutische behoeften en de geldende wettelijke bepalingen. |
| § 5. Lorsqu'un représentant légal demande une consultation pour un | § 5. Wanneer een wettelijke vertegenwoordiger verzoekt om een |
| mineur ou pour un majeur protégé par la Loi et sur lequel il a | raadpleging voor een minderjarige of voor een wettelijk beschermde |
| autorité, le psychologue tente d'obtenir le consentement de ces derniers dans la mesure de leurs capacités et s'assure de l'information et de l'accord de leur(s) représentant(s) légaux. Art. 24.Le consentement libre et informé du client ou sujet est fondé sur sa capacité d'agir librement et d'assumer la responsabilité de ses actes. Dans le cas ou le client ou sujet ne peut plus agir de la sorte pour une raison médicale ou psychologique, le psychologue qui est en relation professionnelle avec cette personne se référera d'abord aux desiderata qu'elle aurait éventuellement exprimés avant l'entrée dans son état actuel; ensuite, aux desiderata du tiers autorisé légalement. |
meerderjarige die onder zijn gezag staat, probeert de psycholoog hun instemming te verkrijgen in de mate van hun mogelijkheden en vergewist zich van de inlichting en de toestemming van hun wettelijke vertegenwoordiger(s). Art. 24.De vrije en geïnformeerde toestemming van de cliënt of proefpersoon berust op zijn vermogen om vrij te handelen en om verantwoordelijkheid op te nemen voor zijn handelingen. Ingeval de cliënt of proefpersoon niet meer als dusdanig kan handelen, hetzij om medische hetzij om psychologische redenen, zal de psycholoog die een professionele relatie heeft met deze persoon, zich in eerste instantie beroepen op de wensen die deze persoon zelf eventueel heeft geformuleerd voordat hij in zijn huidige toestand is terechtgekomen, en vervolgens, op de wensen van een wettelijk gemachtigde derde. |
| Section II. - Responsabilité du psychologue | Afdeling II. - Verantwoordelijkheid van de psycholoog |
Art. 25.Dans le cadre de ses compétences, le psychologue assume |
Art. 25.Een psycholoog neemt in het kader van zijn competenties |
| toujours personnellement la responsabilité du choix, de l'application | persoonlijk verantwoordelijkheid op voor de keuze, de toepassing en de |
| et des conséquences des méthodes et des techniques qu'il met en | gevolgen van de methodes en technieken die hij toepast. |
| oeuvre. De même, il assume personnellement la responsabilité des avis | Hij neemt tevens persoonlijk de verantwoordelijkheid op voor de |
| professionnels qu'il émet, au regard des personnes, des groupes et de | professionele adviezen die hij geeft ten aanzien van personen, van |
| la société. | groepen en van de maatschappij. |
| Il assume une obligation de moyens et non de résultat. | Hij neemt een middelenverbintenis op en geen resultaatsverbintenis. |
Art. 26.Le psychologue exige de ses collaborateurs non-psychologues |
Art. 26.De psycholoog eist van zijn medewerkers niet-psychologen de |
| le respect du présent code de déontologie dans le travail qu'ils | naleving van deze deontologische regels in de taken die ze uitvoeren. |
| exécutent. Il assume la responsabilité de leurs manquements éventuels. | Hij neemt de verantwoordelijkheid op voor hun eventuele niet-naleving. |
Art. 27.Le psychologue est couvert par une assurance apte à |
Art. 27.De psycholoog is gedekt door een verzekering die geschikt is |
| indemniser l'ensemble des dommages qu'il est, compte tenu de son | voor de vergoeding van alle schade die hij, rekening houdend met de |
| secteur d'activité, susceptible de causer. | sector waarin hij actief is, kan veroorzaken. |
Art. 28.Le fait pour un psychologue d'être lié dans son exercice |
Art. 28.Wanneer een psycholoog bij de uitoefening van zijn beroep |
| professionnel par un contrat ou un statut à toute entreprise privée ou | contractueel of statutair verbonden is aan een privéonderneming of een |
| openbare instelling, houdt dit geen wijziging in van zijn | |
| organisme public ne modifie pas ses devoirs professionnels et en | professionele plichten en in het bijzonder van de verplichtingen |
| particulier les obligations concernant le secret professionnel et | betreffende het beroepsgeheim en van de onafhankelijkheid in de keuze |
| l'indépendance du choix des méthodes et de ses décisions. Il fait état | van methodes en in zijn beslissingen. Bij het opmaken van contracten |
| du présent code de déontologie dans l'établissement de ses contrats et | maakt hij melding van de Deontologische Code en hij verwijst ernaar in |
| s'y réfère dans ses liens professionnels. | zijn professionele verbintenissen. |
Art. 29.Le psychologue est responsable d'assurer la continuité des |
Art. 29.De psycholoog moet de continuïteit verzekeren van de |
| services professionnels rendus au client ou sujet, en ce compris la | professionele diensten die hij aan de cliënt of proefpersoon |
| coopération avec d'autres professions. | verstrekt, met inbegrip van de medewerking met andere beroepen. |
| Il prend les mesures nécessaires lorsqu'il doit suspendre ou terminer | Hij neemt de nodige maatregelen wanneer hij zijn verbintenis moet |
| son engagement. | opschorten of beëindigen. |
| Section III. - La compétence du psychologue | Afdeling III. - De competentie van de psycholoog |
Art. 30.Dans l'exercice de sa profession, le psychologue maintient |
Art. 30.In de uitoefening van zijn beroep moet de psycholoog zijn |
| ses compétences et sa qualification professionnelles à un haut niveau | professionele competentie en beroepskwalificatie op een hoog niveau |
| en les réactualisant par une formation interdisciplinaire continue et | houden door deze verder te ontwikkelen door een permanente en |
| éclairée, qui tient compte des plus récents développements de la | weloverwogen interdisciplinaire bijscholing die rekening houdt met de |
| psychologie, ainsi que par une réflexion sur son implication | meest recente ontwikkelingen in de psychologie, alsook door het |
| personnelle dans la compréhension du comportement d'autrui. | nadenken over zijn persoonlijke betrokkenheid in het begrijpen van |
| andermans gedrag. | |
Art. 31.Le psychologue se doit d'évaluer ses activités par des |
Art. 31.De psycholoog moet zijn activiteiten door middel van |
| méthodes appropriées. | geëigende methodes evalueren. |
| Il prendra les mesures nécessaires qui lui permettent de reconnaître à | Hij zal de nodige maatregelen treffen die hem moeten toelaten tijdig |
| temps les conséquences éventuellement dommageables et prévisibles de | de eventueel nadelige en voorzienbare gevolgen van zijn werk te |
| son travail. | onderkennen. |
Art. 32.Le psychologue exerce la profession dans les limites de ses |
Art. 32.De psycholoog beoefent het beroep binnen de grenzen van zijn |
| compétences, il ne procède pas à des interventions pour lesquelles il | competenties en doet geen onderzoeken waarvoor hij geen specifieke |
| n'est pas spécifiquement qualifié. Il le fait dans le cadre des | kwalificatie heeft. Hij doet dit binnen het kader van de theorieën en |
| théories et des méthodes reconnues par la communauté scientifique des | de methodes die erkend worden door de wetenschappelijke gemeenschap |
| psychologues, en tenant compte des critiques et de l'évolution de celles-ci. Art. 33.Le psychologue est conscient des limites des procédures et des méthodes qu'il utilise. Il tient compte de ces limites et avant de tirer des conclusions, il adresse le cas échéant son client ou sujet à d'autres professionnels. Dans toute son activité (thérapeutique, étude, rapport), il fait preuve d'un maximum d'objectivité. Art. 34.En cas de maladie, de conflit d'intérêt ou d'incapacité morale qui implique une entrave à son objectivité ou une limitation de ses compétences professionnelles, le psychologue invite son client ou |
der psychologen, en houdt daarbij rekening met de kritieken op en de evolutie van deze theorieën en methodes. Art. 33.De psycholoog is zich bewust van de beperkingen van de door hem aangewende procedures en methodes. Hij houdt rekening met deze beperkingen en voor hij besluiten trekt, verwijst hij zijn cliënt of proefpersoon in voorkomend geval door naar andere beroepsbeoefenaars. Hij legt een maximum aan objectiviteit aan de dag in al zijn activiteiten (therapie, onderzoek, verslag). Art. 34.In geval van ziekte, belangenconflicten of moreel onvermogen die een gebrek aan objectiviteit of een beperking van zijn beroepscompetenties met zich brengen verzoekt de psycholoog zijn |
| son sujet à s'adresser à un confrère. | cliënt of proefpersoon zich tot een vakgenoot te wenden. |
| Section IV. - L'intégrité, l'honnêteté du psychologue | Afdeling IV. - Integriteit, eerlijkheid van de psycholoog |
Art. 35.Le psychologue évite l'usage abusif et mercantile des |
Art. 35.De psycholoog vermijdt het oneigenlijk of winst beogend |
| connaissances psychologiques. | gebruik maken van zijn psychologische kennis. |
| Il refuse d'utiliser des méthodes qui peuvent causer un dommage aux | Hij zal geen methodes aanwenden die de betrokken personen schade |
| personnes concernées par l'exercice de sa profession, qui les atteignent dans leur dignité ou qui investiguent dans leur vie privée plus loin que ne l'exige le but convenu. Art. 36.Lorsqu'une question éthique est soulevée dans le cadre de son activité, le psychologue cherche à apporter une solution appropriée. Si nécessaire, il consulte ses confrères qui veilleront à lui apporter leur aide dans le respect du secret professionnel. Art. 37.Le psychologue a un devoir d'honnêteté et de juste mesure quant aux implications financières de ses activités professionnelles. Ces implications font l'objet d'un accord préalable à l'intervention. |
kunnen toebrengen, die hen raken in hun waardigheid of die verder gaan in hun privéleven dan dit voor het nagestreefde doel vereist is. Art. 36.Als er een ethische vraag in het kader van zijn beroepsuitoefening wordt opgeworpen probeert de psycholoog een geschikte oplossing aan te brengen. Indien nodig raadpleegt hij zijn vakgenoten die hem, met naleving van het beroepsgeheim, hulp zullen verlenen. Art. 37.De psycholoog is verplicht eerlijk en correct te zijn wat de financiële gevolgen van zijn beroepsactiviteiten betreft. Die gevolgen maken het voorwerp uit van een overeenkomst die wordt afgesloten voor de aanvang van de tussenkomst. |
Art. 38.Le psychologue s'abstient de poser des actes injustifiés, |
Art. 38.De psycholoog mag geen ongerechtvaardigde beroepshandelingen |
| disproportionnés au regard de la problématique abordée. | stellen die niet in verhouding staan tot de aangepakte problematiek. |
Art. 39.Le psychologue peut annoncer ses services à condition qu'ils |
Art. 39.De psycholoog mag zijn diensten bekendmaken op voorwaarde dat |
| soient présentés avec objectivité, dignité et sans dénigrer la | hij ze objectief en op waardige wijze voorstelt zonder de reputatie |
| réputation de ses confrères. Il se garde de tout démarchage. Il a le | van zijn vakgenoten te schenden. Hij onthoudt zich van elke |
| devoir d'être exact lorsqu'il fait état de ses titres et | colportage. Hij heeft de plicht, indien hij zijn titels en |
| kwalificaties, zijn opleiding, zijn ervaring, zijn competentie, | |
| qualifications, de sa formation, de son expérience, de ses compétences | evenals zijn aansluiting bij een beroepsgroepering vermeldt, dit op |
| et de ses appartenances professionnelles. | een correcte wijze te doen. |
Art. 40.Le psychologue ne peut publier sous son nom que les études ou |
Art. 40.De psycholoog mag onder zijn naam alleen studies of onderzoek |
| recherches qu'il a personnellement menées ou dans lesquelles il a pris | publiceren dat hij persoonlijk heeft geleid of waartoe hij actief |
| une part active. Il veille à ce que les possibilités et les limites de | heeft bijgedragen. Hij ziet erop toe dat de mogelijkheden en |
| l'application de la psychologie soient présentées de manière exacte et | beperkingen van de toepassing van de psychologie op correcte en |
| rigoureuse dans ses publications et ses déclarations. | duidelijke wijze worden voorgesteld in zijn publicaties en in zijn |
Art. 41.Le psychologue a le devoir de présenter toute information |
verklaringen. Art. 41.De psycholoog moet alle nodige informatie op een klare en |
| nécessaire de façon précise et il est responsable de la communication | duidelijke wijze voorstellen en is verantwoordelijk voor de mededeling |
| compréhensible de celle-ci. Il ne peut cacher ou négliger les | ervan op een begrijpelijke wijze. Hij mag alternatieve hypotheses niet |
| hypothèses alternatives. | verhullen of negeren. |
Art. 42.Les psychologues qui participent à la rédaction d'avis |
Art. 42.Psychologen die deelnemen aan het opstellen van |
| psychologiques dans les médias peuvent le faire uniquement dans une | psychologische adviezen in de media, mogen deze adviezen slechts in |
| forme à caractère général. | algemene termen verwoorden. |
Art. 43.Le psychologue ne peut avoir d'autres relations que |
Art. 43.De psycholoog mag met zijn cliënten of proefpersonen enkel |
| professionnelles avec sesclients ou sujets. Il n'use pas de sa | professionele betrekkingen onderhouden. Hij gebruikt zijn positie niet |
| position à des fins de prosélytisme ou d'aliénation d'autrui. Il ne | voor proselitisme of vervreemding van de ander. Hij gaat niet in op |
| répond pas à la demande d'un tiers qui cherche un avantage illicite ou | een verzoek van een derde die een ongeoorloofd of immoreel voordeel |
| immoral ou qui fait acte d'autorité abusive dans le recours à ses | nastreeft of die zijn gezag misbruikt bij het inschakelen van zijn |
| services. | diensten. |
Art. 44.Les rapprochements à connotation ou à caractère sexuels et |
Art. 44.Toenaderingen met seksuele connotatie of seksueel karakter en |
| les relations sexuelles entre psychologue et client ou sujet sont | seksuele betrekkingen tussen de psycholoog en zijn cliënt of |
| strictement proscrits. | proefpersoon zijn ten strengste verboden. |
Art. 45.Lorsqu'un psychologue exerce diverses activités (par exemple |
Art. 45.Wanneer een psycholoog verschillende activiteiten uitoefent |
| expertise, diagnostic à la demande de tiers, thérapie, fonctions | (bijvoorbeeld expertise, diagnose op verzoek van derden, therapie, |
| administratives,...) il veille à ce que le client ou sujet soit au | administratieve functies,...) moet hij erop toezien dat de cliënt of |
| courant de ces divers types d'activités. Il précise toujours dès le | proefpersoon op de hoogte is van die verschillende soorten |
| départ à son client ou sujet dans quel cadre il le rencontre. Il s'en | activiteiten. Hij moet zijn cliënt of proefpersoon altijd van bij de |
| aanvang duidelijk vermelden in welk kader hij hem ontmoet. Hij beperkt | |
| tient à une seule activité avec la même personne. | zich tot een enkele activiteit bij dezelfde persoon. |
Art. 46.Le psychologue n'accepte ni ne propose aucune commission |
Art. 46.De psycholoog aanvaardt noch biedt enige commissie wanneer |
| lorsqu'il reçoit ou adresse un client en difficulté psychologique à un | hij een cliënt in psychologische problemen doorverwijst naar of |
| autre professionnel. | doorverwezen krijgt van een andere beroepsbeoefenaar. |
Art. 47.Le psychologue respecte les conceptions et les pratiques de |
Art. 47.De psycholoog eerbiedigt de opvattingen en de praktijk van |
| ses confrères pour autant qu'elles soient en accord avec le présent | zijn vakgenoten in zoverre deze in overeenstemming zijn met deze Code. |
| Code. Ceci n'exclut pas la critique fondée. Il s'abstient de dénigrer | Dit sluit echter de mogelijkheid van gegronde kritiek niet uit. Hij |
| ses confrères face au public. Dans l'exercice de son activité | onthoudt er zich van zijn vakgenoten in het openbaar te denigreren. |
| professionnelle, le psychologue adopte une attitude confraternelle | Bij het uitoefenen van zijn professionele activiteiten neemt de |
| avec l'ensemble de ses confrères. | psycholoog een collegiale houding aan tegenover alle vakgenoten. |
Art. 48.Lorsqu'un psychologue estime qu'un confrère ne se comporte |
Art. 48.Wanneer een psycholoog van oordeel is dat een vakgenoot zich |
| pas conformément au présent Code, il le lui signale. | niet gedraagt in overeenstemming met deze Code, zal hij hem erop |
Art. 49.Le psychologue ne peut accepter de pressions dans l'exercice |
wijzen. Art. 49.De psycholoog mag geen enkele druk dulden bij de uitoefening |
| de ses fonctions. En cas de difficulté, il en informe ses confrères. | van zijn functies. Bij moeilijkheden brengt hij zijn vakgenoten |
Art. 50.Dans la coopération avec d'autres professions, le psychologue |
hiervan op de hoogte. Art. 50.Bij samenwerking met andere beroepen zal de psycholoog zijn |
| fait respecter son identité et son indépendance professionnelles et | professionele identiteit en onafhankelijkheid doen eerbiedigen en |
| respecte celles des autres. | eerbiedigt hij die van de anderen. |
Art. 51.Le ministre qui a les Classes moyennes dans ses attributions |
Art. 51.De minister bevoegd voor Middenstand is belast met de |
| est chargée de l'exécution du présent arrêté. | uitvoering van dit besluit. |
| Donné à Bruxelles, le 2 avril 2014. | Gegeven te Brussel, 2 april 2014. |
| PHILIPPE | FILIP |
| Par le Roi : | Van Koningswege : |
| La Ministre des P.M.E. et des Indépendants, | De Minister van K.M.O.'s en Zelfstandigen, |
| Mme S. LARUELLE | Mevr. S. LARUELLE |