Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Ministériel du 30/04/1999
← Retour vers "Arrêté ministériel fixant les critères généraux d'agréation des médecins spécialistes, des maîtres de stage et des services de stage "
Arrêté ministériel fixant les critères généraux d'agréation des médecins spécialistes, des maîtres de stage et des services de stage Ministerieel besluit tot vaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten
MINISTERE DES AFFAIRES SOCIALES, DE LA SANTE PUBLIQUE ET DE L'ENVIRONNEMENT 30 AVRIL 1999. - Arrêté ministériel fixant les critères généraux d'agréation des médecins spécialistes, des maîtres de stage et des services de stage Le Ministre de la Santé Publique et des Pensions, MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN, VOLKSGEZONDHEID EN LEEFMILIEU 30 APRIL 1999. - Ministerieel besluit tot vaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten De Minister van Volksgezondheid en Pensioenen,
Vu l'arrêté royal n° 78 du 10 novembre 1967 relatif à l'exercice de Gelet op het koninklijk besluit n° 78 van 10 november 1967 betreffende
l'art de guérir, de l'art infirmier, des professions paramédicales et de uitoefening van de geneeskunst, de verpleegkunde, de paramedische
aux commissions médicales, notamment l'article 35sexies, inséré par la beroepen en de geneeskundige commissies, inzonderheid op artikel
loi du 19 décembre 1990; 35sexies ingevoegd bij de wet van 19 december 1990;
Vu l'arrêté royal du 21 avril 1983 fixant les modalités de l'agréation Gelet op het koninklijk besluit van 21 april 1983 tot vaststelling van
des médecins spécialistes et des médecins généralistes, notamment de nadere regelen voor erkenning van geneesheren-specialisten en van
l'article 3; huisartsen, inzonderheid op artikel 3;
Vu l'arrêté ministériel du 30 août 1978 fixant les critères généraux Gelet op het ministerieel besluit van 30 augustus 1978 tot
d'agréation des médecins spécialistes et des services de stage; vaststelling van algemene criteria voor de erkenning van
Vu l'avis du conseil supérieur des médecins spécialistes et des geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten;
Gelet op het advies van de Hoge raad voor Geneesheren-specialisten en
médecins généralistes donné le 23 mai 1997; Huisartsen gegeven op 23 mei 1997;
Vu l'avis de l'Inspection des Finances du 28 avril 1999; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën van 28 april 1999;
Vu l'accord du Ministre du Budget du 30 avril 1999; Gelet op het akkoord van de Minister van Begroting van 30 april 1999;
Vu l'avis du Conseil d'Etat, Gelet op het advies van de Raad van State,
Arrête : Besluit :
Chapitre I. - Champ d'application. HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Article 1er.Le présent arrêté ne concerne pas les critères

d'agréation des médecins généralistes, des maîtres de stage et des

Artikel 1.Dit besluit heeft geen betrekking op de erkenningscriteria

services de stage en médecine générale. voor huisartsen, stagemeesters en stagediensten in de
huisartsgeneeskunde.
Les présents critères généraux s'appliquent à l'agréation comme Deze algemene erkenningscriteria zijn van toepassing op de erkenning
médecin spécialiste, maître de stage et service de stage pour tous les van geneesheer-specialist, stagemeester en stagedienst voor alle
titres professionnels particuliers fixés aux articles 1 et 2 de bijzondere beroepstitels bepaald in de artikels 1 en 2 van het
l'arrêté royal du 25 novembre 1991 établissant la liste des titres koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de lijst van
professionnels particuliers réservés aux praticiens de l'art médical, bijzondere beroepstitels voorbehouden aan de beoefenaars van de
en ce compris l'art dentaire. geneeskunde, met inbegrip van de tandheelkunde.
CHAPITRE II. - Critères généraux d'agréation des médecins spécialistes HOOFDSTUK II Algemene criteria voor erkenning van geneesheren-specialisten
Section 1ère. - Formation Afdeling 1. - Opleiding

Art. 2.§ 1er. Le candidat spécialiste doit être habilité à exercer la

Art. 2.§ 1. De kandidaat-specialist moet gemachtigd zijn de

médecine en Belgique. geneeskunde in België uit te oefenen.
§ 2. Pendant une durée minimale fixée pour chaque spécialité, le § 2. De kandidaat-specialist moet gedurende een voor elke specialiteit
candidat spécialiste doit suivre la formation requise, chez un ou vastgestelde minimum duur de vereiste opleiding volgen bij één of meer
plusieurs maîtres de stage agréés, dans un ou plusieurs services de erkende stagemeesters, in één of meer erkende stagediensten, onder de
stage agréés, dans les conditions imposées par les critères spéciaux voorwaarden bepaald door de bijzondere criteria voor de betrokken
de la spécialité concernée. specialiteit.
§ 3. La formation exige une présence plein-temps du candidat § 3. De opleiding vereist een voltijdse aanwezigheid van de
spécialiste dans son service de stage sauf dérogations par la kandidaat-specialist in de stagedienst, behoudens gemotiveerde
Commission d'agréation compétente, en concertation avec le maître de uitzondering toegestaan door de bevoegde erkenningscommissie in
stage et conformément aux directives du Ministre. Dans ce cas la durée overleg met de stagemeester en overeenkomstig de richtlijnen van de
totale de la formation restera inchangée. Minister. De totale duur van de opleiding blijft in voorkomend geval
§ 4. Le candidat spécialiste doit limiter son activité médicale aux ongewijzigd. § 4. De kandidaat-specialist moet zijn medische werkzaamheden beperken
activités de formation. tot de opleidingstaken.
§ 5. La formation doit se poursuivre de façon ininterrompue sauf § 5. De opleiding moet ononderbroken worden gevolgd, behoudens
dérogation accordée par la Commission d'agréation compétente afwijking toegestaan door de bevoegde erkenningscommissie
conformément aux directives du Ministre. overeenkomstig de richtlijnen van de Minister.
Tout interruption de plus que quinze semaines, calculée sur l'ensemble Elke onderbreking van meer dan 15 weken, berekend over het geheel van
de la formation, doit être rattrapée à la fin de la formation. pour la de opleiding, moet worden ingehaald op het einde van de opleiding voor
partie qui dépasse les quinze semaines. het deel dat de 15 weken overschrijdt.
§ 6. La candidate spécialiste enceinte bénéficie des dispositions de § 6. De zwangere kandidaat-specialist, geniet van de bepalingen inzake
protection de la maternité réglée par la loi sur le travail du 16 mars de moederschapsbescherming, geregeld bij de arbeidswet van 16 maart
1971 et par l'arrêté royal du 2 mai 1995 concernant la protection de la maternité. Elle informe aussi vite que possible son maître de stage, ainsi que le service de médecine du travail compétent, de sa grossesse. Elle doit suivre strictement les directives du médecin du travail. Elle ne peut être chargée pendant sa grossesse que de tâches ne comportant aucun risque pour elle, ni pour son enfant. Elle ne peut, entre autres, être exposée à des radiations, à des substances ou à des agents qui peuvent être nocifs pour sa grossesse. Si nécessaire, le maître de stage doit la transférer d'un environnement à risque vers un environnement sans risque où elle peut continuer sa formation pendant sa grossesse. § 7. Le candidat spécialiste est sous l'autorité du maître de stage et est tenu de suivre les directives qui lui sont données par le maître de stage. Le candidat spécialiste assume progressivement une plus grande responsabilité personnelle. 1971 en bij het koninklijk besluit van 2 mei 1995 inzake de moederschapsbescherming. Zij geeft, zo snel mogelijk, haar stagemeester en de bevoegde arbeidsgeneeskundige dienst kennis van haar zwangerschap. Zij moet de richtlijnen van de arbeidsgeneesheer strikt opvolgen. Zij mag enkel belast worden met taken die geen risico voor haar, noch voor het ongeboren kind inhouden. Onder meer mag zij niet blootgesteld worden aan straling, substanties of agentia die schadelijk kunnen zijn voor haar zwangerschap. Zo nodig moet de stagemeester, in overleg met de arbeidsgeneeskundige dienst, haar uit een risicovolle omgeving transfereren naar een veilige omgeving waar zij haar opleiding kan voortzetten. § 7. De kandidaat-specialist staat onder het gezag van de stagemeester en is ertoe gehouden de richtlijnen van deze laatste te volgen. De kandidaat-specialist zal, naarmate zijn opleiding vordert, gradueel een grotere persoonlijke verantwoordelijkheid dragen.
§ 8. Pendant son stage, il fait partie du corps médical de l'hôpital; § 8. Tijdens zijn stage behoort hij tot het geneeskundig korps van het
il est donc tenu de respecter le règlement de l'hôpital, pour autant ziekenhuis; hij is dus verplicht het reglement van het ziekenhuis na
qu'il soit conforme au présent arrêté. te leven, voor zover het conform dit besluit is.
§ 9. Le candidat spécialiste participe activement à toutes les § 9. De kandidaat-specialist neemt actief deel aan al de werkzaamheden
activités du service de stage nécessaires à sa formation. van de stagedienst die noodzakelijk zijn voor zijn opleiding.
Il participe à la prise en charge ainsi qu'au traitement des urgences Hij neemt deel aan de opvang en de behandeling van de spoedgevallen in
dans sa propre spécialité ainsi que dans les spécialités connexes,
sous la direction de son maître de stage et conformément au niveau de sa formation. zijn eigen en de aanverwante specialiteiten, onder de leiding van zijn
Il ne peut participer aux services de gardes que sous la direction de stagemeester en volgens de graad van zijn opleiding.
son maître de stage, tenant compte de son niveau de formation et Hij mag enkel onder de leiding van zijn stagemeester deelnemen aan de
exclusivement dans l'hopital où il effectue son service de stage. wachtdiensten volgens de graad van zijn opleiding en uitsluitend in
En outre, les candidats spécialistes en formation pour une des disciplines qui peuvent conduire au titre professionnel particulier en médecine d'urgence ou en soins intensifs, doivent se familiariser avec la prise en charge de tous les cas urgents sans distinction, même en dehors de leur spécialité, afin d'acquérir de l'expérience dans le maintien des fonctions vitales. Si un candidat spécialiste, au cours de sa formation, est détaché vers un autre service, il y travaille, pour ce qui est de ses activités médicales, sous la responsabilité du chef de ce service. het ziekenhuis waar hij zijn stagedienst verricht. Bovendien zullen de kandidaat-specialisten die in opleiding zijn in één van de specialiteiten die kunnen leiden tot de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde of in de intensieve zorg, zich moeten vertrouwd maken met de opvang van alle spoedgevallen zonder onderscheid, ook buiten hun specialiteit, ten einde ervaring te verwerven in het behouden van de vitale functies. Indien een kandidaat-specialist in de loop van zijn opleiding gedetacheerd wordt naar een andere dienst, werkt hij er, voor wat zijn medische activiteit betreft, onder de verantwoordelijkheid van het diensthoofd van die dienst.
§ 10. Si l'hôpital dans lequel se trouve le service de stage dispose § 10. Indien het ziekenhuis, waarbinnen de stagedienst gelegen is,
d'une fonction de soins intensifs, de « soins urgents spécialisés », beschikt over een functie voor intensieve zorg, « gespecialiseerde
ou de « service mobile d'urgence », les candidats spécialistes dans spoedgevallenzorg » of « mobiele urgentiegroep », moeten de
les spécialités mentionnées à l'article 2, § 1er de l'arrêté kandidaat-specialisten in een van de specialiteiten beoogd in artikel
ministériel du 12 novembre 1993 fixant les critères spéciaux 2, § 1 van het Ministerieel besluit van 12 november 1993 tot
vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van
d'agrément des médecins spécialistes porteurs du titre professionnel geneesheren-specialisten houders van de bijzondere beroepstitel in de
particulier en soins d'urgence, ainsi que des maîtres de stage et des urgentiegeneeskunde, alsook van de stagemeesters en stagediensten in
services de stage en soins d'urgence, doivent pouvoir y participer, de urgentiegeneeskunde, hieraan kunnen deelnemen, voor zover zij
pour autant qu'ils répondent aux critères de la permanence de ces beantwoorden aan de criteria voor de permanentie van deze functies
fonctions définies par les arrêtés royaux suivants : l'arrêté royal du welke vastgelegd zijn bij volgende koninklijke besluiten : het
27 avril 1998 fixant les normes auxquelles une fonction de soins koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling van de
normen waaraan een functie intensieve zorg moet voldoen om erkend te
intensifs doit répondre pour être agréée, l'arrêté royal du 27 avril worden, het koninklijk besluit van 27 april 1998 houdende vaststelling
1998 fixant les normes auxquelles une fonction « soins urgents van de normen waaraan een functie « gespecialiseerde
spécialisés » doit répondre pour être agréée, ainsi que l'arrêté royal spoedgevallen-zorg » moet voldoen om erkend te worden, en het
du 10 août 1998 fixant les normes auxquelles doit répondre, pour être koninklijk besluit van 10 augustus 1998 houdende vaststelling van de
agréee, une fonction « service mobile d'urgence ». normen waaraan een functie « mobiele urgentiegroep » moet voldoen om
Néanmoins tout candidat spécialiste en formation dans les spécialités te worden erkend. Niettemin moet elke kandidaat-specialist, in opleiding in een van de
mentionnées à l'article 2, § 1er de l'arrêté ministériel du 12 specialiteiten beoogd in artikel 2, § 1 van het Ministerieel besluit
novembre 1993 fixant les critères spéciaux d'agrément des médecins van 12 november 1993 tot vaststelling van de bijzondere criteria voor
spécialistes porteurs du titre professionnel particulier en soins de erkenning van geneesheren-specialisten houders van de bijzondere
d'urgence, ainsi que des maîtres de stage et des services de stage en beroepstitel in de urgentiegeneeskunde, alsook van de stagemeesters en
soins d'urgence, sans tenir compte de l'année de formation, doit stagediensten in de urgentiegeneeskunde, ongeacht het jaar van
pouvoir assister un médecin qui assure la permanence dans les opleiding, een geneesheer die de permanentie verzekert in een van de
fonctions visées ci-dessus. bovenvermelde functies kunnen assisteren.
§ 11. Le candidat spécialiste développe sa formation scientifique sous § 11. De kandidaat-specialist ontwikkelt zijn wetenschappelijke
la direction du maître de stage et participe régulièrement à des vorming onder de leiding van zijn stagemeester en neemt regelmatig
activités didactiques organisées par les facultés de médecine et deel aan de didactische activiteiten die worden georganiseerd door de
autres institutions scientifiques. geneeskundige faculteiten en andere wetenschappelijke instellingen.
Section II. - Agrément Afdeling II. - Erkenning.

Art. 3.§ 1er. Le candidat spécialiste transmet à la Commission

Art. 3.§ 1. De kandidaat-specialist verstrekt in een jaarlijks

d'agréation compétente, dans un rapport annuel, dont le modèle est verslag, waarvan het model wordt bepaald door de erkenningscommissie,
défini par la commission, les données nécessaires permettant de nodige gegevens aan de bevoegde erkenningscommissie zodat deze kan
d'apprécier dans quelle mesure il a répondu à ses obligations. oordelen in welke mate hij zijn verplichtingen is nagekomen.
§ 2. En outre, le candidat spécialiste rédige chaque année un rapport § 2. Daarenboven brengt de kandidaat-specialist jaarlijks een
confidentiel à l'intention du médecin fonctionnaire en charge de la vertrouwelijk verslag uit aan de geneesheer leidend ambtenaar van de
direction de l'art de Guérir concernant les aspects quantitatifs et directie Geneeskunde Praktijk betreffende de kwalitatieve en de
qualitatifs de son stage et ce suivant le modèle défini par cette kwantitatieve aspecten van zijn stage volgens het model bepaald door
administration. Ces rapports seront un des éléments utilisés pour deze administratie. Deze verslagen zullen dienen als een van de
l'évaluation régulière du maître de stage et du service de stage. elementen om de stagemeester en de stagedienst regelmatig te herevalueren.
§ 3. A la fin du stage, le candidat spécialiste fournit à la § 3. Aan het einde van zijn stage brengt de kandidaat-specialist alle
Commission d'agréation compétente toutes les données nécessaires nodige gegevens ter kennis van de bevoegde erkenningscommissie zodat
permettant de juger s'il a satisfait aux critères de la formation et deze kan oordelen of de kandidaat voldaan heeft aan de vereisten van
s'il peut exercer la spécialité de manière indépendante et sous sa de opleiding en bekwaam is om de betrokken specialiteit zelfstandig en
propre responsabilité. op eigen verantwoordelijkheid uit te oefenen.
Section III. - Maintien de l'agrément. Afdeling III. - Behoud van erkenning

Art. 4.§ 1er. Le médecin spécialiste agréé est tenu de pratiquer

Art. 4.§ 1. De erkende geneesheer-specialist is ertoe gehouden

exclusivement sa spécialité. uitsluitend zijn specialiteit uit te oefenen.
§ 2. Le médecin spécialiste agréé est tenu, pendant toute sa carrière, § 2. De erkende geneesheer-specialist is ertoe gehouden gedurende zijn
de conserver et de développer sa compétence par des activités ganse loopbaan zijn bekwaamheid te behouden en te ontwikkelen door
pratiques et scientifiques. praktische en wetenschappelijke activiteiten.
CHAPITRE III. - Critères généraux d'agrément des maîtres de stage HOOFDSTUK III. - Algemene criteria voor de erkenning van stagemeesters

Art. 5.Quiconque souhaite être agréé comme maître de stage au sens de

Art. 5.Wie wenst erkend te worden als stagemeester zoals bepaald in

l'arrêté royal précité du 21 avril 1983 doit répondre aux critères het bovenvermelde koninklijk besluit van 21 april 1983 moet
généraux suivants relatifs à l'agrément des maîtres de stage : beantwoorden aan volgende algemene criteria voor erkenning van stagemeesters :
1. Le maître de stage doit avoir des qualités didactiques, cliniques 1. De stagemeester moet didactische, klinische en organisatorische
eigenschappen bezitten. De opleiding die hij verstrekt moet stoelen op
et d'organisation. Il doit fonder la formation qu'il donne sur une een ruime wetenschappelijke basis en hij moet ervoor zorgen dat
large base scientifique, en veillant à harmoniser les activités wetenschappelijke en praktische werkzaamheden harmonisch samengaan.
scientifiques et pratiques. Au moins une fois tous les cinq ans, il Hij moet, ten minste één maal per periode van vijf jaar, een artikel
est tenu de publier un article relatif à sa spécialité dans une revue met betrekking tot zijn specialiteit publiceren in een gezaghebbend
médicale faisant autorité. geneeskundig tijdschrift.
2. Le maître de stage doit être agréé dans la spécialité depuis au 2. De stagemeester moet sedert ten minste acht jaar in de specialiteit
moins huit ans et l'avoir pratiquée durant cette période d'une façon erkend zijn en ze tevens gedurende die periode op een ononderbroken en
continue et active sauf dérogation motivée et accordée par le actieve wijze hebben beoefend, behoudens een gemotiveerde afwijking
Ministre, et sauf si les critères spécifiques de la discipline verleend door de Minister, en behoudens andere bepalingen voorzien in
concernée prévoient des dispositions autres. de specifieke criteria van de desbetreffende discipline.
3. Le maître de stage est tenu de poursuivre son activité clinique 3. De stagemeester is ertoe gehouden zijn klinische activiteit tijdens
pendant toute la durée de son agrément, à temps plein et exclusivement de ganse duur van zijn erkenning uit te oefenen, voltijds en
uitsluitend in zijn stagedienst. Onder voltijds moet worden verstaan
dans son service de stage. Par temps plein il faut entendre 40 heures 40 uren per week, te presteren tijdens de normale werkuren. Hij mag
par semaines, prestées pendant les heures de travail normal. Le maître geen patiënten op zijn naam hospitaliseren in een andere dienst dan
zijn erkende stagedienst.
de stage ne peut pas hospitaliser des patients sous son nom dans un 4. Een stagemeester kan erkend worden voor de volledige duur van de
autre service que son service de stage agréé. opleiding in een specialiteit of voor een gedeelte ervan. Hij heeft,
4. Un maître de stage peut être agréé pour la durée totale de la als diensthoofd of als staflid, de leiding of de verantwoordelijkheid
formation dans une spécialité ou pour une partie seulement. Il doit over het geheel of over een afdeling van een ziekenhuisdienst, van een
avoir, comme chef de service ou comme adjoint, la direction ou la medisch-technische of medisch-sociale dienst die voldoet aan de
responsabilité de l'ensemble ou d'une section d'un service erkenningscriteria vastgesteld voor de betrokken specialiteit. De
hospitalier, médico-technique ou médico-social, répondant aux critères
d'agrément de la spécialité concernée. L'agrément du maître de stage erkenning van de stagemeester geldt alleen voor de werkzaamheden die
n'est valable que pour l'activité qu'il exerce dans le service de hij uitoefent in de erkende stagedienst.
stage agréé. 5. Un maître de stage assume la responsabilité de la formation d'un nombre limité de médecins candidats spécialistes, nombre à préciser par spécialité et par année de stage dans son arrêté d'agrément. Il s'engage à ne pas dépasser ce maximum. 6. Le maître de stage s'engage à consacrer suffisamment de temps à la formation du médecin candidat spécialiste. Par des contacts personnels fréquents, il apprend au candidat à raisonner et à juger d'une façon critique. Il lui indique le comportement opportun envers les patients, leur famille, les confrères médecins, les autres collaborateurs, le personnel soignant et administratif, les pouvoirs publics et le public. 7. Le maître de stage organise et dirige au moins une fois par semaine, des réunions de groupe (séminaires, discussions de cas, commentaires de publications médicales), y compris les aspects socio-économiques et éthiques dans l'exercice de la spécialité, ainsi que la législation sociale. Il favorise les contacts avec d'autres spécialistes en organisant des réunions interdisciplinaires. 5. Een stagemeester neemt slechts de vorming van een beperkt aantal kandidaat-specialisten op zich, aantal dat zal worden vastgesteld per specialiteit en per stagejaar in zijn erkenningsbesluit. Hij verbindt er zich toe dit maximum niet te overschrijden. 6. De stagemeester verbindt zich ertoe voldoende tijd te besteden aan de vorming van de geneesheer kandidaat-specialist. Door frequent persoonlijk contact leert hij de kandidaat kritisch redeneren en oordelen. Hij zal hem voorlichten omtrent de gewenste houding tegenover de patiënten, hun familie, de confraters-geneesheren, de andere medewerkers, het verplegend en administratief personeel, de openbare besturen en het publiek. 7. De stagemeester organiseert en leidt ten minste eenmaal per week groepsvergaderingen (seminaries, gevalsbesprekingen, bespreking van medische publikaties, enz.) met inbegrip van de socio-economische en ethische aspecten in de uitoefening van de specialiteit, alsmede de sociale wetgeving. Hij bevordert de contacten met andere specialisten door het organiseren van interdisciplinaire vergaderingen.
8. Le maître de stage stimule les médecins candidats spécialistes au 8. De stagemeester zet de geneesheren kandidaat-specialisten ertoe aan
travail scientifique et leur en donne la possibilité, endéans de la wetenschappelijk werk te verrichten en hun daartoe de mogelijkheid te
semaine de travail, à raison d'au moins 4 heures par semaine. bieden, binnen de werkweek, a rato van minimum 4 uren per week.
9. Il leur permet d'assister aux cours, exposés et groupes de travail 9. Hij geeft hun de gelegenheid de ingerichte lesuren, voordrachten en
prévus pour eux et prend les mesures organisationnels appropriées. werkgroepen bij te wonen en treft hiervoor de gepaste organisatorische schikkingen.
10. Le maître de stage doit, avec ses collaborateurs, évaluer 10. De stagemeester moet, samen met zijn medewerkers, regelmatig en op
régulièrement et de manière objective la progression de chaque objectieve wijze de vooruitgang van elke kandidaat-specialist waarvan
candidat spécialiste dont il assure la formation. Il informe le hij de opleiding verzorgt evalueren. Hij stelt de kandidaat-specialist
candidat spécialiste des résultats de cette évaluation ainsi que des in kennis van de resultaten van deze evaluatie alsook van de precieze
éléments précis sur lesquels elle repose. elementen waarop zij berust.
11. Il est tenu, annuellement, d'établir, en concertation avec le 11. In overleg met de kandidaat-specialist is hij gehouden een
candidat spécialiste, un programme de formation qui tient compte des opleidingsprogramma op te stellen dat rekening houdt met de
critères de formation ainsi que de la formation déjà suivie par le opleidingscriteria en de door de kandidaat-specialist reeds gevolgde
candidat spécialiste. Ce programme, signé par le maître de stage et le opleiding. Dit programma, ondertekend door de stagemeester en de
candidat spécialiste, est transmis dans les trois premiers mois du kandidaat-specialist, wordt binnen de eerste drie maanden van de stage
stage à la commission d'agréation et au maître de stage qui coordonne overgemaakt aan de erkenningscommissie en aan de stagemeester die de
la formation. opleiding coördineert.
12. Le maître de stage doit au moins une fois par an et globalement à 12. Minstens éénmaal per jaar en globaal op het einde van de stages
la fin des stages informer la Commission d'agrément compétente du moet de stagemeester de bevoegde erkenningscommissie in kennis stellen
déroulement de la formation du candidat spécialiste. van het verloop van de vorming van de kandidaat-specialist.
13. Le maître de stage assure le contrôle des activités des médecins 13. De stagemeester houdt toezicht op de werkzaamheden van de
candidats spécialistes ainsi que des dossiers médicaux et de la geneesheren kandidaat-specialisten, alsmede op de door hen opgestelde
correspondance médicale élaborés par eux. medische dossiers en medische briefwisseling.
14. Pendant les activités médicales du candidat spécialiste dans le 14. Tijdens de medische activiteiten van de kandidaat-specialist in de
service de stage, le maître de stage ou un de ses collaborateurs doit stagedienst moet steeds de stagemeester of één van zijn medewerkers in
être présent et disponible dans le service de stage pendant les heures de stagedienst aanwezig en beschikbaar zijn tijdens de werkuren en
ouvrables et pouvoir être joint en dehors de ces heures ouvrables. bereikbaar buiten de werkuren.
15. Le maître de stage ne doit confier au candidat spécialiste que les 15. De stagemeester vertrouwt aan de kandidaat-specialist slechts die
responsabilités qui correspondent à son niveau de formation, y compris verantwoordelijkheid toe welke met de graad van zijn opleiding
en ce qui concerne les urgences et les gardes. overeenstemt, ook voor wat betreft spoedgevallen en wachtbeurten.
16. Si le service de stage est réparti sur plusieurs sites d'un 16. Indien de stagedienst gespreid is over meerdere vestigingsplaatsen
hôpital fusionné ou sur plusieurs hôpitaux faisant partie d'un van een fusieziekenhuis of over meerdere ziekenhuizen van een
groupement ou d'une association, le maître de stage doit exercer une groepering of van een associatie, moet de stagemeester in elk van de
réelle activité médicale dans chacun des sites ou hôpitaux où vestigingsplaatsen of ziekenhuizen waartoe dezelfde stagedienst
fonctionne le même service de stage et doit disposer dans chacun de behoort een reële medische activiteit uitoefenen en in elk van deze
ces endroits d'un collaborateur présent à temps plein, agréé depuis au plaatsen beschikken over een voltijds aanwezige medewerker die ten
moins cinq ans dans la spécialité concernée.
17. Le maître de stage échelonne les activités imposées d'une manière minste vijf jaar erkend is in de desbetreffende specialiteit.
équilibrée sur la semaine de travail, du lundi matin au samedi midi, 17. De stagemeester verdeelt de opgelegde werkzaamheden evenwichtig
de sorte que la durée du travail, à l'exclusion des gardes, s'élève au over de werkweek, van maandagochtend tot zaterdagmiddag, zodat de
maximum à 9 heures par jour et à 48 heures par semaine de travail. Ces werkduur, exclusief de wachtbeurten, ten hoogste 9 uren per dag en 48
maxima, gardes non comprises, peuvent être dépassés pour autant que la uren per werkweek bedraagt. Van deze maxima, wachtbeurten niet
inbegrepen, mag afgeweken worden op voorwaarde dat de gemiddelde
moyenne, calculée sur 8 semaines consécutives, ne les dépasse pas. werkduur, berekend over 8 opeenvolgende weken, deze maxima niet overschrijdt.
Un candidat spécialiste peut être affecté à cinq gardes consécutives Een kandidaat-specialist kan voor vijf opeenvolgende wachtbeurten van
chacune de douze heures, pour autant qu'il ne preste pas le jour elk twaalf uur ingezet worden, op voorwaarde dat hij gedurende die
durant cette même période. Dans ce cas, une moyenne de 48 heures de travail par semaine, y compris ces gardes, calculée sur huit semaines, reste un maximum à ne pas dépasser. Un candidat spécialiste ne peut être affecté à plus d'une garde sur trois week-end, laquelle garde se déroule entre le samedi midi et le lundi matin. 18. Le maître de stage veille à l'établissement d'une règlementation particulière régissant les rapports juridiques entre l'hôpital et les candidats, les conditions d'organisation des gardes et les conditions de travail, y compris les conditions financières, et comprenant les dispositions relatives aux prestations de gardes à remplir et leurs règles particulières de compensation. Cette règlementation particulière est établie après concertation entre les candidats et l'hôpital où est situé leur service de stage et doit être soumise à l'approbation du Conseil Supérieur des médecins spécialistes et des médecins généralistes. 19. Par garde « sur place », il faut entendre la période de disponibilité ininterrompue, en dehors des heures normales de travail, pendant laquelle d'habitude des prestations médicales sont effectuées. En tous les cas, les gardes organisées légalement, sont considérées comme garde »sur place », La fréquence des garde pour des gardes « sur place » ne peut pas dépasser une garde par cinq jours consécutifs sauf dans le cas prévu à periode overdag niet hoeft te werken. In zulk geval is een gemiddelde van 48 werkuren per week, deze wachtbeurten inbegrepen, berekend over acht weken, een maximum dat niet overschreden mag worden. Een kandidaat-specialist mag niet meer dan één wachtbeurt per drie weekeinden ingezet worden, deze wachtbeurt kan vallen tussen zaterdagmiddag en maandagochtend. De stagemeester zorgt voor een bijzondere regeling betreffende de rechtsverhoudingen tussen het ziekenhuis en de kandidaten, de organisatie van de wachtdiensten en de werkvoorwaarden met inbegrip van de financiële voorwaarden die de bepalingen inzake de uit te voeren wachtdienstprestaties, alsmede hun bijzondere compensatieregelingen omvatten. Deze bijzondere regeling wordt uitgewerkt na onderling overleg tussen de kandidaten en het ziekenhuis waar hun stagedienst gesitueerd is en zij moet ter goedkeuring voorgelegd worden aan de Hoge Raad van Geneesheren-specialisten en van Huisartsen. 19. Onder staande wacht moet worden verstaan een aaneengesloten periode van beschikbaarheid buiten de normale werkuren waarbij gewoonlijk medische prestaties worden verricht. In elk geval worden de door de wet verplichte wachtdiensten als staande wacht beschouwd. De wachtfrequentie voor staande wachtbeurten mag niet meer bedragen dan één wachtbeurt op vijf opéénvolgende dagen, behoudens het in
l'article 5, 17°, alinéa 2. artikel 5, 17°, tweede lid bedoelde geval.
20. Par garde « d'appel », il faut entendre la période de 20. Onder bereikbare wacht moet worden verstaan een aaneengesloten
disponibilité ininterrompue, en dehors des heures normales de travail, periode van beschikbaarheid buiten de normale werkuren waarbij de
pendant laquelle le candidat doit être appelable. La fréquence des kandidaat oproepbaar moet zijn. De wachtfrequentie voor bereikbare
gardes pour des gardes « d'appel » ne dépasse pas une sur quatre wachtbeurten bedraagt niet meer dan één op vier opéénvolgende
gardes consécutives. wachtbeurten.
21. Suite à une garde « sur place », le candidat spécialiste a 21. In aansluiting op het volbrengen van een staande wachtbeurt heeft
toujours droit à 12 heures de repos. de kandidaat-specialist steeds recht op 12 uren rust.
22. Une garde « d'appel » pendant laquelle le candidat spécialiste est 22. Een bereikbare wachtbeurt waarbij de kandidaat-specialist in de
amené à poser des actes médicaux, dans le service de stage et après stagedienst na middernacht, medische handelingen moet stellen, geeft
minuit, donne droit à un repos de compensation suivant les recht op compensatierust volgens de bepalingen van de bijzondere
dispositions de la règlementation particulière visée au point 18. En regeling bepaald onder punt 18. Bij gebreke aan goedkeuring van deze
l'absence d'approbation de cette règlementation particulière par le bijzondere regeling door de Hoge Raad voor Geneesheren-Specialisten en
Conseil Supérieur des médecins spécialistes et des médecins Huisartsen wordt een bereikbare wachtbeurt met het stellen van
généralistes, une garde « d'appel » avec prestations d'actes médicaux medische handelingen gelijkgesteld met een staande wachtbeurt.
est assimilée à une garde « sur place ».
23. Sans préjudice des critères sus-mentionnés, une période de 23. Onverminderd bovenvermelde criteria zal een onafgebroken periode
disponibilité ininterrompue du candidat ne peut excéder 24 heures, y van beschikbaarheid van de kandidaat ten hoogste 24 uren, inclusief de
compris la garde, les pauses et les interruptions de service. wachtbeurt, de pauzes en de dienstonderbrekingen, bedragen.
24. Outre les jours fériés légaux, le maître de stage accorde au 24. De stagemeester kent aan de kandidaat-specialist, naast de
candidat spécialiste au moins 20 jours de vacances par an, dont au wettelijke feestdagen, ten minste 20 dagen vakantie per jaar toe
moins 7 jours successifs. En outre, le maître de stage accorde au waarvan ten minste 7 opeenvolgende dagen. Daarnaast verleent de
candidat spécialiste les dispenses de service nécessaires pour remplir stagemeester de kandidaat-specialist de nodige dienstvrijstellingen om
ses obligations civiles, sociales et familiales. zijn burgelijke, sociale en familiale verplichtingen na te komen.
25. Le maître de stage s'engage à faire bénéficier les candidats 25. De stagemeester verbindt er zich toe dat de kandidaat-specialisten
spécialistes d'une rémunération équitable. Il en communique les een billijke vergoeding ontvangen. Hij deelt de getroffen regeling
modalités à la Commission d'agrément compétente. mede aan de bevoegde erkenningscommissie.
La rémunération équitable correspond au moins au traitement brut d'un Deze billijke vergoeding is minstens gelijk aan de bruto-wedde van een
conseiller adjoint dans la fonction publique fédérale avec la même adjunct-adviseur in het federale ambtenarenkader met gelijke
ancienneté. anciënniteit.
Si une rémunération plus élevée était en vigueur dans le service de Indien in de stagedienst of de betrokken instelling een hogere
stage ou dans l'établissement concerné avant la date d'entrée en vergoeding van kracht was voor het van kracht worden van dit besluit,
vigueur du présent arrêté, elle doit être maintenue. moet deze behouden worden.
26. Ni l'hôpital, ni le maître de stage, ni aucun pouvoir organisateur 26. Noch het ziekenhuis, noch de stagemeester, noch enige inrichtende
ne peuvent, de quelque façon que ce soit, effectuer une retenue sur la rémunération des candidats spécialistes pour un quelconque motif. Aucun avantage en nature ne peut être à charge des candidats spécialistes. En aucun cas les frais de logement du candidat spécialiste pendant sa garde ne peuvent être mise à charge du candidat spécialiste. 27. Le maître de stage ne permet au candidat d'entamer sa formation qu'après avoir constaté qu'une assurance appropriée de responsabilité professionnelle, en faveur du candidat spécialiste, a été contractée par une université, un maître de stage agréé ou un hôpital. macht, mag op enigerlei wijze een inhouding doen op de bezoldiging van de kandidaat-specialisten ongeacht het motief. Geen enkel voordeel in natura mag ten laste van de kandidaat-specialisten vallen. In geen geval mogen de kosten voor het logement van de kandidaat-specialist tijdens de wachtbeurt ten laste van de kandidaat-specialist vallen. 27. De stagemeester laat de kandidaat niet tot de opleiding toe dan nadat hij zich ervan vergewist heeft dat er een gepaste verzekering voor beroepsaansprakelijkheid werd afgesloten, in hoofde van de kandidaat-specialist, door een universiteit, een erkende stagemeester of een ziekenhuis.
CHAPITRE IV. - Critères généraux d'agrément des services de stage HOOFDSTUK IV. - Algemene criteria voor de erkenning van stagediensten

Art. 6.Pour l'agrément d'un service de stage au sens de l'arrêté

Art. 6.Voor de erkenning als stagedienst zoals bepaald in het hoger

royal du 21 avril 1983 précité, les critères généraux suivants doivent vermeld koninklijk besluit van 21 april 1983, moet aan volgende
être respectés : algemene criteria zijn voldaan :
1. Un service de stage doit satisfaire aux critères spéciaux de la 1. Een stagedienst moet beantwoorden aan de bijzondere criteria voor
spécialité concernée. Il peut être agréé soit pour la durée totale de la formation, soit pour une partie seulement. 2. L'agrément, en tant que service de stage, portera sur l'ensemble, sur une section ou sur un groupe de sections d'un service hospitalier, médico-technique ou médico-social. Le service de stage doit être placé sous la direction ou la responsabilité du maître de stage. 3. Si le service de stage est réparti sur plusieurs sites d'un hôpital fusionné ou sur plusieurs hôpitaux faisant partie d'un groupement ou d'une association, on distingue le site principal et un ou plusieurs sites secondaires. de betrokken specialiteit. De erkenning kan worden verleend voor de volledige duur van de opleiding of voor een gedeelte ervan. 2. De erkenning als stagedienst heeft betrekking op het geheel, een afdeling of een groep van afdelingen van een ziekenhuisdienst, een medisch-technische dienst of een medisch-sociale dienst. De stagedienst moet onder de leiding of de verantwoordelijkheid van de stagemeester staan. 3. Indien de stagedienst gespreid is over meerdere vestigingsplaatsen van een fusieziekenhuis of over meerdere ziekenhuizen van een groepering of associatie onderscheidt men een primaire en één of meerdere secundaire vestigingsplaatsen.
Le site principal doit répondre aux exigences imposées aux services de De primaire vestigingsplaats moet beantwoorden aan de vereisten van
stages non dispersés pour la discipline concernée, à l'exclusion du niet gesplitste stagediensten voor de desbetreffende discipline,
nombre de lits exigés. L'ensemble du service de stage doit disposer du behalve voor wat betreft het vereist aantal bedden. Binnen het geheel
nombre de lits exigés. van de stagedienst moet het vereist aantal bedden bereikt worden
4. Sauf dérogations prévues dans les critères spéciaux, il faut que 4. Behoudens afwijkingen vastgesteld in de bijzondere criteria, moet
dans tous les services médicaux de l'hôpital, la fonction de médecin in alle medische diensten van het ziekenhuis de functie van
chef de service soit exercée par un médecin spécialiste agréé, à geneesheer-diensthoofd waargenomen worden door een erkend geneesheer
l'exception du laboratoire de biologie clinique. Une fonction de soins specialist, behalve in het laboratorium voor klinische-biologie. Er
intensifs doit y exister ainsi que la possibilité d'effectuer des moet een functie voor intensieve zorg bestaan alsook de mogelijkheid
biopsies et des autopsies. En ce qui concerne les autres spécialités, om biopsies en autopsies te verrichten. Wat de andere specialiteiten
l'établissement doit au moins pouvoir faire appel à des médecins betreft, moet de inrichting ten minste een beroep kunnen doen op
consultants agréés comme médecins spécialistes. consulenten die als geneesheer specialist zijn erkend.
5. L'entité hospitalière dont fait partie le service de stage doit 5. De ziekenhuiseenheid waarvan de stagedienst deel uitmaakt moet over
disposer d'un service d'urgence agréé soit comme fonction « première een erkende urgentiedienst beschikken, hetzij als functie « eerste
prise en charge des urgences », soit une fonction « soins d'urgence opvang van spoedgevallen », hetzij als functie « gespecialiseerde
spécialisés » tels que visés par les arrêtés royaux du 27 avril 1998 spoedgevallenzorg », zoals bedoeld in de koninklijke besluiten van 27
et d'une fonction de soins intensifs agréée. april 1998 en over een erkende functie voor intensieve zorg.
Si le service de stage est réparti sur plusieurs sites d'un hôpital fusionné ou sur plusieurs hôpitaux faisant partie d'un groupement ou d'une association, une permanence est assurée par au moins un candidat spécialiste en chirurgie et par un candidat spécialiste, soit en médecine interne, soit en anesthésiologie-réanimation. Tous deux doivent avoir achevé une année de formation. La supervision de tous les candidats spécialistes doit être assurée à tous moments par des médecins spécialistes dans la discipline pratiquée dans le service de stage en question, appelables à tout moment et qui, si nécessaire, peuvent être sur les lieux dans un délai raisonnable. 6. L'hôpital doit disposer en son sein d'un laboratoire capable d'effectuer les examens de chimie médicale, d'hématologie et de microbiologie ou pouvoir faire appel à des laboratoires, avec lesquels il est lié par une convention écrite et capables d'effectuer les mêmes Indien de stagedienst gespreid is over meerdere vestigingsplaatsen van een fusieziekenhuis of over meerdere ziekenhuizen van een groepering of een associatie, wordt een permanentie ten minste verzekerd door een kandidaat-specialist in de heelkunde en door een kandidaat-specialist in ofwel de inwendige geneeskunde ofwel de anesthesiologie-reanimatie. Beiden moeten reeds één opleidingsjaar volbracht hebben. De supervisie van elke kandidaat-specialist moet ten allen tijde verzekerd worden door geneesheren-specialisten van de in de desbetreffende stagedienst beoefende discipline, die op elk ogenblik oproepbaar moeten zijn en die, zo nodig, binnen redelijke tijd ter plaatse kunnen zijn. 6. Het ziekenhuis moet binnen zijn muren beschikken over een laboratorium dat instaat voor het uitvoeren van onderzoekingen in medische chemie, hematologie en microbiologie of het moet een beroep kunnen doen op laboratoria waar het door een schriftelijke overeenkomst mee verbonden is en die in de mogelijkheid zijn om dezelfde onderzoekingen uit te voeren.. Zij moeten een permanente
examens. Ils doivent assurer une permanence 24 heures sur 24. wachtdienst verzekeren van 24 uur op 24.
7. Les activités du service de stage doivent être suffisamment 7. De activiteiten van de stagedienst moeten voldoende omvangrijk en
importantes et variées, eu égard à la durée de la formation, afin verscheiden zijn, rekening houdend met de duur van de opleiding, zodat
d'assurer au candidat spécialiste une large expérience quantitative et de kandidaat-specialist een ruime ervaring kan opdoen, zowel
qualitative. Pour l'appréciation de l'activité du service de stage, il kwantitatief als kwalitatief. Bij het evalueren van de werkzaamheden
sera tenu compte, entre autres, du nombre de lits, du nombre van de stagedienst zal onder meer rekening worden gehouden met het
aantal bedden, het aantal opnemingen en het jaarlijks aantal
d'admissions et de consultations annuelles, ainsi que de la variété raadplegingen, alsook met de verscheidenheid van de pathologische
des cas pathologiques, l'activité de l'hôpital de jour, le genre et le gevallen, de activiteit in daghospitalisatie, de soort en het aantal
nombre d'interventions diagnostiques et thérapeutiques. A cet effet, diagnostische en therapeutische ingrepen. Hiervoor stelt de
le pouvoir organisateur met à la disposition de l'administration inrichtende macht van de stagedienst alle nuttige gegevens, onder meer
chargée de la procédure d'agrément des services et maîtres de stage, de minimale klinische gegevens onder geanonimiseerde vorm, ter
toutes données utiles, entre autres les données du résumé clinique beschikking van de administratie belast met de procedure voor de
minimum sous une forme anonyme. erkenning van de stagemeesters en stagediensten.
8. Le service de stage doit disposer d'un local de réunion pour les 8. De stagedienst moet beschikken over een zaal voor de seminaria of
séminaires ou pour les réunions du staff médical et également d'une voor de vergaderingen van de medische staf alsook over een medische
bibliothèque médicale installée dans des locaux adéquats où les bibliotheek gevestigd in aangepaste lokalen, waar de
candidats spécialistes peuvent consulter les manuels et périodiques kandidaat-specialisten de courante medische handboeken en
médicaux courants. tijdschriften kunnen raadplegen.
9. Le service de stage doit disposer d'un logement adéquat pour le 9. De stagedienst moet beschikken over een gepast logement voor de
candidat spécialiste pendant la garde »sur place ». kandidaat-specialist tijdens de staande wachtdienst.
10. Le service de stage garantit le respect des critères prévus à 10. De stagedienst staat in voor het naleven van de in artikel 5
l'article 5. beoogde criteria.
CHAPITRE V. - Dispositions abrogatoires et finales HOOFDSTUK V. - Opheffings- en slotbepalingen

Art. 7.§ 1er. L'arrêté ministériel du 30 août 1978 fixant les

Art. 7.§ 1. Het ministerieel besluit van 30 augustus 1978 tot

critères généraux d'agréation des médecins spécialistes, des maîtres vaststelling van de algemene criteria voor erkenning van
de stage et des services de stage est abrogé à la date du 1er geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten wordt
septembre 1999, sauf en ce qui concerne la partie des plans de stage opgeheven op 1 september 1999, behalve voor het deel van de lopende
en cours exécutée avant cette date. stageplannen uitgevoerd voor deze datum.
§ 2. Lorsque pour le candidat-spécialiste le montant moyen de la § 2. Wanneer, voor de kandidaat-specialist, het gemiddelde bedrag van
rénumération brute dans le service de stage, chez le maître de stage de bruto-vergoeding in de stagedienst, bij de stagemeester of in de
ou dans l'établissement hospitalier est inférieur, durant l'année ziekenhuisinstelling gedurende het academiejaar 1998-1999 lager ligt
académique 1998-1999, à celle mentionnée à l'article 5, 25°, alinéa 2, van die bedoeld in artikel 5, 25°, lid 2, wordt het verschil tussen
la différence entre ces montants est progressivement réduite, d'un die bedragen geleidelijk verminderd met een derde vanaf 1 september
tiers à partir du 1er septembre 1999 et d'un second tiers à partir du 1999, en nogmaals met een derde vanaf 1 september 2000 zodat die
1er septembre 2000 pour faire coïncider ces montants au plus tard le 1er bedragen uiterlijk op 1 september 2001 aan elkaar gelijk zijn.
septembre 2001.
§ 3. Le présent arrêté entre en vigueur le 1er septembre 1999. § 3. Dit besluit treedt in werking op 1 september 1999.
Bruxelles, le 30 avril 1999. Brussel, 30 april 1999.
M. COLLA M. COLLA
^