Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Ministériel du 10/06/2002
← Retour vers "Arrêté ministériel relatif à la gestion de la qualité dans les services d'adoption chargés de médiation pour l'adoption nationale "
Arrêté ministériel relatif à la gestion de la qualité dans les services d'adoption chargés de médiation pour l'adoption nationale Ministerieel besluit betreffende de kwaliteitszorg in de adoptiediensten die bemiddelen voor binnenlandse kinderen
MINISTERE DE LA COMMUNAUTE FLAMANDE MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP
10 JUIN 2002. - Arrêté ministériel relatif à la gestion de la qualité 10 JUNI 2002. - Ministerieel besluit betreffende de kwaliteitszorg in
dans les services d'adoption chargés de médiation pour l'adoption nationale de adoptiediensten die bemiddelen voor binnenlandse kinderen
La Ministre flamande de l'Aide sociale, de la Santé et de l'Egalité De Vlaamse minister van Welzijn, Gezondheid en Gelijke Kansen,
des Chances, Vu le décret du 3 mai 1989 portant agrément des services d'adoption; Gelet op het decreet van 3 mei 1989 houdende erkenning van adoptiediensten;
Vu le décret du 29 avril 1997 relatif à la gestion de la qualité dans Gelet op het decreet van 29 april 1997 inzake de kwaliteitszorg in de
les établissements d'aide sociale, modifié par le décret du 22 décembre 1999; welzijnsvoorzieningen, gewijzigd bij decreet van 22 december 1999;
Vu l'arrêté du Gouvernement flamand du 13 juillet 2001 fixant les Gelet op het besluit van de Vlaamse regering van 13 juli 2001 tot
bepaling van de bevoegdheden van de leden van de Vlaamse regering;
Gelet op het besluit van 19 april 2002 tot uitvoering van het decreet
compétences des membres du Gouvernement flamand; van 3 mei 1989 houdende erkenning van adoptiediensten;
Vu l'avis du conseil d'administration de "Kind en Gezin", donné le 13 décembre 2000; Gelet op het advies van de raad van bestuur van Kind en Gezin, gegeven op 13 december 2000;
Vu les lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari
notamment l'article 3, § 1er, remplacé par la loi du 4 juillet 1989 et 1973, inzonderheid op artikel 3, § 1, vervangen bij de wet van 4 juli 1989 en gewijzigd bij de wet van 4 augustus 1996;
modifié par la loi du 4 août 1996; Vu l'urgence; Gelet op de dringende noodzakelijkheid;
Considérant que les services d'adoption, compte tenu du fait que la Overwegende dat de adoptiediensten, rekening houdend met het feit dat
période de transition prévue de trois années court déjà depuis le 1er de voorziene overgangsperiode van drie jaar al loopt vanaf 1 januari
janvier 2001, doivent pouvoir entamer immédiatement l'élaboration 2001, onmiddellijk werk moeten kunnen maken van een kwaliteitsbeleid
d'une politique de qualité par la voie d'une planification de la via het uitwerken van een kwaliteitsplanning en een kwaliteitssysteem,
qualité et d'un système de la qualité, pour conformer leur om hun werking te conformeren aan de bepalingen, opgenomen in het
fonctionnement aux dispositions du décret du 29 avril 1997 relatif à decreet van 29 april 1997 inzake de kwaliteitszorg in de
la gestion de la qualité dans les établissements d'aide sociale, modifié par le décret du 22 décembre 1999; welzijnsvoorzieningen, gewijzigd bij het decreet van 22 december 1999,
Arrête : Besluit :
CHAPITRE Ier. - La politique de qualité HOOFDSTUK I. - Kwaliteitsbeleid

Article 1er.§ 1er. Chaque service d'adoption développe une politique

Artikel 1.§ 1. Elke adoptiedienst ontwikkelt een kwaliteitsbeleid dat

de qualité, sur la base de sa mission, ses normes sociales et sa uitgaat van zijn missie, zijn maatschappelijke waarden en visie op de
vision sur le processus essentiel de son équipe. kernprocessen van de dienst.
§ 2. La politique de qualité vise à fixer, à organiser, à planifier, à § 2. Het kwaliteitsbeleid is erop gericht om op een systematische
garantir et à améliorer de façon systématique la qualité des services wijze de kwaliteit van de aangeboden hulp- en dienstverlening alsook
offerts, ainsi que du fonctionnement. van de werking te bepalen, te plannen, te beheersen, te borgen en te
§ 3. Pour le développement de la politique de qualité, le service verbeteren. § 3. De adoptiedienst houdt bij het ontwikkelen van het
d'adoption tient compte des attentes des usagers, du positionnement de kwaliteitsbeleid rekening met de verwachtingen van de gebruikers, de
la propre organisation, des moyens disponibles et des membres de positionering van de eigen organisatie, de beschikbare middelen en de
l'équipe disponibles. beschikbare teamleden en medewerkers.
§ 4. Le service d'adoption prend les mesures nécessaires pour rendre § 4. De adoptiedienst neemt de nodige maatregelen om het
publique la politique de qualité et pour l'intégrer dans son fonctionnement. kwaliteitsbeleid bekend te maken en te integreren in zijn werking.
§ 5. La politique de qualité concrétise les objectifs sur le plan de § 5. Het kwaliteitsbeleid concretiseert de doelstellingen op het vlak
la gestion de la qualité par la voie de l'élaboration d'une van de kwaliteitszorg via het uitwerken van een kwaliteitsplanning en
planification de la qualité et d'un système de la qualité, décrits dans un manuel de la qualité. een kwaliteitssysteem die worden beschreven in het kwaliteitshandboek.
CHAPITRE II. - La planification de qualité HOOFDSTUK II. - Kwaliteitsplanning

Art. 2.§ 1er. La planification de qualité est un processus périodique

Art. 2.§ 1. De kwaliteitsplanning is een periodisch proces waarbij de

dans lequel le service d'adoption chargé de médiation pour l'adoption adoptiedienst jaarlijks de doelstellingen vastlegt die zullen
internationale détermine chaque année les objectifs qui seront
poursuivis sur le plan de la gestion de la qualité. nagestreefd worden op het vlak van de kwaliteitszorg.
§ 2. Le service d'adoption décrit pour chaque objectif les moyens qui § 2. De adoptiedienst beschrijft bij elke doelstelling de middelen die
seront utilisés pour atteindre les objectifs. zullen ingezet worden voor het bereiken van de doelstellingen.
§ 3. Le service d'adoption décrit de quelle façon les objectifs seront § 3. De adoptiedienst beschrijft op welke wijze de doelstellingen
zullen worden verwezenlijkt en met welke frequentie het realiseren van
atteints et avec quelle fréquence leur réalisation sera contrôlée. Au de doelstellingen zal worden gecontroleerd. Waar nodig corrigeert de
besoin, la structure corrige le mode de mise en oeuvre. adoptiedienst de implementatiewijze.
CHAPITRE III. - Le système de la qualité HOOFDSTUK III. - Kwaliteitssysteem

Art. 3.§ 1er. Le service d'adoption développe un système de la

Art. 3.§ 1. De adoptiedienst ontwikkelt een kwaliteitssysteem dat

qualité qui indique comment les moyens disponibles sont utilisés et aangeeft hoe de beschikbare middelen worden ingezet en hoe de hulp- en
comment les processus de services sont organisés, contrôlés et dienstverleningsprocessen worden georganiseerd, beheerst en
évalués. geëvalueerd.
§ 2. Le service d'adoption prend les mesures nécessaires visant la § 2. De adoptiedienst neemt de maatregelen die nodig zijn om het
mise en oeuvre du système de la qualité, son bon fonctionnement et son kwaliteitssysteem te implementeren, goed te doen functioneren en het
adaptation à la situation changée. aan te passen aan gewijzigde omstandigheden.
§ 3. Au sein du service d'adoption, un responsable sera désigné pour § 3. Binnen de adoptiedienst wordt een verantwoordelijke aangeduid
la politique de qualité et pour l'exécution et le maintien du système voor het kwaliteitsbeleid, en voor de uitvoering en het onderhoud van
de la qualité. het kwaliteitssysteem

Art. 4.§ 1er. Le service d'adoption décrit les mesures visant une

Art. 4.De adoptiedienst beschrijft de maatregelen die genomen worden

utilisation efficace et qualitative des moyens. A cette fin, le voor het efficiënt en kwaliteitsgericht inzetten van de middelen.
service d'adoption décrit : Daartoe beschrijft de adoptiedienst :
1° comment il assure la gestion du personnel, ce qui se concrétise 1° hoe hij zijn personele middelen inzet. Dit wordt onder meer
entre autres dans la façon dont : geconcretiseerd in :
a) le service d'adoption sélectionne ses membres sur la base d'une a) hoe hij zijn teamleden en medewerkers selecteert op basis van een
description de profil et de fonction; profiel- en functieomschrijving;
b) le service d'adoption informe et accompagne ses membres et les b) hoe hij zijn teamleden en medewerkers informeert, begeleidt en
offre une possibilité de participer; inspraakmogelijkheden biedt;
c) le service d'adoption propose une formation à ses membres; c) hoe hij zijn teamleden en medewerkers opleiding biedt;
d) le service d'adoption évalue ses membres; d) hoe hij zijn teamleden en medewerkers evalueert;
e) le service d'adoption crée les conditions pour un climat de e) hoe hij de voorwaarden creëert voor een functioneel
coopération fonctionnel et une bonne communication entre tous les samenwerkingsklimaat en een goede communicatie tussen alle teamleden
membres; en medewerkers;
f) le service d'adoption garantit dans le chef des membres f) hoe hij voldoende kennis en vaardigheden in communicatie en de
suffisamment de connaissances et d'aptitudes communicatives et une juiste attitude in organisatie en hulp- en dienstverlening waarborgt
bonne attitude en matière d'organisation et d'aide et services; bij de teamleden en medewerkers.
2° comment l'infrastructure est adaptée aux besoins des usagers; 2° hoe de infrastructuur aangepast wordt aan de noden van de
3° comment la politique financière permet de réaliser les objectifs en gebruikers; 3° hoe het financiële beleid toelaat om de kwaliteitsdoelen te
matière de qualité et d'exécuter les processus de services comme bereiken alsook de hulp- en dienstverleningsprocessen uit te voeren
décrit; zoals beschreven;
4° le système dans lequel les documents pertinents pour le 4° het systeem waarbij de voor de werking relevante documenten op een
fonctionnement sont gérés de façon bien ordonnée. Pour ce faire : overzichtelijke wijze worden beheerd. Hiertoe :
a) le service d'adoption fixe les modalités selon lesquelles des a) legt de adoptiedienst de modaliteiten vast volgens dewelke
documents personnels sont gérés et les conditions selon lesquelles persoonsgebonden documenten worden bijgehouden en bepaalde personen
certaines personnes peuvent consulter certains documents; inzage krijgen in bepaalde documenten;
b) le service d'adoption regroupe les documents émis par des instances b) bundelt de adoptiedienst de documenten die uitgegeven worden door
externes de la structure et qui sont d'importance directe pour le instanties extern aan de voorziening en die van rechtstreeks belang
fonctionnement de la structure dans un système bien ordonné facile à zijn voor het functioneren van de adoptiedienst in een overzichtelijk
consulter; te raadplegen systeem;
c) le service d'adoption réunit les documents standard utilisés dans c) bundelt de adoptiedienst de gebruikte standaarddocumenten in een
un ensemble bien ordonné dans lequel le but pour lequel les documents overzichtelijk geheel waarbij het doel, waarvoor de documenten
sont utilisés, est clairement indiqué; gebruikt worden, duidelijk is aangegeven;
d) le service d'adoption réunit les documents qui sont propres au d) bundelt de adoptiedienst de documenten die eigen zijn aan het
système de la qualité dans un manuel de la qualité qui est clair et kwaliteitssysteem in een overzichtelijk en voor de teamleden en
facilement accessible aux membres. medewerkers toegankelijk kwaliteitshandboek.

Art. 5.§ 1er. Le service d'adoption développe une vision en ce qui

Art. 5.§ 1. De adoptiedienst ontwikkelt een visie met betrekking tot

concerne les processus qui ont une influence directe sur la qualité de processen die een directe invloed uitoefenen op de kwaliteit van de
des services et sur le fonctionnement du service d'adoption. Il s'agit hulp- en dienstverlening en de werking van de adoptiedienst. Het gaat
ici au moins des processus suivants : hierbij minstens om volgende processen :
1° la préparation des candidats adoptants à un choix motivé d'adopter 1° het voorbereiden van de kandidaat-adoptanten op een eigen
ou non un enfant; verantwoorde keuze om al dan niet een kind te willen adopteren;
2° l'évaluation de l'aptitude des candidats adoptants à une première 2° het evalueren van de geschiktheid van de kandidaat-adoptanten om
ou nouvelle adoption nationale; een eerste of volgend kind uit het binnenland te adopteren;
3° l'accompagnement des grossesses indésirables et des parents qui ne 3° het begeleiden van ongewenst zwangeren en ouders die niet zelf voor
peuvent pas s'occuper eux-mêmes de leurs enfants et qui envisagent de hun kinderen kunnen zorgen en afstand van hun kind overwegen, naar een
renoncer à leurs enfants, vers un choix motivé pour l'avenir de verantwoorde keuze inzake de toekomst van het kind;
l'enfant; 4° la médiation en matière d'adoption nationale; 4° het bemiddelen inzake adoptie voor kinderen uit het binnenland;
5° le suivi primaire visant à stimuler l'intégration de l'enfant et la 5° het verstrekken van primaire nazorg met als doel de integratie van
famille, surtout dans la première période après l'arrivée. het kind in het gezin te stimuleren, vooral in de eerste periode na
§ 2. Le service d'adoption prend les mesures nécessaires pour réaliser plaatsing. § 2. De adoptiedienst neemt de nodige maatregelen om de beschreven
la vision décrite d'une façon efficace. visie op een doeltreffende wijze te verwezenlijken.

Art. 6.Le service d'adoption décrit les mesures qui sont prises pour

Art. 6.De adoptiedienst beschrijft de maatregelen die genomen worden

contrôler les processus des services. Pour ce faire le service voor het beheersen van de hulp- en dienstverleningsprocessen. Hiertoe
d'adoption décrit entre autres comment : beschrijft de adoptiedienst onder meer hoe :
1° dans le cadre de la préparation des candidats adoptants à un choix 1° binnen de voorbereiding van de kandidaat-adoptanten op een eigen
motivé d'adopter ou non un enfant : verantwoorde keuze om al dan niet een kind te willen adopteren :
a) l'information est fournie conformément aux directives de "Kind en a) informatie verstrekt wordt conform de richtlijnen terzake van Kind
Gezin"; en Gezin;
b) par la voie d'information obligatoire, les connaissances en matière b) via informatie het inzicht bevorderd wordt in adoptie;
d'adoption sont stimulées; c) le transfert est réalisé en fonction des possibilités et c) de transfer bewerkstelligd wordt naar de eigen mogelijkheden en
limitations des candidats adoptants. beperkingen van de kandidaat-adoptanten om te adopteren.
2° dans le cadre de l'évaluation de l'aptitude des candidats adoptants 2° binnen het evalueren van de geschiktheid van de
à une première ou nouvelle adoption nationale : kandidaat-adoptanten om een eerste of volgend kind uit het binnenland te adopteren :
a) un examen psychosocial et médical est effectué conformément aux a) het psychosociaal en medisch onderzoek uitgevoerd wordt conform de
directives de "Kind en Gezin"; richtlijnen van Kind en Gezin;
b) une décision est prise avec l'équipe en matière de l'aptitude du b) met het team een beslissing wordt genomen inzake de geschiktheid
candidat adoptant qui est rapportée conformément aux directives de van de kandidaat-adoptanten, die gerapporteerd wordt conform de
"Kind en Gezin"; richtlijnen van Kind en Gezin;
c) un avis est donné à "Kind en Gezin" concernant l'aptitude des c) advies gegeven wordt aan Kind en Gezin inzake de geschiktheid van
candidats adoptants; de kandidaat-adoptanten.
3° dans le cadre de l'accompagnement en cas de grossesse indésirable 3° binnen de begeleiding van ongewenst zwangeren en ouders die niet
et de parents qui ne peuvent pas s'occuper eux-mêmes de leurs enfants zelf voor hun kinderen kunnen zorgen en afstand van hun kind
et qui envisagent de renoncer à leurs enfants, vers un choix motivé overwegen, naar een verantwoorde keuze inzake de toekomst van het kind
pour l'avenir de l'enfant : :
a) l'accompagnement est réalisé conformément au Traité de l'ONU sur a) de begeleiding wordt uitgevoerd in overeenstemming met het
les Droits de l'Enfant; VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind;
b) des informations sont fournies sur l'adoption et les alternatives; b) informatie verstrekt wordt over adoptie en alternatieven;
c) par la voie d'information les connaissances en matière d'adoption c) via informatie inzicht bevorderd wordt in adoptie en alternatieven;
et les alternatives sont stimulées;
d) des tentatives sont faites pour réaliser le transfert en tenant d) gepoogd wordt om de transfer te bewerkstelligen naar eigen
compte des possibilités et limitations et en respectant le droit de décision; e) un éventuel renvoi à des services et structures pertinents est fait; f) l'assistance juridique et administrative est organisée; g) le suivi primaire est offert. 4° dans le cadre de la médiation en matière d'adoption nationale : a) la collaboration entre l'équipe d'accompagnement et le service d'adoption en vue d'une bonne concordance est organisée; b) l'enfant est placé dans une famille considérée apte; c) la famille adoptive est suivie sur le plan juridique et administratif jusqu'à la fin de la procédure juridique qui mène à l'adoption; 5° dans le cadre du suivi primaire : a) la disponibilité pour les adoptants et pour l'adopté est réglée; mogelijkheden en beperktheden met respect voor het eigen beslissingsrecht; e) eventueel doorverwezen wordt naar relevante diensten en voorzieningen; f) de juridische en administratieve begeleiding opgezet wordt; g) nazorg aangeboden wordt. 4° binnen de bemiddeling inzake adoptie voor kinderen in het binnenland : samenwerking gebeurt tussen het begeleidingsteam en het adoptieteam met het oog op matching; het kind geplaatst wordt in een daartoe geschikt geacht gezin; g) het adoptiegezin op juridisch en administratief vlak begeleid wordt tot het beëindigen van de juridische procedure inzake adoptie; 5° binnen de verstrekking van primaire zorg : a) de beschikbaarheid voor de adoptanten en de geadopteerde geregeld wordt;
b) le suivi actif est assuré selon les directives de "Kind en Gezin". b) actieve nazorg uitgevoerd wordt volgens de richtlijnen van Kind en
6° les usagers sont informés sur la politique et sur le fonctionnement Gezin. 6° de gebruikers geïnformeerd worden over het beleid en de algemene
général de la structure; werking van de voorziening;
7° les usagers sont accueillis; 7° de gebruikers onthaald worden;
8° des accords sont conclus avec les usagers concernant les services 8° afspraken gemaakt worden met de gebruikers met betrekking tot de
et comment d'éventuelles modifications peuvent être apportées à ces hulp- en dienstverlening en hoe gemaakte afspraken tijdens de dienst-
accords au cours du processus d'aide et de services. Les accords en of hulpverlening kunnen gewijzigd worden. De afspraken inzake de
matière de médiation sont fixés dans un contrat de médiation; bemiddeling worden vastgelegd in een bemiddelingscontract;
9° les services individuels aux usagers sont planifiés, évalués et 9° de individuele hulp- en dienstverlening aan de gebruikers gepland,
corrigés. Pour ce faire, le service d'adoption utilise des moyens geëvalueerd en bijgestuurd wordt. Hierbij hanteert de voorziening
appropriés; geëigende hulpmiddelen;
10° la participation des usagers dans le cadre des services 10° de inspraak van de gebruikers in de individuele hulp- en
individuels est organisée; dienstverlening georganiseerd wordt;
11° les dossiers d'usagers individuels sont suivis; 11° de individuele gebruikersdossiers worden opgevolgd;
12° des objets personnels d'usagers sont gardés, remis aux usagers en 12° persoonlijke zaken van gebruikers bewaard worden, op het juiste
question au bon moment et de manière correcte et selon les ogenblik en op de juiste wijze verstrekt worden aan de juiste
instructions de remise correctes; gebruikers en volgens de correcte instructies voor verstrekking;
13° la finalisation des services est réglée en accord avec l'usager et 13° de afronding van de hulp- en dienstverlening wordt geregeld in
la façon dont un éventuel renvoi ou un passage à une autre forme de afspraak met de gebruiker en hoe een eventuele doorverwijzing of
overgang naar een andere hulp- of dienstverleningsvorm opgevolgd wordt
services est suivi si nécessaire. indien noodzakelijk.

Art. 7.§ 1er. Le service d'adoption décrit les mesures prises pour la

Art. 7.§ 1. De adoptiedienst beschrijft de maatregelen die genomen

mesure, l'analyse et l'amélioration des services. Pour ce faire, le worden met betrekking tot het meten, analyseren en verbeteren van de
service d'adoption décrit au moins comment il : hulp- en dienstverlening. Hiertoe beschrijft de adoptiedienst minstens
1° évalue annuellement le fonctionnement global. A cet effet, le hoe hij : 1° jaarlijks de globale werking evalueert. Hiertoe gaat de
service d'adoption vérifie au moins si les processus de services adoptiedienst minstens na of de beschreven hulp- en
décrits se déroulent comme prévu et si les objectifs en matière de dienstverleningsprocessen verlopen zoals vooropgesteld en of de
qualité sont réalisés; kwaliteitsdoelstellingen zijn gerealiseerd;
2° évalue sur une base régulière les instruments utilisés; 2° op regelmatige basis de geëigende hulpmiddelen evalueert;
3° enregistre des plaintes, les traite efficacement et formule une 3° klachten registreert, doeltreffend behandelt en beantwoordt aan de
réponse au plaignant dans un délai acceptable; klager binnen een redelijke termijn;
4° vérifie régulièrement la satisfaction des usagers professionnels au 4° op regelmatige wijze de tevredenheid van de gebruikers nagaat
moyen d'un instrument adéquat; middels een geschikt instrument;
5° vérifie régulièrement la satisfaction des membres de l'équipe au 5° op regelmatige wijze de tevredenheid van de teamleden en de
moyen d'un instrument adéquat. medewerkers nagaat middels een geschikt instrument.
§ 2. Le service d'adoption corrige son fonctionnement et § 2. De adoptiedienst stuurt zijn werking en desgevallend het
éventuellement la politique de qualité, sur la base d'une analyse des kwaliteitsbeleid bij, op basis van een analyse van de resultaten van
résultats des évaluations mentionnées sous § 1er, 1° à 5°. de onder § 1, 1° tot en met 5° vernoemde evaluaties.
CHAPITRE IV. - Le manuel de la qualité HOOFDSTUK IV. - Kwaliteitshandboek

Art. 8.§ 1er. Le service d'adoption regroupe dans le manuel de la

Art. 8.§ 1. De adoptiedienst bundelt in het kwaliteitshandboek alle

qualité toute information pertinente en ce qui concerne la politique relevante informatie met betrekking tot het kwaliteitsbeleid, zijn
de qualité, sa mission, ses normes et sa vision concernant le missie, waarden en visie omtrent de doelgroep, zijn kwaliteitsplanning
groupe-cible, sa planification de la qualité et son système de la qualité. en zijn kwaliteitssysteem. § 2. De adoptiedienst houdt bij het samenstellen van het
§ 2. Le service d'adoption tient compte, en rédigeant le manuel de la kwaliteitshandboek rekening met de bepalingen opgenomen in artikelen 1
qualité, des dispositions des articles 1er à 8 inclus du présent arrêté. tot en met 8 van onderhavig besluit.

Art. 9.Le présent arrêté entre en vigueur le 1er janvier 2002.

Art. 9.Dit besluit treedt in werking op 1 januari 2002.

Bruxelles, le 10 juin 2002. Brussel, 10 juni 2002
M. VOGELS M. VOGELS
^