Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Du Gouvernement Wallon du 01/03/2007
← Retour vers "Arrêté du Gouvernement wallon portant exécution du décret du 1er avril 2004 relatif aux itinéraires touristiques balisés, aux cartes de promenades et aux descriptifs de promenades "
Arrêté du Gouvernement wallon portant exécution du décret du 1er avril 2004 relatif aux itinéraires touristiques balisés, aux cartes de promenades et aux descriptifs de promenades Besluit van de Waalse Regering tot uitvoering van het decreet van 1 april 2004 betreffende de gemarkeerde toeristische wandelroutes, de wandelkaarten en de routebeschrijvingen
MINISTERE DE LA REGION WALLONNE 1er MARS 2007. - Arrêté du Gouvernement wallon portant exécution du décret du 1er avril 2004 relatif aux itinéraires touristiques balisés, aux cartes de promenades et aux descriptifs de promenades Le Gouvernement wallon, Vu le décret du 1er avril 2004 relatif aux itinéraires touristiques balisés, aux cartes de promenades et aux descriptifs de promenades, notamment les articles 2, modifié par le décret du 20 juillet 2005 relatif aux subventions pour la promotion touristique, 6, modifié par MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST 1 MAART 2007. - Besluit van de Waalse Regering tot uitvoering van het decreet van 1 april 2004 betreffende de gemarkeerde toeristische wandelroutes, de wandelkaarten en de routebeschrijvingen De Waalse Regering, Gelet op het decreet van 1 april 2004 betreffende de gemarkeerde toeristische wandelroutes, de wandelkaarten en de routebeschrijvingen, inzonderheid op de artikelen 2, gewijzigd bij het decreet van 20 juli 2005 betreffende de subsidies voor de bevordering van het toerisme, 6,
le décret du 20 juillet 2005 relatif aux subventions pour la promotion gewijzigd bij het decreet van 20 juli 2005 betreffende de subsidies
touristique, 7, 9, 10, 12, 13, 27, 30, 39, modifié par le décret du 20 voor de bevordering van het toerisme, 7, 9, 10, 12, 13, 27, 30, 39,
juillet 2005 relatif aux subventions pour la promotion touristique et gewijzigd bij het decreet van 20 juli 2005 betreffende de subsidies
47; voor de bevordering van het toerisme en 47;
Vu le décret du 20 juillet 2005 relatif aux subventions pour la Gelet op het decreet van 20 juli 2005 betreffende de subsidies voor de
promotion touristique, notamment l'article 53; bevordering van het toerisme, inzonderheid op artikel 53;
Vu l'avis du Conseil supérieur du Tourisme, donné le 24 avril 2006; Gelet op het advies van de « Conseil supérieur du Tourisme » (Hoge Raad voor Toerisme), gegeven op 24 april 2006;
Vu l'avis de l'Inspection des Finances, donné le 12 mai 2004; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 12 mei
Vu l'avis du Conseil supérieur des Villes, Communes et Provinces de la 2004; Gelet op het advies van de « Conseil supérieur des Villes, Communes et
Provinces de la Région wallonne » (Hoge Raad van de Steden, Gemeenten
Région wallonne, donné le 5 juillet 2006; en Provincies van het Waalse Gewest), gegeven op 5 juli 2006;
Vu l'avis du Conseil d'Etat n° 41.170/4, donné le 21 novembre 2006; Gelet op het advies van de Raad van State nr. 41.170/4, gegeven op 21
Sur proposition du Ministre de l'Agriculture, de la Ruralité, de november 2006; Op de voordracht van de Minister van Landbouw, Landelijke
l'Environnement et du Tourisme; Aangelegenheden, Leefmilieu en Toerisme;
Après délibération, Na beraadslaging,
Arrête : Besluit :
CHAPITRE Ier. - Dispositions générales HOOFDSTUK I - Algemene bepalingen
Section Ire. - Du champ d'application Afdeling I. - Toepassingsgebied

Article 1er.Le présent arrêté règle, en application de l'article 138

Artikel 1.Dit besluit regelt overeenkomstig artikel 138 van de
de la Constitution, une matière visée à l'article 127, § 1er, de Grondwet een aangelegenheid bedoeld in artikel 127, § 1, ervan.
celle-ci.Section II. - Des définitions Afdeling II. - Begripsomschrijvingen

Art. 2.On entend par :

Art. 2.Er wordt verstaan onder :
1° le Ministre : le membre du Gouvernement qui a le tourisme dans ses 1° de Minister : het lid van de Regering tot wiens bevoegdheden het
attributions; toerisme behoort;
2° le décret : le décret du 1er avril 2004 relatif aux itinéraires 2° het decreet : het decreet van 1 april 2004 betreffende de
touristiques balisés, aux cartes de promenades et aux descriptifs de gemarkeerde toeristische wandelroutes, de wandelkaarten en de
promenades; routebeschrijvingen;
3° piéton : toute personne qui circule à pied, toute personne à 3° voetganger : iedere persoon die zich te voet verplaatst, iedere
mobilité réduite circulant en fauteuil roulant ainsi que tout persoon met een verminderde beweeglijkheid die zich in een rolstoel
vélotouriste ou vététiste de moins de neuf ans; verplaatst en iedere wielertoerist of mountainbiker van minder dan
negen jaar oud;
4° vélotouriste : tout cycliste empruntant les routes bétonnées, 4° wielertoerist : iedere wielrijder die beton-, kassei-, onverharde
pavées, goudronnées à revêtement hydrocarbonné ou non indurées, ne of asfaltwegen in koolwaterstofverharding gebruikt, die geen
nécessitant pas d'aptitudes sportives particulières; bijzondere sportieve vaardigheden vereisen;
5° vététiste : tout cycliste empruntant des terrains accidentés ou 5° mountainbiker : iedere wielrijder die onregelmatige of
irréguliers, nécessitant certaines aptitudes sportives; geaccidenteerde terreinen gebruikt, die sommige sportieve vaardigheden vereisen;
6° cahier des normes : l'ensemble des normes techniques de balisage 6° normenboek : het geheel van de technische normen inzake markering
telles que reprises dans l'annexe au présent arrêté. zoals opgenomen in de bijlage bij dit besluit.
CHAPITRE II. - De l'autorisation et de la reconnaissance HOOFDSTUK II. - Machtiging en erkenning

Art. 3.L'autorisation de baliser un itinéraire permanent est

Art. 3.De machtiging om een vaste wandelroute te markeren is
subordonnée aux conditions générales suivantes : onderworpen aan de volgende algemene voorwaarden :
a) le balisage de l'itinéraire permanent comprend des balises directionnelles complètes, des balises directionnelles simples et des jalons dont les normes sont définies dans le cahier des normes; b) les panneaux de départ, les balises directionnelles et les jalons sont munis des signes normalisés définis dans le cahier des normes; L'autorisation peut en outre être subordonnée à la pose de balises toponymiques et de panneaux d'information définis par le cahier des normes ainsi qu'à la pose d'un panneau de départ et d'une balise directionnelle simple au départ des itinéraires d'accès à l'itinéraire balisé. Par dérogation aux alinéas 1er et 2, le Ministre peut agréer des signes normalisés spécifiques, autres que ceux définis dans le cahier des normes, pour des itinéraires permanents à vocation régionale, nationale ou internationale. a) de markering van een vaste wandelroute bestaat uit volledige richtingaanwijzende markeringstekens, eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens en bakenstokken waarvan de normen in het normenboek zijn vastgesteld; b) de vertrekborden, de richtingaanwijzende markeringstekens en de bakenstokken zijn voorzien met de in het normenboek bedoelde standaardtekens. De machtiging kan bovendien ondergeschikt worden gemaakt aan de plaatsing van toponymische markeringstekens en informatieborden bepaald bij het normenboek, alsook aan de plaatsing van een vertrekbord en een eenvoudig richtingaanwijzend markeringsteken op het vertrekpunt van de toegangswegen tot de gemarkeerde wandelroute. In afwijking van de leden 1 en 2 kan de Minister andere specifieke genormeerde tekens erkennen dan die welke bepaald zijn in het normenboek, voor vaste wandelroutes met een gewestelijke, nationale of internationale bestemming.

Art. 4.Pour être reconnue, une carte de promenades doit satisfaire

Art. 4.Om erkend te worden dient een wandelkaart aan de volgende
aux normes suivantes : normen te voldoen :
1° elle comprend au minimum les éléments suivants : 1° ze bevat ten minste de volgende gegevens :
a) le signe régional de reconnaissance, tel que défini par le cahier a) het gewestelijk erkenningsteken, zoals bepaald bij het normenboek,
des normes, ainsi que le numéro de la reconnaissance sur la couverture alsook het erkenningsnummer op de kaft van de kaart;
de la carte; b) les conseils de respect et de protection de la nature et une b) de adviezen voor het respect voor en de bescherming van de natuur
indication claire des routes, chemins et sentiers ouverts à la en een duidelijke aanwijzing van ongemarkeerde wegen en paden die voor
circulation non balisés qui sont également accessibles à la promenade het verkeer openstaan en die ook toegangelijk zijn voor het wandelen
en respectant le Code forestier; met inachtneming van het Boswetboek;
le tracé et l'intitulé des itinéraires permanents concernés, leur het tracé en de titel van de betrokken vaste wandelroutes, hun
numéro d'autorisation et les types d'usagers conseillés; machtigingsnummer en de het type gebruikers voor wie ze aanbevolen
c) le nom et les coordonnées du titulaire de l'autorisation de chaque zijn; c) de naam en de adresgegevens van de houder van de machtiging voor
itinéraire permanent concerné ainsi que ceux de l'éditeur responsable; elke betrokken vaste wandelroute alsook die van de verantwoordelijke uitgever;
d) un descriptif synthétique de l'itinéraire reprenant la longueur d) een samenvattende omschrijving van de wandelroute met de lengte
et/ou la durée du parcours, le(s) type(s) de revêtement rencontré, en/of de duur van het parcours, de soorten wegverharding die men
l'accessibilité pour les familles avec enfants et les personnes à tegenkomt, de toegankelijkheid voor de gezinnen met kinderen en voor
mobilité réduite; de personen met een verminderde beweeglijkheid;
2° le fond de carte doit être topographique, en ce compris les chemins 2° de achtergrond van de kaart moet topografisch zijn, met inbegrip
et sentiers non balisés; pour les itinéraires situés exclusivement en van de ongemarkeerde wegen en paden; wat de wandelroutes betreft die
zone urbaine, le fond de carte sera le plan détaillé reprenant le nom uitsluitend in stadsgebied liggen, bestaat de achtergrond van de kaart
de toutes rues de la localité pour autant que l'échelle utilisée le uit het stadsplan met vermelding van de naam van alle straten van de
permette; plaats voorzover de gebruikte schaal het toelaat;
3° le fond de carte doit au moins reprendre les caractéristiques 3° de achtergrond van de kaart moet minstens de volgende kenmerken
suivantes : vermelden :
a) les informations altimétriques; a) de altimetrische gegevens;
b) l'ensemble des voiries; b) het geheel van de wegen;
c) l'ensemble des sentiers et chemins tels qu'ils existent sur le terrain; c) het geheel van de paden en wegen zoals die bestaan op het terrein;
d) les zones boisées, urbaines, cultivées; d) de bos-, stads-, bebouwde gebieden;
e) les cours d'eau (fleuves, rivières, ruisseaux, rus); e) de waterlopen (stromen, rivieren, beken, beekjes);
f) les voies ferrées; f) de spoorwegen;
g) les constructions habitées et inhabitées; g) de bewoonde en onbewoonde gebouwen;
h) le nom des lieux-dits, villages, villes, régions et provinces; h) de naam van de gehuchten, dorpen, steden, streken en provincies;
i) le nom des routes; i) de naam van de wegen;
j) tout élément remarquable pouvant servir de point de repère pour j) iedere opmerkelijke bezienswaardigheid die voor de gebruiker als
l'usager (clocher d'église, calvaire, monument historique, statue, oriëntatiepunt kan dienen (kerktoren, calvarieberg, historisch
château...); monument, standbeeld, kasteel,...);
k) les éléments d'intérêt touristique; k) de elementen met toeristische waarde;
l) les principales indications permettant d'accéder au point de départ l) de voornaamste aanwijzingen die het vertrekpunt van de wandelingen
des promenades (notamment les parking, gares, arrêts et lignes de bereikbaar maken (namelijk de parkeerplaatsen, de stations, de
bus); bushalten en de buslijnen);
m) l'échelle de la carte ainsi qu'une rose des vents; m) de schaal van de kaart en een windroos;
4° sauf en ce qui concerne les noms de lieux, les indications, 4° behalve wat betreft de plaatsnamen zullen de aanwijzingen,
légendes, commentaires et explications seront au moins bilingue legenda's, opmerkingen en verklaringen minstens in twee talen worden
français-néerlandais ou français-allemand. vertaald (Frans-Nederlands of Frans-Duits).

Art. 5.Pour être reconnu, le descriptif de promenade doit remplir les

Art. 5.Om erkend te worden dient de routebeschrijving aan de volgende
conditions générales suivantes : algemene voorwaarden te voldoen :
1° il comprend le signe régional de reconnaissance ainsi que le numéro 1° zij bevat het gewestelijk erkenningsteken en het erkenningsnummer
de reconnaissance sur la couverture; op de kaft;
2° il identifie les types d'usagers concernés sur la couverture; 2° zij identificeert de betrokken gebruikerstypes op de kaft;
3° il reprend un descriptif technique des itinéraires permanents : 3° zij bevat een technische omschrijving van de vaste wandelroutes :
lieu de départ, longueur, temps de parcours moyen, difficulté globale vertrekplaats, lengte, gemiddelde duur van de wandeling, globale
du circuit, cumul des dénivelés, éventuellement altitude minimale et maximale; moeilijkheid van het traject, cumulatie van niveauverschillen, eventueel minimale en maximale hoogte;
4° il décrit et permet une découverte enrichissante des lieux 4° zij omschrijft en maakt een verrijkende ontdekking van de
traversés; doorgereisde plaatsen mogelijk;
5° il peut présenter un tracé schématique des itinéraires permanents. 5° zij kan een schematisch tracé van de vaste wandelroutes inhouden.
CHAPITRE III. - De la procédure d'autorisation ou de reconnaissance HOOFDSTUK III. - Procedure tot machtiging of erkenning

Art. 6.La demande d'autorisation d'un itinéraire permanent doit être

Art. 6.De aanvraag tot het krijgen van een machtiging voor een vaste
introduite au moyen du formulaire délivré par le Commissariat général wandelroute wordt ingediend door middel van het formulier verstrekt
au Tourisme et contenir les pièces et indictions suivantes : door het Commissariaat-generaal voor Toerisme en dient volgende stukken en gegevens te bevatten :
1° si le demandeur est une personne physique, ses nom, prénom et 1° indien de aanvrager een natuurlijke persoon is, zijn naam, voornaam
domicile; s'il s'agit d'une personne morale, sa dénomination ou raison en woonplaats; als het gaat om een rechtspersoon, de benaming of de
sociale, sa forme juridique, l'adresse de son siège social ainsi que firmanaam, haar rechtsvorm, het adres van haar maatschappelijke zetel
la qualité du signataire de la demande; alsook de hoedanigheid van de ondertekenaar van de aanvraag;
2° un schéma directeur reprenant les informations suivantes : 2° een voorontwerp van grondgebruiksplan waarin volgende gegevens
worden ingeschreven :
a) une carte au 10 000e, ou 20 000e ou 25 000e ou au 50 000e (pour les a) een kaart op schaal 1/10 000e, of 1/200000e of 1/25 000e of 1/50
itinéraires longues distances) qui indique pour chaque itinéraire le 000e (voor de lange-afstandswandelroutes) die voor elke wandelroute
tracé projeté et le positionnement de l'ensemble des balises de het geplande tracé en de plaatsing van alle markeringstekens van
différents types; verschillende types vermeldt;
b) le nombre de chaque type de balises; b) het aantal van elk type markeringsteken;
c) le numéro d'identification de l'itinéraire ou sa dénomination; c) het identificatienummer van de wandelroute of zijn benaming;
d) le matériau des balises ainsi que les techniques d'implantations d) het materiaal van de markeringstekens, alsook de
qui seront mises en oeuvre; vestigingstechnieken die zullen worden uitgevoerd;
e) pour chaque itinéraire, le signe normalisé souhaité; e) voor elke wandelroute, het gewenste genormeerde teken;
f) un modèle graphique d'un panneau d'information. f) een grafisch model van een informatiebord;
3° une estimation du coût de la réalisation de l'itinéraire permanent; 3° een kostenraming voor de uitvoering van de vaste wandelroute;
4° sur le formulaire-type délivré par le Commissariat général au 4° op het door het Commissariaat-generaal voor Toerisme verstrekte
Tourisme, les autorisations de passage par lesquelles les type-formulier, de doorgangsvergunningen waardoor de betrokken
propriétaires concernés autorisent le passage des usagers sur leur eigenaars de doorgang van de gebruikers op hun grond toelaten, behalve
propriété sauf si celle-ci est grevée d'une servitude publique de als er een openbare erfdienstbaarheid van overgang op weegt;
passage; 5° un document motivant l'opportunité touristique de création de(s) 5° een document dat de toeristische opportuniteit van de aanleg van de
l'itinéraire(s) et le public attendu par rapport aux itinéraires wandelroute(s) en het verwachte publiek ten opzichte van de toegelaten
autorisés dans la zone géographique; wandelroutes in het geografisch gebied motiveert;
6° sur le formulaire-type délivré par le Commissariat général au 6° op het door het Commissariaat-generaal voor Toerisme afgegeven
Tourisme, l'engagement du demandeur de l'autorisation de l'itinéraire type-formulier, de verbintenis van de aanvrager van de machtiging tot
permanent à entretenir les balises pendant huit ans; le demandeur de het onderhoud van de markeringstekens gedurende acht jaar; de
aanvrager van de machtiging is er ook toe verplicht de geplande
l'autorisation est aussi tenu de décrire les moyens envisagés et les middelen en de eventuele samenwerkingsverbanden te beschrijven die
éventuels partenariats nécessaires à l'entretien du balisage et des noodzakelijk zijn voor het onderhoud van de bebakening en van de
cheminements. paden.

Art. 7.La demande de reconnaissance des cartes des promenades et des

Art. 7.De aanvraag tot erkenning van de wandelkaarten en
descriptifs des promenades doit contenir les pièces et indications routebeschrijvingen moet de volgende stukken en vermeldingen bevatten
suivantes : :
1° une copie de l'autorisation de baliser les itinéraires permanents 1° een afschrift van de machtiging tot het markeren van de betrokken
concernés; vaste wandelroutes;
2° le projet de la carte ou du descriptif de promenade qui fait 2° het ontwerp van de kaart of van de beschrijving van de wandelroute
l'objet de la demande reprenant l'esquisse des éléments cités die het voorwerp van de aanvraag is met de schets van de in
respectivement aux articles 9 et 11 du décret ainsi qu'aux articles 4 respectievelijk de artikelen 9 en 11 van het decreet en in de
et 5 du présent arrêté. artikelen 4 en 5 van dit decreet bedoelde gegevens.
CHAPITRE IV. - Des procédures d'octroi, de liquidation et de contrôle HOOFDSTUK IV. - Procedures voor de toekenning, de vereffening en de
de l'emploi des subventions controle over het gebruik van de subsidies

Art. 8.La demande de subvention pour réaliser un itinéraire permanent

Art. 8.De subsidieaanvraag om een vaste wandelroute aan te leggen,
contient les pièces et indications suivantes : bevat de volgende stukken en vermeldingen :
1° si le demandeur est une personne physique, ses nom, prénom et 1° indien de aanvrager een natuurlijke persoon is, zijn naam, voornaam
domicile; s'il s'agit d'une personne morale, sa dénomination ou raison en woonplaats; als het gaat om een rechtspersoon, de benaming of de
sociale, sa forme juridique, l'adresse de son siège social, la qualité firmanaam, haar rechtsvorm, het adres van haar maatschappelijke zetel,
du signataire de la demande et la justification du pouvoir de de hoedanigheid van de ondertekenaar van de aanvraag en de
représentation de celui-ci; rechtvaardiging van de vertegenwoordigingsbevoegdheid van
2° sur le formulaire délivré par le Commissariat général au Tourisme, laatstgenoemde; 2° op het door het Commissariaat-generaal voor Toerisme verstrekte
l'engagement de rembourser intégralement les sommes reçues si, sauf formulier, de verbintenis om de uitbetaalde bedragen volledig terug te
autorisation préalable du Gouvernement, dans un délai de cinq ans à betalen indien, behoudens voorafgaandelijke toelating door de
regering, binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van 1 januari
compter du 1er janvier suivant la date de la liquidation, tout ou volgend op de datum van de vereffening, het geheel of een deel van de
subsidie niet toegerekend wordt op datgene waarvoor ze voorzien was,
partie de la subvention n'est pas affecté à la destination prévue, indien niet meer voldaan wordt aan de voorwaarden vastgesteld in
s'il n'est plus satisfait aux conditions fixées à l'article 27 du artikel 27 van het decreet of nog indien de machtiging ingetrokken
décret ou encore si l'autorisation est retirée; wordt; 3° op het door het Commissariaat-generaal voor Toerisme afgegeven
3° sur le formulaire délivré par le Commissariat général au Tourisme, formulier, de verbintenis van de aanvrager om de met één derde
l'engagement de rembourser les subventions diminuées d'un tiers pour verminderde subsidie terug te betalen voor elke periode van twaalf
chaque période de douze mois écoulée après le délai de cinq ans maanden die verstreken is na de termijn van vijf jaar indien de
précité si l'événement donnant lieu à remboursement survient après gebeurtenis die aanleiding geeft tot terugbetaling plaatsvindt na het
expiration de ce délai de cinq ans. verstrijken van die termijn van vijf jaar.
La demande de subvention pour une carte de promenades ou un descriptif De aanvraag tot erkenning van de wandelkaarten en routebeschrijvingen
de promenades contient les pièces et indications suivantes : moet de volgende stukken en vermeldingen bevatten :
1° la maquette de la carte ou du descriptif de promenades; 1° het ontwerp van de kaart of van de beschrijving van de
2° sur le formulaire délivré par le Commissariat général au Tourisme, wandelroutes; 2° op het door het Commissariaat-generaal voor Toerisme afgegeven
l'engagement que les cartes ou les descriptifs de promenades ne soient formulier, de verbintenis dat de wandelkaarten of de
pas vendus à un prix excédant 8 euros; routebeschrijvingen tegen een prijs van ten hoogste acht euro worden
3° sur le formulaire délivré par le Commissariat général au Tourisme, verkocht; 3° op het door het Commissariaat-generaal voor Toerisme afgegeven
l'engagement de vendre les cartes ou les descriptifs de promenades formulier dient de aanvrager de wandelkaarten en routebeschrijvingen
dans un réseau de distribution plus large que celui couvert par les in een verspreidingsnetwerk dat ruimer is dan dat van de plaatselijke
organismes touristiques locaux; toeristische instanties te verkopen;
4° sur le formulaire délivré par le Commissariat général au Tourisme, 4° op het door het Commissariaat-generaal voor Toerisme verstrekte
l'engagement de rembourser intégralement les sommes reçues si, sauf autorisation préalable du Gouvernement, dans un délai de cinq ans à compter du 1er janvier suivant la date de la liquidation, tout ou partie de la subvention n'est pas affecté à la destination prévue, s'il n'est plus satisfait aux conditions fixées à l'article 27 du décret du 1er avril 2004 relatif aux itinéraires touristiques balisés ou encore si la reconnaissance est retirée; 5° le cas échéant, les informations complètes sur les autres aides de minimis reçues de tout pouvoir ou organisme public au cours des trois années précédant la demande. CHAPITRE V. - Des délégations formulier dient de aanvrager, de uitbetaalde bedragen volledig terug te betalen indien behoudens voorafgaandelijke toelating door de regering, binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van 1 januari volgend op de datum van de vereffening, het geheel of een deel van de subsidie niet toegerekend wordt op datgene waarvoor ze voorzien was, indien niet meer voldaan wordt aan de voorwaarden vastgesteld in artikel 27 van het decreet van 1 april 2004 betreffende de gemarkeerde toeristische wandelroutes, of nog indien de erkenning ingetrokken wordt; 5° desgevallend de volledige inlichtingen over de andere de minidivisiesteun verkregen van andere overheden of openbare instellingen tijdens de drie jaar die aan de aanvraag zijn voorafgegaan. HOOFDSTUK V. - Delegaties

Art. 9.Le Ministre est autorisé à établir la liste des équipements

Art. 9.De Minister wordt ertoe gemachtigd de lijst met de
uitrustingen voor de opvang van en de informatieverlening aan de
destinés à l'accueil et à l'information du touriste que doit contenir toerist op te stellen die minstens in de wandelkaart moeten worden
au minimum la carte de promenade en vertu de l'article 9, 8°, du opgenomen zoals bedoeld in artikel 9, 8° van het decreet, alsook de
décret ainsi que la manière de les indiquer sur la carte. manier om die op de kaart te vermelden.

Art. 10.Le Ministre est chargé de statuer sur les recours visés au

Art. 10.De Minister is ermee belast zich uit te spreken over de
chapitre V du titre II du décret. beroepen bedoeld in hoofdstuk V van titel II van het decreet.

Art. 11.Le Ministre désigne au sein du Commissariat général au

Art. 11.De Minister wijst in het Commissariaat-generaal voor Toerisme
Tourisme les fonctionnaires et agents de niveaux 1, 2+, 2 et 3 chargés de ambtenaren en personeelsleden van niveau 1, 2+, 2 en 3 aan die
de : belast zijn met :
1° procéder sur place aux vérifications prévues à l'article 31 du décret; 1° de verificaties ter plaatse bepaald in artikel 31 van het decreet;
2° contrôler le respect des délais prévus à l'article 32 du décret et 2° de controle van de naleving van de termijnen bepaald in artikel 32
prolonger ceux-ci, conformément au prescrit de cet article; van het decreet en de verlenging ervan overeenkomstig de bepaling van
3° procéder au contrôle prévu à l'article 34 du décret. dat artikel; 3° de controle bepaald in artikel 34 van het decreet.

Art. 12.Le Ministre désigne au sein du Commissariat général au

Art. 12.De Minister wijst in het Commissariaat-generaal voor Toerisme
Tourisme et de la Division Nature et Forêt de la Direction générale en in de Afdeling Natuur en Bossen van het Directoraat-generaal
des Ressources naturelles et de l'Environnement les fonctionnaires et Natuurlijke Hulpbronnen en Leefmilieu de ambtenaren en personeelsleden
agents de niveau 1, 2+ et 2 visés à l'article 39 du décret. van niveau 1, 2+ en 2 aan bedoeld in artikel 39 van het decreet.
CHAPITRE VI. - Dispositions finales HOOFDSTUK VI. - Slotbepalingen

Art. 13.Le décret du 1er avril 2004 relatif aux itinéraires

Art. 13.Het decreet van 1 april 2004 betreffende de gemarkeerde
touristiques balisés, aux cartes de promenades et aux descriptifs de toeristische wandelroutes, de wandelkaarten en de routebeschrijvingen,
promenades, les articles 41 à 49 du décret du 20 juillet 2005 relatif de artikelen 41 tot en met 49 van het decreet van 20 juli 2005
aux subventions pour la promotion touristique ainsi que le présent betreffende de subsidies voor de bevordering van het toerisme alsook
arrêté entrent en vigueur le 1er jour du deuxième mois qui suit la dit besluit treden in werking op de eerste dag van de tweede maand die
publication du présent arrêté au Moniteur belge. volgt op de bekendmaking van dit besluit in het Belgisch Staatsblad.

Art. 14.Le Ministre est chargé de l'exécution du présent arrêté.

Art. 14.De Minister is belast met de uitvoering van dit besluit.
Namur, le 1er mars 2007. Namen, 1 maart 2007.
Le Ministre-Président, De Minister-President,
E. DI RUPO E. DI RUPO
Le Ministre de l'Agriculture, de la Ruralité, de l'Environnement et du De Minister van Landbouw, Landelijke Aangelegenheden, Leefmilieu en
Tourisme, Toerisme,
B. LUTGEN B. LUTGEN
Annexe Bijlage
Cahier des normes Normenboek
CHAPITRE Ier. - Les balises HOOFDSTUK I. - De markeringstekens
Section 1re. - Symboles et signes normalisés Afdeling 1. - Genormeerde symbolen en tekens

Article 1er.A chaque catégorie d'usagers correspond une forme

Artikel 1.Elke groep gebruikers komt overeen met een geometrische
géométrique ou signe normalisé, dont les modèles sont repris vorm of een genormeerd teken, waarvan de modellen hieronder worden
ci-dessous. vermeld.
Afin que l'usager identifie plus facilement les formes qui le Opdat de gebruiker de vormen die hem betreft gemakkelijker herkent,
concerne, un numéro d'identification de l'itinéraire, un logo et un symbole représentant, selon le cas, un piéton, un vélotouriste, un VTT, un cheval, un attelage ou un skieur, peuvent être placés sur les panneaux de départ, sur les balises directionnelles complètes et sur les balises directionnelles simples. Si l'itinéraire est destiné à plusieurs catégories d'usagers, une combinaison des symboles adéquats peut être placée sur les panneaux de départ et les balises directionnelles complètes.

Art. 2.Le même signe normalisé est utilisé d'un bout à l'autre de l'itinéraire. Lorsque des itinéraires différents se rejoignent sur des tronçons communs, chaque itinéraire garde son signe. Tous les signes, accompagnés de leur numéro d'identification de l'itinéraire, se retrouvent distinctement sur tous les jalons, balises directionnelles simples et complètes.

 kunnen een identificatienummer van de wandelroute, een logo en een symbool van, naargelang het geval, een voetganger, een wielrijder, een mountainbike, een paard, een span of een skiër worden aangebracht op de vertrekborden, op de volledige richtingaanwijzende markeringstekens en op de eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens. In geval van een wandelroute bestemd voor verschillende groepen gebruikers kan een combinatie van de geschikte symbolen worden aangebracht op de vertrekborden en op de volledige richtingaanwijzende markeringstekens.

Art. 2.Hetzelfde genormeerde teken wordt van het begin tot het einde van de wandelroute gebruikt. Wanneer verschillende wandelroutes op gewone stukken weg bij elkaar komen, behoudt elke wandelroute zijn teken. Alle tekens, met hun identificatienummer van de wandelroute, staan duidelijk op alle bakenstokken, eenvoudige en volledige richtingaanwijzende markeringstekens.

Art. 3.Un réseau composé d'itinéraires réalisés par un même

Art. 3.Een net, samengesteld uit wandelroutes die door eenzelfde
concepteur assure une cohérence d'une façon générale et en particulier ontwerper worden gemaakt, zorgt voor de samenhang in het algemeen en
dans l'utilisation du type et des dimensions des balises in het bijzonder in het gebruik van de type en de afmetingen van de
directionnelles simples ainsi que des jalons. eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens alsook van de
bakenstokken.

Art. 4.Un numéro et/ou, pour ce qui concerne les itinéraires

Art. 4.Een nummer en/of, wat de thematische wandelroutes betreft, een
thématiques, un logo, peut être ajouté à ces signes afin de mieux logo kan worden toegevoegd aan deze tekens om de wandelroutes beter te
distinguer les itinéraires ou de les illustrer. onderscheiden of om die te illustreren.

Art. 5.Un itinéraire permettant à l'usager de quitter l'itinéraire

Art. 5.Een wandelroute, waar de gebruiker de hoofdroute (afslag) kan
principal (diverticule) pour rejoindre un point de vue, un verlaten om een uitzicht, een café-restaurant, een rustplaats, een
café-restaurant, une aire de repos, une aire de jeux, un hôtel, une speelterrein, een hotel, een gastenkamer,... te bereiken, wordt
chambre d'hôtes,... est balisé à l'aide du signe normalisé gemarkeerd met behulp van het hierna vermelde bijkomende genormeerde
complémentaire repris ci-dessous (signe NC 3), accompagné d'un logo teken (teken NC 3), gepaard met een logo dat het doel van de afslag
représentant le but de ce diverticule. voorstelt.

Art. 6.Un itinéraire de liaison entre deux itinéraires ou un

Art. 6.Een verbindingsroute tussen twee wandelroutes of een kortere
raccourci sur le parcours d'un itinéraire est balisé à l'aide du signe weg op het traject van een wandelroute wordt gemarkeerd met behulp van
normalisé complémentaire repris ci-dessous (signe NC 2) het hierna vermelde bijkomende genormeerde teken (teken NC 2).

Art. 7.Un itinéraire de liaison vers une localité, sur le parcours de

Art. 7.Een verbindingsroute naar een plaats, op het traject van de
l'itinéraire initial, est balisé à l'aide du signe normalisé aanvankelijke route, wordt gemarkeerd met behulp van het hierna
complémentaire repris ci-dessous (signe NC 2) accompagné du nom de la vermelde bijkomende genormeerde teken (teken NC 2) gepaard met de naam
localité et de la distance l'en séparant. Cet itinéraire de liaison van de plaats en de afstand tussen beiden. Die verbindingsroute kan
peut être complété par au maximum cinq balises directionnelles simples worden aangevuld met ten hoogste vijf eenvoudige richtingaanwijzende
de liaison (modèle B3c). verbindingsmarkeringstekens (model B3c).

Art. 8.Lorsqu'un itinéraire permanent est temporairement fermé, les

Art. 8.Wanneer een vaste wandelroute tijdelijk afgesloten is, wordt
balises se voient appliquer le signe de fermeture temporaire repris het hierna vermelde teken van tijdelijke sluiting (teken NC 4) op de
ci-dessous (signe NC 4). markeringstekens aangebracht.
A partir de l'endroit de fermeture, un balisage de même signe que Vanaf de afgesloten plek wordt een bebakening met hetzelfde teken als
l'itinéraire d'origine est appliqué sur l'itinéraire de déviation, dat van de aanvankelijke route op de omleggingsweg aangebracht, tot de
jusqu'à la reprise avec l'itinéraire d'origine. aanvankelijke wandelroute opnieuw opengesteld wordt.

Art. 9.La flèche des signes pour vélotouristes, vététistes et skieurs

Art. 9.De pijl van de tekens voor de wielrijders, mountainbikers en
pointe dans la direction à suivre : vers la droite pour tourner à skiërs wijst de te volgen richting aan : naar rechts om naar rechts af
droite, vers le haut pour continuer tout droit, vers la gauche pour te slaan, naar boven om rechtdoor te rijden, naar links om naar links
tourner à gauche. Il en est de même pour le signe cavaliers et af te slaan. Hetzelfde geldt voor het teken ruiters en spannen' dat in
attelages qui est en forme de « fer à cheval ». de vorm van « hoefijzer » is.

Art. 10.En ce qui concerne les vélotouristes, il y a lieu de distinguer 2 types d'itinéraires :

Art. 10.Wat de wielrijders betreft, dienen 2 types wandelroutes onderscheiden te worden :
- les itinéraires en boucle; de lusvormige wandelroutes;
- les itinéraires reliant des tronçons en réseau (système des noeuds de wandelroutes die stukken weg in een netwerk verbinden (systeem van
de communications communément appelé « points-noeuds »); ces réseaux verkeersknooppunten beter gekend als « knooppunten »); die netwerken
d'itinéraires, praticables dans les deux sens de la voirie et, pouvant van wandelroutes, die in beide richtingen van de weg bruikbaar zijn,
s'étendre sur plusieurs centaines de kilomètres, nécessitent en die zich over honderden kilometers kunnen uitbreiden, vereisen het
l'utilisation de balises spécifiques, décrites à la section 11 du gebruik van specifieke markeringstekens, als beschreven in afdeling 11
présent chapitre. van dit hoofdstuk.

Art. 11.Le signe normalisé respecte les dimensions minimales et

Art. 11.Het genormeerde teken voldoet aan de minimale en maximale
maximales mentionnées sur les différents modèles. afmetingen vermeld op de verschillende modellen.
Le signe normalisé doit être placé sur un fond contrasté, de Het genormeerde teken moet op een contrasterende achtergrond worden
préférence blanc. aangebracht, bij voorkeur wit.
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 2. - Balises toponymiques - (B 1) Afdeling 2. - Toponymische markeringstekens - (B 1)

Art. 12.La balise toponymique est installée sur son propre poteau et

Art. 12.Het toponymische markeringsteken wordt op zijn eigen paal
indique le nom du point d'intérêt touristique sur lequel elle se aangebracht en vermeldt de naam van het toeristisch waardevolle gebied
trouve. Il peut s'agir d'un lieu-dit, d'un point de vue, d'un waarop het zich bevindt. Het betreft een gehucht, een uitzicht, een
patrimoine remarquable, d'une aire de repos,... opmerkelijk patrimonium, een rustplaats,...
La balise peut indiquer également son altitude. Het markeringsteken kan ook de hoogte vermelden.
Sa localisation doit être répertoriée sur les cartes de promenades. Zijn ligging moet worden vermeld op de wandelkaarten.

Art. 13.La balise toponymique est hexagonale sur pointe, bordé d'un

Art. 13.De vorm van het toponymische markeringsteken is een zeshoek
double liseré brun. Ses dimensions correspondent à celles indiquées op spits, omzoomd met een dubbele bruine rand. Zijn afmetingen stemmen
sur le modèle soit en mm : overeen met die vermeld op het model in mm :
de côté extérieur à côté extérieur : 330; van buitenkant tot buitenkant : 330;
épaisseur du liseré brun extérieur : 10; diepte van de bruine buitenrand 10;
épaisseur de l'intervalle blanc entre les 2 liserés bruns : 5; diepte van de witte tussenruimte tussen de twee bruine randen : 5;
épaisseur du liseré brun intérieur : 5. diepte van de bruine binnenrand 5.
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 3. - Balises directionnelles complètes - (B 2) Afdeling 3. - Volledige richtingaanwijzende markeringstekens - (B 2)

Art. 14.Les balises directionnelles complètes permettent de renseigner les usagers sur la suite de l'itinéraire, la direction et la distance restant à parcourir.

Art. 15.La balise est installée bien en vue des usagers, aux endroits stratégiques de l'itinéraire, notamment aux principaux points d'accès de celui-ci, aux carrefours avec une route, sur les lieux d'intérêt touristique indiqués par les balises toponymiques et aux étapes principales. Elle peut être placée sur son propre poteau ou être attachée à un support existant. Elle ne peut jamais être peinte.

Art. 14.De volledige richtingaanwijzende markeringstekens dienen de gebruikers inlichtingen te verschaffen over het vervolg van de wandelroute, de richting en de nog af te leggen afstand.

Art. 15.Het markeringsteken wordt in zicht van de gebruikers aangebracht, op strategische plaatsen van de wandelroute, onder meer op de hoofdtoegangspunten ervan, op de kruispunten met een weg, op de door toponymische markeringstekens vermelde toeristisch waardevolle plaatsen en op de voornaamste rustpunten. Het kan op zijn eigen paal worden aangebracht of op een bestaande drager (steun?) bevestigd worden. Het mag nooit met verf worden aangebracht.

Art. 16.Les balises directionnelles complètes reprennent les éléments

Art. 16.De volledige richtingaanwijzende markeringstekens bevatten de
suivants : volgende gegevens :
1° le nom de l'itinéraire et, s'il en est fait usage, son numéro 1° de naam van de wandelroute en, als er gebruik ervan wordt gemaakt,
d'identification ainsi que son logo (et facultativement, le symbole haar identificatienummer alsook haar logo (en facultatief, het symbool
représentant le type d'usager); van het type gebruikers);
2° deux lignes de texte au minimum indiquant les étapes principales le 2° minimum twee tekstlijnen met vermelding van de voornaamste
long de l'itinéraire et son but final; rustpunten langs de wandelroute en het uiteindelijke doel;
3° le kilométrage et/ou le temps de parcours moyen en regard de chaque 3° de afstand in km en/of de gemiddelde duur van de wandeling
étape; tegenover elk rustpunt;
4° le signe normalisé à suivre; 4° het te volgen genormeerd teken;
5° la flèche directionnelle; 5° de richtingspijl;
6° un pictogramme représentant un téléphone suivi d'un numéro auquel 6° een pictogram van een telefoon met vermelding van een
le promeneur peut faire appel en cas de nécessité. telefoonnummer waar de wandelaar naar kan telefoneren in geval van
noodzakelijkheid.

Art. 17.Les balises directionnelles complètes respectent les

Art. 17.De volledige richtingaanwijzende markeringstekens voldoen aan
dimensions suivantes : largeur 330 mm - hauteur de 150 à 350 mm. de volgende afmetingen : breedte 330 mm - hoogte van 150 tot 350 mm.
Section 4. - Balises directionnelles simples - (B 3) Afdeling 4. - Eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens - (B 3)

Art. 18.Les balises directionnelles simples indiquent la direction à

Art. 18.De eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens wijzen de
suivre et doivent toujours être installées au départ de chaque te volgen richting aan en moeten altijd worden aangebracht op het
itinéraire ainsi qu'à tout changement de direction et si possible à vertrekpunt van elke wandelroute alsook op elke richtingswijziging en,
chaque carrefour. als het mogelijk is, op elk kruispunt.
Elles peuvent être installées sur des supports existants, sous réserve Ze kunnen worden aangebracht op bestaande dragers, met voorbehoud van
de l'autorisation de balisage requise par l'article 6, 4° de l'arrêté. de bij artikel 6, 4° van het besluit vereiste markeringstoestemming.
Elles peuvent également être placées sur des poteaux indépendants et Ze kunnen ook worden aangebracht op eigen palen, wat namelijk het
le seront notamment lorsque le support existant ne permet pas une geval zal zijn als de bestaande drager geen goede oriëntatie van het
bonne orientation de la balise. markeringsteken toelaat.
Les balises directionnelles simples reprennent le signe normalisé et De eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens bevatten het
le numéro de l'itinéraire et une flèche directionnelle obligatoire genormeerde teken en het nummer van de wandelroute en een
pour les usagers pédestres et facultativement pour les autres usagers. richtingspijl die verplicht is voor de voetgangers en facultatief voor
Facultativement, elle peuvent également reprendre le logo de de andere gebruikers. Facultatief kunnen ze ook het logo van de
l'itinéraire et le type d'usager autorisé. wandelroute en het bevoegde type gebruiker bevatten.
Les balises directionnelles simples ne peuvent reprendre qu'un seul De eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens kunnen maar één
signe et numéro d'identification de l'itinéraire. teken en identificatienummer van de wandelroute bevatten.

Art. 19.Les balises directionnelles simples sont de trois types :

Art. 19.Er bestaan drie soorten eenvoudige richtingaanwijzende
B 3 a : pour tous les types d'utilisateurs markeringstekens : B 3 a : voor alle types gebruikers
Balise carrée de 90 à 180 mm de côté :la flèche directionnelle figure Vierkanten markeringsteken van 90 tot 180 mm zijde : de richtingspijl
sur la balise pour les usagers pédestres (signe N 1) et dans le cas de staat op het markeringsteken voor de voetgangers (teken N 1) en bij
l'usage du signe « plusieurs usagers non motorisés » (signe N 6); elle gebruik van het teken « meerdere niet-gemotoriseerde gebruikers »
est facultative en combinaison avec les autres signes normalisés (teken N 6); zij is facultatief in combinatie met de andere
(signes N 2, N 2bis, N 3, N 4, N 4bis et N 5), ceux-ci ayant déjà une genormeerde tekens (tekens N 2, N 2bis, N 3, N 4, N 4bis en N 5), zij
vocation directionnelle; elle est établie selon le modèle ci-dessous : zijn al richtingaanwijzend van aard; zij wordt opgesteld volgens het onderstaande model :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 5. - Jalons (B 4) Afdeling 5. - Bakenstokken (B 4)

Art. 20.Les jalons sont de simples rappels qui permettent d'indiquer

Art. 20.De bakenstokken vormen slechts herhalingen die de gebruiker
à l'usager qu'il suit le bon itinéraire. erop wijzen dat hij de juiste wandelroute volgt.
Les jalons reprennent le signe normalisé et, facultativement, le De bakenstokken bevatten het genormeerde teken en, facultatief, het
numéro d'identification de l'itinéraire. identificatienummer van de wandelroute.
Ils se posent sur des supports existants ou sont peints : Ze worden aangebracht op bestaande dragers of worden met verf aangebracht :
1° dans les lignes droites à intervalles réguliers; 1° in de rechte lijnen op regelmatige afstand;
2° en rappel et en confirmation près d'un carrefour dans lequel 2° als herinnering en als bevestiging bij een kruispunt waarin de
l'itinéraire ne change pas de direction; wandelroute niet van richting verandert;
3° en confirmation après chaque changement de direction. 3° als bevestiging na elke richtingverandering.
Ils doivent être les plus visibles et reconnaissables possible. Ze moeten zo zichtbaar en herkenbaar mogelijk zijn.

Art. 21.Les dimensions des jalons peuvent varier en fonction du signe

Art. 21.De afmetingen van de bakenstokken kunnen veranderen in
normalisé approprié au type d'usager mais sont comprises entre : functie van het genormeerde teken dat aan het type gebruiker wordt
longueur : 80 à 180 mm - largeur : 55 à 180 mm aangepast maar liggen tussen : lengte : 80 tot 180 mm - breedte : 55 tot 180 mm
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 6. - Balises de Liaison avec un autre itinéraire (B 5) Afdeling 6. - Markeringstekens die de verbinding met met een andere wandelroute aanwijzen (B 5)

Art. 22.Les balises de liaison avec un autre itinéraire renseignent

Art. 22.De markeringstekens die de verbinding met een andere
l'usager sur la possibilité de rejoindre un autre itinéraire situé à wandelroute aanwijzen, geven de gebruiker inlichtingen over de
une distance inférieure à 1 km, en quittant l'itinéraire initialement mogelijkheid om op een andere wandeleroute gelegen op minder dan 1 km
suivi. te komen, door de oorspronkelijk gevolgde wandelroute te verlaten.

Art. 23.Elles comportent les informations suivantes :

Art. 23.Ze bevatten de volgende gegevens :
1° le signe « liaison »; 1° het teken « verbinding »;
2° le signe normalisé et, éventuellement, le numéro d'identification 2° het genormeerde teken en, eventueel, het identificatienummer van de
de l'itinéraire vers lequel une liaison est possible; wandelroute waarnaar (waarheen?) een verbinding mogelijk is;
3° une flèche directionnelle; 3° een richtingspijl;
4° la distance exprimée en kilomètre entre les deux itinéraires 4° de afstand uitgedrukt in km tussen de twee gemarkeerde
balisés. wandelroutes.

Art. 24.Cette balise peut être placée sur son propre poteau ou être

Art. 24.Dit markeringsteken kan op zijn eigen paal worden aangebracht
attachée à un support existant. Elle ne peut jamais être peinte. of op een bestaande drager bevestigd worden. Het mag nooit met verf
worden aangebracht.
La balise de liaison avec un autre itinéraire s'établit selon le Het markeringsteken voor de verbinding met een andere wandelroute
modèle suivant : wordt volgens het volgende model opgesteld :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 7. - Balises de liaison avec une localité (B 6) Afdeling 7. - Markeringstekens voor de verbinding met een plaats (B 6)

Art. 25.Sur le parcours d'un itinéraire touristique balisé, le

Art. 25.Op het traject van een gemarkeerde toeristische wandelroute
mag de ontwerper een markeringsteken aanbrengen dat de gebruiker
concepteur est autorisé à poser une balise renseignant l'usager sur la inlichtingen geeft over de nabijheid van een bewoond gebied gelegen op
proximité d'une zone habitée située à maximum 3 kilomètres ainsi que maximum 3 kilometer, alsook de algemeen te volgen richting om dit te
sur la direction générale à suivre pour rejoindre celle-ci. bereiken.

Art. 26.Les balises de liaison avec une localité comporte les

Art. 26.De markeringstekens voor de verbinding met een plaats
informations suivantes : le nom de la localité; bevatten de volgende gegevens : de naam van de plaats;
la distance exprimée en kilomètre pour rejoindre cette localité. de afstand uitgedrukt in kilometers om die plaats te bereiken.

Art. 27.Cette balise peut être placée sur son propre poteau ou être

Art. 27.Dit markeringsteken kan op zijn eigen paal worden aangebracht
attachée à un support existant. Elle ne peut jamais être peinte. of op een bestaande drager bevestigd worden. Het mag nooit met verf
La balise de liaison avec une localité s'établit selon le modèle worden aangebracht. Het markeringsteken voor de verbinding met een
suivant : plaats wordt volgens het volgende model opgesteld :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 8. - Balises de diverticule (B 7) Afdeling 8. - Markeringstekens voor een afslag - (B 7)

Art. 28.Le diverticule est une voie s'écartant temporairement de

Art. 28.De afslag is een weg die tijdelijk van de aanvankelijke
l'itinéraire initial balisé qui permet à l'usager de se rendre jusqu'à gemarkeerde wandelroute afwijkt om de gebruiker naar een bepaald punt
un proche point donné avant son retour vers l'itinéraire initial te laten gaan vóór zijn terugkeer naar de aanvankelijke gemarkeerde
balisé en empruntant le même parcours (cul-de-sac). Ce point est wandelroute via hetzelfde traject (doodlopende weg). Dit punt bevindt
distant de maximum 1 kilomètre. zich op maximum 1 kilometer. Deze « omleg » kan dienen om zich naar
Le but de ce « détour » peut être de se rendre vers un point de vue een bijzonder uitzicht, een rustplaats, een barbecueplaats, een
particulier, une aire de repos, une aire de barbecue, une aire de speelruimte,... te begeven.
jeux,...

Art. 29.La balise diverticule comporte les informations suivantes :

Art. 29.Het markeringsteken voor een afslag bevat de volgende
1° le signe normalisé de l'itinéraire et, éventuellement, son numéro gegevens : het genormeerde teken van de wandelroute en, eventueel,
d'identification, logo ou symbole; zijn identificatienummer, logo of symbool;
2° une flèche directionnelle; 2° een richtingspijl;
3° le signe diverticule; 3° het teken afslag;
4° le symbole du but du diverticule; 4° het symbool van het doel van de afslag;
5° la distance exprimée en kilomètre vers ce but. 5° de afstand tot dat doel uitgedrukt in km.

Art. 30.Cette balise peut être placée sur son propre poteau ou être

Art. 30.Dit markeringsteken kan op zijn eigen paal worden aangebracht
attachée à un support existant. Elle ne peut jamais être peinte. of op een bestaande drager bevestigd worden. Het mag nooit met verf
La balise de diverticule s'établit selon le modèle suivant : worden aangebracht. Het markeringsteken dat een afslag vermeldt wordt volgens het volgende model opgesteld :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 9. - Panneaux de départ (B 8) Afdeling 9. - Vertrekborden (B 8)

Art. 31.Le panneau de départ comprend obligatoirement :

Art. 31.Het vertrekbord moet bevatten :
1° le signe régional de reconnaissance (SR 1) ainsi que le numéro de 1° het gewestelijk erkenningsteken (SR 1) en het erkenningsnummer van
l'autorisation du ou des itinéraires permanents; de vaste wandelroute(s);
2° l'identification des itinéraires permanents : nom éventuel, signe 2° de identificatie van de vaste wandelroutes : mogelijke naam,
normalisé à suivre et, s'il en est fait usage, le numéro de genormeerd teken dat gevolgd moet worden en, als er gebruik van wordt
l'itinéraire et son logo, destination s'ils ne sont pas en boucle, gemaakt, et nummer van de wandelroute en haar logo, bestemming als de
longueur ou temps de parcours moyen, type d'usagers qu'ils concernent; wandelroutes geen lusvormige tochten zijn, lengte of gemiddelde duur van de wandeling, het betrokken gebruikerstype;
3° un pictogramme représentant un téléphone suivi d'un numéro auquel 3° een pictogram van een telefoon met vermelding van een
le promeneur peut faire appel en cas de nécessité; telefoonnummer waar de wandelaar naar kan telefoneren in geval van
4° un espace d'information pour les itinéraires temporairement fermés; noodzakelijkheid; 4° een inforuimte voor de tijdelijk gesloten wandelroutes;
5° si l' (les) itinéraire(s) traverse(nt) la forêt : 5° als de wandelroute(s) over het bos gaat :
le code de bonne conduite en forêt et dans la nature en général; - de gedragscode voor wandelingen in het bos en de natuur in het algemeen;
les règles de circulation en forêt; - de verkeersregels in de bossen;
6° si il est fait usage de signes normalisés complémentaires sur le ou 6° als er gebruikt van bijkomende genormeerde tekens op de
les itinéraires, leur explication. wandelroute(s) wordt gemaakt, hun verklaring.
Le panneau de départ peut facultativement comprendre : Het vertrekbord kan facultatief bevatten :
- l'emplacement de l'organisme touristique le plus proche, ses - de plaats van de dichtstbij gelegen toeristische instelling,
coordonnées et ses heures d'ouverture; adresgegevens en openingsuren;
- le nom du gestionnaire de chaque itinéraire et ses coordonnées - de naam van de beheerder van elke wandelroute en zijn
téléphoniques; telefoonnummer;
- un descriptif des promenades et leur degré de difficulté - een omschrijving van de wandelingen en hun moeilijkheidsgraad;
- une carte représentant le tracé complet des itinéraires; - een kaart met het volledige traject van de wandelroutes;
- d'autres éléments d'information notamment à caractère didactique, - andere informatie-elementen die onder meer een didactisch,
historique, patrimonial,... historisch, patrimoniaal, ... karakter hebben.
Section 10. - Panneaux d'information (B 9) Afdeling 10. - Informatieborden (B 9)

Art. 32.Des panneaux d'information peuvent être placés sur le

Art. 32.Informatieborden met een didactisch of waarschuwend doel
parcours de l'itinéraire dans un but didactique ou d'avertissement. kunnen langs het traject van de wandelroute worden aangebracht. In dit
Dans ce cas, il s'établit selon le modèle suivant : geval wordt het volgens het volgende model opgesteld :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Le panneau d'information à but d'avertissement est placé sur Het informatiebord met een waarschuwend doel wordt aangebracht op de
l'itinéraire, en amont, à une distance de 50 mètres de la difficulté ou du danger; un panneau complémentaire peut être placé juste avant le danger ou la difficulté. Ces panneaux d'information à but d'avertissement sont placés au-dessus d'une balise directionnelle ou d'un jalon afin de rappeler à l'usager l'itinéraire auquel correspond l'avertissement. Le panneau d'information est en harmonie avec le milieu dans lequel il est placé. Le nom du gestionnaire est repris au bas du panneau.Section 11. - Balises pour les itinéraires points-noeuds à l'usage des vélotouristes. wandelroute, op een afstand van 50 meters voor de hindernis of het gevaar; een bijkomend bord kan vlak voor het gevaar of de moeiljikheid worden aangebracht. Die informatieborden met een waarschuwend doel worden boven een richtingaanwijzend markeringsteken of boven een bakenstok aangebracht om de gebruiker te erop te wijzen op welke wandelroute de waarschuwing betrekking heeft. Het informatiebord is in harmonie met de omgeving waarin het wordt aangebracht. De naam van de beheerder staat onder aan het bord.Afdeling 11. - Markeringstekens voor de knooppunten-wandelroutes ten dienste van de wielrijders.

Art. 33.Les spécificités graphiques des balises pour les itinéraires

Art. 33.De grafische bijzonderheden van de markeringstekens voor de
points-noeuds sont décrites ci-dessous. knooppunten-wandelroutes worden hieronder beschreven.
Signe normalisé - (N 2bis ) Genormeerd teken - (N 2bis )
Le signe est constitué d'un cercle comprenant une flèche suivant le Het teken bestaat uit een cirkel met een pijl overeenkomstig het
modèle ci-dessous. onderstaande model.
L'orientation de la flèche indique la direction à suivre. De punt van de pijl wijst de te volgen richting aan.
Le numéro du carrefour point-noeud vers lequel on se dirige est Het nummer van het knooppunt-kruispunt waar men zich naar begeeft
inscrit dans le cercle en caractères dont la hauteur correspond à 60 % wordt vermeld in de cirkel in lettertekens waarvan de hoogte is gelijk aan 60 % van de diameter van die cirkel.
du diamètre de ce cercle. De gebruikte kleuren verschillen in functie van de provincie waarin
Les couleurs utilisées varient en fonction de la province dans het vermelde knooppunt-kruispunt ligt, namelijk voor de provincie van
laquelle se situe le carrefour point-noeud renseigné, soit pour la
province de : :
- Brabant wallon fond rouge carmin/numéro blanc; - Waals-Brabant karmijnrode achtergrond/wit nummer;
- Hainaut fond vert/numéro blanc; - Henegouwen groene achtergrond/wit nummer;
- Liège fond orange/numéro blanc ou noir; - Luik oranje achtergrond/wit of zwart nummer;
- Luxembourg fond « lie de vin »/numéro blanc; - Luxemburg donkerrode achtergrond/wit nummer;
- Namur fond bleu/numéro blanc. - Namen blauwe achtergrond/wit nummer.
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
a = de 80 à 120 mm a = van 80 tot 120 mm
b = de 40 à 60 mm (soit la moitié du diamètre du cercle) b = van 40 tot 60 mm (te weten de helft van de diameter van de cirkel)
Balise directionnelle complète - (B 10) (panneau point-noeud) Volledig richtingaanwijzend markeringsteken - (B 10) (knooppunt-bord)
La balise directionnelle complète est placée à tous les carrefours à Het volledige richtingaanwijzende markeringsteken wordt aangebracht op
partir desquels des liaisons sont possibles vers un autre point-noeud. alle kruispunten van waaruit verbindingen naar een ander knooppunt mogelijk zijn.
- Cette balise, au fond blanc, reprend au minimum les informations - Dit markeringsteken, met witte achtergrond, bevat minstens de
suivantes :un symbole d'un vélo; volgende gegevens : een symbool van een fiets;
- éventuellement, le nom du réseau vélotouristique et/ou son logo; - eventueel, de naam van het toeristisch fietsnet en/of zijn logo;
- le numéro du point-noeud auquel elle est placée, de la même taille - het nummer van het knooppunt waarop het wordt aangebracht, met
que le signe normalisé N2bis ; dezelfde grootte als het genormeerd teken N2 bis;
- les signes normalisés N2bis (numéros et direction) des prochains - de genormeerde tekens N2 bis (nummers en richting) van de volgende
points-noeuds accessibles à partir du carrefour; bereikbare knooppunten vanaf het kruispunt;
suivant le modèle ci-dessous : overeenkomstig het onderstaande model
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Les dimensions maximales de la balise directionnelle complète sont les De maximale afmetingen van het volledige richtingaanwijzende
suivantes : largeur 400 mm - hauteur 600 mm. markeringsteken zijn de volgende : breedte 400 mm - hoogte 600 mm.
Si la balise est placée immédiatement en-dessous ou au-dessus d'un Wordt het markeringsteken onmiddellijk aangebracht onder of boven een
autre signal destiné aux usagers non motorisés (F99, F34b2, etc.), ander teken bestemd voor niet-gemotoriseerde gebruikers (F99, F34b2,
elle aura la même largeur que ce signal si cette largeur n'excède pas enz.), dan zal het even breed zijn als dat teken, op voorwaarde dat
400 mm. het niet meer dan 400 mm breed is.
La balise directionnelle complète est réalisées sur un support Het volledige richtingaanwijzende markeringsteken wordt aangebracht op
métallique cerclé. een metalen drager, voorzien van een metalen ring.
Panneau « carte » - (B 11) « Kaartbord » - (B 11)
Il s'agit de petits panneaux reprenant un extrait de carte permettant Het betreft bordjes met een uittreksel uit een kaart om zich
facilement de s'orienter par rapport aux points-noeuds situés à gemakkelijker te oriënteren ten opzichte van de dichtbijgelegen
proximité. knooppunten.
Ces panneaux sont placés conjointement ou à proximité des balises Deze bordjes worden gezamenlijk of vlakbij de volledige
directionnelles complètes. richtingaanwijzende markeringstekens aangebracht.
Balise directionnelle simple - (B 12) Eenvoudig richtingaanwijzend markeringsteken - (B 12)
La balise directionnelle simple est placée, soit lors d'un changement Het eenvoudige richtingaanwijzende markeringsteken wordt geplaats,
de direction sur le côté droit du réseau, soit comme balise de ofwel bij een verandering van richting op de rechterkant van het net,
confirmation, après un changement de direction ou sur de très longs ofwel als markeringsteken van bevestiging, na een verandering van
tronçons sans changement de direction. richting of langs zeer lange stukken weg zonder verandering van
Cette balise, au fond blanc, de 250 mm de largeur et 350 mm de hauteur richting. Dit markeringsteken, met witte achtergrond, met een breedte van 250 mm
reprend : en een hoogte van 350 mm bevat :
- un symbole de vélo; - een symbool van een fiets
- éventuellement, le nom et/ou logo du réseau vélotouristique; - eventueel, de naam en/of het logo van het toeristisch fietsnet;
- le signe normalisé N2bis indiquant le numéro du prochain carrefour - het genormeerd teken N2 bis dat het nummer van het volgende
point-noeud. knooppunt-kruispunt vermeldt.
suivant le modèle ci-dessous : - overeenkomstig het onderstaande model :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Panneau de départ - (B13) Vertrekbord - (B13)
Le panneau de départ est implanté aux endroits stratégiques du réseau Het vertrekbord wordt aangebracht op de strategische plaatsen van het
poubant être considérés comme des départs principaux. Il n'a pas de net die kunnen beschouwd worden als hoofdvertrekpunten. Het
dimension fixe, est en harmonie avec le milieu dans lequel il est vertrekbord heeft geen vaste afmeting, is in harmonie met de omgeving
placé et mais il reprend au minimum les informations suivantes : waarin hij wordt aangebracht en bevat minstens de volgende gegevens :
- éventuellement, le nom du réseau vélotouristique et son logo; - eventueel, de naam van een toeristisch fietsnet en zijn logo;
- une carte topographique ou géographique ou routière reprenant tous - een topografische of geografische of wegenkaart die alle knooppunten
les points-noeuds; vermeldt;
- le mode d'emploi; - de gebruiksaanwijzing;
- la légende de la signalisation; - de legende van de bewegwijzering;
- le nom du concepteur du réseau; - de naam van de ontwerper van het net;
- un pictogramme représentant un téléphone suivi d'un numéro auquel le - een pictogram van een telefoon met vermelding van een telefoonnummer
vélotouriste peut faire appel en cas de nécessité; waar de wielrijder naar kan telefoneren in geval van noodzaak;
- le sigle régional et le numéro de reconnaissance (SR 1). - het gewestelijke letterwoord en het erkenningsnummer (SR 1).
Balise d'approche d'un point-noeud - (B14) Markeringsteken bij het naderen van een knooppunt - (B14)
Afin d'avertir le vélotouriste qu'il va arriver à un point-noeud muni Om de wielrijder te waarschuwen dat hij bij een knooppunt uitgerust
met een richtingaanwijzend markeringsteken nadert, kan een
d'une balise directionnelle, une balise d'approche peut être placée à markeringsteken worden aangebracht die de nadering aangeeft, op een
une distance de 100 à 50 m en amont du point-noeud. afstand van 100 tot 50 m voor het knooppunt.
Cette balise, au fond blanc, de 250 mm de largeur et 350 mm de hauteur Dit markeringsteken, met witte achtergrond, met een breedte van 250 mm
reprend : en een hoogte van 350 mm bevat :
- un symbole vélo; - een symbool van een fiets;
- le numéro du point-noeud à venir; - het nummer van het komende knooppunt;
- la distance à laquelle il se trouve; - de afstand waarop hij zich bevindt;
suivant le modèle ci-dessous : overeenkomstig het onderstaande model :
Pour la consultation du tableau, voir image
Section 12. - Signe régional de reconnaissance - (SR 1) Afdeling 12. - Gewestelijk erkenningsteken - (SR 1)

Art. 34.Ce signe, indiquant que l'itinéraire ou le réseau

Art. 34.Dit teken, dat vermeldt dat de wandelroute of het
d'itinéraires est reconnu par le Ministère de la Région wallonne, est routenetwerk door het Waalse Gewest wordt erkend, moet op alle
à apposer sur tous les panneaux de départ ainsi que sur les vertrekborden worden aangebracht alsook op de kaften van de kaarten en
couvertures des cartes et des descriptifs de promenades. van de routebeschrijvingen.
Le modèle du signe régional de reconnaissance est le suivant : Het model van het gewestelijk erkenningsteken is het volgende :
Avec inscription dans le liseré blanc de : Commissariat général au Met vermelding in de witte rand van : Commissariat général au Tourisme
Tourisme (Commissariaat-generaal voor Toerisme)
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 13. - Couverture d'une carte de promenades Afdeling 13. - Kaft van een wandelkaart

Art. 35.Le modèle d'une couverture d'une carte de promenades visée à

Art. 35.Het model van een kaft van een wandelkaart bedoeld in artikel
l'article 9 du décret est le suivant : 9 van het decreet is het volgende :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Section 14. - Dimensions et référence des couleurs Afdeling 14. - Afmetingen en verwijzingen van de kleuren

Art. 36.Pour un même itinéraire, sauf en ce qui concerne les panneaux

Art. 36.De afmetingen van elk type markeringsteken, van de
de départ, les dimensions de chaque type de balises, des signes genormeerde tekens, van de symbolen alsook van de typografie en van de
normalisés, des symboles ainsi que des typographies et tailles de puntgrootten zijn identiek langs dezelfde wandelroute, behalve wat de
caractère sont identiques. vertrekborden betreft.
Les couleurs visées dans le présent cahier des normes correspondent, De in dit normenboek bedoelde kleuren stemmen overeen met de volgende
ou à tout le moins s'approchent au mieux des références suivantes : verwijzingen, of lijken tenminste zoveel mogelijk op volgende referenties :
- ROUGE : Pantone 1795 C; - ROOD : Pantone 1795 C;
- JAUNE : Pantone Yellow C (Jaune quadri 100 %); - GEEL : Pantone Yellow C (quadri geel 100 %);
- VERT : Pantone 355 C; - GROEN : Pantone 355 C;
- BLEU : Pantone 3015 C; - BLAUW : Pantone 3015 C;
- ORANGE : Pantone 137 C; - ORANJE : Pantone 137 C;
- BRUN : Pantone 4635 C; - BRUIN : Pantone 4635 C;
- NOIR : noir quadri 100 %; - ZWART : quadri zwart 100 %;
- BORDEAUX : Pantone 202 C; - BORDEAUX : Pantone 202 C;
- LIE DE VIN : Pantone 5135. - WIJNROOD : Pantone 5135.
CHAPITRE II. - Les techniques d'implantation des balises

Art. 37.Le Gouvernement reconnaît deux types de supports de balises : 1° les supports existants sur lesquels les balises sont peintes, collées, clouées ou cerclées selon les normes définies à l'article 38; 2° les supports spécifiques implantés auxquels les balises sont attachées.

Art. 38.§ 1er. Les jalons et les balises directionnelles simples peuvent être fixés sur les arbres ou sur tous les supports en bois inertes uniquement à l'aide de clous en aluminium. L'emploi de vis ou de tire-fond directement sur le support végétal est interdit. Des vis cadmiées ou en aluminium peuvent également être utilisées pour fixer les jalons et les balises directionnelles simples sur un support inerte. § 2. Un taquet, traité dans un produit de conservation et percé de la même manière que sur le modèle ci-dessous, est placé entre la balise et l'arbre. Pour la consultation du tableau, voir image § 3. Le cerclage est interdit pour fixer des balises sur les supports végétaux. Par le Gouvernement,

 HOOFDSTUK II. - De technieken voor het aanbrengen van de markeringstekens

Art. 37.De Regering erkent twee soorten dragers voor markeringstekens : 1° de bestaande dragers waarop de markeringstekens worden geverfd, geplakt, gespijkerd of omringd volgens de normen bepaald in artikel 38; 2° de specifieke dragers waarop de markeringstekens worden bevestigd.

Art. 38.§ 1. De bakenstokken en de eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens kunnen enkel door middel van aluminium spijkers bevestigd worden op bomen of op alle inerte houten dragers. Het is verboden schroeven of ringschroeven rechtstreeks op de plantendrager te gebruiken. Schroeven met cadmium of aluminium kunnen ook worden gebruikt om de bakenstokken en de eenvoudige richtingaanwijzende markeringstekens op een inerte drager te bevestigen. § 2. Een klamp, behandeld in een bewaringsproduct en doorboord zoals op het onderstaande model, wordt aangebracht tussen het markeringsteken en de boom. Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld § 3. Het omleggen is verboden om markeringstekens op plantendragers te bevestigen. Van Regeringswege,
aux descriptifs de promenades. Le Ministre-Président, Le Ministre de l'Agriculture, de la Ruralité, de l'Environnement et du Tourisme. Vu pour être annexé à l'arrêté du Gouvernement wallon du 1er mars 2007 portant exécution du décret relatif aux itinéraires touristiques balisés, aux cartes de promenades et aux descriptifs de promenades. Namur, le 1er mars 2007. Le Ministre-Président, E. DI RUPO Le Ministre de l'Agriculture, de la Ruralité, de l'Environnement et du Tourisme, de routebeschrijvingen. De Minister-President, De Minister van Landbouw, Landelijke Aangelegenheden, Leefmilieu en Toerisme. Gezien om te worden gevoegd bij het besluit van de Waasle Regering van 1 maart 2007 tot uitvoering van het decreet betreffende de gemarkeerde toeristische wandelroutes, de wandelkaarten en de routebeschrijvingen. Namen, 1 maart 2007. De Minister-President, E. DI RUPO De Minister van Landbouw, Landelijke Aangelegenheden, Leefmilieu en Toerisme,
B. LUTGEN B. LUTGEN
^