Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Du Gouvernement De La Région De Bruxelles-capitale du 04/06/2009
← Retour vers "Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale fixant les normes énergétiques applicables aux projets subventionnés de travaux visant à l'utilisation rationnelle de l'énergie dans les bâtiments appartenant aux communes et C.P.A.S. - Erratum "
Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale fixant les normes énergétiques applicables aux projets subventionnés de travaux visant à l'utilisation rationnelle de l'énergie dans les bâtiments appartenant aux communes et C.P.A.S. - Erratum Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot vaststelling van de energienormen die van toepassing zijn op de gesubsidieerde projecten van werken die bijdragen tot een rationeel energieverbruik in de gebouwen die toebehoren aan de gemeenten en O.C.M.W.'s. - Erratum
MINISTERE DE LA REGION DE BRUXELLES-CAPITALE MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
4 JUIN 2009. - Arrêté du Gouvernement de la Région de 4 JUNI 2009. - Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot
Bruxelles-Capitale fixant les normes énergétiques applicables aux vaststelling van de energienormen die van toepassing zijn op de
projets subventionnés de travaux visant à l'utilisation rationnelle de gesubsidieerde projecten van werken die bijdragen tot een rationeel
l'énergie dans les bâtiments appartenant aux communes et C.P.A.S. - energieverbruik in de gebouwen die toebehoren aan de gemeenten en
Erratum O.C.M.W.'s. - Erratum
Au Moniteur belge du 9 décembre 2010, ed. 2, à la page 76331, l'arrêté In het Belgisch Staatsblad van 9 december 2010, editie 2, blz. 76331,
a été publié sans ses annexes. Les 3 annexes manquantes sont les werd het besluit gepubliceerd zonder de bijhorende bijlagen. De 3
suivantes : ontbrekende bijlagen zijn de volgende :
Annexe 1re : Bijlage 1 :
Elément de construction Elément de construction
Bouwelement Bouwelement
Umax (W/m2K) ou/of Umax (W/m2K) ou/of
Rmin (m2K/W) Rmin (m2K/W)
Fenêtres Fenêtres
Ramen Ramen
UW,max = 2 W/m2K UW,max = 2 W/m2K
Vitrage Vitrage
Beglazing Beglazing
Ug,max = 1.1 W/m2K Ug,max = 1.1 W/m2K
Isolant des toitures et plafonds Isolant des toitures et plafonds
Isolatie van daken en plafonds Isolatie van daken en plafonds
Rmin = 4.0 m2K/W Rmin = 4.0 m2K/W
Isolant des murs extérieurs Isolant des murs extérieurs
Isolatie van buitenmuren Isolatie van buitenmuren
Rmin = 2.0 m2K/W Rmin = 2.0 m2K/W
Isolant des murs en contact avec le sol Isolant des murs en contact avec le sol
Isolatie van muren niet in contact met de grond Isolatie van muren niet in contact met de grond
Rmin = 2.0 m2K/W Rmin = 2.0 m2K/W
Isolant des parois verticales et en pente en contact avec un vide Isolant des parois verticales et en pente en contact avec un vide
sanitaire ou avec une cave en dehors du volume protégé sanitaire ou avec une cave en dehors du volume protégé
Isolatie van verticale of hellende wanden in contact met een Isolatie van verticale of hellende wanden in contact met een
kruipruimte of met een kelder buiten het beschermde volume kruipruimte of met een kelder buiten het beschermde volume
Rmin = 2.0 m2K/W Rmin = 2.0 m2K/W
Isolant des planchers en contact avec l'environnement extérieur Isolant des planchers en contact avec l'environnement extérieur
Isolatie van vloeren in contact met de buitenomgeving Isolatie van vloeren in contact met de buitenomgeving
Rmin = 2.0 m2K/W Rmin = 2.0 m2K/W
Isolant des autres planchers (planchers sur terre-plein, au-dessus Isolant des autres planchers (planchers sur terre-plein, au-dessus
d'un vide sanitaire ou au-dessus d'une cave en dehors du volume d'un vide sanitaire ou au-dessus d'une cave en dehors du volume
protégé, planchers de cave enterrés) protégé, planchers de cave enterrés)
Isolatie van andere vloeren (vloeren op volle grond, boven een Isolatie van andere vloeren (vloeren op volle grond, boven een
kruipruimte of boven een kelder buiten het beschermd volume, kruipruimte of boven een kelder buiten het beschermd volume,
ingegraven keldervloeren) ingegraven keldervloeren)
Rmin = 2.0 m2K/W Rmin = 2.0 m2K/W
Vu pour être annexé à l'arrêté du Gouvernement de la Région de Gezien om te worden gevoegd bij het besluit van de Brusselse
Bruxelles-Capitale du 4 juin 2009 fixant les normes énergétiques des Hoofdstedelijke Regering van 4 juni 2009 tot vaststelling van de
projets émergeants de la dotation triennale de développement dans le energienormen voor de projecten die voortvloeien uit de driejaarlijkse
cadre de la réalisation d'investissements d'intérêt public. ontwikkelingsdotatie voor het verwezenlijken van investeringen van
Pour le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale : openbaar belang. Voor de Brusselse Hoofdstedelijke Regering :
Le Ministre-Président du Gouvernement de la Région de De Minister-Voorzitter van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering,
Bruxelles-Capitale chargé des Pouvoirs locaux, de l'Aménagement du bevoegd voor Plaatselijke Besturen, Ruimtelijke Ordening, Monumenten
Territoire, des Monuments et Sites, de la Rénovation urbaine, du en Landschappen, Stadsvernieuwing, Huisvesting en Openbare Netheid,
Logement et de la Propreté publique,
Ch. PICQUE Ch. PICQUE
Le Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale chargé De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bevoegd voor
des Finances, du Budget, des Relations extérieurs et de l'Informatique Financiën, Begroting, Externe Betrekkingen en Gewestelijke
régionale, Informatica,
G. VANHENGEL G. VANHENGEL
Annexe 2 : Bijlage 2 :
1. La ventilation double flux 1. La ventilation double flux
1. Mechanische ventilatie met warmterecuperatie 1. Mechanische ventilatie met warmterecuperatie
La ventilation doit respecter les exigences de l'annexe VI de l'arrêté La ventilation doit respecter les exigences de l'annexe VI de l'arrêté
du 21 décembre 2007 déterminant les exigences en matière de du 21 décembre 2007 déterminant les exigences en matière de
performance énergétique et de climat intérieur des bâtiments et de la performance énergétique et de climat intérieur des bâtiments et de la
norme NBN D 50 001. norme NBN D 50 001.
Het volledige geïnstalleerde ventilatiesysteem moet in overeenstemming Het volledige geïnstalleerde ventilatiesysteem moet in overeenstemming
zijn met de EPB-eisen (bijlage VI) van de norm NBN D 50 001. zijn met de EPB-eisen (bijlage VI) van de norm NBN D 50 001.
L'échangeur thermique doit avoir un rendement minimum de 85 % suivant L'échangeur thermique doit avoir un rendement minimum de 85 % suivant
la norme NBN EN 308. la norme NBN EN 308.
De warmtewisselaar moet een minimumrendement van 85 % hebben De warmtewisselaar moet een minimumrendement van 85 % hebben
overeenkomstig de norm NBN EN 308. overeenkomstig de norm NBN EN 308.
2. Tout système de protection solaire 2. Tout système de protection solaire
2. Buiten geplaatste zonnewering 2. Buiten geplaatste zonnewering
La fenêtre à protéger doit être orientée Est, Sud ou Ouest (Nord La fenêtre à protéger doit être orientée Est, Sud ou Ouest (Nord
exclu). exclu).
Het af te schermen venster moet zich aan de oost, zuid- of westkant Het af te schermen venster moet zich aan de oost, zuid- of westkant
bevinden (de noordkant is uitgesloten). bevinden (de noordkant is uitgesloten).
Le facteur solaire (g) de la protection solaire doit être inférieur ou Le facteur solaire (g) de la protection solaire doit être inférieur ou
égal à 0,3, ce qui signifie que maximum 30 % de l'énergie solaire peut égal à 0,3, ce qui signifie que maximum 30 % de l'énergie solaire peut
arriver dans la pièce. Le Facteur Solaire est la proportion de arriver dans la pièce. Le Facteur Solaire est la proportion de
l'énergie solaire qui entre à l'intérieur d'un bâtiment comparée à l'énergie solaire qui entre à l'intérieur d'un bâtiment comparée à
l'énergie reçue sur la face extérieure de la fenêtre. l'énergie reçue sur la face extérieure de la fenêtre.
De zonnetoetredingsfactor (g-waarde) van de zonnewering moet lager De zonnetoetredingsfactor (g-waarde) van de zonnewering moet lager
zijn dan of gelijk aan 0,3, wat betekent dat maximum 30 % van de zijn dan of gelijk aan 0,3, wat betekent dat maximum 30 % van de
zonne-energie tot het lokaal mag doordringen. De zonne-energie tot het lokaal mag doordringen. De
zonnetoetredingsfactor is het deel van de zonne-energie dat tot het zonnetoetredingsfactor is het deel van de zonne-energie dat tot het
interieur van een gebouw doordringt, vergeleken met de energie die interieur van een gebouw doordringt, vergeleken met de energie die
wordt opgevangen door de buitenzijde van het venster. wordt opgevangen door de buitenzijde van het venster.
Les volets sont acceptés; les films collés sur les vitres sont exclus. Les volets sont acceptés; les films collés sur les vitres sont exclus.
Luiken zijn toegestaan; op de ruiten gekleefde folie komt niet in Luiken zijn toegestaan; op de ruiten gekleefde folie komt niet in
aanmerking. aanmerking.
3. La chaudière à condensation et son système de régulation 3. La chaudière à condensation et son système de régulation
3. Condensatiegasketels en regulatiesysteem 3. Condensatiegasketels en regulatiesysteem
5. La pompe à chaleur 5. La pompe à chaleur
5. Warmtepompen 5. Warmtepompen
Les pompes à chaleur de type saumure/eau, eau/eau, air/eau sont Les pompes à chaleur de type saumure/eau, eau/eau, air/eau sont
éligibles au bénéfice de la prime, pour autant que le coefficient de éligibles au bénéfice de la prime, pour autant que le coefficient de
performance (COP) de l'installation (selon EN 14511 ou EN 255), soit performance (COP) de l'installation (selon EN 14511 ou EN 255), soit
égal ou supérieur aux exigences de la dernière version de l'éco-label égal ou supérieur aux exigences de la dernière version de l'éco-label
européen. européen.
Warmtepompen van het type pekel/water, water/water, lucht/water komen Warmtepompen van het type pekel/water, water/water, lucht/water komen
in aanmerking voor de premie, op voorwaarde dat de in aanmerking voor de premie, op voorwaarde dat de
prestatiecoëfficiënt (COP) van de installatie (volgens EN 14511 of EN prestatiecoëfficiënt (COP) van de installatie (volgens EN 14511 of EN
255) gelijk is aan of hoger dan de eisen van de meest recente versie 255) gelijk is aan of hoger dan de eisen van de meest recente versie
van het Europese ecolabel. van het Europese ecolabel.
6. Le système de production d'eau chaude sanitaire 6. Le système de production d'eau chaude sanitaire
6. Doorstroomgasboiler 6. Doorstroomgasboiler
La production d'eau chaude sanitaire sera décentralisée et réalisée La production d'eau chaude sanitaire sera décentralisée et réalisée
par un chauffe-eau instantané au gaz, sans veilleuse, avec flamme par un chauffe-eau instantané au gaz, sans veilleuse, avec flamme
modulante (débit de gaz réglé automatiquement en fonction du débit modulante (débit de gaz réglé automatiquement en fonction du débit
d'eau chaude) et étanche. d'eau chaude) et étanche.
De doorstroomgasboiler moet voldoen aan de volgende drie criteria : De doorstroomgasboiler moet voldoen aan de volgende drie criteria :
geen waakvlam; modulerende vlam (gasdebiet automatisch geregeld in geen waakvlam; modulerende vlam (gasdebiet automatisch geregeld in
functie van het warmwaterdebiet); hermetisch apparaat. functie van het warmwaterdebiet); hermetisch apparaat.
7. La Cogénération 7. La Cogénération
7. Warmtekrachtkoppeling 7. Warmtekrachtkoppeling
L'installation de cogénération doit être de qualité en vertu de la L'installation de cogénération doit être de qualité en vertu de la
réglementation bruxelloise en matière de production d'électricité réglementation bruxelloise en matière de production d'électricité
verte et être destinée aux besoins énergétiques du bâtiment. verte et être destinée aux besoins énergétiques du bâtiment.
De installatie van warmtekrachtkoppeling dient van hoogwaardige De installatie van warmtekrachtkoppeling dient van hoogwaardige
kwaliteit te zijn krachtens de Brusselse reglementering op het gebied kwaliteit te zijn krachtens de Brusselse reglementering op het gebied
van productie van groene elektriciteit en bestemd zijn voor van productie van groene elektriciteit en bestemd zijn voor
energetische behoeften van het bouwwerk. energetische behoeften van het bouwwerk.
8. Le Panneau solaire thermique 8. Le Panneau solaire thermique
8. Thermische zonnepanelen 8. Thermische zonnepanelen
Toute installation de panneau solaire thermique (capteurs vitrés ou Toute installation de panneau solaire thermique (capteurs vitrés ou
assimilés (capteurs à tubes sous vide) avec le ballon de stockage assimilés (capteurs à tubes sous vide) avec le ballon de stockage
solaire. L'installation aura obligatoirement une orientation la plus solaire. L'installation aura obligatoirement une orientation la plus
proche du SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest. proche du SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest.
Alleen vlakke plaatcollectoren of daarmee gelijkgestelde systemen Alleen vlakke plaatcollectoren of daarmee gelijkgestelde systemen
(vacuümglasbuiscollectoren) De installatie moet zoveel mogelijk naar (vacuümglasbuiscollectoren) De installatie moet zoveel mogelijk naar
het zuiden (0°) gericht zijn, met een maximumhoek van 90 °C naar het het zuiden (0°) gericht zijn, met een maximumhoek van 90 °C naar het
westen of het oosten. westen of het oosten.
9. Le Panneau solaire photovoltaïque 9. Le Panneau solaire photovoltaïque
9. Fotovoltaïsche zonnepanelen 9. Fotovoltaïsche zonnepanelen
Toute installation de panneau solaire photovoltaïque respectant, pour Toute installation de panneau solaire photovoltaïque respectant, pour
les « modèles cristallins », la norme IEC 61215 avec un rendement les « modèles cristallins », la norme IEC 61215 avec un rendement
minimal de 12 %, et pour les « modèles fins », la norme IEC 61646 avec minimal de 12 %, et pour les « modèles fins », la norme IEC 61646 avec
un rendement minimal de 7 %. un rendement minimal de 7 %.
Voor « kristallijne modellen » moet aan de norm IEC 61215 voldaan zijn Voor « kristallijne modellen » moet aan de norm IEC 61215 voldaan zijn
en is een minimumrendement van 12 % vereist; voor « dunne modellen » en is een minimumrendement van 12 % vereist; voor « dunne modellen »
moet aan de norm IEC 61646 voldaan zijn en is een minimumrendement van moet aan de norm IEC 61646 voldaan zijn en is een minimumrendement van
7 % vereist. 7 % vereist.
L'onduleur doit avoir un rendement supérieur à 88 % pour les systèmes L'onduleur doit avoir un rendement supérieur à 88 % pour les systèmes
autonomes et supérieur à 91 % pour les systèmes reliés à un réseau. autonomes et supérieur à 91 % pour les systèmes reliés à un réseau.
Voor de omvormers is een minimumrendement vereist dat meer dan 88 % Voor de omvormers is een minimumrendement vereist dat meer dan 88 %
bedraagt voor autonome systemen en 91 % voor systemen die aangesloten bedraagt voor autonome systemen en 91 % voor systemen die aangesloten
zijn op een net. zijn op een net.
L'onduleur doit être agréé : la fonction ENS (découplage) de L'onduleur doit être agréé : la fonction ENS (découplage) de
l'onduleur doit répondre aux critères de la norme VDE0126. l'onduleur doit répondre aux critères de la norme VDE0126.
De omvormer moet erkend zijn : de functie ENS (ontkoppeling) van de De omvormer moet erkend zijn : de functie ENS (ontkoppeling) van de
omzetter moet voldoen aan de criteria van norm VDE0126. omzetter moet voldoen aan de criteria van norm VDE0126.
L'installation aura obligatoirement une orientation la plus proche du L'installation aura obligatoirement une orientation la plus proche du
SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest. SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest.
De installatie moet zoveel mogelijk naar het zuiden (0°) gericht zijn, De installatie moet zoveel mogelijk naar het zuiden (0°) gericht zijn,
met een maximumhoek van 90 °C naar het westen of het oosten. met een maximumhoek van 90 °C naar het westen of het oosten.
L'inclinaison des capteurs entre 0 et 70° par rapport à l'horizontal L'inclinaison des capteurs entre 0 et 70° par rapport à l'horizontal
pour les capteurs fixes. pour les capteurs fixes.
Een hellingshoek van de vaste panelen van 0 tot 70 °C ten opzichte van Een hellingshoek van de vaste panelen van 0 tot 70 °C ten opzichte van
de horizontale lijn. de horizontale lijn.
10. Toute extension, reconstruction ou reconstruction partielle 10. Toute extension, reconstruction ou reconstruction partielle
respectant le critère passif respectant le critère passif
10. Elke uitbreiding, heropbouw of gedeeltelijke heropbouw met 10. Elke uitbreiding, heropbouw of gedeeltelijke heropbouw met
naleving van passieve criteria naleving van passieve criteria
Le logement doit respecter les critères suivants : Le logement doit respecter les critères suivants :
In de woning moeten volgende criteria worden nageleefd : In de woning moeten volgende criteria worden nageleefd :
- 15 kWh/m2.an de besoin de chaleur; - 15 kWh/m2.an de besoin de chaleur;
- 15 kWh/m2.jaar aan warmtebehoefte; - 15 kWh/m2.jaar aan warmtebehoefte;
- n-1 = 0,6 volume/h vérifié par un test d'étanchéité (Blowerdoor - n-1 = 0,6 volume/h vérifié par un test d'étanchéité (Blowerdoor
Test) Test)
- n- 1 = 0,6 volume/uur gecontroleerd door een dichtheidstest - n- 1 = 0,6 volume/uur gecontroleerd door een dichtheidstest
(Blowerdoor Test) (Blowerdoor Test)
attesté par un certificat PHPP 2007 et suivants. attesté par un certificat PHPP 2007 et suivants.
bevestigd met een getuigschrift PHPP 2007 en volgende. bevestigd met een getuigschrift PHPP 2007 en volgende.
11. Toute rénovation de logement respectant le critère basse énergie 11. Toute rénovation de logement respectant le critère basse énergie
11. Elke renovatie van een woning die het criterium van lage energie 11. Elke renovatie van een woning die het criterium van lage energie
naleeft naleeft
Le logement doit respecter le critère suivant : Le logement doit respecter le critère suivant :
In de woning moet het volgende criterium worden nageleefd : In de woning moet het volgende criterium worden nageleefd :
- 60 kWh/m2.an de besoin de chaleur (calculé suivant le PHPP 2007 ou - 60 kWh/m2.an de besoin de chaleur (calculé suivant le PHPP 2007 ou
suivant). suivant).
-60 kWh/m2.jaar aan warmtebehoefte (berekend volgens PHPP 2007 of -60 kWh/m2.jaar aan warmtebehoefte (berekend volgens PHPP 2007 of
volgende). volgende).
Vu pour être annexé à l'arrêté du Gouvernement de la Région de Gezien om te worden gevoegd bij het besluit van de Brusselse
Bruxelles-Capitale du 4 juin 2009 fixant les normes énergétiques des Hoofdstedelijke Regering van 4 juni 2009 tot vaststelling van de
projets émergeants de la dotation triennale de développement dans le energienormen voor de projecten die voortvloeien uit de driejaarlijkse
cadre de la réalisation d'investissements d'intérêt public. ontwikkelingsdotatie voor het verwezenlijken van investeringen van
Pour le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale : openbaar belang. Voor de Brusselse Hoofdstedelijke Regering :
Le Ministre-Président du Gouvernement de la Région de De Minister-Voorzitter van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering,
Bruxelles-Capitale chargé des Pouvoirs locaux, de l'Aménagement du bevoegd voor Plaatselijke Besturen, Ruimtelijke Ordening, Monumenten
Territoire, des Monuments et Sites, de la Rénovation urbaine, du en Landschappen, Stadsvernieuwing, Huisvesting en Openbare Netheid,
Logement et de la Propreté publique,
Ch. PICQUE Ch. PICQUE
Le Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale chargé De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bevoegd voor
des Finances, du Budget, des Relations extérieurs et de l'Informatique Financiën, Begroting, Externe Betrekkingen en Gewestelijke
régionale, Informatica,
G. VANHENGEL G. VANHENGEL
Annexe 3 : Bijlage 3 :
1. La ventilation double flux 1. La ventilation double flux
1. Mechanische ventilatie met warmterecuperatie 1. Mechanische ventilatie met warmterecuperatie
La ventilation doit respecter les exigences de l'annexe VI de l'arrêté La ventilation doit respecter les exigences de l'annexe VI de l'arrêté
du 21 décembre 2007 déterminant les exigences en matière de du 21 décembre 2007 déterminant les exigences en matière de
performance énergétique et de climat intérieur des bâtiments et de la performance énergétique et de climat intérieur des bâtiments et de la
norme NBN D 50 001. norme NBN D 50 001.
Het volledige geïnstalleerde ventilatiesysteem moet in overeenstemming Het volledige geïnstalleerde ventilatiesysteem moet in overeenstemming
zijn met de EPB-eisen (bijlage VI) van de norm NBN D 50 001. zijn met de EPB-eisen (bijlage VI) van de norm NBN D 50 001.
L'échangeur thermique doit avoir un rendement minimum de 85 % suivant L'échangeur thermique doit avoir un rendement minimum de 85 % suivant
la norme NBN EN 308. la norme NBN EN 308.
De warmtewisselaar moet een minimumrendement van 85 % hebben De warmtewisselaar moet een minimumrendement van 85 % hebben
overeenkomstig de norm NBN EN 308. overeenkomstig de norm NBN EN 308.
2. Systèmes de protection solaire (autre que logement) : 2. Systèmes de protection solaire (autre que logement) :
2. Buiten geplaatste zonnewering : 2. Buiten geplaatste zonnewering :
* La fenêtre à protéger doit être orienté Est, Sud ou Ouest (Nord * La fenêtre à protéger doit être orienté Est, Sud ou Ouest (Nord
exclu); exclu);
* Het af te schermen venster moet zich aan de oost, zuid- of westkant * Het af te schermen venster moet zich aan de oost, zuid- of westkant
bevinden (de noordkant is uitgesloten); bevinden (de noordkant is uitgesloten);
* Le facteur solaire (g) de la protection solaire doit être inférieur * Le facteur solaire (g) de la protection solaire doit être inférieur
ou égal à 0,3, ce qui signifie que maximum 30 % de l'énergie solaire ou égal à 0,3, ce qui signifie que maximum 30 % de l'énergie solaire
peut arriver dans la pièce. Le Facteur Solaire est la proportion de peut arriver dans la pièce. Le Facteur Solaire est la proportion de
l'énergie solaire qui entre à l'intérieur d'un bâtiment comparée à l'énergie solaire qui entre à l'intérieur d'un bâtiment comparée à
l'énergie reçue sur la face extérieure de la fenêtre; l'énergie reçue sur la face extérieure de la fenêtre;
* De zonnetoetredingsfactor (g-waarde) van de zonnewering moet lager * De zonnetoetredingsfactor (g-waarde) van de zonnewering moet lager
zijn dan of gelijk aan 0,3, wat betekent dat maximum 30 % van de zijn dan of gelijk aan 0,3, wat betekent dat maximum 30 % van de
zonne-energie tot het lokaal mag doordringen. De zonne-energie tot het lokaal mag doordringen. De
zonnetoetredingsfactor is het deel van de zonne-energie dat tot het zonnetoetredingsfactor is het deel van de zonne-energie dat tot het
interieur van een gebouw doordringt, vergeleken met de energie die interieur van een gebouw doordringt, vergeleken met de energie die
wordt opgevangen door de buitenzijde van het venster; wordt opgevangen door de buitenzijde van het venster;
* Les volets sont acceptés; les films collés sur les vitres sont * Les volets sont acceptés; les films collés sur les vitres sont
exclus; exclus;
* Luiken zijn toegestaan; op de ruiten gekleefde folie komt niet in * Luiken zijn toegestaan; op de ruiten gekleefde folie komt niet in
aanmerking; aanmerking;
* Lorsque l'investissement dépasse euro 30.000 ou en cas de * Lorsque l'investissement dépasse euro 30.000 ou en cas de
remplacement d'une installation existante, la demande sera accompagnée remplacement d'une installation existante, la demande sera accompagnée
d'une note explicative, comprenant au moins les éléments suivants : d'une note explicative, comprenant au moins les éléments suivants :
* Wanneer de investering een bedrag van euro 30 000 overschrijdt of in * Wanneer de investering een bedrag van euro 30 000 overschrijdt of in
het geval van de vervanging van een bestaande isolatie, moet bij de het geval van de vervanging van een bestaande isolatie, moet bij de
aanvraag een verklarende nota worden gevoegd die minstens de volgende aanvraag een verklarende nota worden gevoegd die minstens de volgende
elementen omvat : elementen omvat :
- les hypothèses de travail; - les hypothèses de travail;
- de werkhypothesen; - de werkhypothesen;
- les calculs techniques de l'investissement et les valeurs de - les calculs techniques de l'investissement et les valeurs de
référence utilisées; référence utilisées;
- de technische berekeningen van de investering en de gehanteerde - de technische berekeningen van de investering en de gehanteerde
referentiewaarden; referentiewaarden;
- une estimation des économies d'énergie; - une estimation des économies d'énergie;
- een raming van de energiebesparingen; - een raming van de energiebesparingen;
- le calcul économique du montant de l'investissement; - le calcul économique du montant de l'investissement;
- de economische berekening van het bedrag van de investering; - de economische berekening van het bedrag van de investering;
- la justification des choix techniques; - la justification des choix techniques;
- de verantwoording van de technische keuzes; - de verantwoording van de technische keuzes;
- les normes et codes de bonnes pratiques maniés. - les normes et codes de bonnes pratiques maniés.
- de nageleefde normen en codes van goede praktijken. - de nageleefde normen en codes van goede praktijken.
3. Chaudière à condensation et son système de régulation 3. Chaudière à condensation et son système de régulation
3. Condensatiegasketels en regulatïesysteem 3. Condensatiegasketels en regulatïesysteem
4. Pompe à chaleur 4. Pompe à chaleur
4. Warmtepompen 4. Warmtepompen
Les pompes à chaleur de type saumure/eau, eau/eau, air/eau sont Les pompes à chaleur de type saumure/eau, eau/eau, air/eau sont
éligibles au bénéfice de la prime, pour autant que le coefficient de éligibles au bénéfice de la prime, pour autant que le coefficient de
performance (COP) de l'installation (selon EN 14511 ou EN 255), soit performance (COP) de l'installation (selon EN 14511 ou EN 255), soit
égal ou supérieur aux exigences de la dernière version de l'éco-label égal ou supérieur aux exigences de la dernière version de l'éco-label
européen. européen.
Warmtepompen van het type pekel/water, water/water, lucht/water komen Warmtepompen van het type pekel/water, water/water, lucht/water komen
in aanmerking voor de premie, op voorwaarde dat de in aanmerking voor de premie, op voorwaarde dat de
prestatiecoëfficiënt (COP) van de installatie (volgens EN 14511 of EN prestatiecoëfficiënt (COP) van de installatie (volgens EN 14511 of EN
255) gelijk is aan of hoger dan de eisen van de meest recente versie 255) gelijk is aan of hoger dan de eisen van de meest recente versie
van het Europese ecolabel. van het Europese ecolabel.
5. Cogénération 5. Cogénération
5. Cogénération 5. Cogénération
L'installation de cogénération doit être de qualité en vertu de la L'installation de cogénération doit être de qualité en vertu de la
réglementation bruxelloise en matière de production d'électricité réglementation bruxelloise en matière de production d'électricité
verte et être destinée aux besoins énergétiques du bâtiment. verte et être destinée aux besoins énergétiques du bâtiment.
De installatie van warmtekrachtkoppeling moet van hoogwaardige De installatie van warmtekrachtkoppeling moet van hoogwaardige
kwaliteit zijn krachtens de Brusselse reglementatie op het gebied van kwaliteit zijn krachtens de Brusselse reglementatie op het gebied van
de productie van groene elektriciteit en bestemd zijn voor de de productie van groene elektriciteit en bestemd zijn voor de
energetische behoeften van het bouwwerk. energetische behoeften van het bouwwerk.
6. Panneau solaire thermique 6. Panneau solaire thermique
6. Thermischezonnepanelen 6. Thermischezonnepanelen
Toute installation de panneau solaire thermique (capteurs vitrés ou Toute installation de panneau solaire thermique (capteurs vitrés ou
assimilés (capteurs à tubes sous vide) avec le ballon de stockage assimilés (capteurs à tubes sous vide) avec le ballon de stockage
solaire. solaire.
Alleen vlakke plaatcollectoren of daarmee gelijkgestelde systemen Alleen vlakke plaatcollectoren of daarmee gelijkgestelde systemen
(vacuümglasbuiscollectoren) (vacuümglasbuiscollectoren)
L'installation aura obligatoirement une orientation la plus proche du L'installation aura obligatoirement une orientation la plus proche du
SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest. SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest.
De installatie moet zoveel mogelijk naar het zuiden (0°) gericht zijn, De installatie moet zoveel mogelijk naar het zuiden (0°) gericht zijn,
met een maximumhoek van 90 °C naar het westen of het oosten. met een maximumhoek van 90 °C naar het westen of het oosten.
7. Le Panneau solaire photovoltaïque 7. Le Panneau solaire photovoltaïque
7. Fotovoltaïschezonnepanelen 7. Fotovoltaïschezonnepanelen
Toute installation de panneau solaire photovoltaïque respectant, pour Toute installation de panneau solaire photovoltaïque respectant, pour
les "modèles cristallins", la norme IEC 61215 avec un rendement les "modèles cristallins", la norme IEC 61215 avec un rendement
minimal de 12 %, et pour les "modèles fins", la norme IEC 61646 avec minimal de 12 %, et pour les "modèles fins", la norme IEC 61646 avec
un rendement minimal de 7 %. un rendement minimal de 7 %.
Voor « kristallijne modellen » moet aan de norm IEC 61215 voldaan zijn Voor « kristallijne modellen » moet aan de norm IEC 61215 voldaan zijn
en is een minimumrendement van 12 % vereist en voor « dunne modellen » en is een minimumrendement van 12 % vereist en voor « dunne modellen »
moet aan de norm IEC 61646 voldaan zijn en is een minimumrendement van moet aan de norm IEC 61646 voldaan zijn en is een minimumrendement van
7 % vereist. 7 % vereist.
L'onduleur doit avoir un rendement supérieur à 88 % pour les systèmes L'onduleur doit avoir un rendement supérieur à 88 % pour les systèmes
autonomes et supérieur à 91 % pour les systèmes reliés à un réseau. autonomes et supérieur à 91 % pour les systèmes reliés à un réseau.
Voor de omvormers is een minimumrendement vereist dat meer dan 88 % Voor de omvormers is een minimumrendement vereist dat meer dan 88 %
bedraagt voor autonome systemen en 91 % voor systemen die aangesloten bedraagt voor autonome systemen en 91 % voor systemen die aangesloten
zijn op een net. zijn op een net.
L'onduleur doit être agréé : la fonction ENS (découplage) de L'onduleur doit être agréé : la fonction ENS (découplage) de
l'onduleur doit répondre aux critères de la norme VDE0126. l'onduleur doit répondre aux critères de la norme VDE0126.
De omvormer moet erkend zijn : de functie ENS (ontkoppeling) van de De omvormer moet erkend zijn : de functie ENS (ontkoppeling) van de
omzetter moet voldoen aan de criteria van norm VDE0126. omzetter moet voldoen aan de criteria van norm VDE0126.
L'installation aura obligatoirement une orientation la plus proche du L'installation aura obligatoirement une orientation la plus proche du
SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest. SUD (0°) avec un angle de maximum 90° vers l'Est ou l'Ouest.
De installatie moet zoveel mogelijk naar het zuiden (0°) gericht zijn, De installatie moet zoveel mogelijk naar het zuiden (0°) gericht zijn,
met een maximumhoek van 90 °C naar het westen of het oosten. met een maximumhoek van 90 °C naar het westen of het oosten.
L'inclinaison des capteurs entre 0 et 70° par rapport à l'horizontal L'inclinaison des capteurs entre 0 et 70° par rapport à l'horizontal
pour les capteurs fixes. pour les capteurs fixes.
Een hellingshoek van de vaste panelen van 0 tot 70 °C ten opzichte van Een hellingshoek van de vaste panelen van 0 tot 70 °C ten opzichte van
de horizontale lijn. de horizontale lijn.
8. Eclairage 8. Eclairage
8. Verlichting 8. Verlichting
Le système d'éclairage doit répondre aux exigences suivantes : Le système d'éclairage doit répondre aux exigences suivantes :
De verlichting moet voldoen aan de volgende voorwaarden : De verlichting moet voldoen aan de volgende voorwaarden :
* L'éclairage en question doit répondre aux normes belges en vigueur. * L'éclairage en question doit répondre aux normes belges en vigueur.
* De verlichting moet voldoen aan de geldende Belgische normen. * De verlichting moet voldoen aan de geldende Belgische normen.
* Le remplacement de système d'éclairage dont la puissance installée * Le remplacement de système d'éclairage dont la puissance installée
après travaux ne peut pas dépasser (les mètres carrés équivalents à la après travaux ne peut pas dépasser (les mètres carrés équivalents à la
surface au sol du local) : surface au sol du local) :
* Het geïnstalleerde vermogen van het nieuwe verlichtingssysteem na de * Het geïnstalleerde vermogen van het nieuwe verlichtingssysteem na de
werken mag niet hoger zijn dan : werken mag niet hoger zijn dan :
- 3 W/m2 par 100 lux dans les halls de sports, piscines et ateliers; - 3 W/m2 par 100 lux dans les halls de sports, piscines et ateliers;
- 3 W/m2 per 100 lux in sportzalen, zwembaden en werkplaatsen; - 3 W/m2 per 100 lux in sportzalen, zwembaden en werkplaatsen;
- 2,5 W/m2 par 100 lux dans les bureaux et les locaux scolaires; - 2,5 W/m2 par 100 lux dans les bureaux et les locaux scolaires;
- 2,5 W/m2 per 100 lux in kantoren en schoollokalen; - 2,5 W/m2 per 100 lux in kantoren en schoollokalen;
- 3 W/m2 par 100 lux dans les locaux à usage hospitalier; - 3 W/m2 par 100 lux dans les locaux à usage hospitalier;
- 3 W/m2 per 100 lux in lokalen voor ziekenhuisgebruik; - 3 W/m2 per 100 lux in lokalen voor ziekenhuisgebruik;
- entre 3 W/m2 par 100 lux dans un couloir bas et large (min 30 m x 2 - entre 3 W/m2 par 100 lux dans un couloir bas et large (min 30 m x 2
m x 2,8 m) et 8,5 W/m2 pour 100 lux dans un couloir haut et étroit m x 2,8 m) et 8,5 W/m2 pour 100 lux dans un couloir haut et étroit
(min 30 m x 1m x 3,5m). (min 30 m x 1m x 3,5m).
- tussen 3 W/m2 per 100 lux in een lage en brede gang (min. 30 m x 2 m - tussen 3 W/m2 per 100 lux in een lage en brede gang (min. 30 m x 2 m
x 2,8 m) en 8,5 W/m2 voor 100 lux in een hoge en smalle gang (min. 30 x 2,8 m) en 8,5 W/m2 voor 100 lux in een hoge en smalle gang (min. 30
m x 1m x 3,5m). m x 1m x 3,5m).
* Lors du dimensionnement, le choix des lampes et des luminaires à * Lors du dimensionnement, le choix des lampes et des luminaires à
installer devra être tel qu'il ne pourra conduire à un niveau installer devra être tel qu'il ne pourra conduire à un niveau
d'éclairement moyen supérieur de plus de 20 % aux prescriptions de la d'éclairement moyen supérieur de plus de 20 % aux prescriptions de la
norme NBN EN 12464-1 (NBN EN 12193 pour les installations sportives). norme NBN EN 12464-1 (NBN EN 12193 pour les installations sportives).
* Bij de dimensionering moeten de te installeren lampen en * Bij de dimensionering moeten de te installeren lampen en
verlichtingstoestellen zo gekozen worden dat ze niet kunnen leiden tot verlichtingstoestellen zo gekozen worden dat ze niet kunnen leiden tot
een gemiddeld verlichtingsniveau dat meer dan 20 % hoger is dan de een gemiddeld verlichtingsniveau dat meer dan 20 % hoger is dan de
waarden voorgeschreven door de norm NBN EN 12464-1 (NBN EN 12193 voor waarden voorgeschreven door de norm NBN EN 12464-1 (NBN EN 12193 voor
sportcentra). sportcentra).
* Le demandeur ajoutera une note technique explicative, comprenant au * Le demandeur ajoutera une note technique explicative, comprenant au
moins : moins :
* Bij de premieaanvraag moet een verklarende nota worden gevoegd, met * Bij de premieaanvraag moet een verklarende nota worden gevoegd, met
minstens de volgende informatie : minstens de volgende informatie :
- la surface (m2); - la surface (m2);
- de oppervlakte (in m2); - de oppervlakte (in m2);
- l'ancienne puissance électrique d'éclairage installée; - l'ancienne puissance électrique d'éclairage installée;
- het oude geïnstalleerde elektrische vermogen voor de verlichting; - het oude geïnstalleerde elektrische vermogen voor de verlichting;
- les nouveaux éclairages et les anciens éclairages qui restent en - les nouveaux éclairages et les anciens éclairages qui restent en
place; place;
- de nieuwe lampen en de oude lampen die niet verwijderd worden; - de nieuwe lampen en de oude lampen die niet verwijderd worden;
- le flux lumineux moyen dans le local; - le flux lumineux moyen dans le local;
- de gemiddelde lichtopbrengst in het lokaal; - de gemiddelde lichtopbrengst in het lokaal;
- la nouvelle puissance électrique de l'éclairage en W/m2 par 100 Lux. - la nouvelle puissance électrique de l'éclairage en W/m2 par 100 Lux.
- het nieuwe elektrische vermogen van de verlichting in W/m2 per 100 - het nieuwe elektrische vermogen van de verlichting in W/m2 per 100
Lux. Lux.
* Le matériel installé doit être agréé ENEC ou équivalent. * Le matériel installé doit être agréé ENEC ou équivalent.
* Het geïnstalleerde materiaal moet erkend zijn door ENEC of een * Het geïnstalleerde materiaal moet erkend zijn door ENEC of een
gelijkwaardige instantie. gelijkwaardige instantie.
* Les appareils prévus pour des tubes fluorescents ou des lampes * Les appareils prévus pour des tubes fluorescents ou des lampes
fluocompactes seront équipés de ballasts électroniques HF. Les fluocompactes seront équipés de ballasts électroniques HF. Les
ballasts électromagnétiques ne seront admis que dans le cas ballasts électromagnétiques ne seront admis que dans le cas
particulier de luminaires étanches à plusieurs lampes de forte particulier de luminaires étanches à plusieurs lampes de forte
puissance ou en cas d'utilisation dans des zones où la température puissance ou en cas d'utilisation dans des zones où la température
ambiante s'avère particulièrement élevée. Dans ce cas, les ballasts ambiante s'avère particulièrement élevée. Dans ce cas, les ballasts
électromagnétiques devront être au moins de classe B1, telle que électromagnétiques devront être au moins de classe B1, telle que
définie par la Directive européenne 2000/55/CE définie par la Directive européenne 2000/55/CE
* De toestellen die voorzien zijn voor fluorescentiebuizen of compacte * De toestellen die voorzien zijn voor fluorescentiebuizen of compacte
fluorescentielampen moeten uitgerust zijn met hoogfrequente fluorescentielampen moeten uitgerust zijn met hoogfrequente
elektronische ballasten. Elektromagnetische ballasten zijn alleen elektronische ballasten. Elektromagnetische ballasten zijn alleen
toegestaan in het bijzondere geval wanneer men verplicht is met toegestaan in het bijzondere geval wanneer men verplicht is met
waterdichte verlichtingstoestellen met meerdere krachtige lampen te waterdichte verlichtingstoestellen met meerdere krachtige lampen te
werken, of bij gebruik in zones met een zeer hoge werken, of bij gebruik in zones met een zeer hoge
omgevingstemperatuur. In die gevallen moeten de elektromagnetische omgevingstemperatuur. In die gevallen moeten de elektromagnetische
ballasten minimaal tot klasse B1 behoren, zoals omschreven door de ballasten minimaal tot klasse B1 behoren, zoals omschreven door de
Europese Richtlijn 2000/55/EG. Europese Richtlijn 2000/55/EG.
9. Toute extension, reconstruction ou reconstruction partielle 9. Toute extension, reconstruction ou reconstruction partielle
respectant le critère passif respectant le critère passif
9. Passieve of lage energiebouw 9. Passieve of lage energiebouw
Le bâtiment doit respecter les critères suivants : Le bâtiment doit respecter les critères suivants :
De bouw moet voldoen aan de volgende criteria : De bouw moet voldoen aan de volgende criteria :
* Besoin de chaud : 15 kWh/m2.an (calculé suivant PHPP 2007 et * Besoin de chaud : 15 kWh/m2.an (calculé suivant PHPP 2007 et
suivants) suivants)
* Warmtebehoefte : 15 kWh/m2.jaar (berekend volgens PHPP 2007 en * Warmtebehoefte : 15 kWh/m2.jaar (berekend volgens PHPP 2007 en
volgende) volgende)
* Besoin de froid : 15 kWh/m2.an (calculé suivant PHPP 2007 et * Besoin de froid : 15 kWh/m2.an (calculé suivant PHPP 2007 et
suivants) suivants)
* Koudebehoefte : 15 kWh/m2.jaar (berekend volgens PHPP 2007 en * Koudebehoefte : 15 kWh/m2.jaar (berekend volgens PHPP 2007 en
volgende) volgende)
* Puissance d'éclairage : 8 W/m2 de puissance moyenne installée * Puissance d'éclairage : 8 W/m2 de puissance moyenne installée
calculée suivant une étude d'éclairage fournie par le bureau d'études calculée suivant une étude d'éclairage fournie par le bureau d'études
en techniques spéciales en techniques spéciales
* Verlichtingsvermogen : 8 W/m2 geïnstalleerd vermogen gemiddeld, * Verlichtingsvermogen : 8 W/m2 geïnstalleerd vermogen gemiddeld,
berekend op basis van een verlichtingsstudie van het studiebureau voor berekend op basis van een verlichtingsstudie van het studiebureau voor
speciale technieken speciale technieken
* Etanchéité à l'air : n50 < 0,6 h-1 * Etanchéité à l'air : n50 < 0,6 h-1
* Luchtdichtheid : n50 < 0,6 h-1 * Luchtdichtheid : n50 < 0,6 h-1
* Consommation en énergie primaire : EP < 90 - 2,5 x Compacité * Consommation en énergie primaire : EP < 90 - 2,5 x Compacité
(calculé suivant PHPP 2007 et suivants) (hors bureautique et ECS) (calculé suivant PHPP 2007 et suivants) (hors bureautique et ECS)
* Verbruik van primaire energie : EP < 90 - 2,5 x dichtheid (berekend * Verbruik van primaire energie : EP < 90 - 2,5 x dichtheid (berekend
volgens PHPP 2007 en volgende) (behalve kantoorautomatisering en SWW) volgens PHPP 2007 en volgende) (behalve kantoorautomatisering en SWW)
* La conception du bâtiment doit être réalisée de manière telle que * La conception du bâtiment doit être réalisée de manière telle que
les problèmes éventuels de surchauffe soient maîtrisés. les problèmes éventuels de surchauffe soient maîtrisés.
* Het gebouw moet zodanig worden ontworpen dat eventuele problemen van * Het gebouw moet zodanig worden ontworpen dat eventuele problemen van
oververhitting onder controle zijn. oververhitting onder controle zijn.
* Une simulation dynamique vérifiant le confort d'été est rendue * Une simulation dynamique vérifiant le confort d'été est rendue
obligatoire et elle doit respecter la norme EN 15251 « Critères pour obligatoire et elle doit respecter la norme EN 15251 « Critères pour
l'environnement intérieur et évaluation des performances l'environnement intérieur et évaluation des performances
énergétiquesdes bâtiments couvrant la qualité d'air intérieur, la énergétiquesdes bâtiments couvrant la qualité d'air intérieur, la
thermique, l'éclairage et l'acoustique ». thermique, l'éclairage et l'acoustique ».
* Een dynamische simulatie ter controle van het zomercomfort is * Een dynamische simulatie ter controle van het zomercomfort is
verplicht en moet worden uitgevoerd volgens de norm EN 15251 « verplicht en moet worden uitgevoerd volgens de norm EN 15251 «
Binnenmilieu-gerelateerde inputparameters voor ontwerp en beoordeling Binnenmilieu-gerelateerde inputparameters voor ontwerp en beoordeling
van energieprestaties van gebouwen voor de kwaliteit van binnenlucht, van energieprestaties van gebouwen voor de kwaliteit van binnenlucht,
het thermisch comfort, de verlichting en akoestiek ». het thermisch comfort, de verlichting en akoestiek ».
10. Toute rénovation respectant le critère basse énergie 10. Toute rénovation respectant le critère basse énergie
10. Alle renovatie die de Lage-energie criteria voldoet 10. Alle renovatie die de Lage-energie criteria voldoet
Le bâtiment doit respecter le critère suivant : Le bâtiment doit respecter le critère suivant :
De bouw moet voldoen aan de volgende criteria : De bouw moet voldoen aan de volgende criteria :
* Besoin de chaud : 45 kWh/m2.an (calculé suivant PHPP 2007 et * Besoin de chaud : 45 kWh/m2.an (calculé suivant PHPP 2007 et
suivants) suivants)
* Warmtebehoefte : 45 kWh/m2.jaar (berekend volgens PHPP 2007 en * Warmtebehoefte : 45 kWh/m2.jaar (berekend volgens PHPP 2007 en
volgende) volgende)
* E < 70 calculé suivant la méthode publiée dans l'arrêté du 21 * E < 70 calculé suivant la méthode publiée dans l'arrêté du 21
décembre 2007 de la Région de Bruxelles-Capitale déterminant les décembre 2007 de la Région de Bruxelles-Capitale déterminant les
exigences en matière de performance énergétique et de climat intérieur exigences en matière de performance énergétique et de climat intérieur
des bâtiments. des bâtiments.
* E < 70 berekend volgens de methode die werd gepubliceerd in het * E < 70 berekend volgens de methode die werd gepubliceerd in het
besluit van 21 december 2007 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. besluit van 21 december 2007 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Vu pour être annexé à l'arrêté du Gouvernement de la Région de Gezien om te worden gevoegd bij het besluit van de Brusselse
Bruxelles-Capitale du 4 juin 2009 fixant les normes énergétiques des projets émergeants de la dotation triennale de développement dans le cadre de la réalisation d'investissements d'intérêt public. Pour le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale : Le Ministre-Président du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale chargé des Pouvoirs locaux, de l'Aménagement du Territoire, des Monuments et Sites, de la Rénovation urbaine, du Logement et de la Propreté publique, Ch. PICQUE Le Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale chargé des Finances, du Budget, des Relations extérieurs et de l'Informatique régionale, Hoofdstedelijke Regering van 4 juni 2009 tot vaststelling van de energienormen voor de projecten die voortvloeien uit de driejaarlijkse ontwikkelingsdotatie voor het verwezenlijken van investeringen van openbaar belang. Voor de Brusselse Hoofdstedelijke Regering : De Minister-Voorzitter van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, bevoegd voor Plaatselijke Besturen, Ruimtelijke Ordening, Monumenten en Landschappen, Stadsvernieuwing, Huisvesting en Openbare Netheid, Ch. PICQUE De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bevoegd voor Financiën, Begroting, Externe Betrekkingen en Gewestelijke Informatica,
G. VANHENGEL G. VANHENGEL
^
Etaamb.be utilise des cookies
Etaamb.be utilise les cookies pour retenir votre préférence linguistique et pour mieux comprendre comment etaamb.be est utilisé.
ContinuerPlus de details
x