Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté De La Commission Communautaire Francaise du 03/06/1999
← Retour vers "Arrêté du Collège de la Commission communautaire française fixant le Règlement des études de l'enseignement secondaire spécial organisé par la Commission communautaire française "
Arrêté du Collège de la Commission communautaire française fixant le Règlement des études de l'enseignement secondaire spécial organisé par la Commission communautaire française 3 JUNI 1999 - Besluit van het College van de Franse Gemeenschapscommissie tot vaststelling van het schoolreglement voor het bijzonder secundair onderwijs, ingericht door de Franse Gemeenschapscommissie
COMMISSION COMMUNAUTAIRE FRANÇAISE DE LA REGION DE BRUXELLES-CAPITALE 3 JUIN 1999. - Arrêté du Collège de la Commission communautaire française fixant le Règlement des études de l'enseignement secondaire spécial organisé par la Commission communautaire française Le Collège de la Commission communautaire française, Vu le décret de la Communauté française du 24 juillet 1997 définissant les missions prioritaires de l'enseignement fondamental et de l'enseignement secondaire et organisant les structures propres à les atteindre; FRANSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 3 JUNI 1999 - Besluit van het College van de Franse Gemeenschapscommissie tot vaststelling van het schoolreglement voor het bijzonder secundair onderwijs, ingericht door de Franse Gemeenschapscommissie Het College van de Franse Gemeenschapscommissie, Gelet op het decreet van de Franse Gemeenschap van 24 juli 1997 tot bepaling van de prioritaire taken van het lager en middelbaar onderwijs en houdende organisatie van de geëigende structuren om deze te vervullen;
Considerant que l'article 77 du décret précité précise l'obligation, Overwegende dat artikel 77 van voornoemd decreet de inrichtende macht
pour tout pouvoir organisateur de l'enseignement subventionné, van het gesubsidieerd onderwijs verplicht tot het opstellen van het
d'établir, pour chaque niveau d'enseignement, le règlement général des algemeen schoolreglement voor elk onderwijsniveau;
études; Considerant que l'article 78 du décret dispose que le Règlement des Overwegende dat artikel 78 bepaalt dat het schoolreglement normen en
études définit des normes et des priorités à caractère pédagogique prioriteiten van pedagogische aard voor de leerling geeft;
pour l'élève; Vu l'avis exprimé par la Commission paritaire locale en date du 5 Gelet op het advies van het plaatselijk paritair comité van 5 februari
février 1999; 1999;
Sur proposition du Membre du Collège, chargé de l'Enseignement, Op voordracht van het Lid van het College, belast met Onderwijs,
Arrête : Besluit :

Article 1er.Le Règlement des études de l'enseignement secondaire

Artikel 1.Het schoolreglement voor het bijzonder secundair onderwijs,

spécial organisé par la Commission communautaire française, est adopté ingericht door de Franse Gemeenschapscommissie, wordt aangenomen
conformément au texte repris en annexe. overeenkomstig bijgaande tekst.

Art. 2.Le Membre du Collège qui a l'Enseignement dans ses

Art. 2.Het Lid van het College, bevoegd voor Onderwijs, is belast met

attributions est chargé de l'exécution du présent arrêté. de uitvoering van dit besluit.

Art. 3.Le présent arrêté entre en vigueur au 1er septembre 1999.

Art. 3.Dit besluit treedt in werking op 1 september 1999.

Bruxelles, le 3 juin 1999. Brussel, op 3 juni 1999.
Par le Collège : Namens het College :
E. TOMAS, membre du Collège, chargé de l'Enseignement, H. HASQUIN, président du Collège, Annexe REGLEMENT DES ETUDES DE L'ENSEIGNEMENT SECONDAIRE SPECIAL ORGANISE PAR LA COMMISSION COMMUNAUTAIRE FRAN¾AISE Le présent règlement définit un certain nombre de normes et de priorités qui doivent conduire l'élève à produire un travail scolaire de qualité correspondant à ses capacités. Il définit également les modalités de l'évaluation par les enseignants, les procédures de délibération des conseils de classe ainsi que la communication de l'information relative à leurs décisions. DU TRAVAIL SCOLAIRE DE QUALITE Un travail scolaire de qualité est celui qui permet l'acquisition durable et mobilisable de connaissances et de compétences. Une telle acquisition ne résulte pas d'une simple transmission ou d'une simple application d'un enseignement reçu, mais elle est le produit d'un travail individuel et collectif portant sur la résolution de problèmes. Si on appelle problème toute tâche dont la résolution n'est pas immédiate parce qu'elle ne résulte pas de la simple application d'une règle, l'enseignement de la Commission communautaire française aura pour but de confronter ses élèves avec des problèmes de plus en plus complexes, mobilisant des connaissances et des savoir-faire de Lid van het College, bevoegd voor Onderwijs, E. TOMAS Voorzitter van het College, H. HASQUIN BIJLAGE SCHOOLREGLEMENT VAN HET BIJZONDER SECUNDAIR ONDERWIJS INGERICHT DOOR DE FRANSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE Dit reglement bepaalt een zeker aantal normen en prioriteiten die fungeren als leidraad voor de leerling om kwalitatief hoogstaand schoolwerk af te leveren in overeenstemming met zijn bekwaamheid. Het bepaalt tevens de nadere regelen voor de evaluatie door de leerkrachten, de deliberatieprocedures voor de klassenraden en voor de verstrekking van de informatie over hun beslissing. KWALITATIEF HOOGSTAAND SCHOOLWERK Kwalitatief hoogstaand schoolwerk maakt het mogelijk kennis en vaardigheden langdurig te vergaren en te onthouden. Een dergelijke vergaring gebeurt niet door de loutere overdracht of een simpel onderricht, maar is het resultaat van een individueel en collectief werk waarbij gestreefd wordt om problemen op te lossen. Als een probleem een opdracht is die niet onmiddelijk kan opgelost kan worden omdat er geen regel voorhanden is, dan zal het onderwijs van de Franse Gemeenschapscommissie zich als doel stellen de leerlingen voor complexere problemen te stellen, waarbij beroep zal worden gedaan op
plus en plus approfondis et variés. een diepgaandere en uiteenlopendere kennis en know-how.
Dans l'enseignement secondaire spécial, les élèves sont notamment In het bijzonder secundair onderwijs worden de leerlingen meer bepaald
préparés à la réalité sociale et/ou professionnelle par la mise en voorbereid op de sociale en/of professionele realiteit. Dit gebeurt
oeuvre d'activités concrètes. De plus, l'enseignement secondaire aan de hand van concrete taken. Bovendien besteedt het bijzonder
spécial accorde une place importante aux activités physiques, secundair onderwijs bijzonder aandacht aan fysieke, sportieve en
sportives et artistiques. artistieke activiteiten.
Les aptitudes physiques de chaque élève sont suivies par le service De fysieke capaciteiten van iedere leerling worden gevolgd door de
médical/paramédical. La vie émotionnelle est l'objet de tous les soins medische/paramedische dienst. Het emotionele aspect wordt eveneens
: aider l'élève à gérer les énergies qui l'habitent. opgevolgd : de leerling zal worden geleerd hoe met deze innerlijke
energie moeten worden omgegaan.
Enseignement secondaire spécial de forme 2 BIJZONDER SECUNDAIR ONDERWIJS - VORM 2
Dès l'inscription de l'élève, le conseil de classe élabore un plan Van bij de inschrijving van de leerling stelt de klassenraad een
individuel d'apprentissage à partir duquel chaque membre de l'équipe individueel leerprogramma op op basis van hetwelk ieder lid van het
éducative propose et met en oeuvre le travail d'éducation. Ce plan opvoedingsteam het opvoedingsschema uitvoert en hierover voorstellen
individuel d'apprentissage est régulièrement complété et ajusté par le formuleert. Dit individueel leerplan wordt tijdens de hele schoolduur
conseil de classe pendant toute la scolarité de l'élève. van de leerling regelmatig aangevuld en aangepast door de klassenraad.
L'enseignement secondaire spécial de forme 2 est organisé en 2 phases Het bijzonder secundair onderwijs van het type 2 wordt ingericht in 2
comportant chacune 2 années d'études. fasen van ieder twee studiejaren.
Les activités éducatives, correspondant à un travail scolaire de De opvoedingsactiviteiten, welke borg staan voor een hoogstaand
qualité sont organisées en fonction de la spécificité de kwalitatief schoolwerk, zijn op basis van de specifieke kenmerken van
l'établissement : het onderwijs georganiseerd :
- en activités de formation générale; - in algemene opleidingsactiviteiten;
- en activités dans des ateliers professionnels et/ou créatifs de - in activiteiten in professionele en/of creatieve werkplaatsen met
façon à favoriser l'épanouissement personnel de l'élève et à préparer het oog op een betere persoonlijke ontplooiing van de leerling en de
son insertion socioprofessionnelle. socioprofessionele integratie.
Ces activités, programmées en fonction du plan individuel Deze activiteiten die zijn geprogrammeerd op grond van hetr
d'apprentissage, se réalisent de façon collective ou individuelle. individueel leerprogramma, gebeuren collectief of individueel.
Elles se déroulent à l'intérieur ou à l'extérieur de l'établissement. Ze verlopen binnen of buiten de instelling.
Au travers de ces activités éducatives, l'élève sera amené Via deze opvoedingsactiviteiten zal de leerling in staat zijn
- à se situer par rapport à son environnement social; - zijn plaats te vinden in zijn sociale omgeving;
- à se préparer à tenir sa place dans la société en y tenant un rôle - zich voor te bereiden op zijn plaats in de maatschappij en hierin
actif, selon ses possibilités. een actieve rol te spelen, rekening houdend met zijn mogelijkheden.
Enseignement secondaire spécial de forme 3 BIJZONDER SECUNDAIR ONDERWIJS - VORM 3
Dès l'inscription de l'élève, l'équipe éducative élabore un plan Van bij de inschrijving van de leerling stelt de klassenraad een
d'apprentissage à partir duquel chaque membre de l'équipe éducative leerplan op op basis waarvan ieder lid van het opvoedingsteam het
propose et met en oeuvre le travail d'éducation. Ce plan individuel opvoedingsschema zal uitvoeren en hierover voorstellen zal formuleren.
d'apprentissage s'inscrit dans la partie spécifique à l'enseignement Dit individueel leerplan past in het deel van het specifiek
secondaire spécial de forme 3. Il sera régulièrement complété et onderwijsproject van het bijzonder secundair onderwijs - type 3. Dit
réajusté en tenant compte des intérêts de l'élève, de ses acquis, de programma wordt regelmatig aangevuld en aangepast naargelang de
son comportement, de ses possibilités, interesses van de leerling, zijn kennis, zijn gedrag, mogelijkheden,
de ses aptitudes, de ses difficultés. vaardigheden en moeilijkheden.
L'enseignement secondaire spécial de forme 3 comporte 5 années Het bijzonder secundair onderwijs type 3 bestaat uit 5 schooljaren.
d'études. Une 6e année, dite de perfectionnement peut être organisée. Een zesde specialisatiejaar kan het programma afronden.
Les activités éducatives, correspondant à un travail scolaire de De opvoedingsactiviteiten die borg staan voor een kwaliteitsvol
qualité, s'organisent onderwijs, zijn toegespitst op :
- en activités de formation générale; - algemene opleidingsactiviteiten;
- en activités de formation professionnelle; - professionele opleidingsactiviteiten;
- en activités de soutien et/ou de remédiation, - steun- en/of hulpactiviteiten,
de façon à favoriser l'épanouissement personnel de l'élève et à met het oog op de persoonlijke ontplooiing van de leerling en zijn
préparer effectivement son insertion socioprofessionnelle. daadwerkelijke socioprofessionnele integratie.
Ces activités, programmées en fonction du plan d'apprentissage, se Deze activiteiten die zijn geprogrammeerd op basis van het leerplan
réalisent de façon collective ou individuelle. gebeuren gezamenlijk of individueel.
Elles se déroulent à l'intérieur ou à l'extérieur de l'établissement. Zij vind binnen of buiten de instelling plaats.
Selon les options prises en conseil de classe, le travail scolaire Op grond van de opties genomen door de klassenraad kan het schoolwerk
peut comporter bestaan uit :
- des travaux individuels; - individuele taken;
- des travaux de groupe; - groepstaken;
- des travaux de recherche; - opzoekingswerk;
- occasionnellement des travaux à domicile. - sporadisch uit huiswerk.
Les exigences d'un travail scolaire de qualité portent, selon des De vereisten voor een kwaliteitsvol schoolwerk zijn, volgens de
repères fixés par le conseil de classe sur : criteria bepaald door de klassenraad :
- le sens des responsabilités, qui se manifeste entre autres, par - verantwoordelijkheidszin die zich uit door aandacht, expressie, zin
l'attention, l'expression, la prise d'initiatives, le souci du travail voor initiatief, een streven naar goed werk, luisterbereidheid;
bien fait, l'écoute;
- l'acquisition progressive d'une méthode de travail personnelle et - de geleidelijke verwerving van een persoonlijke en efficiënte
efficace; werkwijze;
- la capacité à s'intégrer dans une équipe et à oeuvrer solidairement - het vermogen om een team aan te vullen en gezamenlijk een opdracht
à l'accomplissement d'une tâche; te vervullen;
- le respect des consignes données, qui n'exclut pas l'exercice du - eerbied voor de opgelegde voorschriften, doch met behoud van een
sens critique selon des modalités adaptées au niveau d'enseignement; kritisch standpunt en op een manier die is aangepast een het onderwijsniveau;
- le soin dans la préparation des travaux, quels qu'ils soient; - de zorg bij de voorbereiding van het werk, ongeacht de aard ervan;
- le respect des échéances et des délais. - het eerbiedigen van de deadlines.
Les activités seront conçues en vue de favoriser constamment l'esprit De activiteiten zijn zodanig opgevat dat de leerling constant waakzaam
d'éveil chez l'élève moet blijven.
Enseignement secondaire spécial de forme 4 - types 6 et 7 Bijzonder secundair onderwijs vorm 4 - types 6 en 7
L'organisation de l'enseignement secondaire spécial de forme 4 est De inrichting van het bijzonder secundair onderwijs vorm 4 is een
calquée sur celle de l'enseignement secondaire ordinaire mais en copie van het gewoon secundair onderwijs maar houdt rekening met de
tenant compte des spécificités propres à chaque type d'enseignement. specifieke kenmerken van iedere onderwijsvorm.
Chaque élève est considéré en tant que personne unique, dont les Iedere leerling wordt gezien als een uniek persoon naar wier wensen
désirs sont écoutés en tenant compte de ses habilités ainsi que de ses wordt geluisterd en waarbij rekening wordt gehouden met zowel zijn
richesses intellectuelles propres. vaardigheden als zijn eigen intellectuele rijkdom.
Le programme des cours est prolongé par une intense activité Het lessenprogramma wordt aangevuld met een intensieve parascolaire
parascolaire où les démarches pédagogiques trouvent des terrains activiteit waar de pedagogische inspanningen getoetst worden op het
d'application. terrein.
L'enseignement secondaire spécial de forme 4 a pour objectif majeur, Het bijzonder secundair onderwijs vorm 4 stelt als hoofddoel de
le développement global et harmonieux de l'adolescent. globale en harmonieuze ontplooiing van de adolescent.
- Organisation : trois degrés de deux ans. Organisatie : drie graden van ieder twee jaar
§ 1. Le premier degré commun à tous les élèves fait partie d'un § 1. De eerste gemeenschappelijke graad voor alle leerlingen is de
continuum pédagogique avec l'enseignement fondamental. pedagogische voortzetting van het basisonderwijs.
§ 2. Les deuxième et troisième degrés sont organisés en enseignement § 2. De tweede en derde graden worden opgesplitst in technisch en
professionnel et technique. beroepsonderwijs.
§ 3. Le premier degré de l'enseignement secondaire peut être organisé § 3. De eerste graad van het secundair onderwijs kan anders worden
de manière différenciée afin de permettre un parcours pédagogique adapté aux besoins de l'élève. L'élève amené à parcourir le 1er degré en 3 ans plutôt qu'en 2 peut suivre l'année complémentaire adaptée à ses besoins d'apprentissage dans l'établissement. § 4. Le 2e degré comporte les 3e et 4e années. Le 3e degré comporte les 5e et 6e années de l'enseignement secondaire technique et les 5e, 6e et 7e années de l'enseignement secondaire professionnel. DE QUELQUES MOYENS POUR AIDER L'ELEVE A PRODUIRE UN TRAVAIL SCOLAIRE DE QUALITE Expliquer les objectifs Avant une nouvelle séquence d'apprentissage, l'élève est informé par chaque professeur - des objectifs poursuivis; - des compétences et des savoirs à acquérir; - des critères de réussite; - des moyens d'évaluation. Le professeur veille à proposer aux élèves des exemples de ce qu'ils ingericht zodat de pedagogische begeleiding van de leerling gebeurt op basis van de behoeften van laatstgenoemde. De leerling die de eerste graad beter aflegt in drie jaar in plaats van twee jaar kan dit bijkomend jaar volgen in de instelling. Dit jaar is aangepast aan de leerbeheoften van dez leerling zelf. § 4. De tweede graad bestaat uit het 3e en het 4e jaar. De derde graad uit het 5e en het 6e jaar van het secundair technisch onderwijs en uit het 5e, 6e en 7e jaar uit het secundair beroepsonderwijs. ENKELE HULPMIDDELEN VOOR DE LEERLING OM KWALITATIEF HOOGSTAAND SCHOOLWERK AF TE LEVEREN Elke leerling wordt beschouwd als een unieke persoonlijkheid naar wiens verzuchtingen wordt geluisterd, rekening houdend met diens gewoonten en eigen intellectuele rijkdom. Het lesprogramma wordt verlengd met intensieve buitenschoolse activiteiten waar de pedagogische verworvenheden een praktische toepassing vinden. De fysieke vaardigheden van de leerlingen worden opgevolgd door de medische/paramedische dienst. Aan het gevoelsleven wordt zoveel mogelijk aandacht besteed : de leerling wordt geholpen om zijn geesteskracht in goede banen te leiden. Het bijzonder lager onderwijs heeft in de eerste plaats de globale en harmonieuze ontpooiing van het kind als doel. - Omschrijving van de doelstellingen Voor elke nieuwe leerfase wordt de leerling door elke leraar op de hoogte gebracht van : - de vooropgezette doelstellingen; - de te verwerven bekwaamheid en kennis aan de hand van voorbeelden; - de criteria voor het welslagen;
devront être capables de faire. - de evaluatiemethodes.
Développer les compétences transversales De leraar geeft voorbeelden van de zaken die ze geacht worden te
Les activités proposées aux élèves sont construites par les kennen. - Ontwikkeling van vaardigheden in de breedte
professeurs de façon De aan de leerling aangeboden activiteiten worden door de leraar
à diversifier les démarches telles que : opgebouwd met het oog op de verscheidenheid van de stappen zoals :
- identifier; - identificatie;
- comparer; - vergelijking;
- traduire d'un langage vers l'autre; - vertaling van de ene taal naar de andere;
- distinguer l'essentiel de l'accessoire; - onderscheid tussen hoofd- en bijzaken
- résumer. - samenvatting;
à faire acquérir des méthodes de travail telles que het verwerven van werkmethodes zoals :
- la compréhension des consignes; - begrip van de voorschriften;
- l'utilisation pertinente des outils de travail; - efficiënt gebruik van de werkinstrumenten;
- la gestion du temps,... - tijdsindeling,...
Développer les comportements personnels et sociaux adéquats - Ontwikkeling van passend persoonlijk en sociaal gedrag
Les tâches accomplies par les élèves sont conçues en vue de : - développer le sens des responsabilités et l'esprit d'initiative; - respecter les règles de vie telles que : . l'écoute; . l'attention; . la coopération; . la maîtrise des réactions affectives; . le souci du travail bien fait; . la capacité à s'intégrer dans une équipe et à oeuvrer solidairement à l'accomplissement d'une tâche; . le respect des échéances, des délais et des consignes données. Apprendre à tenir un document obligatoire : le journal de classe Le journal de classe est un outil de gestion du travail scolaire. Il permet à l'élève de gérer son temps et de planifier l'avancement progressif de ses travaux en classe et à domicile. Il a une fonction administrative (planification des tâches, mention des horaires, des De door de leerling uitgevoerde taken worden opgezet met het oog op : - de ontwikkeling van verantwoordelijkheidszin en zin tot initiatief - naleving van de leefregels zoals : - luisterbereidheid; - aandacht; - samenwerking; - beheersing van emotionele uitingen, bevorderd via de PATHS-methode; - zorgzaamheid; - teamgeest; - naleving van de termijnen en van de voorschriften. - Aanleren van het bijhouden van een verplicht document : de schoolagenda De schoolagenda vormt een instrument voor de organisatie van het schoolwerk. Aan de hand van de schoolagenda kan de leerling zijn tijd indelen en een planning opstellen van de vordering van zijn taken in de les en thuis. Hij heeft een administratieve functie (planning van de taken, vermelding van het lesrooster en van de buitenschoolse activiteiten, lijst van de verlofdagen). Hij vormt het
activités parascolaires, liste des congés). Il sert de lien privilégié communicatiemiddel bij uitstek tussen de school en de ouders of de
entre l'école et les parents ou la personne responsable de l'élève. Outil de formation essentiel, il nécessite clarté, soin et orthographe. Les professeurs et les élèves y consacrent donc le temps nécessaire à l'apprentissage de sa tenue et de sa bonne utilisation. Apprendre à travailler ensemble et individuellement Le travail intellectuel et manuel demandé aux élèves inclut des tâches réalisées à l'école et en dehors de celle-ci. Le travail à l'école comporte des travaux individuels et collectifs : persoon die aansprakelijk is voor de leerling. De agenda is een wezenlijk hulpmiddel voor de opleiding en dient derhalve duidelijk, verzorgd en foutloos te zijn. De leerkrachten en leerlingen besteden aldus de nodige tijd aan het aanleren van het bijhouden en passend gebruik ervan. - Aanleren van het zelfstandig werken en werken in groepsverband De geestes- en handenarbeid die van de leerlingen wordt vereist, omvat taken op school en daarbuiten. De werkzaamheden op school omvatten individuele en collectieve taken inzake :
- de recherche; - opzoeking;
- d'analyse et de synthèse; - analyse en synthese;
- de mémorisation et de production; - het memoriseren en reproduceren;
- de traitement et de communication d'informations; - de mise en projet. Le travail exécuté en dehors de l'école doit tenir compte du niveau des études, de la capacité croissante d'autonomie et d'organisation à laquelle chaque élève doit progressivement se former. Il permet de mener à bien des tâches peu compatibles avec le temps disponible en classe. Les tâches demandées doivent pouvoir être réalisées sans l'aide d'un adulte. Le professeur s'assure que chaque élève ait accès aux sources d'informations et aux outils adéquats. Ainsi le travail à domicile n'aura pas pour effet d'accroître les conséquences d'inégalité sociale, culturelle et économique. Les professeurs veillent dans la mesure du possible à planifier les travaux de façon à éviter les surcharges momentanées ou permanentes et à respecter les équilibres entre les disciplines. DE L'EVALUATION L'évaluation porte à la fois sur les compétences disciplinaires et les compétences transversales. - L'évaluation formative Elle fait partie des activités d'enseignement et d'apprentissage. Dans la mesure où elle met en évidence les réussites et s'efforce d'identifier l'origine des difficultés et des erreurs afin de proposer des pistes pour les surmonter, elle est un facteur essentiel de motivation, de confiance en soi et de progrès des élèves. Dans une évaluation formative, l'erreur ne pénalise jamais l'élève, elle est un indicateur à son usage et à celui du professeur. Cette absence de sanction et de jugement liés à l'erreur crée la sécurité indispensable pour que chaque élève ose prendre le risque d'apprendre dans des situations nouvelles pour lui. Elle est donc essentielle dans un enseignement auquel l'élève prend une part active en étant placé dans des situations de résolution de problèmes, de recherche et de création qui conduisent à la maîtrise des compétences, Si les erreurs inhérentes à toute démarche d'apprentissage ne doivent pas pénaliser l'élève, au risque de le priver de la confiance nécessaire à son apprentissage, les progrès accomplis et le caractère récurrent de réussite constituent des critères de la certification Pour la forme 2, l'évaluation est formative et continue de façon à rencontrer les priorités éducatives de l'enseignement de forme 2. Trois fois par année scolaire, l'élève reçoit un bulletin précisant ses évolutions dans les différents cours et sur le plan comportemental. Le conseil de classe fixe, pour chaque élève, la durée des phases. Le passage de la première phase à la seconde résulte d'une décision du conseil de classe prenant en compte, à partir des données du plan individuel d'apprentissage, les progrès de l'élève, sa motivation, ses intérêts,... Lorsqu'il quitte l'école, l'élève reçoit une attestation de fréquentation. - verwerking en mededeling van gegevens; - projecten. Bij de werkzaamheden buiten de school wordt rekening gehouden met de studiegraad, de toenemende bekwaamheid tot autonomie en organisatie die elke leerling zich geleidelijkaan eigen moet maken. Hierdoor kunnen taken waarvoor in de klas weinig tijd is, tot een goed einde worden gebracht. De gevraagde taken moeten kunnen worden uitgevoerd zonder hulp van volwassenen. De leerkracht ziet erop toe dat elke leerling toegang heeft tot de informatiebronnen en passende hulpmiddelen. Huiswerk mag er niet toe leiden dat de sociale, culturele en economische ongelijkheid zou toenemen. De leraars spreiden, in de mate van het mogelijke, de werken zodat tijdelijke of permanente overbelasting vermeden wordt en een evenwicht tussen de verschillende disciplines behouden blijft. EVALUATIE De evaluatie slaat zowel op de disciplinaire vaardigheden als de vaardigheden in de breedte - DE FORMATIEVE EVALUATIE : De formatieve evaluatie omvat het advies en bijstand aan de leerling. Ze geeft de geslaagde resultaten weer en omschrijft de oorzaak van de problemen en fouten, waarbij oplossingen worden voorgesteld. Ze houdt geen straf noch veroordeling in. De afwezigheid van straf garandeert de zekerheid die de leerling nodg heeft om iets te durven aanleren in situaties die nieuw voor hem zijn, ongeacht het gaat om oplossingen, opzoekwerk of geconcretiseerde plannen. Als een wezenlijke motiverende factor is de formatieve evaluatie van fundamenteel belang in het onderwijs waaraan de leerling actief deelneemt. De geboekte vooruitgang en het wederkerend succes zijn bekwaamheidscriteria wanneer fouten te wijten aan het leerproces geen straf inhouden voor de leerling, omdat deze zijn vertrouwen nodig in dit proces kunnen ondermijnen. Voor de vorm 2 is de evaluatie formatief en continu zodat wordt tegemoetgekomen aan de educatieve prioriteiten van het onderwijs vorm 2. Driemaal per schooljaar krijgt de leerling een rapport over zijn vooruitgang in de verschillende lessen en over zijn gedrag. De klassenraad bepaalt, voor iedere leerling, de duur van deze fasen. De overgang van de eerste fase naar de twee wordt beslist door de klassenraad op basis van de gegevens van het individueel leerprogramma, de vooruitgang van de leerling, de motivatie, zijn interesses,... Wanneer de leerling de school verlaat, krijgt hij een getuigschrift van aanwezigheid.
Pour la forme 3, l'évaluation formative accorde la priorité à la Voor vorm 3 verleent de formatieve evaluatie voorrang aan de
progression de l'élève. Elle permet de repérer les différentes vooruitgang van de leerling. Hierdoor is het mogelijk te zien welke de
compétences acquises par l'élève. verschillende vaardigheden de leerling aanleert.
Trois fois par année, l'élève reçoit un bulletin précisant ses Driemaal per schooljaar krijgt de leerling een rapport met daarin de
évolutions dans les différents cours (attitude face au travail et vooruitgang die hij boekt in de verschillende lessen (houding ten
nombre de compétences seuils acquises) et sur le plan comportemental. aanzien van het werk en aantal bereikte vaardigheidsdrempels) als een
evaluatie van zijn gedrag.
- L'évaluation sommative - DE SUMMATIEVE EVALUATIE
Des épreuves à caractère sommatif peuvent être organisées au terme Summatieve proeven kunnen worden georganiseerd aan het eind van een of
d'une ou de plusieurs séquences d'apprentissage pour en faire le meerdere leercycli met het oog op een balans daarvan. Ze geven de
bilan. Elles indiquent à l'élève et à ses parents le degré
d'acquisition des connaissances et de maîtrise des compétences. leerling en diens ouders een idee in hoeverre de leerstof is verwerkt
Elles permettent au conseil de classe de prendre et de motiver ses en de vaardigheden worden beheerst.
décisions en fin d'année scolaire. Op basis daarvan kan de klassenraad haar beslissingen nemen en
Les socles de compétences, les compétences terminales et les profils motiveren aan het eind van het schooljaar.
de formation constituent les références à prendre en considération De vaardigheidsdrempels, de eindcapaciteiten en de opleidingsprofielen
notamment pour les élèves susceptibles d'être intégrés dans zijn criteria die in aanmerking moeten komen, meer bepaald voor de
l'enseignement ordinaire. leerlingen die naar het gewoon onderwijs overgaan.
Tout ce qui fait l'objet d'une évaluation sommative doit correspondre Ieder die onderworpen is aan een summatieve beoordeling moet volledig
strictement aux objectifs annoncés et les conditions de l'évaluation doivent être semblables aux conditions d'apprentissage. Le travail précédant l'évaluation sommative aura mis, autant que faire se peut, chaque élève dans une situation s'ouvrant sur la réussite. Toute épreuve d'évaluation sommative doit toujours être annoncée comme telle par l'enseignant et sa date est fixée par lui en tenant compte de la répartition de l'ensemble des tâches demandées aux élèves. Toute épreuve, qu'elle soit formative ou sommative (à l'exception d'éventuelles épreuves terminales en juin pour les élèves en situation de réussite), doit être suivie d'une analyse et de remédiations Certification beantwoorden aan bovenstaande criteria en de evaluatievoorwaarden moeten gelijk zijn aan de scholingsvoorwaarden. Het werk dat de summatieve beoordeling voorafgaat geeft de leerling, inzoverre die mogelijk is, de kans op slagen. Iedere summatieve toets moet steeds alsdusdanig gemeld worden door de leraar en de datum ervan vastgesteld, rekening houdend met de spreiding van alle aan de leerlingen opgelegde taken. Iedere proef, ongeacht deze nu formatief of summatief is (behoudens enkele eindtoetsen in juni voor de leerlingen die afstuderen), wordt geanalyseerd en er wordt gekeken hoe de problemen kunnen worden opgelost. - GETUIGSCHRIFT
Enseignement secondaire spécial de forme 4 BIJZONDER SECUNDAIR ONDERWIJS - VORM 4
Le conseil de classe est habilité à proposer la réorientation d'un De klassenraad kan voorstellen om een leerling te heroriënteren naar
élève vers l'enseignement ordinaire. het gewoon onderwijs.
A l'issue de la 1ère année du 1er degré organisé en un cycle, le Na het 1e jaar van de eerste graad stelt de klassenraad een rapport op
conseil de classe établit un rapport de compétences acquises. over de verworven kennis.
A l'issue de la 2e année du 1er degré et des années suivantes, le Na het tweede jaar van de eerste graad en de daaropvolgende jaren
conseil de classe signifie geeft de klassenraad één van volgende uitslagen :
- une réussite sans restriction par une attestation A; - met vrucht geslaagd zonder voorbehoud (attest A);
- une réussite avec restriction par une attestation B; - met vrucht geslaagd doch met voorbehoud (attest B);
- un refus par une attestation C. - niet met vrucht geslaagd (attest C)
Les attestations B et C sont motivées. Attesten B en C zijn gemotiveerd.
Si un C.E.B. n'a pas été obtenu en fin d'études primaires, il peut Als er na het lager onderwijs geen getuigschrift van het lager
être accordé après une première ou une deuxième année de onderwijs wordt behaald, kan dit na een eerste of tweede jaar in het
l'enseignement secondaire. secundair onderwijs uitgereikt worden.
Après la 4e année, fin du 2e degré, un certificat secondaire du 2e Na het 4e jaar, dus het eind van de 2e graad, wordt een secundair
degré est délivré. getuigschrift van de 2e graad uitgereikt.
Le certificat d'enseignement secondaire supérieur (CESS) est délivré Het getuischrift hoger secundair onderwijs (GHSO) wordt uitgereikt aan
aux élèves réguliers qui ont réussi les 2 dernières années d'études de de regelmatig ingeschreven leerlingen die in de laatste twee
l'enseignement secondaire technique dans la même forme d'enseignement studiejaren van het secundair technisch onderwijs in dezelfde
dans la même section et dans la même orientation d'études. Le CESS est onderwijsvorm in dezelfde afdeling en deze oriëntatie zijn geslaagd.
soumis à l'homologation. Het GHSO wordt gehomologeerd.
Le certificat d'études de 6e année de l'enseignement secondaire Het studiegetuigschrift van het 6e jaar secundair beroepsonderwijs
professionnel, est délivré à l'issue d'une 6e année professionnelle wordt uitgereikt na een 6e beroepsjaar dat met vrucht wordt beëindigd.
réussie avec fruit.
Un CESS est délivré aux élèves réguliers qui ont réussi une 7e année Een GHSO wordt uitgereikt aan de regelmatige leerlingen die een 7e
de l'enseignement secondaire professionnel. Le CESS est soumis à jaar secundaire beroepsonderwijs met vrucht hebben beëindigd. Het GHSO
l'homologation wordt gehomologeerd.
A l'issue de la 6e année de l'enseignement technique ou professionnel Na het 6e jaar technisch of beroepsonderwijs en na een 7e technisch of
et à l'issue d'une 7e année technique ou professionnelle, le beroepsjaar wordt het bekwaamheidscertificaat uitgereikt aan die
certificat de qualification est délivré à l'élève qui a réussi leerling die geslaagd is in de bekwaamheidstest; deze test peilt naar
l'épreuve de qualification; celle-ci valorise l'aptitude de l'élève à de bekwaamheid van de leerling die zal toetreden tot de arbeidsmarkt.
entrer dans la vie active. Le jury de qualification composé selon les De jury, die is samengesteld volgens de wijzen bepaald in de
modalités fixées par la réglementation délibère définitivement sur reglementering, delibereert definitief over de bekwaamheidstest, los
l'épreuve de qualification indépendamment du conseil de classe. van de klassenraad.
Dans les sections où des stages en entreprise sont organisés, ceux-ci In de afdelingen waar bedrijfsstages worden georganiseerd, zijn deze
sont obligatoires et leur évaluation est prise en considération pour verplicht en wordt met de beoordeling ervan rekening gehouden bij de
la certification. deliberatie.
Epreuves de qualification BEKWAAMHEIDSTESTEN
A l'issue des 6e et 7e dans les options à finalités technique de Op het einde van het 6e en 7e jaar wordt er voor de technische en
qualification et professionnelle, une épreuve de qualification est beroepsafdeling een bekwaamheidstest gehouden. Deze vindt plaats in de
organisée en fin d'année. Celle-ci se déroule dans l'établissement,
devant un jury. instelling voor een jury.
Un jury de qualification est constitué pour chacune des années et des De jury bestaat voor ieder van de jaren en de studieoriëntaties die
orientations d'études menant à un certificat de qualification. uitzicht bieden op een bekwaamheidscertificaat.
Ce jury comprend : - le chef d'établissement ou son délégué qui le préside; - des membres du personnel enseignant dans le degré et principalement les professeurs ayant un rapport direct avec la qualification; - des membres extérieurs à l'établissement issus du milieu professionnel et choisis pour leurs compétences théoriques et pratiques. Le jury établit et arrête l'épreuve intégrée qui tient compte des exigences de la profession. Il constate la maîtrise ou non des compétences professionnelles nécessaires à l'entrée dans la vie active. Le contenu de l'épreuve et ses modalités d'organisation sont définies en fonction de la spécificité de l'établissement. Une session de repêchage est organisée en septembre. Pour y De jury is samengesteld uit : - het schoolhoofd of zijn afgevaardigde die voorzit; - leden van het onderwijzend personeel in de graad en in hoofdzaak de leraars die rechtstreeks betrokken zijn bij de beoordeling; - leden van buiten de school die komen uit de beroepswereld en gekozen zijn om hun theoretische en praktische kennis. De jury stelt de proef op. Hierbij wordt rekening gehouden met de vereisten van het beroep. De jury gaat na of het professionalisme voor te kunnen toetreden tot de arbeidsmarkt voldoende aanwezig is. De inhoud van de proef en de wijze waarop hij wordt afgenomen zijn bepaald naargelang de specifieke kenmerken van het onderwijsinstelling. In september wordt een herkansing gegeven. Om hieraan te kunnen
participer, l'élève concerné doit obligatoirement s'y inscrire, afin deelnemen moet de betrokken leerling zich verplicht inschrijven, zodat
que puisse être gérée l'organisation pratique de l'épreuve (commandes de proef organisatorisch geregeld kan worden (bestelling van
de matériel, convocation des jurys). materiaal, samenroeping van de jury).
Enseignement secondaire spécial de forme 3 BIJZONDER SECUNDAIR ONDERWIJS - VORM 3
Selon les modalités fixées par la réglementation, le conseil de classe Naargelang de modaliteiten bepaald in het reglement :
: - délivre le certificat d'études de base; - reikt de klassenraad het studiegetuigschrift uit;
- est habilité a proposer la réorientation d'un élève vers - kan de klassenraad voorstellen om een leerling naar het gewoon
l'enseignement ordinaire. onderwijs te oriënteren;
Un certificat de qualification professionnelle est délivré à l'issue Na het vijfde studiejaar wordt een getuigschrift van
de la 5e année d'études. Au terme d'une 6e année de perfectionnement, beroepsbekwaamheid uitgereikt. Na een zesde specialisatiejaar kan een
un second certificat de qualification professionnelle peut être tweede getuigschriften van beroepsbekwaamheid uitgereikt worden. Deze
délivré. Ces certificats sont attribués aux élèves qui ont réussi les getuigschriften worden gegeven aan de leerlingen die zijn geslaagd
épreuves de qualification : celles-ci valorisent l'aptitude des élèves voor de bekwaamheidsproeven : deze proeven peilen naar de geschiktheid
à entrer dans la vie active. Le jury de qualification composé selon van de leerlingen om toe te treden tot de arbeidsmarkt. De jury die is
les modalités fixées par la réglementation délibère définitivement sur samengesteld volgens de wijze bepaald in het reglement delibereert
l'épreuve de qualification indépendamment du conseil de classe. definitief over de bekwaamheidsproef en dit los van de klassenraad.
DE LA DELIBERATION DELIBERATIE
Le conseil de classe de juin examine le cas de tous les élèves De klassenraad van juni bestudeert het geval van alle regelmatig
réguliers inscrits à l'établissement au moment de la délibération. Il ingeschreven leerlingen van de instelling bij de deliberatie. Hij
traite aussi à titre conservatoire du cas des élèves dont la situation besteedt ook aandacht aan het geval van die leerlingen wier toestand
est en cours de régularisation, notamment en matière d'équivalence geregulariseerd wordt, met name wat betreft de gelijkwaardigheid van
d'études antérieures. vorige studies.
Toutes les décisions relatives à la certification sont prises Alle beslissingen van de klassenraad, waaronder deze aangaande het
collégialement. Le conseil de classe tend à rallier l'unanimité, en getuigschrift worden collegiaal genomen. De klassenraad tracht te
tenant compte des situations particulières et ce, toujours, dans beslissen bij eenparigheid van stemmen, rekening houdend met
l'intérêt de l'élève. bijzondere toestanden en dit steeds in het belang van de leerling.
A défaut d'unanimité ou à la demande d'un professeur ou du président, Bij gebrek aan eenparigheid of op verzoek van een leraar of van de
celui-ci fait voter l'ensemble des professeurs. En cas de vote, voorzitter moeten alle leraars stemmen. Bij stemming geldt de gewone
celui-ci est obligatoire et acquis à la majorité simple des membres meerderheid van de aanwezige leden. Er is stemplicht. Onthouding is
présents. L'abstention est exclue. Chaque professeur dispose d'une onmogelijk. Iedere leraar heeft één stem. Bij staking van stemmen is
voix et d'une seule. En cas de parité des votes, la voix du chef d'établissement ou de son délégué est prépondérante. Les débats sont confidentiels, la communication des résultats est organisée par l'établissement selon les dispositions qui suivent. DE LA COMMUNICATION DE L'INFORMATION A la rentrée scolaire, le chef d'établissement informe les élèves et les parents de la procédure à suivre pour entrer en communication avec la direction, les enseignants, les éducateurs et la direction du CPMS Durant l'année scolaire, l'information concernant la situation scolaire de l'élève est transmise à l'élève et à ses parents périodiquement au moyen des notes et des commentaires du bulletin et en permanence, via les notes dans le journal de classe et les travaux écrits évalués et corrigés. Du bulletin Le bulletin est remis à l'élève et aux parents trois fois par année scolaire : entre la mi-novembre et le début des vacances d'hiver, de stem van het schoolhoofd of zijn afgevaardigde beslissend. De delibaratie is vertrouwelijk, de bekendmaking van de resultaten gebeurt volgens de onderstaande wijzen en wordt georganiseerd door de instelling. DE BEKENDMAKING VAN DE UITSLAGEN Bij de aanvang van het schooljaar stelt het schoolhoofd de leerlingen en de ouders op de hoogte van de te volgen procedure om de directie, de leraars, de opvoeders en de directie vcan het PMS-cemtrum te kunnen spreken. Tijdens het schooljaar, wordt regelmatig informatie over de toestand van de leerling verstrekt aan de leerling en zijn ouders via nota's en commentaar in de schoolrapporten en steeds via nota's in de klasagenda en geëvalueerde en verbeterde schriftelijke taken. Het schoolrapport Het rapport wordt drie maal per schooljaar gegeven aan de leerling en zijn ouders : tussen eind november en het begin van de Kerstvakantie,
entre la mi-mars et le début des vacances de printemps et à la fin du tussen midden maart en het begin van de Krokusvakantie en op het einde
mois de juin. van juni.
Début juin, les élèves et les parents sont informés par note écrite du Begin juni worden de leerlingen en de ouders schriftelijk verwittigd
moment (date et heure) et du lieu où les décisions du conseil de van het tijdstip (datum en uur) en de plaats waar de beslissingen van
classe seront communiquées. de klassenraad zullen worden bekendgemaakt.
En juin, et en décembre, pour les élèves en année certificative, les In juni, en in december voor de leerlingen die een getuigschrift
décisions des conseils de classe sont communiquées à l'élève majeur ou zullen krijgen, worden de beslissingen van de klassenraad meegedeeld
aux personnes qui ont en droit ou en fait la charge de l'élève mineur. aan de meerderjarige leerling of aan de personnen die er recht op
Chaque établissement prend les dispositions les plus adéquates pour hebben of de minderjarige leerling te laste hebben. Ieder instelling
assurer cette communication. En outre, en juin, la décision du conseil neemt de meets geschikte maatregelen voor deze proclamatie. In juni
de classe est inscrite dans le bulletin. Pour les élèves qui ont fait wordt de beslissing van de klassenraad daarenboven ingeschreven in de
l'objet d'une décision d'ajournement par le conseil de classe, la agenda. Voor de leerlingen wier beslissing verdaagd is, wordt de
décision de réussite ou d'échec est communiquée à l'élève majeur ou beslissing (geslaagd/niet geslaagd) per post in december meegedeeld
aux parents par courrier postal en décembre. aan de meerderjarige leerling of aan de ouders.
Remarque Opmerking
Dans l'enseignement spécial, il n'est pas pensable qu'un élève puisse In het bijzonder onderwijs is het ondenkbaar dat een leerling zich
préparer seul et pendant les vacances des épreuves de qualification alleen zou voorbereiden tijdens de vakantie op de bekwaamheidsproeven
dont la certification n'a pas été permise en juin. C'est donc à als hiervoor in juni geen getuigschrift werd uitgereikt. De school
l'école qu'incombe la tâche de préparer l'élève aux épreuves fixées en heeft hier dus de taak de leerling voor te bereiden op de in december
décembre afin de permettre les remédiations nécessaires. bepaalde proeven zodat eventuele problemen kunnen worden opgelost.
Vu pour être annexé à l'arrêté du Collège de la Commission Gezien om te worden gevoegd bij het besluit van het College van de
communautaire française du 3 juin 1999 fixant le règlement des études Franse Gemeenschapscommissie van 3 juni 1999 tot goedkeuring van het
de l'enseignement secondaire spécial organisé par la Commission studiereglement van het bijzonder secundair onderwijs ingericht door
communautaire française. de Franse Gemeenschapscommissie.
Par le Collège : Voor het College :
E. TOMAS, E. TOMAS,
membre du Collège, chargé de l'Enseignement. lid van het College, belast met Onderwijs.
H. HASQUIN, H. HASQUIN,
président du Collège, chargé du Budget. voorzitter van het College, belast met Begroting.
^