Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté De La Commission Communautaire Commune du 31/01/2019
← Retour vers "Arrêté du Collège réuni de la Commission communautaire commune du 31 janvier 2019 relatif à l'engagement comptable, à la liquidation et au contrôle des engagements et des liquidations "
Arrêté du Collège réuni de la Commission communautaire commune du 31 janvier 2019 relatif à l'engagement comptable, à la liquidation et au contrôle des engagements et des liquidations Besluit van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van 31 januari 2019 inzake de boekhoudkundige vastlegging, de vereffening en de controle op de vastleggingen en de vereffeningen
COMMISSION COMMUNAUTAIRE COMMUNE DE BRUXELLES-CAPITALE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE VAN BRUSSEL-HOOFDSTAD
31 JANVIER 2019. - Arrêté du Collège réuni de la Commission 31 JANUARI 2019. - Besluit van de Gemeenschappelijke
communautaire commune du 31 janvier 2019 relatif à l'engagement Gemeenschapscommissie van 31 januari 2019 inzake de boekhoudkundige
comptable, à la liquidation et au contrôle des engagements et des vastlegging, de vereffening en de controle op de vastleggingen en de
liquidations vereffeningen
Le Collège réuni de la Commission communautaire commune, Het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie,
Vu l'ordonnance du 21 novembre 2006 portant les dispositions Gelet op de ordonnantie van 21 november 2006 houdende de bepalingen
applicables au budget, à la comptabilité et au contrôle, telle que die van toepassing zijn op de begroting, de boekhouding en de
modifiée par l'ordonnance du 13 décembre 2018, notamment les articles controle, zoals gewijzigd door de ordonnantie van 13 december 2018,
24, 44, 52, 53, 67, 71, 72 et 73; inzonderheid op de artikelen 24, 44, 52, 53, 67, 71, 72 en 73;
Vu l'avis de l'Inspection des Finances, donné le 8 novembre 2018; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 8 november 2018;
Vu la demande d'avis dans un délai de trente jours, adressée au Gelet op de adviesaanvraag binnen dertig dagen, die op 18 januari 2019
Conseil d'Etat le 18 janvier 2019, en application de l'article 84, § 1er, bij de Raad van State is ingediend, met toepassing van artikel 84, §
alinéa 1er, 2°, des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973; 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Considérant l'absence de communication de l'avis dans ce délai; Overwegende dat het advies niet is meegedeeld binnen die termijn;
Vu l'article 84, § 4, alinéa 2, des lois sur le Conseil d'Etat, Gelet op artikel 84, § 4, tweede lid, van de wetten op de Raad van
coordonnées le 12 janvier 1973; State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Sur la proposition des Membres du Collège réuni, compétents pour les Op voorstel van de Leden van het Verenigd College bevoegd voor de
Finances et le Budget; Financiën en de Begroting;
Après délibération, Na beraadslaging,
Arrête : Besluit :
CHAPITRE Ier. - Disposition générale HOOFDSTUK I. - Algemene bepaling

Article 1er.§ 1er. Pour l'application du présent arrêté, on entend

Artikel 1.§ 1. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan

par : onder :
1° "Ordonnance" : l'ordonnance du 21 novembre 2006 portant les 1° "Ordonnantie" : de ordonnantie van 21 november 2006 houdende de
dispositions applicables au budget, à la comptabilité et au contrôle; bepalingen die van toepassing zijn op de begroting, de boekhouding en de controle;
2° "Entité comptable" : l'entité définie à l'article 2, 4°, de 2° "Boekhoudkundige entiteit" : een entiteit zoals bedoeld in artikel
l'ordonnance; 2, 4°, van de ordonnantie;
3° "Organisme administratif autonome" : une personne morale définie à 3° "Autonome bestuursinstelling" : een rechtspersoon zoals bedoeld in
l'article 2, 2°, de l'ordonnance; artikel 2, 2°, van de ordonnantie;
4° "Organisme administratif autonome de première catégorie" : une 4° "Autonome bestuursinstelling van eerste categorie"" : een
personne morale définie à l'article 96bis, alinéa 1er, 1°, de rechtspersoon zoals bedoeld in artikel 96bis, eerste lid, 1°, van de
l'ordonnance; ordonnantie;
5° "Organisme administratif autonome de deuxième catégorie" : une 5° "Autonome bestuursinstelling van tweede categorie" : een
personne morale définie à l'article 96bis, alinéa 1er, 2°, de rechtspersoon zoals bedoeld in artikel 96bis, eerste lid, 2°, van de
l'ordonnance; ordonnantie;
6° "Services du Collège réuni" : l'administration définie à l'article 6° "Diensten van het Verenigd College" : de administratie bedoeld in
2, 1°, de l'ordonnance; artikel 2, 1° van de ordonnantie;
7° "Entité bicommunautaire" : l'entité définie à l'article 2, 3°, de 7° "Bicommunautaire entiteit" : de entiteit zoals bedoeld in artikel
l'ordonnance. 2, 3°, van de ordonnantie.
§ 2. Le bon de commande est le document émis unilatéralement par § 2. De bestelbon is het document dat eenzijdig uitgaat van de
l'entité comptable, produit par le système comptable, en vue de boekhoudkundige entiteit met het oog op het uitvoeren van een
l'exécution d'un marché public de travaux, de fournitures ou de overheidsopdracht voor werken, leveringen of diensten met een derde.
services avec un tiers. Le bon de commande est transmis sans délai au contrôleur des De bestelbon wordt door de bevoegde ordonnateur onverwijld overgemaakt
engagements et des liquidations par l'ordonnateur compétent. aan de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen.
Pour tout marché public dont le montant ne dépasse pas le montant Voor elke overheidsopdracht waarvan het bedrag niet hoger ligt dan het
prévu à l'article 92 de la loi du 17 juin 2016 relative aux marchés bedrag bepaald in artikel 92 van de wet van 17 juni 2016 inzake
publics et qui n'a pas fait l'objet d'un engagement ordinaire ou overheidsopdrachten en die geen voorwerp heeft uitgemaakt van een
prévisionnel, le bon de commande est obligatoire et est, lorsqu'il est gewone of voorvastlegging, is de bestelbon verplicht en is deze, bij
enregistré dans le système comptable, un engagement ordinaire au sens zijn boeking in het boekhoudsysteem, een gewone vastlegging in de zin
de l'article 2, 1°, du présent arrêté. van artikel 2, 1°, van dit besluit.
Conformément à l'article 13, 1°, du présent arrêté, les dossiers de Overeenkomstig artikel 13, 1°, van dit besluit, worden de
liquidation, relatifs à la dépense découlant de cet engagement vereffeningsdossiers betreffende de uitgave die voortvloeit uit deze
ordinaire sont sans délai soumis au visa simultané en engagement et en gewone vastlegging onverwijld voorgelegd voor het gelijktijdig visum
liquidation. tot vastlegging en tot vereffening.
§ 3. Le présent arrêté s'applique à l'entité bicommunautaire. § 3. Onderhavig besluit is van toepassing op de bicommunautaire entiteit.
CHAPITRE II. - L'engagement comptable HOOFDSTUK II. - De boekhoudkundige vastlegging

Art. 2.L'engagement comptable est :

Art. 2.De boekhoudkundige vastlegging is :

1° un engagement ordinaire, si l'engagement comptable précède la 1° een gewone vastlegging, indien de boekhoudkundige vastlegging aan
liquidation. de vereffening voorafgaat.
Font l'objet d'un engagement ordinaire : Maken het voorwerp uit van een gewone vastlegging :
a) les contrats et les marchés publics de travaux, de fournitures ou a) de overeenkomsten en de overheidsopdrachten voor aanneming van
de services, sauf ceux prévus au 3°, a) du présent article; werken, leveringen of diensten, behoudens deze bepaald in 3°, a), van dit artikel;
b) les arrêtés octroyant une subvention; b) de besluiten tot toekenning van een subsidie;
c) les autres actes entraînant un engagement juridique vis-à-vis de c) de andere handelingen die een juridische verbintenis ten overstaan
tiers, hormis ceux visés à l'article 13 du présent arrêté; van derden veroorzaken, uitgezonderd deze bedoeld in artikel 13 van
2° un engagement prévisionnel, si l'engagement comptable procède dit besluit; 2° een voorvastlegging, indien de boekhoudkundige vastlegging gebeurt
d'états estimatifs et précède la liquidation. op basis van ramingsakte en aan de vereffening voorafgaat.
Font l'objet d'un engagement prévisionnel les dépenses qui seront De uitgaven die in de loop van het begrotingsjaar opeisbaar worden uit
exigibles au cours de l'année budgétaire du chef des obligations hoofde van de verbintenissen, bedoeld in artikel 52, tweede lid, van
visées à l'article 52, alinéa 2, de l'ordonnance, et contractées avant de ordonnantie, die aangegaan werden vóór het begin van het
le début de l'année budgétaire. begrotingsjaar, maken het voorwerp uit van een voorvastlegging.
3° un engagement simultané, si l'engagement comptable procède d'un 3° een gelijktijdige vastlegging, indien de boekhoudkundige
engagement juridique préalable donnant lieu à une imputation à charge vastlegging voortvloeit uit een voorafgaande juridische verbintenis
des crédits de liquidation. L'engagement simultané est l'engagement die aanleiding geeft tot een aanrekening ten laste van de
qui a lieu au même moment que la liquidation et ce à concurrence du vereffeningskredieten. De gelijktijdige vastlegging is de vastlegging
montant de cette liquidation. die gelijktijdig met de vereffening plaatsvindt en dit voor het bedrag
van die vereffening.
Font l'objet d'un engagement simultané : Maken het voorwerp uit van een gelijktijdige vastlegging :
a) les dépenses dont le montant ne dépasse pas le montant prévu à a) de uitgaven waarvan het bedrag niet hoger ligt dan het bedrag
l'article 92 de la loi du 17 juin 2016 relative aux marchés publics, bepaald in artikel 92 van de wet van 17 juni 2016 inzake
et qui n'ont pas fait l'objet du bon de commande visé à l'article 1er, overheidsopdrachten en die geen voorwerp hebben uitgemaakt van een
§ 2, du présent arrêté; b) les charges liées à la dette; c) les dépenses relatives au personnel notamment les frais de mission, les indemnités, les allocations diverses et les remboursements d'indus; d) les dépenses qui font l'objet d'une réglementation organique qui en précise l'objet, le bénéficiaire, les conditions d'octroi et le montant et qui ne sont pas limitées par des crédits budgétaires, sous réserve des dérogations demandées par le contrôleur des engagements et des liquidations; e) les avances aux régisseurs d'avances; f) les dépenses relatives aux dégrèvements et remboursements fiscaux. bestelbon bedoeld in artikel 1, § 2, van dit besluit; b) de lasten verbonden aan de schuld; c) de uitgaven in verband met het personeel, inzonderheid de kosten voor dienstopdrachten, de vergoedingen, de diverse toelagen en de terugbetalingen van niet-verschuldigde bedragen; d) de uitgaven die het voorwerp uitmaken van een organieke regelgeving die er het voorwerp, de begunstigde, de toekenningsvoorwaarden en het bedrag van preciseert en die niet worden gelimiteerd door budgettaire kredieten, behoudens afwijkingen gevraagd door de controleur van de vastleggingen en vereffeningen; e) de voorschotten aan de beheerders van voorschotten; f) de uitgaven in verband met de belastingsontheffingen en -terugbetalingen.

Art. 3.§ 1er. Conformément à l'article 53 de l'ordonnance,

Art. 3.§ 1. Overeenkomstig artikel 53 van de ordonnantie, voert de

l'ordonnateur compétent procède, dans le système comptable, à bevoegde ordonnateur in het boekhoudsysteem de boekhoudkundige
l'engagement comptable de toute dépense à charge du budget. vastlegging uit van iedere uitgave die ten laste van de begroting
L'engagement comptable se fait en euros au centime près. valt. De boekhoudkundige vastlegging gebeurt in euro, tot op de eurocent.
§ 2. A l'exception de l'engagement simultané, visé à l'article 2, 3°, § 2. Met uitzondering van de gelijktijdige vastlegging, bedoeld in
du présent arrêté, l'ordonnateur compétent procède à l'engagement artikel 2, 3°, van dit besluit, voert de bevoegde ordonnateur eerst de
comptable préalablement à la conclusion de l'engagement juridique boekhoudkundige vastlegging uit alvorens ten overstaan van derden de
vis-à-vis des tiers. juridische verbintenis aan te gaan.
§ 3. En ce qui concerne les dépenses prévues à l'article 52, alinéa 2, § 3. Voor wat de in artikel 52, tweede lid, van de ordonnantie
de l'ordonnance, l'ordonnateur compétent procède à un engagement bedoelde uitgaven betreft, voert de bevoegde ordonnateur een
prévisionnel. voorvastlegging uit.
L'engagement prévisionnel permet de réserver, dès le début de l'année Via de voorvastlegging kunnen van bij het begin van het begrotingsjaar
budgétaire, les crédits nécessaires à la liquidation des dépenses de nodige kredieten worden gereserveerd voor de vereffening van de
précitées. voormelde uitgaven.
CHAPITRE III. - La demande de visa HOOFDSTUK III. - De visumaanvraag

Art. 4.Simultanément à l'engagement comptable ordinaire ou

Art. 4.Gelijktijdig met de gewone boekhoudkundige vastlegging of

prévisionnel, l'ordonnateur compétent transmet une demande de visa boekhoudkundige voorvastlegging richt de bevoegde ordonnateur een
pour cet engagement au contrôleur des engagements et des liquidations. visumaanvraag voor die vastlegging aan de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen.
Simultanément à l'ordonnancement, l'ordonnateur compétent transmet au Gelijktijdig met de ordonnancering richt de bevoegde ordonnateur aan
contrôleur des engagements et des liquidations une demande de visa en de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen een
liquidation. visumaanvraag voor de vereffening.

Art. 5.§ 1er. Pour obtenir le visa en engagement ordinaire,

Art. 5.§ 1. Teneinde het visum tot gewone vastlegging te bekomen,

l'ordonnateur compétent produit les éléments suivants pour une dépense legt de bevoegde ordonnateur de volgende elementen voor in het kader
dans le cadre d'un marché public : van een overheidsopdracht :
1° la lettre de notification; 1° de betekeningsbrief;
2° pour les services du Collège réuni et les organismes administratifs 2° voor de diensten van het Verenigd College en de autonome
autonomes de première catégorie la décision du Collège réuni ou, le bestuursinstellingen van eerste categorie de beslissing van het
cas échéant, de l'ordonnateur compétent et pour les organismes Verenigd College of desgevallend van de bevoegde ordonnateur en voor
administratifs autonomes de deuxième catégorie la décision de leurs de autonome bestuursinstellingen van tweede categorie de beslissing
organes de gestion ou, le cas échéant, de l'ordonnateur compétent; van hun beheersorganen of desgevallend van de bevoegde ordonnateur;
3° le cas échéant, pour les services du Collège réuni et les 3° desgevallend, voor de diensten van het Verenigd College en de
organismes administratifs autonomes de première catégorie, l'avis de autonome bestuursinstellingen van eerste categorie, het advies van de
l'Inspecteur des Finances compétent; bevoegde Inspecteur van Financiën;
4° le cas échéant, pour les organismes administratifs autonomes de 4° desgevallend, voor de autonome bestuursinstellingen van tweede
deuxième catégorie, l'avis du commissaire du Collège réuni compétent; categorie, het advies van de bevoegde Commissaris van het Verenigd College;
5° le cas échéant, pour les services du Collège réuni et les 5° desgevallend, voor de diensten van het Verenigd College en de
organismes administratifs autonomes de première catégorie, l'accord autonome bestuursinstellingen van eerste categorie, het akkoord van de
des Membres du Collège réuni, compétents pour les Finances et le Leden van het Verenigd College, bevoegd voor de Financiën en de
Budget; Begroting;
6° le cahier spécial des charges ou, le cas échéant, la liste des 6° het bijzonder bestek of eventueel de lijst van de geraadpleegde
firmes consultées en cas de procédure négociée sans publication firma's in het geval van een onderhandelingsprocedure zonder
préalable; voorafgaande bekendmaking;
7° l'offre, la soumission ou la proposition de bon de commande; 7° de offerte, de inschrijving of het voorstel van bestelbon;
8° si le choix de la firme a été prévu par adjudication, le 8° indien de keuze van de firma bij aanbesteding werd voorzien, het
proces-verbaal van de opening van de inschrijvingen, de
procès-verbal d'ouverture des soumissions, les offres non retenues, niet-geselecteerde offertes, het onderzoek van de ontvangen offertes
l'analyse des offres reçues et la décision motivée de l'autorité compétente; en de gemotiveerde beslissing van de bevoegde overheid;
9° le tableau prévisionnel de liquidation; 9° de tabel met de vereffeningsramingen;
10° l'allocation de base sur laquelle il a effectué l'imputation. 10° de basisallocatie waarop hij de aanrekening heeft gemaakt.
L'ordonnateur compétent produit les éléments suivants dans le cadre De bevoegde ordonnateur legt de volgende elementen voor in het kader
d'une subvention : van een subsidie :
1° la lettre de notification; 1° de betekeningsbrief;
2° l'arrêté y relatif; 2° het besluit dienaangaande;
3° le cas échéant, pour les services du Collège réuni et les 3° desgevallend, voor de diensten van het Verenigd College en de
organismes administratifs autonomes de première catégorie, l'avis de autonome bestuursinstellingen van eerste categorie, het advies van de
l'Inspecteur des Finances compétent; bevoegde Inspecteur van Financiën;
4° le cas échéant, pour les organismes administratifs autonomes de 4° desgevallend, voor de autonome bestuursinstellingen van tweede
deuxième catégorie, l'avis du commissaire du Collège réuni compétent; categorie, het advies van de bevoegde Commissaris van het Verenigd College;
5° le cas échéant, pour les services du Collège réuni et les 5° desgevallend, voor de diensten van het Verenigd College en de
organismes administratifs autonomes de première catégorie, l'accord autonome bestuursinstellingen van eerste categorie, het akkoord van de
des Membres du Collège réuni, compétents pour les Finances et le Leden van het Verenigd College, bevoegd voor de Financiën en de
Budget; Begroting;
6° le cas échéant, la convention jointe à l'arrêté; 6° desgevallend de bij het besluit gevoegde overeenkomst;
7° le tableau prévisionnel de liquidation; 7° de tabel met de vereffeningsramingen;
8° l'allocation de base sur laquelle il a effectué l'imputation. 8° de basisallocatie waarop hij de aanrekening heeft gemaakt.
L'ordonnateur compétent produit l'acte juridique autorisant la dépense De bevoegde ordonnateur legt de juridische akte tot machtiging van de
concernant les dépenses prévues à l'article 9, § 1er, 3°, du présent uitgave voor met betrekking tot de uitgaven bepaald in artikel 9, § 1,
arrêté. 3°, van dit besluit.
§ 2. Pour obtenir le visa en engagement prévisionnel, l'ordonnateur § 2. Teneinde het visum tot voorvastlegging te verkrijgen, legt de
compétent produit les éléments suivants : bevoegde ordonnateur de volgende elementen voor :
1° l'engagement juridique existant au 1er janvier de l'année 1° de op 1 januari van het begrotingsjaar bestaande juridische
budgétaire, duquel découle la dépense concernée; verbintenis waaruit de betrokken uitgave voortvloeit;
2° les coordonnées du bénéficiaire, sous réserve des exceptions 2° de coördinaten van de begunstigde, behoudens uitzonderingen die
accordées par le contrôleur des engagements et des liquidations pour worden toegekend door de controleur van de vastleggingen en
les dépenses organiques; vereffeningen voor de organieke uitgaven;
3° l'état estimatif de la dépense annuelle justifié de manière 3° de ramingsakte van de op oprechte wijze gestaafde uitgave op
sincère; jaarbasis;
4° le tableau prévisionnel de liquidations; 4° de tabel van de vereffeningsramingen;
5° l'allocation de base sur laquelle il a effectué l'imputation. 5° de basisallocatie waarop hij de aanrekening heeft gemaakt.
§ 3. Pour obtenir le visa simultané en engagement et en liquidation ou § 3. Teneinde het gelijktijdig visum tot vastlegging en tot
le visa en liquidation, l'ordonnateur compétent produit les éléments vereffening of het visum tot vereffening te bekomen, legt de bevoegde
suivants : ordonnateur de volgende elementen voor :
1° la facture; 1° de factuur;
2° le cas échéant, la déclaration de créance relative à la dépense, ou 2° desgevallend de schuldvordering in verband met de uitgave, of elk
tout autre document permettant d'identifier le montant dû et le ander document aan de hand waarvan het verschuldigde bedrag en de
bénéficiaire; begunstigde kunnen worden bepaald;
3° le cas échéant, le bon de commande auquel la liquidation se réfère; 3° desgevallend de bestelbon waarop de vereffening betrekking heeft;
4° l'allocation de base sur laquelle il a effectué l'imputation. 4° de basisallocatie waarop hij de aanrekening heeft gemaakt.
§ 4. Les documents visés aux paragraphes précédents sont dûment signés § 4. De documenten bedoeld in de voorgaande paragrafen moeten naar
par les personnes y habilitées. behoren ondertekend zijn door de daartoe gemachtigde personen.
Ces documents sont, le cas échéant, envoyés à l'Inspecteur des Die documenten worden desgevallend aan de bevoegde Inspecteur van
Finances compétent et aux Membres du Collège réuni, compétents pour Financiën en aan de Leden van het Verenigd College, bevoegd voor de
les Finances et le Budget, conformément aux dispositions relatives au Financiën en de Begroting, gestuurd, overeenkomstig de bepalingen
contrôle administratif et budgétaire. inzake de administratieve en begrotingscontrole.
CHAPITRE IV. - Le contrôle des engagements et des liquidations HOOFDSTUK IV. - De controle van de vastleggingen en de vereffeningen

Art. 6.Le visa du contrôleur des engagements et des liquidations

Art. 6.Het visum van de controleur van de vastleggingen en de

s'exerce selon une triple modalité : vereffeningen wordt op drievoudige wijze toegekend :
1° le visa d'engagement; 1° het vastleggingsvisum;
2° le visa de notification; 2° het betekeningsvisum;
3° le visa de liquidation. 3° het vereffeningsvisum.

Art. 7.Conformément à l'article 72, alinéa 2, de l'ordonnance, le

Art. 7.Overeenkomstig artikel 72, tweede lid, van de ordonnantie,

contrôleur des engagements et des liquidations vérifie la bonne application des dispositions légales et réglementaires, notamment des principes budgétaires, des règles relatives aux marchés publics ainsi que celles relatives à l'octroi de subventions.

Art. 8.Les contrôleurs des engagements et des liquidations des services du Collège réuni et les organismes administratifs autonomes de première catégorie sont désignés par le Collège réuni. Les contrôleurs des engagements et des liquidations des organismes administratifs autonomes de deuxième catégorie sont désignés par leurs organes.

verifieert de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen de correcte toepassing van de wettelijke en reglementaire bepalingen, in het bijzonder van de begrotingsbeginselen, van de regels inzake de overheidsopdrachten en ook van deze inzake de toekenning van subsidies.

Art. 8.De controleurs van de vastleggingen en de vereffeningen van de diensten van het Verenigd College en de autonome bestuursinstellingen van eerste categorie worden aangesteld door het Verenigd College. De controleurs van de vastleggingen en de vereffeningen van de autonome bestuursinstellingen van tweede categorie worden aangesteld door hun beheersorganen.

Section 1re. - Le visa d'engagement Afdeling 1. - Het vastleggingsvisum

Art. 9.§ 1er. Sont soumis au contrôleur des engagements et des

Art. 9.§ 1. Worden onderworpen aan de controleur van de vastleggingen

liquidations, en vue d'obtenir un visa en engagement ordinaire, en de vereffeningen, teneinde, voorafgaand aan hun betekening, een
préalable à leur notification : visum tot gewone vastlegging te bekomen :
1° tous les contrats et tous les marchés publics de travaux, de 1° alle overeenkomsten en alle overheidsopdrachten voor aanneming van
fournitures ou de services, sauf les dépenses dont le montant ne werken, leveringen of diensten, met uitzondering van de uitgaven
waarvan het bedrag niet hoger ligt dan het bedrag bepaald in artikel
dépasse pas le montant prévu à l'article 92 de la loi du 17 juin 2016 92 van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten;
relative aux marchés publics;
2° les arrêtés octroyant une subvention; 2° de besluiten tot toekenning van een subsidie;
3° tous les autres actes entraînant un engagement juridique vis-à-vis 3° alle andere handelingen die een juridische verbintenis ten
de tiers, hormis ceux visés à l'article 13 du présent arrêté. overstaan van derden veroorzaken, uitgezonderd deze bedoeld in artikel 13 van dit besluit.
§ 2. Sont soumis au contrôleur des engagements et des liquidations, en § 2. Worden onderworpen aan de controleur van de vastleggingen en de
vue d'obtenir un visa en engagement prévisionnel, les états estimatifs vereffeningen, teneinde een visum tot voorvastlegging te bekomen, de
des sommes qui seront exigibles au cours de l'année budgétaire du chef ramingsakte van de sommen die tijdens het begrotingsjaar opeisbaar
d'obligations résultant des dépenses visées à l'article 52, alinéa 2, worden uit hoofde van verbintenissen die voortvloeien uit de uitgaven
de l'ordonnance, et contractées avant le début de l'exercice bedoeld in artikel 52, tweede lid, van de ordonnantie en die aangegaan
budgétaire. werden vóór het begin van het begrotingsjaar.
§ 3. Le contrôleur des engagements et des liquidations peut viser les § 3. De controleur van de vastleggingen en de vereffeningen kan aan de
engagements comptables de l'année budgétaire du 1er janvier jusqu'au boekhoudkundige vastleggingen van het begrotingsjaar zijn visum
31 décembre au plus tard de l'année budgétaire. verlenen van 1 januari tot uiterlijk 31 december van het
begrotingsjaar.
Section 2. - Le visa de notification Afdeling 2. - Het betekeningsvisum

Art. 10.Conformément à l'article 72, 3°, de l'ordonnance, le

Art. 10.Overeenkomstig artikel 72, 3°, van de ordonnantie, verleent

contrôleur des engagements et des liquidations vise, à peine de de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen, op straffe van
nullité, la notification de l'approbation des contrats et marchés nietigheid, een visum aan de betekening van de goedkeuring van de
publics pour travaux et fournitures de biens ou de services ainsi que contracten en de overheidsopdrachten voor werken en leveringen van
les arrêtés d'octroi de subventions avant que ceux-ci ne soient goederen of diensten evenals aan de besluiten tot toekenning van
notifiés. subsidies vóór deze betekend worden.
Les dépenses suivantes sont dispensées de ce visa : De volgende uitgaven zijn vrijgesteld van dat visum :
1° les charges liées à la dette; 1° de lasten verbonden aan de schuld;
2° toutes les dépenses relatives au personnel; 2° alle uitgaven in verband met het personeel;
3° les dépenses qui font l'objet d'une réglementation organique qui en 3° de uitgaven die onderworpen zijn aan een organieke regelgeving die
précise l'objet, le bénéficiaire, les conditions d'octroi et le er het voorwerp, de begunstigde, de toekenningsvoorwaarden en het
montant; bedrag van preciseert;
4° les dépenses dont le montant ne dépasse pas le montant prévu à 4° de uitgaven waarvan het bedrag niet hoger ligt dan het bedrag
l'article 92 de la loi du 17 juin 2016 relative aux marchés publics. bepaald in artikel 92 van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten.
Section 3. - Le visa de liquidation Afdeling 3. - Het vereffeningsvisum

Art. 11.Les factures, déclarations de créances ou tout autre document

Art. 11.De facturen, schuldvorderingen of elk ander gelijkwaardig

en tenant lieu, relatifs aux dépenses prévues à l'article 9 du présent document in verband met de in artikel 9 van dit besluit bepaalde
arrêté, sont sans délai soumis au contrôleur des engagements et des uitgaven, worden onverwijld voorgelegd aan de controleur van de
liquidations, en vue d'obtenir un visa en liquidation. vastleggingen en de vereffeningen teneinde een visum tot vereffening

Art. 12.§ 1er. L'ordonnateur compétent communique au contrôleur des

te bekomen.

Art. 12.§ 1. De bevoegde ordonnateur maakt het vereffeningsdossier

engagements et des liquidations le dossier de liquidation. over aan de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen.
§ 2. En ce qui concerne les contrats et marchés de travaux, de § 2. Wat de overeenkomsten en de overheidsopdrachten voor aanneming
van werken, leveringen en diensten betreft, brengt de leverancier op
fournitures et de services, le fournisseur appose, sur l'original de het origineel van de factuur, de schuldvordering of elk ander
la facture, de la déclaration de créance ou de tout document en tenant gelijkwaardig document, het nummer en de datum aan van de gewone
lieu, le numéro et la date de l'engagement ordinaire, ainsi que la vastlegging evenals de datum van het visum.
date du visa. § 3. Le contrôleur des engagements et des liquidations peut, en § 3. De controleur van de vastleggingen en de vereffeningen kan in
application de l'article 35, alinéa 2 de l'ordonnance, viser les toepassing van artikel 35, tweede lid, van de ordonnantie, aan de
liquidations de l'année budgétaire du 1er janvier de l'année vereffeningen van het begrotingsjaar zijn visum verlenen van 1 januari
budgétaire jusqu'au 31 janvier au plus tard de l'année qui suit van het begrotingsjaar tot uiterlijk 31 januari van het jaar dat op
l'année budgétaire. Ceci à l'exception des dépenses des organismes het begrotingsjaar volgt. Dit met uitzondering van de uitgaven van
administratifs autonomes de deuxième catégorie qui font l'objet d'une autonome bestuursinstellingen van tweede categorie die het voorwerp
réglementation organique et pour lesquelles un visa peut être accordé uitmaken van een organieke regelgeving en waarvoor een visum kan
jusqu'au 31 mars de l'année suivante. worden verleend tot en met 31 maart van het volgende jaar.
Section 4. - Le visa simultané Afdeling 4. - Het gelijktijdige visum

Art. 13.Sont soumis au contrôleur des engagements et des

Art. 13.Worden voorgelegd aan de controleur van de vastleggingen en

liquidations, en vue d'obtenir un visa simultané en engagement et en de vereffeningen teneinde een gelijktijdig visum tot vastlegging en
liquidation, les dossiers de liquidation relatifs : tot vereffening te bekomen, de vereffeningsdossiers in verband met :
1° aux dépenses dont le montant ne dépasse pas le montant prévu à 1° de uitgaven waarvan het bedrag niet hoger ligt dan het bedrag
l'article 92 de la loi du 17 juin 2016 relative aux marchés publics; bepaald in artikel 92 van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten;
2° aux charges liées à la dette; 2° de lasten verbonden aan de schuld;
3° aux dépenses relatives au personnel notamment les frais de missions 3° de uitgaven in verband met het personeel, inzonderheid de kosten
de service, les indemnités, les allocations diverses et les voor dienstopdrachten, de vergoedingen, de diverse toelagen en de
remboursements d'indus; terugbetalingen van niet-verschuldigde bedragen;
4° aux dépenses qui font l'objet d'une réglementation organique qui en 4° de uitgaven die het voorwerp uitmaken van een organieke regelgeving
précise l'objet, le bénéficiaire, les conditions d'octroi et le die er het voorwerp, de begunstigde, de toekenningsvoorwaarden en het
montant; bedrag van preciseert;
5° aux avances aux régisseurs d'avances; 5° de voorschotten aan de beheerders van voorschotten;
6° aux dégrèvements et remboursements fiscaux. 6° de belastingsontheffingen en -terugbetalingen.
Section 5. - Les effets des visa Afdeling 5. - De gevolgen van de visa

Art. 14.Aucune liquidation ne peut être imputée à charge d'un

Art. 14.Geen enkele vereffening kan worden aangerekend ten laste van

engagement comptable qui n'a pas été visé par le contrôleur des een boekhoudkundige vastlegging waarvoor door de controleur van de
engagements et des liquidations. vastleggingen en de vereffeningen geen visum werd verleend.
Aucun ordonnancement ne peut être effectué, si la liquidation de la Geen enkele ordonnancering kan worden uitgevoerd indien aan de
dépense en question n'a pas été visée par le contrôleur des vereffening van de uitgave in kwestie door de controleur van de
engagements et des liquidations. vastleggingen en de vereffeningen geen visum werd verleend.
CHAPITRE VI. - Les modifications de l'engagement comptable HOOFDSTUK VI. - De wijzigingen van de boekhoudkundige vastlegging

Art. 15.§ 1er. Toute majoration, réduction ou annulation d'un

Art. 15.§ 1. Elke verhoging, vermindering of annulering van een

engagement comptable est visée sans délai par le contrôleur des boekhoudkundige vastlegging krijgt van de controleur van de
engagements et des liquidations au moyen d'un bulletin d'engagement vastleggingen en de vereffeningen onverwijld een visum middels een
modificatif appuyé d'un dossier justificatif transmis par vastleggingsbulletin tot wijziging, gestaafd door een
verantwoordingsdossier dat door de bevoegde ordonnateur wordt
l'ordonnateur compétent. overgemaakt.
Le système comptable permet l'identification du montant de la Het boekhoudsysteem laat de identificatie toe van het bedrag van de
majoration, de la réduction ou de l'annulation. § 2. Si la réduction ou l'annulation d'engagement comptable concerne un engagement comptable initial visé au cours d'une année budgétaire antérieure à charge des crédits d'engagement, elle est soumise sans retard au contrôleur des engagements et des liquidations par l'ordonnateur compétent au moyen d'un bulletin d'engagement modificatif appuyé d'un dossier justificatif. La réduction ou l'annulation d'engagement comptable précitée n'entraîne pas de majoration du montant disponible en crédits d'engagement pour l'année budgétaire en cours. § 3. Si la réduction ou l'annulation de l'engagement comptable concerne un engagement comptable initial visé au cours de la même année budgétaire, elle restaure le crédit d'engagement à due concurrence. verhoging, de vermindering of de annulering. § 2. Als de vermindering of de annulering van een boekhoudkundige vastlegging een initiële boekhoudkundige vastlegging betreft die in de loop van een vorig begrotingsjaar van een visum werd voorzien ten laste van de vastleggingskredieten, dan moet die door de bevoegde ordonnateur zonder verwijl worden voorgelegd aan de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen middels een vastleggingsbulletin tot wijziging, gestaafd door een verantwoordingsdossier. De vermindering of de annulering van bovenstaande boekhoudkundige vastlegging leidt niet tot een verhoging van het beschikbare bedrag aan vastleggingskredieten voor het lopende begrotingsjaar. § 3. Als de vermindering of de annulering van de boekhoudkundige vastlegging een initiële boekhoudkundige vastlegging betreft die in hetzelfde begrotingsjaar van een visum werd voorzien, dan zet die het vastleggingskrediet terug voor hetzelfde bedrag.
CHAPITRE VII. - Dispositions diverses HOOFDSTUK VII. - Diverse bepalingen

Art. 16.§ 1er. En application de l'article 41, 2°, a), de

Art. 16.§ 1. Worden, in toepassing van artikel 41, 2°, a), van de

l'ordonnance, sont considérés comme exécutés en termes d'engagements, ordonnantie, beschouwd als uitgevoerd in termen van vastleggingen
dans la comptabilité budgétaire d'une année déterminée, les binnen de begrotingsboekhouding van een welbepaald jaar, de tijdens
engagements comptables enregistrés dans le système comptable par dat jaar door de bevoegde ordonnateur in het boekhoudsysteem geboekte
l'ordonnateur compétent durant cette année. boekhoudkundige vastleggingen.
Le système comptable distingue les engagements comptables visés et non Het boekhoudsysteem maakt het onderscheid tussen de boekhoudkundige
visés par le contrôleur des engagements et des liquidations. vastleggingen die het visum kregen van de controleur van de
vastleggingen en de vereffeningen en deze die dit visum niet kregen.
§ 2. En application de l'article 41, 2°, b), de l'ordonnance, sont § 2. In toepassing van artikel 41, 2°, b), van de ordonnantie, worden
considérées comme exécutées en termes de liquidations dans la beschouwd als uitgevoerd in termen van vereffeningen binnen de
comptabilité budgétaire d'une année budgétaire déterminée, les
factures, déclarations de créance et autres pièces similaires qui sont begrotingsboekhouding van een welbepaald begrotingsjaar, de facturen,
préenregistrées par le comptable de l'entité comptable dans le système schuldvorderingen en andere gelijksoortige stukken die tijdens dat
comptable durant cette année et liquidées par l'ordonnateur compétent jaar door de boekhouder van de boekhoudkundige entiteit in het
jusqu'au 31 janvier de l'année qui suit cette année, en application de boekhoudsysteem worden voorgeboekt en tot uiterlijk 31 januari van het
jaar dat volgt op dat jaar door de bevoegde ordonnateur worden
l'article 35, alinéa 2, de l'ordonnance. Ceci à l'exception des vereffend in toepassing van artikel 35, tweede lid, van de
dépenses des organismes administratifs autonomes de deuxième catégorie ordonnantie. Dit met uitzondering van de uitgaven van autonome
bestuursinstellingen van tweede categorie die het voorwerp uitmaken
qui font l'objet d'une réglementation organique et qui peuvent être van een organieke regelgeving en die kunnen worden vereffend tot en
liquidées jusqu'au 31 mars de l'année suivante. Ces enregistrements met 31 maart van het volgende jaar. Deze boekingen komen dan in de
remplacent alors les préenregistrements correspondants. plaats van de overeenkomstige voorboekingen.
Le système comptable distingue les liquidations visées et non visées Het boekhoudsysteem maakt het onderscheid tussen de vereffeningen die
par le contrôleur des engagements et des liquidations.

Art. 17.L'encours des engagements comptables visé à l'article 53, dernier alinéa, de l'ordonnance est constitué de la différence entre, d'une part, les engagements comptables au sens de l'article 16, § 1er, du présent arrêté, et visés par le contrôleur des engagements et des liquidations durant l'année budgétaire et, d'autre part, les liquidations, à charge de ces engagements comptables, au sens de l'article 16, § 2, du présent arrêté. Les engagements comptables qui n'ont pas été visés par le contrôleur des engagements et des liquidations à la clôture de l'année budgétaire, doivent être annulés sans délai dans le système comptable par l'ordonnateur compétent. A la clôture de l'année budgétaire, le contrôleur des engagements et des liquidations arrête la liste des bons de commande encore à liquider qui feront partie de l'encours à reporter à l'année suivante, visé à l'article 53, dernier alinéa, de l'ordonnance.

het visum kregen van de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen en deze die dit visum niet kregen.

Art. 17.Het in artikel 53, laatste lid, van de ordonnantie bedoelde uitstaande bedrag van de boekhoudkundige vastleggingen wordt gevormd door het verschil tussen, enerzijds, de boekhoudkundige vastleggingen in de zin van artikel 16, § 1, van dit besluit die het visum van de controleur van de vaststellingen en vereffeningen kregen, en, anderzijds, uit de in de zin van artikel 16, § 2, van dit besluit ten laste van deze boekhoudkundige vastleggingen uitgevoerde vereffeningen. De boekhoudkundige vastleggingen die tegen het afsluiten van het begrotingsjaar het visum van de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen niet hebben verkregen, moeten door de bevoegde ordonnateur binnen het boekhoudsysteem onverwijld worden geannuleerd. Op het einde van het begrotingsjaar keurt de controleur van de vastleggingen en de vereffeningen de lijst van de nog te vereffenen bestelbons goed die deel zullen uitmaken van het naar het volgende jaar over te dragen bedrag van de uitstaande vastleggingen bedoeld in artikel 53, laatste lid, van de ordonnantie.

Art. 18.Le contrôleur des engagements et des liquidations des

Art. 18.De controleur van de vastleggingen en de vereffeningen van de

services du Collège réuni et des organismes administratifs autonomes diensten van het Verenigd College en de autonome bestuursinstellingen
de première catégorie transmet, avant le 10 de chaque mois, aux van eerste categorie stelt vóór de 10e van iedere maand aan de Leden
Membres du Collège réuni, compétents pour les Finances et le Budget, à van het Verenigd College, bevoegd voor de Financiën en Begroting, het
la Cour des comptes, respectivement à la Direction de la Comptabilité et du Budget des services du Collège réuni de la Commission communautaire commune ou au service financier de l'organisme autonome de première catégorie concerné et à l'Inspection des Finances, un relevé mentionnant, d'une part, le montant des engagements visés à charge des crédits d'engagement au cours du mois précédent, d'autre part, le montant des engagements visés à charge des crédits d'engagement depuis le début de l'année. Il signale immédiatement aux Membres du Collège réuni, compétents pour les Finances et le Budget, les rythmes anormaux d'engagement ou de liquidation susceptible de provoquer un dépassement des crédits budgétaires. En application de l'article 73, alinéa 2, de l'ordonnance, les relevés récapitulatifs annuels des engagements sont arrêtés par la Cour des Rekenhof, respectievelijk de Directie Boekhouding en Begroting van de diensten van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie of de financiële dienst van de betreffende autonome bestuursinstelling van eerste categorie en aan de Inspectie van Financiën, een overzicht ter beschikking dat melding maakt, enerzijds, van het bedrag van de vastleggingen waarvoor in de voorbije maand ten laste van de vastleggingskredieten een visum werd verleend en, anderzijds, van het bedrag van de vastleggingen waarvoor vanaf het begin van het jaar ten laste van de vastleggingskredieten een visum werd verleend. Hij doet onmiddellijk aan de Leden van het Verenigd College, bevoegd voor de Financiën en de Begroting, de abnormale vastleggings- en vereffeningsritmen kennen die een overschrijding van de begrotingskredieten kunnen teweegbrengen. In toepassing van artikel 73, tweede lid, van de ordonnantie, worden de jaarlijkse samenvattende overzichten van de vastleggingen door het
Comptes avant le 30 avril de l'année qui suit l'année budgétaire. Rekenhof goedgekeurd vóór 30 april van het jaar dat op het begrotingsjaar volgt.
Le contrôleur des engagements et des liquidations des organismes De controleur van de vastleggingen en de vereffeningen van de autonome
administratifs autonomes de deuxième catégorie transmet, avant le 10 bestuursinstellingen van tweede categorie bezorgt vóór de 10e van
de chaque mois, aux Membres du Collège réuni, compétents pour les iedere maand aan de Leden van het Verenigd College, bevoegd voor de
Finances et le Budget, à la Cour des comptes et au commissaire du Financiën en Begroting, het Rekenhof en de bevoegde commissaris van
Collège réuni compétent, un relevé mentionnant, d'une part, le montant het Verenigd College, een overzicht dat melding maakt, enerzijds, van
des engagements pour lesquels un visa a été accordé à charge des het bedrag van de vastleggingen waarvoor in de voorbije maand ten
crédits d'engagement au cours du mois précédent, et d'autre part, le laste van de vastleggingskredieten een visum werd verleend en,
montant des engagements pour lesquels un visa a été accordé à charge anderzijds, van het bedrag van de vastleggingen waarvoor vanaf het
des crédits d'engagement depuis le début de l'année. begin van het jaar ten laste van de vastleggingskredieten een visum
En application de l'article 73, alinéa 2, de l'ordonnance, les relevés werd verleend. In toepassing van artikel 73, tweede lid, van de ordonnantie, worden
récapitulatifs annuels des engagements sont approuvés par la Cour des de jaarlijkse samenvattende overzichten van de vastleggingen door het
Comptes avant le 30 juin de l'année qui suit l'année budgétaire. Rekenhof goedgekeurd vóór 30 juni van het jaar dat op het begrotingsjaar volgt.

Art. 19.Les Membres du Collège réuni, compétents pour les Finances et

Art. 19.De Leden van het Verenigd College, bevoegd voor de Financiën

le Budget, déterminent les modèles des documents à utiliser pour les en de Begroting, bepalen het model van de documenten die moeten worden
besoins du contrôle des engagements et des liquidations ainsi que les gebruikt ten behoeve van de controle van de vastleggingen en de
modalités de ce contrôle, conformément aux dispositions du présent vereffeningen evenals de modaliteiten van die controle, overeenkomstig
arrêté. de bepalingen van dit besluit.

Art. 20.Le présent arrêté abroge l'arrêté du Collège réuni du 8 mars

Art. 20.Dit besluit heft het besluit van het Verenigd College van 8

2007 relatif à l'engagement comptable, à la liquidation et au contrôle maart 2007 inzake de boekhoudkundige vastlegging, de vereffening en de
des engagements et des liquidations. controle op de vastleggingen en de vereffeningen op.

Art. 21.Le présent arrêté produit ses effets le 1er janvier 2019.

Art. 21.Dit besluit heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2019.

Art. 22.Les Membres du Collège réuni compétents pour les Finances et

Art. 22.De Leden van het Verenigd College bevoegd voor de Financiën

le Budget sont chargés de l'exécution du présent arrêté. en de Begroting worden belast met de uitvoering van dit besluit.
Bruxelles, le 31 janvier 2019. Brussel, 31 januari 2019.
Pour le Collège réuni : Voor het Verenigd College :
Les Membres du Collège réuni, compétents pour les Finances et le De Leden van het Verenigd College, bevoegd voor de Financiën en de
Budget, Begroting,
G. VANHENGEL
D. GOSUIN
^