Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 9/2024 du 18 janvier 2024 Numéro du rôle : 7941 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 66, § 6, alinéa 2, du décret de la Région flamande du 25 avril 2014 « relatif au permis d'environnement », La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J. Moe(...)"
Extrait de l'arrêt n° 9/2024 du 18 janvier 2024 Numéro du rôle : 7941 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 66, § 6, alinéa 2, du décret de la Région flamande du 25 avril 2014 « relatif au permis d'environnement », La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J. Moe(...) Uittreksel uit arrest nr. 9/2024 van 18 januari 2024 Rolnummer 7941 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 66, § 6, tweede lid, van het decreet van het Vlaamse Gewest van 25 april 2014 « betreffende de omgevingsvergunning », gest Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 9/2024 du 18 janvier 2024 Uittreksel uit arrest nr. 9/2024 van 18 januari 2024
Numéro du rôle : 7941 Rolnummer 7941
En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 66, § 6, In zake : de prejudiciële vragen over artikel 66, § 6, tweede lid, van
alinéa 2, du décret de la Région flamande du 25 avril 2014 « relatif het decreet van het Vlaamse Gewest van 25 april 2014 « betreffende de
au permis d'environnement », posées par le Conseil pour les omgevingsvergunning », gesteld door de Raad voor
contestations des autorisations. Vergunningsbetwistingen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J. samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de
Moerman, M. Pâques, D. Pieters, W. Verrijdt et K. Jadin, assistée du rechters J. Moerman, M. Pâques, D. Pieters, W. Verrijdt en K. Jadin,
greffier N. Dupont, présidée par le président L. Lavrysen, bijgestaan door de griffier N. Dupont, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par arrêt du 24 novembre 2022, dont l'expédition est parvenue au Bij arrest van 24 november 2022, waarvan de expeditie ter griffie van
greffe de la Cour le 1er mars 2023, le Conseil pour les contestations het Hof is ingekomen op 1 maart 2023, heeft de Raad voor
des autorisations a posé les questions préjudicielles suivantes : Vergunningsbetwistingen de volgende prejudiciële vragen gesteld :
1. « L'article 66, § 6, alinéa 2, du décret du 25 avril 2014 relatif 1. « Schendt artikel 66, § 6, tweede lid van het decreet van 25 april
au permis d'environnement, tel qu'il a été modifié par l'article 76 du 2014 betreffende de omgevingsvergunning, zoals gewijzigd door artikel
décret du 3 mai 2019 sur les routes communales, dans l'interprétation 76 van het decreet van 3 mei 2019 houdende de gemeentewegen, in de
selon laquelle cet article empêche qu'après une annulation par le lezing dat dit artikel eraan in de weg staat dat na een vernietiging
Gouvernement flamand de la décision communale en matière de voirie, le van de gemeenteraadsbeslissing over de zaak der wegen door de Vlaamse
conseil communal prenne tout de même (utilement) une nouvelle décision regering de gemeenteraad alsnog (op nuttige wijze) een nieuwe
en matière de voirie, viole-t-il les articles 10 et 11 de la beslissing neemt over de zaak der wegen, de artikelen 10 en 11 van de
Constitution, en ce qu'il fait naître une différence de traitement grondwet, doordat het een onderscheid invoert tussen enerzijds de
entre, d'une part, le citoyen qui a introduit une demande de permis burger die een aanvraag tot omgevingsvergunning heeft ingediend met
d'environnement assortie d'une demande d'aménagement d'une route een verzoek tot aanleg van een gemeenteweg, en in graad van beroep
communale et qui, en degré d'appel, est confronté à l'annulation de la wordt geconfronteerd door een vernietiging van de
décision communale en matière de voirie et, d'autre part, le citoyen gemeenteraadbeslissing over de zaak der wegen en anderzijds de burger
qui a introduit une demande de permis d'environnement et qui, en degré die een aanvraag tot omgevingsvergunning heeft ingediend en in graad
van beroep wordt geconfronteerd door een afwezigheid van een
d'appel, est confronté à l'absence de décision communale en matière de gemeenteraadbeslissing over de zaak der wegen, waarbij de
voirie, le permis devant automatiquement être refusé dans le premier eerstgenoemde de vergunning automatisch geweigerd moet zien worden op
cas, sur la base de l'article 66, § 6, alinéa 2, litigieux, du décret grond van het gecontesteerde artikel 66, § 6, tweede lid OVD, terwijl
relatif au permis d'environnement, alors que, dans le second cas, in het geval van de laatstgenoemde de bevoegde overheid verplicht is
l'autorité compétente est tenue d'adresser une demande au gouverneur tot het richten van een verzoek tot de gouverneur om de gemeenteraad
pour inviter le conseil communal à prendre une nouvelle décision ? »; te verzoeken om een nieuwe beslissing te nemen ? »;
2. « L'article 66, § 6, alinéa 2, du décret du 25 avril 2014 relatif 2. « Schendt artikel 66, § 6, tweede lid van het decreet van 25 april
au permis d'environnement, tel qu'il a été modifié par l'article 76 du 2014 betreffende de omgevingsvergunning, zoals gewijzigd door artikel
décret du 3 mai 2019 sur les routes communales, dans l'interprétation 76 van het decreet van 3 mei 2019 houdende de gemeentewegen, in de
selon laquelle cet article empêche qu'après une annulation par le lezing dat dit artikel eraan in de weg staat dat na een vernietiging
Gouvernement flamand de la décision communale en matière de voirie, le van de gemeenteraadsbeslissing over de zaak der wegen door de Vlaamse
conseil communal prenne tout de même (utilement) une nouvelle décision regering de gemeenteraad alsnog (op nuttige wijze) een nieuwe
en matière de voirie, viole-t-il les articles 10 et 11 de la beslissing neemt over de zaak der wegen, de artikelen 10 en 11 van de
Constitution, en ce qu'il fait naître une différence de traitement grondwet, doordat het een onderscheid invoert tussen enerzijds de
entre, d'une part, le citoyen qui a introduit une demande de permis burger die een aanvraag tot omgevingsvergunning heeft ingediend met
d'environnement assortie d'une demande d'aménagement d'une route een verzoek tot aanleg van een gemeenteweg, en in graad van beroep
communale et qui, en degré d'appel, est confronté à l'annulation de la wordt geconfronteerd door een vernietiging van de
décision communale en matière de voirie et, d'autre part, le citoyen gemeenteraadbeslissing over de zaak der wegen en anderzijds de burger
qui peut tirer avantage d'un plan d'alignement communal qui est die voordeel kan halen uit een gemeentelijk rooilijnplan dat met
approuvé en application de l'article 16 du décret relatif aux voiries toepassing van artikel 16 van het gemeentewegendecreet wordt
communales et qui fait l'objet d'un recours administratif donnant lieu goedgekeurd en dat het voorwerp uitmaakt van een administratief beroep
à l'annulation de la décision communale, le permis devant dat leidt tot een vernietiging van de gemeenteraadsbeslissing, waarbij
automatiquement être refusé dans le premier cas, sur la base de de eerstgenoemde de vergunning automatisch geweigerd moet zien worden
l'article 66, § 6, alinéa 2, litigieux, du décret relatif au permis op grond van het gecontesteerde artikel 66, § 6, tweede lid OVD, zodat
de gemeenteraad zich niet opnieuw over de zaak kan uitspreken, terwijl
d'environnement, alors que, dans le second cas, le conseil communal in het geval van de laatstgenoemde de gemeenteraad zich wel opnieuw
peut à nouveau se prononcer sur le plan d'alignement communal ? ». over het rooilijnplan kan uitspreken ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
Quant à la disposition en cause et à son contexte Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling en de context ervan
B.1.1. En vertu de l'article 8 du décret de la Région flamande du 3 B.1.1. Krachtens artikel 8 van het decreet van het Vlaamse Gewest van
mai 2019 « sur les routes communales » (ci-après : le décret du 3 mai 3 mei 2019 « houdende de gemeentewegen » (hierna : het decreet van 3
2019), nul ne peut aménager, modifier, déplacer ou supprimer une route mei 2019) kan een gemeenteweg enkel worden aangelegd, gewijzigd,
communale qu'avec l'approbation préalable du conseil communal. verplaatst of opgeheven met voorafgaande goedkeuring van de
La procédure prévue à cet effet consiste dans l'établissement d'un gemeenteraad. De geëigende procedure daartoe bestaat in de opmaak van een
plan d'alignement communal (article 11, § 1er, du décret du 3 mai gemeentelijk rooilijnplan (artikel 11, § 1, van het decreet van 3 mei
2019). In afwijking daarvan voorziet artikel 12, § 2, van het decreet
2019). Par dérogation, l'article 12, § 2, du décret du 3 mai 2019 van 3 mei 2019 in de mogelijkheid om de aanleg of de wijziging van een
prévoit la possibilité d'inclure l'aménagement ou la modification
d'une route communale dans une demande d'obtention d'un permis gemeenteweg op te nemen in een aanvraag tot het verkrijgen van een
d'environnement pour des actes urbanistiques ou pour le lotissement de omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen of voor het
terrains. Dans un tel cas, l'article 31, § 1er, alinéa 1er, du décret verkavelen van gronden. In een dergelijk geval verplicht artikel 31, §
de la Région flamande du 25 avril 2014 « relatif au permis
d'environnement » (ci-après : le décret du 25 avril 2014), tel qu'il a 1, eerste lid, van het decreet van het Vlaamse Gewest van 25 april
2014 « betreffende de omgevingsvergunning » (hierna : het decreet van
été remplacé par l'article 70 du décret du 3 mai 2019, oblige le 25 april 2014), vervangen bij artikel 70 van het decreet van 3 mei
collège des bourgmestre et échevins, le cas échéant à la demande de 2019, het college van burgemeester en schepenen, in voorkomend geval
l'autorité compétente pour connaître de la demande de permis, à op verzoek van de overheid die bevoegd is om van de
convoquer le conseil communal pour statuer sur l'aménagement, la vergunningsaanvraag kennis te nemen, de gemeenteraad samen te roepen
modification, le déplacement ou la suppression de la route communale. om te beslissen over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing
Le conseil communal doit se prononcer sur l'emplacement, la largeur et van de gemeenteweg. De gemeenteraad moet zich over de ligging, de
les installations de la route communale (article 31, § 1er, alinéa 2). breedte en de uitrusting van de gemeenteweg uitspreken (artikel 31, §
L'article 32, § 6, du décret du 25 avril 2014, tel qu'il a été inséré 1, tweede lid). Artikel 32, § 6, van het decreet van 25 april 2014,
par l'article 73, 2°, du décret du 3 mai 2019, dispose que le permis ingevoegd bij artikel 73, 2°, van het decreet van 3 mei 2019, bepaalt
ne peut être accordé qu'après approbation par le conseil communal de dat de vergunning slechts kan worden verleend na goedkeuring over de
l'aménagement, de la modification, du déplacement ou de la suppression aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg door
de la route communale. Si le conseil communal n'a pas approuvé de gemeenteraad. Als de gemeenteraad de aanleg, wijziging,
l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression, le verplaatsing of opheffing niet heeft goedgekeurd, dan wordt de
permis d'environnement est refusé. En vertu de l'article 32, § 7, du omgevingsvergunning geweigerd. Krachtens artikel 32, § 7, van het
décret du 25 avril 2014, tel qu'il a été inséré par l'article 73, 2°, decreet van 25 april 2014, ingevoegd bij artikel 73, 2°, van het
du décret du 3 mai 2019, la commune est redevable d'une indemnité decreet van 3 mei 2019, is de gemeente aan de aanvrager een eenmalige
unique de 5 000 euros à l'égard du demandeur si l'autorité chargée de vergoeding van 5 000 euro verschuldigd als de vergunningverlenende
délivrer les permis n'est pas en mesure de prendre une décision sur la overheid binnen de vastgestelde of in voorkomend geval verlengde
demande de permis dans le délai fixé ou, le cas échéant, prolongé, en termijn geen beslissing kan nemen over de vergunningsaanvraag doordat
raison du fait que le conseil communal n'a pas statué sur de gemeenteraad geen beslissing heeft genomen over de aanleg,
l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression de la wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg.
route communale.
B.1.2. L'article 72 du décret du 3 mai 2019 a inséré, dans le décret B.1.2. Bij artikel 72 van het decreet van 3 mei 2019 werd in het
du 25 avril 2014, un article 31/1 qui prévoit l'introduction d'un decreet van 25 april 2014 een artikel 31/1 ingevoegd, dat voorziet in
recours administratif organisé devant le Gouvernement flamand contre de invoering van een georganiseerd administratief beroep bij de
la décision du conseil communal relative à l'aménagement ou à la Vlaamse Regering tegen de beslissing van de gemeenteraad over de
modification d'une route communale, dans le cadre d'un recours aanleg of de wijziging van een gemeenteweg in het kader van een
administratif suspensif dirigé contre la décision relative au permis. schorsend administratief beroep tegen de vergunningsbeslissing. Het
Le recours peut être introduit par le demandeur du permis, par une beroep kan worden ingesteld door de vergunningsaanvrager, een
personne concernée ou par l'une des autres personnes ou instances belanghebbende of een van de andere in artikel 53 van het decreet van
mentionnées à l'article 53 du décret du 25 avril 2014 (article 31/1, § 25 april 2014 vermelde personen of instanties (artikel 31/1, § 1). De
1er). Le Gouvernement flamand statue sur le recours dans un délai Vlaamse Regering neemt een beslissing over het beroep binnen een
d'ordre de 90 jours (article 31/1, § 4). Le recours suspend de plein ordetermijn van 90 dagen (artikel 31/1, § 4). Het beroep schort de
droit le délai de 120 jours dont dispose l'instance de recours chargée termijn van 120 dagen waarover de vergunningverlenende
de délivrer les permis pour prendre une décision concernant la demande beroepsinstantie beschikt om een beslissing te nemen over de
vergunningsaanvraag van rechtswege op (artikel 66, § 2/2, van het
de permis (article 66, § 2/2, du décret du 25 avril 2014, tel qu'il a decreet van 25 april 2014, ingevoegd bij artikel 76, 2°, van het
été inséré par l'article 76, 2°, du décret du 3 mai 2019). decreet van 3 mei 2019). Het beroep kan ofwel leiden tot de vernietiging van het
Le recours peut soit entraîner l'annulation de la décision du conseil gemeenteraadsbesluit, ofwel worden afgewezen op grond van de
communal, soit être rejeté pour cause d'irrecevabilité ou d'absence de onontvankelijkheid of de ongegrondheid ervan (artikel 31/1, § 1, van
fondement (article 31/1, § 1er, du décret du 25 avril 2014). Le het decreet van 25 april 2014). De Vlaamse Regering kan de beslissing
Gouvernement flamand ne peut annuler la décision que sur la base des enkel vernietigen op basis van de motieven opgesomd in artikel 31/1, §
motifs énumérés à l'article 31/1, § 5, du décret : 5, van het decreet :
« La décision du conseil communal sur l'aménagement, la modification, « Het besluit van de gemeenteraad over de aanleg, wijziging,
le déplacement ou la suppression d'une route communale ne peut être verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg kan alleen worden
annulée que pour les motifs suivants : vernietigd :
1° incompatibilité avec le décret du 3 mai 2019 sur les routes 1° wegens strijdigheid met het decreet van 3 mei 2019 houdende de
communales; gemeentewegen;
2° incompatibilité avec les objectifs et principes visés aux articles 2° wegens strijdigheid met de doelstellingen en principes, vermeld in
3 et 4 du décret du 3 mai 2019 sur les routes communales et, le cas artikel 3 en 4 van het decreet van 3 mei 2019 houdende de
échéant, du cadre de politique communale et du cadre d'évaluation gemeentewegen, en in voorkomend geval het gemeentelijk beleidskader en
visés à l'article 6 du même décret; afwegingskader, vermeld in artikel 6 van hetzelfde decreet;
3° non-respect d'une exigence formelle substantielle ». 3° wegens de niet-naleving van een substantiële vormvereiste ».
Les articles 24 et 25 du décret du 3 mai 2019 instaurent un recours De artikelen 24 en 25 van het decreet van 3 mei 2019 voeren een
administratif organisé similaire contre la décision du conseil soortgelijk georganiseerd administratief beroep in tegen de beslissing
communal de fixation définitive du plan d'alignement communal ou de van de gemeenteraad tot definitieve vaststelling van het gemeentelijk
suppression de la route communale. rooilijnplan of tot opheffing van de gemeenteweg.
La décision du Gouvernement flamand prise sur la base de l'article Tegen de beslissing van de Vlaamse Regering genomen op grond van
31/1 du décret du 25 avril 2014 peut faire l'objet d'une demande de artikel 31/1 van het decreet van 25 april 2014 kunnen een vordering
suspension et d'un recours en annulation devant le Conseil d'Etat. tot schorsing en een beroep tot nietigverklaring worden ingesteld bij
de Raad van State.
B.1.3. L'article 65 du décret du 25 avril 2014, tel qu'il a été B.1.3. Artikel 65 van het decreet van 25 april 2014, vervangen bij
remplacé par l'article 75 du décret du 3 mai 2019, précise ce qui doit artikel 75 van het decreet van 3 mei 2019, bepaalt wat er moet
être effectué si l'instance de recours chargée de délivrer les permis gebeuren als de vergunningverlenende beroepsinstantie vaststelt dat er
constate que le conseil communal n'a pas statué sur l'aménagement ou geen gemeenteraadsbeslissing over de aanleg of de wijziging van een
la modification d'une route communale : gemeenteweg werd genomen :
« Si la demande comprend l'aménagement, la modification, le « Als de aanvraag de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van
déplacement ou la suppression d'une route communale, et que l'autorité
compétente constate que le conseil communal n'a pas statué, le een gemeenteweg omvat en de bevoegde overheid vaststelt dat de
gouverneur, à la demande de la députation, du Gouvernement flamand ou gemeenteraad daarover geen beslissing heeft genomen, roept de
du fonctionnaire de l'environnement régional, convoque le conseil communal pour statuer sur l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression de la route communale. Le conseil communal se prononce sur l'emplacement, la largeur et les installations de la route communale, ainsi que sur son inclusion éventuelle dans le domaine public. Le conseil communal peut également imposer des conditions et des charges que l'autorité compétente inclut dans l'éventuelle autorisation. La protection juridique en ce qui concerne ces conditions et charges est la même qu'en ce qui concerne l'autorisation. La commune transmet la décision du conseil communal sur l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression de la route gouverneur op verzoek van de deputatie, de Vlaamse Regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar, de gemeenteraad samen om te beslissen over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg. De gemeenteraad spreekt zich uit over de ligging, de breedte en de uitrusting van de gemeenteweg, en over de eventuele opname in het openbaar domein. De gemeenteraad kan daarbij voorwaarden opleggen en lasten verbinden, die de bevoegde overheid in de eventuele vergunning opneemt. De rechtsbescherming met betrekking tot die voorwaarden en lasten is dezelfde als die met betrekking tot de vergunning. De gemeente bezorgt de beslissing van de gemeenteraad over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg aan de
communale à l'autorité compétente dans les soixante jours suivant la bevoegde overheid binnen zestig dagen na de samenroeping door de
convocation par le gouverneur ». gouverneur ».
Lorsque, durant la procédure de recours, le conseil communal est Wanneer de gemeenteraad in de loop van de beroepsprocedure wordt
convoqué en application de l'article 65, le délai de décision dont samengeroepen met toepassing van artikel 65, wordt de
dispose l'instance de recours chargée de délivrer les permis est beslissingstermijn voor de vergunningverlenende beroepsinstantie van
prolongé de plein droit et une seule fois de 60 jours (article 66, § rechtswege en eenmalig met 60 dagen verlengd (artikel 66, § 2, 3°, van
2, 3°, du décret du 25 avril 2014). het decreet van 25 april 2014).
B.1.4. Dans le prolongement de l'article 32, § 6, déjà mentionné, du B.1.4. In het verlengde van het reeds vermelde artikel 32, § 6, van
décret du 25 avril 2014, l'article 66, § 6, en cause, de ce décret, het decreet van 25 april 2014, bepaalt het in het geding zijnde
tel qu'il a été inséré par l'article 76, 3°, du décret du 3 mai 2019, artikel 66, § 6, van dat decreet, ingevoegd bij artikel 76, 3°, van
dispose : het decreet van 3 mei 2019 :
« L'autorisation relative aux demandes d'aménagement, de modification, « Een vergunning voor aanvragen met aanleg, wijziging, verplaatsing of
de déplacement ou de suppression d'une route communale ne peut être opheffing van een gemeenteweg kan in beroep pas verleend worden na de
accordée en appel qu'après l'approbation de l'aménagement, de la goedkeuring van de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van de
modification, du déplacement ou de la suppression de la route gemeenteweg door de gemeenteraad, met toepassing van artikel 31.
communale par le conseil communal, en application de l'article 31. Als de gemeenteraad de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing
Si le conseil communal n'a pas approuvé l'aménagement, la
modification, le déplacement ou la suppression, ou que le Gouvernement niet heeft goedgekeurd, of als de Vlaamse Regering de beslissing heeft
flamand a annulé la décision en application de l'article 31/1, le vernietigd met toepassing van artikel 31/1, wordt de
permis d'environnement est refusé en appel ». omgevingsvergunning in beroep geweigerd ».
Par analogie avec la règle qui est applicable en première instance Naar analogie met de regeling die geldt in eerste administratieve
administrative, l'article 66, § 7, du décret du 25 avril 2014 prévoit aanleg, voorziet artikel 66, § 7, van het decreet van 25 april 2014 in
la possibilité pour le demandeur de réclamer une indemnité unique de 5 de mogelijkheid voor de aanvrager om lastens de gemeente een eenmalige
000 euros à charge de la commune si, en raison du fait que le conseil vergoeding van 5 000 euro te vragen als de vergunningverlenende
communal n'a pas statué sur l'aménagement, la modification, le beroepsinstantie binnen de vastgestelde of in voorkomend geval
déplacement ou la suppression de la route communale, l'instance de verlengde termijn geen beslissing kan nemen doordat de gemeenteraad
recours chargée de délivrer les permis n'est pas en mesure de prendre geen beslissing heeft genomen over de aanleg, wijziging, verplaatsing
une décision dans le délai fixé ou, le cas échéant, prolongé. of opheffing van de gemeenteweg.
B.2. Dans les travaux préparatoires du décret du 3 mai 2019, B.2. De parlementaire voorbereiding van het decreet van 3 mei 2019
l'instauration de la procédure de recours administratif contre la licht de invoering van de administratieve beroepsprocedure tegen de
décision du conseil communal relative à l'aménagement, à la
modification, au déplacement ou à la suppression d'une route communale beslissing van de gemeenteraad over de aanleg, wijziging, verplaatsing
dans le cadre d'une demande d'obtention d'un permis d'environnement of opheffing van een gemeenteweg in het kader van een aanvraag tot het
fait l'objet du commentaire suivant : verkrijgen van een omgevingsvergunning, toe als volgt :
« Articles 72 et 73 [articles 71 et 72 du décret du 3 mai 2019] Ces articles instaurent dans le décret relatif au permis d'environnement la possibilité d'introduire un recours administratif organisé contre la décision du conseil communal relative à l'aménagement, à la modification, au déplacement ou à la suppression d'une route communale. Il s'agit d'un recours en annulation devant le Gouvernement flamand. Dans la situation actuelle, seul un recours au Conseil d'Etat est possible contre une décision du conseil communal ` en matière de voirie '. Dans le cas d'un permis impliquant des adaptations des voiries communales au sujet desquelles le conseil communal a pris une décision positive, il arrive régulièrement qu'une personne qui veut contester ce permis dans le cadre d'un recours administratif organisé soit obligée de contester en même temps la décision du conseil « Artikel 72 en 73 [de artikelen 71 en 72 van het decreet van 3 mei 2019] Deze artikelen voeren in het decreet betreffende de omgevingsvergunning een georganiseerd administratief beroep in tegen de beslissing van de gemeenteraad over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg. Het gaat om een annulatieberoep bij de Vlaamse Regering. In de huidige situatie is alleen beroep bij de Raad van State mogelijk tegen een beslissing van de gemeenteraad over de ` zaak der wegen '. Voor een vergunning waarbij aanpassingen aan het gemeentelijk wegennet zijn gemoeid waarover de gemeenteraad een positieve beslissing heeft genomen, komt het geregeld voor dat iemand die in het kader van een georganiseerd administratief beroep die vergunning wil aanvechten, zich genoodzaakt ziet om tegelijk de beslissing van de gemeenteraad
communal devant le Conseil d'Etat. Or, l'autorité chargée de délivrer aan te vechten bij de Raad van State. De vergunningverlenende overheid
les permis en degré d'appel est tenue par des délais maximaux et ne in graad van beroep is echter aan maximale termijnen gebonden en kan
peut donc pas attendre l'arrêt du Conseil d'Etat. En outre, le Conseil bijgevolg het arrest van de Raad van State niet afwachten. De Raad van
d'Etat a jugé qu'un demandeur qui conteste une décision négative en State heeft bovendien geoordeeld dat een aanvrager die een negatieve
matière de voirie devant le Conseil d'Etat perd tout intérêt à le beslissing over de ` zaak der wegen ' bestrijdt bij de Raad van State,
faire si, dans l'intervalle, il a été confronté à un refus définitif alle belang daarbij verliest als hij ondertussen is geconfronteerd met
du permis (arrêt n° 238.501 du 13 juin 2017). Inversement, une een definitieve weigering van de vergunning (arrest nr. 238.501 van 13
personne qui voit sa demande refusée en première instance après une juni 2017). Omgekeerd kan een persoon die zijn aanvraag in eerste
décision négative du conseil communal ne peut de facto pas introduire aanleg geweigerd ziet na een negatieve beslissing van de gemeenteraad,
de recours, étant donné que l'autorité chargée de délivrer les permis de facto geen beroep instellen aangezien de vergunningverlenende
reste liée en degré d'appel par la décision du conseil communal. overheid in graad van beroep gebonden blijft door de beslissing van de
gemeenteraad.
[...] [...]
La réglementation prévoit que la décision du conseil communal relative De regeling bepaalt dat tegen de beslissing van de gemeenteraad over
à l'aménagement, à la modification, au déplacement ou à la suppression de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg
d'une route communale peut faire l'objet d'un recours en annulation bij de Vlaamse Regering annulatieberoep kan worden ingesteld in kader
devant le Gouvernement flamand, dans le cadre d'un recours
administratif dirigé contre la décision de permis [...]. van een administratief beroep tegen de vergunningsbeslissing [...].
[...] [...]
[...] L'instance de recours ne peut pas délivrer de permis sans l'approbation du conseil communal. Le délai de décision dont dispose, en degré d'appel, l'autorité chargée de délivrer les permis doit dès lors être suspendu de plein droit tant que le Gouvernement flamand n'a pas pris de décision au sujet de la demande d'annulation (voy. article 77). En outre, cela garantit une protection juridique égale contre des décisions d'aménagement, de modification, de déplacement ou de suppression de routes communales, indépendamment de la question de savoir si ces décisions proviennent d'un plan d'alignement communal (ou de la modification d'un tel plan) ou si elles ont été prises dans le cadre d'une procédure de permis. [...] De beroepsinstantie kan [...] geen vergunning verlenen zonder goedkeuringsbesluit van de gemeenteraad. De beslissingstermijn van de vergunningverlenende overheid in graad van beroep moet daarom van rechtswege opgeschort worden zolang de Vlaamse Regering geen beslissing heeft genomen over het annulatieverzoek (zie artikel 77). Bovendien wordt op die manier gezorgd voor een gelijke rechtsbescherming tegen beslissingen tot aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van gemeentewegen, ongeacht of die tot stand zijn gekomen door (de wijziging van) een gemeentelijk rooilijnplan of in het kader van een vergunningsprocedure.
Article 74 [article 73 du décret du 3 mai 2019] Artikel 74 [artikel 73 van het decreet van 3 mei 2019]
[...] [...]
Le point 2° ajoute dans l'article 32 des nouveaux paragraphes 6 et 7 Punt 2° voegt een nieuwe paragraaf 6 en 7 toe aan artikel 32, waardoor
qui précisent que l'autorité chargée de délivrer les permis ne peut verduidelijkt wordt dat de vergunningverlenende overheid (in eerste
(en première instance) octroyer un permis que si le conseil communal a aanleg) alleen een vergunning kan verlenen als de gemeenteraad de
approuvé l'aménagement, la modification, le déplacement ou la aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg heeft
suppression de la route communale. Si le conseil communal n'a pas pris goedgekeurd. Bij gebrek aan een beslissing of bij een negatief
de décision ou a pris une décision négative, le permis doit être refusé. gemeenteraadsbesluit moet de vergunning worden geweigerd.
[...] [...]
Article 77 [article 76 du décret du 3 mai 2019] Artikel 77 [artikel 76 van het decreet van 3 mei 2019]
[...] [...]
Le point 2° explicite que le délai de décision en degré d'appel est Punt 2° expliciteert dat de beslissingstermijn in graad van beroep van
suspendu de plein droit tant que le Gouvernement flamand n'a pas pris rechtswege opgeschort is zolang de Vlaamse Regering geen beslissing
de décision sur la demande d'annulation contre la décision du conseil heeft genomen over het annulatieverzoek tegen de
communal concernant l'aménagement, la modification, le déplacement ou gemeenteraadsbeslissing betreffende de aanleg, wijziging, verplaatsing
la suppression de la route communale. En cas d'annulation par le of opheffing van de gemeenteweg. Bij annulatie door de Vlaamse
Gouvernement flamand, le conseil communal peut prendre une nouvelle Regering kan de gemeenteraad een nieuw besluit nemen alvorens de
décision avant que l'instance de recours statue dans le cadre de la beroepsinstantie binnen de omgevingsvergunningsprocedure beslist.
procédure de permis d'environnement. Il convient alors de tenir compte Daarbij moet dan rekening worden gehouden met de dragende motieven van
des motifs fondant la décision du gouvernement. de regeringsbeslissing.
Pour une explication du point 3°, il est renvoyé à l'explication Voor een toelichting bij punt 3° wordt verwezen naar de toelichting
relative à l'article 74, 2° » (Doc. parl., Parlement flamand, bij artikel 74, 2° » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2018-2019, nr.
2018-2019, n° 1847/1, pp. 45 à 47). 1847/1 pp. 45 tot 47).
Quant au fond Ten gronde
B.3. La juridiction a quo interroge la Cour sur la compatibilité de B.3. Het verwijzende rechtscollege ondervraagt het Hof over de
l'article 66, § 6, alinéa 2, du décret du 25 avril 2014 avec les
articles 10 et 11 de la Constitution, dans l'interprétation selon bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van
laquelle un permis d'environnement doit être refusé en cas artikel 66, § 6, tweede lid, van het decreet van 25 april 2014, in de
d'annulation, par le Gouvernement flamand, de la décision du conseil interpretatie dat een omgevingsvergunning moet worden geweigerd in
communal relative à l'aménagement, à la modification, au déplacement geval van een vernietiging, door de Vlaamse Regering, van de
ou à la suppression d'une route communale, dans le cadre d'un recours gemeenteraadsbeslissing over de aanleg, wijziging, verplaatsing of
administratif dirigé contre la décision de permis, et selon laquelle opheffing van een gemeenteweg in het kader van een administratief
cet article empêche donc le conseil communal de prendre une nouvelle beroep tegen de vergunningsbeslissing en zij dus verhindert dat de
décision à ce sujet. gemeenteraad daarover een nieuwe beslissing neemt.
Par la première question préjudicielle, la juridiction a quo souhaite Met de eerste prejudiciële vraag wenst het verwijzende rechtscollege
savoir si, dans cette interprétation, la disposition en cause est te vernemen of de in het geding zijnde bepaling in die interpretatie
compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre
qu'elle fait naître une différence de traitement entre, d'une part, le zij een verschil in behandeling in het leven roept tussen, enerzijds,
demandeur d'un permis d'environnement qui se trouve dans une telle de aanvrager van een omgevingsvergunning die zich in een dergelijke
situation et, d'autre part, le demandeur d'un permis d'environnement à situatie bevindt en, anderzijds, de aanvrager van een
l'égard duquel l'instance de recours chargée de délivrer les permis omgevingsvergunning ten aanzien van wie door de vergunningverlenende
constate que le conseil communal n'a pas statué sur l'aménagement, la beroepsinstantie wordt vastgesteld dat de gemeenteraad geen beslissing
modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale, over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een
auquel cas l'instance chargée de délivrer les permis est tenue, gemeenteweg heeft genomen, in welk geval de vergunningverlenende
conformément à l'article 65, alinéa 1er, du décret du 25 avril 2014, instantie conform artikel 65, eerste lid, van het decreet van 25 april
de demander au gouverneur de convoquer le conseil communal afin qu'il 2014 de gouverneur moet verzoeken om de gemeenteraad samen te roepen
prenne une décision en matière de voirie. teneinde een beslissing over de zaak van de wegen te nemen.
Par la seconde question préjudicielle, il est demandé à la Cour si, De tweede prejudiciële vraag beoogt te vernemen of de in het geding
dans cette interprétation, la disposition en cause est compatible avec zijnde bepaling in die interpretatie bestaanbaar is met de artikelen
les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'elle fait naître 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre zij een verschil in behandeling
une différence de traitement entre, d'une part, le demandeur d'un in het leven roept tussen, enerzijds, de aanvrager van een
permis d'environnement qui se trouve dans une telle situation et, omgevingsvergunning die zich in een dergelijke situatie bevindt en,
d'autre part, le citoyen qui peut tirer un avantage d'une décision du anderzijds, de burger die voordeel kan halen uit een besluit van de
conseil communal de fixation définitive d'un plan d'alignement gemeenteraad tot definitieve vaststelling van een gemeentelijk
communal qui fait l'objet d'un recours administratif donnant lieu à rooilijnplan waartegen een administratief beroep werd ingesteld dat
l'annulation de la décision du conseil communal sur la base des leidt tot een vernietiging van de gemeenteraadsbeslissing op grond van
articles 24 et 25 du décret du 3 mai 2019, auquel cas le conseil communal peut se prononcer à nouveau sur l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale. Eu égard à leur connexité, la Cour examine les deux questions préjudicielles conjointement. B.4.1. Le Gouvernement flamand estime que l'examen des questions préjudicielles doit être limité au cas dans lequel le conseil communal a pris une décision explicite sur l'aménagement ou la modification d'une route communale dans le cadre d'une demande de permis d'environnement et, plus spécifiquement, au cas dans lequel le conseil communal a approuvé l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale. de artikelen 24 en 25 van het decreet van 3 mei 2019, in welk geval de gemeenteraad zich wel opnieuw over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg kan uitspreken. Gelet op hun samenhang, onderzoekt het Hof de beide prejudiciële vragen samen. B.4.1. De Vlaamse Regering is van mening dat het onderzoek van de prejudiciële vragen moet worden beperkt tot het geval waarin de gemeenteraad een uitdrukkelijke beslissing heeft genomen over de aanleg of de wijziging van een gemeenteweg in het kader van een omgevingsvergunningsaanvraag en, meer specifiek, tot het geval waarin de gemeenteraad de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg heeft goedgekeurd.
B.4.2. Dès lors que les parties ne peuvent modifier ou faire modifier B.4.2. Nu de partijen de draagwijdte van de door het verwijzende
la portée des questions préjudicielles posées par la juridiction a rechtscollege gestelde prejudiciële vragen niet mogen wijzigen of
quo, la Cour ne peut pas accueillir les demandes du Gouvernement laten wijzigen, kan het Hof niet ingaan op de verzoeken van de Vlaamse
flamand. Regering.
B.5. Selon la juridiction a quo, la disposition en cause doit être B.5. Volgens het verwijzende rechtscollege moet de in het geding
interprétée en ce sens qu'en cas d'annulation, par le Gouvernement zijnde bepaling in die zin worden geïnterpreteerd dat in geval van een
flamand, de la décision du conseil communal relative à l'aménagement, vernietiging van de beslissing van de gemeenteraad over de aanleg, de
à la modification, au déplacement ou à la suppression d'une route wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg door de
communale, le conseil communal est empêché de prendre une nouvelle Vlaamse Regering, de gemeenteraad is verhinderd een nieuwe beslissing
décision en matière de voirie. over de zaak van de wegen te nemen.
Cette interprétation n'est pas manifestement erronée. La Cour répond Die interpretatie is niet kennelijk onjuist. Het Hof beantwoordt de
dès lors à la question préjudicielle dans cette interprétation. prejudiciële vraag bijgevolg in die interpretatie.
B.6. Les catégories de personnes mentionnées en B.3 sont suffisamment B.6. De in B.3 vermelde categorieën van personen zijn voldoende
comparables, dès lors qu'elles ont toutes intérêt à l'approbation, par vergelijkbaar, aangezien zij allen belang hebben bij de goedkeuring
le conseil communal, de l'aménagement, de la modification, du van de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een
déplacement ou de la suppression d'une route communale. gemeenteweg door de gemeenteraad.
B.7. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas B.7. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet uit
qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt
personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust
qu'elle soit raisonnablement justifiée. en het redelijk verantwoord is.
L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld
compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel
nature des principes en cause; le principe d'égalité et de en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van
non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat
de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de
et le but visé. aangewende middelen en het beoogde doel.
B.8. Il appartient au législateur compétent de déterminer si un B.8. Het staat aan de bevoegde wetgever te oordelen of een
recours administratif doit être organisé et d'en fixer les modalités. georganiseerd administratief beroep moet worden georganiseerd en de
modaliteiten daarvan vast te leggen.
L'instauration du recours administratif organisé contre la décision du De invoering van het georganiseerd administratief beroep tegen de
conseil communal en matière de voirie dans le cadre d'une demande beslissing van de gemeenteraad over de zaak van de wegen in het kader
d'obtention d'un permis d'environnement s'inscrit dans les objectifs van een aanvraag tot het verkrijgen van een omgevingsvergunning past
du décret du 3 mai 2019, à savoir la simplification des procédures, la binnen de doelstellingen van het decreet van 3 mei 2019, te weten het
réduction des charges administratives, le souci de la clarté et de la creëren van een vereenvoudiging van de procedures en van een
sécurité juridique, ainsi que la création de voies de recours administratieve lastenverlaging en het zorgen voor duidelijkheid en
suffisantes (ibid., pp. 7-8 et 10). La limitation de la possibilité de rechtszekerheid alsook voor voldoende beroepsmogelijkheden (ibid., pp.
recours à un recours en annulation vise à préserver l'autonomie du 7-8 en 10). De beperking van de beroepsmogelijkheid tot een
conseil communal en matière de voirie, ce qui rejoint un autre vernietigingsberoep beoogt de autonomie van de gemeenteraad met
betrekking tot de zaak van de wegen te vrijwaren, waarmee wordt
objectif du décret du 3 mai 2019, à savoir la garantie de la tegemoetgekomen aan een andere doelstelling van het decreet van 3 mei
subsidiarité (ibid., pp. 8 et 10). Ces objectifs sont légitimes. 2019, te weten het waarborgen van de subsidiariteit (ibid., pp. 8 en
10). Die doelstellingen zijn legitiem.
B.9. Il ressort des travaux préparatoires mentionnés en B.2 que le B.9. Uit de in B.2 vermelde parlementaire voorbereiding blijkt dat de
législateur décrétal a également voulu préserver l'autonomie du decreetgever de autonomie van de gemeenteraad om te beslissen over de
conseil communal en matière de décisions relatives à l'aménagement ou aanleg of de wijziging van een gemeenteweg eveneens beoogde te
à la modification d'une route communale, en soulignant, dans l'article vrijwaren door te benadrukken, in artikel 32, § 6, van het decreet van
32, § 6, du décret du 25 avril 2014 et dans l'article 66, § 6, de ce 25 april 2014 en in artikel 66, § 6, van dat decreet, dat noch in
décret, qu'un permis ne peut être délivré ni en première instance eerste administratieve aanleg, noch in graad van administratief beroep
administrative ni en degré de recours administratif sans que le een vergunning kan worden verleend zonder dat de gemeenteraad de
conseil communal ait approuvé l'aménagement, la modification, le aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg heeft
déplacement ou la suppression de la route communale. En tant que goedgekeurd. Die bepalingen verduidelijken als dusdanig slechts wat
telles, ces dispositions ne font que clarifier ce que la jurisprudence reeds door de rechtspraak als algemene regel werd afgeleid uit de
avait déjà déduit comme règle générale de la chronologie entre la chronologie tussen de gemeenteraadsbeslissing over de zaak van de
décision du conseil communal en matière de voirie et la décision wegen en de beslissing over de vergunningsaanvraag, chronologie die
relative à la demande de permis, chronologie qui était ancrée depuis vanaf het begin verankerd is geweest in de
le début dans la législation relative à l'aménagement du territoire
(voy. par exemple, en ce qui concerne l'article 4.2.25 du Code flamand ruimtelijkeordeningswetgeving (zie bijvoorbeeld met betrekking tot
de l'aménagement du territoire, tel qu'il était applicable avant son artikel 4.2.25 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, zoals van
abrogation par le décret du 25 avril 2014, Conseil pour les toepassing vóór de opheffing ervan bij het decreet van 25 april 2014,
contestations des autorisations, 12 septembre 2017, RvVb/A/1718/0038). Raad voor Vergunningsbetwistingen, 12 september 2017, RvVb-A-1718-0038).
B.10.1. A la lumière des objectifs mentionnés en B.8, il n'est B.10.1. In het licht van de in B.8 vermelde doelstellingen, is het
toutefois pas pertinent que le permis d'environnement soit refusé de evenwel niet pertinent dat de omgevingsvergunning in beroep van
plein droit en degré d'appel si le Gouvernement flamand a annulé la rechtswege wordt geweigerd als de Vlaamse Regering de beslissing van
décision du conseil communal relative à l'aménagement, à la
modification, au déplacement, ou à la suppression d'une route de gemeenteraad over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing
communale. En effet, une annulation de la décision du conseil communal van een gemeenteweg heeft vernietigd. Een vernietiging van de
en matière de voirie n'implique pas nécessairement que la demande gemeenteraadsbeslissing over de zaak van de wegen impliceert immers
d'aménagement, de modification, de déplacement ou de suppression d'une niet noodzakelijk dat de aanvraag tot aanleg, wijziging, verplaatsing
route communale ne puisse pas être approuvée. of opheffing van een gemeenteweg niet kan worden goedgekeurd.
Une annulation signifie que la décision du conseil communal est Een vernietiging betekent dat de gemeenteraadsbeslissing wordt geacht
réputée n'avoir jamais existé. Dès lors qu'il existe une demande nooit te hebben bestaan. Aangezien er een aanvraag is tot aanleg,
d'aménagement, de modification, de déplacement ou de suppression d'une wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg in het kader
route communale dans le cadre d'une demande de permis d'environnement van een omgevingsvergunningsaanvraag en aangezien artikel 31 van het
et que l'article 31 du décret du 25 avril 2014 prévoit une obligation decreet van 25 april 2014 voorziet in een verplichting om de
de convoquer le conseil communal pour statuer sur l'aménagement, la gemeenteraad samen te roepen om te beslissen over de aanleg,
modification, le déplacement ou la suppression de la route communale, wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg, een
obligation qui, dans les travaux préparatoires du décret du 3 mai verplichting die in de parlementaire voorbereiding van het decreet van
2019, est considérée comme une obligation de bonne administration 3 mei 2019 wordt aangemerkt als een verplichting van behoorlijk
(Doc. parl., Parlement flamand, 2018-2019, n° 1847/1, p. 46; Doc. bestuur (Parl. St., Vlaams Parlement, 2018-2019, nr. 1847/1, p. 46;
parl., Parlement flamand, 2018-2019, n° 1847/5, p. 9), le conseil communal est tenu, après annulation par le Gouvernement flamand, de prendre une nouvelle décision, dans le cadre de laquelle il devra se conformer aux motifs de la décision du Gouvernement flamand. Si cela est possible au regard du motif d'annulation, rien ne s'oppose à ce que la commune prenne une nouvelle décision réparant l'illégalité. Contrairement à ce que relève le Gouvernement flamand dans son mémoire, n'est pas pertinente à cet égard la question de savoir si le conseil communal a approuvé ou n'a pas approuvé, dans la décision annulée, l'aménagement ou la modification d'une route communale. Parl. St., Vlaams Parlement, 2018-2019, nr. 1847/5, p. 9), is de gemeenteraad verplicht om na een vernietiging door de Vlaamse Regering een nieuwe beslissing te nemen, waarbij hij zich zal moeten gedragen naar de motieven van het besluit van de Vlaamse Regering. Indien dat mogelijk is in het licht van het vernietigingsmotief, dan verzet niets zich ertegen dat de gemeente een nieuwe beslissing neemt met herstel van de onwettigheid. Anders dan hetgeen de Vlaamse Regering in haar memorie opmerkt, is het daarbij irrelevant of de gemeenteraad in de vernietigde beslissing de aanleg of de wijziging van een gemeenteweg heeft goedgekeurd of afgekeurd.
B.10.2. Dans l'interprétation selon laquelle la disposition en cause B.10.2. In de interpretatie dat de in het geding zijnde bepaling
prévoit un refus de plein droit du permis d'environnement en cas voorziet in een weigering van rechtswege van de omgevingsvergunning
d'annulation de la décision du conseil communal par le Gouvernement bij een vernietiging van de gemeenteraadsbeslissing door de Vlaamse
Regering, zonder dat de gemeenteraad de kans heeft om daarover een
flamand, sans que le conseil communal ait la possibilité de prendre nieuwe beslissing te nemen, leidt de in het geding zijnde bepaling
une nouvelle décision à ce sujet, la disposition en cause n'entraîne niet tot een vereenvoudiging van de procedures en een administratieve
pas une simplification des procédures ni une réduction des charges lastenverlaging, nu zij tot gevolg heeft dat er een nieuwe
administratives, dès lors qu'elle a pour conséquence qu'une nouvelle omgevingsvergunningsaanvraag zou moeten worden ingediend. In die
demande de permis d'environnement devrait être introduite. Dans cette interpretatie zorgt de in het geding zijnde bepaling evenmin voor een
interprétation, la disposition en cause n'offre pas non plus une volledige, rechtszekere en efficiënte rechtsbescherming, nu zij
protection juridique complète, effective et de nature à garantir la impliceert dat de aanvrager van een omgevingsvergunning niet alleen
sécurité juridique, dès lors qu'elle implique que le demandeur d'un een beslissing over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing
permis d'environnement soit privé non seulement d'une décision sur van de gemeenteweg, maar ook een beslissing over zijn
l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression de la omgevingsvergunningsaanvraag wordt ontzegd. Bovendien strijdt de in
route communale, mais aussi d'une décision sur sa demande de permis het geding zijnde bepaling met de doelstelling van de decreetgever om
d'environnement. En outre, la disposition en cause est contraire à de autonomie van de gemeenteraad met betrekking tot de zaak van de
l'objectif du législateur décrétal de préserver l'autonomie du conseil wegen te vrijwaren, nu zij tot gevolg heeft dat de eindbeslissing over
communal en matière de voirie, dès lors qu'elle a pour conséquence que de zaak van de wegen wordt genomen door de Vlaamse Regering en niet
la décision finale en matière de voirie est prise par le Gouvernement door de gemeenteraad.
flamand et non par le conseil communal.
B.11. Dans l'interprétation selon laquelle les mots « ou que le B.11. In de interpretatie dat de woorden « of als de Vlaamse Regering
Gouvernement flamand a annulé la décision en application de l'article de beslissing heeft vernietigd met toepassing van artikel 31/1 »
31/1 » impliquent que le permis d'environnement est refusé de plein impliceren dat de omgevingsvergunning in beroep van rechtswege wordt
droit en degré d'appel si le Gouvernement flamand a annulé la décision geweigerd als de Vlaamse Regering de beslissing van de gemeenteraad
du conseil communal sur l'aménagement, la modification, le déplacement over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een
ou la suppression d'une route communale, sans que le conseil communal gemeenteweg heeft vernietigd, zonder dat de gemeenteraad de kans heeft
ait la possibilité de prendre une nouvelle décision à ce sujet, la om daarover een nieuwe beslissing te nemen, is de in het geding zijnde
disposition en cause n'est pas compatible avec les articles 10 et 11 bepaling niet bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
de la Constitution. B.12.1. Ainsi que le relèvent la partie requérante devant la B.12.1. Zoals de verzoekende partij voor het verwijzende rechtscollege
juridiction a quo et le Gouvernement flamand dans leurs mémoires, la en de Vlaamse Regering in hun memories opmerken, kan de in het geding
disposition en cause peut toutefois aussi recevoir une autre zijnde bepaling evenwel ook anders worden geïnterpreteerd.
interprétation.
B.12.2. En effet, dans les travaux préparatoires du décret du 3 mai B.12.2. In de parlementaire voorbereiding van het decreet van 3 mei
2019, tels qu'ils sont reproduits en B.2, le législateur décrétal a 2019, zoals weergegeven in B.2, heeft de decreetgever immers
indiqué explicitement « qu'en cas d'annulation par le Gouvernement uitdrukkelijk aangegeven dat « bij annulatie door de Vlaamse Regering
flamand, le conseil communal peut prendre une nouvelle décision avant [...] de gemeenteraad een nieuw besluit [kan] nemen alvorens de
que l'instance de recours statue dans le cadre de la procédure de beroepsinstantie binnen de omgevingsvergunningsprocedure beslist.
permis d'environnement. A cet égard, il convient alors de tenir compte Daarbij moet dan rekening worden gehouden met de dragende motieven van
des motifs fondant la décision du Gouvernement » (Doc. parl., de regeringsbeslissing » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2018-2019, nr.
Parlement flamand, 2018-2019, n° 1847/1, p. 47). Partant, le législateur décrétal ne visait pas à ce que le permis d'environnement soit refusé de plein droit en degré d'appel en cas d'annulation, par le Gouvernement flamand, de la décision du conseil communal sur l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale. C'est donc de sa propre initiative que le conseil communal doit prendre une nouvelle décision après que le Gouvernement flamand a annulé sa décision sur l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale. Dès lors que, ainsi qu'il a déjà été dit plus haut, l'annulation par le Gouvernement flamand implique que la décision du conseil communal est réputée n'avoir jamais existé, le conseil communal peut également être convoqué pour prendre une nouvelle décision, sur la base de l'article 65, alinéa 1847/1, p. 47). De decreetgever beoogde derhalve geen weigering van rechtswege van de omgevingsvergunning in beroep in geval van de vernietiging van de beslissing van de gemeenteraad over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg door de Vlaamse Regering. De gemeenteraad moet na een vernietiging van haar beslissing over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg door de Vlaamse Regering derhalve op eigen initiatief een nieuwe beslissing nemen. Aangezien, zoals reeds vermeld, de vernietiging door de Vlaamse Regering impliceert dat de gemeenteraadsbeslissing geacht wordt nooit te hebben bestaan, kan de gemeenteraad ook worden samengeroepen om een nieuwe beslissing te nemen op grond van artikel 65, eerste lid, van
1er, du décret du 25 avril 2014. Enfin, le fait que le législateur décrétal n'ait pas visé à ce que le permis d'environnement soit refusé de plein droit en degré d'appel en cas d'annulation, par le Gouvernement flamand, de la décision du conseil communal sur l'aménagement, la modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale résulte également de l'objectif du législateur décrétal, ainsi qu'il a été formulé dans les travaux préparatoires cités en B.2, qui consiste à garantir « une protection juridique égale contre des décisions d'aménagement, de modification, de déplacement ou de suppression de routes communales, indépendamment de la question de savoir si ces décisions proviennent d'un plan het decreet van 25 april 2014. Dat de decreetgever geen weigering van rechtswege van de omgevingsvergunning in beroep beoogde bij een vernietiging van de beslissing van de gemeenteraad over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg door de Vlaamse Regering, volgt ten slotte ook uit de bedoeling van de decreetgever, zoals verwoord in de in B.2 weergegeven parlementaire voorbereiding, om te zorgen voor « een gelijke rechtsbescherming tegen beslissingen tot aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van gemeentewegen, ongeacht of
d'alignement communal (ou de la modification d'un tel plan) ou si die tot stand zijn gekomen door (de wijziging van) een gemeentelijk
elles ont été prises dans le cadre d'une procédure de permis » (Doc. rooilijnplan of in het kader van een vergunningsprocedure » (Parl.
parl., Parlement flamand, 2018-2019, n° 1847/1, p. 46). St., Vlaams Parlement, 2018-2019, nr. 1847/1, p. 46).
B.12.3. En ce que, comme il est dit en B.9, l'article 66, § 6, alinéa B.12.3. In zoverre, zoals is vermeld in B.9, artikel 66, § 6, eerste
1er, ne constitue que la formulation de la règle générale selon lid, slechts de verwoording is van de algemene regel dat er geen
laquelle aucun permis ne peut être délivré sans l'approbation vergunning kan worden verleend zonder voorafgaande goedkeuring van de
préalable, par le conseil communal, de l'aménagement, de la aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van de gemeenteweg door
modification, du déplacement ou de la suppression de la route de gemeenteraad, kunnen de woorden « of als de Vlaamse Regering de
communale, les mots « ou que le Gouvernement flamand a annulé la
décision en application de l'article 31/1 » contenus dans la beslissing heeft vernietigd met toepassing van artikel 31/1 » in de in
disposition en cause peuvent être interprétés en ce sens que le permis het geding zijnde bepaling in die zin worden geïnterpreteerd dat de
d'environnement est refusé en degré d'appel si le conseil communal, omgevingsvergunning in beroep wordt geweigerd als de gemeenteraad na
après annulation de sa décision par le Gouvernement flamand, de sa de vernietiging van haar beslissing door de Vlaamse Regering, op eigen
propre initiative ou après avoir été convoqué sur la base de l'article initiatief of nadat zij werd samengeroepen op grond van artikel 65,
65, alinéa 1er, du décret du 25 avril 2014, n'a pas pris de nouvelle eerste lid, van het decreet van 25 april 2014, binnen de opgeschorte
décision ou a pris une décision négative, dans le délai de décision
suspendu et prolongé (article 66, § 2, 3°, et § 2/2 du décret en verlengde beslissingstermijn (artikel 66, § 2, 3°, en § 2/2 van het
précité), sur l'aménagement, la modification, le déplacement ou la voormelde decreet) over de aanleg, wijziging, verplaatsing of
suppression d'une route communale, dans le cadre d'une demande opheffing van een gemeenteweg in het kader van een aanvraag tot het
verkrijgen van een omgevingsvergunning, geen nieuwe beslissing of een
d'obtention d'un permis d'environnement. negatieve beslissing heeft genomen.
Dans cette interprétation, les différences de traitement soulevées In die interpretatie bestaan de in de prejudiciële vragen bedoelde
dans les questions préjudicielles n'existent pas. verschillen in behandeling niet.
B.13. Dans l'interprétation selon laquelle les mots « ou que le B.13. In de interpretatie dat de woorden « of als de Vlaamse Regering
Gouvernement flamand a annulé la décision en application de l'article de beslissing heeft vernietigd met toepassing van artikel 31/1 »
31/1 » impliquent que le permis d'environnement est refusé en degré impliceren dat de omgevingsvergunning in beroep wordt geweigerd als de
d'appel si le conseil communal, après annulation de sa décision par le gemeenteraad na de vernietiging van haar beslissing door de Vlaamse
Gouvernement flamand, de sa propre initiative ou après avoir été Regering, op eigen initiatief of nadat zij werd samengeroepen op grond
convoqué sur la base de l'article 65, alinéa 1er, du décret du 25 van artikel 65, eerste lid, van het decreet van 25 april 2014, binnen
avril 2014, n'a pas pris de nouvelle décision ou a pris une décision de opgeschorte en verlengde beslissingstermijn (artikel 66, § 2, 3°,
négative, dans le délai de décision suspendu et prolongé (article 66, en § 2/2 van het voormelde decreet) over de aanleg, wijziging,
§ 2, 3°, et § 2/2, du décret précité), sur l'aménagement, la verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg in het kader van een
modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale, aanvraag tot het verkrijgen van een omgevingsvergunning geen nieuwe
dans le cadre d'une demande d'obtention d'un permis d'environnement, beslissing of een negatieve beslissing heeft genomen, is de in het
la disposition en cause est compatible avec les articles 10 et 11 de geding zijnde bepaling bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de
la Constitution. Grondwet.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
- Dans l'interprétation selon laquelle les mots « ou que le - In de interpretatie dat de woorden « of als de Vlaamse Regering de
Gouvernement flamand a annulé la décision en application de l'article
31/1 » impliquent que le permis d'environnement est refusé de plein beslissing heeft vernietigd met toepassing van artikel 31/1 »
droit en degré d'appel si le Gouvernement flamand a annulé la décision impliceren dat de omgevingsvergunning, in beroep van rechtswege wordt
du conseil communal concernant l'aménagement, la modification, le geweigerd als de Vlaamse Regering de beslissing van de gemeenteraad
déplacement ou la suppression d'une route communale, sans que le over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een
conseil communal ait la possibilité de prendre une nouvelle décision à gemeenteweg heeft vernietigd, zonder dat de gemeenteraad de kans heeft
ce sujet, l'article 66, § 6, alinéa 2, du décret de la Région flamande om daarover een nieuwe beslissing te nemen, schendt artikel 66, § 6,
du 25 avril 2014 « relatif au permis d'environnement » viole les tweede lid, van het decreet van het Vlaamse Gewest van 25 april 2014 «
articles 10 et 11 de la Constitution. betreffende de omgevingsvergunning » de artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
- Dans l'interprétation selon laquelle les mots « ou que le - In de interpretatie dat de woorden « of als de Vlaamse Regering de
Gouvernement flamand a annulé la décision en application de l'article
31/1 » impliquent que le permis d'environnement est refusé en degré beslissing heeft vernietigd met toepassing van artikel 31/1 »
d'appel si le conseil communal, après annulation de sa décision par le impliceren dat de omgevingsvergunning in beroep wordt geweigerd als de
Gouvernement flamand, de sa propre initiative ou après avoir été gemeenteraad na de vernietiging van haar beslissing door de Vlaamse
Regering, op eigen initiatief of nadat zij werd samengeroepen op grond
convoqué sur la base de l'article 65, alinéa 1er, du décret du 25 van artikel 65, eerste lid, van het decreet van 25 april 2014, binnen
avril 2014, n'a pas pris de nouvelle décision ou a pris une décision de opgeschorte en verlengde beslissingstermijn (artikel 66, § 2, 3°,
négative, dans le délai de décision suspendu et prolongé (article 66, en § 2/2, van het voormelde decreet) over de aanleg, wijziging,
§ 2, 3°, et § 2/2, du décret précité), sur l'aménagement, la verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg geen nieuwe beslissing
modification, le déplacement ou la suppression d'une route communale, of een negatieve beslissing heeft genomen, schendt dezelfde bepaling
cette même disposition ne viole pas les articles 10 et 11 de la de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet.
Constitution. Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 18 janvier 2024. op 18 januari 2024.
Le greffier, De griffier,
N. Dupont N. Dupont
Le président, De voorzitter,
L. Lavrysen L. Lavrysen
^