← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 146/2023 du 9 novembre 2023 Numéro du rôle : 7866 En cause :
la question préjudicielle relative à l'article 39bis de la loi du 15 juin 1935 « concernant l'emploi
des langues en matière judiciaire », posée par la Cour d'a La Cour constitutionnelle, composée
des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J. Moe(...)"
Extrait de l'arrêt n° 146/2023 du 9 novembre 2023 Numéro du rôle : 7866 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 39bis de la loi du 15 juin 1935 « concernant l'emploi des langues en matière judiciaire », posée par la Cour d'a La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J. Moe(...) | Uittreksel uit arrest nr. 146/2023 van 9 november 2023 Rolnummer 7866 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 39bis van de wet van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen in gerechtszaken », gesteld door het Hof van Beroep te Antw Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 146/2023 du 9 novembre 2023 | Uittreksel uit arrest nr. 146/2023 van 9 november 2023 |
Numéro du rôle : 7866 | Rolnummer 7866 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 39bis de la | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 39bis van de wet |
loi du 15 juin 1935 « concernant l'emploi des langues en matière | van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen in gerechtszaken », |
judiciaire », posée par la Cour d'appel d'Anvers. | gesteld door het Hof van Beroep te Antwerpen. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J. | samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de |
Moerman, M. Pâques, D. Pieters, W. Verrijdt et K. Jadin, assistée du | rechters J. Moerman, M. Pâques, D. Pieters, W. Verrijdt en K. Jadin, |
greffier N. Dupont, présidée par le président L. Lavrysen, | bijgestaan door de griffier N. Dupont, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 19 septembre 2022, dont l'expédition est parvenue au | Bij arrest van 19 september 2022, waarvan de expeditie ter griffie van |
greffe de la Cour le 23 septembre 2022, la Cour d'appel d'Anvers a | het Hof is ingekomen op 23 september 2022, heeft het Hof van Beroep te |
posé la question préjudicielle suivante : | Antwerpen de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 39bis de la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des | « Schendt art. 39bis van de Wet van 15 juni 1935 op het gebruik der |
langues en matière judiciaire, inséré par l'article 45 de la loi du 8 | talen in gerechtszaken, ingevoegd bij art. 45 van de Wet van 8 mei |
mai 2019 introduisant le Code belge de la Navigation, viole-t-il les | 2019 tot invoering van het Belgisch Scheepvaartwetboek, in het licht |
articles 10 et 11 de la Constitution coordonnée, eu égard au régime de | van de sanctieregeling van art. 40 van die Wet van 15 juni 1935, de artikelen 10 en 11 van de Gecoördineerde Grondwet |
sanction prévu par l'article 40 de la même loi du 15 juin 1935, | - in zoverre die wetsbepaling een partij in een zaak die geen |
- en ce que cette disposition législative permet à une partie dans une | strafzaak is de mogelijkheid geeft het Engels te gebruiken in haar |
affaire qui n'est pas une affaire pénale d'utiliser l'anglais dans ses | akten van de rechtspleging, en haar toelaat om in die akten, zonder |
actes de procédure, d'inclure dans ces actes des citations de sources | toevoeging van een vertaling in de taal van de rechtspleging, |
du droit et de pièces à conviction établies en anglais, sans qu'une | aanhalingen uit in het Engels gestelde rechtsbronnen en |
traduction dans la langue de la procédure soit jointe, et d'utiliser | overtuigingsstukken op te nemen, en haar toelaat Engelse vaktermen te |
des termes techniques en anglais au lieu des termes techniques | gebruiken in plaats van de in de taal van de rechtspleging bestaande |
existant dans la langue de la procédure, mais uniquement dans la | vaktermen, doch dit enkel in zoverre de zaak geheel of gedeeltelijk |
mesure où le litige concerne entièrement ou partiellement une matière | betrekking heeft op een in het Scheepvaartwetboek geregelde |
régie par le Code belge de la navigation, | aangelegenheid, |
- et en ce que la loi n'accorde pas ce même droit aux parties à un | - en in zoverre de wet datzelfde recht niet toekent aan partijen in |
litige commercial international qui est soumis à l'appréciation d'un | een internationaal handelsgeschil dat aan een Belgische rechter ter |
juge belge et qui ne concerne pas une matière régie par le Code belge | beoordeling is voorgelegd en dat geen betrekking heeft op een door het |
de la Navigation, l'acte de procédure concerné pouvant être frappé | Scheepvaartwetboek geregelde aangelegenheid, waarbij datzelfde gebruik |
d'une nullité à prononcer d'office, en raison de ce même usage de | van het Engels dan tot een ambtshalve uit te spreken nietigheid van de |
l'anglais ? ». | betrokken akte van de rechtspleging aanleiding kan geven ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
Quant à la disposition en cause | Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling |
B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 39bis de la loi du | B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 39bis van de |
15 juin 1935 « sur l'emploi des langues en matière judiciaire » | wet van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen in gerechtszaken » |
(ci-après : la loi du 15 juin 1935). | (hierna : de wet van 15 juni 1935). |
B.2.1. La loi du 15 juin 1935 règle de manière contraignante l'emploi | B.2.1. De wet van 15 juni 1935 regelt op dwingende wijze het |
des langues en matière judiciaire en Belgique et se fonde à cet égard | taalgebruik in gerechtszaken in België en hanteert daarbij als |
sur l'unilinguisme des actes judiciaires et de la procédure, sans | uitgangspunt de eentaligheid van de gerechtelijke akten en van de |
préjudice des exceptions prévues par la loi et de la possibilité | rechtspleging, onverminderd de uitzonderingen waarin de wet voorziet |
d'introduire, dans certaines conditions, une demande de renvoi ou de | en de mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden een verzoek tot |
changement de langue. | verwijzing of tot verandering van taal in te dienen. |
L'unilinguisme des actes judiciaires et de la procédure et le | De eentaligheid van de gerechtelijke akten en van de rechtspleging en |
caractère impératif des prescriptions de la loi sont considérés comme | het dwingend karakter van de voorschriften van de wet worden als |
des principes fondamentaux de la loi du 15 juin 1935. | grondbeginselen van de wet van 15 juni 1935 beschouwd. |
Il découle des articles 1er à 4 de la loi précitée que l'ensemble de | Uit de artikelen 1 tot 4 van de voormelde wet volgt dat de gehele |
la procédure en matière contentieuse est menée entièrement dans une | rechtspleging in betwiste zaken volledig eentalig wordt gevoerd in |
seule langue, soit en français, en néerlandais ou en allemand, selon | hetzij het Frans, het Nederlands of het Duits, naar gelang van de |
le lieu dans lequel est établi le siège du tribunal concerné. Toutes | plaats waar de zetel van de betrokken rechtbank is gevestigd. Alle |
les dispositions suivantes ont également pour objet de fixer une seule | daaropvolgende bepalingen strekken eveneens ertoe hetzij op dwingende |
langue pour la procédure, soit de manière contraignante dans la loi | wijze in de wet zelf, hetzij op basis van een overeenkomst tussen de |
elle-même, soit sur la base d'un accord conclu entre les parties. | partijen één enkele taal voor de procedure vast te leggen. |
B.2.2. Tous les actes de la procédure sont soumis aux exigences qui | B.2.2. Alle akten van de rechtspleging zijn onderworpen aan de |
découlent de la loi du 15 juin 1935. Un acte de procédure est supposé | vereisten die voortvloeien uit de wet van 15 juni 1935. Een akte van |
avoir été rédigé dans la langue de la procédure lorsque toutes les | rechtspleging wordt geacht in de taal van de rechtspleging te zijn |
mentions requises pour la régularité de cet acte sont rédigées dans | gesteld wanneer alle vermeldingen vereist voor de regelmatigheid van |
cette langue (Cass., 2 mai 2017, P.15.0102.N, | die akte in die taal zijn gesteld (Cass., 2 mei 2017, P.15.0102.N, |
ECLI:BE:CASS:2017:ARR.20170502.5) et lorsque l'acte qui comporte une | ECLI:BE:CASS:2017:ARR.20170502.5) en wanneer van een aanhaling in een |
citation dans une autre langue en reproduit également la traduction ou | andere taal tevens de vertaling of de zakelijke inhoud ervan in de |
la teneur dans la langue de la procédure (Cass., 24 mai 2016, | taal van de rechtspleging wordt weergegeven (Cass., 24 mei 2016, |
P.16.0026.N, ECLI:BE:CASS:2016:ARR.20160524.3). L'usage de termes | P.16.0026.N, ECLI:BE:CASS:2016:ARR.20160524.3). Het gebruik van aan |
empruntés à des langues étrangères qui relèvent de l'usage courant | vreemde talen ontleende woorden die behoren tot het gewone |
n'entache pas le caractère unilingue de l'acte (Cass., 2 mai 2017, | taalgebruik, tast de eentaligheid van de akte niet aan (Cass., 2 mei |
P.15.0102.N, précité). Comme il est dit en B.2.1, la sauvegarde de | 2017, P.15.0102.N, voormeld). Zoals is vermeld in B.2.1, is de |
l'unité de la langue de la procédure est un des principes fondamentaux | vrijwaring van de eenheid van taal van de rechtspleging een van de |
de la loi du 15 juin 1935. | grondbeginselen van de wet van 15 juni 1935. |
En principe, il découle de l'article 40 de la loi du 15 juin 1935 que | Uit artikel 40 van de wet van 15 juni 1935 vloeit in beginsel voort |
dat de niet-naleving van de in die wet opgelegde verplichtingen de | |
la méconnaissance des obligations imposées par cette loi entraîne la | nietigheid tot gevolg heeft van de akte die met miskenning van de wet |
nullité de l'acte contraire à la loi. La nullité doit être constatée | werd gesteld. De nietigheid dient ambtshalve door de rechter te worden |
d'office par le juge. | vastgesteld. |
B.3. L'article 45 de la loi du 8 mai 2019 « introduisant le Code belge | B.3. Bij artikel 45 van de wet van 8 mei 2019 « tot invoering van het |
de la Navigation » (ci-après : la loi du 8 mai 2019) a inséré un | Belgisch Scheepvaartwetboek » (hierna : de wet van 8 mei 2019), is in |
article 39bis dans la loi du 15 juin 1935, lequel dispose : | de wet van 15 juni 1935 een artikel 39bis ingevoegd, dat bepaalt : |
« Dans des litiges concernant entièrement ou partiellement des | « In betwiste zaken die geheel of gedeeltelijk betrekking hebben op de |
matières régies par le Code belge de la Navigation qui ne sont pas des | in het Belgisch Scheepvaartwetboek geregelde aangelegenheden en geen |
matières pénales : | strafzaken zijn : |
1° les sources du droit et les pièces à conviction produites en | 1° kunnen in het Engels gestelde rechtsbronnen en overtuigingstukken |
anglais, le juge, en dérogation de l'article 8, ne peut dans ce cas | worden overgelegd, in welk geval de rechter, in afwijking van artikel |
pas ordonner la traduction dans la langue des procédures judiciaires; | 8, hiervan niet de vertaling in de taal der rechtspleging kan bevelen; |
2° peuvent être repris dans les actes des procédures judiciaires, des | 2° kunnen in de akten van rechtspleging aanhalingen uit in het Engels |
citations des sources du droit et des pièces à conviction en anglais, | gestelde rechtsbronnen en overtuigingsstukken, alsmede Engelse |
ainsi que des termes techniques en anglais ». | vaktermen worden opgenomen ». |
Il peut être déduit de la motivation des décisions de renvoi que la | Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing kan worden afgeleid dat |
question préjudicielle porte en réalité sur l'article 39bis, 2°, de la | de prejudiciële vraag in werkelijkheid betrekking heeft op artikel |
loi du 15 juin 1935. | 39bis, 2°, van de wet van 15 juni 1935. |
Cette disposition introduit une exception au principe de l'unité de la | Die bepaling voert een uitzondering in op het principe van de eenheid |
langue de la procédure et a été commentée dans les travaux | van de taal van de rechtspleging en werd in de parlementaire |
préparatoires comme suit : | voorbereiding als volgt toegelicht : |
« Parce que dans le secteur de la navigation, des termes | « Omdat in de sector van de scheepvaart voortdurend Engelstalige |
professionnels, des contrats et du courrier en langue anglaise sont | beroepstermen, overeenkomsten en briefwisseling worden gehanteerd en |
constamment échangés, parce que le secteur de par sa nature même et par excellence se caractérise par une dimension internationale un régime linguistique plus souple doit être instauré pour les matières judiciaires relatives aux évènements liés à la navigation. L'intervention législative la plus recommandée consiste à déterminer de façon claire dans la Loi concernant l'emploi des langues que dans les instances en rapport avec la navigation, il peut toujours être fait usage des sources de droit et pièces à conviction en anglais, que celles-ci n'ont pas besoin d'être traduites, et qu'elles peuvent être citées dans tous les actes de procédure. L'utilisation de la terminologie anglaise dans des actes de procédure doit aussi être explicitement admise. | de sector uit zijn aard en bij uitstek wordt gekenmerkt door een internationale dimensie is voor gerechtszaken met betrekking tot scheepvaartgerelateerde aangelegenheden een soepeler taalregime nodig. De meest aangewezen wetgevende ingreep bestaat erin om in de Taalwet Gerechtszaken klaar en duidelijk te bepalen dat in scheepvaartzaken steeds gebruik kan worden gemaakt van Engelse rechtsbronnen en overtuigingsstukken, dat deze nooit behoeven te worden vertaald, en dat zij kunnen worden aangehaald in alle akten van rechtspleging. Ook het gebruik van Engelse vaktermen in akten van rechtspleging dient expliciet te worden toegelaten. |
Une telle reconnaissance de principe de la langue anglaise est sans | Dergelijke principiële erkenning van de Engelse taal is eenduidig en |
équivoque et juridiquement sûre, et fournit une solution directe et | rechtszeker, en biedt voor het gerezen probleem een directe en |
efficace au problème soulevé. L'alternative d'un pouvoir | afdoende oplossing. Het alternatief van een rechterlijke |
d'appréciation judiciaire fondé sur les critères de l'objectif de la | beoordelingsbevoegdheid op basis van de criteria van het normdoel en |
norme et de la lésion d'intérêt ne fournit pas une sécurité juridique | de belangenschade biedt onvoldoende rechtszekerheid. |
suffisante. La disposition proposée reconnaît l'anglais comme la langue technique | Door de voorgestelde bepaling wordt het Engels erkend als de in |
internationale usuelle dans les instances en rapport avec la | scheepvaartzaken gangbare internationale vaktaal » (Parl. St., Kamer, |
navigation » (Doc. parl., Chambre, 2018-2019, DOC 54-3536/001, p. | 2018-2019, DOC 54-3536/001, p. 452). |
452). Quant à la recevabilité | Ten aanzien van de ontvankelijkheid |
B.4.1. Le Conseil des ministres soutient que la question préjudicielle | B.4.1. De Ministerraad voert aan dat de prejudiciële vraag geen nut |
n'est d'aucune utilité pour la solution du litige au fond, étant donné | heeft voor het geschil ten gronde, aangezien hij uit de |
qu'il déduit de la décision de renvoi que les conclusions de la SA « | verwijzingsbeslissing afleidt dat de conclusies van de nv « Arpadis |
Arpadis Benelux » seraient également frappées de nullité si | Benelux » ook nietig zouden zijn, indien de uitzondering van artikel |
l'exception prévue par l'article 39bis de la loi du 15 juin 1935 était | 39bis van de wet van 15 juni 1935 van toepassing zou zijn. |
applicable. B.4.2. C'est en règle à la juridiction a quo qu'il appartient | B.4.2. In de regel komt het de verwijzende rechter toe te oordelen of |
d'apprécier si la réponse à la question préjudicielle est utile à la | het antwoord op de prejudiciële vraag nuttig is voor het oplossen van |
solution du litige. Ce n'est que lorsque tel n'est manifestement pas | het geschil. Alleen indien dat klaarblijkelijk niet het geval is, kan |
le cas que la Cour peut décider que la question n'appelle pas de | het Hof beslissen dat de vraag geen antwoord behoeft. |
réponse. B.4.3. Il ressort de la motivation de la décision de renvoi que la | B.4.3. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het |
juridiction a quo a constaté que les conclusions de la SA « Arpadis | verwijzende rechtscollege heeft vastgesteld dat de conclusies van de |
Benelux » contiennent « de nombreuses citations très longues en | nv « Arpadis Benelux » « uitvoerige Engelse citaten uit e-mails |
anglais provenant de courriels qui semblent faire partie de son | bevatten die deel leken uit te maken van haar argumentatie en die niet |
argumentation et que la SA ` Arpadis Benelux ' n'a prévu aucune | |
traduction ni reproduction de la signification de ces textes dans la | werden voorzien van een vertaling of een weergave van de betekenis van |
langue de la procédure, à savoir le néerlandais », alors que le litige | die teksten in de taal van de rechtspleging, het Nederlands », terwijl |
ne relève pas du champ d'application de la disposition en cause. La | het geschil niet binnen het toepassingsgebied van de in het geding |
juridiction a quo n'a pas déduit de cette appréciation que | zijnde bepaling valt. Uit die beoordeling heeft het verwijzende |
l'utilisation de l'anglais dans les conclusions concernées va en tout | rechtscollege niet afgeleid dat het gebruik van het Engels in de |
état de cause au-delà de ce qui serait autorisé si l'article 39bis de | betrokken conclusies in elk geval verder gaat dan wat zou zijn |
la loi du 15 juin 1935 était applicable. L'exception est rejetée. Quant au fond B.5. La Cour est interrogée sur la différence de traitement entre les parties dans une affaire qui n'est pas une affaire pénale et qui concerne entièrement ou partiellement une matière régie par le Code belge de la navigation, d'une part, et les parties à un litige commercial international qui ne concerne pas une matière régie par le Code belge de la navigation, d'autre part, en ce qu'il n'est permis qu'aux premières d'inclure dans les actes de la procédure des citations de sources du droit et de pièces à conviction établies en | toegestaan indien artikel 39bis van de wet van 15 juni 1935 van toepassing zou zijn. De exceptie wordt verworpen. Ten gronde B.5. Het Hof wordt ondervraagd over het verschil in behandeling tussen partijen in een zaak die geen strafzaak is en die geheel of gedeeltelijk betrekking heeft op een door het Belgisch Scheepvaartwetboek geregelde aangelegenheid, enerzijds, en partijen in een internationaal handelsgeschil dat geen betrekking heeft op een door het Belgisch Scheepvaartwetboek geregelde aangelegenheid, anderzijds, doordat het enkel voor die eersten toegestaan is om in de akten van rechtspleging aanhalingen uit in het Engels gestelde |
anglais, ainsi que des termes techniques en anglais, alors que ces | rechtsbronnen en overtuigingsstukken, alsmede Engelse vaktermen op te |
possibilités, comme il est dit en B.2.2, sont plus limitées pour la | nemen, terwijl die mogelijkheden, zoals is vermeld in B.2.2, beperkter |
seconde catégorie de parties. | zijn voor de tweede categorie van partijen. |
B.6.1. Lorsqu'il règle l'emploi des langues en matière judiciaire, le | B.6.1. Bij de regeling van het taalgebruik in gerechtszaken dient de |
législateur doit concilier la liberté individuelle qu'a le justiciable | wetgever de individuele vrijheid van de rechtsonderhorige om zich van |
d'utiliser la langue de son choix et le bon fonctionnement de | de taal van zijn keuze te bedienen, te verzoenen met de goede werking |
l'administration de la justice. | van de rechtsbedeling. |
B.6.2. Ce faisant, le législateur doit en outre tenir compte de la | B.6.2. Bovendien dient de wetgever daarbij rekening te houden met de |
diversité linguistique consacrée par l'article 4 de la Constitution, | taalverscheidenheid die verankerd is in artikel 4 van de Grondwet, dat |
qui établit quatre régions linguistiques, dont trois sont unilingues | vier taalgebieden vastlegt, waarvan drie eentalige taalgebieden en één |
et une est bilingue. L'article 4 constitue la garantie | tweetalig taalgebied. Artikel 4 vormt de grondwettelijke waarborg van |
constitutionnelle de la primauté de la langue de la région unilingue | de voorrang van de taal van het eentalige gebied of van het tweetalige |
ou du caractère bilingue de la région. | karakter van het gebied. |
B.6.3. Lorsqu'il règle l'emploi des langues dans les affaires | B.6.3. Wanneer de wetgever het gebruik van de talen regelt voor |
judiciaires, le législateur doit également respecter le principe | |
d'égalité et de non-discrimination garanti par les articles 10 et 11 | gerechtszaken dient hij eveneens het in de artikelen 10 en 11 van de |
de la Constitution, ainsi que le droit d'accès au juge garanti par | Grondwet gewaarborgde beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie en |
l'article 13 de la Constitution et par l'article 6, paragraphe 1, de | het bij artikel 13 van de Grondwet en bij artikel 6, lid 1, van het |
Europees Verdrag voor de rechten van de mens gewaarborgde recht van | |
la Convention européenne des droits de l'homme. | toegang tot de rechter te eerbiedigen. |
Le droit d'accès au juge serait vidé de tout contenu s'il n'était pas | Het recht op toegang tot de rechter zou inhoudsloos zijn indien niet |
satisfait aux exigences du procès équitable, garanti par l'article 6, | voldaan is aan het recht op een eerlijk proces, zoals gewaarborgd bij |
paragraphe 1, de la Convention européenne des droits de l'homme, par | artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de |
l'article 14, paragraphe 1, du Pacte international relatif aux droits | mens, bij artikel 14, lid 1, van het Internationaal Verdrag inzake |
civils et politiques et par un principe général de droit. Par | burgerrechten en politieke rechten en bij een algemeen rechtsbeginsel. |
conséquent, lors d'un contrôle au regard de l'article 13 de la | Bijgevolg dienen bij een toetsing aan artikel 13 van de Grondwet die |
waarborgen te worden betrokken. | |
Constitution, il convient de tenir compte de ces garanties. | Het recht op een eerlijk proces omvat, onder meer, het recht van |
Le droit à un procès équitable comprend notamment le droit des parties | procespartijen om de overwegingen die zij pertinent achten voor hun |
au procès d'exposer les observations qu'elles estiment pertinentes | zaak, uiteen te zetten. Dat recht kan niet worden geacht effectief te |
pour leur affaire. Ce droit ne peut passer pour effectif que si ces | zijn dan wanneer die overwegingen daadwerkelijk worden gehoord, wat |
observations sont vraiment entendues, c'est-à-dire dûment examinées | betekent dat zij naar behoren worden onderzocht door het rechtscollege |
par la juridiction saisie de l'affaire. Le droit à un procès équitable | waarbij de zaak aanhangig is gemaakt. Het recht op een eerlijk proces |
implique donc, à la charge de la juridiction, de se livrer à un examen | omvat aldus de verplichting voor het rechtscollege om de door de |
effectif des moyens, arguments et offres de preuve des parties (CEDH, | partijen aangevoerde middelen, argumenten en bewijzen naar behoren te |
19 avril 1993, Kraska c. Suisse, ECLI:CE:ECHR:1993:0419JUD001394288, § | onderzoeken (EHRM, 19 april 1993, Kraska t. Zwitserland, |
30; 19 avril 1994, Van de Hurk c. Pays-Bas, | ECLI:CE:ECHR:1993:0419JUD001394288, § 30; 19 april 1994, Van de Hurk |
ECLI:CE:ECHR:1994:0419JUD001603490, § 59; grande chambre, 12 février | t. Nederland, ECLI:CE:ECHR:1994:0419JUD001603490, § 59; grote kamer, 12 februari 2004, Perez t. Frankrijk, |
2004, Perez c. France, ECLI:CE:ECHR:2004:0212JUD004728799, § 80). | ECLI:CE:ECHR:2004:0212JUD004728799, § 80). |
B.6.4. Il ressort des travaux préparatoires cités en B.3 que | B.6.4. Uit de in B.3 aangehaalde parlementaire voorbereiding blijkt |
l'intention du législateur était de prévoir, spécifiquement dans les | dat de wetgever de bedoeling had om specifiek in scheepvaartzaken in |
affaires maritimes, une possibilité limitée d'utiliser des sources du | een beperkte mogelijkheid te voorzien om gebruik te maken van Engelse |
droit et de pièces à conviction établies en anglais, ainsi que de | rechtsbronnen en overtuigingsstukken, alsook om in de akten van |
permettre d'inclure dans les actes de la procédure des citations de | |
sources du droit et de pièces à conviction produites en anglais, ainsi | rechtspleging aanhalingen uit in het Engels gestelde rechtsbronnen en |
que des termes techniques en anglais. A cet égard, le législateur | overtuigingsstukken, alsmede Engelse vaktermen, toe te laten. De |
s'est basé sur le recours fréquent dans cette matière à des termes | wetgever baseerde zich daarbij op het veelvuldige gebruik van |
professionnels et à des documents établis en langue anglaise, | Engelstalige beroepstermen en documenten in die materie, waarbij in |
l'utilisation de l'anglais étant dans de nombreux cas prévue | het gebruik van het Engels in veel gevallen expliciet wordt voorzien |
explicitement par les dispositions du Code belge de la navigation. A | door de bepalingen van het Belgisch Scheepvaartwetboek. In het licht |
la lumière de ces considérations, il n'est pas déraisonnable de juger, | van die overwegingen is het niet onredelijk om, enerzijds, te oordelen |
d'une part, que, dans le cadre de litiges qui concernent entièrement | dat voor betwiste zaken die geheel of gedeeltelijk betrekking hebben |
ou partiellement les matières régies par le Code belge de la | op de in het Belgisch Scheepvaartwetboek geregelde aangelegenheden en |
navigation et qui ne sont pas des affaires pénales, l'utilisation | geen strafzaken zijn, een beperkt en duidelijk afgelijnd gebruik van |
limitée et clairement définie de l'anglais n'entraîne pas la nullité | het Engels niet tot de nietigheid van de gerechtsakten leidt, alsook |
des actes juridiques et, d'autre part, que cette exception reste | |
limitée à ces litiges spécifiques et n'est pas étendue à la catégorie | om, anderzijds, te oordelen dat die uitzondering beperkt blijft tot |
très large et diverse des affaires qui peuvent relever de | die specifieke geschillen en niet wordt uitgebreid tot de zeer grote |
l'appellation « litiges commerciaux internationaux ». En outre, la | en diverse categorie van zaken die onder de noemer « internationale |
plupart des litiges auxquels s'applique l'article 39bis de la loi du | handelsgeschillen » kunnen vallen. Overigens behoren de meeste |
15 juin 1935 relèvent d'un nombre limité de juridictions. Vu ce qui | geschillen waarop artikel 39bis van de wet van 15 juni 1935 van |
toepassing is, tot de bevoegdheid van een beperkt aantal | |
est dit en B.6.1 à B.6.3, chaque exception aux principes fondamentaux | rechtscolleges. Gelet op hetgeen is vermeld in B.6.1 tot B.6.3, moet |
de la loi du 15 juin 1935 doit être limitée à ce qui est strictement | elke uitzondering op de grondbeginselen van de wet van 15 juni 1935 |
nécessaire. | immers tot het strikt noodzakelijke worden beperkt. |
B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 39bis de la loi du 15 juin 1935 « sur l'emploi des langues | Artikel 39bis van de wet van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen |
en matière judiciaire » ne viole pas les articles 10 et 11 de la | in gerechtszaken » schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
Constitution. Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
la Cour constitutionnelle, le 9 novembre 2023. | op 9 november 2023. |
Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
N. Dupont L. Lavrysen | N. Dupont L. Lavrysen |