← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 118/2022 du 29 septembre 2022 Numéro du rôle : 7590 En cause
: la question préjudicielle relative à l'article 46bis du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque
et de greffe, tel qu'il est applicable en Région de B La Cour constitutionnelle, composée des présidents
P. Nihoul et L. Lavrysen, des juges T. Giet,(...)"
| Extrait de l'arrêt n° 118/2022 du 29 septembre 2022 Numéro du rôle : 7590 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 46bis du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, tel qu'il est applicable en Région de B La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, des juges T. Giet,(...) | Uittreksel uit arrest nr. 118/2022 van 29 september 2022 Rolnummer 7590 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 46bis van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, zoals van toepassing in het Brusselse Hoofdsted Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, de rechters T(...) |
|---|---|
| COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
| Extrait de l'arrêt n° 118/2022 du 29 septembre 2022 | Uittreksel uit arrest nr. 118/2022 van 29 september 2022 |
| Numéro du rôle : 7590 | Rolnummer 7590 |
| En cause : la question préjudicielle relative à l'article 46bis du | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 46bis van het |
| Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, tel qu'il | Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, zoals van |
| est applicable en Région de Bruxelles-Capitale, posée par le Tribunal | toepassing in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, gesteld door de |
| de première instance francophone de Bruxelles. | Franstalige Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. |
| La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
| composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, des juges T. Giet, | samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, de rechters |
| J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne, D. Pieters, S. de | T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne, D. Pieters, |
| Bethune, E. Bribosia et W. Verrijdt, et, conformément à l'article | S. de Bethune, E. Bribosia en W. Verrijdt, en, overeenkomstig artikel |
| 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour | 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk |
| constitutionnelle, du juge émérite J.-P. Moerman, assistée du greffier | Hof, emeritus rechter J.-P. Moerman, bijgestaan door de griffier P.-Y. |
| P.-Y. Dutilleux, présidée par le président P. Nihoul, | Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul, |
| après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
| I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
| Par jugement du 12 mai 2021, dont l'expédition est parvenue au greffe | Bij vonnis van 12 mei 2021, waarvan de expeditie ter griffie van het |
| de la Cour le 1er juin 2021, le Tribunal de première instance | Hof is ingekomen op 1 juni 2021, heeft de Franstalige Rechtbank van |
| francophone de Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante : | eerste aanleg te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
| « L'article 46bis du Code des droits d'enregistrement applicable en | « Schendt artikel 46bis van het Wetboek der registratierechten dat van |
| Région de Bruxelles-Capitale, dans sa version en vigueur à la date du | toepassing is in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, in de versie |
| 28 décembre 2009 (date de l'acquisition d'un bien constituant le fait | van kracht op 28 december 2009 (datum van de aankoop van een goed die |
| générateur des droits litigieux), viole-t-il les articles 10 et 11 de | het feit vormt dat de betwiste rechten doet ontstaan), de artikelen 10 |
| en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel | |
| la Constitution, lus seuls ou en combinaison avec l'article 172 de la | 172 van de Grondwet en het in het fiscaal recht van toepassing zijnde |
| Constitution et le principe général de droit applicable en droit | algemeen rechtsbeginsel volgens hetwelk de strengheid van de wet |
| fiscal selon lequel la rigueur de la loi est tempérée en cas de force | gematigd wordt in geval van overmacht, in zoverre de bij die bepaling |
| majeure, en ce que les acquéreurs visés par cette disposition se | beoogde verkrijgers die zich wegens overmacht in de onmogelijkheid |
| trouvant pour cause de force majeure dans l'incapacité de respecter la | bevinden om te voldoen aan de voorwaarde binnen twee jaar hun |
| condition d'établissement de leur résidence principale à l'endroit de | hoofdverblijfplaats te vestigen op de plaats van het aangekochte goed, |
| l'immeuble acquis dans les deux ans, prévue par l'alinéa 6, 2°, b), ne | waarin is voorzien bij het zesde lid, 2°, b), niet zijn vrijgesteld |
| sont pas exonérés des droits d'enregistrement complémentaires, | van de aanvullende registratierechten, waarbij het achtste lid van die |
| l'alinéa 8 de cette disposition prévoyant seulement que l'amende n'est | bepaling alleen erin voorziet dat wanneer de niet-naleving van de |
| pas due lorsque le non-respect de l'engagement résulte de la force | verbintenis het gevolg is van overmacht, de boete niet verschuldigd |
| majeure, | is, |
| - alors que les acquéreurs visés par cette disposition qui sont | - terwijl de bij die bepaling beoogde verkrijgers die geconfronteerd |
| confrontés à un cas de force majeure les empêchant de respecter la | worden met een geval van overmacht dat hen belet te voldoen aan de |
| condition de maintien de leur résidence principale dans la Région de | voorwaarde hun hoofdverblijfplaats in het Brusselse Hoofdstedelijke |
| Bruxelles-capitale (ou dans l'immeuble acquis, suivant le texte | Gewest (of in het verkregen onroerend goed, volgens de tekst die van |
| applicable à partir du 1er janvier 2013) pendant une durée | toepassing is vanaf 1 januari 2013) te behouden gedurende een |
| ononderbroken periode van minstens vijf jaar, waarin is voorzien bij | |
| ininterrompue d'au moins cinq ans, prévue par l'alinéa 6, 2°, c), sont | het zesde lid, 2°, c), zijn vrijgesteld van de betaling van de boete |
| exonérés du paiement de l'amende et des droits d'enregistrement | en van de aanvullende registratierechten (laatste lid van artikel |
| complémentaires (dernier alinéa de l'article 46bis); | 46bis); |
| - et alors que, de manière plus large, sur la base du principe général | - en terwijl, meer in het algemeen, op grond van het algemeen beginsel |
| selon lequel la rigueur de la loi est tempérée en cas de force | volgens hetwelk de strengheid van de wet gematigd wordt in geval van |
| majeure, sauf dérogation justifiée, les personnes qui sont empêchées | overmacht, de personen die door overmacht worden verhinderd te voldoen |
| par force majeure de respecter une condition prévue par la loi fiscale | aan een voorwaarde waarin is voorzien bij de belastingwet, behoudens |
| peuvent prétendre à une dispense du prélèvement ? ». | verantwoorde afwijking, aanspraak kunnen maken op een vrijstelling van de heffing ? ». |
| (...) | (...) |
| III. En droit | III. In rechte |
| (...) | (...) |
| B.1.1. La question préjudicielle porte sur l'article 46bis du Code des | B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 46bis van het |
| droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe tel qu'il est | Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten zoals het van |
| applicable dans la Région de Bruxelles-Capitale. Dans sa version | toepassing is in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. In de versie |
| applicable au litige pendant devant la juridiction a quo, cet article | ervan die van toepassing is op het geschil dat hangende is voor het |
| disposait : | verwijzende rechtscollege, bepaalde dat artikel : |
| « En ce qui concerne les ventes, la base imposable déterminée | « Voor wat betreft de verkopingen, wordt de belastbare grondslag |
| conformément aux articles 45 et 46 est réduite de 60.000 euros en cas d'acquisition par une personne physique de la totalité en pleine propriété d'un immeuble affecté ou destiné en tout ou en partie à l'habitation, en vue d'y établir la résidence principale de l'acquéreur. Le même abattement est applicable en cas d'acquisition par deux ou plusieurs personnes physiques de la totalité en pleine propriété d'un immeuble affecté ou destiné en tout ou en partie à l'habitation en vue d'y établir la résidence principale commune des acquéreurs. Pour l'application de cet article, est considérée comme résidence principale, sauf preuve contraire, l'adresse à laquelle les acquéreurs sont inscrits dans le registre de la population ou dans le registre des étrangers. La date d'inscription dans ces registres vaut comme date d'établissement de la résidence principale. L'abattement prévu aux alinéas 1 et 2 est porté à 75.000 euros lorsque | bepaald overeenkomstig de artikelen 45 en 46, verminderd met 60.000 euro in geval van verkrijging door een natuurlijke persoon van de geheelheid in volle eigendom van een geheel of gedeeltelijk tot bewoning aangewend of bestemd onroerend goed dat zal dienen tot hoofdverblijfplaats van de verkrijger. Hetzelfde abattement is van toepassing in geval van verkrijging door meerdere natuurlijke personen van de geheelheid in volle eigendom van een geheel of gedeeltelijk tot bewoning aangewend of bestemd onroerend goed dat zal dienen tot gemeenschappelijke hoofdverblijfplaats van de verkrijgers. Voor de toepassing van dit artikel wordt verstaan onder hoofdverblijfplaats, tenzij tegenbewijs, het adres waarop de verkrijgers zijn ingeschreven in het bevolkingsregister of vreemdelingenregister. Als datum van vestiging van de hoofdverblijfplaats geldt de datum van inschrijving in die registers. Het abattement waarin het eerste en het tweede lid voorzien, wordt op 75.000 euro gebracht wanneer de verkrijging een onroerend goed betreft |
| l'acquisition concerne un immeuble situé dans un espace de | dat ligt binnen een ruimte voor versterkte ontwikkeling van de |
| développement renforcé du logement et de la rénovation, tel que | huisvesting en de stadsvernieuwing, zoals afgebakend in het |
| délimité dans le Plan régional de développement pris en exécution des | Gewestelijk Ontwikkelingsplan tot uitvoering van de artikelen 16 tot |
| articles 16 à 24 de l'ordonnance du 29 août 1991 organique de la | 24 van de ordonnantie van 29 augustus 1991 houdende organisatie van de |
| planification et de l'urbanisme. | planning en de stedenbouw. |
| La réduction de la base imposable ne s'applique pas en cas | De vermindering van de belastbare grondslag geldt niet voor de |
| d'acquisition d'un terrain à bâtir. Cette exclusion ne s'applique pas | verkrijging van een bouwgrond. Deze uitsluiting geldt niet voor de |
| pour l'acquisition d'un appartement en construction ou sur plan. | verkrijging van een appartement in aanbouw of een appartement op tekening. |
| La réduction de la base imposable est subordonnée aux conditions | Aan de vermindering van de belastbare grondslag zijn de volgende |
| suivantes : | voorwaarden verbonden : |
| 1° l'acquéreur ne peut posséder, à la date de la convention | 1° de verkrijger mag op de datum van de overeenkomst tot verkrijging |
| d'acquisition, la totalité en pleine propriété d'un autre immeuble | niet voor de geheelheid volle eigenaar zijn van een ander onroerend |
| destiné en tout ou en partie à l'habitation; lorsque l'acquisition est | goed dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd; indien de |
| faite par plus d'une personne, chaque acquéreur doit remplir cette | verkrijging geschiedt door meer dan één persoon, moet elke verkrijger |
| condition et, en outre, les acquéreurs ne peuvent posséder ensemble la | deze voorwaarde vervullen, en mogen de verkrijgers bovendien |
| totalité en pleine propriété d'un autre immeuble destiné en tout ou en | gezamenlijk niet voor de geheelheid volle eigenaar zijn van een ander |
| partie à l'habitation; | onroerend goed dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd; |
| 2° dans ou au pied du document qui donne lieu à la perception du droit | 2° in of onderaan het document dat aanleiding geeft tot de heffing van |
| d'enregistrement proportionnel ou dans un écrit signé joint à ce | het evenredig registratierecht of in een bij dat document gevoegd en |
| document, les acquéreurs sont tenus de : | ondertekend geschrift moeten de verkrijgers : |
| a) déclarer qu'ils remplissent la condition visée au 1° de cet alinéa; | a) verklaren dat zij voldoen aan de voorwaarde vermeld in 1° van dit lid; |
| b) s'engager à établir leur résidence principale à l'endroit de | b) zich verbinden hun hoofdverblijfplaats te vestigen op de plaats van |
| l'immeuble acquis : | het aangekochte goed : |
| - s'il s'agit d'une habitation existante, dans les deux ans : | - indien het een bestaande woning betreft, binnen twee jaar na : |
| - soit de la date de l'enregistrement du document qui donne lieu à la | - ofwel de datum van de registratie van het document dat tot de |
| perception du droit d'enregistrement proportionnel, lorsque ce | heffing van het evenredig registratierecht aanleiding geeft, wanneer |
| document est présenté à l'enregistrement dans le délai prévu à cet | dat document binnen de ervoor bepaalde termijn ter registratie wordt |
| effet; | aangeboden; |
| - soit de la date limite pour la présentation à l'enregistrement, | - ofwel de uiterste datum voor tijdige aanbieding ter registratie, |
| lorsque ce document est présenté à l'enregistrement après l'expiration | wanneer dat document ter registratie wordt aangeboden na het |
| du délai prévu à cet effet; | verstrijken van de ervoor bepaalde termijn. |
| - s'il s'agit d'un appartement en construction ou sur plan, dans les | - indien het een appartement in aanbouw of een appartement op tekening |
| trois ans de la même date. | betreft, binnen drie jaar na dezelfde datum. |
| c) s'engager à maintenir leur résidence principale dans la Région de Bruxelles-Capitale pendant une durée ininterrompue d'au moins cinq ans à compter de la date de l'établissement de leur résidence principale dans l'immeuble pour lequel la réduction a été obtenue. S'il s'avère que la déclaration visée au 2°, a), de l'alinéa 6, est inexacte, les acquéreurs sont indivisiblement tenus au paiement des droits complémentaires sur le montant de la réduction de la base imposable, et d'une amende égale à ces droits complémentaires. Les mêmes droits complémentaires et la même amende sont dus indivisiblement par les acquéreurs lorsqu'aucun d'eux ne satisfait à l'engagement visé au 2°, b), de l'alinéa 6. Lorsque certains acquéreurs ne satisfont pas à cet engagement, les droits complémentaires et l'amende auxquels ils sont indivisiblement tenus, sont déterminés en proportion de leur part légale dans l'immeuble acquis. L'amende n'est toutefois pas due lorsque le non-respect de l'engagement résulte de la force majeure. | c) zich ertoe verbinden hun hoofdverblijfplaats in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te behouden gedurende een ononderbroken periode van minstens vijf jaar vanaf het tijdstip waarop ze hun hoofdverblijfplaats gevestigd hebben in het onroerend goed waarvoor de vermindering is verkregen. Ingeval de verklaring bedoeld in 2°, a), van het zesde lid, onjuist wordt bevonden, zijn de verkrijgers ondeelbaar gehouden tot betaling van de aanvullende rechten op het bedrag waarmee de belastbare grondslag werd verminderd, en van een boete gelijk aan die aanvullende rechten. Dezelfde aanvullende rechten en boete zijn ondeelbaar verschuldigd door de verkrijgers indien geen van hen de in 2°, b), van het zesde lid, bedoelde verbintenis naleeft. Komen sommige verkrijgers de bedoelde verbintenis niet na, dan worden de aanvullende rechten en de boete waartoe zij ondeelbaar gehouden zijn, bepaald naar verhouding van hun wettelijk aandeel in het verkregen onroerend goed. Indien de niet-naleving van de verbintenis het gevolg is van overmacht is de boete evenwel niet verschuldigd. Behoudens overmacht, zijn dezelfde aanvullende rechten vermeerderd met |
| Sauf cas de force majeure, les mêmes droits complémentaires majorés de | de wettelijke interest tegen de rentevoet bepaald in burgerlijke zaken |
| l'intérêt légal au taux fixé en matière civile à compter de la date | te rekenen van de uiterste datum voor tijdige registratie van het |
| limite pour la présentation à l'enregistrement du document qui donne | document dat aanleiding geeft tot de heffing van het evenredig |
| lieu à la perception du droit proportionnel, sont dus indivisiblement | registratierecht, ondeelbaar verschuldigd door de verkrijgers indien |
| par les acquéreurs lorsqu'aucun d'eux ne satisfait à l'engagement visé | geen van hen de in 2°, c), van het zesde lid bedoelde verbintenis |
| au 2°, c), de l'alinéa 6 ». | naleeft ». |
| B.1.2. Cette disposition a été insérée dans le Code des droits | B.1.2. Die bepaling is in het Wetboek der registratie-, hypotheek- en |
| d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe par l'article 2 de | griffierechten ingevoegd bij artikel 2 van de ordonnantie van het |
| l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 20 décembre 2002 « | Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 20 december 2002 « tot wijziging |
| modifiant le Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de | van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten » |
| greffe » (ci-après : l'ordonnance du 20 décembre 2002). Les montants | (hierna : de ordonnantie van 20 december 2002). De bedragen van de |
| des abattements ont été majorés par l'article 2 de l'ordonnance de la | abattementen zijn verhoogd bij artikel 2 van de ordonnantie van het |
| Région de Bruxelles-Capitale du 10 février 2006 « modifiant le Code | Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 10 februari 2006 « tot wijziging |
| des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe » (ci-après : | van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten » |
| l'ordonnance du 10 février 2006). Cette disposition a encore fait | (hierna : de ordonnantie van 10 februari 2006). Die bepaling heeft |
| l'objet de modifications ultérieures qui ne sont pas applicables au | later nog het voorwerp uitgemaakt van wijzigingen die niet van |
| litige pendant devant la juridiction a quo. | toepassing zijn op het geschil dat voor het verwijzende rechtscollege hangende is. |
| B.1.3. La disposition en cause prévoit une réduction de la base | B.1.3. De in het geding zijnde bepaling voorziet in een vermindering |
| imposable des droits d'enregistrement, lorsqu'il s'agit de l'achat | van de belastbare grondslag van de registratierechten in geval van de |
| d'une habitation propre. L'octroi et le maintien de cet avantage | aankoop van een eigen woning. Voor de toekenning en het behoud van dat |
| fiscal sont subordonnés à la réalisation de trois conditions. | fiscaal voordeel moeten drie voorwaarden vervuld zijn. Ten eerste mag |
| Premièrement, l'acquéreur ne peut, à la date de la convention | de verkrijger op de datum van de overeenkomst tot verkrijging niet |
| d'acquisition, posséder en pleine propriété la totalité d'un autre | voor de geheelheid volle eigenaar zijn van een ander onroerend goed |
| immeuble destiné à l'habitation. Deuxièmement, l'acquéreur doit, dans | dat tot bewoning is bestemd. Ten tweede moet de verkrijger binnen de |
| les deux ans qui suivent l'enregistrement, établir sa résidence | twee jaar na de registratie zijn hoofdverblijfplaats vestigen op de |
| principale à l'endroit de l'immeuble acquis. Troisièmement, il doit | plaats van het aangekochte onroerend goed. Ten derde moet hij zijn |
| maintenir sa résidence principale dans la Région de Bruxelles-Capitale | hoofdverblijfplaats in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest behouden |
| pendant les cinq années qui suivent l'établissement de celle-ci dans | gedurende de vijf jaar na de vestiging ervan in het verkregen |
| l'immeuble acquis. | onroerend goed. |
| B.1.4. L'exposé général de l'exposé des motifs de l'ordonnance du 20 | B.1.4. De algemene uiteenzetting van de memorie van toelichting van de |
| décembre 2002 mentionne : « Attirer des habitants à revenus moyens constitue un des objectifs prioritaires de l'accord du Gouvernement bruxellois et du Plan Régional de développement. Dans la perspective d'atteindre cet objectif, il ne faut pas négliger l'importance du levier fiscal, principalement en matière de droits d'enregistrement. Une réforme de ces droits d'enregistrement peut contribuer à ce que le prix des logements familiaux à Bruxelles reste concurrentiel par rapport à celui des logements dans la périphérie, certainement pour les catégories de personnes ciblées, et en particulier pour les jeunes ménages. L'installation d'habitants à revenus moyens et de jeunes ménages dans la Région bruxelloise, présente un certain nombre d'avantages sur le plan fiscal et financier. La capacité fiscale de la population générera en premier lieu des revenus complémentaires pour les communes via les centimes additionnels communaux à l'impôt des personnes physiques. On peut également s'attendre à une augmentation du produit d'autres impôts qui reviennent à la Région (tels les droits de succession et les droits d'enregistrement, la taxe de circulation, la taxe régionale autonome). L'arrivée de nouvelles familles contribuera à la rénovation | ordonnantie van 20 december 2002 vermeldt : « Het aantrekken van middeninkomens vormt één van de uitdagingen van het Brusselse regeerakkoord en het Gewestelijk Ontwikkelingsplan. Met het oog hierop mag het fiscale luik niet worden verwaarloosd, zeker inzake de registratierechten. Een hervorming van deze registratierechten kan ertoe bijdragen dat de prijs van gezinswoningen in Brussel concurrentieel blijft met deze in de randgemeenten, zeker voor bepaalde specifiek omschreven bevolkingsgroepen. In het bijzonder wordt hierbij gedacht aan jonge gezinnen. De vestiging van middeninkomens en jonge gezinnen in het Brusselse gewest heeft immers heel wat voordelen op fiscaal en financieel gebied. De fiscale capaciteit van de bevolking neemt toe, hetgeen in de eerste plaats bijkomende inkomsten genereert voor de gemeenten via de gemeentelijke opcentiemen op de personenbelasting. Ook inzake andere belastingen ten gunste van het gewest (zoals de successierechten en registratierechten, de verkeersbelasting, de autonome gewestbelasting) mag een stijging van de opbrengst worden |
| du patrimoine immobilier, à la diminution d'immeubles abandonnés et à | verwacht. Bijkomende gezinnen zullen bijdragen tot de renovatie van |
| l'amélioration de l'environnement urbain. Une augmentation du produit | het gebouwenpatrimonium, een vermindering van de leegstand en een |
| régional a des effets positifs pour différents secteurs de la vie | verbetering van het stadsuitzicht. Een stijging van het regionale |
| économique. Et enfin, le trafic dû aux navetteurs peut diminuer. [...] | inkomen heeft positieve effecten voor diverse economische sectoren. En |
| La première modification au droit d'enregistrement sur les | tenslotte kan het woon-werkverkeer van pendelaars dalen. [...] |
| transmissions à titre onéreux de biens immeubles a spécifiquement pour | De eerste wijziging inzake het registratierecht op de overdracht onder |
| but d'encourager les ménages à revenus moyens à acquérir un logement | bezwarende titel van onroerende goederen heeft specifiek tot doel om |
| familial sur le territoire de la Région de Bruxelles-Capitale. C'est | gezinnen met een middeninkomen aan te moedigen een gezinswoning binnen |
| pourquoi il est accordé un abattement important en matière de droits | het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verwerven. Daarom zal een |
| d'enregistrement lors d'une acquisition d'une habitation sise en | belangrijk abattement inzake registratierechten worden toegekend bij |
| Région bruxelloise par une ou plusieurs personnes physiques qui ont | de aankoop van een in het Gewest gelegen woning door één of meer |
| l'intention d'y établir leur résidence principale. Une telle mesure a | natuurlijke personen die de bedoeling hebben er hun |
| un caractère social prononcé, étant donné que la réduction est | hoofdverblijfplaats te vestigen. Dergelijke maatregel heeft een |
| relativement plus importante pour l'achat d'une habitation moyenne que | uitgesproken sociaal karakter aangezien de vermindering relatief |
| pour l'achat d'une maison de standing. Le maintien de cette réduction | sterker doorweegt bij de aankoop van een gemiddelde woning dan bij de |
| d'impôt est subordonné à l'obligation pour l'acquéreur de rester domicilié dans la Région bruxelloise durant plusieurs années après l'achat, sous peine de devoir rembourser l'abattement. La proposition bruxelloise, en ne visant qu'une catégorie bien déterminée d'acheteurs, offre à ces personnes un avantage qui n'entraînera pas ou peu d'augmentation des prix du marché immobilier mais qui leur permettra de mieux se positionner sur le marché et, par exemple, d'accéder à un logement plus confortable ou de disposer d'un budget plus important pour des travaux de rénovation. En effet, on constate que bon nombre de jeunes ménages sont aujourd'hui à nouveau attirés par la ville. Un avantage fiscal approprié peut les convaincre de ne pas s'installer dans la périphérie toute proche et ainsi enrayer le phénomène de paupérisation propre aux centres urbains. | aankoop van een luxewoning. Het behoud van de belastingverlaging is verbonden aan de verplichting om gedurende een aantal jaren volgend op de aankoop in het Gewest gedomicilieerd te blijven, zoniet moet het abattement worden terugbetaald. Het Brusselse voorstel geeft aan één welbepaalde categorie kopers een voordeel waardoor de algemene vastgoedprijzen niet of nauwelijks zullen stijgen, maar deze kopers zich wel beter kunnen profileren op de markt en zich bijvoorbeeld een aangenamere woning kunnen aanschaffen of een ruimer budget voor renovatiewerken beschikbaar houden. Er wordt immers vastgesteld dat een groot aantal jonge gezinnen opnieuw aangetrokken wordt door het stadsleven. Een gepast fiscaal incentive kan hen overtuigen zich niet in de nabije rand te vestigen en aldus de verarming eigen aan stadscentra tegen te gaan. |
| Bruxelles connaît en outre un certain nombre de quartiers dont il | Brussel kent bovendien een aantal wijken waar de renovatie dient |
| convient d'encourager la rénovation. En plus des efforts importants | aangemoedigd te worden. Bovenop de inspanningen die het Gewest en de |
| mis en oeuvre par la Région et les communes (contrats de quartiers, | gemeenten leveren (wijkcontracten, GOMB-projecten,...), dient ook de |
| projets SDRB,...), il convient de développer la rénovation | individuele renovatie ontwikkeld te worden via de toekenning van een |
| individuelle des immeubles en accordant un avantage substantiel aux | substantieel voordeel voor de vastgoedtransacties binnen de ruimtes |
| transactions immobilières qui se déroulent au sein des espaces de | voor versterkte ontwikkeling van de huisvesting en de |
| développement renforcés du logement et de la rénovation définis dans | stadsvernieuwing, zoals afgebakend in het Gewestelijk |
| le Plan régional de développement. Il convient dès lors d'attirer les | Ontwikkelingsplan. Het aantrekken van jonge gezinnen naar deze wijken |
| jeunes ménages également vers ces quartiers » (Doc. parl., Parlement | is dus eveneens aangewezen » (Parl. St., Brussels Parlement, |
| bruxellois, 2002-2003, A-361/1, pp. 1-3). | 2002-2003, A-361/1, pp. 1-3). |
| En outre, le commentaire des articles relatif à la disposition en | Daarnaast vermeldt de artikelsgewijze commentaar bij de in het geding |
| cause mentionne : | zijnde bepaling : |
| « Pour bénéficier de la réduction, les acquéreurs doivent établir leur | « Om van het abattement te genieten moeten de verkrijgers hun |
| résidence principale dans le bien acquis (ne favoriser que fiscalement | hoofdverblijfplaats vestigen in het aangekochte goed (enkel het |
| l'acquisition, sans plus, pourrait stimuler la spéculation et | aankopen fiscaal belonen, zonder meer, zou de speculatie en de |
| l'abandon d'immeubles, avec pour résultat un effet contraire au but | verwaarlozing van gebouwen kunnen aanzwengelen met als resultaat het |
| recherché). Dans le cas où des rénovations seraient nécessaires ou que | tegenovergestelde van wat wordt beoogd). De verkrijgers krijgen twee |
| des locataires occupent le bien, les acquéreurs disposent de deux ans | jaar de tijd om deze formaliteit te vervullen, voor het geval er |
| pour s'acquitter de cette formalité. [...] | renovaties nodig zijn of het goed reeds bezet is door huurders. [...] |
| La loi fédérale du 19 mai 1998 portant modification, entre autres, de | Nu voorziet de federale wet van 19 mei 1998 tot wijziging van o.m. |
| l'article 60 du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de | artikel 60 van het Wetboek van registratie-, hypotheek- en |
| greffe, prévoit actuellement une obligation, pour bénéficier du tarif réduit à 6 pour cent, de s'inscrire endéans un délai de trois ans, à l'adresse du bien acquis; cette inscription dans le registre de la population ou dans le registre des étrangers doit en outre être maintenue pendant une durée interrompue de trois ans au moins. L'obligation proposée ici est plus souple, dans le sens où la résidence principale, sauf cas de force majeure, doit rester établie dans la Région de Bruxelles-Capitale, mais pas nécessairement dans le bien acquis. Le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale souhaite soutenir l'acquisition et la rénovation d'habitations existantes via des incitants fiscaux, mais il ne souhaite certainement pas empêcher la mobilité géographique des personnes au sein de la Région. Le contrôle du respect des conditions se déroulera en trois phases. | griffierechten, om van het voordeel van het lager beschrijf aan 6 procent te genieten, in een verplichting om zich binnen een termijn van drie jaar in te schrijven op het adres van het verkregen goed, waarbij deze inschrijving in het bevolkingsregister of in het vreemdelingenregister ten minste drie jaar zonder onderbreking behouden moet blijven. De hier voorgestelde verplichting is soepeler, in die zin dat de hoofdverblijfplaats, tenzij overmacht, in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gevestigd moet blijven, doch niet per se in het verkregen goed. De Brusselse regering wil immers het verwerven en renoveren van bestaande woningen steunen via een fiscale stimulans, maar wenst zeker niet de geografische mobiliteit van personen binnen het Gewest te belemmeren. De controle van de naleving van de verschillende voorwaarden zal in |
| Lors de l'enregistrement de l'acte, il sera vérifié si, dans le chef | drie fasen verlopen. Onmiddellijk bij de registratie van de akte zal |
| nagegaan worden of in hoofde van de verkrijgers voldaan is aan de | |
| des acquéreurs, il a été satisfait à la condition négative relative au | negatieve voorwaarde inzake het reeds bezitten van een woning. De |
| fait de déjà posséder une habitation. Le contrôle concernant le | controle of aan de tweede voorwaarde is voldaan, zal geschieden na |
| respect de la seconde condition, s'effectuera après que le délai de | verloop van de termijn van twee jaar voor vestiging van de |
| deux ans pour l'établissement du domicile principal à l'adresse du | hoofdverblijfplaats op het adres van de woning. Na vijf jaar te |
| bien se soit écoulé; après cinq ans à compter de cet établissement, il | rekenen van die vestiging zal worden gecontroleerd of aan de laatste |
| sera contrôlé si la dernière condition (maintien du domicile principal | voorwaarde (behoud van de hoofdverblijfplaats in het Brusselse) is |
| en Région bruxelloise) a été remplie » (ibid., pp. 5-6). | voldaan » (ibid., pp. 5-6). |
| B.2.1. La question préjudicielle porte sur le huitième alinéa de cette | B.2.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op het achtste lid van |
| disposition, qui prévoit que, si l'acquéreur n'établit pas sa | die bepaling, dat erin voorziet dat indien de verkrijger niet |
| résidence principale à l'endroit de l'immeuble acquis au plus tard | uiterlijk twee jaar na de registratie van de akte zijn |
| deux ans après l'enregistrement de l'acte, des droits complémentaires | hoofdverblijfplaats vestigt op de plaats van het aangekochte onroerend |
| calculés sur le montant de la réduction de la base imposable sont dus. Une amende est également due dans cette hypothèse, sauf si l'acquéreur peut démontrer que le non-respect de cet engagement résulte de la force majeure. B.2.2. La juridiction a quo interprète cette disposition en ce sens que si le défaut d'établir la résidence dans l'immeuble dans les deux ans de l'enregistrement résulte de la force majeure, l'amende n'est pas due, mais que les droits complémentaires restent dus, la force majeure ne dispensant pas du paiement des droits complémentaires dans ce cas. La Cour examine la disposition en cause dans cette interprétation. B.3. Il ressort du jugement de renvoi que la personne qui a acquis le bien immeuble, qui s'est engagée à y établir sa résidence principale dans les deux ans et qui a en conséquence bénéficié de l'abattement prévu par la disposition en cause a, en raison d'une circonstance de force majeure, été empêchée de s'établir dans le bien dans le délai de deux ans. L'intéressée a néanmoins installé sa résidence principale dans l'immeuble peu de temps après l'écoulement de ce délai et l'y a maintenue pendant la période de cinq ans qui a suivi. Il en résulte | goed, aanvullende rechten verschuldigd zijn die worden berekend op grond van het bedrag van de vermindering van de belastbare grondslag. Een boete is in die hypothese ook verschuldigd, behalve indien de verkrijger kan aantonen dat de niet-naleving van die verbintenis het gevolg is van overmacht. B.2.2. Het verwijzende rechtscollege interpreteert die bepaling in die zin dat indien de niet-vestiging van de verblijfplaats in het onroerend goed binnen de twee jaar na de registratie het gevolg is van overmacht, de boete niet verschuldigd is, maar dat de aanvullende rechten verschuldigd blijven, aangezien overmacht de verkrijger in dat geval niet ontslaat van de betaling van de aanvullende rechten. Het Hof onderzoekt de in het geding zijnde bepaling in die interpretatie. B.3. Uit het verwijzingsvonnis blijkt dat de persoon die het onroerend goed heeft verworven, die zich ertoe heeft verbonden er binnen de twee jaar haar hoofdverblijfplaats te vestigen en die bijgevolg het voordeel heeft genoten van het abattement waarin de in het geding zijnde bepaling voorziet om reden van een omstandigheid van overmacht, verhinderd is geweest zich binnen de termijn van twee jaar in het goed te vestigen. De betrokkene heeft niettemin korte tijd na het verstrijken van die termijn haar hoofdverblijfplaats gevestigd in het onroerend goed en heeft er die hoofdverblijfplaats behouden gedurende |
| qu'en l'espèce, les première et troisième conditions pour bénéficier | de periode van vijf jaar die is gevolgd. Daaruit volgt dat te dezen de |
| de l'abattement en cause ont été remplies et que la deuxième condition | eerste en de derde voorwaarde om het voordeel van het in het geding |
| n'a pu être remplie qu'au-delà du délai prescrit, en raison de la | zijnde abattement te genieten, vervuld waren en dat de tweede |
| survenance d'un cas de force majeure. La force majeure a donc empêché | voorwaarde pas is kunnen worden vervuld na de voorgeschreven termijn |
| wegens het zich voordoen van een geval van overmacht. De overmacht | |
| non pas la réalisation de la condition d'établir la résidence à | heeft dus niet de verwezenlijking belet van de voorwaarde de |
| verblijfplaats te vestigen op de plaats van het aangekochte goed, maar | |
| l'endroit du bien acquis, mais le respect du délai de deux ans dans | wel de inachtneming van de termijn van twee jaar waarbinnen die |
| lequel cet établissement devait avoir lieu. La Cour limite son examen | vestiging diende plaats te vinden. Het Hof beperkt zijn onderzoek van |
| de la question préjudicielle à cette hypothèse. | de prejudiciële vraag tot die hypothese. |
| B.4.1. La Cour est invitée à comparer la situation de l'acquéreur qui, | B.4.1. Het Hof wordt verzocht de situatie van de verkrijger die, |
| en raison d'une circonstance de force majeure, est empêché d'installer | wegens een omstandigheid van overmacht, verhinderd is uiterlijk twee |
| sa résidence principale dans le bien acquis au plus tard deux ans | jaar na de registratie van de aankoopakte zijn hoofdverblijfplaats te |
| après l'enregistrement de l'acte d'achat avec la situation de | vestigen in het aangekochte goed, te vergelijken met de situatie van |
| l'acquéreur qui, en raison d'une circonstance de force majeure, est | de verkrijger die, wegens een omstandigheid van overmacht, verhinderd |
| empêché de maintenir sa résidence principale dans la Région de | is gedurende de vijf jaren die volgen op de vestiging in het |
| Bruxelles-Capitale durant les cinq années qui suivent l'installation | aangekochte goed, zijn hoofdverblijfplaats in het Brusselse |
| dans le bien acquis. Alors que le second est exonéré du paiement des | Hoofdstedelijke Gewest te behouden. Terwijl de tweede is vrijgesteld |
| droits d'enregistrement complémentaires sur le montant de | van de betaling van de aanvullende registratierechten op het bedrag |
| l'abattement, le premier est tenu au paiement de ces droits. Pour | van het abattement, is de eerste gehouden tot de betaling van die |
| pouvoir bénéficier de l'abattement prévu par la disposition en cause, | rechten. Teneinde het voordeel te kunnen genieten van het abattement |
| les acquéreurs relevant de ces deux catégories se sont engagés à | waarin is voorzien bij de in het geding zijnde bepaling hebben de |
| respecter la condition d'installation de leur résidence principale | verkrijgers die tot die twee categorieën behoren zich ertoe verbonden |
| dans le bien dans les deux ans de l'enregistrement et la condition de | de voorwaarde van de vestiging van hun hoofdverblijfplaats in het goed |
| maintien de cette résidence dans la Région de Bruxelles-Capitale durant une période de cinq ans. Contrairement à ce que soutient le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, ils se trouvent donc dans des situations comparables. B.4.2. La force majeure constitue une cause générale d'exonération en droit fiscal, de sorte que le redevable qui prouve que le non-respect des délais prescrits pour la réalisation d'une condition à laquelle est subordonné le bénéfice d'un avantage est dû à la survenance d'un cas de force majeure est en principe exonéré du remboursement de | binnen de twee jaar na de registratie en de voorwaarde van het behoud van die woonplaats in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest gedurende een periode van vijf jaar in acht te nemen. In tegenstelling tot hetgeen de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betoogt, bevinden zij zich dus in vergelijkbare situaties. B.4.2. Overmacht vormt een algemene vrijstellingsgrond in het fiscaal recht zodat de belastingschuldige die het bewijs levert dat het niet-nakomen van de termijnen die zijn voorgeschreven voor het verwezenlijken van een voorwaarde waaraan het genot van een voordeel is onderworpen, te wijten is aan het zich voordoen van een geval van overmacht, in beginsel vrijgesteld is van de terugbetaling van het |
| l'avantage. Lorsque le législateur ordonnanciel entend déroger à ce | voordeel. Wanneer de ordonnantiegever wil afwijken van dat algemeen |
| principe général de droit selon lequel la rigueur de la loi peut être | rechtsbeginsel volgens hetwelk de strengheid van de wet kan worden |
| tempérée en cas de force majeure, il ne peut le faire que dans le | gematigd in geval van overmacht, kan hij dat slechts doen met |
| respect des articles 10, 11 et 172 de la Constitution. | inachtneming van de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet. |
| L'article 172, alinéa 1er, de la Constitution constitue une | Artikel 172, eerste lid, van de Grondwet vormt, in fiscale |
| application particulière, en matière fiscale, du principe d'égalité et | aangelegenheden, een bijzondere toepassing van het in de artikelen 10 |
| de non-discrimination inscrit aux articles 10 et 11 de la | en 11 van de Grondwet vervatte beginsel van gelijkheid en |
| Constitution. | niet-discriminatie. |
| B.4.3. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas | B.4.3. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet |
| qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de | uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen |
| personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et | wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium |
| qu'elle soit raisonnablement justifiée. | berust en het redelijk verantwoord is. |
| L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant | Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld |
| compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la | rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel |
| nature des principes en cause; le principe d'égalité et de | en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van |
| non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas | gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat |
| de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés | er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de |
| et le but visé. | aangewende middelen en het beoogde doel. |
| B.5.1. La différence de traitement en cause dépend de la condition qui | B.5.1. Het in het geding zijnde verschil in behandeling hangt af van |
| n'est pas respectée par l'acquéreur du bien immobilier qui a bénéficié | de voorwaarde waaraan niet is voldaan door de verkrijger van het |
| de l'abattement prévu à l'article 46bis du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe applicable dans la Région de Bruxelles-Capitale. L'acquéreur qui, par suite d'un cas de force majeure, n'a pu établir sa résidence principale dans le bien acquis qu'après l'expiration du délai de deux ans n'est pas exonéré du paiement des droits d'enregistrement complémentaires, contrairement à l'acquéreur qui, par suite d'un cas de force majeure, n'a pas pu maintenir sa résidence principale dans la Région de Bruxelles-Capitale pendant cinq ans. Ce critère est objectif. B.5.2. Ainsi qu'il ressort des travaux préparatoires mentionnés en B.1.4, le législateur ordonnanciel entendait, par l'avantage fiscal en cause, encourager les ménages à « revenus moyens », en particulier les jeunes ménages, à s'établir dans la Région de Bruxelles-Capitale. Selon le législateur ordonnanciel, l'arrivée de tels ménages dans la Région présente plusieurs avantages, notamment sur le plan fiscal et financier. Ainsi, il ressort des travaux préparatoires précités que le législateur ordonnanciel a estimé que, de cette manière, la capacité fiscale de la population serait augmentée et que des revenus fiscaux supplémentaires seraient donc générés. A cet égard, il a été renvoyé aux additionnels communaux à l'impôt des personnes physiques, ainsi qu'aux différents impôts régionaux auxquels le public cible visé serait assujetti s'il s'établissait dans la Région de Bruxelles-Capitale. La condition selon laquelle l'acquéreur du bien immobilier doit maintenir sa résidence principale dans la Région pendant au moins cinq ans est susceptible de contribuer à la réalisation d'un tel objectif. Pour que l'acquéreur apporte une contribution substantielle dans le cadre des impôts qui sont perçus | onroerend goed die het voordeel heeft genoten van het abattement waarin is voorzien in artikel 46bis van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten zoals van toepassing in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. De verkrijger die door een geval van overmacht zijn hoofdverblijfplaats pas na het verstrijken van de termijn van twee jaar heeft kunnen vestigen in het aangekochte goed, wordt niet vrijgesteld van de betaling van de aanvullende registratierechten, in tegenstelling tot de verkrijger die door een geval van overmacht zijn hoofdverblijfplaats niet gedurende vijf jaar in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest heeft kunnen behouden. Dat criterium is objectief. B.5.2. Zoals blijkt uit de parlementaire voorbereiding vermeld in B.1.4, beoogde de ordonnantiegever met het in het geding zijnde belastingvoordeel gezinnen met een « middeninkomen », in het bijzonder jonge gezinnen, aan te moedigen om zich in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest te vestigen. De komst van zulke gezinnen naar het Gewest biedt volgens de ordonnantiegever meerdere voordelen, onder meer op financieel en fiscaal gebied. Zo blijkt uit de voormelde parlementaire voorbereiding dat de ordonnantiegever van mening was dat op die manier de fiscale draagkracht van de bevolking zou worden verhoogd, en er dus bijkomende belastinginkomsten zouden worden gegenereerd. In dat opzicht werd verwezen naar de gemeentelijke opcentiemen op de personenbelasting, alsook naar verschillende gewestelijke belastingen, waaraan het beoogde doelpubliek zou worden onderworpen indien het zich in de Brusselse Hoofdstedelijke Regering zou vestigen. De voorwaarde volgens welke de verkrijger van het onroerend goed minstens vijf jaar in het Gewest gevestigd moet blijven, kan bijdragen tot de verwezenlijking van een dergelijke doelstelling. Opdat de verkrijger een wezenlijke bijdrage zou leveren in het kader van de belastingen die worden geheven op het grondgebied van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, dient hij immers gedurende een voldoende lange periode aan die belastingen onderworpen te blijven. |
| sur le territoire de la Région de Bruxelles-Capitale, il faut en effet | In de parlementaire voorbereiding wordt daarnaast verwezen naar de |
| qu'il reste assujetti à ces impôts pendant une période suffisamment longue. | noodzaak om renovaties van woningen in bepaalde wijken aan te moedigen |
| Les travaux préparatoires renvoient en outre à la nécessité | en het stedelijk uitzien te verbeteren, alsook om leegstand en |
| d'encourager les rénovations d'habitations dans certains quartiers et | verwaarlozing tegen te gaan, waarbij tegelijkertijd speculatie op de |
| d'améliorer l'environnement urbain, ainsi que de lutter contre | vastgoedmarkt dient te worden vermeden. De omstandigheid dat de |
| l'inoccupation et l'abandon, la spéculation immobilière devant, | verkrijger zich niet onmiddellijk dient te vestigen in het onroerend |
| corrélativement, être évitée. La circonstance que l'acquéreur ne doit | goed, maar daarvoor over een periode van twee jaar beschikt, houdt |
| pas s'installer immédiatement dans le bien immobilier, mais qu'il | verband met die doelstelling. Bijgevolg beschikt de verkrijger |
| dispose pour ce faire d'une période de deux ans, est liée à cet | daadwerkelijk over een redelijke termijn om de noodzakelijke |
| objectif. Partant, l'acquéreur dispose effectivement d'un délai | renovatiewerken uit te voeren, en wordt hij tegelijkertijd ertoe |
| raisonnable pour effectuer les travaux de rénovation nécessaires et | aangezet om daarmee niet nodeloos te talmen. |
| est, corrélativement, incité à ne pas tarder inutilement. | B.6.1. Gelet op die doelstellingen is het niet verantwoord de |
| B.6.1. Eu égard à ces objectifs, il n'est pas justifié de permettre | vrijstelling van de betaling van de aanvullende registratierechten toe |
| l'exonération du paiement des droits d'enregistrement complémentaires | te staan wanneer wegens een geval van overmacht niet is voldaan aan de |
| lorsqu'il n'est pas satisfait à la condition de maintien de la | voorwaarde dat de hoofdverblijfplaats gedurende vijf jaar na de |
| résidence principale dans la Région durant les cinq années qui suivent | registratie in het Gewest moet worden behouden, maar diezelfde |
| l'enregistrement en raison d'un cas de force majeure mais de ne pas | vrijstelling niet toe te staan wanneer, om dezelfde reden, pas is |
| permettre cette même exonération lorsque, pour le même motif, il n'est | |
| satisfait à la condition d'établissement de la résidence principale | voldaan aan de voorwaarde van de vestiging van de hoofdverblijfplaats |
| dans le bien acquis qu'au-delà du délai prescrit de deux ans. | in het verkregen goed na de voorgeschreven termijn van twee jaar. |
| B.6.2. Contrairement à ce que soutiennent le Gouvernement de la Région | B.6.2. In tegenstelling tot hetgeen de Brusselse Hoofdstedelijke |
| de Bruxelles-Capitale et le Conseil des ministres, la circonstance que | Regering en de Ministerraad betogen, maakt de omstandigheid dat de |
| les deux conditions envisagées doivent nécessairement être remplies de | twee beschouwde voorwaarden noodzakelijkerwijs achtereenvolgens |
| manière successive et que la troisième serait donc accessoire par | vervuld moeten zijn en dat de derde voorwaarde dus ondergeschikt zou |
| rapport à la deuxième ne permet pas de considérer que la différence de | zijn ten opzichte van de tweede, het niet mogelijk ervan uit te gaan |
| traitement en cause repose sur un critère pertinent. En effet, | dat het in het geding zijnde verschil in behandeling op een relevant |
| lorsque, comme en l'espèce, c'est en raison du dépassement du délai | criterium berust. Immers, wanneer, zoals te dezen, het wegens het |
| qu'il n'est pas satisfait à la condition d'installation de la | overschrijden van de termijn is dat niet is voldaan aan de voorwaarde |
| résidence dans le bien acquis dans les deux ans, il est tout à fait | van het vestigen van de verblijfplaats in het verkregen goed binnen de |
| possible que les deux conditions soient, in fine, remplies, fût-ce | twee jaar, is het heel goed mogelijk dat de twee voorwaarden in fine |
| tardivement. Lorsque la condition d'installation de la résidence | vervuld zijn, zij het te laat. Wanneer de voorwaarde van het vestigen |
| principale dans le bien acquis est remplie au-delà du délai prescrit | van de hoofdverblijfplaats in het verkregen goed wordt vervuld na de |
| et qu'il est ensuite satisfait à la condition de maintien de la | voorgeschreven termijn en wanneer vervolgens is voldaan aan de |
| résidence durant cinq années, l'objectif poursuivi par la disposition | voorwaarde van het behoud van de verblijfplaats gedurende vijf jaar, |
| en cause est plus certainement atteint que lorsqu'il n'est pas | wordt de doelstelling die wordt nagestreefd met de in het geding |
| satisfait à la troisième condition parce que l'acquéreur a quitté la | zijnde bepaling met meer zekerheid bereikt dan wanneer niet wordt |
| Région de Bruxelles-Capitale. B.6.3. Enfin, l'obligation d'acquitter les droits d'enregistrement complémentaires sur le montant correspondant à l'abattement alors que le dépassement du délai prescrit pour l'installation de la résidence principale dans le bien acquis est dû à la survenance d'un cas de force majeure produit des effets disproportionnés pour l'acquéreur qui n'a pas pu prévoir ce montant supplémentaire dans le calcul de son budget relatif à l'acquisition et, le cas échéant, à la rénovation du bien concerné. | voldaan aan de derde voorwaarde omdat de verkrijger het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest heeft verlaten. B.6.3. Tot slot heeft de verplichting om de aanvullende registratierechten op het bedrag dat overeenstemt met het abattement te voldoen terwijl de overschrijding van de termijn die is voorgeschreven voor het vestigen van de hoofdverblijfplaats in het verkregen goed te wijten is aan het zich voordoen van een geval van overmacht, onevenredige gevolgen voor de verkrijger, die dat extra bedrag niet heeft kunnen voorzien in de berekening van zijn budget met betrekking tot de verkrijging en, in voorkomend geval, de renovatie van het betrokken goed. |
| B.7. L'article 46bis du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque | B.7. Artikel 46bis van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en |
| et de greffe, tel qu'il était applicable dans la Région de | griffierechten, zoals het in 2009 in het Brusselse Hoofdstedelijke |
| Bruxelles-Capitale en 2009, n'est pas compatible avec les articles 10, | Gewest van toepassing was, is niet bestaanbaar met de artikelen 10, 11 |
| 11 et 172 de la Constitution en ce que les acquéreurs qui, pour cause | en 172 van de Grondwet in zoverre de verkrijgers die, wegens |
| de force majeure, ne peuvent établir leur résidence principale dans | overmacht, pas na het verstrijken van de termijn van twee jaar na de |
| l'immeuble acquis qu'après l'expiration du délai de deux ans suivant | registratie hun hoofdverblijfplaats kunnen vestigen in het verkregen |
| l'enregistrement ne sont pas exonérés de l'obligation de payer les | onroerend goed, niet worden vrijgesteld van de verplichting de |
| droits d'enregistrement complémentaires. | aanvullende registratierechten te betalen. |
| Par ces motifs, | Om die redenen, |
| la Cour | het Hof |
| dit pour droit : | zegt voor recht : |
| L'article 46bis du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et | Artikel 46bis van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en |
| de greffe, tel qu'il était applicable dans la Région de | griffierechten, zoals het in 2009 in het Brusselse Hoofdstedelijke |
| Bruxelles-Capitale en 2009, viole les articles 10, 11 et 172 de la | Gewest van toepassing was, schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de |
| Constitution en ce que les acquéreurs qui, pour cause de force | Grondwet in zoverre de verkrijgers die, wegens overmacht, pas na het |
| majeure, ne peuvent établir leur résidence principale dans l'immeuble | verstrijken van de termijn van twee jaar na de registratie hun |
| acquis qu'après l'expiration du délai de deux ans suivant | hoofdverblijfplaats kunnen vestigen in het verkregen onroerend goed, |
| l'enregistrement ne sont pas exonérés de l'obligation de payer les | niet worden vrijgesteld van de verplichting de aanvullende |
| droits d'enregistrement complémentaires. | registratierechten te betalen. |
| Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel |
| conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
| la Cour constitutionnelle, le 29 septembre 2022. | op 29 september 2022. |
| Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
| P.-Y. Dutilleux P. Nihoul | P.-Y. Dutilleux P. Nihoul |