← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 95/2022 du 7 juillet 2022 Numéro du rôle : 7765 En cause : les
questions préjudicielles concernant les articles 4 et 5 de la loi du 10 mai 2007 « tendant à lutter contre
certaines formes de discrimination », les articles La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Nihoul et L.
Lavrysen, et des juges T. Gie(...)"
Extrait de l'arrêt n° 95/2022 du 7 juillet 2022 Numéro du rôle : 7765 En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 4 et 5 de la loi du 10 mai 2007 « tendant à lutter contre certaines formes de discrimination », les articles La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T. Gie(...) | Uittreksel uit arrest nr. 95/2022 van 7 juli 2022 Rolnummer 7765 In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 4 en 5 van de wet van 10 mei 2007 « ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie », de artikelen 4 en 5 van he Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de rechters(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 95/2022 du 7 juillet 2022 | Uittreksel uit arrest nr. 95/2022 van 7 juli 2022 |
Numéro du rôle : 7765 | Rolnummer 7765 |
En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 4 et 5 | In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 4 en 5 van |
de la loi du 10 mai 2007 « tendant à lutter contre certaines formes de | de wet van 10 mei 2007 « ter bestrijding van bepaalde vormen van |
discrimination », les articles 4 et 5 du décret de la Région wallonne | discriminatie », de artikelen 4 en 5 van het decreet van het Waalse |
du 6 novembre 2008 « relatif à la lutte contre certaines formes de | Gewest van 6 november 2008 « ter bestrijding van bepaalde vormen van |
discrimination, en ce compris la discrimination, entre les femmes et | discriminatie, met inbegrip van de discriminatie tussen vrouwen en |
les hommes en matière d'économie, d'emploi et de formation | mannen inzake economie, tewerkstelling en beroepsopleiding », de |
professionnelle », les articles L1122-32 et L1123-23 du Code wallon de | artikelen L1122-32 en L1123-23 van het Waalse Wetboek van de |
la démocratie locale et de la décentralisation et la loi du 8 avril | plaatselijke democratie en de decentralisatie en de wet van 8 april |
1965 « instituant les règlements de travail », posées par le président | 1965 « tot instelling van de arbeidsreglementen », gesteld door de |
du Tribunal du travail de Liège. | voorzitter van de Arbeidsrechtbank te Luik. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T. | samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de |
Giet, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne et S. de Bethune, assistée | rechters T. Giet, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne en S. de |
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président P. Nihoul, | Bethune, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet des questions préjudicielles et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging |
Par ordonnance du 24 février 2022, dont l'expédition est parvenue au | Bij beschikking van 24 februari 2022, waarvan de expeditie ter griffie |
greffe de la Cour le 28 février 2022, le président du Tribunal du | van het Hof is ingekomen op 28 februari 2022, heeft de voorzitter van |
travail de Liège a posé les questions préjudicielles suivantes : | het Arbeidsrechtbank te Luik de volgende prejudiciële vragen gesteld : |
« 1) Les articles 4 et 5 de la loi du 10 mai 2007 tendant à lutter | « 1) Schenden de artikelen 4 en 5 van de wet van 10 mei 2007 ter |
contre certaines formes de discrimination et les articles 4 et 5 du | bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie en de artikelen 4 en |
décret wallon du 6 novembre 2008 relatif à la lutte contre certaines | 5 van het Waalse decreet van 6 november 2008 ter bestrijding van |
formes de discrimination violent-ils les règles de répartition de | bepaalde vormen van discriminatie de bevoegdheidverdelende regels in |
compétences en ce qu'ils seraient interprétés en ce sens que ce serait | zoverre zij zouden worden geïnterpreteerd in die zin dat het de |
la législation fédérale qui s'appliquerait en vue de déterminer s'il | federale wetgeving zou zijn die zou gelden om te bepalen of er sprake |
existe une discrimination dans la manière dont est traité le personnel | is van discriminatie in de manier waarop het statutaire of |
statutaire ou contractuel communal ? | contractuele gemeentelijk personeel wordt behandeld ? ». |
2) Les articles L1122-32 et L1123-23 du Code de la démocratie locale | « 2) Schenden de artikelen L1122-32 en L1123-23 van het Wetboek van de |
et de la décentralisation et la loi du 8 avril 1965 instituant les | plaatselijke democratie en de decentralisatie en de wet van 8 april |
règlements de travail en ce qu'ils confient au conseil communal le | 1965 tot instelling van de arbeidsreglementen, in zoverre zij de |
gemeenteraad opdragen om een arbeidsreglement vast te stellen dat van | |
soin d'établir un règlement de travail applicable aux agents communaux | toepassing is op de gemeenteambtenaren, en het gemeentecollege om |
et au collège communal de surveiller les agents contractuels | toezicht uit te oefenen op de contractuele ambtenaren, de artikelen |
violent-ils les articles 10, 11, 19 de la Constitution combinés au | 10, 11 en 19 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het algemene |
principe général de neutralité, à l'article 24 de la Constitution, au | beginsel van neutraliteit, met artikel 24 van de Grondwet, met het |
algemene beginsel van onpartijdigheid van de overheidsambtenaren en | |
principe général d'impartialité des agents publics et à l'article 9 de | met artikel 9 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten |
la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme et des | van de mens en de fundamentele vrijheden, in zoverre zij een openbaar |
libertés fondamentales en ce qu'ils autorisent une administration | bestuur en meer bepaald de gemeentelijke instanties toestaan een |
publique et plus particulièrement les instances communales à organiser | volkomen neutrale administratieve omgeving vast te leggen in een |
dans un règlement un environnement administratif totalement neutre et | reglement en bijgevolg een verbod op te leggen, aan alle |
partant à interdire le port de signes convictionnels à l'ensemble des | personeelsleden, ongeacht of zij al dan niet rechtstreeks in contact |
membres du personnel, qu'ils soient ou non en contact direct avec le | staan met het publiek, om uiterlijke tekenen van een geloofs- of |
public ? | levensovertuiging te dragen ? ». |
3) Les articles L1122-32 et L1123-23 du Code de la démocratie locale | « 3) Schenden de artikelen L1122-32 en L1123-23 van het Wetboek van de |
et de la décentralisation et la loi du 8 avril 1965 instituant les | plaatselijke democratie en de decentralisatie en de wet van 8 april |
règlements de travail en ce qu'ils confient au conseil communal le | 1965 tot instelling van de arbeidsreglementen, in zoverre zij de |
gemeenteraad opdragen om een arbeidsreglement vast te stellen dat van | |
soin d'établir un règlement de travail applicable aux agents communaux | toepassing is op de gemeenteambtenaren, en het gemeentecollege om |
et au collège communal de surveiller les agents contractuels | toezicht uit te oefenen op de contractuele ambtenaren, de artikelen |
violent-ils les articles 10, 11, 19 de la Constitution combinés au | 10, 11 en 19 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het algemene |
principe général de neutralité, à l'article 24 de la Constitution, au | beginsel van neutraliteit, met artikel 24 van de Grondwet, met het |
algemene beginsel van onpartijdigheid van de overheidsambtenaren en | |
principe général d'impartialité des agents publics et à l'article 9 de | met artikel 9 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten |
la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme et des | van de mens en de fundamentele vrijheden, in zoverre zij een openbaar |
libertés fondamentales en ce qu'ils autorisent une administration | bestuur en meer bepaald de gemeentelijke instanties toestaan een |
publique et plus particulièrement les instances communales à organiser | volkomen neutrale administratieve omgeving vast te leggen in een |
dans un règlement un environnement administratif totalement neutre et | reglement en bijgevolg een verbod op te leggen, aan alle |
partant à interdire le port de signes convictionnels à l'ensemble des | personeelsleden, ongeacht of zij al dan niet rechtstreeks in contact |
membres du personnel, qu'ils soient ou non en contact direct avec le | staan met het publiek, om uiterlijke tekenen van een geloofs- of |
public, même si cette interdiction neutre semble toucher une majorité | levensovertuiging te dragen, zelfs indien dat neutrale verbod vooral |
de femmes, et donc est susceptible de constituer une discrimination | vrouwen lijkt te raken, en dus een verkapte discriminatie op grond van |
déguisée en fonction du genre ? ». | geslacht kan uitmaken ? ». |
Le 16 mars 2022, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi | Op 16 maart 2022 hebben de rechters-verslaggevers M. Pâques en Y. |
Kherbache, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de | |
spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les | bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof |
juges-rapporteurs M. Pâques et Y. Kherbache ont informé la Cour qu'ils | ervan in kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht |
pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de | voor te stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest |
l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire. | gewezen op voorafgaande rechtspleging. |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
Quant à la première question préjudicielle | Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag |
B.1. Par la première question préjudicielle, le juge a quo interroge | B.1. Met de eerste prejudiciële vraag stelt de verwijzende rechter aan |
la Cour sur la compatibilité des articles 4 et 5 de la loi du 10 mai | het Hof een vraag over de bestaanbaarheid van de artikelen 4 en 5 van |
2007 « tendant à lutter contre certaines formes de discrimination » | de wet van 10 mei 2007 « ter bestrijding van bepaalde vormen van |
(ci-après : la loi du 10 mai 2007) et des articles 4 et 5 du décret de | discriminatie » (hierna : de wet van 10 mei 2007) en van de artikelen |
la Région wallonne du 6 novembre 2008 « relatif à la lutte contre | 4 en 5 van het decreet van het Waalse Gewest van 6 november 2008 « ter |
bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie » (hierna : het | |
certaines formes de discrimination » (ci-après : le décret du 6 | decreet van 6 november 2008) met de bevoegdheidverdelende regels, « in |
novembre 2008) avec les règles de répartition des compétences, « en ce | zoverre zij zouden worden geïnterpreteerd in die zin dat het de |
qu'ils seraient interprétés en ce sens que ce serait la législation | federale wetgeving zou zijn die zou gelden om te bepalen of er sprake |
fédérale qui s'appliquerait en vue de déterminer s'il existe une | is van discriminatie in de manier waarop het statutaire of |
discrimination dans la manière dont est traité le personnel statutaire ou contractuel communal ». | contractuele gemeentelijk personeel wordt behandeld ». |
B.2. En vertu de l'article 142, alinéa 2, de la Constitution et de | B.2. Krachtens artikel 142, tweede lid, van de Grondwet en artikel 26, |
l'article 26, § 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour | § 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk |
constitutionnelle, la Cour est compétente pour statuer, à titre | Hof, is het Hof bevoegd om bij wijze van prejudiciële beslissing |
préjudiciel, sur les questions relatives à la violation, par une loi, | uitspraak te doen op vragen omtrent de schending, door een wet, een |
un décret ou une règle visée à l'article 134 de la Constitution, des | decreet of een in artikel 134 van de Grondwet bedoelde regel, van de |
règles qui sont établies par la Constitution ou en vertu de celle-ci | regels die door of krachtens de Grondwet zijn vastgesteld voor het |
pour déterminer les compétences respectives de l'autorité fédérale, | bepalen van de onderscheiden bevoegdheid van de federale overheid, de |
des communautés et des régions, des articles du titre II (« Des Belges | gemeenschappen en de gewesten, van de artikelen van titel II (« De |
et de leurs droits ») et des articles 143, § 1er, 170, 172 et 191 de | Belgen en hun rechten ») en van de artikelen 143, § 1, 170, 172 en 191 |
la Constitution. La Cour n'est en revanche pas compétente pour | van de Grondwet. Het Hof is daarentegen niet bevoegd om de normen te |
déterminer les normes applicables au litige qui est soumis au juge a | bepalen die van toepassing zijn op het geschil voor de verwijzende |
quo. | rechter. |
B.3. Il ressort de la motivation de l'ordonnance de renvoi que, par la | B.3. Uit de motivering van de verwijzingsbeschikking blijkt dat, met |
première question préjudicielle, le juge a quo demande en substance à | de eerste prejudiciële vraag, de verwijzende rechter het Hof in wezen |
la Cour de déterminer quelle est la législation anti-discrimination | vraagt om te bepalen welke antidiscriminatiewetgeving van toepassing |
applicable au litige pendant devant lui. | is op het voor hem hangende geschil. |
Le juge a quo n'avance en effet aucun élément indiquant l'existence | De verwijzende rechter voert immers geen enkel element aan dat wijst |
d'un conflit entre la loi du 10 mai 2007 et le décret du 6 novembre | op het bestaan van een conflict tussen de wet van 10 mei 2007 en het |
2008 ou lui permettant de conclure à l'applicabilité, en l'espèce, de | decreet van 6 november 2008 of dat hem toelaat te besluiten tot de |
la législation anti-discrimination fédérale plutôt que de la | toepasbaarheid, te dezen, van de federale antidiscriminatiewetgeving |
législation régionale. | in plaats van de gewestwetgeving. |
B.4. La Cour n'est pas compétente pour connaître de la première | B.4. Het Hof is niet bevoegd om kennis te nemen van de eerste |
question préjudicielle. | prejudiciële vraag. |
Il appartient au juge a quo de déterminer les normes applicables au | Het komt de verwijzende rechter toe de normen te bepalen die van |
litige pendant devant lui, en tenant compte, le cas échéant, des | toepassing zijn op het voor hem hangende geschil, rekening houdend, in |
dispositions qui règlent les champs d'application respectifs de la | voorkomend geval, met de bepalingen die het respectieve |
législation anti-discrimination fédérale et de la législation | toepassingsgebied van de federale antidiscriminatiewetgeving en van de |
anti-discrimination wallonne, à la lumière des travaux préparatoires, | Waalse antidiscriminatiewetgeving regelen, in het licht van de |
et, ensuite, si la compatibilité de ces normes avec les règles de | parlementaire voorbereiding, en, vervolgens indien de bestaanbaarheid |
référence de la Cour est mise en cause ou en cas de conflit de | van die normen met de referentieregels van het Hof in het geding wordt |
compétences, de poser à la Cour une question préjudicielle en ce sens. | gebracht of in geval van een bevoegdheidsconflict, in die zin aan het |
Hof een prejudiciële vraag te stellen. | |
Quant aux deuxième et troisième questions préjudicielles | Ten aanzien van de tweede en de derde prejudiciële vraag |
B.5. Par la deuxième question préjudicielle, le juge a quo demande à | B.5. Met de tweede prejudiciële vraag verzoekt de verwijzende rechter |
la Cour si les articles L1122-32 et L1123-23 du Code de la démocratie | het Hof om na te gaan of de artikelen L1122-32 en L1123-23 van het |
Wetboek van de plaatselijke democratie en de decentralisatie en de wet | |
locale et de la décentralisation et la loi du 8 avril 1965 « | van 8 april 1965 « tot instelling van de arbeidsreglementen », in |
instituant les règlements de travail », en ce qu'ils confient au | zoverre zij de gemeenteraad opdragen om een arbeidsreglement vast te |
conseil communal le soin d'établir un règlement de travail applicable | stellen dat van toepassing is op de gemeenteambtenaren, en het |
aux agents communaux, et au collège communal celui de surveiller les | gemeentecollege om toezicht uit te oefenen op de contractuele |
agents contractuels, sont compatibles avec plusieurs dispositions | ambtenaren, bestaanbaar zijn met verschillende grondwets- en |
constitutionnelles et conventionnelles et avec des principes généraux, | verdragsbepalingen en met algemene beginselen, « in zoverre [de in het |
« en ce [que les dispositions en cause] autorisent une administration | geding zijnde bepalingen] een openbaar bestuur en meer bepaald de |
publique et plus particulièrement les instances communales à organiser | gemeentelijke instanties toestaan een volkomen neutrale |
dans un règlement un environnement administratif totalement neutre et | administratieve omgeving vast te leggen in een reglement en bijgevolg |
partant à interdire le port de signes convictionnels à l'ensemble des | een verbod op te leggen, aan alle personeelsleden, ongeacht of zij al |
membres du personnel, qu'ils soient ou non en contact direct avec le | dan niet rechtstreeks in contact staan met het publiek, om uiterlijke |
public ». | tekenen van een geloofs- of levensovertuiging te dragen ». |
Par la troisième question préjudicielle, le juge a quo invite la Cour | Met de derde prejudiciële vraag verzoekt de verwijzende rechter het |
à tenir compte du fait qu'une telle « interdiction neutre semble | Hof rekening te houden met het feit dat een dergelijk « neutraal |
toucher une majorité de femmes, et donc est susceptible de constituer | verbod vooral vrouwen lijkt te raken, en dus een verkapte |
une discrimination déguisée en fonction du genre ». | discriminatie op grond van geslacht kan uitmaken ». |
B.6. Les articles L1122-32 et L1123-23 du Code de la démocratie locale | B.6. De artikelen L1122-32 en L1123-23 van het Wetboek van de |
et de la décentralisation disposent : | plaatselijke democratie en de decentralisatie bepalen : |
« Art. L1122-32. Le conseil fait les règlements communaux | « Art. L1122-32. De gemeenteraad maakt de gemeentelijke reglementen |
d'administration intérieure. | van inwendig bestuur. |
Ces règlements ne peuvent être contraires aux lois, aux décrets, aux règlements, aux arrêtés de l'Etat, des Région et Communautés, du conseil provincial et du collège provincial. Le conseil en transmet, dans les quarante-huit heures, des expéditions au collège provincial. Expéditions de ces règlements seront immédiatement transmises au greffe du tribunal de première instance et à celui du tribunal de police où elles seront inscrites sur un registre à ce destiné. Mention de ces règlements sera insérée au Bulletin provincial ». « Art. L1123-23. Le collège communal est chargé : l° de l'exécution des lois, des décrets, des règlements et arrêtés de l'Etat, des Région et Communautés, du conseil provincial et du collège provincial, lorsqu'elle lui est spécialement confiée; | Die reglementen mogen niet in strijd zijn met de wetten, de decreten, de reglementen, de besluiten van de Staat, de Gewesten en Gemeenschappen, de provincieraad en het provinciecollege. De raad zendt ervan binnen achtenveertig uur een afgifte aan het provinciecollege. Afgiften van die reglementen worden onmiddellijk toegezonden aan de griffie van de rechtbank van eerste aanleg en aan de griffie van de politierechtbank; waar zij in een daartoe bestemd register worden ingeschreven. Van die reglementen wordt melding gemaakt in het Bestuursmemoriaal van de provincie. » « Art. L1123-23 Het gemeentecollege is belast met : 1° de uitvoering van de wetten, de decreten, de reglementen en besluiten van de Staat, de Gewesten en Gemeenschappen, de provincieraad en het provinciecollege wanneer zulks bepaaldelijk aan het college is opgedragen; |
2° de la publication et de l'exécution des résolutions du conseil communal; | 2° de bekendmaking en uitvoering van de gemeenteraadsbesluiten; |
3° de l'administration des établissements communaux; | 3° het beheer van de gemeentelijke inrichtingen; |
4° de la gestion des revenus, de l'ordonnancement des dépenses de la | 4° het beheer van de inkomsten, de afgifte van bevelschriften tot |
commune et de la surveillance de la comptabilité; | betaling van de uitgaven van de gemeente en het toezicht op de |
5° de la direction des travaux communaux; | boekhouding; 5° de leiding van de gemeentewerken; |
6° des alignements de la voirie en se conformant, lorsqu'il en existe, | 6° de vaststelling van de rooilijnen van de wegen, met inachtneming |
van de algemene plans aangenomen door de hogere overheid, indien | |
aux plans généraux adoptés par l'autorité supérieure et sauf recours à | dergelijke plans bestaan, en behoudens beroep bij deze overheid, en, |
cette autorité et aux tribunaux, s'il y a lieu, par les personnes qui | in voorkomend geval, bij de rechtbanken door de personen die zich door |
se croiraient lésées par les décisions de l'autorité communale; | de besluiten van de gemeenteoverheid benadeeld achten; |
7° des actions judiciaires de la commune, soit en demandant, soit en | 7° het voeren van de rechtsgedingen, waarbij de gemeente als eiser dan |
défendant; | wel als verweerder betrokken is; |
8° de l'administration des propriétés de la commune, ainsi que de la | 8° het beheer van de eigendommen der gemeente, alsmede de vrijwaring |
conservation de ses droits; | van haar rechten; |
9° de la surveillance des employés salariés par la commune autres que | 9° het toezicht op de door de gemeente bezoldigde beambten, behalve op |
les membres du corps de police locale; | de leden van het gemeentelijk politiekorps; |
10° de faire entretenir les chemins vicinaux et les cours d'eau, | 10° het doen onderhouden van de buurtwegen en de waterlopen, |
conformément aux dispositions législatives et aux règlements de | overeenkomstig de wetsbepalingen en de verordeningen van de |
l'autorité provinciale; | provincieoverheid; |
11° l'imposition de la suspension, le retrait ou la fermeture visé à | 11° het opleggen van de schorsing, de intrekking of de sluiting zoals |
l'article L1122-33, § 2 ». | bedoeld in artikel L1122-33, § 2 ». |
Le juge a quo ne cite aucune disposition spécifique de la loi du 8 | De verwijzende rechter vermeldt geen specifieke bepaling uit de wet |
avril 1965 « instituant les règlements de travail ». | van 8 april 1965 « tot instelling van de arbeidsreglementen ». |
B.7. Une question préjudicielle n'appelle de réponse de la Cour que si | B.7. Een prejudiciële vraag behoeft slechts een antwoord van het Hof |
l'inconstitutionnalité alléguée trouve directement son origine dans la ou les dispositions législatives en cause ou, dans le cas d'une lacune législative, si celle-ci se rattache à une disposition législative identifiée. Or, les dispositions à propos desquelles le juge a quo interroge la Cour sont tout à fait étrangères à la question de la neutralité des pouvoirs publics, et en particulier à la possibilité pour une commune d'interdire à ses agents le port de signes convictionnels. La circonstance que ces dispositions sont muettes sur une telle possibilité n'est pas assimilable à une autorisation donnée explicitement ou tacitement mais de manière certaine par le législateur compétent. La référence qui est faite, dans l'ordonnance de renvoi, à l'arrêt de | indien de aangevoerde ongrondwettigheid rechtstreeks haar oorsprong vindt in de in het geding zijnde wetsbepaling(en) of, in het geval van een lacune in de wetgeving, indien deze verband houdt met een geïdentificeerde wetsbepaling. De bepalingen waarover de verwijzende rechter het Hof een vraag stelt, hebben echter volstrekt niets te maken met de kwestie van de neutraliteit van de overheid, en in het bijzonder met de mogelijkheid, voor een gemeente, om haar personeelsleden te verbieden uiterlijke tekenen van een geloofs- of levensovertuiging te dragen. De omstandigheid dat die bepalingen zwijgen over een dergelijke mogelijkheid, kan niet worden gelijkgesteld met een machtiging die expliciet of stilzwijgend maar met zekerheid door de bevoegde wetgever is gegeven. De verwijzing, in de verwijzingsbeschikking, naar het arrest van het |
la Cour n° 81/2020 du 4 juin 2020 en matière d'enseignement ne conduit | Hof nr. 81/2020 van 4 juni 2020 inzake onderwijs, leidt niet tot een |
pas à une autre conclusion. Par cet arrêt, la Cour a jugé que, dans | andere conclusie. Bij dat arrest oordeelde het Hof dat, in de |
l'interprétation selon laquelle il permet à l'instance compétente pour | interpretatie dat het de voor het huishoudelijk reglement van een |
établir le règlement intérieur d'une école de prévoir, dans ce | school bevoegde instantie toestaat om bij wege van dat reglement |
règlement, des conditions d'exercice et de jouissance des droits et | voorwaarden te verbinden aan de uitoefening en het genot van de |
libertés visés ou des limitations de ces droits et libertés, et plus | bedoelde rechten en vrijheden, dan wel die rechten en vrijheden te |
particulièrement dans l'interprétation selon laquelle il permet à | beperken, en meer in het bijzonder in de interpretatie dat het die |
cette instance d'interdire totalement le port d'insignes, de bijoux ou | instantie toestaat om te voorzien in een totaalverbod om insignes, |
de vêtements qui reflètent une opinion ou une appartenance politique, | juwelen of kledij te dragen die een politieke, filosofische of |
philosophique ou religieuse, l'article 3 du décret de la Communauté | godsdienstige mening of strekking weergeven, artikel 3 van het decreet |
française du 31 mars 1994 « définissant la neutralité de | van de Franse Gemeenschap van 31 maart 1994 « houdende bepaling van de |
l'enseignement de la Communauté » ne viole pas les articles 19, 23 et | neutraliteit van het Gemeenschapsonderwijs » de artikelen 19, 23 en 24 |
24 de la Constitution, lus en combinaison ou non avec l'article 9 de | van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 9 van |
la Convention européenne des droits de l'homme et avec l'article 2 du | het Europees Verdrag voor de rechten van de mens en met artikel 2 van |
Premier Protocole additionnel à cette Convention. Certes, la | het Eerste Aanvullend Protocol bij dat Verdrag, niet schendt. De |
formulation de la question préjudicielle dans l'affaire qui avait | formulering van de prejudiciële vraag in de zaak die aanleiding had |
donné lieu à cet arrêt présente une certaine analogie avec la manière | gegeven tot dat arrest vertoont weliswaar een zekere analogie met de |
dont le juge a quo a formulé les deux questions préjudicielles | manier waarop de verwijzende rechter de twee voorliggende prejudiciële |
présentement examinées, mais la disposition qui était alors en cause | vragen heeft geformuleerd, maar de bepaling die destijds in het geding |
était en lien étroit avec l'inconstitutionnalité alléguée, ce qui | was, hield rechtstreeks verband met de aangevoerde ongrondwettigheid, |
explique pourquoi la Cour a accepté de répondre à la question | hetgeen verklaart waarom het Hof heeft aanvaard om de prejudiciële |
préjudicielle. | vraag te beantwoorden. |
B.8. Les deuxième et troisième questions préjudicielles n'appellent | B.8. De tweede en de derde prejudiciële vraag behoeven geen antwoord. |
pas de réponse. | |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
- La Cour n'est pas compétente pour connaître de la première question | - Het Hof is niet bevoegd om kennis te nemen van de eerste |
préjudicielle. | prejudiciële vraag. |
- Les deuxième et troisième questions préjudicielles n'appellent pas | - De tweede en de derde prejudiciële vraag behoeven geen antwoord. |
de réponse. Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
la Cour constitutionnelle, le 7 juillet 2022. | op 7 juli 2022. |
Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
P.-Y. Dutilleux P. Nihoul | P.-Y. Dutilleux P. Nihoul |