Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 74/2022 du 25 mai 2022 Numéro du rôle : 7760 En cause : la demande de suspension de l'article 2 de la loi du 29 octobre 2021 intitulée « loi interprétative de l'article 124, § 1 er , d), de la loi du 4 avri La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. (...)"
Extrait de l'arrêt n° 74/2022 du 25 mai 2022 Numéro du rôle : 7760 En cause : la demande de suspension de l'article 2 de la loi du 29 octobre 2021 intitulée « loi interprétative de l'article 124, § 1 er , d), de la loi du 4 avri La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. (...) Uittreksel uit arrest nr. 74/2022 van 25 mei 2022 Rolnummer 7760 In zake : de vordering tot schorsing van artikel 2 van de wet van 29 oktober 2021 met als opschrift « interpretatieve wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 74/2022 du 25 mai 2022 Uittreksel uit arrest nr. 74/2022 van 25 mei 2022
Numéro du rôle : 7760 Rolnummer 7760
En cause : la demande de suspension de l'article 2 de la loi du 29 In zake : de vordering tot schorsing van artikel 2 van de wet van 29
octobre 2021 intitulée « loi interprétative de l'article 124, § 1er, oktober 2021 met als opschrift « interpretatieve wet van artikel 124,
d), de la loi du 4 avril 2014 relative aux assurances », introduite § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen »,
par l'ASBL « Assuralia » et autres. ingesteld door de vzw « Assuralia » en anderen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de
Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne et S. de Bethune, rechters J.-P. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne en S. de
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président L. Bethune, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Lavrysen, voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la demande et procédure I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 21 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 21 februari
février 2022 et parvenue au greffe le 23 février 2022, une demande de 2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 23
februari 2022, is een vordering tot schorsing van artikel 2 van de wet
suspension de l'article 2 de la loi du 29 octobre 2021 intitulée « loi van 29 oktober 2021 met als opschrift « interpretatieve wet van
interprétative de l'article 124, § 1er, d), de la loi du 4 avril 2014 artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende de
relative aux assurances » publiée au Moniteur belge du 22 novembre verzekeringen » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 22
2021) a été introduite par l'ASBL « Assuralia », la SA « Baloise november 2021) ingesteld door de vzw « Assuralia », de nv « Baloise
Belgium », la SA « AXA Belgium », la SA « AG Insurance » et la SA « Belgium », de nv « AXA Belgium », de nv « AG Insurance » en de nv «
KBC Assurances », assistées et représentées par Me A. Huyghe et Me W. KBC Verzekeringen », bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. A. Huyghe
Vandenbruwaene, avocats au barreau de Bruxelles, et par Me M. en Mr. W. Vandenbruwaene, advocaten bij de balie te Brussel, en door
Deketelaere, avocat au barreau d'Anvers. Mr. M. Deketelaere, advocaat bij de balie van Antwerpen.
Par la même requête, les parties requérantes demandent également Bij hetzelfde verzoekschrift vorderen de verzoekende partijen eveneens
l'annulation de la même disposition légale. de vernietiging van dezelfde wetsbepaling.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1. L'assurance contre l'incendie couvre notamment le risque d'une B.1. Een verzekering tegen brand dekt onder meer het risico van een
catastrophe naturelle, plus précisément d'un tremblement de terre, natuurramp, meer bepaald van een aardbeving, een overstroming, een
d'une inondation, d'un débordement ou d'un refoulement d'égouts overlopen of een opstuwing van openbare riolen en een aardverschuiving
publics et d'un glissement ou d'un affaissement de terrain (article of grondverzakking (artikel 123, eerste lid, van de wet van 4 april
123, alinéa 1er, de la loi du 4 avril 2014 « relative aux assurances 2014 « betreffende de verzekeringen »).
»). L'article 124, § 1er, de la même loi définit les événements qui sont Artikel 124, § 1, van dezelfde wet definieert de gebeurtenissen die
considérés comme des catastrophes naturelles : als natuurramp worden beschouwd :
« Par catastrophe naturelle, l'on entend : « Onder natuurramp wordt verstaan :
a) soit une inondation, à savoir un débordement de cours d'eau, a) hetzij een overstroming, te weten het buiten de oevers treden van
canaux, lacs, étangs ou mers suite à des précipitations waterlopen, kanalen, meren, vijvers of zeeën ten gevolge van
atmosphériques, un ruissellement d'eau résultant du manque atmosferische neerslag, het afvloeien van water wegens onvoldoende
d'absorption du sol suite à des précipitations atmosphériques, une absorptie door de grond ten gevolge van atmosferische neerslag, het
fonte des neiges ou des glaces, une rupture de digues ou un smelten van sneeuw of ijs, een dijkbreuk of een vloedgolf, alsmede de
raz-de-marée, ainsi que les glissements et affaissements de terrain aardverschuivingen of grondverzakkingen die eruit voortvloeien;
qui en résultent;
b) soit un tremblement de terre d'origine naturelle qui b) hetzij een aardbeving van natuurlijke oorsprong die
- détruit, brise ou endommage des biens assurables contre ce péril - tegen dit gevaar verzekerbare goederen vernietigt, breekt of
dans les 10 kilomètres du bâtiment assuré, beschadigt binnen 10 kilometer van het verzekerde gebouw,
- ou a été enregistré avec une magnitude minimale de 4 degrés sur - of werd geregistreerd met een minimum magnitude van vier graden op
l'échelle de Richter, ainsi que les inondations, les débordements et refoulements d'égouts publics, les glissements et affaissements de terrain qui en résultent; c) soit un débordement ou un refoulement d'égouts publics occasionné par des crues, des précipitations atmosphériques, une tempête, une fonte des neiges ou de glace ou une inondation; d) soit un glissement ou affaissement de terrain, à savoir un mouvement d'une masse importante de terrain qui détruit ou endommage des biens, dû en tout ou en partie à un phénomène naturel autre qu'une inondation ou un tremblement de terre ». de schaal van Richter, alsmede de overstromingen, het overlopen of het opstuwen van openbare riolen, de aardverschuivingen of grondverzakkingen die eruit voortvloeien; c) hetzij een overlopen of een opstuwing van openbare riolen veroorzaakt door het wassen van het water of door atmosferische neerslag, een storm, het smelten van sneeuw of ijs of een overstroming; d) hetzij een aardverschuiving of grondverzakking, te weten een beweging van een belangrijke massa van de bodemlaag, die goederen vernielt of beschadigt, welke geheel of ten dele te wijten is aan een natuurlijk fenomeen anders dan een overstroming of een aardbeving ».
B.2. La loi du 29 octobre 2021 intitulée « loi interprétative de B.2. De wet van 29 oktober 2021 met als opschrift « interpretatieve
l'article 124, § 1er, d), de la loi du 4 avril 2014 relative aux wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende
assurances » vise à donner une interprétation authentique à l'article de verzekeringen » beoogt een authentieke uitlegging te geven van
124, § 1er, d), de la loi du 4 avril 2014. artikel 124, § 1, d) van de wet van 4 april 2014.
L'article 2, attaqué, de la loi du 29 octobre 2021 dispose : Het bestreden artikel 2 van de wet van 29 oktober 2021 bepaalt :
« L'article 124, § 1er, d), de la loi du 4 avril 2014 relative aux « Artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende de
assurances doit être interprété en ce sens qu'il y a notamment lieu de verzekeringen wordt in die zin uitgelegd dat onder de woorden ' een
comprendre par ' mouvement d'une masse importante de terrain qui beweging van een belangrijke massa van de bodemlaag, die goederen
détruit ou endommage des biens, dû en tout ou en partie à un phénomène vernielt of beschadigt, welke geheel of ten dele te wijten is aan een
naturel autre qu'une inondation ou un tremblement de terre ' toute natuurlijk fenomeen anders dan een overstroming of een aardbeving '
contraction d'une masse importante de terrain due en tout ou en partie onder meer moet worden begrepen een inklinken van een belangrijke
à une période de sécheresse prolongée, qui détruit ou endommage des massa van de bodemlaag, waardoor goederen worden vernield of
beschadigd, dat geheel of ten dele het gevolg is van een langdurige
biens ». periode van droogte ».
B.3. Une disposition interprétative se justifie par la suppression de B.3. Een interpretatieve bepaling vindt haar bestaansreden in het
l'incertitude juridique à laquelle le caractère incertain ou contesté opheffen van de rechtsonzekerheid die is ontstaan door het onzekere of
d'une disposition législative a donné lieu. C'est le propre d'une het betwiste karakter van een wetsbepaling. Het is eigen aan een
disposition interprétative de sortir ses effets à la date d'entrée en interpretatieve bepaling dat zij terugwerkt tot de datum van
vigueur de la disposition qu'elle interprète. inwerkingtreding van de bepaling die zij interpreteert.
Les parties requérantes font valoir en substance que la disposition De verzoekende partijen voeren in essentie aan dat de bestreden
attaquée porte ainsi atteinte à leur droit de propriété et aux bepaling daardoor afbreuk doet aan hun eigendomsrecht en aan de
principes de la sécurité juridique et de la loyauté fédérale. Elles beginselen van rechtszekerheid en van federale loyauteit. Zij vorderen
demandent la suspension de la disposition. de schorsing van de bepaling.
B.4. Aux termes de l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier B.4. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari
1989 sur la Cour constitutionnelle, deux conditions de fond doivent 1989 op het Grondwettelijk Hof dient aan twee grondvoorwaarden te zijn
être remplies pour que la suspension puisse être décidée : voldaan opdat tot schorsing kan worden besloten :
- des moyens sérieux doivent être invoqués; - de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn;
- l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un - de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een
préjudice grave difficilement réparable. moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen.
Les deux conditions étant cumulatives, la constatation que l'une de Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat
ces deux conditions n'est pas remplie entraîne le rejet de la demande één van die voorwaarden niet is vervuld tot verwerping van de
de suspension. vordering tot schorsing.
B.5. En ce qui concerne la condition du risque de préjudice grave B.5. Wat de voorwaarde van het risico van een moeilijk te herstellen
difficilement réparable, les parties requérantes font valoir qu'elles ernstig nadeel betreft, voeren de verzoekende partijen aan dat zij
doivent, par l'effet de la disposition attaquée, étendre door toedoen van de bestreden bepaling hun dekking van schade
considérablement leur couverture de sinistres, sans avoir pu facturer une prime ou constituer une réserve technique à cette fin. En conséquence, elles s'exposent à des risques financiers graves, qui pourraient même compromettre leur pérennité. B.6. La première partie requérante est une association sans but lucratif, agréée comme union professionnelle, qui défend les intérêts des compagnies d'assurances. Lorsqu'il s'agit d'apprécier la gravité et le caractère difficilement réparable d'un préjudice, une association sans but lucratif qui défend l'intérêt collectif d'un groupe professionnel ne peut être confondue avec les membres de ce groupe professionnel affectés dans leur situation personnelle, auxquels cet intérêt est relatif. Pour la première partie requérante, le préjudice allégué est un aanzienlijk dienen uit te breiden, zonder dat zij daarvoor een premie konden aanrekenen of een technische reserve konden aanleggen. Als gevolg daarvan ondergaan zij ernstige financiële risico's, die zelfs hun voortbestaan in het gedrang zouden kunnen brengen. B.6. De eerste verzoekende partij is een verenging zonder winstoogmerk, erkend als beroepsvereniging, die de belangen van de verzekeringsondernemingen behartigt. Om het ernstig en moeilijk te herstellen karakter van het nadeel te beoordelen, mag een vereniging zonder winstoogmerk die het collectief belang van een beroepsgroep verdedigt, niet worden verward met de leden van die beroepsgroep die in hun persoonlijke situatie worden geraakt en waarop dat belang betrekking heeft. Voor de eerste verzoekende partij is het aangevoerde nadeel een louter
préjudice purement moral qui découle de l'adoption ou de l'application moreel nadeel dat voortvloeit uit de aanneming of de toepassing van
d'une disposition législative susceptible d'affecter les intérêts een wetsbepaling die de individuele belangen van haar leden kan raken.
individuels de ses membres. Ce préjudice moral n'est pas difficilement Dat moreel nadeel is niet moeilijk te herstellen, daar het bij
réparable, puisqu'il disparaîtrait en cas d'annulation de la vernietiging van de bestreden bepaling zou verdwijnen.
disposition attaquée.
B.7. Les autres parties requérantes sont des compagnies d'assurances B.7. De overige verzoekende partijen zijn verzekeringsondernemingen
qui subissent le préjudice financier allégué. die het aangevoerde financiële nadeel ondergaan.
Comme la Cour l'a déjà rappelé plusieurs fois, le simple risque de Zoals het Hof reeds meermaals in herinnering heeft gebracht, vormt het
subir une perte financière ne constitue pas, en principe, un risque de loutere risico een financieel verlies te lijden in beginsel geen
préjudice grave difficilement réparable (voy. notamment l'arrêt n° risico van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel (zie o.a. arrest
21/2020 du 6 février 2020, B.7.3, et l'arrêt n° 10/2022 du 20 janvier nr. 21/2020 van 6 februari 2020, B.7.3, en arrest nr. 10/2022 van 20
2022, B.16.2). Dans leur requête, les compagnies d'assurances ne januari 2022, B.16.2). De verzekeringsondernemingen vermelden in hun
mentionnent pas de données concrètes et précises dont il ressort à verzoekschrift geen concrete en precieze gegevens waaruit voldoende
suffisance que l'application immédiate de la disposition attaquée, blijkt dat de onmiddellijke toepassing van de bestreden bepaling, in
dans l'attente du prononcé sur le recours en annulation, afwachting van de uitspraak over het beroep tot vernietiging, hun
compromettrait leur pérennité. voortbestaan in het gedrang zou brengen.
En ce que les parties requérantes font valoir que des litiges pendants In zoverre de verzoekende partijen doen gelden dat intussen hangende
sont tranchés dans l'intervalle sur la base de la disposition rechtsgedingen op grond van de bestreden bepaling worden beslist, is
attaquée, il n'est pas non plus question d'un préjudice grave er evenmin sprake van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel. Op
difficilement réparable. En vertu de l'article 16 de la loi spéciale grond van artikel 16 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, une décision passée Grondwettelijk Hof kan een in kracht van gewijsde gegane beslissing
en force de chose jugée rendue par une juridiction civile, dans la van een burgerlijk gerecht, in zoverre zij gegrond is op een
mesure où elle est fondée sur une disposition législative qui a été wetsbepaling die vervolgens door het Grondwettelijk Hof is vernietigd,
annulée par la suite par la Cour constitutionnelle, peut être geheel of ten dele worden ingetrokken op verzoek van degenen die
rétractée en tout ou en partie à la demande de ceux qui y auront été daarbij partij zijn geweest of behoorlijk opgeroepen ( § 1). De
parties ou dûment appelés ( § 1er). Dans les limites de la rechter kan binnen de grenzen van de intrekking een nieuwe beslissing
rétractation, le juge peut rendre une décision nouvelle en se fondant uitspreken die steunt op een andere grond of op een andere juridische
sur une autre cause ou sur une qualification juridique différente d'un omschrijving van een feit of een handeling waarmee de bestreden
fait ou d'un acte invoqué à l'appui de la décision entreprise ( § 2). beslissing wordt gestaafd ( § 2). Die bepaling staat derhalve toe een
Cette disposition permet dès lors de réparer un éventuel préjudice eventueel financieel nadeel te doen herstellen.
financier. B.8. Il ressort de ce qui précède que le risque de préjudice grave B.8. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat het risico van een moeilijk te
difficilement réparable n'est pas démontré. herstellen ernstig nadeel niet is aangetoond.
Dès lors qu'une des conditions de fond pour que la suspension puisse Aangezien een van de grondvoorwaarden om tot schorsing te kunnen
être décidée n'est pas remplie, il y a lieu de rejeter la demande de besluiten niet is vervuld, dient de vordering tot schorsing te worden
suspension. verworpen.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
rejette la demande de suspension. verwerpt de vordering tot schorsing.
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 25 mai 2022. op 25 mei 2022.
Le greffier, Le président, De griffier, De voorzitter,
P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen
^