← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 166/2021 du 18 novembre 2021 Numéro du rôle : 7463 En cause
: le recours en annulation partielle de la loi du 20 juillet 2020 « portant des dispositions diverses
relatives à la prévention du blanchiment de capitaux et du La
Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. (...)"
Extrait de l'arrêt n° 166/2021 du 18 novembre 2021 Numéro du rôle : 7463 En cause : le recours en annulation partielle de la loi du 20 juillet 2020 « portant des dispositions diverses relatives à la prévention du blanchiment de capitaux et du La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. (...) | Uittreksel uit arrest nr. 166/2021 van 18 november 2021 Rolnummer 7463 In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 20 juli 2020 « houdende diverse bepalingen tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 166/2021 du 18 novembre 2021 | Uittreksel uit arrest nr. 166/2021 van 18 november 2021 |
Numéro du rôle : 7463 | Rolnummer 7463 |
En cause : le recours en annulation partielle de la loi du 20 juillet | In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 20 |
2020 « portant des dispositions diverses relatives à la prévention du | juli 2020 « houdende diverse bepalingen tot voorkoming van het |
blanchiment de capitaux et du financement du terrorisme et à la | witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking |
limitation de l'utilisation des espèces », introduit par Maxime | van het gebruik van contanten », ingesteld door Maxime Vermeesch en de |
Vermeesch et la SRL « Maxime Vermeesch ». | bv « Maxime Vermeesch ». |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. | samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de |
Moerman, R. Leysen, J. Moerman, M. Pâques et Y. Kherbache, assistée du | rechters J.-P. Moerman, R. Leysen, J. Moerman, M. Pâques en Y. |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président L. Lavrysen, | Kherbache, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 3 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 3 november |
novembre 2020 et parvenue au greffe le 9 novembre 2020, un recours en | 2020 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 9 |
november 2020, is beroep tot gedeeltelijke vernietiging ingesteld van | |
annulation partielle de la loi du 20 juillet 2020 « portant des | de wet van 20 juli 2020 « houdende diverse bepalingen tot voorkoming |
dispositions diverses relatives à la prévention du blanchiment de | van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot |
capitaux et du financement du terrorisme et à la limitation de | beperking van het gebruik van contanten » (bekendgemaakt in het |
l'utilisation des espèces » (publiée au Moniteur belge du 5 août 2020) | Belgisch Staatsblad van 5 augustus 2020) door Maxime Vermeesch en de |
a été introduit par Maxime Vermeesch et la SRL « Maxime Vermeesch », | bv « Maxime Vermeesch », bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. P. |
assistés et représentés par Me P. Renier, avocat au barreau de | Renier, advocaat bij de balie te Brussel. |
Bruxelles. | Bij hetzelfde verzoekschrift vorderden de verzoekende partijen |
Par la même requête, les parties requérantes demandaient également la | eveneens de gedeeltelijke schorsing van dezelfde wet. Bij het arrest |
suspension partielle de la même loi. Par l'arrêt n° 31/2021 du 25 | nr. 31/2021 van 25 februari 2021, bekendgemaakt in het Belgisch |
février 2021, publié au Moniteur belge du 31 mai 2021, la Cour a | Staatsblad van 31 mei 2021, heeft het Hof de vordering tot |
rejeté la demande de suspension partielle. | gedeeltelijke schorsing verworpen. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
Quant aux dispositions attaquées | Ten aanzien van de bestreden bepalingen |
B.1.1. A titre principal, les parties requérantes demandent | B.1.1. De verzoekende partijen vorderen in hoofdorde de vernietiging |
l'annulation de l'article 32, alinéa 1er, 1°, n), de la loi du 20 | van artikel 32, eerste lid, 1°, n), van de wet van 20 juli 2020 « |
juillet 2020 « portant des dispositions diverses relatives à la | houdende diverse bepalingen tot voorkoming van het witwassen van geld |
prévention du blanchiment de capitaux et du financement du terrorisme | en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van |
et à la limitation de l'utilisation des espèces » (ci-après : la loi | contanten » (hierna : de wet van 20 juli 2020) en van de artikelen 153 |
du 20 juillet 2020) et des articles 153 à 170 de la même loi. A titre | tot 170 van die wet. In ondergeschikte orde vragen de verzoekende |
subsidiaire, les parties requérantes demandent l'annulation de l'article 164 de la loi du 20 juillet 2020. | partijen de vernietiging van artikel 164 van de wet van 20 juli 2020. |
B.1.2. La loi du 20 juillet 2020 tend à transposer la directive (UE) | B.1.2. De wet van 20 juli 2020 strekt ertoe de richtlijn (EU) 2018/843 |
2018/843 du Parlement européen et du Conseil du 30 mai 2018 « | van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2018 « tot wijziging |
modifiant la directive (UE) 2015/849 relative à la prévention de | van Richtlijn (EU) 2015/849 inzake de voorkoming van het gebruik van |
l'utilisation du système financier aux fins du blanchiment de capitaux | het financiële stelsel voor het witwassen van geld of |
ou du financement du terrorisme ainsi que les directives 2009/138/CE | terrorismefinanciering, en tot wijziging van de Richtlijnen |
et 2013/36/UE » (également appelée « la cinquième directive | 2009/138/EG en 2013/36/EU » (ook « vijfde antiwitwasrichtlijn » |
anti-blanchiment », ci-après : la directive (UE) 2018/843). La | genoemd, hierna : de richtlijn (EU) 2018/843) om te zetten. De |
transposition de cette directive s'opère par l'apport de modifications | omzetting van die richtlijn gebeurt door wijzigingen aan te brengen in |
à la législation pertinente existante, essentiellement à la loi du 18 | de bestaande relevante wetgeving, in hoofdzaak in de wet van 18 |
septembre 2017 « relative à la prévention du blanchiment de capitaux | september 2017 « tot voorkoming van het witwassen van geld en de |
et du financement du terrorisme et à la limitation de l'utilisation | financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van |
des espèces » (ci-après : la loi du 18 septembre 2017). | contanten » (hierna : de wet 18 september 2017). |
B.1.3. Une des adaptations concerne l'ajout des nouvelles entités | B.1.3. Eén van de aanpassingen betreft de toevoeging van de nieuwe |
soumises à la législation anti-blanchiment, dont les prestataires de | entiteiten die aan de antiwitwaswetgeving worden onderworpen, |
services fiscaux non agréés. | waaronder de niet-erkende fiscale dienstverleners. |
Les travaux préparatoires mentionnent : | De parlementaire voorbereiding vermeldt : |
« Tout consultant/prestataire de services fiscaux non reconnu qui | « Elke niet-erkende consultant/fiscale dienstverlener die als |
exerce, comme activité économique ou professionnelle principale, | |
directement ou par le truchement d'autres personnes auxquelles cette | voornaamste bedrijfs- of beroepsactiviteit, rechtstreeks of via andere |
autre personne est liée, les activités suivantes pour compte de tiers, | met hem gelieerde personen de volgende activiteiten uitoefent voor |
devrait se faire contrôler par l'Institute for Tax Advisors and | rekening van derden, zou zich door het Institute for Tax Advisors and |
Accountants (ci-après ' ITAA ') pour ce qui est du respect de la | Accountants (hierna ' ITAA ') op de naleving van de |
législation antiblanchiment : | antiwitwaswetgeving moeten laten controleren : |
1° avis dans toutes matières fiscales; | 1° advies inzake alle fiscale materies; |
2° assistance des contribuables dans l'accomplissement de leurs | 2° bijstand aan belastingplichtigen bij het vervullen van hun fiscale |
obligations fiscales; | verplichtingen; |
3° représentation des contribuables. | 3° vertegenwoordiging van de belastingplichtigen. |
Le présent projet de loi impose, par la transposition de la 5e | Dit ontwerp van wet legt door de omzetting van de 5e |
directive antiblanchiment, à tout consultant/prestataire de services | antiwitwasrichtlijn de verplichting op aan elke niet-erkende |
fiscaux non agréé l'obligation de se soumettre au contrôle de l'ITAA | consultant/fiscale dienstverlener om zich door het ITAA te laten |
pour ce qui est du respect de la législation antiblanchiment, et ce en | controleren voor de naleving van de antiwitwaswetgeving, en dit met |
vue de la transposition de cette obligation, requise en application de | het oog op de omzetting van deze verplichting, zoals vereist in |
l'article 2.1.3. a) de la directive (UE) 2015/849. Il s'ensuit que | toepassing van artikel 2.1.3. a) van de richtlijn (EU) 2015/849. Dit |
houdt in dat elke niet-erkende consultant/fiscale dienstverlener zich, | |
tout consultant/prestataire de services fiscaux non agréé devra, sur | op eenvoudig verzoek, zal moeten registreren bij het ITAA door middel |
simple demande, se faire inscrire sur une liste spéciale tenue par | van inschrijving op een speciale lijst die wordt bijgehouden door het |
l'ITAA » (Doc. parl., Chambre, 2019-2020, DOC 55-1324/001, pp. 8-9). | ITAA » (Parl. St., Kamer, 2019-2020, DOC 55-1324/001, pp. 8-9). |
B.1.4. L'article 5, § 1er, de la loi du 18 septembre 2017 énumère les | B.1.4. In artikel 5, § 1, van de wet van 18 september 2017 worden de |
entités auxquelles les dispositions de cette loi sont applicables. | entiteiten opgesomd waarop de bepalingen van die wet van toepassing |
L'article 32, alinéa 1er, 1°, n), de la loi du 20 juillet 2020 ajoute | zijn. Artikel 32, eerste lid, 1°, n), van de wet van 20 juli 2020 |
une nouvelle entité à cette énumération, dans l'article 5, § 1er, | voegt aan die opsomming in het aldus gewijzigde artikel 5, § 1, 25°/1 |
25°/1, ainsi modifié : | een nieuwe entiteit toe : |
« les personnes physiques ou morales inscrites sur la liste séparée | « de natuurlijke of rechtspersonen ingeschreven op de aparte lijst in |
het openbaar register bedoeld in artikel 29, § 2, van de voornoemde | |
dans le registre public visée à l'article 29, § 2, de la loi du 17 | wet van 17 maart 2019, die zich ertoe verbinden als voornaamste |
mars 2019 précitée, qui s'engagent à fournir, directement ou par le | |
truchement d'autres personnes auxquelles cette autre personne est | bedrijfs- of beroepsactiviteit, rechtstreeks of via andere met hem |
liée, une aide matérielle, une assistance ou des conseils en matière | gelieerde personen materiële hulp, bijstand of advies op fiscaal |
fiscale comme activité économique ou professionnelle principale ». | gebied te verlenen ». |
B.1.5. Les articles 153 à 170 de la loi attaquée apportent plusieurs | B.1.5. De artikelen 153 tot 170 van de bestreden wet brengen een |
modifications à la loi du 17 mars 2019 « relative aux professions | aantal wijzigingen aan in de wet van 17 maart 2019 « betreffende de |
d'expert-comptable et de conseiller fiscal » (ci-après : la loi du 17 | beroepen van accountant en belastingadviseur » (hierna : de wet van 17 |
mars 2019). Ils imposent notamment l'obligation, pour les prestataires | maart 2019). Zij leggen onder andere aan niet-erkende fiscale |
de services fiscaux non agréés, d'être inscrits sur une liste séparée | dienstverleners de verplichting op zich in te schrijven op een aparte |
du registre public, tenue à jour par l'Institut des Conseillers | lijst in het openbaar register dat door het Instituut van de |
fiscaux et des Experts-comptables. | Belastingadviseurs en de Accountants wordt bijgehouden. |
Les travaux préparatoires mentionnent : | De parlementaire voorbereiding vermeldt : |
« L'article 151 [lire : l'article 153] transpose le texte de l'actuel | « Artikel 151 [lees : artikel 153] vormt de tekst van het bestaande |
article 29 en paragraphe 1er du nouvel article 29 et y ajoute un paragraphe. | artikel 29 om tot paragraaf 1 van het nieuwe artikel 29 en voegt een |
Ce paragraphe 2 constitue le fondement juridique sur la base duquel | paragraaf 2 toe. |
l'Institut tiendra une liste séparée des personnes visées à l'article | Deze paragraaf 2 vormt de rechtsgrond waardoor het Instituut een |
6, § 2, alinéa 1er, de la loi. Il s'agit des personnes exerçant les | aparte lijst bijhoudt van de personen bedoeld in artikel 6, § 2, |
eerste lid, van de wet. Dit zijn de personen die de activiteiten | |
activités visées à l'article 6, § 1er, sans qu'elles disposent d'un | bedoeld in artikel 6, § 1, uitoefenen zonder dat zij over een |
titre professionnel sur la base de l'article 6, § 1er. | beroepstitel op grond van artikel 6, § 1, zelf beschikken. |
Cette liste a pour but de permettre à des tiers de vérifier si une | Deze lijst heeft tot doel dat derden kunnen nagaan of een persoon die |
personne qui exerce de telles activités est habilitée à le faire et, | dergelijke activiteiten uitoefent hiertoe gerechtigd is en dus ook of |
dès lors, est soumise au contrôle du respect de la loi du 18 septembre | deze onderworpen is aan de controle op de naleving van de wet van 18 |
2017 relative à la prévention du blanchiment de capitaux et du | september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de |
financement du terrorisme et à la limitation de l'utilisation des | financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van |
espèces » (Doc. parl., Chambre, 2019-2020, DOC 55-1324/001, p. 177). | contanten » (Parl. St, Kamer, 2019-2020, DOC 55-1324/001, p. 177). |
Les articles 153 à 155 de la loi du 20 juillet 2020 disposent : | De artikelen 153 tot 155 van de wet van 20 juli 2020 bepalen : |
« Art. 153.L'article 6 de la loi du 17 mars 2019 relative aux |
« Art. 153.Artikel 6 van de wet van 17 maart 2019 betreffende de |
professions d'expert-comptable et de conseiller fiscal, dont le texte | beroepen van accountant en belastingadviseur, waarvan de bestaande |
actuel formera le paragraphe 1er, est complété par les paragraphes 2 | tekst paragraaf 1 zal vormen, wordt aangevuld met de paragrafen 2 en |
et 3 rédigés comme suit : | 3, luidende : |
' § 2. Nul ne peut en outre exercer comme indépendant, en tant que | ' § 2. Niemand mag als zelfstandige, noch als natuurlijk persoon noch |
personne physique ou personne morale, pour compte de tiers, à titre | als rechtspersoon, voor rekening van derden, in hoofdberoep of |
principal ou accessoire, les activités professionnelles visées au | bijberoep, de beroepsactiviteiten als bedoeld in paragraaf 1 |
paragraphe 1er, s'il n'est inscrit dans le registre public en tant que | uitoefenen, indien hij niet ingeschreven is in het openbaar register |
professionnel ou sur la liste séparée du registre public visé à | als beroepsbeoefenaar, noch op de aparte lijst in het openbaar |
l'article 29, § 2. | register bedoeld in artikel 29, § 2. |
L'alinéa 1er ne s'applique pas aux personnes qui, en vertu de | Het eerste lid is niet van toepassing op de personen die op grond van |
dispositions légales ou réglementaires ou des usages de la profession, | wettelijke of reglementaire bepalingen of op grond van |
exercent habituellement les activités visées dans le paragraphe 1er et | beroepsgebruiken gewoonlijk de activiteiten uitoefenen bedoeld in |
qui sont également soumises à la loi du 18 septembre 2017 relative à | paragraaf 1 en die eveneens onderworpen zijn aan de wet van 18 |
la prévention du blanchiment de capitaux et du financement du | september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de |
terrorisme et à la limitation de l'utilisation des espèces. | financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van |
§ 3. Ne peuvent être inscrits sur la liste séparée du registre public | contanten. § 3. Kunnen niet ingeschreven worden op de aparte lijst in het |
visée à l'article 29, § 2 : | openbaar register bedoeld in artikel 29, § 2 : |
1° ceux qui, par le passé et suite à une sanction disciplinaire, ont | 1° diegenen die in het verleden tuchtrechtelijk werden geschrapt van |
été radiés du tableau des membres ou de la liste des stagiaires d'une | het tableau der leden of de lijst van de stagiairs van een |
profession réglementée, aussi longtemps qu'ils n'auront pas obtenu une | gereglementeerd beroep, zolang zij geen eerherstel bekomen hebben; |
réhabilitation; 2° ceux qui ne satisfont pas aux conditions énoncées à l'article 10, § | 2° diegenen die niet voldoen aan de voorwaarden bedoeld in artikel 10, |
1er, 2°, 3° et 4°, § 2 et § 3; | § 1, 2°, 3° en 4°, § 2 en § 3; |
3° ceux qui ont été condamnés pour infraction à la loi du 18 septembre | 3° diegenen die veroordeeld zijn voor een inbreuk op de wet van 18 |
2017 relative à la prévention du blanchiment de capitaux et du | september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de |
financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van | |
financement du terrorisme et à la limitation de l'utilisation des | contanten of die een sanctie hebben opgelopen in de zin van artikel |
espèces ou qui ont encouru une sanction au sens de l'article 118 de | 118 van deze wet. '. |
cette loi. '. Art. 154.L'article 29 de la même loi, dont le texte actuel formera le |
Art. 154.Artikel 29 van dezelfde wet, waarvan de bestaande tekst |
paragraphe 1er, est complété par un paragraphe 2 rédigé comme suit : | paragraaf 1 zal vormen, wordt aangevuld met een paragraaf 2, luidende : |
' § 2. L'institut tient [dans] le registre public une liste séparée | ' § 2. Het Instituut houdt in het openbaar register een aparte lijst |
des personnes visées à l'article 6, § 2, alinéa 1er, reprenant les | bij van de personen bedoeld in artikel 6, § 2, eerste lid, omvattende |
personnes qui exercent les activités professionnelles visées à | de personen die de beroepsactiviteiten als bedoeld in artikel 6, § 1, |
l'article 6, § 1er, sans porter le titre professionnel visé au | uitoefenen, zonder het voeren van de beroepstitel bedoeld in paragraaf |
paragraphe 1er, afin de lui permettre de consulter et de vérifier | 1, om toe te laten de lijst van deze personen te raadplegen en na te |
cette liste de personnes. '. | kijken. '. |
Art. 155.A l'article 30 de la même loi, modifiée par la loi du 2 mai |
Art. 155.In artikel 30 van dezelfde wet, gewijzigd bij de wet van 2 |
2019, les modifications suivantes sont apportées : | mei 2019, worden de volgende wijzigingen aangebracht : |
1° dans la première phrase, les mots ' visés à l'article 29, § 1er, ' | 1° in de eerste zin worden de woorden ' bedoeld in artikel 29, § 1, ' |
sont insérés entre les mots ' registre public ' et ' contient '; | ingevoegd tussen de woorden ' register ' en ' bevat '; |
2° l'article, dont le texte actuel formera le paragraphe 1er, est | 2° het artikel, waarvan de bestaande tekst paragraaf 1 zal vormen, |
complété par les paragraphes 2 et 3 rédigés comme suit : | wordt aangevuld met de paragrafen 2 en 3, luidende : |
' § 2. La liste séparée du registre public visée à l'article 29, § 2, | ' § 2. De aparte lijst van het openbaar register bedoeld in artikel |
contient : | 29, § 2, bevat : |
1° le nom de la personne physique et de la personne morale et ses | 1° de naam van de persoon, natuurlijke persoon en rechtspersoon, en de |
coordonnées; | contactgegevens; |
2° l'adresse où ces personnes exercent leurs activités et, dans le cas | 2° het adres waar deze persoon de activiteiten uitoefent en, ingeval |
d'une personne morale, l'adresse du siège social; | het een rechtspersoon betreft, het adres van de maatschappelijke |
3° le numéro d'entreprise, tant comme personne physique que comme | zetel; 3° het ondernemingsnummer, zowel als natuurlijk persoon als |
personne morale. | rechtspersoon. |
Le Roi peut, après avis du Conseil de l'Institut, compléter la liste | De Koning kan, na advies van de Raad van het Instituut, de aparte |
séparée du registre public, visée à l'article 29, § 2, par des | lijst in het openbaar register, bedoeld in artikel 29, § 2, aanvullen |
informations complémentaires directement liées à l'exercice de la | met bijkomende gegevens die rechtstreeks verband houden met de |
profession, ainsi que déterminer les autres règles du registre public. | beroepsuitoefening, alsook de nadere regels van het openbaar register |
Ces données supplémentaires sont limitées à ce qui est strictement | vaststellen. Die bijkomende gegevens zijn beperkt tot wat strikt |
nécessaire aux fins du registre public. | noodzakelijk is voor de doeleinden van het openbaar register. |
Le Conseil de l'Institut rend son avis dans un délai de trois mois à | De Raad van het Instituut brengt zijn advies uit binnen de drie |
compter de la réception de la demande d'avis sur le projet, faute de | maanden na ontvangst van de adviesaanvraag over het ontwerp, zo niet |
quoi le Conseil de l'Institut est réputé ne pas avoir de commentaires | wordt de Raad van het Instituut geacht geen opmerkingen op het ontwerp |
sur ce projet. | te hebben. |
§ 3. Chaque candidature sera accompagnée d'un dossier contenant les | § 3. Bij elke kandidatuur wordt een dossier gevoegd, met de in deze |
données auxquelles il est référé dans le présent paragraphe. Le | paragraaf genoemde gegevens. Het dossier omvat bovendien een |
dossier contient en outre une description détaillée de la composition | omstandige beschrijving van de samenstelling en de organisatie van |
et de l'organisation de son cabinet et de ses méthodes de travail. Si | zijn kantoor en van zijn werkmethodes. Indien de persoon werkzaam is |
la personne est active au sein d'une personne morale ou l'a été dans | of is geweest in het kader van een rechtspersoon, omvat het dossier |
le passé, le dossier contiendra en outre une description de la | bovendien een beschrijving van de rechtspersoon, haar organisatie en |
personne morale, de son organisation et de son fonctionnement, ainsi | werking en van de plaats die de persoon erin bekleedt. |
que de la fonction que la personne y occupait. | |
Le Conseil de l'Institut peut exiger d'une personne qu'elle complète | De Raad van het Instituut mag van een persoon eisen dat hij zijn |
son dossier par la production, dans le délai qu'il fixera, de tous | dossier vervolledigt door overlegging, binnen de termijn die zij |
documents ou toutes données nécessaires afin de prendre une décision | vaststellen, van alle stukken of gegevens die nodig zijn om over de |
relative à la demande. | aanvraag te kunnen beslissen. |
Le Roi détermine, après avis du Conseil de l'Institut, les modalités | De Koning bepaalt, na advies van de Raad van het Instituut, de nadere |
de l'inscription dans le registre public. | regels voor de inschrijving in het openbaar register. |
Le Conseil de l'Institut rend son avis dans les trois mois après la | De Raad van het Instituut brengt zijn advies uit binnen de drie |
réception de la demande d'avis sur le projet, à défaut de quoi le | maanden na ontvangst van de adviesaanvraag over het ontwerp, zo niet |
Conseil de l'Institut est réputé n'avoir aucune observation sur le | wordt de Raad van het Instituut geacht geen opmerkingen op het ontwerp |
projet. ' ». | te hebben. ' ». |
B.1.6. L'article 157 de la loi du 20 juillet 2020, qui complète | B.1.6. Artikel 157 van de wet van 20 juli 2020, dat artikel 33 van de |
l'article 33 de la loi du 17 mars 2019, règle la manière dont une | wet van 17 maart 2019 aanvult, regelt de wijze waarop een persoon kan |
personne peut être désinscrite de la liste séparée du registre public. | worden uitgeschreven uit de aparte lijst van het openbaar register. |
Les articles 156 et 158 à 163 apportent des modifications formelles. | Bij de artikelen 156 en 158 tot 163 worden een aantal formele wijzigingen doorgevoerd. |
B.1.7. L'article 164 de la loi du 20 juillet 2020, qui complète | B.1.7. Artikel 164 van de wet van 20 juli 2020, dat artikel 54 van de |
l'article 54 de la loi du 17 mars 2019 par un second paragraphe, | wet van 17 maart 2019 aanvult met een tweede paragraaf, regelt, |
règle, d'une part, les frais qui sont facturés pour l'inscription sur | enerzijds, de kosten die worden aangerekend voor de inschrijving op de |
la liste séparée du registre public et, d'autre part, la cotisation | aparte lijst van het openbaar register en, anderzijds, de jaarlijkse |
annuelle due à l'Institut des Conseillers fiscaux et des | bijdrage die de personen ingeschreven op die lijst verschuldigd zijn |
Experts-comptables par les personnes inscrites sur cette liste. | aan het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants. Artikel |
L'article 54 de la loi du 17 mars 2019, tel qu'il a été complété par | 54 van de wet van 17 maart 2019, zoals aangevuld bij artikel 164 van |
l'article 164 de la loi du 20 juillet 2020, dispose : | de wet van 20 juli 2020, bepaalt : |
« § 1er. Les personnes physiques ou morale [s] inscrites avec une | « § 1. De personen, natuurlijke of rechtspersonen, ingeschreven met |
qualité et les stagiaires paient annuellement une cotisation à | een hoedanigheid en de stagiairs betalen jaarlijks een bijdrage aan |
l'Institut. | het Instituut. |
Le Roi détermine le montant maximum des cotisations pour les | De Koning bepaalt het maximumbedrag van de bijdragen voor de |
différentes catégories de personnes visées à l'alinéa 1er. Le montant | verschillende groepen personen bedoeld in het eerste lid. Het bedrag |
de la cotisation est fixé par l'assemblée générale en fonction de la | van de bijdrage wordt door de algemene vergadering vastgesteld |
qualité. Pour les personnes qui, avant l'entrée en vigueur de la | naargelang de hoedanigheid. Voor de personen die voor de |
présente loi, étaient inscrites comme comptables (-fiscalistes) agréés | inwerkingtreding van deze wet als erkend boekhouder(-fiscalist) waren |
à l'Institut professionnel des Comptables et Fiscalistes agréés et qui | ingeschreven bij het Beroepsinstituut van Erkende Boekhouders en |
ne sont pas inscrits au registre public en qualité d'expert-comptable | Fiscalisten en die niet ingeschreven zijn in het openbaar register met |
certifié (interne) ou de conseiller fiscal certifié (interne), le | de hoedanigheid van (intern) gecertificeerd accountant of van (intern) |
montant de la cotisation fixée ne peut être supérieur au montant qui | gecertificeerd belastingadviseur mag het bedrag van de vastgelegde |
était en vigueur dans cet Institut professionnel. | bijdrage niet hoger zijn dan het bedrag dat bij dat Beroepsinstituut |
van kracht was. | |
La cotisation peut être annuellement indexée. | De bijdrage kan jaarlijks geïndexeerd worden. |
§ 2. Les personnes qui doivent être inscrites sur la liste séparée du | § 2. De personen die ingeschreven moeten worden op de aparte lijst in |
registre public visée à l'article 29, § 2, payent les frais | het openbaar register bedoeld in artikel 29, § 2, betalen de |
administratifs facturés pour le traitement de leur dossier, tels que | administratieve kosten die worden aangerekend voor de behandeling van |
déterminés par le Conseil de l'Institut. | hun dossier, als vastgesteld door de Raad van het Instituut. |
Les personnes inscrites sur la liste séparée du registre public visée | De personen die inschreven zijn op de aparte lijst in het openbaar |
à l'article 29, § 2, paient une cotisation annuelle à l'Institut, qui | register bedoeld in artikel 29, § 2, betalen jaarlijks een bijdrage |
correspond à la cotisation des personnes visées à l'article 6, § 1er. | aan het Instituut die gelijk is aan de bijdrage van de personen bedoeld in artikel 6, § 1. |
La cotisation peut être indexée annuellement ». | Deze bijdrage kan jaarlijks geïndexeerd worden ». |
B.1.8. L'article 165 de la loi du 20 juillet 2020 ajoute aux missions | B.1.8. Artikel 165 van de wet van 20 juli 2020 vult de opdrachten van |
de l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, qui | Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants, die zijn |
sont énumérées à l'article 62, § 1er, de la loi du 17 mars 2019, la | opgesomd in artikel 62, § 1, van de wet van 17 maart 2019, aan met de |
mission suivante : | volgende opdracht : |
« 9° s'assurer du respect par les personnes visées à l'article 6, § 2, | « 9° het toezien op de naleving door de personen bedoeld in artikel 6, |
des modalités et conditions de la loi du 18 septembre 2017 relative à | § 2, van de modaliteiten en voorwaarden van de wet van 18 september |
la prévention du blanchiment de capitaux et du financement du | 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van |
terrorisme et à la limitation de l'utilisation des espèces ». | terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten ». |
Ensuite, l'article 166 de la loi du 20 juillet 2020 complète les | Daarbij aansluitend vult artikel 166 van de wet van 20 juli 2020 de |
compétences du Conseil de l'Institut, qui sont énumérées à l'article | bevoegdheden van de Raad van het Instituut, die zijn opgesomd in |
72, alinéa 1er, de la loi du 17 mars 2019, par la compétence suivante | artikel 72, eerste lid, van de wet van 17 maart 2019, aan met de |
: | volgende bevoegdheid : |
« 13° s'assurer que les personnes visées à l'article 6, § 2, se | « 13° erop toezien dat de personen bedoeld in artikel 6, § 2, de |
conforment aux modalités et conditions de la loi du 18 septembre 2017 | modaliteiten en voorwaarden naleven van de wet van 18 september 2017 |
relative à la prévention du blanchiment de capitaux et du financement | tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van |
du terrorisme et à la limitation de l'utilisation des espèces. Le | terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten. De Raad van |
Conseil de l'Institut exerce, au nom et pour le compte de l'Institut, | het Instituut zal in naam en voor rekening van het Instituut al zijn |
tous ses pouvoirs d'autorité de contrôle au sens de l'article 85 de la | bevoegdheden als toezichtautoriteit in de zin van artikel 85 van de |
loi du 18 septembre 2017 relative à la prévention du blanchiment de | wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en |
capitaux et du financement du terrorisme et à la limitation de | de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van |
l'utilisation des espèces à l'égard des personnes visées à l'article | contanten ten aanzien van de personen bedoeld in artikel 6, § 2, van |
6, § 2, de la présente loi du 17 mars 2019 ». | deze wet van 17 maart 2019 ». |
B.1.9. L'article 173 de la loi du 20 juillet 2020 règle l'entrée en | B.1.9. In artikel 173 van de wet van 20 juli 2020 wordt de |
vigueur de diverses dispositions de la loi attaquée. L'article 173, | inwerkingtreding van verschillende bepalingen van de bestreden wet |
alinéa 1er, de la loi du 20 juillet 2020 dispose : | geregeld. Artikel 173, eerste lid, van de wet van 20 juli 2020 bepaalt |
« L'interdiction d'exercer pour le compte de tiers les activités | : « Het verbod op het uitoefenen voor rekening van derden van de |
professionnelles de l'article 6, § 1er, de la loi du 17 mars 2019 | beroepsactiviteiten van artikel 6 § 1, van de wet van 17 maart 2019 |
relative aux professions de comptable et de conseiller fiscal, visée à | betreffende de beroepen van accountant en belastingadviseur, zoals |
l'article 6, § 2, de la même loi, par des personnes qui ne sont pas | bedoeld in artikel 6, § 2, van dezelfde wet, door personen die geen |
des professionnels et ne figurent pas sur une liste séparée du | beroepsbeoefenaar zijn en die niet op een aparte lijst in het openbaar |
registre public visée à l'article 29, § 2, de la même loi, s'applique | register staan ingeschreven zoals bedoeld in artikel 29, § 2, van |
six mois après l'entrée en vigueur de la présente loi ». | dezelfde wet, is van toepassing zes maanden na de inwerkingtreding van |
Quant au fond | deze wet ». |
En ce qui concerne le troisième moyen | Ten gronde Wat betreft het derde middel |
B.2.1. Le troisième moyen est pris, entre autres, de la violation, par | B.2.1. Het derde middel is onder andere afgeleid uit de schending, |
les dispositions attaquées, des articles 10 et 11 de la Constitution, | door de bestreden bepalingen, van de artikelen 10 en 11 van de |
lus en combinaison ou non avec la liberté d'entreprendre, en ce que le | Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de vrijheid van |
contrôle des conseillers fiscaux non certifiés est confié à l'Institut | ondernemen, doordat het toezicht op de niet-gecertificeerde |
des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, bien que cet | belastingadviseurs wordt toegewezen aan het Instituut van de |
Institut ne puisse pas être considéré, vis-à-vis de cette catégorie de | Belastingadviseurs en de Accountants, hoewel dat Instituut, ten |
aanzien van die categorie van belastingadviseurs, niet kan worden | |
conseillers fiscaux, comme un organisme d'autorégulation au sens de la | beschouwd als een zelfregulerend orgaan in de zin van de richtlijn |
directive (UE) 2015/849 du Parlement européen et du Conseil du 20 mai | (EU) 2015/849 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2015 « |
2015 « relative à la prévention de l'utilisation du système financier | inzake de voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor |
aux fins du blanchiment de capitaux ou du financement du terrorisme, | het witwassen van geld of terrorismefinanciering, tot wijziging van |
modifiant le règlement (UE) n° 648/2012 du Parlement européen et du | Verordening (EU) nr. 648/2012 van het Europees Parlement en de Raad en |
Conseil et abrogeant la directive 2005/60/CE du Parlement européen et | tot intrekking van Richtlijn 2005/60/EG van het Europees Parlement en |
du Conseil et la directive 2006/70/CE de la Commission » (ci-après : | de Raad en Richtlijn 2006/70/EG van de Commissie » (hierna : de |
la directive (UE) 2015/849), et en ce qu'une interdiction | richtlijn (EU) 2015/849), en doordat een beroepsverbod wordt opgelegd |
professionnelle est imposée lorsqu'un conseiller fiscal non certifié | wanneer een niet-gecertificeerde belastingadviseur zich niet |
ne s'inscrit pas sur la liste séparée dans le registre public. | inschrijft op de aparte lijst in het openbaar register. |
B.2.2. Les articles 10 et 11 de la Constitution ont une portée | B.2.2. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet hebben een algemene |
générale. Ils interdisent toute discrimination, quelle qu'en soit | draagwijdte. Zij verbieden elke discriminatie, ongeacht de oorsprong |
l'origine : les règles constitutionnelles de l'égalité et de la | ervan : de grondwettelijke regels van de gelijkheid en van de |
non-discrimination sont applicables à l'égard de tous les droits et de toutes les libertés, en ce compris ceux résultant des conventions internationales liant la Belgique. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. Ce principe s'oppose, par ailleurs, à ce que soient traitées de manière identique, sans qu'apparaisse une justification raisonnable, des catégories de personnes se trouvant dans des situations qui, au regard de la mesure critiquée, sont essentiellement différentes. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant | niet-discriminatie zijn toepasselijk ten aanzien van alle rechten en alle vrijheden, met inbegrip van die welke voortvloeien uit internationale verdragen die België binden. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Dat beginsel verzet er zich overigens tegen dat categorieën van personen, die zich ten aanzien van de betwiste maatregel in wezenlijk verschillende situaties bevinden, op identieke wijze worden behandeld, zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording bestaat. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld |
compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la | rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel |
nature des principes en cause; le principe d'égalité et de | en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van |
non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas | gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat |
de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés | geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende |
et le but visé. | middelen en het beoogde doel. |
B.2.3. La liberté de commerce et d'industrie ou la liberté | B.2.3. De vrijheid van handel en nijverheid of de vrijheid van |
d'entreprendre ne sont certes pas des motifs de contrôle autonome pour | ondernemen is weliswaar geen autonome toetsingsgrond voor het Hof, |
la Cour, mais elles peuvent être associées au contrôle au regard des | |
articles 10 et 11 de la Constitution. Ces libertés sont violées | maar kan in de toetsing aan de artikelen 10 en 11 van de Grondwet |
worden betrokken. Die vrijheid is geschonden wanneer daaraan op | |
lorsqu'il y est porté une atteinte discriminatoire. | discriminerende wijze afbreuk wordt gedaan. |
B.2.4. La liberté d'entreprendre ne peut être conçue comme une liberté | B.2.4. De vrijheid van ondernemen kan niet als een absolute vrijheid |
absolue. Elle ne fait pas obstacle à ce que le législateur compétent | worden opgevat. Zij belet niet dat de bevoegde wetgever de economische |
règle l'activité économique des personnes et des entreprises. Le | bedrijvigheid van personen en ondernemingen regelt. De wetgever zou |
législateur n'interviendrait de manière déraisonnable que s'il | pas onredelijk optreden indien hij de vrijheid van ondernemen zou |
limitait la liberté d'entreprendre sans aucune nécessité ou si cette | beperken zonder dat daartoe enige noodzaak bestaat of indien die |
limitation était disproportionnée au but poursuivi. | beperking onevenredig zou zijn met het nagestreefde doel. |
B.3.1. Le Conseil des ministres et la partie intervenante font valoir | B.3.1. De Ministerraad en de tussenkomende partij voeren aan dat uit |
qu'il peut être déduit de l'arrêt de la Cour n° 114/2020 du 24 | het arrest van het Hof nr. 114/2020 van 24 september 2020 kan worden |
septembre 2020 que les conseillers fiscaux certifiés et les | afgeleid dat de gecertificeerde belastingadviseurs en de |
conseillers fiscaux non certifiés se trouvent dans la même situation | niet-gecertificeerde belastingadviseurs zich in eenzelfde situatie |
en ce qui concerne le risque qu'ils détournent leurs activités à des | bevinden wat betreft het risico op misbruik van hun activiteiten voor |
fins de blanchiment. | witwasdoeleinden. |
B.3.2. Par son arrêt n° 114/2020, la Cour a jugé que les | B.3.2. Bij zijn arrest nr. 114/2020 oordeelde het Hof dat de externe |
experts-comptables externes et les conseils fiscaux externes soumis à | accountants en de externe belastingconsulenten die zijn onderworpen |
la loi du 22 avril 1999 « relative aux professions comptables et | aan de wet van 22 april 1999 « betreffende de boekhoudkundige en |
fiscales » (ci-après : la loi du 22 avril 1999), d'une part, et les | fiscale beroepen » (hierna : de wet van 22 april 1999), enerzijds, en |
personnes qui exercent une activité de conseil en matière fiscale dont | de personen die een werkzaamheid van belastingadvies uitoefenen van |
la profession n'est pas régie par la loi du 22 avril 1999, d'autre | wie het beroep niet is geregeld bij de wet van 22 april 1999, |
part, se trouvent dans des situations comparables au regard de la loi | |
du 18 septembre 2017, qui était attaquée dans cette affaire, dès lors | anderzijds, zich ten aanzien van de in die zaak bestreden wet van 18 |
que tous exercent des activités qui pourraient, le cas échéant, être | september 2017 in vergelijkbare situaties bevinden, aangezien zij |
allen activiteiten uitoefenen die in voorkomend geval voor | |
witwasdoeleinden zouden kunnen worden misbruikt. In dat arrest moest | |
détournées à des fins de blanchiment. Dans cet arrêt, la Cour devait | het Hof zich echter uitspreken over de grondwettigheid van de bepaling |
toutefois se prononcer sur la constitutionnalité de la disposition en | waardoor op dat ogenblik enkel de eerste categorie van |
vertu de laquelle, à ce moment-là, seuls les conseillers fiscaux | belastingadviseurs was onderworpen aan de preventieve maatregelen ter |
relevant de la première catégorie étaient soumis au dispositif | bestrijding van het witwassen van geld waarin is voorzien bij de wet |
préventif de lutte contre le blanchiment prévu par la loi du 18 | van 18 september 2017. |
septembre 2017. Cela n'implique cependant pas que les deux catégories de conseillers | Dit houdt echter niet in dat beide categorieën van belastingadviseurs |
fiscaux doivent être traitées de manière identique au regard de chaque | op identieke wijze moeten worden behandeld ten aanzien van elk aspect |
aspect de la réglementation présentement attaquée, qui confie le | van de in casu bestreden regeling, waarbij de controle van de |
contrôle du dispositif préventif, auquel les deux catégories sont | preventieve maatregelen, waaraan ondertussen ook beide categorieën |
désormais soumises, à l'Institut des Conseillers fiscaux et des | zijn onderworpen, wordt toevertrouwd aan het Instituut van de |
Experts-comptables. | Belastingadviseurs en de Accountants. |
B.3.3. La directive (UE) 2015/849 prévoit que les Etats membres | B.3.3. De richtlijn (EU) 2015/849 bepaalt dat de lidstaten van de |
exigent des autorités compétentes qu'elles assurent un suivi effectif | bevoegde autoriteiten verlangen dat zij effectief toezien op de |
du respect de la directive et qu'elles prennent les mesures | naleving van de richtlijn en dat zij de nodige maatregelen nemen om |
nécessaires à cet effet (article 48, paragraphe 1). En ce qui concerne | die naleving te waarborgen (artikel 48, lid 1). In het geval van de in |
les experts-comptables externes et les conseillers fiscaux visés à | |
l'article 2, paragraphe 1, point 3), a), de la directive, les Etats | artikel 2, lid 1, punt 3), a), van de richtlijn bedoelde externe |
membres peuvent permettre que ces fonctions soient exercées par un « | accountants en belastingconsulenten kunnen de lidstaten toestaan dat |
organisme d'autorégulation » (article 48, paragraphe 9). Un organisme | die taken worden verricht door een « zelfregulerend orgaan » (artikel |
d'autorégulation est « un organisme qui représente les membres d'une | 48, lid 9). Een zelfregulerend orgaan is « een orgaan dat leden van |
profession et joue un rôle pour édicter des règles les concernant, | een beroepsgroep vertegenwoordigt en betrokken is bij de opstelling en |
assurer certaines fonctions de contrôle ou de surveillance et veiller | handhaving van regels voor die leden en bepaalde toezichthoudende of |
au respect des règles les concernant » (article 3, point 5). Dans ce | controlerende functies uitoefent » (artikel 3, punt 5). In dat geval |
cas, les Etats membres veillent à ce que l'organisme d'autorégulation | zorgen de lidstaten ervoor dat het zelfregulerend orgaan over adequate |
dispose des pouvoirs appropriés, dont le pouvoir d'exiger la | bevoegdheden beschikt, met inbegrip van de bevoegdheid om het |
production de toute information pertinente pour assurer le contrôle du | verstrekken van elke informatie die van belang is voor het toezicht op |
respect des obligations et celui d'effectuer des vérifications, ainsi | de naleving en het uitvoeren van controles af te dwingen, en over |
que des ressources financières, humaines et techniques nécessaires à | toereikende financiële, personele en technische middelen om zijn taken |
l'accomplissement de ses fonctions. Les Etats membres s'assurent que | te vervullen. De lidstaten zorgen ervoor dat het personeel van dat |
le personnel de cet organisme respecte des exigences professionnelles | orgaan hoge professionele normen, daaronder begrepen normen inzake |
élevées, notamment en matière de confidentialité et de protection des | vertrouwelijkheid en gegevensbescherming, handhaaft, zeer integer is |
données, et qu'il soit de la plus haute intégrité et possède les | |
compétences nécessaires (article 48, paragraphes 2 et 9). | en over de nodige vaardigheden beschikt (artikel 48, leden 2 en 9). |
B.3.4. En soumettant les conseillers fiscaux certifiés au contrôle de | B.3.4. Door de gecertificeerde belastingadviseurs aan het toezicht |
l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, le | door het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants te |
législateur belge a donc fait usage de la marge d'appréciation qui lui | onderwerpen, heeft de Belgische wetgever dus gebruikgemaakt van de |
est laissée par la directive (UE) 2015/849. Cet institut professionnel | beoordelingsmarge die hem bij de richtlijn (EU) 2015/849 is gelaten. |
est, vis-à-vis de ces conseillers fiscaux, un organisme | Dat beroepsinstituut is ten aanzien van die belastingadviseurs een |
d'autorégulation au sens de l'article 3, point 5, de la directive (UE) | zelfregulerend orgaan in de zin van artikel 3, punt 5), van de |
2015/849, dont le rôle et les compétences, définis aux articles 62 à | richtlijn (EU) 2015/849 waarvan de rol en de bevoegdheden, bepaald in |
77 de la loi du 17 mars 2019, satisfont aux exigences visées à | de artikelen 62 tot 77 van de wet van 17 maart 2019, voldoen aan de |
l'article 48, paragraphes 2 et 9, précité, de cette directive. | vereisten bedoeld in het voormelde artikel 48, leden 2 en 9, van die |
L'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables veille | richtlijn. Het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants |
notamment au bon accomplissement de la profession de conseiller fiscal | ziet onder meer erop toe dat het beroep van gecertificeerd |
certifié par des spécialistes, dans le respect des règles applicables | belastingadviseur behoorlijk wordt uitgevoerd door specialisten, met |
en matière d'accès et d'exercice de cette profession et, en | inachtneming van de regels die van toepassing zijn inzake toegang tot |
particulier, dans le respect de l'obligation de secret professionnel | en uitoefening van dat beroep en, in het bijzonder, met inachtneming |
(articles 50 à 51 et 62, § 1er, 5°, de la loi du 17 mars 2019). Il | van de beroepsgeheimhoudingsplicht (artikelen 50 tot 51 en 62, § 1, |
ressort des considérants 39 et 40 de la directive (UE) 2015/849 que | 5°, van de wet van 17 maart 2019). Uit de overwegingen 39 en 40 bij de |
l'existence d'une telle obligation de secret professionnel et la | richtlijn (EU) 2015/849 blijkt dat het bestaan van een dergelijke |
nécessité de garantir celle-ci sont à l'origine de la possibilité de | beroepsgeheimhoudingsplicht en de noodzaak om die te waarborgen, aan |
confier le contrôle à un organisme approprié d'autorégulation, dans | de basis ligt van de mogelijkheid om in bepaalde gevallen het toezicht |
certains cas : | toe te wijzen aan een passend zelfregulerend orgaan : |
« (39) Pour certaines entités assujetties, les Etats membres devraient | « (39) De lidstaten moeten de mogelijkheid hebben om voor bepaalde |
avoir la possibilité de désigner un organisme approprié | meldingsplichtige entiteiten een passend zelfregulerend orgaan aan te |
d'autorégulation comme étant l'autorité à informer en premier lieu à | wijzen als de autoriteit die in plaats van de FIE in eerste instantie |
la place de la CRF. Conformément à la jurisprudence de la Cour | op de hoogte moet worden gesteld. Overeenkomstig de jurisprudentie van |
européenne des droits de l'homme, un système de déclaration, en | het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vormt een systeem waarbij |
premier lieu, à un organisme d'autorégulation constitue une garantie | in eerste instantie aan een zelfregulerend orgaan melding wordt gedaan |
importante de la protection des droits fondamentaux pour ce qui | een belangrijke waarborg voor het handhaven van de bescherming van de |
concerne les obligations de déclaration applicables aux avocats. Les | grondrechten waar het gaat om de meldingsplicht van advocaten. De |
Etats membres devraient fournir les moyens et la méthode permettant de | lidstaten moeten bepalen met welke middelen en op welke wijze de |
protéger le secret professionnel, la confidentialité et la vie privée. | bescherming van het beroepsgeheim, de vertrouwelijkheid en de |
(40) Lorsqu'un Etat membre décide de désigner un tel organisme | persoonlijke levenssfeer wordt bewerkstelligd. |
d'autorégulation, il peut permettre ou faire obligation à cet | (40) Wanneer een lidstaat besluit een zelfregulerend orgaan aan te |
organisme de ne pas transmettre à la CRF les informations obtenues | wijzen, kan hij dat orgaan toestaan of de verplichting opleggen om aan |
auprès de personnes représentées par cet organisme lorsque ces | de FIE geen inlichtingen door te geven die het heeft verkregen van |
informations ont été reçues de l'un de leurs clients ou obtenues sur | personen dat het vertegenwoordigt, in zoverre laatstgenoemde personen |
l'un de leurs clients, lors de l'évaluation de la situation juridique | die inlichtingen van een van hun cliënten hebben ontvangen of |
de ce client ou dans l'exercice de leur mission de défense ou de | verkregen, tijdens het bepalen van de rechtspositie van hun cliënt of |
représentation de ce client dans une procédure judiciaire ou | bij het verrichten van hun taak van verdediging of vertegenwoordiging |
concernant une telle procédure, y compris dans le cadre de conseils | van die cliënt in het kader van of in verband met een rechtsgeding, |
relatifs à la manière d'engager ou d'éviter une telle procédure, que | daaronder begrepen advies over het instellen of vermijden van zulk |
ces informations soient reçues ou obtenues avant, pendant ou après | rechtsgeding, ongeacht of die inlichtingen vóór, gedurende of na een |
cette procédure ». | dergelijk geding worden ontvangen of verkregen ». |
B.3.5. Vis-à-vis des conseillers fiscaux non certifiés, l'Institut des | B.3.5. Ten aanzien van de niet-gecertificeerde belastingadviseurs kan |
Conseillers fiscaux et des Experts-comptables ne peut être considéré | het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants niet worden |
comme un organisme d'autorégulation au sens de la définition | beschouwd als een zelfregulerend orgaan in de zin van de in B.3.3 |
mentionnée en B.3.3. L'Institut ne joue aucun rôle structurel dans | vermelde definitie. Het Instituut is niet op structurele wijze |
l'élaboration ou le contrôle du respect des règles applicables aux | betrokken bij de opstelling en handhaving van regels voor de |
conseillers fiscaux non certifiés. Les conseillers fiscaux non | niet-gecertificeerde belastingadviseurs. De niet-gecertificeerde |
certifiés ne sont pas soumis aux mêmes règles que les conseillers | belastingadviseurs zijn niet aan dezelfde regels onderworpen als de |
fiscaux certifiés et ne sont pas non plus soumis à la même obligation | gecertificeerde belastingadviseurs, en zijn evenmin gehouden door |
de secret professionnel (article 50 de la loi du 17 mars 2019). Le fait que l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables soit chargé du contrôle du dispositif préventif en matière de blanchiment n'est pas une considération pertinente dans cette optique, étant donné que c'est précisément ce contrôle qui est attaqué par les parties requérantes. C'est la qualification en tant qu'organisme d'autorégulation d'un groupe professionnel déterminé qui permet de confier le contrôle de ce groupe professionnel à un organisme, et non l'inverse. B.3.6. Enfin, la réglementation attaquée a pour effet que les conseillers fiscaux non certifiés, du fait de l'obligation | dezelfde beroepsgeheimhoudingsplicht (artikel 50 van de wet van 17 maart 2019). Het feit dat het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants instaat voor het toezicht op de preventieve maatregelen inzake witwassen is in dat opzicht geen relevante overweging, aangezien het net dat toezicht is dat wordt aangevochten door de verzoekende partijen. Het is de kwalificatie als zelfregulerend orgaan van een bepaalde beroepsgroep die het mogelijk maakt om het toezicht op die beroepsgroep aan een orgaan toe te kennen en niet andersom. B.3.6. Tot slot heeft de bestreden regeling tot gevolg dat de niet-gecertificeerde belastingadviseurs, door middel van de verplichte |
d'inscription au registre public, certes sur une liste séparée, sont | inschrijving in het openbaar register, weliswaar op een aparte lijst, |
aussi tenus de devenir membres de l'Institut, lequel, en vertu de | eveneens verplicht worden om lid te worden van het Instituut, dat op |
l'article 62, § 1er, 1°, de la loi du 17 mars 2019, a pour mission « | grond van artikel 62, § 1, 1°, van de wet van 17 maart 2019 als |
opdracht heeft « het beschermen van de rechten en de | |
la protection des droits et intérêts professionnels communs des | gemeenschappelijke beroepsbelangen van de personen ingeschreven in het |
personnes inscrites au registre public ». | openbaar register ». |
B.4.1. Eu égard à la nécessité, mentionnée en B.1.2, de transposer la | B.4.1. In het licht van de in B.1.2 vermelde noodzaak om de richtlijn |
directive (UE) 2018/843 et de soumettre tous les conseillers fiscaux | (EU) 2018/843 om te zetten en om alle belastingadviseurs te |
aux obligations contenues dans la loi du 18 septembre 2017, il est | onderwerpen aan de verplichtingen van de wet van 18 september 2017, is |
raisonnablement justifié de soumettre les conseillers fiscaux non | het redelijk verantwoord de niet-gecertificeerde belastingadviseurs, |
certifiés, tout comme les conseillers fiscaux certifiés, à un contrôle | net als de gecertificeerde belastingadviseurs te onderwerpen aan een |
préventif en matière de blanchiment, ce que les parties requérantes ne | preventief toezicht inzake witwassen - wat de verzoekende partijen |
contestent d'ailleurs pas. Il n'est par contre pas raisonnablement | overigens niet in twijfel trekken. Het is echter niet redelijk |
justifié de confier à l'Institut des Conseillers fiscaux et des | verantwoord om dat preventieve toezicht ten aanzien van de |
Experts-comptables ce contrôle préventif à l'égard des conseillers | |
fiscaux non certifiés et d'imposer à ces derniers, aux fins de | niet-gecertificeerde belastingadviseurs aan het Instituut van de |
l'organisation de ce contrôle préventif, l'obligation de devenir | Belastingadviseurs en de Accountants toe te wijzen en om hen, voor de |
membres de cet Institut, sous peine d'une interdiction | organisatie van dat preventieve toezicht te verplichten om, op straffe |
professionnelle, dès lors que cet Institut n'agit pas en tant | van een beroepsverbod, lid te worden van dat Instituut, aangezien dit |
qu'organisme d'autorégulation à l'égard des conseillers fiscaux non certifiés et que son indépendance et son impartialité ne sont pas apparentes à l'égard des conseillers fiscaux non certifiés. B.4.2. Le troisième moyen est fondé. Il y a lieu d'annuler les articles 153 à 170 de la loi du 20 juillet 2020. Il y a lieu d'annuler également l'article 32, alinéa 1er, 1°, n), de la même loi, qui est indissociablement lié aux dispositions annulées. Il n'y a pas lieu d'examiner les autres moyens, dès lors que l'examen de ceux-ci ne pourrait conduire à une annulation plus étendue. Quant au maintien des effets B.5. Les parties requérantes soulignent qu'elles ne s'opposent pas au fait qu'elles soient, en tant que conseillers fiscaux, soumises au contrôle préventif en matière de blanchiment, mais uniquement au fait que l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables ait été désigné comme autorité de contrôle à l'égard des conseillers fiscaux non certifiés. Afin d'éviter que l'annulation des dispositions mentionnées en B.4.2 ait pour conséquence que les conseillers fiscaux non certifiés ne soient plus soumis à un tel contrôle préventif exigé par la directive (UE) 2018/843 et afin de permettre au législateur de désigner dans un court délai une autre autorité pour exercer ce contrôle, la Cour maintient les effets des dispositions annulées, en application de | ten aanzien van de niet-gecertificeerde belastingadviseurs niet optreedt als een zelfregulerend orgaan en zijn onafhankelijkheid en zijn onpartijdigheid niet blijken ten aanzien van de niet-gecertificeerde belastingadviseurs. B.4.2. Het derde middel is gegrond. De artikelen 153 tot 170 van de wet van 20 juli 2020 dienen te worden vernietigd. Artikel 32, eerste lid, 1°, n), van dezelfde wet, dat onlosmakelijk verbonden is met de vernietigde bepalingen, dienen eveneens te worden vernietigd. Er is geen aanleiding om in te gaan op de overige middelen aangezien het onderzoek van die middelen niet tot een ruimere vernietiging zou kunnen leiden. Ten aanzien van de handhaving van de gevolgen B.5. De verzoekende partijen benadrukken dat zij zich niet verzetten tegen het feit dat zij, als belastingadviseur, onderworpen zijn aan de preventieve controle inzake witwassen, maar dat zij enkel bezwaar hebben tegen het feit dat het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants ten aanzien van de niet-gecertificeerde belastingadviseurs werd aangewezen als toezichtautoriteit. Om te vermijden dat de vernietiging van de in B.4.2 vermelde bepalingen tot gevolg heeft dat ten aanzien van de niet-gecertificeerde belastingadviseurs niet langer een dergelijk preventief toezicht plaatsvindt dat krachtens de richtlijn (EU) 2018/843 dient te worden uitgeoefend en teneinde de wetgever toe te laten binnen een korte termijn een andere autoriteit aan te wijzen om dat toezicht uit te voeren, handhaaft het Hof met toepassing van |
l'article 8, alinéa 3, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la | artikel 8, derde lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
Cour constitutionnelle, comme indiqué dans le dispositif. | Grondwettelijk Hof de gevolgen van de vernietigde bepalingen zoals |
aangegeven in het dictum. | |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
- annule l'article 32, alinéa 1er, 1°, n), et les articles 153 à 170 de la loi du 20 juillet 2020 « portant des dispositions diverses relatives à la prévention du blanchiment de capitaux et du financement du terrorisme et à la limitation de l'utilisation des espèces »; - maintient les effets des dispositions annulées jusqu'à l'entrée en vigueur d'une nouvelle réglementation adoptée par le législateur et au plus tard jusqu'au 31 mars 2022 inclus. Ainsi rendu en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 18 novembre 2021. Le greffier, Le président, | - vernietigt artikel 32, eerste lid, 1°, n), en de artikelen 153 tot 170 van de wet van 20 juli 2020 « houdende diverse bepalingen tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten »; - handhaaft de gevolgen van de vernietigde bepalingen tot de inwerkingtreding van een nieuwe door de wetgever aangenomen regeling en uiterlijk tot en met 31 maart 2022. Aldus gewezen in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 18 november 2021. De griffier, De voorzitter, |
P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen | P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen |