Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 116/2021 du 23 septembre 2021 Numéro du rôle : 7567 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23, § 3, du Code de la nationalité belge, posée par la Cour d'appel d'Anvers. La Cour constitutionnell composée du président L. Lavrysen, des juges M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne et D. Pieters, et(...)"
Extrait de l'arrêt n° 116/2021 du 23 septembre 2021 Numéro du rôle : 7567 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23, § 3, du Code de la nationalité belge, posée par la Cour d'appel d'Anvers. La Cour constitutionnell composée du président L. Lavrysen, des juges M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne et D. Pieters, et(...) Uittreksel uit arrest nr. 116/2021 van 23 september 2021 Rolnummer 7567 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 23, § 3, van het Wetboek van de Belgische nationaliteit, gesteld door het Hof van Beroep te Antwerpen. Het Gro samengesteld uit voorzitter L. Lavrysen, de rechters M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne en D. Pie(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 116/2021 du 23 septembre 2021 Uittreksel uit arrest nr. 116/2021 van 23 september 2021
Numéro du rôle : 7567 Rolnummer 7567
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23, § 3, du In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 23, § 3, van het
Code de la nationalité belge, posée par la Cour d'appel d'Anvers. Wetboek van de Belgische nationaliteit, gesteld door het Hof van
Beroep te Antwerpen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée du président L. Lavrysen, des juges M. Pâques, Y. Kherbache, samengesteld uit voorzitter L. Lavrysen, de rechters M. Pâques, Y.
T. Detienne et D. Pieters, et, conformément à l'article 60bis de la Kherbache, T. Detienne en D. Pieters, en, overeenkomstig artikel 60bis
loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, du van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
président émérite F. Daoût et de la juge émérite T. Merckx-Van Goey, emeritus voorzitter F. Daoût en emeritus rechter T. Merckx-Van Goey,
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président L. bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van
Lavrysen, voorzitter L. Lavrysen,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 20 avril 2021, dont l'expédition est parvenue au greffe Bij arrest van 20 april 2021, waarvan de expeditie ter griffie van het
de la Cour le 29 avril 2021, la Cour d'appel d'Anvers a posé la Hof is ingekomen op 29 april 2021, heeft het Hof van Beroep te
question préjudicielle suivante : Antwerpen de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 23, § 3, du Code de la nationalité belge viole-t-il les
articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'il peut en être déduit « Schendt artikel 23 § 3 WBN de artikelen 10 en 11 Gw., in zoverre
que les actions en déchéance sont portées directement devant la cour hieruit kan afgeleid worden dat vorderingen tot vervallenverklaring
d'appel, ce qui a pour effet que la personne faisant l'objet de cette rechtstreeks voor het hof van beroep worden gebracht, waardoor geen
action en déchéance est privée d'un droit d'appel (double degré de recht op hoger beroep (dubbele aanleg) open staat voor diegene tegen
juridiction) ? ». wie deze vervallenverklaring wordt gevorderd ? ».
Le 19 mai 2021, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi Op 19 mei 2021 hebben de rechters-verslaggevers Y. Kherbache en M.
Pâques, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere
spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in
juges-rapporteurs Y. Kherbache et M. Pâques ont informé la Cour qu'ils kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te
pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op
l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire. voorafgaande rechtspleging.
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. La question préjudicielle concerne l'article 23, § 3, du Code de B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 23, § 3, van het Wetboek
la nationalité belge. van de Belgische nationaliteit.
L'article 23 du Code de la nationalité belge figure dans le chapitre Artikel 23 van het Wetboek van de Belgische nationaliteit is opgenomen
IV (« Perte de la nationalité belge ») de ce Code et dispose : in hoofdstuk IV van dat Wetboek, met als opschrift « Verlies van de
Belgische nationaliteit », en bepaalt :
« 1er. Les Belges qui ne tiennent pas leur nationalité d'un auteur ou « § 1. De Belgen die hun nationaliteit niet hebben verkregen van een
adoptant belge au jour de leur naissance et les Belges qui ne se sont ouder of een adoptant die Belg was op de dag van hun geboorte en de
pas vu attribuer leur nationalité en vertu des articles 11 et 11bis peuvent être déchus de la nationalité belge : 1° s'ils ont acquis la nationalité belge à la suite d'une conduite frauduleuse, par de fausses informations, par faux en écriture et/ou utilisation de documents faux ou falsifiés, par fraude à l'identité ou par fraude à l'obtention du droit de séjour; 2° s'ils manquent gravement à leurs devoirs de citoyen belge. La Cour ne prononce pas la déchéance au cas où celle-ci aurait pour effet de rendre l'intéressé apatride, à moins que la nationalité n'ait été acquise à la suite d'une conduite frauduleuse, par de fausses informations ou par dissimulation d'un fait pertinent. Dans ce cas, même si l'intéressé n'a pas réussi à recouvrer sa nationalité d'origine, la déchéance de nationalité ne sera prononcée qu'à l'expiration d'un délai raisonnable accordé par la Cour à l'intéressé afin de lui permettre d'essayer de recouvrer sa nationalité d'origine. § 2. La déchéance est poursuivie par le ministère public. Les manquements reprochés sont spécifiés dans l'exploit de citation. § 3. L'action en déchéance se poursuit devant la Cour d'appel de la résidence principale en Belgique du défendeur ou, à défaut, devant la Cour d'appel de Bruxelles. § 4. Le premier président commet un conseiller, sur le rapport duquel la Cour statue dans le mois de l'expiration du délai de citation. § 5. Si l'arrêt est rendu par défaut, il est, après sa signification, à moins que celle-ci ne soit faite à personne, publié par extrait dans deux journaux de la province et au Moniteur belge. L'opposition doit, à peine d'irrecevabilité, être formée dans le délai de huit jours à compter du jour de la signification à personne ou de la publication, sans augmentation de ce délai en raison de la distance. L'opposition est portée à la première audience de la chambre qui a rendu l'arrêt; elle est jugée sur le rapport du conseiller commis s'il fait encore partie de la chambre, ou, à son défaut, par le conseiller désigné par le premier président, et l'arrêt est rendu dans les quinze jours. § 6. Le pourvoi en cassation n'est recevable que s'il est motivé et pour autant que, d'une part, devant la Cour d'appel ait été admis ou soutenu que la nationalité belge du défendeur à l'action en déchéance résultait de ce que, au jour de la naissance du défendeur, l'auteur de qui il tient sa nationalité était lui-même belge et que, d'autre part, ce pourvoi invoque la violation ou la fausse application des lois consacrant le fondement de ce moyen ou le défaut de motif de son rejet. Le pourvoi est formé et jugé comme il est prescrit pour les pourvois en matière criminelle. § 7. Le délai pour se pourvoir en cassation et le pourvoi sont Belgen wier nationaliteit niet werd toegekend op grond van de artikelen 11 en 11bis, kunnen van de Belgische nationaliteit vervallen worden verklaard: 1° indien zij de Belgische nationaliteit hebben verkregen ten gevolge van een bedrieglijke handelwijze, door valse informatie, het plegen van valsheid in geschrifte en/of het gebruik van valse of vervalste stukken, door identiteitsfraude of fraude bij het verkrijgen van het recht op verblijf; 2° indien zij ernstig tekortkomen aan hun verplichtingen als Belgische burger. Het Hof spreekt de vervallenverklaring niet uit indien dit tot gevolg zou hebben dat de betrokkene staatloos zou worden, tenzij de nationaliteit verkregen werd ten gevolge van een bedrieglijke handelwijze, door valse informatie of door verzwijging van enig relevant feit. In dat geval, zelfs indien de betrokkene er niet in geslaagd is zijn oorspronkelijke nationaliteit te herkrijgen, zal de vervallenverklaring van de nationaliteit slechts uitgesproken worden na het verstrijken van een redelijke termijn die door het Hof aan de belanghebbende werd toegekend om te pogen zijn oorspronkelijke nationaliteit te herkrijgen. § 2. De vervallenverklaring wordt gevorderd door het openbaar ministerie. De ten laste gelegde tekortkomingen worden in het dagvaardingsexploot nauwkeurig omschreven. § 3. De vordering tot vervallenverklaring wordt vervolgd voor het hof van beroep van de hoofdverblijfplaats in België van de verweerder of, bij gebreke daarvan, voor het hof van beroep te Brussel. § 4. De eerste voorzitter stelt een raadsheer aan, op wiens verslag het hof uitspraak doet binnen een maand na het verstrijken van de termijn van dagvaarding. § 5. Is het arrest bij verstek gewezen, dan wordt het na zijn betekening, tenzij deze aan de persoon is gedaan, bij uittreksel bekendgemaakt in twee bladen uitgegeven in de provincie en in het Belgisch Staatsblad. Het verzet moet op straffe van onontvankelijkheid worden gedaan binnen acht dagen te rekenen vanaf de betekening aan de persoon of vanaf de bekendmaking, zonder verlenging van die termijn wegens de afstand. Het verzet wordt op de eerste terechtzitting van de kamer die het arrest heeft uitgesproken behandeld op verslag van de aangewezen raadsheer, indien hij nog deel uitmaakt van de kamer of, bij diens ontstentenis, van de raadsheer daartoe door de eerste voorzitter aangewezen, en het arrest wordt binnen vijftien dagen uitgesproken. § 6. Voorziening in cassatie is alleen ontvankelijk indien zij met redenen is omkleed en voor zover eensdeels voor het hof van beroep is aangenomen of beweerd dat de staat van Belg van de verweerder in de vordering tot vervallenverklaring het gevolg is van de omstandigheid dat de ouder van wie de verweerder zijn nationaliteit heeft verkregen, op zijn geboortedag zelf Belg was, en anderdeels bij die voorziening de schending of de verkeerde toepassing van wetten waarop het rechtsmiddel is gegrond dan wel het ontbreken van een reden tot afwijzing wordt ingeroepen. De voorziening wordt ingesteld en berecht zoals is voorgeschreven voor de voorzieningen in criminele zaken. § 7. De termijn om zich in cassatie te voorzien en het cassatieberoep
suspensifs de l'exécution de l'arrêt. schorsen de tenuitvoerlegging van het arrest.
§ 8. Lorsque l'arrêt prononçant la déchéance de la nationalité belge § 8. Wanneer het arrest, waarbij de vervallenverklaring van de staat
est devenu définitif, le greffier transmet immédiatement les données van Belg wordt uitgesproken, onherroepelijk is geworden, stuurt de
nécessaires à l'établissement de l'acte de déchéance de la nationalité griffier onmiddellijk de gegevens nodig voor de opmaak van de akte van
belge, via la BAEC à l'officier de l'état civil, avec la mention de vervallenverklaring van Belgische nationaliteit via de DABS naar de
l'identité complète de l'intéressé. ambtenaar van de burgerlijke stand, met vermelding van de volledige
L'officier de l'état civil du lieu d'inscription au registre de la identiteit van de belanghebbende.
population, au registre des étrangers ou au registre d'attente de De bevoegde ambtenaar van de burgerlijke stand van de plaats van
l'intéressé, ou, à défaut, de la résidence actuelle de l'intéressé, inschrijving in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister van
ou, à défaut, de Bruxelles établit un acte de déchéance de la de betrokkene of, bij gebrek hieraan, de actuele verblijfplaats van de
betrokkene of, bij gebrek hieraan, van Brussel, maakt een akte van
nationalité belge. vervallenverklaring van Belgische nationaliteit op.
La déchéance a effet à compter de l'établissement de l'acte de De vervallenverklaring heeft gevolg vanaf de opmaak van de akte van
déchéance de la nationalité belge. vervallenverklaring van Belgische nationaliteit.
§ 9. La personne qui a été déchue de la nationalité belge ne peut § 9. Hij die van de staat van Belg vervallen is verklaard, kan alleen
redevenir belge que par naturalisation. door naturalisatie opnieuw Belg worden. In het geval bedoeld in § 1,
Dans le cas visé au § 1er, 1°, l'action en déchéance se prescrit par 1°, verjaart de vordering tot vervallenverklaring door verloop van
cinq ans à compter de la date de l'obtention de la nationalité belge vijf jaar te rekenen vanaf de datum van het bekomen van de Belgische
par l'intéressé ». nationaliteit door de betrokkene ».
B.2. Il ressort de l'arrêt de renvoi que la demande de déchéance de B.2. Uit het verwijzingsarrest blijkt dat de voor het verwijzende
rechtscollege hangende vordering tot vervallenverklaring van de
nationalité pendante devant la juridiction a quo concerne une personne nationaliteit betrekking heeft op een Belgisch-Marokkaanse persoon die
belgo-marocaine qui a acquis la nationalité belge en tant que mineur de Belgische nationaliteit als minderjarige heeft verkregen op grond
en vertu de l'article 12 du Code de la nationalité belge, et que van artikel 12 van het Wetboek van de Belgische nationaliteit, en dat
l'action en déchéance est fondée sur un manquement grave aux devoirs de vordering tot vervallenverklaring is gebaseerd op een ernstige
de citoyen belge (article 23, § 1er, alinéa 1er, 2°, du Code de la tekortkoming aan de verplichtingen als Belgische burger (artikel 23, §
nationalité belge); les faits cités à l'appui de cette action portent 1, eerste lid, 2°, van het Wetboek van de Belgische nationaliteit); de
ter ondersteuning van die vordering aangehaalde feiten betreffen met
notamment sur une condamnation pour direction d'un groupe terroriste, name een veroordeling wegens het leiden van een terroristische groep,
au sens de l'article 23/1, § 1er, 1°, du même Code. bedoeld in artikel 23/1, § 1, 1°, van hetzelfde Wetboek.
B.3. Het verwijzende rechtscollege wenst van het Hof te vernemen of
B.3. La juridiction a quo demande à la Cour si l'article 23, § 3, du artikel 23, § 3, van het Wetboek van de Belgische nationaliteit de
Code de la nationalité belge viole les articles 10 et 11 de la artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, « in zoverre hieruit kan
Constitution, « en ce qu'il peut en être déduit que les actions en afgeleid worden dat vorderingen tot vervallenverklaring rechtstreeks
déchéance sont portées directement devant la cour d'appel, ce qui a voor het hof van beroep worden gebracht, waardoor geen recht op hoger
pour effet que la personne faisant l'objet de cette action en beroep (dubbele aanleg) open staat voor diegene tegen wie deze
déchéance est privée d'un droit d'appel (double degré de juridiction) ». vervallenverklaring wordt gevorderd ».
B.4.1. Par son arrêt n° 122/2015 du 17 septembre 2015, la Cour s'est B.4.1. Bij zijn arrest nr. 122/2015 van 17 september 2015 heeft het
Hof zich uitgesproken over een soortgelijke prejudiciële vraag inzake
prononcée sur une question analogue relative à l'article 23 du Code de artikel 23 van het Wetboek van de Belgische nationaliteit en artikel
la nationalité belge et à l'article 604 du Code judiciaire. 604 van het Gerechtelijk Wetboek.
L'article 604 du Code judiciaire, tel qu'il était applicable dans Artikel 604 van het Gerechtelijk Wetboek, zoals het in die zaak van
cette affaire, disposait : toepassing was, bepaalde :
« Sans préjudice des cas visés à l'article 23/1, § 1er, du Code de la « Onverminderd de in het artikel 23/1, § 1, van het Wetboek van de
Belgische nationaliteit bedoelde gevallen, neemt het hof van beroep
nationalité belge, la cour d'appel connaît des actions en déchéance de kennis van rechtsvorderingen tot vervallenverklaring van de
la nationalité ». nationaliteit ».
L'article 23/1, § 1er, du Code de la nationalité belge, mentionné dans Het in die bepaling vermelde artikel 23/1, § 1, van het Wetboek van de
cette disposition, énonçait : Belgische nationaliteit bepaalde :
« § 1er. La déchéance de la nationalité belge peut être prononcée par « § 1. De vervallenverklaring van de Belgische nationaliteit kan op
le juge sur réquisition du ministère public à l'égard de Belges qui ne vordering van het openbaar ministerie door de rechter worden
uitgesproken ten aanzien van Belgen die hun nationaliteit niet hebben
tiennent pas leur nationalité d'un auteur ou adoptant belge au jour de verkregen van een ouder of een adoptant die Belg was op de dag van hun
leur naissance et des Belges qui ne se sont pas vu attribuer leur geboorte en van Belgen wier nationaliteit niet werd toegekend op grond
nationalité en vertu de l'article 11, § 1er, alinéa 1er, 1° et 2° : van artikel 11, § 1, eerste lid, 1° en 2° :
1° s'ils ont été condamnés, comme auteur, coauteur ou complice, à une 1° indien zij als dader, mededader of medeplichtige veroordeeld werden
peine d'emprisonnement d'au moins cinq ans sans sursis pour une tot een gevangenisstraf van ten minste vijf jaar zonder uitstel voor
infraction visée aux articles 101 à 112, 113 à 120bis, 120quater, een misdrijf vermeld in de artikelen 101 tot 112, 113 tot 120bis,
120sexies, 120octies, 121 à 123, 123ter, 123quater, alinéa 2, 124 à 120quater, 120sexies, 120octies, 121 tot 123, 123ter, 123quater,
134, 136bis, 136ter, 136quater, 136quinquies, 136sexies et 136septies, tweede lid, 124 tot 134, 136bis, 136ter, 136quater, 136quinquies,
136sexies en 136septies, 137, 138, 139, 140, 141, 331bis, 433quinquies
137, 138, 139, 140, 141, 331bis, 433quinquies à 433octies, 477 à tot 433octies, 477 tot 477sexies en 488bis van het Strafwetboek en de
477sexies et 488bis du Code pénal et aux articles 77bis, 77ter, artikelen 77bis, 77ter, 77quater en 77quinquies van de
77quater et 77quinquies de la loi sur les étrangers, pour autant que vreemdelingenwet, voor zover zij de hen ten laste gelegde feiten
les faits leur reprochés aient été commis dans les dix ans à compter hebben gepleegd binnen tien jaar vanaf de dag waarop zij de Belgische
de la date d'obtention de la nationalité belge, à l'exception des nationaliteit hebben verworven, met uitzondering van de misdrijven
infractions visées aux articles 136bis, 136ter et 136quater du Code bedoeld in de artikelen 136bis, 136ter en 136quater van het
pénal; Strafwetboek;
[...] ». [...] ».
B.4.2. Par l'arrêt n° 122/2015 précité, la Cour s'est notamment B.4.2. Bij het voormelde arrest nr. 122/2015 heeft het Hof zich onder
prononcée sur la question de savoir si l'article 23 du Code de la meer uitgesproken over de vraag of artikel 23 van het Wetboek van de
nationalité belge viole les articles 10 et 11 de la Constitution, lus Belgische nationaliteit afbreuk doet aan de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 2, lid 1, van het Protocol
en combinaison avec l'article 2, paragraphe 1, du Protocole n° 7 à la nr. 7 bij het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, « door de
Convention européenne des droits de l'homme, « en [ce qu'il porte] la procedure tot vervallenverklaring van de nationaliteit voor het hof
procédure de déchéance de nationalité devant la cour d'appel et [...] van beroep te brengen en het niet mogelijk te maken een dubbele aanleg
ne [permet] pas de bénéficier d'un double degré de juridiction ». te genieten ».
Par cet arrêt, la Cour a jugé : Het Hof oordeelde in dat arrest :
« B.3.2. Exception faite des régimes temporaires et circonstanciels « B.3.2. Met uitzondering van de vroegere tijdelijke en
antérieurs, la déchéance de la nationalité a été introduite en droit gelegenheidsregelingen is de vervallenverklaring van de nationaliteit
belge en 1934 et a été reprise dans le Code de la nationalité actuel in 1934 in het Belgische recht ingevoerd, en in het huidige Wetboek
dès l'adoption de celui-ci, en 1984. Initialement, la procédure de déchéance de nationalité organisée par van de nationaliteit opgenomen vanaf de aanneming ervan, in 1984.
l'article 23 du Code de la nationalité belge ne visait que les Aanvankelijk had de bij artikel 23 van het Wetboek van de Belgische
nationaliteit geregelde procedure tot vervallenverklaring van de
manquements graves aux devoirs de citoyen belge; l'article 387 de la nationaliteit enkel betrekking op de ernstige tekortkomingen aan de
loi du 27 décembre 2006 a ensuite étendu cette possibilité de verplichtingen als Belgische burger; artikel 387 van de wet van 27
december 2006 heeft die mogelijkheid tot vervallenverklaring
déchéance aux cas de fraude en vue d'acquérir la nationalité belge. vervolgens uitgebreid tot de gevallen van fraude met het oog op het
verkrijgen van de Belgische nationaliteit.
B.3.3. Telle qu'elle est organisée par l'article 23, § 1er, 2°, en B.3.3. Zoals zij bij het in het geding zijnde artikel 23, § 1, 2°,
cause, la déchéance de nationalité permet d'assurer le respect, par wordt geregeld, maakt de vervallenverklaring van de nationaliteit het
les Belges qui ne tiennent leur nationalité ni d'un auteur ou d'un mogelijk te verzekeren dat de verplichtingen die iedere Belgische
adoptant qui était Belge au moment de leur naissance ni de burger heeft, in acht worden genomen door de Belgen die hun
l'application de l'article 11 du Code, des devoirs qui incombent à tout citoyen belge et d'exclure ces Belges de la communauté nationale lorsqu'ils montrent par leur comportement qu'ils n'acceptent pas les règles fondamentales de la vie en commun et portent gravement atteinte aux droits et libertés de leurs concitoyens. Poursuivie par le ministère public devant la cour d'appel, cette mesure exceptionnelle concerne un manquement grave aux devoirs de tout citoyen belge, cette notion large permettant de viser des faits qui n'imposent pas un jugement prononcé par un juge belge, et qui ne se limitent pas davantage à des condamnations pénales, ni à des condamnations pénales spécifiquement visées à l'article 23/1, § 1er, 1°, du même Code. nationaliteit noch door een ouder of een adoptant die Belg was op het ogenblik van hun geboorte, noch door de toepassing van artikel 11 van het Wetboek hebben verkregen, en maakt zij het mogelijk die Belgen, wanneer zij door hun gedrag tonen dat zij de fundamentele regels van het samenleven niet aanvaarden en ernstig afbreuk doen aan de rechten en vrijheden van hun medeburgers, van de nationale gemeenschap uit te sluiten. Die uitzonderingsmaatregel, die door het openbaar ministerie voor het hof van beroep wordt gevorderd, betreft een ernstige tekortkoming aan de verplichtingen die iedere Belgische burger heeft, waarbij dat ruime begrip het mogelijk maakt feiten te beogen die geen door een Belgische rechter uitgesproken vonnis vereisen, en die zich evenmin beperken tot strafrechtelijke veroordelingen, noch tot strafrechtelijke veroordelingen die specifiek in artikel 23/1, § 1, 1°, van hetzelfde Wetboek zijn bedoeld.
[...] [...]
B.6.1. L'article 2.1 du Protocole additionnel n° 7 à la Convention B.6.1. Artikel 2.1 van het Zevende Aanvullend Protocol bij het
européenne des droits de l'homme garantit le droit à un double degré Europees Verdrag voor de rechten van de mens waarborgt het recht op
de juridiction en matière pénale : hoger beroep in strafzaken :
' Toute personne déclarée coupable d'une infraction pénale par un ' Eenieder die door een gerecht is veroordeeld wegens een strafbaar
tribunal a le droit de faire examiner par une juridiction supérieure feit, heeft het recht zijn schuldigverklaring of veroordeling opnieuw
la déclaration de culpabilité ou la condamnation. L'exercice de ce te doen beoordelen door een hogere gerecht. De uitoefening van dit
droit, y compris les motifs pour lesquels il peut être exercé, sont recht, met inbegrip van de gronden waarop het kan worden uitgeoefend,
régis par la loi '. wordt bij de wet geregeld '.
B.6.2. Dès lors que la déchéance de nationalité instaurée par l'article 23 en cause est une mesure de nature civile, indépendante de toute poursuite répressive, et appréciée en l'espèce par la cour d'appel siégeant en matière civile, la question préjudicielle ne doit pas être examinée en ce qu'elle invoque une violation de l'article 2.1 du Protocole additionnel n° 7 à la Convention européenne des droits de l'homme. B.7. Sauf en matière pénale, il n'existe aucun principe général garantissant le double degré de juridiction. Comme cela ressort de ce qui est dit en B.3, la déchéance de B.6.2. Aangezien de bij het in het geding zijnde artikel 23 ingevoerde vervallenverklaring van de nationaliteit een maatregel is van burgerlijke aard, onafhankelijk van elke strafrechtelijke vervolging, en te dezen wordt beoordeeld door het hof van beroep dat zitting houdt in burgerlijke zaken, dient de prejudiciële vraag niet te worden onderzocht in zoverre daarin een schending van artikel 2.1 van het Zevende Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de mens wordt aangevoerd. B.7. Behalve in strafzaken bestaat er geen algemeen beginsel waarbij de dubbele aanleg wordt gewaarborgd. Zoals blijkt uit hetgeen in B.3 is vermeld, vormt de bij het in het
nationalité instaurée par l'article 23 en cause constitue une mesure geding zijnde artikel 23 ingevoerde vervallenverklaring van de
exceptionnelle, qui ne peut être décidée que par une juridiction, à la nationaliteit een uitzonderingsmaatregel, waartoe enkel door een
demande du ministère public. En faisant relever cette procédure rechtscollege kan worden besloten, op vordering van het openbaar
ministerie. Door die op zichzelf staande procedure onder het hof van
autonome de la cour d'appel, la mesure en cause n'est pas dépourvue de beroep te laten ressorteren, is de in het geding zijnde maatregel niet
justification raisonnable. zonder redelijke verantwoording.
Pour le surplus, à peine de rendre impossible toute modification de la Voor het overige, op gevaar af iedere wijziging van de wetgeving
législation, on ne peut déduire de l'instauration d'un nouveau régime onmogelijk te maken, kan uit de invoering van een nieuwe regeling niet
que l'ancien serait, ipso facto, inconstitutionnel. La circonstance worden afgeleid dat de oude, ipso facto, ongrondwettig zou zijn. De
omstandigheid dat een mogelijkheid om hoger beroep in te stellen kan
qu'il puisse découler une faculté d'appel de la mise en oeuvre de la voortvloeien uit de inwerkingstelling van de in artikel 23/1 bedoelde
procédure accessoire prévue par l'article 23/1 n'a pas en soi pour secundaire procedure, heeft op zich niet tot gevolg dat de in het in
conséquence de rendre discriminatoire le régime prévu par l'article 23 het geding zijnde artikel 23 bedoelde regeling discriminerend wordt
en cause. gemaakt.
B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative ». B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord ».
B.5. Pour les mêmes motifs, la question préjudicielle présentement B.5. Om dezelfde redenen dient de thans onderzochte prejudiciële vraag
examinée appelle une réponse négative. ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 23, § 3, du Code de la nationalité belge ne viole pas les Artikel 23, § 3, van het Wetboek van de Belgische nationaliteit
articles 10 et 11 de la Constitution. schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet.
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 23 septembre 2021. op 23 september 2021.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
L. Lavrysen L. Lavrysen
^