Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 34/2021 du 4 mars 2021 Numéros du rôle : 7162 et 7206 En cause : les recours en annulation : -des articles 7 à 11 du décret de la Région wallonne du 17 juillet 2018 « contenant le premier ajustement du budget des rece - des articles 9 à 13 du décret de la Région wallonne du 30 novembre 2018 « contenant le budget des(...)"
Extrait de l'arrêt n° 34/2021 du 4 mars 2021 Numéros du rôle : 7162 et 7206 En cause : les recours en annulation : -des articles 7 à 11 du décret de la Région wallonne du 17 juillet 2018 « contenant le premier ajustement du budget des rece - des articles 9 à 13 du décret de la Région wallonne du 30 novembre 2018 « contenant le budget des(...) Uittreksel uit arrest nr. 34/2021 van 4 maart 2021 Rolnummers : 7162 en 7206 In zake : de beroepen tot vernietiging van : - de artikelen 7 tot 11 van het decreet van het Waalse Gewest van 17 juli 2018 « houdende de eerste aanpassing van de - de artikelen 9 tot 13 van het decreet van het Waalse Gewest van 30 november 2018 « houdende de al(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 34/2021 du 4 mars 2021 Uittreksel uit arrest nr. 34/2021 van 4 maart 2021
Numéros du rôle : 7162 et 7206 Rolnummers : 7162 en 7206
En cause : les recours en annulation : In zake : de beroepen tot vernietiging van :
-des articles 7 à 11 du décret de la Région wallonne du 17 juillet - de artikelen 7 tot 11 van het decreet van het Waalse Gewest van 17
2018 « contenant le premier ajustement du budget des recettes de la juli 2018 « houdende de eerste aanpassing van de ontvangstenbegroting
Région wallonne pour l'année budgétaire 2018 »; van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2018 »;
- des articles 9 à 13 du décret de la Région wallonne du 30 novembre - de artikelen 9 tot 13 van het decreet van het Waalse Gewest van 30
2018 « contenant le budget des recettes de la Région wallonne pour november 2018 « houdende de algemene ontvangstenbegroting van het
l'année budgétaire 2019 », Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2019 »,
introduits par l'ASBL « Belgisch Fonds voor de Inzameling en ingesteld door de vzw « Belgisch Fonds voor de Inzameling en
Verwerking van Elektrohuishoudtoestellen » et autres. Verwerking van Elektrohuishoudtoestellen » en anderen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents F. Daoût et L. Lavrysen, et des juges J.-P. samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en L. Lavrysen, en de
Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen, J. rechters J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R.
Moerman, M. Pâques et Y. Kherbache, assistée du greffier P.-Y. Leysen, J. Moerman, M. Pâques en Y. Kherbache, bijgestaan door de
Dutilleux, présidée par le président F. Daoût, griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter F.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Daoût, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des recours et procédure I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging
a. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 10 april
10 avril 2019 et parvenue au greffe le 12 avril 2019, un recours en 2019 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 12
annulation des articles 7 à 11 du décret de la Région wallonne du 17 april 2019, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 7
juillet 2018 « contenant le premier ajustement du budget des recettes tot 11 van het decreet van het Waalse Gewest van 17 juli 2018 «
houdende de eerste aanpassing van de ontvangstenbegroting van het
de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2018 » (publié au Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2018 » (bekendgemaakt in het
Moniteur belge du 22 octobre 2018) a été introduit par l'ASBL « Belgisch Staatsblad van 22 oktober 2018) door de vzw « Belgisch Fonds
Belgisch Fonds voor de Inzameling en Verwerking van voor de Inzameling en Verwerking van Elektrohuishoudtoestellen », de
Elektrohuishoudtoestellen », l'ASBL « Recupel Audio-Video », l'ASBL « vzw « Recupel Audio-Video », de vzw « Recupel SDA », de vzw « Recupel
Recupel SDA », l'ASBL « Recupel ICT », l'ASBL « Recupel ET. & GARDEN ICT », de vzw « Recupel ET. & GARDEN », de vzw « LightRec », de vzw «
», l'ASBL « LightRec », l'ASBL « MeLarec », l'ASBL « Recupel », l'ASBL MeLarec », de vzw « Recupel », de vzw « Bebat », de vzw « Federatie
« Bebat », l'ASBL « Federatie van de Elektriciteit en de Elektronica », l'ASBL « van de Elektriciteit en de Elektronica », de vzw « Agoria », de vzw «
Agoria », l'ASBL « Fédération Belge des Fournisseurs de Machines, Belgische Federatie van de Toeleveranciers van Machines, Gebouwen en
bâtiments et Equipements et services connexes pour l'Agriculture et Uitrustingen en aanverwante diensten voor de Landbouw en voor de
les Espaces verts », l'ASBL « Groupement professionnel belge des Groenvoorzieningen », de vzw « Belgische Beroepsverening van
Importateurs et Concessionnaires d'Usines d'Outillage » et l'ASBL « invoerders en fabrieksagenten van gereedschap » en de vzw « Traxio »,
Traxio », assistées et représentées par Me D. Lagasse et Me A. bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. D. Lagasse en Mr. A.
Visschers, avocats au barreau de Bruxelles. Visschers, advocaten bij de balie te Brussel.
b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 11 juni
11 juin 2019 et parvenue au greffe le 14 juin 2019, un recours en 2019 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 14
annulation des articles 9 à 13 du décret de la Région wallonne du 30 juni 2019, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 9 tot
novembre 2018 « contenant le budget des recettes de la Région wallonne 13 van het decreet van het Waalse Gewest van 30 november 2018 «
houdende de algemene ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor
pour l'année budgétaire 2019 » (publié au Moniteur belge du 14 het begrotingsjaar 2019 » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad
décembre 2018; errata publiés au Moniteur belge du 21 décembre 2018) a van 14 december 2018; errata bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad
été introduit par l'ASBL « Belgisch Fonds voor de Inzameling en van 21 december 2018) door de vzw « Belgisch Fonds voor de Inzameling
Verwerking van Elektrohuishoudtoestellen », l'ASBL « Recupel en Verwerking van Elektrohuishoudtoestellen », de vzw « Recupel
Audio-Video », l'ASBL « Recupel SDA », l'ASBL « Recupel ICT », l'ASBL Audio-Video », de vzw « Recupel SDA », de vzw « Recupel ICT », de vzw
« Recupel ET. & GARDEN », l'ASBL « LightRec », l'ASBL « MeLarec », « Recupel ET. & GARDEN », de vzw « LightRec », de vzw « MeLarec », de
l'ASBL « Recupel », l'ASBL « Bebat », l'ASBL « Federatie van de vzw « Recupel », de vzw « Bebat », de vzw « Federatie van de
Elektriciteit en de Elektronica », l'ASBL « Agoria », l'ASBL « Elektriciteit en de Elektronica », de vzw « Agoria », de vzw «
Fédération Belge des Fournisseurs de Machines, bâtiments et Belgische Federatie van de Toeleveranciers van machines, gebouwen en
Equipements et services connexes pour l'Agriculture et les Espaces uitrustingen en aanverwante diensten voor de Landbouw en voor de
verts », l'ASBL « Groupement professionnel belge des Importateurs et Groenvoorzieningen », de vzw « Belgische Beroepsverening van
Concessionnaires d'Usines d'Outillage » et l'ASBL « Traxio », invoerders en fabrieksagenten van gereedschap » en de vzw « Traxio »,
assistées et représentées par Me D. Lagasse et Me A. Visschers. bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. D. Lagasse en Mr. A. Visschers.
Ces affaires, inscrites sous les numéros 7162 et 7206 du rôle de la Die zaken, ingeschreven onder de nummers 7162 en 7206 van de rol van
Cour, ont été jointes. het Hof, werden samengevoegd.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
Quant aux dispositions attaquées et à leur contexte Ten aanzien van de bestreden bepalingen en de context ervan
B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation des articles 7 à B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van de artikelen
11 du décret de la Région wallonne du 17 juillet 2018 « contenant le 7 tot 11 van het decreet van het Waalse Gewest van 17 juli 2018 «
premier ajustement du budget des recettes de la Région wallonne pour houdende de eerste aanpassing van de ontvangstenbegroting van het
l'année budgétaire 2018 » (ci-après : le décret du 17 juillet 2018) Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2018 » (zaak nr. 7162) en van de
(affaire n° 7162) et des articles 9 à 13 du décret de la Région artikelen 9 tot 13 van het decreet van het Waalse Gewest van 30
wallonne du 30 novembre 2018 « contenant le budget des recettes de la november 2018 « houdende de algemene ontvangstenbegroting van het
Région wallonne pour l'année budgétaire 2019 » (ci-après : le décret Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2019 » (hierna : het decreet van
du 30 novembre 2018) (affaire n° 7206). 30 november 2018) (zaak nr. 7206).
Les dispositions attaquées instaurent, respectivement pour les années
2018 et 2019, une taxe visant à contribuer au financement de la Bij de bestreden bepalingen wordt, respectievelijk voor de jaren 2018
politique de la Région wallonne en matière de prévention et de gestion en 2019, een belasting ingesteld die ertoe strekt bij te dragen tot de
financiering van het beleid van het Waalse Gewest inzake het voorkomen
des déchets soumis à obligation de reprise. en het beheren van afvalstoffen die aan een terugnameplicht zijn
B.2.1. En vertu de l'article 8bis du décret du 27 juin 1996 « relatif onderworpen. B.2.1. Krachtens artikel 8bis van het decreet van 27 juni 1996 «
aux déchets » (ci-après : le décret du 27 juin 1996), le Gouvernement betreffende de afvalstoffen » (hierna : het decreet van 27 juni 1996)
wallon peut imposer aux producteurs une obligation de reprise de biens vermag de Waalse Regering aan de producenten een terugnameplicht op te
leggen voor goederen of afvalstoffen uit commercialisering of uit het
ou déchets résultant de la mise sur le marché ou de l'utilisation pour gebruik voor eigen behoefte van goederen, grondstoffen of producten
leur usage propre de biens, matières premières ou produits en vue met het oog op de preventie, het hergebruik, de recycling, de nuttige
d'assurer la prévention, la réutilisation, le recyclage, la toepassing of een aangepast beheer van die goederen of afvalstoffen en
valorisation ou une gestion adaptée de ces biens ou déchets et op de internalisering van het geheel of van een deel van de
d'internaliser tout ou partie des coûts de gestion. L'obligation de beheerskosten. De terugnameplicht omvat de dekking van de
reprise comprend la couverture des coûts y afférents. desbetreffende kosten.
B.2.2. Le régime des obligations de reprise s'insère « dans le concept B.2.2. De regeling van de terugnameplicht maakt deel uit van « het
plus large de la responsabilité élargie des producteurs au sens de ruimere concept van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid in
l'article 8 de la directive 2008/98/CE du 19 novembre 2008 relative de zin van artikel 8 van de richtlijn 2008/98/EG van 19 november 2008
aux déchets et abrogeant certaines directives » (Doc. parl., Parlement betreffende afvalstoffen en tot intrekking van een aantal richtlijnen
Wallon, 2015-2016, n° 484/1, p. 7). » (Parl. St., Waals Parlement, 2015-2016, nr. 484/1, p. 7).
Les travaux préparatoires du décret de la Région wallonne du 23 juin In de parlementaire voorbereiding van het decreet van het Waalse
2016 « modifiant le Code de l'Environnement, le Code de l'Eau et Gewest van 23 juni 2016 « houdende wijziging van het Milieuwetboek,
divers décrets en matière de déchets et de permis d'environnement » van het Waterwetboek en van verscheidene decreten inzake afvalstoffen
(ci-après : le décret du 23 juin 2016), dont l'article 79 a modifié en milieuvergunning » (hierna : het decreet van 23 juni 2016), waarvan
l'article 8bis du décret du 27 juin 1996, exposent à cet égard : artikel 97 artikel 8bis van het decreet van 27 juni 1996 heeft
gewijzigd, wordt dienaangaande uiteengezet :
« La notion plus large de responsabilisation des producteurs [...] « Het ruimere begrip ` responsabilisering van de producenten ' omvat
comporte trois mécanismes différents : drie verschillende mechanismen :
- L'obligation de reprise, lorsque le flux justifie une reprise (VHU, - Een terugnameplicht, wanneer de afvalstroom een terugname
DEEE, piles et accumulateurs, etc.); rechtvaardigt (autowrakken, AEEA, batterijen en accu's, enz.);
- L'obligation de rapportage, lorsque le flux des déchets ménagers est - Een rapportageplicht, wanneer de stroom van huishoudelijk afval
déjà collecté sélectivement à l'initiative du secteur public, ne reeds selectief wordt ingezameld op initiatief van de overheidssector,
connaît pas de déficit de chaîne, mais, en raison de ses geen ketentekort vertoont maar, wegens de kenmerken ervan, een
caractéristiques, justifie un minimum de rapportage permettant minimale rapportage rechtvaardigt om het inzamelings- en
d'apprécier le taux de collecte et de traitement, et les dispositions verwerkingspercentage te kunnen beoordelen, en de maatregelen die de
prises par les producteurs en termes de prévention et de producenten hebben genomen op het vlak van preventie en
sensibilisation des consommateurs (huiles et graisses de friture sensibilisering van de consument (olie en frituurvet bijv.);
p.ex.); - L'obligation de participation à la politique régionale de prévention - Een verplichting tot deelname aan het gewestelijk beleid inzake
et de gestion, en ce compris la propreté publique, lorsque le flux des preventie en beheer van afval, met inbegrip van de openbare netheid,
déchets est géré par le secteur public mais connaît un déficit de wanneer de afvalstroom wordt beheerd door de overheidssector maar een
chaîne (valeur négative du déchet), présente un problème de propreté ketentekort (negatieve afvalwaarde) vertoont, een probleem van
publique ou encore afin de stimuler le développement de filières de openbare netheid veroorzaakt of om de ontwikkeling van circuits voor
réutilisation et de valorisation. Pour des raisons pratiques, la hergebruik en nuttige toepassing te stimuleren. Om praktische redenen
participation est forfaitaire. Elle devra être déterminée, selon sa is de deelname forfaitair. Zij zal, naar gelang van de aard ervan,
nature, par le Parlement (disposition fiscale), le Gouvernement ou moeten worden bepaald door het Parlement (fiscale bepaling), de
dans le cadre d'une convention » (ibid.). Regering of in het kader van een overeenkomst » (ibid.).
B.2.3.1. La politique environnementale de l'Union européenne vise un B.2.3.1. De Europese Unie streeft in haar milieubeleid naar een hoog
niveau de protection élevé, en tenant compte de la diversité des niveau van bescherming, rekening houdend met de uiteenlopende
situations dans les différentes régions de l'Union. Elle est fondée situaties in de verschillende regio's van de Unie. Haar beleid berust
sur les principes de précaution et d'action préventive, sur le op het voorzorgsbeginsel en het beginsel van preventief handelen, het
principe de la correction, par priorité à la source, des atteintes à beginsel dat milieuaantastingen bij voorrang aan de bron dienen te
l'environnement et sur le principe du pollueur-payeur (article 191, worden bestreden, en het beginsel « de vervuiler betaalt » (artikel
paragraphe 2, du Traité sur le fonctionnement de l'Union européenne). 191, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie).
B.2.3.2. La directive 2008/98/CE, précitée, fait référence au principe B.2.3.2. De voormelde richtlijn 2008/98/EG refereert aan het beginsel
du pollueur-payeur en tant que principe directeur aux niveaux européen « de vervuiler betaalt » als een leidend beginsel op Europees en
et international. Conformément à ce principe, le coût de l'élimination internationaal niveau. Conform dat beginsel moeten de kosten van de
des déchets doit être supporté par le détenteur des déchets, les afvalverwijdering worden gedragen door de huidige of de vorige houder
détenteurs antérieurs ou les producteurs du produit générateur de van de afvalstoffen of door de producent van het product waaruit het
déchets (considérant 1). Le producteur des déchets et le détenteur des afval voortkomt (overweging 1). De producent en de houder van de
déchets doivent les gérer d'une manière propre à assurer un niveau de afvalstoffen moeten het afval beheren op een manier die een hoog
protection élevé pour l'environnement et la santé humaine (considérant niveau van bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu
26). waarborgt (overweging 26).
L'introduction de la responsabilité élargie du producteur est l'un des De invoering van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid is een
moyens de soutenir la conception et la fabrication de produits selon van de middelen die ertoe moeten bijdragen dat bij het ontwerpen en
des procédés qui prennent pleinement en compte et facilitent produceren van goederen het efficiënte gebruik van grondstoffen
l'utilisation efficace des ressources tout au long de leur cycle de gedurende de gehele levenscyclus van de goederen, met inbegrip van
vie, y compris en matière de réparation, de réemploi, de démontage et reparatie, hergebruik, demontage en recycling, ten volle in aanmerking
de recyclage, sans compromettre la libre circulation des marchandises wordt genomen en wordt gefaciliteerd, zonder dat het vrij verkeer van
dans le marché intérieur (considérant 27). Les coûts doivent être goederen in de interne markt in het gedrang komt (overweging 27). De
attribués de manière à traduire le coût environnemental réel de la kosten dienen zo te worden berekend dat zij de reële milieukosten van
production et de la gestion des déchets (considérant 25). de productie en het beheer van het afval weergeven (overweging 25).
B.2.3.3. La directive (UE) 2018/851 du Parlement européen et du B.2.3.3. In de richtlijn (EU) 2018/851 van het Europees Parlement en
Conseil du 30 mai 2018 « modifiant la directive 2008/98/CE relative de Raad van 30 mei 2018 « tot wijziging van richtlijn 2008/98/EG
aux déchets » précise que le régime de responsabilité élargie des betreffende afvalstoffen » wordt gepreciseerd dat met de regeling voor
producteurs vise « un ensemble de mesures prises par les Etats membres uitgebreide producentenverantwoordelijkheid « een reeks maatregelen
pour veiller à ce que les producteurs de produits assument la van de lidstaten » worden beoogd « om producenten voor te schrijven
responsabilité financière ou la responsabilité financière et dat zij financiële en organisatorische verantwoordelijkheid dragen
organisationnelle de la gestion de la phase ` déchets ' du cycle de voor het beheer van de afvalfase van de levenscyclus van een product,
vie d'un produit, y compris les opérations de collecte séparée, de tri met inbegrip van handelingen in verband met gescheiden inzameling,
et de traitement », que cette obligation « peut également englober la sortering en verwerking », dat die verplichting « ook een
organisatorische verantwoordelijkheid [kan] inhouden en een
responsabilité organisationnelle et la responsabilité de contribuer à verantwoordelijkheid om bij te dragen aan afvalpreventie en de
la prévention des déchets et aux possibilités de réutilisation et à la herbruikbaarheid en recycleerbaarheid van producten » en dat de
recyclabilité des produits » et que les producteurs de produits « producenten van producten « individueel of collectief [kunnen] voldoen
peuvent satisfaire aux obligations du régime de responsabilité élargie aan de verplichtingen uit hoofde van de regeling voor uitgebreide
des producteurs de manière individuelle ou collective » (considérant 14). producentenverantwoordelijkheid » (overweging 14).
Tel qu'il a été remplacé par l'article 1er, point 15, de la directive Zoals het is vervangen bij artikel 1, punt 15, van de richtlijn
(UE) 2018/851, l'article 14 de la directive 2008/98/CE dispose : (EU)2018/851, bepaalt artikel 14 van de richtlijn 2008/98/EG :
« 1. Conformément au principe du pollueur-payeur, les coûts de la « 1. Overeenkomstig het beginsel ` de vervuiler betaalt ' worden de
gestion des déchets, y compris ceux liés aux infrastructures kosten van het afvalbeheer, met inbegrip van de kosten voor de
nécessaires et à leur fonctionnement, sont supportés par le producteur noodzakelijke infrastructuur en de exploitatie ervan, gedragen door de
initial de déchets ou par le détenteur actuel ou antérieur des oorspronkelijke producent van de afvalstoffen of door de huidige of
déchets. vorige houders van afvalstoffen.
2. Sans préjudice des articles 8 et 8bis, les Etats membres peuvent 2. Onverminderd de artikelen 8 en 8bis kunnen de lidstaten besluiten
décider que les coûts de la gestion des déchets doivent être supportés de kosten van het afvalbeheer geheel of gedeeltelijk te laten dragen
en tout ou en partie par le producteur du produit qui est à l'origine door de producent van het product waaruit het afval is voortgekomen,
des déchets et faire partager ces coûts aux distributeurs de ce en de distributeurs van een dergelijk product in deze kosten te laten
produit ». delen ».
B.3.1. En application de l'article 2 de l'arrêté du Gouvernement B.3.1. Met toepassing van artikel 2 van het besluit van de Waalse
wallon du 23 septembre 2010 « instaurant une obligation de reprise de Regering van 23 september 2010 « tot invoering van een terugnameplicht
certains déchets », sont notamment soumis à l'obligation de reprise voor bepaalde afvalstoffen » zijn met name afval van batterijen en
les déchets de piles et accumulateurs et les déchets d'équipements accu's en afgedankte elektrische of elektronische apparatuur (AEEA)
électriques et électroniques (DEEE). aan de terugnameplicht onderworpen.
B.3.2. En vue de se conformer à cette obligation, les producteurs B.3.2. Om die verplichting na te komen, kunnen de betrokken
concernés peuvent soit remplir eux-mêmes leur obligation de reprise, producenten ofwel zelf voldoen aan hun terugnameplicht, ofwel die
soit la faire exécuter par un organisme agréé auquel ils ont adhéré ou verplichting laten uitvoeren door een erkende instelling waarbij zij
conclure une convention environnementale visée par le décret du 20 zijn aangesloten of een milieuovereenkomst sluiten zoals bedoeld in
décembre 2001 « relatif aux conventions environnementales » et confier het decreet van 20 december 2001 « betreffende de milieuovereenkomsten
dans ce cadre l'exécution de tout ou partie des obligations à un » en in dat kader de uitvoering van de verplichtingen geheel of
gedeeltelijk toevertrouwen aan een beheersorgaan (artikel 8bis, § 3,
organisme de gestion (article 8bis, § 3, du décret du 27 juin 1996 et van het decreet van 27 juni 1996 en artikel 4, § 1, van het voormelde
article 4, § 1er, de l'arrêté, précité, du 23 septembre 2010). besluit van 23 september 2010).
B.3.3. Les organismes agréés pour remplir l'obligation de reprise des B.3.3. De organen die zijn erkend voor het nakomen van de
déchets concernés et l'organisme de gestion de la convention verplichtingen die inherent zijn aan de terugname van de afvalstoffen
in kwestie en het orgaan dat instaat voor het beheer van de
environnementale doivent être constitués sous la forme d'association milieuovereenkomst dienen te worden opgericht in de vorm van een
sans but lucratif (article 11, 1°, et article 22, § 1er, du même vereniging zonder winstoogmerk (artikel 11, 1°, en artikel 22, § 1,
arrêté). Ils se chargent de la collecte d'équipements électriques et van hetzelfde besluit). Zij zijn belast met de inzameling van
électroniques mis au rebut ou de piles et accumulateurs usagés. Ils afgedankte elektrische en elektronische apparatuur of van gebruikte
sont financés par les cotisations environnementales que les batterijen en accu's. Zij worden gefinancierd door middel van de
producteurs adhérents obligataires de reprise leur paient par milieubijdragen die de aangesloten producenten, op wie de
terugnameplicht rust, per apparaat, batterij of accu aan hen betalen
appareil, pile ou accumulateur lors de la commercialisation du produit bij het op de markt brengen van het betrokken product, en door de
concerné et par les cotisations de membre des producteurs adhérents. ledenbijdragen van de aangesloten producenten.
B.4. Par son arrêt n° 25/2018 du 1er mars 2018, la Cour a annulé B.4. Bij zijn arrest nr. 25/2018 van 1 maart 2018 heeft het Hof
l'article 98 du décret du 23 juin 2016, qui mettait à charge des artikel 98 van het decreet van 23 juni 2016 vernietigd, dat aan de
organismes assurant l'exécution de l'obligation de reprise des instellingen die de uitvoering van de terugnameplicht van de
producteurs une taxe calculée sur leurs fonds propres et provisions. producenten verzekeren, een belasting oplegde die werd berekend op hun
eigen vermogen en voorzieningen.
B.5.1. Les articles 7 à 11 du décret du 17 juillet 2018 disposent : B.5.1. De artikelen 7 tot 11 van het decreet van 17 juli 2018 bepalen
«

Art. 7.Pour l'année 2018, il est établi une taxe en vue de

: «

Art. 7.Er wordt voor 2018 een belasting ingevoerd om bij te dragen

contribuer au financement de la politique de la Région en matière de aan de financiering van het beleid van het Gewest inzake preventie en
prévention et de gestion des déchets soumis à obligation de reprise. beheer van afval waardoor de terugnameplicht geldt.

Art. 8.Le redevable de la taxe est la personne morale à laquelle les

Art. 8.De belastingplichtige is de rechtspersoon aan wie de

producteurs ont confié collectivement l'exécution de leur obligation producenten de uitvoering van hun terugnameplicht gezamenlijk hebben
de reprise en vertu de l'article 8bis du décret du 27 juin 1996 toevertrouwd krachtens artikel 8bis van het decreet van 27 juni 1996
relatif aux déchets. betreffende de afvalstoffen.

Art. 9.La taxe est fixée à 0,42 euros par habitant de la Région

Art. 9.De belasting wordt vastgesteld op 0,42 euro per inwoner in het

wallonne pour les déchets de piles et accumulateurs soumis à Waalse Gewest voor afval van batterijen en accu's waarvoor de
obligation de reprise en exécution du décret du 27 juin 1996 relatif terugnameplicht geldt overeenkomstig het decreet van 27 juni 1996
aux déchets et relevant des codes déchets suivants : betreffende de afvalstoffen en met de volgende afvalcodes :
1606 1606
Piles et accumulateurs; Batterijen en accu's;
160601 160601
Accumulateurs au plomb; Loodaccumulatoren;
160602 160602
Accumulateurs Ni-Cd; Ni/Cd-accumulatoren;
160603 160603
Piles contenant du mercure; Kwikhoudende batterijen;
160604 160604
Piles alcalines; Alkalibatterijen;
160605 160605
Autres piles et accumulateurs; Andere batterijen en accu's;
2001 2001
Fractions collectées séparément; Afzonderlijk ingezamelde delen;
200133 200133
Piles et accumulateurs en mélange contenant des piles ou accumulateurs Gemengde batterijen en accu's die batterijen en accu's opgenomen in de
compris dans les rubriques, 160601, 160602 ou 160603 et piles et rubrieken 160601, 160602 of 160603 bevatten en niet gesorteerde
accumulateurs non triés contenant ces piles; batterijen en accu's welke die batterijen bevatten;
200134 200134
Piles et accumulateurs autres que ceux visés à la rubrique 200133. Andere batterijen en accu's dan die bedoeld in rubriek 200133.
La taxe est fixée à 0,63 euros par habitant de la Région wallonne pour De belasting wordt vastgesteld op 0,63 euro per inwoner in het Waalse
les déchets d'équipements électriques et électroniques soumis à Gewest voor afval van elektrische en elektronische apparatuur
obligation de reprise au 31 décembre 2017 en vertu de l'article 8bis onderworpen aan de terugnameplicht op 31 december 2017 krachtens
du décret du 27 juin 1996 relatif aux déchets et de la directive artikel 8bis van het decreet van 27 juni 1996 betreffende de
afvalstoffen en Richtlijn 2012/19/EU van het Europees Parlement en de
2012/19/UE du Parlement européen et du Conseil du 4 juillet 2012 Raad van 4 juli 2012 betreffende de afgedankte elektrische en
relative aux déchets d'équipements électriques et électroniques. elektronische apparatuur.
Le nombre d'habitants est déterminé par les statistiques de population Het aantal inwoners wordt vastgesteld op grond van de
au 1er janvier 2018 de la Direction générale Statistique et bevolkingsstatistieken op 1 januari 2018 van het Directoraat-generaal
Information économique du SPF Economie, P.M.E., Classes moyennes et Statistiek en Economische informatie van de FOD Economie, KMO,
Energie. Middenstand en Energie.

Art. 10.La taxe est acquittée par voie transactionnelle lorsque le

Art. 10.De belasting wordt betaald via een schikkingsprocedure als de

redevable choisit de conclure avec le Ministre une convention belastingschuldige ervoor kiest om een overeenkomst met de Minister te
organisant sa contribution au financement de la politique de la Région sluiten met betrekking tot de organisatie van zijn bijdrage tot de
en matière de prévention et de gestion des déchets soumis à obligation financiering van het beleid van het Gewest inzake preventie en beheer
de reprise. van afval waarvoor de terugnameplicht geldt.
La convention visée à l'alinéa 1er comporte au minimum : De overeenkomst bedoeld in het eerste lid bevat minstens :
1° l'engagement du redevable à verser au Fonds des Déchets une 1° de verbintenis van de belastingschuldige om aan het Afvalfonds een
contribution annuelle par habitant d'un montant correspondant au moins jaarlijkse bijdrage per inwoner te storten van een bedrag dat minstens
au montant de la taxe; gelijk is aan het bedrag van de belasting;
2° les modalités de versement de la contribution; 2° de nadere regels in verband met de storting van de bijdrage;
3° les modalités de concertation concernant l'affectation de la contribution; 3° de wijze van overleg betreffende de bestemming van de bijdrage;
4° une liste d'actions régionales financées par la contribution. 4° een lijst van gewestelijke acties die door de bijdrage worden gefinancierd.
Les actions régionales financées dans le cadre de la convention De gewestelijke acties die in het kader van de overeenkomst worden
peuvent notamment avoir trait à : gefinancierd, kunnen [met name] betrekking hebben op :
1° la prévention des déchets soumis à obligation de reprise; 1° de preventie van afval waarvoor de terugnameplicht geldt;
2° la sensibilisation et le contrôle; 2° de sensibilisering en de controle;
3° la lutte contre les incivilités; 3° de bestrijding van overlast;
4° la recherche et développement aux fins d'améliorer le rendement du 4° het onderzoek en de ontwikkeling met het oog op de verbetering van
recyclage, les techniques de démantèlement, de dépollution, de het recyclingrendement, de ontmantelings- en zuiveringstechnieken,
technieken voor de terugwinning van stoffen die voor een nuttige
récupération des matières valorisables; toepassing in aanmerking komen;
5° l'amélioration des collectes sélectives; 5° de verbetering van de selectieve ophalingen;
6° le développement de filières régionales. 6° de ontwikkeling van gewestelijke kanalen.
La mise en oeuvre de la convention fait l'objet, par redevable, d'une De uitvoering van de overeenkomst maakt het voorwerp uit, per
évaluation et d'un rapport de l'Administration, présenté au belastingplichtige, van een evaluatie en van een verslag van het
Gouvernement. Bestuur, voorgelegd aan de Regering.
En cas d'inexécution par le redevable d'une ou de plusieurs des Bij niet-uitvoering door de belastingschuldige van een of meerdere van
obligations contenues dans la convention, le Ministre peut mettre un de verplichtingen vervat in de overeenkomst, kan de Minister een einde
terme à la convention avant son échéance. maken aan de overeenkomst vóór het verstrijken ervan.

Art. 11.Le produit des taxes et contributions visées dans les

Art. 11.De opbrengst van de belastingen en bijdragen bedoeld in de

articles 7 à 10 est affecté exclusivement au Fonds budgétaire au sens artikelen 9 tot 12 wordt uitsluitend bestemd voor het Begrotingsfonds
de l'article 45 des lois coordonnées sur la comptabilité de l'Etat, in de zin van artikel 45 van de gecoördineerde wetten op de
dénommé Fonds pour la gestion des déchets, créé au sein du budget des Rijkscomptabiliteit, namelijk het ` Fonds pour la gestion des déchets
' (Fonds voor afvalbeheer), opgericht binnen de ontvangstenbegroting
recettes et du budget général des dépenses de la Région wallonne ». en de algemene uitgavenbegroting van het Waalse Gewest ».
Conformément à son article 12, le décret du 17 juillet 2018 « produit Overeenkomstig artikel 12 ervan heeft het decreet van 17 juli 2018 «
ses effets le 1er janvier 2018 ». uitwerking met ingang van 1 januari 2018 ».
B.5.2. Les dispositions attaquées du décret du 17 juillet 2018 sont B.5.2. De bestreden bepalingen van het decreet van 17 juli 2018 worden
justifiées en ces termes : als volgt verantwoord :
« Il est proposé d'insérer sous forme de cavalier budgétaire une taxe « Voorgesteld wordt om, in de vorm van een budgettaire bijbepaling,
pour un an à charge des organismes exécutant l'obligation de reprise een belasting voor één jaar in te voegen ten laste van de instellingen
des producteurs de piles et accumulateurs et d'équipements électriques die de terugnameplicht van de producenten van batterijen en accu's en
et électroniques. La taxe est établie suite à l'annulation le 1er mars van elektrische en elektronische apparatuur uitvoeren. De belasting
2018, par la Cour constitutionnelle, du régime fiscal instauré par wordt gevestigd ingevolge de vernietiging, op 1 maart 2018, door het
Grondwettelijk Hof van de fiscale regeling ingesteld bij artikel 98
l'article 98 du décret du 23 juin 2016 insérant les articles 26/1 à van het decreet van 23 juni 2016, dat de artikelen 26/1 tot 26/5
26/5 dans le décret fiscal du 22 mars 2007 favorisant la prévention et invoegt in het fiscaal decreet van 22 maart 2007 tot bevordering van
la valorisation des déchets en Région wallonne (arrêt n° 25/2018). afvalpreventie en -valorisatie in het Waalse Gewest (arrest nr.
La disposition vise les organismes exécutant l'obligation de reprise 25/2018). De bepaling beoogt de instellingen die de terugnameplicht van de
des producteurs pour les flux de piles et d'accumulateurs et des producenten voor de stromen batterijen en accu's en elektrische en
équipements électriques et électroniques soumis à cette obligation au elektronische apparatuur die op 31 december 2017 aan die verplichting
31 décembre 2017. zijn onderworpen, uitvoeren.
La taxe est fixée à un montant par habitant de la Région wallonne au 1er De belasting wordt vastgesteld op een bedrag per inwoner in het Waalse
janvier 2018, selon les statistiques de population publiées par le Gewest op 1 januari 2018, volgens de bevolkingsstatistieken
Service public fédéral Economie. bekendgemaakt door de Federale Overheidsdienst Economie.
La faculté est laissée aux éco-organismes d'opter pour un mécanisme Aan de eco-instellingen wordt de mogelijkheid gelaten om te kiezen
conventionnel avec la Région, présentant comme avantage l'affectation voor een bij een overeenkomst met het Gewest geregeld mechanisme, dat
des recettes à la politique de prévention et de gestion des déchets als voordeel heeft dat de ontvangsten worden bestemd voor het beleid
concernés par la taxe, et la concertation dans la définition de cette inzake preventie en beheer van de afvalstoffen waarop de belasting
affectation » (Doc. parl., Parlement wallon, 2017-2018, n° 1126/1, betrekking heeft, en dat die bestemming in overleg wordt bepaald »
annexe 5, p. 6). (Parl. St., Waals Parlement, 2017-2018, nr. 1126/1, bijlage 5, p. 6).
B.6.1. Les articles 9 à 13 du décret du 30 novembre 2018 disposaient : B.6.1. De artikelen 9 tot 13 van het decreet van 30 november 2018 bepaalden :
«

Art. 9.Pour l'année 2019, il est établi une taxe en vue de

«

Art. 9.Er wordt voor 2019 een belasting ingevoerd om bij te dragen

contribuer au financement de la politique de la Région en matière de aan de financiering van het beleid van het Gewest inzake preventie en
prévention et de gestion des déchets soumis à obligation de reprise. beheer van afval onderworpen aan de terugnameplicht.

Art. 10.Le redevable de la taxe est la personne morale à laquelle les

Art. 10.De belastingplichtige is de rechtspersoon aan wie de

producteurs ont confié collectivement l'exécution de leur obligation producenten de uitvoering van hun terugnameplicht gezamenlijk hebben
de reprise en vertu de l'article 8bis du décret du 27 juin 1996 toevertrouwd krachtens artikel 8bis van het decreet van 27 juni 1996
relatif aux déchets. betreffende de afvalstoffen.

Art. 11.La taxe est fixée à 0,42 euros par habitant de la Région

Art. 11.De belasting wordt vastgesteld op 0,42 euro per inwoner in

wallonne pour les déchets de piles et accumulateurs soumis à het Waalse Gewest voor afval van batterijen en accu's onderworpen aan
obligation de reprise en exécution du décret du 27 juin 1996 relatif de terugnameplicht overeenkomstig het decreet van 27 juni 1996
aux déchets et relevant des codes déchets suivants : betreffende de afvalstoffen en van de volgende afvalcodes :
1606 1606
Piles et accumulateurs; Batterijen en accu's;
160601 160601
Accumulateurs au plomb; Loodaccumulatoren;
160602 160602
Accumulateurs Ni-Cd; Ni/Cd-accumulatoren;
160603 160603
Piles contenant du mercure; Kwikhoudende batterijen;
160604 160604
Piles alcalines; Alkalibatterijen;
160605 160605
Autres piles et accumulateurs; Andere batterijen en accu's;
2001 2001
Fractions collectées séparément; Afzonderlijk ingezamelde delen;
200133 200133
Piles et accumulateurs en mélange contenant des piles ou accumulateurs Gemengde batterijen en accu's bevattende batterijen en accu's
compris dans les rubriques, 160601, 160602 ou 160603 et piles et opgenomen in de rubrieken 160601, 160602 of 160603 en niet gesorteerde
accumulateurs non triés contenant ces piles; batterijen en accu's die die batterijen bevatten;
200134 200134
Piles et accumulateurs autres que ceux visés à la rubrique 200133. Andere batterijen en accu's dan die bedoeld in rubriek 200133.
La taxe est fixée à 0,63 euros par habitant de la Région wallonne pour De belasting wordt vastgesteld op 0,63 euro per inwoner in het Waalse
les déchets d'équipements électriques et électroniques soumis à Gewest voor afval van elektrische en elektronische apparatuur
obligation de reprise au 31 décembre 2017 en vertu de l'article 8bis onderworpen aan de terugnameplicht op 31 december 2017 overeenkomstig
du décret du 27 juin 1996 relatif aux déchets et de la directive artikel 8bis van het decreet van 27 juni 1996 betreffende de
afvalstoffen en Richtlijn 2012/19/EU van het Europees Parlement en de
2012/19/UE du Parlement européen et du Conseil du 4 juillet 2012 Raad van 4 juli 2012 betreffende de afgedankte elektrische en
relative aux déchets d'équipements électriques et électroniques. elektronische apparatuur.
Le nombre d'habitants est déterminé par les statistiques de population Het aantal inwoners wordt vastgesteld op grond van de
au 1er janvier 2018 de la Direction générale Statistique et bevolkingsstatistieken op 1 januari 2018 van het Directoraat-generaal
Information économique du SPF Economie, P.M.E., Classes moyennes et Statistiek en Economische informatie van de FOD Economie, KMO,
Energie. Middenstand en Energie.

Art. 12.La taxe est acquittée par voie transactionnelle lorsque le

Art. 12.De belasting wordt betaald via een schikkingsprocedure als de

redevable choisit de conclure avec le Ministre une convention belastingplichtige ervoor kiest om een overeenkomst met de Minister te
organisant sa contribution au financement de la politique de la Région sluiten met betrekking tot de organisatie van de financiering van het
en matière de prévention et de gestion des déchets soumis à obligation beleid van het Gewest inzake preventie en beheer van afval onderworpen
de reprise. aan de terugnameplicht.
La convention visée à l'alinéa 1er comporte au minimum : De overeenkomst bedoeld in het eerste lid bevat minstens :
1° l'engagement du redevable à verser au Fonds des Déchets une 1° de verbintenis van de belastingplichtige om een jaarlijkse bijdrage
contribution annuelle par habitant d'un montant correspondant au moins per inwoner te storten van een bedrag dat minstens gelijk is aan het
au montant de la taxe; bedrag van de belasting;
2° les modalités de versement de la contribution; 2° de modaliteiten in verband met de storting van de bijdrage;
3° les modalités de concertation concernant l'affectation de la contribution; 3° de overlegmodaliteiten betreffende de bestemming van de bijdrage;
4° une liste d'actions régionales financées par la contribution. 4° een lijst van gewestelijke acties die door de bijdrage worden gefinancierd.
Les actions régionales financées dans le cadre de la convention De gewestelijke acties die in het kader van de overeenkomst worden
peuvent notamment avoir trait à : gefinancierd, kunnen [met name] betrekking hebben op :
1° la prévention des déchets soumis à obligation de reprise; 1° de preventie van afval onderworpen aan de terugnameplicht;
2° la sensibilisation et le contrôle; 2° de sensibilisering en de controle;
3° la lutte contre les incivilités; 3° de bestrijding van overlast;
4° la recherche et développement aux fins d'améliorer le rendement du 4° het onderzoek en de ontwikkeling met het oog op de verbetering van
recyclage, les techniques de démantèlement, de dépollution, de de efficiëntie van de recycling, de ontmantelings-,
récupération des matières valorisables; zuiveringstechnieken, technieken voor de terugwinning van
valoriseerbare stoffen;
5° l'amélioration des collectes sélectives; 5° de verbetering van de selectieve ophalingen;
6° le développement de filières régionales. 6° de ontwikkeling van gewestelijke filières.
La mise en oeuvre de la convention fait l'objet, par redevable, d'une De uitvoering van de overeenkomst maakt het voorwerp uit, per
évaluation et d'un rapport de l'Administration, présenté au belastingplichtige, van een evaluatie en van een verslag van het
Gouvernement. Bestuur, voorgelegd aan de Regering.
En cas d'inexécution par le redevable d'une ou de plusieurs des Bij niet-uitvoering door de belastingplichtige van een of meerdere van
obligations contenues dans la convention, le Ministre peut mettre un de verplichtingen vervat in de overeenkomst, kan de Minister een einde
terme à la convention avant son échéance. maken aan de overeenkomst vóór het verstrijken ervan.

Art. 13.Le produit des taxes et contributions visées dans les

Art. 13.De opbrengst van de belastingen en bijdragen bedoeld in de

articles 9 à 12 est affecté exclusivement au Fonds budgétaire au sens artikelen 9 tot 12 wordt uitsluitend bestemd voor het Begrotingsfonds
de l'article 45 des lois coordonnées sur la comptabilité de l'Etat, in de zin van artikel 45 van de gecoördineerde wetten op de
dénommé Fonds pour la gestion des déchets, créé au sein du budget des Rijkscomptabiliteit, namelijk het ` Fonds pour la gestion des déchets
' (Fonds voor afvalbeheer), opgericht binnen de ontvangstenbegroting
recettes et du budget général des dépenses de la Région wallonne ». en de algemene uitgavenbegroting van het Waalse Gewest ».
Conformément à son article 22, le décret du 30 novembre 2018 « entre Overeenkomstig artikel 22 ervan « treedt » het decreet van 30 november
en vigueur le 1er janvier 2019 ». 2018 « in werking op 1 januari 2019 ».
B.6.2. Les dispositions attaquées du décret du 30 novembre 2018 sont B.6.2. De bestreden bepalingen van het decreet van 30 november 2018
justifiées en ces termes : worden aldus verantwoord :
« Il est proposé d'insérer sous forme de cavalier budgétaire une taxe « Voorgesteld wordt om, in de vorm van een budgettaire bijbepaling,
pour un an à charge des organismes exécutant l'obligation de reprise een belasting voor één jaar in te voegen ten laste van de instellingen
des producteurs de piles et accumulateurs et d'équipements électriques die de terugnameplicht van de producenten van batterijen en accu's en
et électroniques. La taxe est établie suite à l'annulation le 1er mars van elektrische en elektronische apparatuur uitvoeren. De belasting
2018, par la Cour constitutionnelle, du régime fiscal instauré par wordt gevestigd ingevolge de vernietiging, op 1 maart 2018, door het
Grondwettelijk Hof van de fiscale regeling ingesteld bij artikel 98
l'article 98 du décret du 23 juin 2016 insérant les articles 26/1 à van het decreet van 23 juni 2016, dat de artikelen 26/1 tot 26/5
26/5 dans le décret fiscal du 22 mars 2007 favorisant la prévention et invoegt in het fiscaal decreet van 22 maart 2007 tot bevordering van
la valorisation des déchets en Région wallonne (arrêt n° 25/2018). afvalpreventie en -valorisatie in het Waalse Gewest (arrest nr.
La disposition vise les organismes exécutant l'obligation de reprise 25/2018). De bepaling beoogt de instellingen die de terugnameplicht van de
des producteurs pour les flux de piles et d'accumulateurs et des producenten voor de stromen batterijen en accu's en elektrische en
équipements électriques et électroniques soumis à cette obligation au elektronische apparatuur die op 31 december 2017 aan die verplichting
31 décembre 2017. zijn onderworpen, uitvoeren.
La taxe est fixée à un montant par habitant de la Région wallonne au 1er De belasting wordt vastgesteld op een bedrag per inwoner in het Waalse
janvier 2019, selon les statistiques de population publiées par le Gewest op 1 januari 2018, volgens de bevolkingsstatistieken
Service public fédéral Economie. bekendgemaakt door de Federale Overheidsdienst Economie.
La faculté est laissée aux éco-organismes d'opter pour un mécanisme Aan de eco-instellingen wordt de mogelijkheid gelaten om te kiezen
conventionnel avec la Région, présentant comme avantage l'affectation voor een bij een overeenkomst met het Gewest geregeld mechanisme, dat
des recettes à la politique de prévention et de gestion des déchets als voordeel heeft dat de ontvangsten worden bestemd voor het beleid
concernés par la taxe, et la concertation dans la définition de cette inzake preventie en beheer van de afvalstoffen waarop de belasting
affectation » (Doc. parl., Parlement wallon, 2018-2019, n° 1200/1, betrekking heeft, en dat die bestemming in overleg wordt bepaald »
annexe 5, p. 7). (Parl. St., Waals Parlement, 2018-2019, nr. 1200/1, bijlage 5, p. 7).
Quant au recours en annulation dans l'affaire n° 7206 Ten aanzien van het beroep tot vernietiging in de zaak nr. 7206
B.7.1. Les articles 4 à 8 du décret de la Région wallonne du 19 B.7.1. De artikelen 4 tot 8 van het decreet van het Waalse Gewest van
décembre 2019 « contenant le premier ajustement du budget des recettes 19 december 2019 « houdende de eerste aanpassing van de
de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2019 » (ci-après : le ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar
décret du 19 décembre 2019) disposent : 2019 » (hierna : het decreet van 19 december 2019) bepalen :
«

Art. 4.L'article 9 du décret du 30 novembre 2018 contenant le

«

Art. 4.Artikel 9 van het decreet van 30 november 2018 houdende de

budget des recettes de la Région wallonne pour l'année 2019 est uitgavenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2019
supprimé. wordt opgeheven.

Art. 5.L'article 10 du décret du 30 novembre 2018 contenant le budget

Art. 5.Artikel 10 van het decreet van 30 november 2018 houdende de

des recettes de la Région wallonne pour l'année 2019 est supprimé. uitgavenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2019

Art. 6.L'article 11 du décret du 30 novembre 2018 contenant le budget

wordt opgeheven.

Art. 6.Artikel 11 van het decreet van 30 november 2018 houdende de

des recettes de la Région wallonne pour l'année 2019 est supprimé. uitgavenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2019

Art. 7.L'article 12 du décret du 30 novembre 2018 contenant le budget

wordt opgeheven.

Art. 7.Artikel 12 van het decreet van 30 november 2018 houdende de

des recettes de la Région wallonne pour l'année 2019 est supprimé. uitgavenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2019

Art. 8.L'article 13 du décret du 30 novembre 2018 contenant le budget

wordt opgeheven. Art 8. Artikel 13 van het decreet van 30 november 2018 houdende de
des recettes de la Région wallonne pour l'année 2019 est supprimé ». uitgavenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2019
wordt opgeheven ».
Conformément à son article 9, le décret du 19 décembre 2019 « produit Overeenkomstig artikel 9 ervan « heeft » het decreet van 19 december
ses effets le 1er janvier 2019 ». 2019 « uitwerking op 1 januari 2019 ».
B.7.2. Ces dispositions sont justifiées comme suit : B.7.2. Die bepalingen worden aldus verantwoord :
« La taxe inscrite au décret budgétaire 2018 et perçue en décembre « Tegen de in het begrotingsdecreet 2018 opgenomen en in december 2018
geïnde belasting werden nieuwe beroepen ingesteld door de twee
belastingschuldigen die de geldigheid betwisten van het decreet van 17
2018 a déjà fait l'objet de nouveaux recours de la part des deux juli 2018 houdende de eerste aanpassing van de ontvangstenbegroting
redevables qui contestent la validité du décret du 17 juillet 2018
contenant le premier ajustement du budget des recettes de la Région
wallonne pour l'année budgétaire 2018. Pour rappel, en son jugement van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2018. Ter herinnering,
[lire : arrêt] du 1er mars 2018 (arrêt n° 25/2018), la Cour in zijn vonnis [lees : arrest] van 1 maart 2018 (arrest nr. 25/2018)
constitutionnelle avait annulé l'article 26 du décret du 21 décembre had het Grondwettelijk Hof artikel 26 van het decreet van 21 december
2016 contenant le budget des recettes de la Région wallonne pour 2016 houdende de algemene ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest
voor het begrotingsjaar 2017 vernietigd. Het bedrag van die belasting
l'année budgétaire 2017. Le montant de cette taxe pour l'année 2019 ne voor het jaar 2019 moet niet worden geïnd indien men wil vermijden dat
doit pas être perçu si l'on veut éviter que ce scénario ne se
reproduise d'année en année et que des sommes non négligeables soient dat scenario zich jaar na jaar herhaalt en dat niet te verwaarlozen
perdues en intérêts (7%/an). Sur cette base, la taxe est supprimée et sommen aan interesten (7 % per jaar) verloren gaan. Op grond daarvan
le montant ramené à 0 » (Doc. parl., Parlement wallon, 2019-2020, n° wordt de belasting afgeschaft en het bedrag tot 0 herleid » (Parl.
70/1, annexe 9, p. 3). St., Waals Parlement, 2019-2020, nr. 70/1, bijlage 9, p. 3).
B.8. Dès lors que les articles 9 à 13, attaqués, du décret du 30 B.8. Aangezien de bestreden artikelen 9 tot 13 van het decreet van 30
novembre 2018 ont été supprimés par les articles 4 à 8 du décret du 19 november 2018 met uitwerking op 1 januari 2019 zijn opgeheven bij de
décembre 2019 avec effet au 1er janvier 2019, ces dispositions, artikelen 4 tot 8 van het decreet van 19 december 2019, hebben die
applicables pour l'année 2019, n'ont pu sortir leurs effets. bepalingen, die van toepassing zijn voor het jaar 2019, geen
uitwerking kunnen hebben.
Le recours en annulation dans l'affaire n° 7206 est dès lors devenu Het beroep tot vernietiging in de zaak nr. 7206 is derhalve zonder
sans objet. voorwerp geworden.
Quant au premier moyen dans l'affaire n° 7162 Ten aanzien van het eerste middel in de zaak nr. 7261
B.9. Le premier moyen est pris de la violation de la compétence B.9. Het eerste middel is afgeleid uit de schending van de
territoriale de la Région wallonne en matière fiscale et du principe territoriale belastingbevoegdheid van het Waalse Gewest en van het
de la répartition exclusive des compétences, qui résulte des articles beginsel van de exclusieve verdeling van de bevoegdheden, dat
5, 39, 134 de la Constitution, de l'article 170, § 2, de la voortvloeit uit de artikelen 5, 39, 134 van de Grondwet, artikel 170,
Constitution et de l'article 19, § 3, de la loi spéciale du 8 août § 2, van de Grondwet en artikel 19, § 3, van de bijzondere wet van 8
1980 de réformes institutionnelles, du principe de la loyauté augustus 1980 tot hervorming der instellingen, van het beginsel van de
fédérale, consacré par l'article 143, § 1er, de la Constitution et par federale loyauteit, verankerd in artikel 143, § 1, van de Grondwet en
l'article 1ter de la loi spéciale du 16 janvier 1989 relative au in artikel 1ter van de bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende
financement des Communautés et des Régions et du principe de la libre de financiering van de Gemeenschappen en de Gewesten, en van het
beginsel van het vrij verrichten van diensten, dat met name
prestation des services, garanti notamment par l'article 6, § 1er, VI, gewaarborgd is bij artikel 6, § 1, VI, derde lid, van de bijzondere
alinéa 3, de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en bij artikel
institutionnelles et par l'article 1ter de la loi spéciale du 16 1ter van de voormelde bijzondere wet van 16 januari 1989.
janvier 1989 précitée.
Les parties requérantes font valoir que la taxe attaquée - qui, selon De verzoekende partijen doen gelden dat de bestreden belasting - die,
elles, ne diffère pas de celle qui a été annulée par l'arrêt de la volgens hen, niet verschilt van die welke is vernietigd bij het arrest
Cour n° 25/2018 - ne peut pas être localisée sur le territoire de la van het Hof nr. 25/2018 - niet op het grondgebied van het Waalse
Région wallonne, de sorte que la situation qu'elle vise peut également Gewest kan worden gelokaliseerd, zodat de situatie die zij beoogt ook
être visée par les autres législateurs régionaux, dès lors que les door de andere gewestwetgevers kan worden beoogd, aangezien de
redevables de la taxe sont actifs sur l'ensemble du territoire belge, belastingschuldigen actief zijn op het gehele Belgische grondgebied en
et non sur le territoire d'une région, et qu'ils sont financés par les niet op het grondgebied van één gewest, en zij gefinancierd worden met
cotisations environnementales que leur paient les producteurs qui leur de milieubijdragen die door de bij hen aangesloten producenten worden
sont affiliés, en fonction du nombre de produits qui sont mis sur le betaald, op basis van het aantal producten die op de Belgische markt
marché belge, et non sur le territoire d'une région. en niet op het grondgebied van één gewest worden gebracht.
B.10.1. L'article 170, § 2, de la Constitution dispose : B.10.1. Artikel 170, § 2, van de Grondwet bepaalt :
« Aucun impôt au profit de la communauté ou de la région ne peut être « Geen belasting ten behoeve van de gemeenschap of het gewest kan
établi que par un décret ou une règle visée à l'article 134. worden ingevoerd dan door een decreet of een in artikel 134 bedoelde
La loi détermine, relativement aux impositions visées à l'alinéa 1er, regel. De wet bepaalt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde
les exceptions dont la nécessité est démontrée ». belastingen, de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt ».
B.10.2. L'article 1ter de la loi spéciale du 16 janvier 1989 relative B.10.2. Artikel 1ter van de bijzondere wet van 16 januari 1989
au financement des Communautés et des Régions dispose :
« L'exercice des compétences fiscales des régions visées dans la betreffende de financiering van de Gemeenschappen en de Gewesten
présente loi s'opère dans le respect de la loyauté fédérale visée à bepaalt : « De uitoefening van de fiscale bevoegdheden van de gewesten als
l'article 143 de la Constitution et du cadre normatif général de bedoeld in deze wet gebeurt met naleving van de in artikel 143 van de
Grondwet bedoelde federale loyauteit en het algemeen normatief kader
l'union économique et de l'unité monétaire, ainsi que des principes van de economische unie en de monetaire eenheid, alsmede van de
suivants : volgende principes :
1° l'exclusion de toute concurrence fiscale déloyale; 1° de uitsluiting van elke deloyale fiscale concurrentie;
2° l'évitement de la double imposition; 2° de vermijding van dubbele belasting;
3° la libre circulation des personnes, biens, services et capitaux. 3° het vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal.
En cas de demande d'un contribuable visant à éviter la double Bij een door een overheid gegrond geacht verzoek van een
imposition, jugée fondée par une autorité, celle-ci se concerte avec belastingplichtige houdende vermijding van dubbele belasting treedt
les autres autorités concernées en vue de remédier à l'imposition die overheid in overleg met de andere betrokken overheden teneinde de
belastingheffing die strijdig is met het in het eerste lid, 2°,
contraire au principe évoqué à l'alinéa 1er, 2° . vermelde principe ongedaan te maken.
Une concertation sur la politique fiscale et sur les principes visés à In het raam van het Overlegcomité als bedoeld in artikel 31 van de
l'alinéa 1er est organisée annuellement au sein du Comité de gewone wet van 9 augustus 1980 tot hervorming der instellingen wordt
concertation visé à l'article 31 de la loi ordinaire du 9 août 1980 de jaarlijks een overleg gehouden over het fiscaal beleid en over de in
réformes institutionnelles ». het eerste lid bedoelde principes ».
Cette disposition ne vaut que pour l'exercice des compétences fiscales Die bepaling geldt enkel voor de uitoefening van de fiscale
des régions visées par la loi spéciale de financement. Elle ne bevoegdheden van de gewesten als bedoeld in de bijzondere
s'applique donc pas à l'exercice de leur compétence fiscale propre financieringswet. Zij geldt dus niet voor de uitoefening van hun eigen
visée en B.10.1, qui résulte directement de la Constitution. fiscale bevoegdheid, bedoeld in B.10.1, die rechtstreeks uit de
Grondwet voortvloeit.
B.11. Le champ d'application territorial de la compétence fiscale B.11. Uit de voormelde bepalingen blijkt niet wat het territoriale
propre des entités fédérées ne résulte pas des dispositions précitées. toepassingsgebied is van de eigen fiscale bevoegdheid van de
En ce qui concerne les régions, il résulte de l'article 19, § 3, de la deelentiteiten. Wat de gewesten betreft, volgt uit artikel 19, § 3,
loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles et de van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der
instellingen en uit artikel 7, tweede lid, van de bijzondere wet van
l'article 7, alinéa 2, de la loi spéciale du 12 janvier 1989 relative 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen dat hun
aux Institutions bruxelloises que leurs décrets ou ordonnances ne sont decreten of ordonnanties slechts van toepassing zijn in het eigen
d'application que dans leur propre région. Toute norme adoptée par un gewest. Elke regeling die een wetgever uitvaardigt, moet kunnen worden
législateur doit pouvoir être localisée dans le territoire de sa gelokaliseerd binnen het gebied waarvoor hij bevoegd is, zodat iedere
compétence, de sorte que toute relation et toute situation concrètes concrete verhouding of situatie slechts door één enkele wetgever wordt geregeld.
soient réglées par un seul législateur. B.12. Bij zijn arrest nr. 25/2018 heeft het Hof de bij het decreet van
B.12. Par son arrêt n° 25/2018, la Cour a annulé la taxe instaurée par 23 juni 2016 ingestelde belasting vernietigd op grond van de volgende
le décret du 23 juin 2016, sur la base des motifs suivants : overwegingen :
« B.9.1. Le point de rattachement de la taxe, tel qu'il est conçu par « B.9.1. Het aanknopingspunt van de belasting, zoals het in de
la disposition attaquée, ne peut être localisé à l'intérieur du bestreden bepaling is opgevat, kan niet worden gelokaliseerd binnen
territoire de compétence de la Région wallonne. La taxe vise en effet het grondgebied waarvoor het Waalse Gewest bevoegd is. De belasting
tous les organismes de gestion, quel que soit leur lieu beoogt immers alle beheersorganen, ongeacht waar zij zijn gevestigd,
d'établissement, et frappe l'ensemble de leurs fonds propres et pas en treft hun gehele eigen vermogen en niet slechts sommige fondsen van
seulement certains fonds de l'association qui permettraient de de vereniging die zouden toelaten de territoriale herkomst van de erin
déterminer l'origine géographique des moyens qui les composent. vervatte middelen vast te stellen.
B.9.2. La circonstance que le montant de la taxe est, en application B.9.2. Het gegeven dat het bedrag van de belasting, met toepassing van
de l'article 26/3 du décret fiscal, inséré par la disposition artikel 26/3 van het fiscaal decreet zoals ingevoegd bij de bestreden
attaquée, affecté d'un coefficient correspondant au pourcentage de la bepaling, wordt gekoppeld aan een coëfficiënt die overeenstemt met het
population wallonne par rapport à l'ensemble de la population belge percentage van de Waalse bevolking ten opzichte van de hele Belgische
bevolking, kan die conclusie niet wijzigen. Er is immers niet
n'est pas de nature à modifier cette conclusion. En effet, il n'y a noodzakelijk een verband tussen het aantal inwoners in het Waalse
pas nécessairement de relation entre le nombre d'habitants en Région Gewest en het deel van de activiteiten van de beoogde verenigingen op
wallonne et la part des activités des associations visées sur le het grondgebied van het Waalse Gewest, zodat het niet mogelijk is te
territoire de la Région wallonne, en sorte qu'il n'est pas possible de besluiten dat de gekozen berekeningswijze toelaat alleen fondsen te
conclure que le mode de calcul retenu permet d'imposer uniquement des belasten die voortkomen uit activiteiten die op dat grondgebied zijn
fonds qui sont le produit d'activités localisées sur ce territoire ». gelokaliseerd ».
B.13.1. Ces motifs valent également pour la taxe instaurée par les B.13.1. Die redenen gelden ook voor de belasting die bij de bestreden
dispositions attaquées pour l'année 2018. bepalingen is ingesteld voor het jaar 2018.
B.13.2. Aldus, hoewel in het bestreden artikel 7 van het decreet van
B.13.2. Ainsi, si l'article 7, attaqué, du décret du 17 juillet 2018 17 juli 2018 wordt gepreciseerd dat de bestreden belasting tot doel
précise que la taxe attaquée a pour objectif de « contribuer au heeft « bij te dragen aan de financiering van het beleid van het
financement de la politique de la Région en matière de prévention et Gewest inzake preventie en beheer van afval onderworpen aan de
de gestion des déchets soumis à obligation de reprise », le point de terugnameplicht », kan het aanknopingspunt van die belasting zoals zij
rattachement de cette taxe telle qu'elle est conçue par les in de bestreden bepalingen is opgevat echter niet worden gelokaliseerd
dispositions attaquées ne peut cependant être localisé à l'intérieur binnen het grondgebied waarvoor het Waalse Gewest bevoegd is.
du territoire de compétence de la Région wallonne. De belasting beoogt immers de rechtspersonen aan wie de producenten de
La taxe vise en effet les personnes morales auxquelles les producteurs uitvoering van hun terugnameplicht gezamenlijk hebben toevertrouwd
ont confié collectivement l'exécution de leur obligation de reprise
(article 8), de sorte qu'elle s'applique - comme la taxe annulée par (artikel 8), zodat zij - zoals de belasting die is vernietigd bij het
l'arrêt n° 25/2018 - aux organismes chargés de l'exécution de arrest nr. 25/2018 - van toepassing is op de instellingen die belast
l'obligation de reprise, quel que soit leur lieu d'établissement. zijn met de uitvoering van de terugnameplicht, ongeacht waar zij zijn gevestigd.
B.13.3. La circonstance que le montant de la taxe, fixé B.13.3. De omstandigheid dat het bedrag van de belasting, dat
forfaitairement à l'article 9 du décret du 17 juillet 2018, est multiplié par le nombre d'habitants en Région wallonne, sur la base des statistiques de population, n'est pas de nature à modifier cette conclusion. B.13.4. Enfin, le fait que la taxe puisse être acquittée par voie transactionnelle en cas de conclusion d'une convention (article 10) ou le fait que son montant soit affecté à un fonds budgétaire (article 11) ne constituent que des modalités particulières de cette taxe, sans que ces éléments puissent aboutir à créer un point de rattachement avec le territoire de compétence de la Région wallonne. B.14.1. Les dispositions attaquées ne relèvent donc pas de la compétence territoriale de la Région wallonne. Le premier moyen est fondé. B.14.2. Partant, les dispositions attaquées doivent être annulées, sans qu'il soit nécessaire d'examiner les autres moyens. Par ces motifs, la Cour forfaitair is vastgelegd in artikel 9 van het decreet van 17 juli 2018, wordt vermenigvuldigd met het aantal inwoners in het Waalse Gewest, op grond van de bevolkingsstatistieken, kan die conclusie niet wijzigen. B.13.4. Tot slot vormen het feit dat de belasting kan worden betaald via een schikkingsprocedure indien een overeenkomst wordt gesloten (artikel 10) of het feit dat het bedrag ervan wordt bestemd voor een begrotingsfonds (artikel 11) slechts bijzondere nadere regels voor die belasting, zonder dat die elementen ertoe kunnen leiden een aanknopingspunt te doen ontstaan met het grondgebied waarvoor het Waalse Gewest bevoegd is. B.14.1. De bestreden bepalingen vallen dus niet onder de territoriale bevoegdheid van het Waalse Gewest. Het eerste middel is gegrond. B.14.2. Bijgevolg dienen de bestreden bepalingen te worden vernietigd, zonder dat het nodig is de andere middelen te onderzoeken. Om die redenen, het Hof
- annule les articles 7 à 11 du décret de la Région wallonne du 17 - vernietigt de artikelen 7 tot 11 van het decreet van het Waalse
juillet 2018 « contenant le premier ajustement du budget des recettes Gewest van 17 juli 2018 « houdende de eerste aanpassing van de
de la Région wallonne pour l'année budgétaire 2018 »; ontvangstenbegroting van het Waalse Gewest voor het begrotingsjaar 2018 »;
- rejette le recours en annulation dans l'affaire n° 7206. - verwerpt het beroep tot vernietiging in de zaak nr. 7206.
Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits,
allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op
1989 sur la Cour constitutionnelle, le 4 mars 2021. het Grondwettelijk Hof, op 4 maart 2021.
Le greffier, Le président, De griffier, De voorzitter,
P.-Y. Dutilleux F. Daoût P.-Y. Dutilleux F. Daoût
^