← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 47/2019 du 19 mars 2019 Numéro du rôle : 7020 En cause : le
recours en annulation des mots « du directeur du banc d'épreuves » dans l'article 19, § 2, de
la loi du 8 juillet 2018 portant des dispositions diverses su La Cour constitutionnelle, composée
des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges J.-P. Snapp(...)"
Extrait de l'arrêt n° 47/2019 du 19 mars 2019 Numéro du rôle : 7020 En cause : le recours en annulation des mots « du directeur du banc d'épreuves » dans l'article 19, § 2, de la loi du 8 juillet 2018 portant des dispositions diverses su La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges J.-P. Snapp(...) | Uittreksel uit arrest nr. 47/2019 van 19 maart 2019 Rolnummer 7020 In zake : het beroep tot vernietiging van de woorden « de bestuurder van de proefbank » in artikel 19, § 2, van de wet van 8 juli 2018 houdende bepalingen inzake de proef Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters J.-P(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 47/2019 du 19 mars 2019 | Uittreksel uit arrest nr. 47/2019 van 19 maart 2019 |
Numéro du rôle : 7020 | Rolnummer 7020 |
En cause : le recours en annulation des mots « du directeur du banc | In zake : het beroep tot vernietiging van de woorden « de bestuurder |
d'épreuves » dans l'article 19, § 2, de la loi du 8 juillet 2018 | van de proefbank » in artikel 19, § 2, van de wet van 8 juli 2018 |
portant des dispositions diverses sur le banc d'épreuves des armes à | houdende bepalingen inzake de proefbank voor vuurwapens, alsook van |
feu, ainsi que de l'article 8 de la même loi, introduit par Jean-Luc Stassen. | artikel 8 van dezelfde wet, ingesteld door Jean-Luc Stassen. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges J.-P. | samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters |
Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, R. Leysen et M. Pâques, | J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, R. Leysen en M. Pâques, |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président F. | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van |
Daoût, | voorzitter F. Daoût, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 8 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 8 oktober |
octobre 2018 et parvenue au greffe le 11 octobre 2018, Jean-Luc | 2018 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 11 |
oktober 2018, heeft Jean-Luc Stassen, bijgestaan en vertegenwoordigd | |
Stassen, assisté et représenté par Me E. Lemmens, avocat au barreau de | door Mr. E. Lemmens, advocaat bij de balie te Luik, een beroep tot |
Liège, a introduit un recours en annulation des mots « du directeur du | vernietiging ingesteld van de woorden « de bestuurder van de proefbank |
banc d'épreuves » dans l'article 19, § 2, de la loi du 8 juillet 2018 | » in artikel 19, § 2, van de wet van 8 juli 2018 houdende bepalingen |
portant des dispositions diverses sur le banc d'épreuves des armes à | |
feu, ainsi que de l'article 8 de la même loi (publiée au Moniteur | inzake de proefbank voor vuurwapens, alsook van artikel 8 van dezelfde |
belge du 17 juillet 2018). | wet (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 17 juli 2018). |
Par requête séparée, la partie requérante demandait également la | Bij afzonderlijk verzoekschrift vorderde de verzoekende partij |
eveneens de schorsing van dezelfde wetsbepalingen. Bij het arrest nr. | |
suspension des mêmes dispositions légales. Par l'arrêt n° 183/2018 du | 183/2018 van 19 december 2018, bekendgemaakt in het Belgisch |
19 décembre 2018, publié au Moniteur belge du 24 décembre 2018, la | Staatsblad van 24 december 2018, heeft het Hof artikel 19, § 2, van de |
Cour a suspendu l'article 19, § 2, de la loi du 8 juillet 2018 portant | wet van 8 juli 2018 houdende bepalingen inzake de proefbank voor |
des dispositions diverses sur le banc d'épreuves des armes à feu, en | vuurwapens geschorst, in zoverre het betrekking heeft op de directeur |
ce qu'il vise le directeur du banc d'épreuves des armes à feu sans | van de proefbank voor vuurwapens zonder in een adequate |
prévoir de disposition transitoire adéquate. | overgangsbepaling te voorzien. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
Quant aux dispositions attaquées | Ten aanzien van de bestreden bepalingen |
B.1. La partie requérante demande l'annulation des mots « du directeur | B.1. De verzoekende partij vordert de vernietiging van de woorden « de |
du banc d'épreuves » figurant dans l'article 19, § 2, de la loi du 8 | bestuurder van de proefbank » in artikel 19, § 2, van de wet van 8 |
juillet 2018 portant des dispositions diverses sur le banc d'épreuves | juli 2018 houdende bepalingen inzake de proefbank voor vuurwapens |
des armes à feu (ci-après : la loi du 8 juillet 2018) et, pour autant | (hierna : de wet van 8 juli 2018) en, voor zover als nodig, van |
que de besoin, de l'article 8 de la même loi. | artikel 8 van dezelfde wet. |
B.2.1. L'article 19, § 2, attaqué, relève des dispositions finales, | B.2.1. Het bestreden artikel 19, § 2, maakt deel uit van de |
contenues dans le chapitre 6 de la loi du 8 juillet 2018. Il dispose : | slotbepalingen, die in hoofdstuk 6 van de wet van 8 juli 2018 zijn |
vervat. Het bepaalt : | |
« Il est mis fin de plein droit aux mandats du directeur du banc | « Aan de mandaten van de bestuurder [lees : directeur] van de |
d'épreuves, du président, du vice-président et des syndics de la | proefbank, de voorzitter, de ondervoorzitter en de wapenmeesters van |
commission administrative qui sont en fonction lors de l'entrée en | de bestuurscommissie die bij de inwerkingtreding van deze wet in |
vigueur de la présente loi. | functie zijn, wordt van rechtswege een einde gesteld. |
Ils continuent à exercer leur mandat jusqu'à ce qu'il soit pourvu à | Zij oefenen hun mandaat verder uit tot er is voorzien in hun |
leur remplacement ». | vervanging ». |
B.2.2. L'article 8 de la loi attaquée compte parmi les dispositions | B.2.2. Artikel 8 van de bestreden wet maakt deel uit van de bepalingen |
relatives au directeur du banc d'épreuves, qui sont contenues dans le chapitre 3 de cette même loi : | met betrekking tot de directeur van de proefbank, die in hoofdstuk 3 van diezelfde wet zijn vervat : |
« CHAPITRE 3. - Le directeur | « HOOFDSTUK 3. - De directeur |
Art. 7.Le directeur du banc d'épreuves est nommé par le Roi, et peut |
Art. 7.De directeur van de proefbank wordt benoemd door de Koning, en |
être démis par Lui. | kan door Hem worden ontslagen. |
Le Roi fixe la procédure de nomination, d'évaluation, de suspension et | De Koning bepaalt de procedure van de benoeming, de evaluatie, de |
de la fin du mandat du directeur. | schorsing en de beëindiging van het mandaat van de directeur. |
Art. 8.Le directeur est nommé pour une période de six ans. Le mandat |
Art. 8.De directeur wordt benoemd voor een periode van zes jaar. Het |
est renouvelable après un avis favorable du Conseil d'administration. | mandaat is hernieuwbaar na een gunstig advies van de Raad van Bestuur. |
Art. 9.Le directeur est responsable de la gestion journalière du banc |
Art. 9.De directeur staat in voor het dagelijks bestuur van de |
d'épreuves et pose toutes les actions nécessaires ou utiles pour | proefbank en stelt alle handelingen die nodig of dienstig zijn voor de |
l'exécution de ses missions, et peut à cet effet conclure des | uitvoering van zijn opdrachten, en kan hiertoe verbintenissen |
engagements. | afsluiten. |
Le directeur est soumis au contrôle du Conseil d'administration ». | De directeur staat onder toezicht van de Raad van Bestuur ». |
B.2.3. D'après l'article 20 de la loi du 8 juillet 2018, celle-ci | B.2.3. Volgens artikel 20 van de wet van 8 juli 2018 treedt zij in |
entre en vigueur le 1er janvier 2019, sauf si le Roi fixe une date | werking op 1 januari 2019, tenzij de Koning een eerdere datum van |
d'entrée en vigueur antérieure. | inwerkingtreding bepaalt. |
B.3.1. Par la loi du 8 juillet 2018, le législateur entendait | B.3.1. Bij de wet van 8 juli 2018 wou de wetgever het verouderde |
remplacer le cadre obsolète établi par la loi du 24 mai 1888 « portant | karakter dat werd vastgesteld door de wet van 24 mei 1888 « houdende |
réglementation de la situation du banc d'épreuves des armes à feu | regeling van den toestand der proefbank voor vuurwapens gevestigd te |
établi à Liège » (ci-après : la loi du 24 mai 1888), au moyen d'une | Luik » (hierna : de wet van 24 mei 1888), vervangen door middel van |
révision complète et profonde de ce cadre réglementaire, en revoyant | een volledige, grondige herziening van dat regelgevend kader, waarbij |
la structure de gestion et l'organisation d'une manière qui bénéficie | de beheersstructuur en de organisatie worden herzien op een manier die |
au fonctionnement interne du banc d'épreuves, à son fonctionnement | de interne werking van de proefbank, de werking ervan ten aanzien van |
vis-à-vis des tiers et à la prestation de services du banc (Doc. | derden en de dienstverlening van de bank ten goede komt (Parl. St., |
parl., Chambre, 2017-2018, DOC 54-3111/001, p. 4). | Kamer, 2017-2018, DOC 54-3111/001, p. 4). |
L'exposé des motifs mentionne : | De memorie van toelichting vermeldt : |
« Alors que la loi de 1888 prescrit que le conseil d'administration du | « Waar de wet van 1888 voorschrijft dat de bestuursraad van de |
banc d'épreuves est composé d'un président et de six syndics, le | proefbank bestaat uit een voorzitter en zes wapenmeesters, waarbij de |
bourgmestre de Liège étant de droit président du conseil | burgemeester van Luik ambtshalve voorzitter is van de bestuursraad, |
d'administration, ce point a été entièrement révisé, vu le contexte | wordt dit in het voorliggende wetsontwerp volledig herzien, gelet op |
changeant. En outre, la loi de 1888 prescrit que le directeur du banc | de veranderde context. Daarnaast schrijft de wet van 1888 voor dat de |
d'épreuves soit nommé par le Roi, à partir d'une liste établie par les | bestuurder van de proefbank wordt benoemd door de Koning, gekozen uit |
fabricants d'armes. Cette règle est également abandonnée. | een lijst opgemaakt door wapenfabrikanten. Ook van deze regel wordt |
Le présent projet de loi propose une structure interne du banc | afgestapt. In dit wetsontwerp wordt een volledig nieuwe interne structuur van de |
d'épreuves entièrement nouvelle. Les organes du banc d'épreuves seront | proefbank voorgesteld. De organen van de proefbank zullen een raad van |
un conseil d'administration et un directeur. Le directeur ne fera pas | bestuur en een directeur zijn. De directeur zal geen deel uitmaken van |
partie du conseil d'administration. Il s'agit donc de deux organes | de raad van bestuur. Het gaat dus om twee onderscheiden, |
distincts et indépendants. | onafhankelijke organen. |
[...] | [...] |
Le directeur, qui sera chargé de la gestion journalière du banc | De directeur, die zal instaan voor het dagelijks beheer van de |
d'épreuves, sera nommé par le Roi. La procédure qui précède sa | proefbank, zal worden benoemd door de Koning. De procedure die aan de |
nomination sera encore déterminée par le Roi. Contrairement à ce qui | benoeming voorafgaat wordt nog door de Koning bepaald. In |
est le cas suivant les dispositions de la loi de 1888, la nomination | tegenstelling tot wat het geval is onder de bepalingen van de wet van |
du directeur sur la base d'une liste établie par les fabricants | 1888 wordt de benoeming van de directeur op basis van een door de |
d'armes, n'est donc pas retenue. Tout ceci vise à mieux pouvoir | wapenfabrikanten opgestelde lijst, dus niet weerhouden. Dit alles om |
garantir la transparence et l'indépendance dans le cadre de la | de transparantie en onafhankelijkheid van de benoeming van de |
nomination du directeur et du fonctionnement du banc d'épreuves en | directeur en van de werking van de proefbank in het algemeen beter te |
général » (ibid., pp. 5 et 6). | kunnen garanderen » (ibid., pp. 5 en 6). |
B.3.2. Les dispositions relatives au directeur ont été justifiées | B.3.2. De bepalingen betreffende de directeur werden als volgt |
comme suit : | verantwoord : |
« Contrairement à ce qui est le cas maintenant, le directeur du banc | « De directeur van de proefbank zal, in tegenstelling tot wat nu het |
d'épreuves ne sera plus nommé sur proposition de ce qu'on appelle les | geval is, niet meer op voordracht van de zogenoemde wapenmeesters |
worden benoemd. Wel zal het nog de Koning zijn die de volledige | |
maîtres d'armes. Mais ce sera encore le Roi qui règlera la procédure | procedure bij uitvoeringsbesluit zal regelen, en zal de directeur door |
complète par arrêté d'exécution, et pourra nommer et démettre le | de Koning kunnen worden benoemd en ontslagen, maar het zal op een |
directeur, toutefois, ce sera d'une manière à poser l'indépendance | manier zijn die de onafhankelijkheid vooropstelt. Het mandaat van de |
comme principe. Le mandat de 6 ans du directeur, pourra alors être | directeur van 6 jaar zal slechts kunnen worden hernieuwd wanneer de |
renouvelé quand le conseil d'administration donnera un avis favorable | raad van bestuur een gunstig advies geeft voor deze hernieuwing. [...] |
pour ce renouvellement. [...] » (ibid., p. 12). | » (ibid., p. 12). |
B.3.3. L'article 19, § 2, attaqué, a été introduit par la voie de | B.3.3. Het bestreden artikel 19, § 2, is ingevoerd door middel van het |
l'amendement n° 1, justifié comme suit : | amendement nr. 1, dat als volgt werd verantwoord : |
« Le projet de loi relatif au banc d'épreuves des armes à feu modifie | « Het wetsontwerp betreffende de proefbank voor vuurwapens bepaalt een |
la composition du conseil d'administration. Un nouveau directeur devra | nieuwe samenstelling voor de raad van bestuur en, op grond van een |
être nommé sur la base d'un arrêté d'exécution de l'article 7. Tous | uitvoeringsbesluit van artikel 7, zal een nieuwe directeur moeten |
les mandats devront donc être redistribués. | worden benoemd. Alle mandaten worden dus opnieuw ingevuld. |
Il convient de garantir la continuité et d'éviter au maximum | Er moet voor continuïteit worden gezorgd en discussies en betwistingen |
l'apparition de discussions et de contestations avec les mandataires | met de huidige mandaathouders moeten zo veel als mogelijk worden |
actuels » (Doc. parl., Chambre, 2017-2018, DOC 54-3111/002, p. 2). | vermeden » (Parl. St., Kamer, 2017-2018, DOC 54-3111/002, p. 2). |
Cet amendement a été adopté à l'unanimité au sein de la commission | Dat amendement werd eenparig aangenomen in de bevoegde commissie |
compétente (Doc. parl., Chambre, 2017-2018, DOC 54-3111/003, p. 11). | (Parl. St., Kamer, 2017-2018, DOC 54-3111/003, p. 11). |
B.4. Het eerste middel is afgeleid uit de schending van de artikelen | |
B.4. Le premier moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 | 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het beginsel van de |
scheiding der machten. | |
de la Constitution, combinés avec le principe de la séparation des pouvoirs. | De verzoekende partij preciseert dat zij haar functie van directeur |
La partie requérante précise qu'elle tient sa fonction de directeur du | van de proefbank niet uitoefent krachtens een mandaat, maar door een |
banc d'épreuves non pas d'un mandat, mais d'une nomination par le Roi | benoeming door de Koning op grond van het koninklijk besluit van 10 |
en vertu de l'arrêté royal du 10 février 2004 « nommant le Directeur | februari 2004 « houdende benoeming van de Directeur van de Proefbank |
du Banc d'épreuves des armes à feu » (publié au Moniteur belge du 5 | voor vuurwapens » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 5 |
mars 2004). | maart 2004). |
Elle soutient que l'article 19, § 2, de la loi du 8 juillet 2018 met | Zij voert aan dat het bestreden artikel 19, § 2, van de wet van 8 juli |
fin de plein droit à son emploi, alors qu'il s'agirait d'une décision | 2018 van rechtswege een einde maakt aan haar betrekking, hetgeen een |
relevant exclusivement de la compétence du pouvoir exécutif. Une | beslissing zou zijn die uitsluitend onder de bevoegdheid van de |
différence de traitement serait ainsi établie entre, d'une part, les | uitvoerende macht ressorteert. Aldus zou een verschil in behandeling |
fonctionnaires statutaires nommés par le Roi, le pouvoir exécutif | worden ingevoerd tussen, enerzijds, de door de Koning benoemde |
décidant de mettre fin à leurs fonctions ou de les sanctionner au | statutaire ambtenaren, voor wie het de uitvoerende macht is die |
terme d'une procédure spécifique dans le respect des garanties | beslist om een einde te maken aan hun functies of om hen te bestraffen |
procédurales applicables et, d'autre part, la partie requérante | na afloop van een specifieke procedure met inachtneming van de van |
elle-même, à la fonction de laquelle une norme législative met fin, | toepassing zijnde procedurele waarborgen, en, anderzijds, de |
verzoekende partij zelf, aan wier functie een einde wordt gemaakt door | |
indépendamment de toute procédure quelconque, alors que le législateur | een wetskrachtige norm, los van enige procedure, terwijl de wetgever |
ne serait pas compétent pour ce faire. | onbevoegd zou zijn om zulks te doen. |
La partie requérante soutient également que si l'objectif du | De verzoekende partij voert eveneens aan dat, indien het doel van de |
législateur était de garantir la continuité de l'institution et | wetgever erin bestond de continuïteit van de instelling te waarborgen |
d'éviter les risques de contestation, des mesures transitoires | en risico's van betwisting te vermijden, overgangsmaatregelen hadden |
auraient dû être adoptées afin de prévoir son maintien au poste de | moeten worden aangenomen teneinde erin te voorzien dat zij haar |
directeur du banc d'épreuves jusqu'à ce qu'elle n'occupe plus cette | functie van directeur van de proefbank zou behouden totdat zij die |
fonction. | functie niet meer bekleedt. |
B.5.1. Le personnel d'un service public est, en principe, placé à | B.5.1. De verhouding tussen het personeel van een openbare dienst en |
die dienst is in principe van publiekrechtelijke aard en dat personeel | |
l'égard de celui-ci dans une relation de droit public et se trouve, | wordt bijgevolg geacht onder de toepassing te vallen van de algemene |
dès lors, réputé soumis aux principes généraux qui gouvernent la | principes die de rechtspositie van vastbenoemde ambtenaren regelen. |
situation juridique des agents statutaires. Il ne pourrait en être | Dat zou alleen anders kunnen zijn indien met zekerheid zou vaststaan, |
autrement que s'il était établi de manière certaine, par des éléments | door met elkaar overeenstemmende gegevens, dat het door een |
concordants, qu'il est lié à ce service par contrat (C.E., 13 juillet | overeenkomst met die dienst is verbonden (RvSt, 13 juli 1979, nr. |
1979, n° 19.754; 24 janvier 2001, n° 92.580; 4 mars 2016, n° 234.035). | 19.754; 24 januari 2001, nr. 92.580; 4 maart 2016, nr. 234.035). |
B.5.2. En l'espèce, l'article 3 de la loi du 24 mai 1888 dispose que « | B.5.2. Te dezen bepaalt artikel 3 van de wet van 24 mei 1888 dat « de |
le directeur est nommé par le Roi sur la présentation d'une liste de | bestuurder wordt benoemd door den Koning uit eene lijst van drie |
trois candidats ». Il ressort du règlement général du banc d'épreuves | candidaten ». Uit het algemeen reglement der te Luik gevestigde |
des armes à feu établi à Liège, approuvé par l'arrêté royal du 30 juin | wapenproefbank, goedgekeurd bij het koninklijk besluit van 30 juni |
1924 « portant règlement général du banc d'épreuves des armes à feu | 1924 « houdende algemeen reglement der te Luik gevestigde |
établi à Liège », que le directeur du banc d'épreuves a rang de | wapenproefbank », blijkt dat de directeur van de proefbank rang heeft |
directeur à l'administration centrale du ministère de l'Industrie et | van directeur bij het hoofdbestuur van het ministerie van Nijverheid |
du Travail, qu'il peut, après quinze années de fonction, sur | en Arbeid, dat hij, na vijftien jaar functie, op voordracht van de |
proposition du ministre de l'Industrie, du Travail et de la Prévoyance | minister van Nijverheid, Arbeid en Maatschappelijke Voorzorg, met de |
sociale, être assimilé aux directeurs généraux, que son traitement | directeurs-generaal kan worden gelijkgesteld, dat zijn jaarwedde « |
annuel « est fixé au maximum du traitement d'un directeur de | gelijk [is] aan het maximum van de wedde van een directeur bij het |
l'administration centrale », que ce traitement « ne peut en aucune | hoofdbestuur », dat die wedde « in geen geval, noch rechtstreeks, noch |
façon, directement ou indirectement, être modifié par décision de la | onrechtstreeks, gewijzigd [mag] worden door een beslissing van de |
commission administrative » et qu'il est « lié aux fluctuations de | bestuurscommissie » en dat zij « de schommelingen [ondergaat] van het |
l'indice général des prix de détail du Royaume, conformément aux | algemeen indexcijfer der kleinhandelsprijzen van het Rijk, |
modalités fixées par la loi du 12 avril 1960 unifiant les divers | overeenkomstig de modaliteiten bepaald bij de wet van 12 april 1960 |
tot eenmaking van de verschillende stelsels van koppeling aan het | |
régimes de liaison à l'indice des prix de détail ». | indexcijfer der kleinhandelsprijzen ». |
B.6.1. Il ressort des travaux préparatoires cités en B.3 que le | B.6.1. Uit de in B.3 aangehaalde parlementaire voorbereiding blijkt |
législateur entendait procéder à une révision complète et profonde de | dat de wetgever een volledige en grondige herziening beoogde van de |
la loi relative au banc d'épreuves des armes à feu, devenue obsolète, | verouderde wet met betrekking tot de proefbank voor vuurwapens, met |
notamment par une révision de la structure de gestion et de | name door een herziening van de beheersstructuur en van de organisatie |
l'organisation de l'institution. | van de instelling. |
B.6.2. L'article 19, § 2, de la loi du 8 juillet 2018, met fin de | B.6.2. Artikel 19, § 2, van de wet van 8 juli 2018 maakt van |
plein droit au « mandat » du directeur, dès l'entrée en vigueur de | rechtswege een einde aan het « mandaat » van de directeur, vanaf de |
ladite loi, à savoir le 1er janvier 2019, ou à une date antérieure à | inwerkingtreding van die wet, namelijk op 1 januari 2019, of op een |
fixer par le Roi, mais prévoit que le directeur continuera à exercer | eerdere datum die door de Koning moet worden bepaald, maar voorziet |
son « mandat » jusqu'à ce qu'il soit pourvu à son remplacement selon | erin dat de directeur zijn « mandaat » zal blijven uitoefenen totdat |
les règles prescrites par les articles 7 et 8 de la loi. | in zijn vervanging is voorzien volgens de bij de artikelen 7 en 8 van |
Cette disposition met fin à l'emploi de la partie requérante au 1er | de wet voorgeschreven regels. Bij die bepaling wordt de betrekking van de verzoekende partij |
janvier 2019 ou à une date antérieure à fixer par le Roi. La partie | beëindigd op 1 januari 2019 of op een eerdere datum die door de Koning |
requérante est cependant maintenue dans la fonction de directeur | moet worden bepaald. De verzoekende partij wordt evenwel in de functie |
jusqu'à la désignation du titulaire du mandat de directeur, selon les | van directeur gehandhaafd tot de aanwijzing van de titularis van het |
règles établies aux articles 7 et 8 de la même loi. | mandaat van directeur volgens de in de artikelen 7 en 8 van dezelfde |
wet vastgestelde regels. | |
B.7.1. A peine de rendre impossible toute modification législative ou | B.7.1. Elke wetswijziging of het uitvaardigen van een volledig nieuwe |
toute réglementation entièrement nouvelle, il ne peut être soutenu | regeling zou onmogelijk worden, mocht worden aangenomen dat een nieuwe |
qu'une disposition nouvelle serait contraire aux articles 10 et 11 de | bepaling in strijd zou zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet |
la Constitution par cela seul qu'elle modifie les conditions | om de enkele reden dat zij de toepassingsvoorwaarden van de vroegere |
d'application de la législation ancienne. | wetgeving wijzigt. |
B.7.2. Si le législateur estime qu'un changement de politique | B.7.2. Indien de wetgever een beleidswijziging noodzakelijk acht, |
s'impose, il peut décider de lui donner un effet immédiat et, en | vermag hij te oordelen dat die beleidswijziging met onmiddellijke |
principe, il n'est pas tenu de prévoir un régime transitoire. Les | ingang moet worden doorgevoerd en is hij, in beginsel, niet ertoe |
articles 10 et 11 de la Constitution ne sont violés que si l'absence | gehouden in een overgangsregeling te voorzien. De artikelen 10 en 11 |
d'une mesure transitoire entraîne une différence de traitement qui | van de Grondwet zijn slechts geschonden indien de ontstentenis van een |
n'est pas susceptible de justification raisonnable ou s'il est porté | overgangsmaatregel leidt tot een verschil in behandeling waarvoor geen |
une atteinte excessive au principe de la confiance légitime. Ce principe est étroitement lié au principe de la sécurité juridique, qui interdit au législateur de porter atteinte, sans justification objective et raisonnable, à l'intérêt que possèdent les sujets de droit d'être en mesure de prévoir les conséquences juridiques de leurs actes. B.8. En l'espèce, il s'agit d'un organisme d'intérêt public. Le législateur a donc pu décider de régler lui-même une matière qu'il a attribuée au Roi et que la Constitution ne Lui a pas réservée, en prévoyant de remplacer le régime de nomination du directeur du banc d'épreuves, jusqu'alors en vigueur, par un système de mandat de six ans renouvelable, selon la procédure à fixer par un arrêté royal d'exécution. Il s'ensuit que le moyen n'est pas fondé en ce qu'il est dirigé contre | redelijke verantwoording bestaat of indien aan het vertrouwensbeginsel op buitensporige wijze afbreuk wordt gedaan. Dit beginsel is nauw verbonden met het rechtszekerheidsbeginsel, dat de wetgever verbiedt om zonder objectieve en redelijke verantwoording afbreuk te doen aan het belang van de rechtsonderhorigen om in staat te zijn de rechtsgevolgen van hun handelingen te voorzien. B.8. Te dezen gaat het om een instelling van openbaar nut. De wetgever vermocht derhalve te beslissen een aangelegenheid die hij aan de Koning heeft opgedragen en die Hem niet door de Grondwet is voorbehouden, zelf te regelen, door te voorzien in het vervangen van de tot dan van kracht zijnde regeling inzake de benoeming van de directeur van de proefbank door een systeem met een hernieuwbaar mandaat van zes jaar, volgens de procedure die bij een koninklijk uitvoeringsbesluit moet worden vastgesteld. Daaruit volgt dat het middel niet gegrond is in zoverre het tegen |
l'article 8 de la loi du 8 juillet 2018. | artikel 8 van de wet van 8 juli 2018 is gericht. |
B.9. La Cour doit toutefois examiner si, en mettant fin de plein droit | B.9. Het Hof dient evenwel te onderzoeken of de wetgever, door van |
à l'emploi de la partie requérante, compte tenu de l'objectif qu'il | rechtswege een einde te maken aan de betrekking van de verzoekende |
entendait poursuivre, le législateur n'a pas porté atteinte de manière | partij, rekening houdend met het doel dat hij wou nastreven, niet op |
déraisonnable aux droits de l'intéressé, en ne prévoyant aucune | onredelijke wijze afbreuk heeft gedaan aan de rechten van de |
disposition transitoire. | betrokkene, door niet in een overgangsbepaling te voorzien. |
B.10.1. En l'espèce, l'article 19, § 2, attaqué, est justifié par le | B.10.1. Te dezen wordt het bestreden artikel 19, § 2, enkel |
seul souci de garantir la continuité et d'éviter au maximum | verantwoord door de bekommernis om de continuïteit te waarborgen en |
l'apparition de discussions et de contestations avec les mandataires | discussies en betwistingen met de huidige mandaathouders zoveel |
actuels. | mogelijk te vermijden. |
En tant qu'agent statutaire, la partie requérante doit admettre que sa | Als statutair ambtenaar dient de verzoekende partij te aanvaarden dat |
fonction ou des éléments de son statut puissent être modifiés | haar ambt of elementen van haar statuut eenzijdig kunnen worden |
unilatéralement, par application de la « loi du changement ». Elle | gewijzigd met toepassing van de « wet van de veranderlijkheid ». Zij |
peut toutefois s'attendre, dans le cas de la modification ou de la | kan evenwel, in het geval van de wijziging of de afschaffing van haar |
suppression de sa fonction, à ce que des dispositions transitoires | ambt, verwachten dat adequate overgangsbepalingen worden aangenomen |
adéquates soient prises, comme, le cas échéant, le transfert dans une | zoals, in voorkomend geval, de overplaatsing naar een andere functie, |
autre fonction, un autre service ou une autre institution, afin de | een andere dienst of een andere instelling, teneinde rekening te |
tenir compte du caractère permanent de l'emploi, qui constitue une | houden met het vaste karakter van de betrekking, dat een wezenlijk |
kenmerk van het statutair ambt is. | |
caractéristique substantielle de la fonction statutaire. | Door de maatregel die van rechtswege een einde maakt aan de betrekking |
En faisant entrer en vigueur, au 1er janvier 2019 ou à une date | van de directeur van de proefbank, in werking te laten treden op 1 |
antérieure à fixer par le Roi, la mesure qui met fin de plein droit à | januari 2019, of op een eerdere datum die door de Koning moet worden |
l'emploi du directeur du banc d'épreuves, le législateur a pris une | bepaald, heeft de wetgever een maatregel genomen die ernstige gevolgen |
mesure qui a des conséquences graves pour l'intéressé, sans prévoir de | heeft voor de betrokkene, zonder in een adequate overgangsmaatregel te |
mesure transitoire adéquate et sans invoquer un motif impérieux | voorzien en zonder dat een dwingende reden van algemeen belang wordt |
d'intérêt général pour justifier le défaut de celle-ci. | aangevoerd om de ontstentenis ervan te verantwoorden. |
L'article 19, § 2, alinéa 2, de la loi du 8 juillet 2018 maintient la | Bij artikel 19, § 2, tweede lid, van de wet van 8 juli 2018 wordt de |
partie requérante en fonction jusqu'à la désignation de son | verzoekende partij in functie gehouden tot de aanwijzing van haar |
remplaçant. Cette disposition est destinée à garantir la continuité du | vervanger. Die bepaling is bestemd om de continuïteit van de openbare |
service public, mais ne constitue pas, pour la partie requérante, une | dienst te verzekeren, maar vormt voor de verzoekende partij geen |
mesure transitoire adéquate eu égard au caractère permanent de | adequate overgangsmaatregel, gelet op het vaste karakter van de |
l'emploi, qui constitue une caractéristique substantielle de la | betrekking, dat een wezenlijk kenmerk is van het statutair ambt. Zij |
fonction statutaire. Elle ne remédie donc pas à l'absence d'une mesure transitoire adéquate. B.10.2. L'article 19, § 2, attaqué, présente dès lors une lacune en ce qu'il met fin à l'emploi du directeur du banc d'épreuves des armes à feu en fonction, sans prévoir de mesure transitoire adéquate à son égard. Partant, l'instauration du nouveau régime n'est pas suffisamment prévisible et porte atteinte aux attentes légitimes de la partie requérante. | verhelpt de ontstentenis van een adequate overgangsmaatregel dus niet. B.10.2. Het bestreden artikel 19, § 2, vertoont bijgevolg een lacune in zoverre daarin een einde wordt gemaakt aan de betrekking van de in functie zijnde directeur van de proefbank voor vuurwapens, zonder te zijnen aanzien in een adequate overgangsmaatregel te voorzien. De invoering van de nieuwe regeling is bijgevolg niet voldoende voorzienbaar en doet afbreuk aan de rechtmatige verwachtingen van de verzoekende partij. B.11. Het eerste middel dat is afgeleid uit de schending van de |
B.11. Le premier moyen, pris de la violation des articles 10 et 11 de | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het |
la Constitution, combinés avec le principe de la sécurité juridique et | beginsel van rechtszekerheid en van gewettigd vertrouwen, is gegrond, |
de la confiance légitime, est fondé, mais uniquement dans la mesure | maar enkel in de in B.10.2 gepreciseerde mate. |
précisée au B.10.2. B.12. Un second moyen est pris de la violation des articles 10, 11 et | B.12. Een tweede middel is afgeleid uit de schending van de artikelen |
13 de la Constitution, lus en combinaison avec les articles 6 et 13 de | 10, 11 en 13 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 6 |
la Convention européenne des droits de l'homme. | en 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. |
D'après la partie requérante, l'adoption d'une norme législative en | Volgens de verzoekende partij zou het aannemen van een wetskrachtige |
lieu et place d'une norme réglementaire aurait pour effet de la priver | norm in plaats van een reglementaire norm tot gevolg hebben dat haar |
du droit à un recours effectif, dès lors que ce n'est pas le Conseil | het recht op een daadwerkelijk rechtsmiddel wordt ontzegd, omdat niet |
d'Etat, mais bien la Cour qui est seule compétente pour contrôler la | de Raad van State maar enkel het Hof bevoegd is om de regelmatigheid |
régularité de la décision prise à son encontre. La partie requérante | van de tegen haar genomen beslissing te toetsen. Aldus zou aan de |
serait ainsi privée de tout un pan des garanties procédurales que les | verzoekende partij een groot aantal procedurele waarborgen worden |
autorités sont tenues de respecter lorsqu'elles adoptent des sanctions | ontzegd die de overheden in acht dienen te nemen wanneer zij sancties |
à l'encontre d'un fonctionnaire. | tegen een ambtenaar aanneemt. |
B.13. Compte tenu de l'annulation de l'article 19, § 2, attaqué, dans | B.13. Gelet op de vernietiging van het bestreden artikel 19, § 2, in |
la mesure précisée en B.10.2, la loi n'a plus pour effet de mettre fin | de in B.10.2 gepreciseerde mate, heeft de wet niet langer tot gevolg |
à la fonction du directeur du banc d'épreuves des armes à feu, de | dat een einde wordt gemaakt aan de functie van de directeur van de |
sorte que le second moyen, qui porte sur le contrôle juridictionnel | proefbank voor vuurwapens, zodat het tweede middel, dat verband houdt |
d'une décision de nature législative qui, par hypothèse, n'a pu sortir | met de jurisdictionele toetsing van een beslissing van wetgevende aard |
ses effets, ne doit pas être examiné. | die per definitie geen gevolgen heeft kunnen hebben, niet moet worden onderzocht. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
- annule l'article 19, § 2, de la loi du 8 juillet 2018 portant des | - vernietigt artikel 19, § 2, van de wet van 8 juli 2018 houdende |
dispositions diverses sur le banc d'épreuves des armes à feu en ce | bepalingen inzake de proefbank voor vuurwapens in zoverre het |
qu'il vise le directeur du banc d'épreuves des armes à feu sans | betrekking heeft op de directeur van de proefbank voor vuurwapens |
prévoir de disposition transitoire adéquate; | zonder in een adequate overgangsbepaling te voorzien; |
- rejette le recours pour le surplus. | - verwerpt het beroep voor het overige. |
Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue | Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, |
allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier | overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op |
1989 sur la Cour constitutionnelle, le 19 mars 2019. | het Grondwettelijk Hof, op 19 maart 2019. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
Le président, | De voorzitter, |
F. Daoût | F. Daoût |