Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 132/2018 du 11 octobre 2018 Numéro du rôle : 6684 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 38, § 6, alinéas 2 et 3, de la loi relative à la police de la circulation routière, coordonnée par l'arrêté La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen(...)"
Extrait de l'arrêt n° 132/2018 du 11 octobre 2018 Numéro du rôle : 6684 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 38, § 6, alinéas 2 et 3, de la loi relative à la police de la circulation routière, coordonnée par l'arrêté La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen(...) Uittreksel uit arrest nr. 132/2018 van 11 oktober 2018 Rolnummer 6684 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 38, § 6, tweede en derde lid, van de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besl Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. L(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 132/2018 du 11 octobre 2018 Uittreksel uit arrest nr. 132/2018 van 11 oktober 2018
Numéro du rôle : 6684 Rolnummer 6684
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 38, § 6, In zake : de prejudiciële vraag over artikel 38, § 6, tweede en derde
alinéas 2 et 3, de la loi relative à la police de la circulation lid, van de wet betreffende de politie over het wegverkeer,
routière, coordonnée par l'arrêté royal du 16 mars 1968, posée par le gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart 1968, gesteld
Tribunal de police de Flandre occidentale, division Bruges. door de Politierechtbank West-Vlaanderen, afdeling Brugge.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L.
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey,
Nihoul, T. Giet et R. Leysen, assistée du greffier F. Meersschaut, P. Nihoul, T. Giet en R. Leysen, bijgestaan door de griffier F.
présidée par le président A. Alen, Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par jugement du 19 juin 2017 en cause du ministère public contre P.C., Bij vonnis van 19 juni 2017 in zake het openbaar ministerie tegen
dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 23 juin 2017, P.C., waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 23
le Tribunal de police de Flandre occidentale, division Bruges, a posé juni 2017, heeft de Politierechtbank West-Vlaanderen, afdeling Brugge,
la question préjudicielle suivante : de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 38, § 6, alinéas 2 et 3, de la loi sur la circulation « Schenden artikel 38 § 6, leden 2 en 3 van de Wegverkeerswet (wet van
routière (loi du 16 mars 1968 relative à la police de la circulation 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer) - in de
routière) - dans l'interprétation selon laquelle, pour l'application
de ces dispositions, il est uniquement requis que le prévenu, après interpretatie dat voor de toepassing van deze bepalingen enkel vereist
avoir été condamné par un jugement passé en force de chose jugée pour is dat de beklaagde, na bij een in kracht van gewijsde getreden vonnis
l'une des infractions mentionnées à l'article 38, § 6, alinéa 1er, de veroordeeld te zijn voor een van de in artikel 38 § 6, eerste lid
la loi sur la circulation routière, commette à nouveau, dans un délai Wegverkeerswet vermelde misdrijven, binnen een termijn van drie jaar
de trois ans après le prononcé de ce jugement, deux ou plusieurs na de uitspraak van dit vonnis opnieuw twee of meer van dergelijke
infractions de ce type, sans qu'il soit requis que les nouvelles misdrijven pleegt, zonder dat vereist is dat de bewezenverklaring van
infractions aient au préalable été déclarées prouvées par un jugement de nieuw gepleegde misdrijven voorafgaandelijk werd vastgesteld met
passé en force de chose jugée - viole-t-il les articles 10 et 11 de la een in kracht van gewijsde getreden vonnis -, de artikelen 10 en 11
Constitution en ce que les conducteurs qui commettent à nouveau deux van de Grondwet, doordat bestuurders die twee of meer van deze
ou plusieurs de ces infractions dans les trois ans après un jugement misdrijven opnieuw begaan binnen de drie jaar na een in kracht van
passé en force de chose jugée en raison d'une de ces infractions, sont gewijsde getreden vonnis wegens een van deze misdrijven, verschillend
traités différemment selon que les actions pénales du chef de ces behandeld worden naargelang de strafvorderingen uit hoofde van deze
infractions sont traitées ou non simultanément et/ou devant le même misdrijven al dan niet simultaan en/of voor dezelfde rechter behandeld
juge, en particulier lorsqu'ils commettent à nouveau trois ou worden, in het bijzonder wanneer zij drie of meer van deze misdrijven
plusieurs de ces infractions ? ». opnieuw begaan ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 38, § 6, de la loi relative à la police de la B.1. Artikel 38, § 6, van de wet betreffende de politie over het
circulation routière, coordonnée par l'arrêté royal du 16 mars 1968 wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart 1968
(ci-après : la loi relative à la police de la circulation routière), (hierna : Wegverkeerswet), zoals ingevoegd bij artikel 9 van de wet
tel qu'il a été inséré par l'article 9 de la loi du 9 mars 2014 et tel
qu'il est entré en vigueur le 1er janvier 2015, dispose : van 9 maart 2014 en in werking getreden op 1 januari 2015, bepaalt :
« Sauf dans le cas visé à l'article 37/1, alinéa 1er, le juge doit « Behoudens in geval van artikel 37/1, eerste lid, moet de rechter het
prononcer la déchéance du droit de conduire un véhicule à moteur pour verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig van ten
une période de 3 mois au moins, et subordonner la réintégration dans minste 3 maanden uitspreken, en het herstel van het recht tot sturen
le droit de conduire à la réussite des quatre examens visés au § 3, afhankelijk maken van het slagen voor de vier examens en onderzoeken
alinéa 1er, si le coupable, dans la période de 3 ans à compter du jour bedoeld in § 3, eerste lid, wanneer de schuldige, in de periode van 3
du prononcé d'un précédent jugement de condamnation coulé en force de jaar te rekenen van de dag van de uitspraak van een vorig veroordelend
vonnis dat in kracht van gewijsde is gegaan voor één van de
chose jugée du chef de l'une des infractions visées aux articles 29, § overtredingen bedoeld in de artikelen 29, § 1, eerste lid, 29, § 3,
1er, alinéa 1er, 29, § 3, alinéa 3, 30, §§ 1er, 2 et 3, 33, §§ 1er et derde lid, 30, §§ 1, 2 en 3, 33, §§ 1 en 2, 34, § 2, 35, 37, 37bis, §
2, 34, § 2, 35, 37, 37bis, § 1er, 48 et 62bis, commet à nouveau l'une 1, 48 en 62bis, opnieuw één van deze overtredingen begaat.
de ces infractions.
Si le coupable, dans les 3 ans à compter du jour du prononcé d'un Wanneer de schuldige binnen 3 jaar te rekenen van de dag van de
précédent jugement de condamnation coulé en force de chose jugée du uitspraak van een vorig veroordelend vonnis dat in kracht van gewijsde
chef de l'une des infractions visées à l'alinéa 1er, commet à nouveau is gegaan voor één van de in het eerste lid bedoelde overtredingen,
deux de ces infractions, la déchéance du droit de conduire un véhicule twee van deze overtredingen opnieuw begaat, bedraagt het verval van
à moteur est de 6 mois au moins et la réintégration dans le droit de het recht tot het besturen van een motorvoertuig ten minste 6 maanden
conduire est subordonnée à la réussite des quatre examens visés au § en is het herstel van het recht tot sturen afhankelijk van het slagen
3, alinéa 1er. voor de vier examens en onderzoeken bedoeld in § 3, eerste lid.
Si le coupable, dans les 3 ans à compter du jour du prononcé d'un Wanneer de schuldige binnen 3 jaar te rekenen van de dag van de
uitspraak van een vorig veroordelend vonnis dat in kracht van gewijsde
précédent jugement de condamnation coulé en force de chose jugée du is gegaan voor één van de in het eerste lid bedoelde overtredingen,
chef de l'une des infractions visées à l'alinéa 1er, commet à nouveau drie of meer van deze overtredingen opnieuw begaat, bedraagt het
trois ou plus de ces infractions, la déchéance du droit de conduire un verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig ten minste
véhicule à moteur est de 9 mois au moins et la réintégration dans le 9 maanden en is het herstel van het recht tot sturen afhankelijk van
droit de conduire est subordonnée à la réussite des quatre examens het slagen voor de vier examens en onderzoeken bedoeld in § 3, eerste
visés au § 3, alinéa 1er ». lid ».
B.2. Cette disposition oblige le juge à condamner le prévenu récidiviste à la déchéance du droit de conduire un véhicule à moteur et à subordonner la réintégration dans le droit de conduire à la réussite d'un examen théorique et pratique ainsi qu'à un contrôle médical et psychologique. Les infractions soumises à cette obligation sont les infractions de roulage du quatrième degré, les excès de vitesse graves, la conduite d'un véhicule sans permis valable, le délit de fuite, la conduite d'un véhicule sous l'influence de l'alcool ou sous l'emprise de drogues, et l'obstruction à la recherche et à la constatation d'infractions (notamment par l'usage d'un détecteur de radars). La durée de la déchéance du droit de conduire est de trois mois au moins si le prévenu commet à nouveau une des infractions précitées dans les trois ans à dater d'un jugement de condamnation coulé en force de chose jugée. Dans le cas d'une deuxième récidive au cours de la même période, la durée de la déchéance du droit de conduire est de six mois au moins, et, dans le cas d'une troisième récidive, de neuf mois au moins. B.3. Pour que le nombre annuel de morts sur les routes diminue, le B.2. Die bepaling verplicht de rechter ertoe een recidiverende beklaagde te veroordelen tot het verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig en het herstel in het recht tot sturen afhankelijk te maken van het slagen voor een theoretisch en een praktisch examen alsook voor een geneeskundig en een psychologisch onderzoek. De overtredingen waarvoor die verplichting geldt, zijn de verkeersovertredingen van de vierde graad, de zware snelheidsovertredingen, het besturen van een motorvoertuig zonder geldig rijbewijs, het plegen van vluchtmisdrijf, het besturen van een motorvoertuig onder invloed van alcohol of drugs en het tegenwerken van de opsporing en vaststelling van overtredingen (met name door het gebruik van een radardetector). De termijn van het verval van het recht tot sturen bedraagt minstens drie maanden indien de beklaagde binnen drie jaar na een veroordelend vonnis dat in kracht van gewijsde is gegaan opnieuw één van de voormelde overtredingen begaat. Bij een tweede recidive binnen dezelfde periode duurt het verval van het recht tot sturen minstens zes maanden, bij een derde recidive minstens negen maanden. B.3. Om het jaarlijks aantal verkeersdoden te doen dalen, heeft de
législateur a voulu prendre des mesures qui ont un impact à long terme wetgever maatregelen willen nemen die een impact op lange termijn
et notamment renforcer la sévérité de la répression de la récidive en hebben en heeft hij met name de herhaling bij overtredingen van de
matière d'infractions à la loi relative à la police de la circulation Wegverkeerswet strenger willen bestraffen (Parl. St., Kamer,
routière (Doc. parl., Chambre, 2012-2013, DOC 53-2880/001, p. 3) : 2012-2013, DOC 53-2880/001, p. 3) :
« De plus, la récidive des infractions les plus graves sera punie plus « Daarnaast wordt recidive van de zwaarste overtredingen zwaarder
sévèrement. Depuis la modification légale du 2 décembre 2011, il est bestraft. Sedert de wetswijziging van 2 december 2011 is er reeds
déjà question de récidive en cas de combinaison de conduite sous sprake van recidive voor de combinatie rijden onder invloed van
influence de l'alcool, d'ivresse et de conduite sous l'emprise de
drogues. A présent, c'est également le cas pour le délit de fuite, la alcohol, dronkenschap en rijden onder invloed van drugs. Nu komt daar
conduite sans permis de conduire, les infractions du quatrième degré, vluchtmisdrijf, rijden zonder rijbewijs, overtredingen van de vierde
les infractions les plus graves en matière de vitesse et l'usage d'un graad, de zwaarste snelheidsovertredingen en het gebruik van de
détecteur de radar. Lorsque l'on est condamné pour l'une de ces radardetector bij. Wanneer men veroordeeld wordt voor één van deze
infractions et que l'on commet à nouveau l'une de ces infractions dans overtredingen en men één van deze overtredingen opnieuw begaat binnen
une période de trois ans, le juge devra prononcer une déchéance een periode van drie jaar, zal de rechter een verplicht verval van het
obligatoire du droit de conduire un véhicule automobile, à côté de recht tot het besturen van een motorvoertuig moeten uitspreken, naast
l'obligation de repasser l'examen théorique et pratique et l'examen het verplicht opleggen van het theoretisch en praktisch examen en het
médical et psychologique. La durée de la déchéance obligatoire varie geneeskundig en psychologisch onderzoek. De duur van het verplicht
en fonction de ' l'importance ' de la récidive » (ibid., p. 4). verval varieert in functie van de ' mate ' van recidive » (ibid., p.
B.4. L'article 11 de la loi du 6 mars 2018 relative à l'amélioration 4). B.4. Artikel 11 van de wet van 6 maart 2018 ter verbetering van de
verkeersveiligheid heeft artikel 38, § 6, van de Wegverkeerswet, met
de la sécurité routière a remplacé, avec effet au 15 février 2018, ingang van 15 februari 2018, als volgt vervangen :
l'article 38, § 6, de la loi relative à la circulation routière par ce
qui suit : « Le juge doit prononcer la déchéance du droit de conduire un véhicule « De rechter moet het verval van het recht tot het besturen van een
à moteur pour une période de trois mois au moins et subordonner la motorvoertuig van ten minste drie maanden uitspreken en het herstel
réintégration dans le droit de conduire à la réussite des quatre van het recht tot sturen afhankelijk maken van het slagen voor de vier
examens visés au § 3, alinéa 1er, si le coupable, dans la période de examens en onderzoeken bedoeld in § 3, eerste lid, wanneer de
trois ans à compter du jour du prononcé d'un précédent jugement de schuldige, in de periode van drie jaar te rekenen van de dag van de
condamnation coulé en force de chose jugée du chef de l'une ou plus uitspraak van een vorig veroordelend vonnis dat in kracht van gewijsde
des infractions visées aux articles 29, § 1er, alinéa 1er, 29, § 3, is gegaan voor één of meer van de overtredingen bedoeld in de
alinéa 3, 30, §§ 1er, 2 et 3, 33, §§ 1er et 2, 34, § 2, 35, 37, 37bis, artikelen 29, § 1, eerste lid, 29, § 3, derde lid, 30, §§ 1, 2 en 3,
§ 1er, 48, 62bis ou à l'article 22 de la loi du 21 novembre 1989 relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs, est à nouveau condamné du chef de l'une de ces infractions. Si le coupable, dans les trois ans à compter du jour du prononcé d'un précédent jugement de condamnation dans lequel il est fait application de l'alinéa 1er, et lequel est coulé en force de chose jugée du chef de l'une des infractions visées à l'alinéa 1er, est à nouveau condamné du chef d'une ou plusieurs de ces infractions, la déchéance du droit de conduire un véhicule à moteur est de six mois au moins et la réintégration dans le droit de conduire est subordonnée à la réussite des quatre examens visés au § 3, alinéa 1er. Si le coupable, dans les trois ans à compter du jour du prononcé d'un précédent jugement de condamnation dans lequel il est fait application de l'alinéa 2, et lequel est coulé en force de chose jugée du chef de l'une des infractions visées à l'alinéa 1er, est à nouveau condamné du chef d'une ou plus de ces infractions, la déchéance du droit de 33, §§ 1 en 2, 34, § 2, 35, 37, 37bis, § 1, 48, 62bis of artikel 22 van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen opnieuw wordt veroordeeld voor één van deze overtredingen. Wanneer de schuldige binnen drie jaar te rekenen van de dag van de uitspraak van een vorig veroordelend vonnis, waarin toepassing is gemaakt van het eerste lid, en dat in kracht van gewijsde is gegaan voor één van de in het eerste lid bedoelde overtredingen, opnieuw veroordeeld wordt voor één of meer van deze overtredingen, bedraagt het verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig ten minste zes maanden en is het herstel van het recht tot sturen afhankelijk van het slagen voor de vier examens en onderzoeken bedoeld in § 3, eerste lid. Wanneer de schuldige binnen drie jaar te rekenen van de dag van de uitspraak van een vorig veroordelend vonnis, waarin toepassing is gemaakt van het tweede lid, en dat in kracht van gewijsde is gegaan voor één van de in het eerste lid bedoelde overtredingen, opnieuw veroordeeld wordt voor één of meer van deze overtredingen, bedraagt het verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig ten
conduire un véhicule à moteur est de neuf mois au moins et la minste negen maanden en is het herstel van het recht tot sturen
réintégration dans le droit de conduire est subordonnée à la réussite afhankelijk van het slagen voor de vier examens en onderzoeken bedoeld
des quatre examens visés au § 3, alinéa 1er ». in § 3, eerste lid ».
Dans les travaux préparatoires, cette modification est justifiée comme In de parlementaire voorbereiding wordt die wijziging als volgt
suit : toegelicht :
« Le paragraphe 6 de l'article 38 traite de la récidive ' croisée ' : « Paragraaf 6 van artikel 38 handelt over de ' gekruiste ' recidive :
la répétition d'une des six infractions les plus graves (sans que cela het herhaald plegen van één van de zes zwaarste overtredingen (zonder
dat dit steeds dezelfde overtreding moet zijn) wordt strenger
doive toujours être la même infraction) est plus sévèrement punie. A bestraft. Aan dit lijstje van zes zwaarste overtredingen wordt een
cette petite liste des six infractions les plus graves, une septième zevende toegevoegd, namelijk het rijden zonder gedekt te zijn door een
est ajoutée, à savoir conduire sans être couvert par une assurance en burgerrechtelijke aansprakelijkheidsverzekering, zoals beteugeld in
responsabilité civile, comme sanctionné à l'article 22 de la loi artikel 22 van de wet betreffende de verplichte
relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de aansprakelijkheidsverzekering inzake motorvoertuigen. Anderzijds wordt
véhicules automoteurs. D'autre part, la sanction plus sévère de la de strengere bestraffing van recidive niet langer uitgesloten in geval
récidive n'est désormais plus exclue au cas où le juge fait de rechter toepassing maakt van artikel 37/1. In geval van
application de l'article 37/1. En cas de récidive en matière d'alcool, alcoholrecidive is de rechter dus verplicht om de bepaling van artikel
le juge est donc obligé d'appliquer cumulativement les articles 37/1
et 38, § 6 : un récidiviste en matière d'alcool sera premièrement 37/1 en de bepaling van artikel 38, § 6, cumulatief toe te passen :
condamné à au moins trois mois de déchéance et à repasser les quatre een alcoholrecidivist zal eerst minstens drie maanden verval ondergaan
examens de réintégration, pour ensuite en cas de réintégration au en de vier herstelexamens moeten afleggen, om daarna - mits hij
droit de conduire devoir conduire au moins une année avec un hersteld is in het recht tot sturen - minstens een jaar met een
éthylotest antidémarrage (ou ne pas conduire de véhicule à moteur alcoholslot te rijden (of gedurende die periode geen motorvoertuig te
durant cette période). La formulation du paragraphe 6 est légèrement besturen). De formulering van paragraaf 6 werd licht aangepast om
adaptée afin d'exclure des problèmes d'interprétation; le principe de interpretatieproblemen uit te sluiten; het principe van enkelvoudige
la récidive simple s'applique en cas de nouvelle condamnation dans les recidive geldt in geval er een nieuwe veroordeling is binnen de drie
trois années qui suivent une première condamnation [définitive]. Il jaar na een eerste definitieve veroordeling. Er is enkel sprake van
n'est question de double récidive que si le juge condamne à nouveau dubbele recidive indien de rechter opnieuw veroordeelt nadat er reeds
après qu'il y [a] déjà eu deux condamnations définitives. Pour qu'il y twee definitieve veroordelingen zijn. Voordat er sprake kan zijn van
ait triple récidive, trois condamnations précédentes sont exigées. Ce een trippele recidive zijn drie eerdere veroordelingen vereist. Het is
n'est donc pas le nombre de nouvelles infractions qui est pris en dus niet het aantal nieuwe overtredingen dat in aanmerking moet worden
compte pour définir le type de récidive (simple, double ou triple), genomen om het soort recidive te bepalen (enkelvoudig, dubbelvoudig,
mais bien le nombre de condamnations définitives précédentes » (Doc. dan wel drievoudig), maar wel het aantal voorafgaande definitieve
parl., Chambre, 2017-2018, DOC 54-2868/001, pp. 24-25). veroordelingen » (Parl. St., Kamer, 2017-2018, DOC 54-2868/001, pp.
En vertu de cette nouvelle formulation, ce n'est donc plus le nombre 24-25). Krachtens die nieuwe formulering wordt niet langer het aantal nieuwe
de nouvelles infractions qu'il faut prendre en compte pour déterminer overtredingen in aanmerking genomen om de graad van recidive te
le taux de récidive, mais bien le nombre de nouvelles condamnations. bepalen, maar wel het aantal nieuwe veroordelingen. De prejudiciële
La question préjudicielle porte toutefois sur l'ancienne formulation. vraag heeft evenwel betrekking op de vroegere formulering. Het komt
Il n'appartient pas à la Cour mais au juge a quo de décider si la niet het Hof maar de verwijzende rechter toe te beslissen of de nieuwe
nouvelle disposition s'applique aux faits sur lesquels il doit bepaling van toepassing is op de feiten waarover hij dient te
statuer. oordelen.
B.5. La question préjudicielle porte sur les alinéas 2 et 3 de B.5. De prejudiciële vraag heeft betrekking op het tweede en derde lid
l'article 38, § 6, tels qu'ils étaient applicables avant leur van artikel 38, § 6, zoals van toepassing vóór de wijziging ervan bij
modification par la loi du 6 mars 2018, interprétés par la Cour de de wet van 6 maart 2018, die door het Hof van Cassatie als volgt zijn
cassation en ces termes : uitgelegd :
« Il résulte du texte de l'article 38, § 6, de la loi du 16 mars 1968, « Uit de tekst van artikel 38, § 6, Wegverkeerswet, de
de la genèse légale et de l'économie générale de la réglementation que wetsgeschiedenis en de algemene economie van de regeling volgt dat de
l'application de l'alinéa 2 de cette disposition, et donc de la toepassing van het tweede lid van die bepaling en dus van het opleggen
déchéance du droit de conduire un véhicule à moteur infligée pour une van een verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig
durée de six mois au moins et la réintégration dans le droit de van minstens zes maanden en het afhankelijk maken van het herstel van
conduire moyennant la réussite de quatre examens requiert uniquement dat recht van het slagen voor de vier examens en onderzoeken, slechts
que soient réunies les conditions suivantes : 1) le prévenu a été het verenigd zijn vereist van de volgende voorwaarden : 1) de
condamné par un jugement coulé en force de chose jugée du chef de beklaagde werd veroordeeld bij een in kracht van gewijsde gegaan
l'une des infractions visées à l'article 38, § 6, alinéa 1er, de la vonnis voor een van de in artikel 38, § 6, eerste lid, Wegverkeerswet
loi du 16 mars 1968; 2) le prévenu commet à nouveau, dans un délai de vermelde misdrijven; 2) de beklaagde pleegt binnen een termijn van
trois ans à compter du jour du prononcé dudit jugement, deux de ces drie jaar na de uitspraak van dit vonnis opnieuw twee van dergelijke
infractions, sans qu'il faille constater que les infractions misdrijven. Niet is vereist dat de bewezenverklaring van de nieuw
nouvellement commises ont été préalablement déclarées établies par un gepleegde misdrijven voorafgaandelijk werd vastgesteld met een in
jugement passé en force de chose jugée » (Cass., 27 septembre 2016, kracht van gewijsde getreden vonnis » (Cass. 27 september 2016,
P.16.0556.N). P.16.0556.N).
B.6. Si, dans cette interprétation, il n'est pas requis de constater B.6. Indien in die interpretatie niet is vereist dat de
que les infractions nouvellement commises ont été préalablement bewezenverklaring van de nieuw gepleegde misdrijven voorafgaandelijk
déclarées établies par un jugement passé en force de chose jugée, le werd vastgesteld met een in kracht van gewijsde getreden vonnis, wenst
juge a quo demande à la Cour si la disposition en cause viole les de verwijzende rechter van het Hof te vernemen of de in het geding
articles 10 et 11 de la Constitution, plus particulièrement « en ce zijnde bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, meer
que les conducteurs qui commettent à nouveau deux ou plusieurs de ces bepaald « doordat bestuurders die twee of meer van deze misdrijven
infractions dans les trois ans après un jugement passé en force de opnieuw begaan binnen de drie jaar na een in kracht van gewijsde
chose jugée en raison d'une de ces infractions, sont traités getreden vonnis wegens een van deze misdrijven, verschillend behandeld
différemment selon que les actions pénales du chef de ces infractions worden naargelang de strafvorderingen uit hoofde van deze misdrijven
sont traitées ou non simultanément et/ou devant le même juge, en al dan niet simultaan en/of voor dezelfde rechter behandeld worden, in
particulier lorsqu'ils commettent à nouveau trois ou plusieurs de ces het bijzonder wanneer zij drie of meer van deze misdrijven opnieuw
infractions ». begaan ».
Si, comme c'est le cas dans l'instance devant le juge a quo, le Indien de beklaagde, zoals in het geding voor de verwijzende rechter,
prévenu avait été poursuivi séparément dans les deux dossiers le afzonderlijk was vervolgd in beide hem betreffende dossiers, diende de
concernant, le juge aurait dû, dans chacun des deux cas (portant rechter in elk van beide gevallen (met telkens twee
chaque fois sur deux préventions), dans l'hypothèse où il n'avait pas tenlasteleggingen), in de hypothese dat hij niet op de hoogte was van
connaissance de l'existence de l'autre dossier, prononcer la déchéance het andere dossier, met toepassing van het tweede lid van artikel 38,
du droit de conduire un véhicule à moteur pour une période de six mois § 6, het verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig
au moins, en application de l'article 38, § 6, alinéa 2. Du fait de la van ten minste zes maanden uit te spreken. Nu de dossiers zijn
jonction des dossiers, le juge doit, en application de l'alinéa 3 de samengevoegd, dient de rechter, met toepassing van het derde lid van
la même disposition, pour les deux cas conjointement (quatre dezelfde bepaling, voor beide gevallen samen (vier tenlasteleggingen)
préventions), prononcer la déchéance du droit de conduire un véhicule het verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig van
à moteur pour une période de neuf mois au moins. ten minste negen maanden uit te spreken.
En d'autres termes, lorsque le prévenu est poursuivi du chef de Indien de beklaagde met andere woorden voor meerdere overtredingen
plusieurs infractions dans des procédures séparées et que les juges afzonderlijk wordt vervolgd en de betrokken rechters niet op wettige
concernés n'ont pas été légalement informés de l'existence des autres wijze in kennis zijn gesteld van de andere overtredingen, zou de
infractions, la durée totale de la déchéance du droit de conduire totale termijn van het verval van het recht tot sturen hoger kunnen
pourrait être supérieure à la durée minimum de cette déchéance en cas uitvallen dan de minimumtermijn van dat verval in geval van een
de poursuites simultanées, après jonction, des mêmes infractions. gelijktijdige vervolging, na samenvoeging, van dezelfde overtredingen.
B.7. Le Conseil des ministres fait valoir que la réponse à la question B.7. De Ministerraad werpt op dat het antwoord op de prejudiciële
préjudicielle n'est pas nécessaire à la solution du litige et que vraag niet noodzakelijk is voor de oplossing van het geschil en dat de
l'inégalité dénoncée ne découle pas de la disposition en cause. aangevoerde ongelijkheid niet voortvloeit uit de in het geding zijnde
Le juge a quo fait valoir que le juge qui statue sur des faits ne peut bepaling. De verwijzende rechter merkt op dat de rechter die over feiten
prendre en considération que les faits qui ont été légalement portés à oordeelt, slechts die feiten in aanmerking kan nemen die hem op
sa connaissance. S'il n'est pas requis de constater que les wettige wijze ter kennis zijn gebracht. Indien niet is vereist dat de
infractions nouvellement commises ont été préalablement déclarées bewezenverklaring van de nieuw gepleegde misdrijven voorafgaandelijk
établies par un jugement passé en force de chose jugée, la werd vastgesteld met een in kracht van gewijsde getreden vonnis, is de
connaissance de ces faits n'est pas garantie et la disposition en cause peut faire naître une différence de traitement entre les conducteurs récidivistes, selon que les faits concernés ont été légalement ou non portés à la connaissance du juge. Il résulte de ce constat que les exceptions soulevées par le Conseil des ministres ne sont pas fondées. B.8. Ce constat ne conduit toutefois pas à la conclusion que la différence de traitement n'est pas raisonnablement justifiée. Le législateur dispose d'une large marge d'appréciation pour ce qui est de renforcer la sécurité routière. Il appartient au législateur, spécialement lorsqu'il entend lutter contre un fléau que d'autres mesures préventives n'ont pu jusqu'ici suffisamment endiguer, de décider s'il convient d'opter pour une répression aggravée à l'égard de certaines formes de délinquance. Le kennis van die feiten niet gewaarborgd en kan de in het geding zijnde bepaling tot een verschil in behandeling van recidiverende bestuurders leiden naargelang de betrokken feiten wel of niet op wettige wijze aan de rechter ter kennis zijn gebracht. Uit die vaststelling vloeit voort dat de excepties van de Ministerraad niet gegrond zijn. B.8. Die vaststelling leidt evenwel niet tot het besluit dat het verschil in behandeling zonder redelijke verantwoording is. Inzake het verhogen van de verkeersveiligheid beschikt de wetgever over een ruime beoordelingsvrijheid. Het staat aan de wetgever, in het bijzonder wanneer hij een plaag wil bestrijden die andere preventieve maatregelen tot nog toe onvoldoende hebben kunnen indijken, te beslissen of voor een strengere bestraffing van sommige vormen van delinquentie moet worden geopteerd. Het aantal
nombre d'accidents de la route et les conséquences qui en découlent verkeersongevallen en de gevolgen daarvan verantwoorden dat diegenen
justifient que les auteurs d'atteintes à la sécurité routière fassent die de verkeersveiligheid in het gedrang brengen het voorwerp uitmaken
l'objet de procédures et de sanctions propres. van daartoe geëigende procedures en sancties.
B.9. La question préjudicielle appelle une réponse négative. B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 38, § 6, alinéas 2 et 3, de la loi relative à la police de Artikel 38, § 6, tweede en derde lid, van de wet betreffende de
politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit
la circulation routière, coordonnée par l'arrêté royal du 16 mars van 16 maart 1968, zoals van toepassing vóór de wijziging ervan bij de
1968, tel qu'il était applicable avant sa modification par la loi du 6
mars 2018, ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. wet van 6 maart 2018, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, niet. Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 11 octobre 2018. op 11 oktober 2018.
Le greffier, De griffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
Le président, De voorzitter,
A. Alen A. Alen
^