← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 168/2018 du 29 novembre 2018 Numéros du rôle : 6810 et 6870 En
cause : les recours en annulation des articles 77 et 79 de la loi du 25 décembre 2017 portant réforme
de l'impôt des sociétés, introduits par Michel Maus et La Cour constitutionnelle, composée
des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen(...)"
Extrait de l'arrêt n° 168/2018 du 29 novembre 2018 Numéros du rôle : 6810 et 6870 En cause : les recours en annulation des articles 77 et 79 de la loi du 25 décembre 2017 portant réforme de l'impôt des sociétés, introduits par Michel Maus et La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen(...) | Uittreksel uit arrest nr. 168/2018 van 29 november 2018 Rolnummers 6810 en 6870 In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 77 en 79 van de wet van 25 december 2017 tot hervorming van de vennootschapsbelasting, ingesteld door Mich Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. L(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 168/2018 du 29 novembre 2018 | Uittreksel uit arrest nr. 168/2018 van 29 november 2018 |
Numéros du rôle : 6810 et 6870 | Rolnummers 6810 en 6870 |
En cause : les recours en annulation des articles 77 et 79 de la loi | In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 77 en 79 van |
du 25 décembre 2017 portant réforme de l'impôt des sociétés, | de wet van 25 december 2017 tot hervorming van de |
vennootschapsbelasting, ingesteld door Michel Maus en door de vzw « | |
introduits par Michel Maus et par l'ASBL « Vereniging van accountants, | Vereniging van accountants, bedrijfsrevisoren, belastingconsulenten, |
bedrijfsrevisoren, belastingconsulenten, boekhouders en fiscalisten » et autres. | boekhouders en fiscalisten » en anderen. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen, | samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et P. Nihoul, assistée du | Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en P. Nihoul, |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet des recours et procédure | I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging |
a. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le | a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 5 januari |
2018 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 8 | |
5 janvier 2018 et parvenue au greffe le 8 janvier 2018, Michel Maus a | januari 2018, heeft Michel Maus beroep tot vernietiging ingesteld van |
introduit un recours en annulation des articles 77 et 79 de la loi du | de artikelen 77 en 79 van de wet van 25 december 2017 tot hervorming |
25 décembre 2017 portant réforme de l'impôt des sociétés (publiée au | van de vennootschapsbelasting (bekendgemaakt in het Belgisch |
Moniteur belge du 29 décembre 2017). | Staatsblad van 29 december 2017). |
b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le | b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 2 maart |
2 mars 2018 et parvenue au greffe le 5 mars 2018, un recours en | 2018 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 5 |
annulation des articles 77 et 79 de la même loi a été introduit par | maart 2018, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 77 |
l'ASBL « Vereniging van accountants, bedrijfsrevisoren, | en 79 van dezelfde wet door de vzw « Vereniging van accountants, |
belastingconsulenten, boekhouders en fiscalisten », Johan Van | bedrijfsrevisoren, belastingconsulenten, boekhouders en fiscalisten », |
Haeverbeke, José Haustraete et Jacques Hellin, assistés et représentés | Johan Van Haeverbeke, José Haustraete en Jacques Hellin, bijgestaan en |
par Me T. Lauwers, avocat au barreau de Gand. | vertegenwoordigd door Mr. T. Lauwers, advocaat bij de balie te Gent. |
Ces affaires, inscrites sous les numéros 6810 et 6870 du rôle de la | Die zaken, ingeschreven onder de nummers 6810 en 6870 van de rol van |
Cour, ont été jointes. | het Hof, werden samengevoegd. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
Quant aux dispositions attaquées | Ten aanzien van de bestreden bepalingen |
B.1.1. Les dispositions attaquées prévoient de nouvelles règles en ce | B.1.1. De bestreden bepalingen voorzien in een nieuwe regeling voor de |
qui concerne le calcul du taux des intérêts de retard et des intérêts | berekening van de rentevoet van de nalatigheids- en |
moratoires à l'impôt sur les revenus. | moratoriuminteresten in de inkomstenbelastingen. |
B.1.2. L'article 77 de la loi du 25 décembre 2017 portant réforme de | B.1.2. Artikel 77 van de wet van 25 december 2017 tot hervorming van |
l'impôt des sociétés (ci-après : la loi du 25 décembre 2017) modifie | de vennootschapsbelastingen (hierna : de wet van 25 december 2017) |
wijzigt artikel 414, § 1, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen | |
l'article 414, § 1er, du Code des impôts sur les revenus 1992 | 1992 (hierna : WIB 1992) en voert hierbij een nieuwe berekeningswijze |
(ci-après : CIR 1992) et instaure à cet égard un nouveau mode de | in voor de rentevoet van de nalatigheidsinteresten die de |
calcul en ce qui concerne le taux des intérêts de retard que doivent | belastingplichtigen verschuldigd zijn bij de laattijdige betaling van |
payer les contribuables lorsqu'ils s'acquittent tardivement de leurs | hun belastingschulden inzake inkomstenbelastingen. Krachtens de |
dettes fiscales en matière d'impôts sur les revenus. En vertu de la | bestreden bepaling mag die berekeningswijze er echter niet toe leiden |
disposition attaquée, le taux d'intérêt résultant de ce mode de calcul | dat de rentevoet minder dan vier procent of meer dan tien procent |
ne peut toutefois ni être inférieur à 4 % ni être supérieur à 10 % . | bedraagt. |
L'article 414, § 1er, ainsi modifié, dispose : | Het aldus gewijzigde artikel 414, § 1, bepaalt : |
« § 1er. A défaut de paiement dans les délais fixés aux articles 412, | |
413 et 413/1, les sommes dues sont productives au profit du Trésor | « § 1. Bij wanbetaling binnen de in de artikelen 412, 413 en 413/1 |
gestelde termijnen, brengen de verschuldigde sommen ten bate van de | |
pour la durée du retard, par dérogation à l'article 2, § 2, de la loi | Schatkist, voor de duur van het verwijl, in afwijking van artikel 2, § |
du 5 mai 1865 relative au prêt à intérêt, d'un intérêt au taux tel que | 2, van de wet van 5 mei 1865 betreffende de lening tegen intrest, een |
interest aan een rentevoet zoals bepaald overeenkomstig het tweede lid | |
op, berekend per kalendermaand. | |
déterminé conformément à l'alinéa 2, calculé par mois civil. | Deze rentevoet wordt jaarlijks aangepast en komt overeen met het |
Ce taux est adapté annuellement, et correspond à la moyenne des | gemiddelde van de referte-indexen J met betrekking tot de lineaire |
indices de référence J relative aux obligations linéaires à 10 ans des | obligaties op 10 jaar van de maanden juli, augustus en september van |
mois de juillet, août et septembre de l'année précédant celle au cours | |
de laquelle le taux est applicable, sans que celui-ci ne puisse être | het laatste jaar dat het jaar waarin de rentevoet van toepassing is |
inférieur à 4 p.c., ni supérieur à 10 p.c. Ces indices sont publiés | voorafgaat, zonder dat deze minder dan 4 pct. of meer dan 10 pct. mag |
bedragen. Deze indexen worden door het Federaal Agentschap van de | |
par l'Agence fédérale de la Dette, tels que visés à l'article 8 de | Schuld bekendgemaakt, als bedoeld in artikel 8 van het koninklijk |
l'arrêté royal du 14 septembre 2016 relatif aux coûts, aux taux, à la | besluit van 14 september 2016 betreffende de kosten, de percentages, |
durée et aux modalités de remboursement des contrats de crédit soumis | de duur en de terugbetalingsmodaliteiten van kredietovereenkomsten |
à l'application du livre VII du Code de droit économique et à la | onderworpen aan boek VII van het Wetboek van economisch recht en de |
fixation des indices de référence pour les taux d'intérêt variables en | vaststelling van referte-indexen voor de veranderlijke rentevoeten |
matière de crédits hypothécaires et de crédits à la consommation y | inzake hypothecaire kredieten en de hiermee gelijkgestelde |
assimilés. | consumentenkredieten. |
Le Service public fédéral Finances fait connaître, via un avis au | De Federale Overheidsdienst Financiën maakt via een bericht in het |
Moniteur belge, au courant du dernier trimestre de chaque année le | Belgisch Staatsblad, in het laatste trimester van elk jaar de te |
taux applicable pour l'année civile qui suit en vertu des dispositions | gebruiken rentevoet voor het volgende kalenderjaar bekend op grond van |
de l'alinéa 2. | de bepalingen van het tweede lid. |
Cet intérêt est calculé par mois civil pour chaque cotisation sur la | Die interest wordt voor elke aanslag per kalendermaand berekend op de |
somme restant due, arrondie au multiple inférieur de 10 euros, à | nog verschuldigde som, afgerond op het lagere veelvoud van 10 euro, |
partir soit du premier jour du mois qui suit celui de l'échéance, soit | hetzij vanaf de eerste dag van de maand volgend op de vervaldag, |
à partir du premier jour du mois qui suit celui du paiement précédent | hetzij vanaf de eerste dag van de maand volgend op de vorige betaling |
pour autant qu'une somme ait été imputée sur la dette en principal, | voor zover een som werd aangerekend op de hoofdsom van de schuld, tot |
jusqu'au dernier jour du mois au cours duquel a lieu le paiement. | op de laatste dag van de maand waarin de betaling plaatsgrijpt. |
Toutefois, lorsque le précompte professionnel n'est pas payé dans le | Wanneer de bedrijfsvoorheffing evenwel niet binnen de gestelde termijn |
délai fixé, il est dû en outre pour le mois de l'échéance : | wordt betaald, is daarenboven voor de vervalmaand een interest verschuldigd : |
- un demi-mois d'intérêt dans les cas visés à l'article 412, alinéas | - voor een halve maand in de gevallen vermeld in artikel 412, tweede, |
2, 3 et 5; | derde en vijfde lid; |
- un sixième de mois d'intérêt dans le cas visé à l'article 412, | - voor een zesde van een maand in het geval vermeld in artikel 412, |
alinéa 4. | vierde lid. |
L'intérêt de retard n'est pas dû lorsque son montant n'atteint pas 5 | De nalatigheidsinterest is niet verschuldigd wanneer hij geen 5 EUR |
EUR par mois ». | per maand bedraagt ». |
B.1.3. Il ressort des travaux préparatoires que le législateur avait | B.1.3. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat het de bedoeling |
l'intention d'adapter le taux des intérêts de retard, qui était | is van de wetgever om de rentevoet van de nalatigheidsinteresten, die |
auparavant de 7 %, à la situation économique actuelle et, en même | voordien zeven procent bedroeg, beter te laten aansluiten bij de |
temps, d'inciter les contribuables à s'acquitter de leurs dettes | actuele economische situatie, en tegelijkertijd de belastingplichtigen |
fiscales à temps : | aan te moedigen om hun belastingschulden tijdig te betalen : |
« Actuellement, le taux d'intérêt légal en matière fiscale est fixé | « Vandaag wordt de wettelijke rentevoet in fiscale zaken in het |
par l'article 2 de la loi du 5 mai 1865 relative au prêt à l'intérêt, | artikel 2 van de wet van 5 mei 1865 betreffende de lening tegen |
tel qu'il a été remplacé par l'article 87 de la loi-programme du 27 | interest, zoals vervangen bij artikel 87 van de programmawet van 27 |
décembre 2006 à 7 p.c. par an. En 2006, les auteurs avaient décidé, | december 2006, bepaald op 7 pct. per jaar. In 2006 [hadden] de |
que dans le cadre de la lutte contre l'arriéré judiciaire, et afin | indieners [beslist] dat het in het kader van de strijd tegen de |
gerechtelijke achterstand en om bepaalde vormen van ' gerechtelijke | |
d'éviter certaines formes de spéculation, qu'il était nécessaire de | speculatie ' te vermijden, noodzakelijk was om de wettelijke rentevoet |
ramener le taux d'intérêt légal de 7 p.c. à 5 p.c., à l'exception | te verlagen van 7 pct. naar 5 pct., met uitzondering van meer bepaald |
précisément des dettes fiscales, dont le taux a été fixé à 7 p.c., | de fiscale schulden, waarvoor de rentevoet werd bepaald op 7 pct., met |
avec la possibilité de le modifier par un arrêté royal délibéré en | de mogelijkheid om het aan te passen bij een bij een in Ministerraad |
Conseil des ministres. Or, ce taux n'a jamais fait l'objet de | overlegd koninklijk besluit. Deze rentevoet werd nooit herzien, |
révision, alors que les réalités économiques ont changé, depuis la | terwijl de economische werkelijkheid sinds de kredietcrisis is |
crise des subprimes, et l'on a par conséquent assisté à une baisse | veranderd en waarbij men getuige was van een daling van de wettelijke |
d'année en année du taux d'intérêt légal, et qui est actuellement de 2 | rentevoet jaar na jaar, en die vandaag voor 2017 2 pct. bedraagt. |
p.c. pour 2017. Il était dès lors impérieux d'adapter les taux des | Bijgevolg was het aangeraden om de nalatigheidsinteresten en de |
intérêts de retard et des intérêts moratoires aux réalités | moratoriuminteresten aan te passen aan de economische realiteit en om |
économiques, et de prévoir la possibilité de les adapter, | te voorzien in de mogelijkheid om ze jaarlijks aan te passen in |
annuellement, en fonction de l'évolution du taux des obligations | functie van de evolutie van de rentevoeten van de lineaire obligaties |
linéaires sur 10 ans. Le taux des intérêts de retard a dès lors été | op 10 jaar. Voortaan wordt de rentevoet van de nalatigheidsinteresten |
fixé à 4 p.c., de manière à constituer un incitant pour s'acquitter de | bepaald op 4 pct. om op die wijze een incentive te creëren om zijn |
ses dettes fiscales. Il est en effet à craindre que si le taux des | fiscale schulden te voldoen. Immers, indien de rentevoet voor de |
intérêts de retard est aligné exactement sur le taux d'intérêt légal, | nalatigheidsinteresten volledig zou overeenstemmen met de rentevoet |
van de wettelijke rentevoet, zouden ondernemingen en particulieren | |
que les entreprises et les particuliers pourraient ne pas s'acquitter | onvoldoende uitgenodigd worden om hun fiscale schulden te voldoen en |
de leurs dettes fiscales et utiliser ces sommes comme un crédit de | deze sommen gebruiken als een kaskrediet » (Parl. St., Kamer, |
caisse » (Doc. parl., Chambre, 2017-2018, DOC 54-2864/001, pp. | 2017-2018, DOC 54-2864/001, pp. 115-116). |
115-116). B.1.4. L'article 79 de la loi du 25 décembre 2017 modifie les règles | B.1.4. Artikel 79 van de wet van 25 december 2017 wijzigt de |
de calcul en ce qui concerne le taux des intérêts moratoires dus par | berekeningswijze van de rentevoet van de moratoriuminteresten die de |
l'Etat au contribuable en cas de remboursement d'impôts, de | Staat verschuldigd is aan de belastingplichtige bij terugbetaling van |
précomptes, de versements anticipés, d'intérêts de retard, | belastingen, voorheffingen, voorafbetalingen, nalatigheidsinteresten, |
d'accroissements d'impôts ou d'amendes administratives et il remplace | belastingverhogingen of administratieve boeten, en vervangt daartoe |
pour ce faire l'article 418 du CIR 1992. Le nouvel article 418 | artikel 418 van het WIB 1992. Het nieuwe artikel 418 verwijst voor de |
renvoie, en ce qui concerne le calcul des intérêts moratoires, au | berekening van de moratoriuminteresten naar de berekening van de |
calcul du taux des intérêts de retard, tel qu'il est prévu par | rentevoet van de nalatigheidsinteresten zoals bepaald in het |
l'article 414, § 1er, mais il précise que le taux des intérêts | gewijzigde artikel 414, § 1, maar preciseert dat de rentevoet van de |
moratoires doit toujours être inférieur de deux points de pourcentage | moratoriuminteresten steeds twee procentpunt lager moeten liggen dan |
au taux des intérêts de retard. | de nalatigheidsinteresten. |
L'article 418 ainsi modifié dispose : | Het aldus vervangen artikel 418 bepaalt : |
« En cas de remboursement d'impôts, de précomptes, de versements | « Bij terugbetaling van belastingen, voorheffingen, voorafbetalingen, |
anticipés, d'intérêts de retard, d'accroissements d'impôts ou | nalatigheidsinterest, belastingverhogingen of administratieve boeten |
d'amendes administratives, un intérêt moratoire est alloué au taux tel | wordt een moratoriuminterest toegekend tegen een rentevoet zoals |
que déterminé conformément à l'alinéa 2, à compter du premier jour du | bepaald overeenkomstig het tweede lid, te rekenen van de eerste dag |
mois qui suit celui au cours duquel l'administration a été mise en | van de maand volgend op deze waarin de administratie in gebreke werd |
demeure par sommation ou par autre acte équivalent. | gesteld door een aanmaning of door een andere daarmee gelijkstaande |
Ce taux est égal au taux calculé conformément à l'article 414, § 1er, | akte. Deze rentevoet is gelijk aan de overeenkomstig artikel 414, § 1, |
alinéa 2, diminué de 2 points de pourcentage. | tweede lid, berekende rentevoet, verminderd met 2 procentpunt. |
Cet intérêt est calculé par mois civil sur le montant de chaque | Die interest wordt per kalendermaand berekend op het bedrag van elke |
paiement arrondi au multiple inférieur de 10 euros; le mois pendant | betaling, afgerond op het lagere veelvoud van 10 euro; de maand waarin |
lequel le remboursement est liquidé est négligé ». | de terugbetaling wordt voldaan, wordt niet meegerekend ». |
B.1.5. Les travaux préparatoires font apparaître que cette disposition | B.1.5. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat die bepaling is |
repose sur des considérations budgétaires ainsi que sur la nécessité | gebaseerd op budgettaire overwegingen, alsook op de nood om speculatie |
de lutter contre toute forme de spéculation du contribuable aux dépens | vanwege de belastingplichtige ten koste van de Staat te vermijden : |
de l'Etat : « La différence entre le taux de l'intérêt de retard et le taux de | « Het verschil tussen de rentevoet voor de nalatigheidsinterest en de |
l'intérêt moratoire tient à des considérations budgétaires; l'Etat | rentevoet voor de moratoriuminterest bestaat omwille van budgettaire |
belge devant assainir ses finances publiques, et arriver à terme à | overwegingen; de Belgische Staat staat voor de sanering van de |
l'équilibre budgétaire. Or, ces dernières années, le montant des | overheidsfinanciën en met op termijn het bereiken van een budgettair |
evenwicht. De laatste jaren heeft het bedrag van de | |
intérêts moratoires a pesé lourdement sur le budget de l'Etat, ceci | moratoriuminteresten zwaar gewogen op de begroting, dit op hetzelfde |
d'autant que le taux actuel de 7 p.c. a permis à certains | moment dat de huidige rentevoet van 7 pct. aan bepaalde |
contribuables de réaliser des placements intéressants, alors que les | belastingplichtigen toestaat om interessante beleggingen te |
taux des comptes d'épargne ne dépassent plus 1 p.c. Dès lors, la | realiseren, terwijl de rentevoeten op spaarrekeningen minder dan 1 |
baisse du taux des intérêts moratoires répond à l'impératif de lutter | pct. bedragen. De daling van de rentevoet van de moratoriumintrest |
contre toute forme de spéculation » (ibid., pp. 117-118). | beantwoordt voortaan aan het gebod om te strijden tegen elke vorm van speculatie » (ibid., pp. 117-118). |
Quant au fond | Ten gronde |
En ce qui concerne le premier moyen dans l'affaire n° 6810 | Wat betreft het eerste middel in de zaak nr. 6810 |
B.2. Le premier moyen dans l'affaire n° 6810 est pris de la violation | B.2. Het eerste middel in de zaak nr. 6810 is afgeleid uit de |
schending, door artikel 77 van de wet van 25 december 2017, van de | |
des articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus en combinaison avec | artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, in samenhang gelezen met |
l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme et avec | artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens en met |
l'article 1 du Premier Protocole additionnel à la Convention | artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag |
européenne des droits de l'homme, par l'article 77 de la loi du 25 | voor de rechten van de mens. Het middel bevat drie onderdelen. Het |
décembre 2017. Le moyen comporte trois branches. La troisième branche, | |
qui concerne la compatibilité du taux d'intérêt minimum avec l'article | derde onderdeel, dat betrekking heeft op de bestaanbaarheid van de |
1 du Premier Protocole additionnel à la Convention européenne des | minimumrentevoet met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij |
droits de l'homme, est examinée en premier lieu. | het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, wordt eerst behandeld. |
Troisième branche | Derde onderdeel |
B.3.1. La troisième branche est prise de la violation des articles 10 | B.3.1. Het derde onderdeel is afgeleid uit de schending, door artikel |
et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 1 du | 77, 2°, van de wet van 25 december 2017, van de artikelen 10 en 11 van |
Premier Protocole additionnel à la Convention européenne des droits de | de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste |
l'homme, par l'article 77, 2°, de la loi du 25 décembre 2017, en ce | Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de |
que le taux d'intérêt minimum fixé à 4 % rend les intérêts de retard | mens, doordat de minimumrentevoet van vier procent ertoe leidt dat de |
disproportionnés lorsque le calcul basé sur la moyenne des indices de | nalatigheidsinteresten disproportioneel zijn wanneer de berekening op |
référence J relative aux obligations linéaires à 10 ans des mois de | basis van het gemiddelde van de referte-indexen J met betrekking tot |
juillet, août et septembre de l'année précédant celle au cours de laquelle le taux est applicable aboutit à un pourcentage plus faible. B.3.2. Comme il est dit en B.1.3, la disposition attaquée a pour objectif d'adapter le taux des intérêts de retard à la réalité économique et d'inciter les contribuables à payer leurs dettes fiscales dans le délai imparti. Un tel objectif est légitime. Par ailleurs, la fixation d'un taux d'intérêt minimum est pertinente pour atteindre cet objectif. En effet, en vue de sauvegarder les intérêts du Trésor et de garantir un recouvrement efficace de l'impôt, le législateur a pu estimer qu'il était nécessaire de prévoir un | de lineaire obligaties op tien jaar van de maanden juli, augustus en september van het laatste jaar dat het jaar waarin de rentevoet van toepassing is voorafgaat, leidt tot een lager percentage. B.3.2. Zoals in B.1.3 is vermeld, heeft de bestreden bepaling tot doel de rentevoet van de nalatigheidsinteresten beter te laten aansluiten bij de economische realiteit en de belastingplichtigen aan te zetten hun schulden tijdig te betalen. Een dergelijke doelstelling is legitiem. Daarenboven is het bepalen van een minimumrentevoet relevant om dat doel te bereiken. Ter vrijwaring van de belangen van de Schatkist en met het oog op een efficiënte belastinginning heeft de wetgever immers kunnen oordelen dat het nodig was in een minimumpercentage te voorzien voor de rentevoet van de |
pourcentage minimum en ce qui concerne le taux des intérêts de retard | nalatigheidsinteresten die de belastingplichtige verschuldigd is |
dus par le contribuable en matière d'impôts sur les revenus, afin | inzake inkomstenbelastingen, om de belastingplichtigen aan te moedigen |
d'encourager les contribuables à payer leurs dettes fiscales dans le | hun belastingschulden tijdig te betalen. Het Hof moet evenwel nagaan |
délai imparti. La Cour doit toutefois examiner si les modalités du | of de nadere regels voor de berekening van de rentevoet van de |
calcul relatif au taux des intérêts de retard n'entraînent pas | nalatigheidsinteresten geen onevenredige gevolgen hebben voor de |
d'effets disproportionnés pour les contribuables. | belastingplichtigen. |
B.3.3. Le choix de calculer le taux des intérêts de retard en se | B.3.3. De keuze van de berekening van de rentevoet van de |
basant sur la moyenne des indices de référence J relative aux | nalatigheidsinteresten op basis van het gemiddelde van de |
obligations linéaires à 10 ans des mois de juillet, août et septembre | referte-indexen J met betrekking tot de lineaire obligaties op tien |
de l'année précédant celle au cours de laquelle le taux est applicable | jaar van de maanden juli, augustus en september van het laatste jaar |
tient largement compte de la situation économique actuelle et permet | dat het jaar waarin de rentevoet van toepassing is, voorafgaat, houdt |
de prendre en considération d'éventuelles évolutions des taux | in belangrijke mate rekening met de actuele economische situatie en |
d'intérêt. Enfin, la disposition attaquée prévoit également un taux | maakt het mogelijk de eventuele evoluties van de rentetarieven in |
d'intérêt maximum de 10 %, même lorsque le calcul basé sur la moyenne | aanmerking te nemen. Tot slot voorziet de bestreden bepaling eveneens |
in een maximale rentevoet van tien procent, zelfs indien de | |
des indices de référence J relative aux obligations linéaires à 10 ans | berekeningswijze op basis van het gemiddelde van de referte-indexen J |
des mois de juillet, août et septembre de l'année précédant celle au | met betrekking tot de lineaire obligaties op tien jaar van de maanden |
juli, augustus en september van het laatste jaar dat het jaar waarin | |
cours de laquelle le taux est applicable, aboutit à un pourcentage | de rentevoet van toepassing is, voorafgaat, tot een hoger percentage |
supérieur. La disposition attaquée n'a pas d'effets disproportionnés | zou leiden. De bestreden bepaling heeft geen onevenredige gevolgen |
pour les contribuables. | voor de belastingplichtigen. |
B.3.4. Le premier moyen, en sa troisième branche, n'est pas fondé. | B.3.4. Het middel, in zijn derde onderdeel, is niet gegrond. |
Première branche | Eerste onderdeel |
B.4.1. La première branche est prise de la violation des articles 10 | B.4.1. Het eerste onderdeel is afgeleid uit de schending, door artikel |
et 11 de la Constitution par l'article 77, 2°, de la loi du 25 | 77, 2°, van de wet van 25 december 2017, van de artikelen 10 en 11 van |
décembre 2017, en ce que le calcul des intérêts de retard basé sur la | de Grondwet, doordat de berekening van de nalatigheidsinteresten aan |
moyenne des indices de référence J relative aux obligations linéaires | de hand van het gemiddelde van de referte-indexen J met betrekking tot |
à 10 ans des mois de juillet, août et septembre de l'année précédant | de lineaire obligaties op tien jaar van de maanden juli, augustus en |
celle au cours de laquelle le taux d'intérêt est applicable, sans que celui-ci soit inférieur à 4 % ou supérieur à 10 %, permet que les intérêts de retard soient, dans certains cas, supérieurs aux intérêts de retard prévus en droit commun, lesquels sont fixés sur la base de l'intérêt légal. B.4.2. La différence de traitement repose sur un critère objectif, à savoir la qualité du créancier, qui est, dans un cas, l'Etat, lequel défend l'intérêt général, et qui, dans l'autre, peut être un particulier, lequel peut ne défendre qu'un intérêt personnel. La différence de traitement n'est pas dénuée de justification raisonnable. Ainsi qu'il a déjà été exposé en B.3.2, en vue de sauvegarder les intérêts du Trésor et d'assurer une perception efficace de l'impôt, le législateur a pu estimer qu'il était nécessaire de soumettre les contribuables redevables de l'impôt sur les revenus à des intérêts de retard dont le taux ne peut être inférieur à 4 % . Bien qu'un autre système soit tout à fait envisageable, l'on ne peut pas raisonnablement soutenir, dans cette optique, qu'il est injustifié qu'un contribuable qui n'a pas acquitté ses dettes fiscales dans le délai imparti doive payer des intérêts de retard dérogeant aux règles de droit commun. B.4.3. Le premier moyen, en sa première branche, n'est pas fondé. Deuxième branche | september van het laatste jaar dat het jaar waarin de rentevoet van toepassing is, voorafgaat, zonder dat deze minder dan vier procent of meer dan tien procent mag bedragen, toelaat dat de nalatigheidsinteresten in sommige gevallen hoger zijn dan de nalatigheidsinteresten in het gemeen recht, die worden bepaald aan de hand van de wettelijke interest. B.4.2. Het verschil in behandeling steunt op een objectief criterium, namelijk de hoedanigheid van de schuldeiser, die in het ene geval de Staat is, die het algemeen belang behartigt, en die in het andere geval een particulier kan zijn, die zich door een persoonlijk belang mag laten leiden. Het verschil in behandeling is niet zonder redelijke verantwoording. Zoals reeds is vermeld in B.3.2, heeft de wetgever ter vrijwaring van de belangen van de Schatkist en met het oog op een efficiënte belastinginning kunnen oordelen dat het nodig was de belastingplichtigen inzake inkomstenbelastingen te onderwerpen aan nalatigheidsinteresten met een minimumrentevoet van vier procent. Hoewel een andere regeling zeer wel denkbaar is, kan in die optiek in redelijkheid niet staande worden gehouden dat het onverantwoord is een belastingplichtige die belastingschulden niet tijdig heeft vereffend, te onderwerpen aan nalatigheidsinteresten die afwijken van de gemeenrechtelijke regeling. B.4.3. Het eerste middel, in zijn eerste onderdeel, is niet gegrond. Tweede onderdeel |
B.5.1. La deuxième branche est prise de la violation des articles 10 | B.5.1. Het tweede onderdeel is afgeleid uit de schending, door artikel |
et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 6 de la | 77, 2°, van de wet van 25 december 2017, van de artikelen 10 en 11 van |
Convention européenne des droits de l'homme, par l'article 77, 2°, de | de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees |
la loi du 25 décembre 2017, en ce que le nouveau mode de calcul des | Verdrag van de rechten van de mens, doordat de nieuwe berekeningswijze |
intérêts de retard fondé sur l'article 77, et en particulier | van de nalatigheidsinteresten op basis van artikel 77, en in het |
l'augmentation des intérêts à 4 % lorsque le calcul basé sur les | bijzonder de verhoging van de interesten naar vier procent wanneer de |
indices de référence J aboutit à un résultat inférieur à 4 %, a pour | berekening op basis van de referte-indexen J een resultaat oplevert |
dat lager is dan vier procent, ertoe leidt dat die | |
effet que ces intérêts de retard n'indemnisent plus uniquement le | nalatigheidsinteresten niet langer enkel de schade ten gevolge van de |
préjudice résultant du paiement tardif des dettes fiscales, mais ils | laattijdige betaling van de belastingschulden vergoeden, maar een |
constituent une sanction pénale au sens de l'article 6 de la | strafsanctie uitmaken in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag |
Convention européenne des droits de l'homme, sans que l'accès à un | voor de rechten van de mens, zonder dat de toegang tot een rechter met |
juge de pleine juridiction soit garanti. | volle rechtsmacht is verzekerd. |
B.5.2. En vertu de la jurisprudence de la Cour européenne des droits | B.5.2. Krachtens de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten |
de l'homme, une mesure constitue une sanction pénale au sens de | van de Mens is een maatregel een strafsanctie in de zin van artikel 6, |
l'article 6, paragraphe 1, de la Convention européenne des droits de | lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, indien |
l'homme si elle a un caractère pénal selon sa qualification en droit | hij volgens de internrechtelijke kwalificatie een strafrechtelijk |
interne ou s'il ressort de la nature de l'infraction, à savoir la | karakter heeft, of indien uit de aard van het strafbaar feit, namelijk |
portée générale et le caractère préventif et répressif de la sanction, | de algemene draagwijdte en het preventieve en repressieve doel van de |
qu'il s'agit d'une sanction pénale ou encore s'il ressort de la nature | bestraffing, blijkt dat het om een strafsanctie gaat, of nog indien |
et de la sévérité de la sanction subie par l'intéressé qu'elle a un | uit de aard en de ernst van de sanctie die de betrokkene ondergaat, |
blijkt dat hij een bestraffend en daardoor ontradend karakter heeft | |
caractère punitif et donc dissuasif (CEDH, grande chambre, 15 novembre | (EHRM, grote kamer, 15 november 2016, A en B t. Noorwegen, § § |
2016, A et B c. Norvège, § § 105-107; grande chambre, 10 février 2009, | 105-107; grote kamer, 10 februari 2009, Zolotoukhine t. Rusland, § 53; |
Zolotoukhine c. Russie, § 53; grande chambre, 23 novembre 2006, | grote kamer, 23 november 2006, Jussila t. Finland, § § 30-31). |
Jussila c. Finlande, § § 30-31). | |
B.5.3. La perception d'intérêts de retard en cas de paiement tardif | B.5.3. De inning van nalatigheidsinteresten in geval van de |
des impôts (article 417 du CIR 1992, anciennement l'article 305 du CIR | laattijdige betaling van belastingen (artikel 417 van het WIB 1992, |
het vroegere artikel 305 van het WIB 1964) werd door | |
1964) a été motivée par un souci d'équité : | billijkheidsredenen verantwoord : |
« La perception des intérêts de retard repose sur la considération | « De inning van de nalatigheidsinteresten steunt op de overweging dat |
qu'il est équitable d'exiger une réparation civile, consistant en la | het billijk is een civielrechtelijke schadevergoeding te eisen in de |
récupération d'un profit que le redevable retire de la détention de | vorm van de recuperatie van een baat die de belastingplichtige behaalt |
fonds revenant de droit à l'Etat. [...] | uit de inhouding van fondsen die in rechte aan de Staat toekomen. |
Par identité de motifs, il n'est que juste d'accorder des intérêts | [...] Om dezelfde redenen is het dan ook billijk moratoire interesten aan de |
moratoires aux contribuables, chaque fois que l'Etat restitue un impôt | belastingplichtigen toe te kennen telkens de Staat een gekweten |
payé, même dans le cas où la restitution est la conséquence d'une | belasting terugbetaalt, zelfs indien de terugbetaling het gevolg is |
erreur imputable au contribuable » (Doc. parl., Chambre, 1952-1953, n° | van een aan de belastingplichtige toe te schrijven vergissing » (Parl. |
277, p. 10). | St., Kamer, 1952-1953, nr. 277, pp. 9 en 10). |
B.5.4. Comme il est dit en B.1.3, la disposition attaquée a également | B.5.4. Zoals is vermeld in B.1.3, heeft de bestreden bepaling eveneens |
pour but d'adapter le taux des intérêts de retard à la réalité | tot doel de rentevoet van de nalatigheidsinteresten beter te laten |
économique et d'inciter les contribuables à payer leurs dettes à | aansluiten bij de economische realiteit en de belastingplichtigen aan |
te zetten hun schulden tijdig te betalen. Die bijkomende | |
temps. On ne peut toutefois pas, sur la base de ces objectifs | doelstellingen hebben echter niet tot gevolg dat de |
supplémentaires, considérer les intérêts de retard comme une sanction | nalatigheidsinteresten kunnen worden beschouwd als een strafsanctie in |
pénale au sens de l'article 6, paragraphe 1, de la Convention | de zin van artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten |
européenne des droits de l'homme. | van de mens. |
Une augmentation limitée du taux des intérêts de retard par rapport à | Een beperkte verhoging van de rentevoet van de nalatigheidsinteresten |
ten opzichte van een berekeningswijze gebaseerd op het gemiddelde van | |
un mode de calcul basé sur la moyenne des indices de référence J | de referte-indexen J met betrekking tot de lineaire obligaties op tien |
relative aux obligations linéaires à 10 ans des mois de juillet, août | jaar van de maanden juli, augustus en september van het laatste jaar |
et septembre de l'année précédant celle au cours de laquelle le taux | dat het jaar waarin de rentevoet van toepassing is, voorafgaat, en die |
d'intérêt est applicable, qui, en outre, va de pair avec une | bovendien gepaard gaat met een beperking van de nalatigheidsinteresten |
limitation des intérêts de retard à 10 % lorsque le résultat de ce | tot tien procent wanneer diezelfde berekeningswijze leidt tot een |
calcul est supérieur à 10 %, n'est pas de nature à donner un caractère | rentevoet die hoger ligt dan tien procent, is niet van die aard dat |
punitif aux intérêts de retard. | zij de nalatigheidsinteresten een bestraffend karakter geeft. |
Enfin, ainsi qu'il a été constaté en B.3.3, cette augmentation n'a pas | Zoals werd vastgesteld in B.3.3, heeft die verhoging tot slot geen |
d'effets disproportionnés à l'égard des contribuables. | onevenredige gevolgen voor de belastingplichtigen. |
B.5.5. La mesure attaquée ne revêt pas un caractère pénal, ni au sens | B.5.5. De bestreden maatregel heeft geen strafrechtelijk karakter, |
du droit interne, ni au sens de l'article 6, paragraphe 1, de la | noch in de zin van het interne recht, noch in de zin van artikel 6, |
Convention européenne des droits de l'homme. Il s'ensuit que les | lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. Hieruit |
garanties prévues par cette disposition en ce qui concerne les | vloeit voort dat de waarborgen waarin die bepaling voorziet in verband |
contestations en matière pénale ne lui sont pas applicables. | met de betwistingen in strafzaken daarop niet van toepassing zijn. |
B.5.6. Le premier moyen, en sa deuxième branche, n'est pas fondé. | B.5.6. Het eerste middel, in zijn tweede onderdeel, is niet gegrond. |
En ce qui concerne la première branche du second moyen dans l'affaire | Wat betreft het eerste onderdeel van het tweede middel in de zaak nr. |
n° 6810 et le premier moyen dans l'affaire n° 6870 | 6810 en het eerste middel in de zaak nr. 6870 |
B.6.1. La première branche du second moyen dans l'affaire n° 6810 et | B.6.1. Het eerste onderdeel van het tweede middel in de zaak nr. 6810 |
le premier moyen dans l'affaire n° 6870 sont pris de la violation des | en het eerste middel in de zaak nr. 6870 zijn afgeleid uit de |
articles 10, 11 et 172 de la Constitution par l'article 79 de la loi | schending, door artikel 79 van de wet van 25 december 2017, van de |
du 25 décembre 2017, en ce qu'en vertu de cette disposition, le taux | artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, doordat krachtens die |
des intérêts moratoires dus par l'Etat est toujours inférieur de deux | bepaling de rentevoet van de moratoriuminteresten verschuldigd door de |
points de pourcentage au taux des intérêts de retard dus par le contribuable. | Staat, steeds twee procentpunt lager ligt dan de rentevoet van de |
B.6.2. L'octroi d'intérêts moratoires en cas de remboursement d'impôts | nalatigheidsinteresten verschuldigd door de belastingplichtige. |
B.6.2. Het toekennen van moratoriumintresten in geval van | |
terugbetaling van belastingen (artikel 418, eerste lid, van het WIB | |
(article 418, alinéa 1er, du CIR 1992, anciennement l'article 308, | 1992, het vroegere artikel 308, eerste lid, van het WIB 1964) werd, |
alinéa 1er, du CIR 1964) était, tout comme l'octroi d'intérêts de | net als de toekenning van nalatigheidsinteresten, door |
retard, motivé par un souci d'équité, même si le remboursement fait | billijkheidsredenen verantwoord, zelfs indien de terugbetaling het |
suite à une erreur imputable au contribuable (Doc. parl., Chambre, | gevolg is van een aan de belastingplichtige toe te schrijven |
1952-1953, n° 277, pp. 9 et 10). | vergissing (Parl. St., Kamer, 1952-1953, nr. 277, pp. 9 en 10). |
Par la disposition attaquée, le législateur avait l'intention, d'une | Het was de bedoeling van de wetgever om met de bestreden bepaling, |
part, d'adapter les taux des intérêts de retard et des intérêts | enerzijds, de tarieven van de nalatigheids- en moratoriuminteresten |
moratoires au taux d'intérêt légal en vigueur et à la baisse des taux | aan te passen aan het geldende tarief van de wettelijke rentevoet en |
d'intérêt et, d'autre part, de mettre fin à la spéculation de la part | de daling van de rentetarieven en, anderzijds, speculatie vanwege |
des contribuables (Doc. parl., Chambre, 2017-2018, DOC 54-2864/001, | belastingplichtigen te stoppen (Parl. St., Kamer, 2017-2018, DOC |
pp. 117-118). | 54-2864/001, pp. 117-118). |
B.6.3. La différence de traitement repose sur un critère objectif, à | B.6.3. Het verschil in behandeling steunt op een objectief criterium, |
savoir la qualité du créancier, qui est, dans un cas, l'Etat, lequel | namelijk de hoedanigheid van diegene die de interesten betaalt, die in |
défend l'intérêt général, et qui, dans l'autre, peut être un | het ene geval de Staat is, die het algemeen belang behartigt, en die |
particulier, lequel peut ne défendre qu'un intérêt personnel. | in het andere geval een particulier kan zijn, die zich door een |
persoonlijk belang mag laten leiden. | |
B.6.4. Dans l'arrêt Viaropoulou e.a. c. Grèce du 25 septembre 2014, la | B.6.4. In het arrest Viaropoulou e.a. t. Griekenland van 25 september |
Cour européenne des droits de l'homme a jugé qu'il n'était pas | 2014 oordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat het |
injustifié que l'Etat fixe, en ce qui concerne les intérêts moratoires | niet onverantwoord is dat de Staat, voor de moratoriuminteresten die |
dont il est redevable dans l'exécution de ses missions d'intérêt | hij verschuldigd is in de uitvoering van zijn taken van algemeen |
général, un taux inférieur de quatre points de pourcentage au taux | belang, een rentevoet bepaalt die vier procentpunt lager is dan de |
d'intérêt applicable aux intérêts de retard que les particuliers | rentevoet die van toepassing is op de moratoriuminteresten die |
doivent payer. Une différence à ce point limitée ne viole pas | particulieren moeten betalen. Een dergelijk beperkt verschil schendt |
l'article 1 du Premier Protocole additionnel à la Convention | artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag |
européenne des droits de l'homme. | voor de rechten van de mens niet. |
B.6.5. Pour éviter, dans un même temps, que les contribuables | B.6.5. Om tegelijk te vermijden dat belastingplichtigen ten koste van |
spéculent au détriment du Trésor public sur la différence qui existe | de Schatkist speculeren op het verschil tussen de wettelijke interest |
entre l'intérêt légal et les intérêts moratoires en matière d'impôts | en de moratoriuminteresten inzake inkomstenbelastingen, is het |
sur les revenus, il est également justifié que la disposition attaquée | eveneens verantwoord dat de bestreden bepaling de rentevoet van die |
limite le taux de ces intérêts moratoires par rapport au taux des | moratoriuminteresten beperkt ten opzichte van de rentevoet van de |
intérêts de retard. En outre, tant les intérêts de retard que les | nalatigheidsinteresten. Bovendien blijven zowel de |
intérêts moratoires restent largement basés sur un mode de calcul | nalatigheidsinteresten als de moratoriuminteresten in belangrijke mate |
visant à refléter la réalité économique. | gebaseerd op een berekeningswijze die beoogt de economische realiteit |
B.6.6. Le second moyen, en sa première branche, dans l'affaire n° 6810 | te weerspiegelen. B.6.6. Het tweede middel, in zijn eerste onderdeel, in de zaak nr. |
et le premier moyen dans l'affaire n° 6870 ne sont pas fondés. | 6810 en het eerste middel in de zaak nr. 6870 zijn niet gegrond. |
En ce qui concerne le second moyen dans l'affaire n° 6870 | Wat betreft het tweede middel in de zaak nr. 6870 |
B.7.1. Het tweede middel is afgeleid uit de schending, door artikel 79 | |
B.7.1. Le second moyen est pris de la violation de l'article 16 de la | van de wet van 25 december 2017, van artikel 16 van de Grondwet, in |
Constitution, lu en combinaison avec l'article 1 du Premier Protocole | samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij |
additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme, par | het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, doordat die bepaling |
l'article 79 de la loi du 25 décembre 2017, en ce que cette | voorziet in een lagere rentevoet voor de moratoriuminteresten dan voor |
disposition prévoit, en ce qui concerne les intérêts moratoires, un | |
taux inférieur à celui des intérêts de retard. | de nalatigheidsinteresten. |
B.7.2. Comme il est dit en B.6.4, la Cour européenne des droits de | B.7.2. Zoals reeds werd uiteengezet in B.6.4, oordeelde het Europees |
l'homme a jugé, dans l'arrêt Viaropoulou e.a. c. Grèce du 25 septembre | Hof voor de Rechten van de Mens in het arrest Viaropoulou e.a. t. |
2014, qu'il n'était pas injustifié que l'Etat fixe, en ce qui concerne | Griekenland van 25 september 2014 dat het niet onverantwoord is dat de |
les intérêts moratoires dont il est redevable dans l'exécution de ses | Staat een rentevoet bepaalt voor de moratoriuminteresten die hij |
verschuldigd is in het kader van de uitvoering van zijn taken van | |
missions d'intérêt général, un taux inférieur de quatre points de | algemeen belang, die vier procentpunt lager is dan de rentevoet die |
pourcentage au taux d'intérêt applicable aux intérêts de retard que | van toepassing is op de nalatigheidsinteresten die belastingplichtigen |
les contribuables doivent payer. Dans le même sens et pour les motifs | moeten betalen. In dezelfde zin en om de redenen die werden vermeld in |
qui ont été mentionnés en B.6.4, il n'est pas injustifié que le | B.6.4, is het niet onverantwoord dat de wetgever, inzake |
législateur instaure, en matière d'impôts sur les revenus, une | inkomstenbelastingen, een verschil van twee procentpunt invoert tussen |
différence de deux points de pourcentage entre le taux des intérêts | de rentevoet voor de moratoriuminteresten die de Staat verschuldigd |
moratoires dont l'Etat est redevable et le taux des intérêts de retard | is, en de rentevoet voor de nalatigheidsinteresten die de |
que le contribuable doit payer. | belastingplichtige moet betalen. |
B.7.3. Le second moyen n'est pas fondé. | B.7.3. Het tweede middel is niet gegrond. |
En ce qui concerne la seconde branche du second moyen dans l'affaire | Wat betreft het tweede onderdeel van het tweede middel in de zaak nr. |
n° 6810 | 6810 |
B.8.1. La seconde branche est prise de la violation des articles 10, | B.8.1. Het tweede onderdeel is afgeleid uit de schending, door artikel |
11 et 172 de la Constitution par l'article 79 de la loi du 25 décembre | 79 van de wet van 25 december 2017, van de artikelen 10, 11 en 172 van |
2017, en ce que cette disposition a pour effet qu'en matière d'impôts | de Grondwet, doordat die bepaling ertoe leidt dat in het kader van de |
sur les revenus, le taux des intérêts moratoires déroge aux règles de | inkomstenbelastingen de rentevoet van de moratoriuminteresten afwijkt |
van het gemeen recht, terwijl dit niet het geval is krachtens artikel | |
droit commun, alors que tel n'est pas le cas en vertu de l'article 91 | 91 van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde (hierna |
du Code de la taxe sur la valeur ajoutée (ci-après : le Code de la | |
TVA) et en vertu de l'article 2043 du Code des droits et taxes divers. | : BTW-Wetboek) en krachtens artikel 2043 van het Wetboek diverse rechten en taksen. |
B.8.2. L'article 91 du Code de la TVA dispose : | B.8.2. Artikel 91 van het BTW-Wetboek bepaalt : |
« § 1er. Un intérêt de 0,8 % par mois est exigible de plein droit si | « § 1. Een interest van 0,8 pct. per maand is van rechtswege |
la taxe n'a pas été payée : | verschuldigd wanneer de belasting niet voldaan is : |
1° dans le délai fixé en exécution des articles 52, 53, § 1er, alinéa | 1° binnen de termijn die ter uitvoering van de artikelen 52, 53, § 1, |
1er, 3°, 53ter, 2°, et 53octies; | eerste lid, 3°, 53ter, 2° en 53octies is gesteld; |
2° dans le délai fixé en exécution de l'article 53nonies; | 2° binnen de termijn die ter uitvoering van artikel 53nonies is |
3° dans le délai fixé en exécution de l'article 54, pour les | gesteld; 3° binnen de termijn die ter uitvoering van artikel 54 is gesteld, |
assujettis visés à l'article 8; | voor de belastingplichtigen bedoeld in artikel 8; |
4° dans le délai fixé en exécution des articles 367, alinéa 1er et | 4° binnen de termijn die ter uitvoering van de artikelen 367, eerste |
alinea en 369decies, eerste alinea, van richtlijn 2006/112/EG, is gesteld. | |
369decies, alinéa 1er de la directive 2006/112/CE. | De interest wordt om de maand berekend over het totaal van de |
Cet intérêt est calculé mensuellement sur le total des taxes dues | verschuldigde belasting, afgerond op het dichtstbijzijnde lagere |
arrondi au multiple inférieur le plus proche de 10 euros. Toute | veelvoud van 10 euro. Ieder begonnen tijdvak van een maand wordt voor |
fraction de mois est comptée pour un mois entier. | een gehele maand gerekend. |
L'intérêt d'un mois n'est dû que s'il atteint 2,50 euros. | De interest van een maand wordt slechts gevorderd indien hij 2,50 EUR bereikt. |
§ 2. Lorsqu'il résulte de la procédure visée à l'article 59, § 2, que | § 2. Wanneer de in artikel 59, § 2, bedoelde procedure uitwijst dat de |
la taxe a été acquittée sur une base insuffisante, un intérêt de 0,8 % | belasting werd voldaan over een ontoereikende maatstaf, is van |
par mois, calculé conformément au § 1er, est exigible de plein droit à | rechtswege een interest van 0,8 pct. per maand verschuldigd te rekenen |
partir de l'acte introductif de cette procédure. | vanaf de inleidende daad van de procedure; die interest wordt op de in |
§ 3. Un intérêt de 0,8 % par mois est exigible de plein droit sur les | § 1 bepaalde wijze berekend. § 3. Een interest van 0,8 pct. per maand is van rechtswege |
sommes à restituer : | verschuldigd over de sommen die moeten worden teruggegeven : |
1° en vertu de l'article 76, § 1er, alinéas 1er et 3, à compter de | 1° met toepassing van artikel 76, § 1, eerste en derde lid, te rekenen |
l'expiration du délai prévu par cette disposition. | vanaf het verstrijken van de in deze bepaling bepaalde termijn. |
Cet intérêt est calculé mensuellement sur le total des taxes à | De interest wordt om de maand berekend over het totaal van de terug te |
geven belasting, afgerond op het dichtstbijzijnde lagere veelvoud van | |
restituer arrondi au multiple inférieur le plus proche de 10 euros. | 10 euro. Ieder begonnen tijdvak van een maand wordt voor een gehele |
Toute fraction de mois est comptée pour un mois entier. | maand gerekend. |
L'intérêt d'un mois n'est dû que s'il atteint 2,50 euros; | De interest van een maand is slechts verschuldigd indien hij 2,50 euro bereikt; |
2° en vertu des dispositions de la Directive 2008/9/CE du 12 février | 2° met toepassing van de bepalingen van de Richtlijn 2008/9/EG van 12 |
2008 définissant les modalités du remboursement de la taxe sur la | februari 2008 tot vaststelling van nadere voorschriften voor de |
valeur ajoutée, en faveur des assujettis qui ne sont pas établis dans | |
l'Etat membre du remboursement, mais dans un autre Etat membre, à | teruggaaf van de belasting over de toegevoegde waarde aan |
partir de l'expiration du délai prévu par l'article 22, paragraphe 1er, | belastingplichtigen die niet in de lidstaat van teruggaaf maar in een |
de cette directive. Toutefois, aucun intérêt n'est dû lorsque | andere lidstaat gevestigd zijn, vanaf het verstrijken van de termijn |
l'assujetti n'a pas satisfait à son obligation de fournir, dans les | bedoeld in artikel 22, paragraaf 1, van deze richtlijn. Er is evenwel |
délais prévus à l'article 20, paragraphe 2, de cette directive les | geen enkele interest verschuldigd wanneer de belastingplichtige zijn |
renseignements complémentaires exigés sur la base des articles 10 et | verplichting de op basis van de artikelen 10 en 20, paragraaf 1, van |
de voornoemde richtlijn geëiste aanvullende informatie te verstrekken | |
20, paragraphe 1er, de ladite directive. | niet voldaan heeft binnen de termijn bepaald bij artikel 20, paragraaf |
2, van deze richtlijn. | |
Cet intérêt est calculé mensuellement sur le total des taxes à | De interest wordt om de maand berekend over het totaal van de terug te |
geven belasting, afgerond op het dichtstbijzijnde lagere veelvoud van | |
rembourser arrondi au multiple inférieur le plus proche de 10 euros. | 10 euro. Ieder begonnen tijdvak van een maand wordt voor een gehele |
Toute fraction de mois est comptée pour un mois entier. | maand gerekend. |
L'intérêt d'un mois n'est dû que s'il atteint 2,50 euros. | De interest van een maand is slechts verschuldigd indien hij 2,50 euro |
§ 4. Les intérêts moratoires sur les sommes à recouvrer ou à restituer | bereikt. § 4. De moratoire interesten over in te vorderen of terug te geven |
qui ne sont pas visées aux § § 1er, 2 et 3, sont dus au taux fixé en | sommen die niet in de § § 1, 2 en 3 zijn bedoeld, zijn verschuldigd |
matière civile et selon les règles établies en la même matière. [...] ». B.8.3. L'article 2043 du Code des droits et taxes divers dispose : « Les intérêts moratoires sur les sommes à recouvrer ou à restituer sont dus au taux fixé en matière civile et, sauf disposition contraire des présentes lois coordonnées, selon les règles établies en la même matière ». B.8.4. Le législateur ne peut, sans violer le principe d'égalité et de non-discrimination, instaurer une différence entre des catégories comparables de contribuables, si cette différence n'est pas objectivement et raisonnablement justifiée. En matière fiscale, ce principe n'impose toutefois pas au législateur d'uniformiser complètement les procédures fixées pour les divers impôts. B.8.5. Une différence de traitement entre certaines catégories de contribuables qui découle de l'application de régimes fiscaux différents, y compris pour une même opération imposable, et des procédures qu'ils contiennent, dans des circonstances différentes, n'est pas discriminatoire en soi. Il ne saurait y avoir discrimination que si la différence de traitement qui découle de l'application de ces règles entraînait une limitation disproportionnée des droits des personnes concernées. B.8.6. Comme il est dit en B.6.5, la disposition attaquée n'impose pas une charge disproportionnée au contribuable auquel l'Etat doit allouer des intérêts moratoires. B.8.7. Le second moyen, en sa seconde branche, n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour, rejette les recours. Ainsi rendu en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 29 novembre 2018. Le greffier, P.-Y. Dutilleux Le président, | tegen de rentevoet in burgerlijke zaken en met inachtneming van de terzake geldende regelen. [...] ». B.8.3. Artikel 2043 van het Wetboek diverse rechten en taksen bepaalt : « De moratoire interesten op de in te vorderen of terug te betalen sommen zijn verschuldigd volgens het voor de burgerlijke zaken vastgesteld bedrag en, behalve andersluidende bepaling in deze samengeschakelde wetten, volgens de voor dezelfde zaken vastgestelde regelen ». B.8.4. De wetgever kan, zonder het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie te schenden, ten aanzien van vergelijkbare categorieën van belastingplichtigen geen verschil invoeren indien dat verschil in behandeling niet objectief en redelijk verantwoord is. Dat beginsel verplicht in fiscale aangelegenheden de wetgever evenwel niet ertoe de procedures die voor de onderscheiden belastingen worden vastgesteld, volledig gelijkvormig te maken. B.8.5. Een verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van belastingplichtigen dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende belastingstelsels, zelfs met betrekking tot eenzelfde belastbare handeling, en van de daarin vervatte procedureregels in verschillende omstandigheden houdt op zich geen discriminatie in. Van discriminatie zou slechts sprake zijn indien het verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van die regels, een onevenredige beperking van de rechten van de daarbij betrokken personen met zich zou meebrengen. B.8.6. De bestreden bepaling legt, zoals is vermeld in B.6.5, geen onevenredige last op aan de belastingplichtige aan wie de Staat moratoriuminteresten verschuldigd is. B.8.7. Het tweede middel, in zijn tweede onderdeel, is niet gegrond. Om die redenen, het Hof, verwerpt de beroepen. Aldus gewezen in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 29 november 2018. De griffier, P.-Y. Dutilleux De voorzitter, |
A. Alen | A. Alen |