← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 69/2018 du 7 juin 2018 Numéro du rôle : 6636 En cause : la question
préjudicielle relative à l'article 1253ter/5 du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance
de Namur, division Namur, tribunal de la fam La Cour constitutionnelle, composée
des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges J.-P. S(...)"
| Extrait de l'arrêt n° 69/2018 du 7 juin 2018 Numéro du rôle : 6636 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1253ter/5 du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Namur, division Namur, tribunal de la fam La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges J.-P. S(...) | Uittreksel uit arrest nr. 69/2018 van 7 juni 2018 Rolnummer 6636 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1253ter/5 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Namen, afdeling Namen, familierechtbank. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...) |
|---|---|
| COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
| Extrait de l'arrêt n° 69/2018 du 7 juin 2018 | Uittreksel uit arrest nr. 69/2018 van 7 juni 2018 |
| Numéro du rôle : 6636 | Rolnummer 6636 |
| En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1253ter/5 du | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1253ter/5 van het |
| Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Namur, | Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg |
| division Namur, tribunal de la famille. | Namen, afdeling Namen, familierechtbank. |
| La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
| composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges J.-P. | samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de |
| Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et R. Leysen, | rechters J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en R. |
| assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le président J. | Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder |
| Spreutels, | voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, |
| après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
| I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
| Par jugement du 6 mars 2017 en cause de P.A. contre V.D., dont | Bij vonnis van 6 maart 2017 in zake P.A. tegen V.D., waarvan de |
| l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 8 mars 2017, le | expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 8 maart 2017, heeft |
| Tribunal de première instance de Namur, division Namur, tribunal de la | de Rechtbank van eerste aanleg Namen, afdeling Namen, |
| famille, a posé la question préjudicielle suivante : | familierechtbank, de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
| « L'article 1253ter/5, in fine, du Code judiciaire (étant l'alinéa 3 | « Schendt artikel 1253ter/5, in fine, van het Gerechtelijk Wetboek |
| relatif aux violences conjugales), lequel exclut expressément de son | (namelijk het derde lid met betrekking tot partnergeweld), dat de |
| champ d'application les concubins de fait, ne viole-t-il pas notamment | feitelijk samenwonenden uitdrukkelijk van het toepassingsgebied ervan |
| les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec | uitsluit, niet met name de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan |
| d'autres dispositions légales supranationales, telle la Convention | niet in samenhang gelezen met andere, supranationale wetsbepalingen |
| zoals het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre | |
| européenne des droits de l'homme, en ce qu'il exclut, dans un contexte | het, in een feitelijke context waarin de bodemrechter, bij wie |
| en fait où le juge du fond, saisi de demandes concurrentes de se voir | concurrerende vorderingen zijn ingesteld om, gedurende de tijd dat de |
| attribuer la jouissance de l'immeuble indivis le temps que les | verrichtingen van vereffening-verdeling plaatsvinden, het genot van |
| opérations de liquidation-partage se déroulent, demandes pour | het gebouw in onverdeeldheid toegewezen te krijgen, vorderingen |
| lesquelles il se déclare expressément compétent (ce qui exclut toute | waarvoor hij zich uitdrukkelijk bevoegd verklaart (hetgeen elke |
| interprétation de la question posée sous la forme d'un accès au juge) | interpretatie van de gestelde vraag in de vorm van een toegang tot de |
| et constate expressément l'existence, entre lesdits concubins de fait, | rechter uitsluit) en bij de genoemde feitelijk samenwonenden |
| d'une communauté de vie établie depuis plus de 12 ans, communauté | uitdrukkelijk het bestaan vaststelt van een sinds meer dan 12 jaar |
| certaine, indiscutable et largement comparable à celles qui résultent | gevestigde levensgemeenschap, een zekere, onbetwistbare gemeenschap |
| die ruimschoots vergelijkbaar is met die welke het gevolg zijn van een | |
| d'un mariage ou d'une cohabitation légale (dont la durée et/ou | huwelijk of van een wettelijke samenwoning (waarvan de duur en/of de |
| l'intensité sont parfois d'ailleurs bien moindres), celui des | intensiteit soms trouwens heel wat minder zijn), die feitelijk |
| concubins de fait victime d'un fait visé à l'article 375, 398 à 400, | samenwonende die het slachtoffer is van een feit als bedoeld in de |
| 402, 403 ou 405 du Code pénal ou d'une tentative de commettre un fait | artikelen 375, 398 tot 400, 402, 403 of 405 van het Strafwetboek, of |
| visé à l'article 375, 393, 394 ou 397 du même Code, ou s'il existe des indications sérieuses de tels comportements, de pouvoir jouir automatiquement à sa demande et sauf circonstances exceptionnelles, du droit d'occuper l'immeuble indivis, ce qui lui est manifestement préjudiciable et susceptible de créer une discrimination entre les familles/communautés de vie selon qu'elles sont constituées de partenaires mariés, cohabitants légaux ou cohabitants de fait, à une époque où le concubinage de fait est un modèle de vie en commun largement répandu, voire majoritaire, le tout dans un contexte en fait ci-avant rappelé, sachant également et surabondamment que des unions de fait se clôturent régulièrement après une communauté de vie comparable voire plus intense encore que celle liée à un mariage ou à | van een poging om een feit te plegen als bedoeld in de artikelen 375, 393, 394 of 397 van hetzelfde Wetboek, of indien er ernstige aanwijzingen voor dergelijke gedragingen bestaan, belet automatisch op zijn verzoek en behalve bij uitzonderlijke omstandigheden het recht te kunnen genieten het gebouw in onverdeeldheid te betrekken, hetgeen klaarblijkelijk nadelig voor hem is en een discriminatie tussen de gezinnen/levensgemeenschappen kan doen ontstaan naargelang zij bestaan uit gehuwde partners, wettelijk samenwonenden of feitelijk samenwonenden, in een periode waarin het feitelijk samenwonen een ruim verspreide samenlevingsvorm is, die zelfs de meerderheid uitmaakt, dat alles in de hiervoor in herinnering gebrachte feitelijke context, ook en ten overvloede wetende dat geregeld feitelijke verbintenissen worden opgeheven na een levensgemeenschap die vergelijkbaar is met, en zelfs nog intenser is dan, die met betrekking tot een huwelijk of een |
| une cohabitation légale ? ». | wettelijke samenwoning ? ». |
| (...) | (...) |
| III. En droit | III. In rechte |
| (...) | (...) |
| B.1.1. L'article 1253ter/5 du Code judiciaire dispose : | B.1.1. Artikel 1253ter/5 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : |
| « Outre celles prises conformément aux articles 19, alinéa 2, et 735, | « Naast de maatregelen die werden genomen overeenkomstig de artikelen |
| § 2, le tribunal peut prendre, à titre provisoire, les mesures | 19, tweede lid, en 735, § 2, kan de rechtbank de volgende voorlopige |
| suivantes : 1° ordonner ou modifier toute disposition relative à l'autorité parentale, à l'hébergement et au droit aux relations personnelles; 2° fixer, modifier ou supprimer les pensions alimentaires; 3° fixer les résidences séparées des époux et des cohabitants légaux; 4° interdire à un des époux, pendant la durée qu'il fixe, d'aliéner, d'hypothéquer ou d'engager des biens mobiliers ou immobiliers propres ou communs sans le consentement du conjoint; il peut interdire le déplacement des meubles ou en attribuer l'usage personnel à un des deux époux; 5° obliger l'époux qui possède les biens mobiliers à donner caution ou à justifier d'une solvabilité suffisante; 6° utiliser les mêmes pouvoirs que ceux qui lui sont attribués à | maatregelen nemen : 1° alle maatregelen betreffende de uitoefening van het ouderlijk gezag, de organisatie van de verblijfsregeling en het recht op persoonlijk contact bevelen of aanpassen; 2° de uitkeringen tot levensonderhoud begroten, wijzigen of afschaffen; 3° de afzonderlijke verblijfplaats van de echtgenoten of de wettelijk samenwonenden vaststellen; 4° aan een der echtgenoten verbod opleggen om, voor de tijd die hij bepaalt, eigen of gemeenschappelijke roerende of onroerende goederen, zonder de instemming van de andere echtgenoot te vervreemden, te hypothekeren of te verpanden; hij kan de verplaatsing van de meubelen verbieden of het persoonlijk gebruik ervan aan een van beide echtgenoten toewijzen; 5° de echtgenoot die de roerende goederen onder zich heeft, verplichten zich borg te stellen of voldoende solvabiliteit aan te tonen; |
| l'article 221 du Code civil; 7° fixer la résidence conjugale des époux en cas de désaccord. Lorsque la demande est introduite par requête, l'audience d'introduction doit intervenir dans les quinze jours à dater du dépôt de la requête. En ce qui concerne la fixation des résidences séparées visées à l'alinéa 1er, 3°, si un époux ou un cohabitant légal se rend coupable, à l'égard de son conjoint, d'un fait visé à l'article 375, 398 à 400, 402, 403 ou 405 du Code pénal ou a tenté de commettre un fait visé à | 6° gebruik maken van dezelfde bevoegdheden als hem bij artikel 221 van het Burgerlijk Wetboek zijn toegekend; 7° de echtelijke verblijfplaats van de echtgenoten vaststellen indien zij het daar niet over eens zijn. Wanneer de vordering werd ingesteld bij verzoekschrift, dan dient de inleidingszitting plaats te vinden binnen vijftien dagen na de datum waarop het verzoekschrift is neergelegd. Wat betreft de in het eerste lid, 3°, bedoelde vaststelling van de afzonderlijke verblijfplaats, indien een echtgenoot of een wettelijk samenwonende zich tegenover de andere schuldig gemaakt heeft aan een feit als bedoeld in de artikelen 375, 398 tot 400, 402, 403 of 405 van het Strafwetboek, of heeft gepoogd een feit te plegen als bedoeld in |
| l'article 375, 393, 394 ou 397 du même Code, ou s'il existe des | de artikelen 375, 393, 394 of 397 van hetzelfde Wetboek, of indien er |
| indications sérieuses de tels comportements, l'autre époux ou | ernstige aanwijzingen voor dergelijke gedragingen bestaan, krijgt de |
| cohabitant légal se verra attribuer, s'il en fait la demande et sauf | andere echtgenoot of wettelijk samenwonende behalve bij uitzonderlijke |
| circonstances exceptionnelles, la jouissance de la résidence conjugale | omstandigheden, het genot van de echtelijke of de gemeenschappelijke |
| ou commune. | verblijfplaats toegewezen, indien hij daarom verzoekt. |
| Les actes d'aliénation visés à l'alinéa 1er, 4°, sont les actes visés | De in het eerste lid, 4°, bedoelde daden van vervreemding zijn alle |
| à l'article 1er de la loi du 16 décembre 1851 sur la révision du | daden bedoeld in artikel 1 van de wet van 16 december 1851 van de wet |
| régime hypothécaire et à l'article 8 de la loi du 10 février 1908 sur | tot herziening van het hypothecair stelsel en in artikel 8 van de wet |
| la navigation maritime et la navigation intérieure. | van 10 februari 1908 betreffende de zee- en binnenvaart. |
| Dans le cas visé à l'alinéa 1er, 6°, le jugement du tribunal de la | In het in het eerste lid, 6°, bedoelde geval kan het vonnis van de |
| famille peut être opposé à tous tiers débiteurs actuels ou futurs sur | familierechtbank worden ingeroepen tegen alle tegenwoordige of |
| la notification qui leur aura été faite par le greffier à la requête | toekomstige derdenschuldenaars, nadat het hun, op verzoek van een van |
| d'une des parties. Lorsque le jugement cesse de produire ses effets, | de partijen, door de griffier zal zijn betekend. Wanneer het vonnis |
| les tiers débiteurs en sont informés de la même manière à la requête | ophoudt gevolgen te hebben, krijgen de derden-schuldenaars op dezelfde |
| de la partie la plus diligente ». | wijze daarvan bericht ten verzoeke van de meest gerede partij ». |
| B.1.2. La disposition précitée permet au tribunal de la famille de | B.1.2. De voormelde bepaling biedt de familierechtbank de mogelijkheid |
| prendre des mesures, à titre provisoire, si l'entente entre des époux | voorlopige maatregelen te nemen indien de verstandhouding tussen |
| ou des cohabitants légaux est gravement perturbée. | echtgenoten of wettelijk samenwonenden ernstig verstoord is. |
| B.1.3. Il découle plus particulièrement de l'article 1253ter/5, alinéa | B.1.3. Meer in het bijzonder vloeit uit artikel 1253ter/5, eerste lid, |
| 1er, 3°, du Code judiciaire, lu en combinaison avec son alinéa 3, | 3°, van het Gerechtelijk Wetboek, in samenhang gelezen met het derde |
| qu'en ce qui concerne la fixation des résidences séparées, si l'époux | lid ervan, voort dat, wat betreft de vaststelling van de afzonderlijke |
| ou le cohabitant légal se rend coupable d'un des faits de violence | verblijfplaats, indien de echtgenoot of de wettelijk samenwonende zich |
| énumérés dans l'article 1253ter/5, alinéa 3, l'autre époux ou l'autre | schuldig heeft gemaakt aan een van de feiten van geweld opgesomd in |
| cohabitant légal peut demander au tribunal de la famille de se voir | artikel 1253ter/5, derde lid, de andere echtgenoot of de andere |
| attribuer la résidence conjugale ou commune. | wettelijk samenwonende de familierechtbank erom kan verzoeken de |
| B.2.1. Il résulte des éléments de fait et de la motivation du jugement | echtelijke of de gemeenschappelijke verblijfplaats toegewezen te |
| de renvoi que le tribunal de la famille a été saisi d'une demande de | krijgen. B.2.1. Uit de feitelijke elementen en de motivering van de |
| sortie d'indivision d'un immeuble dont deux cohabitants de fait | verwijzingsbeslissing volgt dat bij de familierechtbank een vordering |
| étaient copropriétaires. Le tribunal de la famille s'estime compétent | is ingesteld om uit de onverdeeldheid te treden van een pand waarvan |
| matériellement pour trancher également, à la demande des parties, la | twee feitelijk samenwonenden mede-eigenaar waren. De familierechtbank |
| question de savoir lequel des deux ex-cohabitants de fait peut demeurer dans l'immeuble, dans l'attente de l'issue des opérations de liquidation et partage. B.2.2. Le tribunal de la famille juge ensuite que la base légale permettant au juge d'arbitrer les demandes concurrentes de deux ex-cohabitants de fait copropriétaires d'un immeuble au sein duquel ils sont domiciliés et qui veulent chacun rester dans cet immeuble le temps du déroulement des opérations de liquidation et partage est l'article 19, alinéa 3, du Code judiciaire, qui permet au juge, avant dire droit, à tout stade de la procédure, d'ordonner une mesure préalable destinée soit à instruire la demande ou à régler un incident portant sur une telle mesure, soit à régler provisoirement la situation des parties. Le juge a quo relève qu'il ne peut pas, dans | acht zich materieel bevoegd om, op verzoek van de partijen, ook de vraag te beslechten wie van beide voormalige feitelijk samenwonenden in het pand mag blijven in afwachting van de afloop van de verrichtingen van vereffening en verdeling. B.2.2. De familierechtbank oordeelt vervolgens dat de wettelijke basis die de rechter de mogelijkheid biedt concurrerende vorderingen te beoordelen van twee voormalige feitelijk samenwonenden die mede-eigenaar zijn van een pand waarin zij gedomicilieerd zijn en die elk gedurende de tijd dat de verrichtingen van vereffening en verdeling plaatsvinden, in dat pand willen blijven, artikel 19, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek is, dat de rechter de mogelijkheid biedt, alvorens recht te doen, in elke stand van de rechtspleging, een voorafgaande maatregel te bevelen om de vordering te onderzoeken of een tussengeschil te regelen dat betrekking heeft op een dergelijke maatregel, dan wel de toestand van de partijen voorlopig te regelen. De verwijzende rechter doet opmerken dat hij bij zijn beoordeling |
| son appréciation, donner priorité à l'ex-cohabitant qui se prétend | niet, met toepassing van artikel 1253ter/5, derde lid, van het |
| victime de violences conjugales, en application de l'article | Gerechtelijk Wetboek, de voorkeur kan geven aan de voormalige |
| 1253ter/5, alinéa 3, du Code judiciaire, parce que le mécanisme de | feitelijk samenwonende die beweert het slachtoffer te zijn van |
| préférence visé par cette disposition ne s'applique qu'aux époux et | partnergeweld, omdat het in die bepaling beoogde voorkeurmechanisme |
| cohabitants légaux. Il interroge dès lors la Cour sur la compatibilité | slechts van toepassing is op echtgenoten en wettelijk samenwonenden. |
| Hij stelt bijgevolg aan het Hof een vraag over de bestaanbaarheid van | |
| de l'article 1253ter/5, alinéa 3, avec les articles 10 et 11 de la | artikel 1253ter/5, derde lid, met de artikelen 10 en 11 van de |
| Constitution, en ce qu'il ne vise que les époux et les cohabitants | Grondwet, in zoverre het enkel echtgenoten en wettelijk samenwonenden |
| légaux et pas des cohabitants de fait qui forment une communauté de | beoogt en niet feitelijk samenwonenden die sinds meer dan twaalf jaar |
| een levensgemeenschap vormen. | |
| vie depuis plus de douze ans. | Uit die bepaling vloeit immers voort dat de echtgenoot of de wettelijk |
| Il découle en effet de cette disposition que l'époux ou le cohabitant | samenwonende de familierechtbank, in het geval dat de andere |
| légal peut demander au tribunal de la famille, dans l'hypothèse où | echtgenoot of de andere wettelijk samenwonende zich schuldig heeft |
| l'autre époux ou l'autre cohabitant légal se rend coupable d'un des | gemaakt aan een van de feiten van geweld zoals bedoeld in die |
| faits de violence visés par cette disposition, de se voir attribuer la | bepaling, erom kan verzoeken de echtelijke of de gemeenschappelijke |
| résidence conjugale ou commune, ce que le cohabitant de fait victime | verblijfplaats toegewezen te krijgen, wat de feitelijk samenwonende |
| de mêmes agissements ne saurait demander sur la base de cette | die het slachtoffer is van eenzelfde feit op grond van die bepaling |
| disposition. | niet kan vragen. |
| La Cour limite l'examen de la question préjudicielle à la comparaison | Het Hof beperkt het onderzoek van de prejudiciële vraag tot de |
| qui lui est soumise par le juge a quo, quant à l'applicabilité de la | vergelijking die, wat betreft de toepasbaarheid van de in het geding |
| disposition en cause, entre les époux et les cohabitants légaux, d'une | zijnde bepaling, door de verwijzende rechter aan het Hof is voorgelegd |
| part, et les cohabitants de fait qui forment, comme en l'espèce, une | tussen echtgenoten en wettelijk samenwonenden, enerzijds, en feitelijk |
| communauté de vie depuis plus de douze ans, d'autre part. | samenwonenden die, zoals te dezen, meer dan twaalf jaar een |
| levensgemeenschap vormen, anderzijds. | |
| B.3.1. Le Conseil des ministres estime que la Cour ne doit pas | B.3.1. De Ministerraad is van mening dat het Hof de prejudiciële vraag |
| répondre à la question préjudicielle dès lors que l'objet de cette | niet dient te beantwoorden aangezien het onderwerp van die vraag |
| question est identique à l'objet de la question préjudicielle à | identiek is met het onderwerp van de prejudiciële vraag waarop het Hof |
| laquelle elle a répondu par son arrêt n° 4/2017 du 19 janvier 2017. | heeft geantwoord bij zijn arrest nr. 4/2017 van 19 januari 2017. |
| B.3.2. L'article 26, § 2, alinéa 2, 2°, de la loi spéciale du 6 | B.3.2. Artikel 26, § 2, tweede lid, 2°, van de bijzondere wet van 6 |
| janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle dispose : | januari 1989 op het Grondwettelijk Hof bepaalt : |
| « § 2. Lorsqu'une telle question est soulevée devant une juridiction, | « § 2. Indien een vraag te dien aanzien wordt opgeworpen voor een |
| celle-ci doit demander à la Cour constitutionnelle de statuer sur | rechtscollege, dan moet dit college het Grondwettelijk Hof verzoeken |
| cette question. | op deze vraag uitspraak te doen. |
| Toutefois, la juridiction n'y est pas tenue : | Het rechtscollege is daartoe echter niet gehouden : |
| [...] | [...] |
| 2° lorsque la Cour constitutionnelle a déjà statué sur une question ou | 2° wanneer het Grondwettelijk Hof reeds uitspraak heeft gedaan op een |
| un recours ayant un objet identique ». | vraag of een beroep met een identiek onderwerp ». |
| B.3.3. Cette disposition permet à une juridiction de ne pas poser une | B.3.3. Die bepaling biedt een rechtscollege de mogelijkheid een |
| question préjudicielle lorsque la Cour a déjà statué sur une question | prejudiciële vraag niet te stellen wanneer het Hof reeds uitspraak |
| ayant un objet identique, mais ne lui interdit pas de le faire. | heeft gedaan op een vraag met een identiek onderwerp, maar verbiedt |
| het rechtscollege niet om dat wel te doen. | |
| En outre, la question préjudicielle posée dans la présente affaire | Daarenboven is de prejudiciële vraag die in de thans voorliggende zaak |
| n'est pas identique à la question à laquelle elle a répondu par son | is gesteld niet identiek met de vraag waarop het heeft geantwoord bij |
| arrêt n° 4/2017. | zijn arrest nr. 4/2017. |
| B.4.1. Le législateur a choisi d'exclure de la compétence du tribunal | B.4.1. De wetgever heeft ervoor gekozen de geschillen tussen feitelijk |
| de la famille les litiges entre les cohabitants de fait n'ayant pas | samenwonenden die geen gemeenschappelijke kinderen hebben, van de |
| d'enfants communs. | bevoegdheid van de familierechtbank uit te sluiten. |
| Les travaux préparatoires de la disposition en cause mentionnent : | De parlementaire voorbereiding van de in het geding zijnde bepaling vermeldt : |
| « Le projet amendé par le Sénat repose la question de savoir s'il | « Het door de Senaat geamendeerde wetsontwerp brengt dit knelpunt |
| convient de donner des effets juridiques à une situation vécue par des | opnieuw naar boven. Het doet de vraag rijzen of rechtsgevolgen moeten |
| personnes qui n'ont pas voulu donner de tels effets à leur union. Le | worden verbonden aan een concrete situatie waaraan de betrokkenen de |
| hier bedoelde gevolgen niet hebben willen geven. Het gaat dus niet op | |
| législateur ne peut assimiler ainsi les ' couples ' non structurés | dat de wetgever de niet wettelijk gestructureerde ' paren ', de |
| légalement, les personnes mariées et les cohabitants légaux. L'absence | gehuwden en de wettelijk samenwonenden zomaar met elkaar gelijkstelt. |
| de délimitation claire à la notion de ' couple ' fait naître des | De vaagheid van het begrip ' paar ' leidt tot onzekerheid. Dat moet |
| incertitudes. Celles-ci doivent être évitées. | worden voorkomen. |
| [...] | [...] |
| [...] Comme aucun critère n'est disponible sur le moment à partir | [...] Aangezien het ontbreekt aan een criterium op grond waarvan |
| duquel deux personnes peuvent être considérées comme formant un ' | duidelijk wordt vanaf wanneer de wet twee mensen als een ' paar ' |
| couple ' aux yeux de la loi, le législateur doit abandonner l'idée de | beschouwt, moet de wetgever zich ervan onthouden die situatie te |
| réglementer cette situation. Le choix de ne pas se marier et de ne pas | willen regelen. De keuze om niet te huwen noch wettelijk te gaan |
| cohabiter sous un statut légal relève de la liberté individuelle. Il | samenwonen, is volledig vrij. De wetgever moet die individuele |
| doit à ce titre être respecté par le législateur » (Doc. parl., | keuzevrijheid eerbiedigen » (Parl. St., Kamer, 2012-2013, DOC |
| Chambre, 2012-2013, DOC 53-0682/021, p. 16). | 53-0682/021, p. 16). |
| B.4.2. Le législateur a pu raisonnablement considérer que les | B.4.2. De wetgever kon redelijkerwijs ervan uitgaan dat de feitelijk |
| samenwonenden bewust ervoor gekozen hebben niet te opteren voor een | |
| cohabitants de fait ont délibérément choisi de ne pas opter pour une | van de twee wettelijk geregelde vormen van samenleven, het huwelijk en |
| des deux formes de vie commune encadrées par la loi, le mariage et la | de wettelijke samenwoning. De door feitelijk samenwonenden gevormde |
| cohabitation légale. En effet, la communauté formée par des | gemeenschap staat immers niet met dezelfde zekerheid vast als die |
| cohabitants de fait n'est pas établie avec la même certitude que celle | welke ontstaat uit het huwelijk of uit de wettelijke samenwoning en |
| issue du mariage ou de la cohabitation légale et il n'en découle pas | daaruit vloeien niet dezelfde rechten en plichten voort. Terwijl de |
| les mêmes droits et obligations. Alors que les conjoints et | echtgenoten en wettelijk samenwonenden hun relatie hebben |
| cohabitants légaux ont formalisé leur relation et déterminé leurs | geformaliseerd en hun wederzijdse rechten en plichten hebben bepaald, |
| droits et devoirs réciproques, les cohabitants de fait n'ont pas pris l'un envers l'autre les mêmes engagements juridiques, la cohabitation de fait ne constituant pas une forme institutionnalisée de vie commune, même dans l'hypothèse où elle a duré plus de douze ans. B.5.1. Par son arrêt n° 4/2017 du 19 janvier 2017, la Cour a par ailleurs jugé que le droit d'accès à un juge, élément constitutif du droit à un procès équitable, est en cause dans une espèce semblable à celle dont elle est saisie dans la présente affaire. Elle a donc examiné si les personnes qui ont cohabité en fait ont accès à un juge auquel elles puissent demander des mesures provisoires relatives à l'attribution de la résidence, justifiées par des faits de violence | zijn de feitelijk samenwonenden niet dezelfde juridische verbintenissen jegens elkaar aangegaan, waarbij de feitelijke samenwoning geen geïnstitutionaliseerde vorm van samenleven uitmaakt, zelfs in het geval waarin zij meer dan twaalf jaar heeft geduurd. B.5.1. Bij zijn arrest nr. 4/2017 van 19 januari 2017 heeft het Hof daarenboven geoordeeld dat het recht op toegang tot de rechter, dat een onderdeel is van het recht op een eerlijk proces, in het geding is in een zaak die soortgelijk is aan die welke in de thans voorliggende zaak bij het Hof aanhangig is gemaakt. Het Hof heeft dus onderzocht of de personen die feitelijk hebben samengewoond toegang hebben tot een rechter bij wie ze om voorlopige maatregelen met betrekking tot de toewijzing van de verblijfplaats zouden kunnen verzoeken die gerechtvaardigd zijn ingevolge het plegen van feiten van geweld als |
| commis, tels que ceux visés aux articles 375, 398 à 400, 402, 403 ou | bedoeld in de artikelen 375, 398 tot 400, 402, 403 of 405 van het |
| 405 du Code pénal, ou par la tentative de commettre des faits visés | Strafwetboek of ingevolge de poging feiten te plegen als bedoeld in de |
| aux articles 375, 393, 394 ou 397 du même Code, ou s'il existe des | artikelen 375, 393, 394 of 397 van hetzelfde Wetboek, of indien er |
| ernstige aanwijzingen voor dergelijke gedragingen bestaan. | |
| indications sérieuses de tels comportements. | B.5.2. Het recht op toegang tot de rechter is in de thans voorliggende |
| B.5.2. Le droit d'accès à un juge n'est pas en cause dans la présente | zaak niet in het geding aangezien de verwijzende rechter zich |
| affaire puisque le juge a quo s'est estimé compétent matériellement | materieel bevoegd heeft geacht om, op verzoek van de partijen, de |
| pour trancher, à la demande des parties, la question de savoir lequel | vraag te beslechten wie van de beide voormalige feitelijk |
| des deux ex-cohabitants de fait peut demeurer dans l'immeuble, dans | samenwonenden in het pand mag blijven in afwachting van de afloop van |
| l'attente de l'issue des opérations de liquidation et partage. | de verrichtingen van vereffening en verdeling. |
| B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
| Par ces motifs, | Om die redenen, |
| la Cour | het Hof |
| dit pour droit : | zegt voor recht : |
| L'article 1253ter/5, alinéa 3, du Code judiciaire ne viole pas les | Artikel 1253ter/5, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt de |
| articles 10 et 11 de la Constitution. | artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
| Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel |
| conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
| la Cour constitutionnelle, le 7 juin 2018. | op 7 juni 2018. |
| Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
| F. Meersschaut J. Spreutels | F. Meersschaut J. Spreutels |