Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 1392017 du 30 novembre 2017 Numéro du rôle : 6459 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 1051 du Code judiciaire, posées par la Cour du travail de Liège, division Liège. La Cour constitutionnell composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. (...)"
Extrait de l'arrêt n° 1392017 du 30 novembre 2017 Numéro du rôle : 6459 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 1051 du Code judiciaire, posées par la Cour du travail de Liège, division Liège. La Cour constitutionnell composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. (...) Uittreksel uit arrest nr. 1392017 van 30 november 2017 Rolnummer 6459 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 1051 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Luik, afdeling Luik. Het Grondwettelijk Hof, sa wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 1392017 du 30 novembre 2017 Uittreksel uit arrest nr. 1392017 van 30 november 2017
Numéro du rôle : 6459 Rolnummer 6459
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 1051 du In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 1051 van het
Code judiciaire, posées par la Cour du travail de Liège, division Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Luik, afdeling
Liège. Luik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges L. samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de
Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et F. Daoût, rechters L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en F.
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Spreutels, voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par arrêt du 17 juin 2016 en cause de Ahamed Tanvir contre le centre Bij arrest van 17 juni 2016 in zake Ahamed Tanvir tegen het openbaar
public d'action sociale de Liège, dont l'expédition est parvenue au centrum voor maatschappelijk welzijn van Luik, waarvan de expeditie
greffe de la Cour le 27 juin 2016, la Cour du travail de Liège, ter griffie van het Hof is ingekomen op 27 juni 2016, heeft het
division Liège, a posé les questions préjudicielles suivantes : Arbeidshof te Luik, afdeling Luik, de volgende prejudiciële vragen
« 1. L'article 1051 du Code judiciaire, interprété à la lumière de gesteld : « 1. Schendt artikel 1051 van het Gerechtelijk Wetboek,
l'article 6 de la Convention européenne de sauvegarde des droits de geïnterpreteerd in het licht van artikel 6 van het Europees Verdrag
l'homme consacrant le droit à un procès équitable, viole-t-il les tot bescherming van de rechten van de mens waarin het recht op een
articles 10 et 11 de la Constitution, en faisant courir le délai eerlijk proces is vastgelegd, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
d'appel d'un mois à dater de la notification, à l'assuré social ou à door de termijn van hoger beroep van één maand te doen lopen vanaf de
l'organisme de sécurité sociale, du jugement l'ayant débouté de son kennisgeving, aan de sociaal verzekerde of aan de
socialezekerheidsinstelling, van het vonnis waarbij zijn of haar
recours, alors même que, suite à une erreur du greffe de la beroep is afgewezen, terwijl, ingevolge een vergissing van de griffie
juridiction d'instance, la communication d'une copie non signée dudit van het rechtscollege van eerste aanleg, een niet-ondertekend
jugement à l'avocat dudit assuré social ou à celui de l'organisme de afschrift van dat vonnis niet aan de advocaat van die sociaal
sécurité sociale, n'a pas été effectuée conformément au prescrit de verzekerde of aan die van de socialezekerheidsinstelling is
l'article 792, alinéa 4, du Code judiciaire, engendrant par là une overgezonden overeenkomstig het voorschrift van artikel 792, vierde
lid, van het Gerechtelijk Wetboek, waardoor een verschil in
différence de traitement disproportionnée par rapport à l'objectif behandeling dat onevenredig is ten opzichte van het bij dat artikel
poursuivi par ledit article 1051 du Code judiciaire entre deux catégories d'assurés sociaux ou d'organismes de sécurité sociale : - d'une part, celle des assurés sociaux ou des organismes de sécurité sociale dont l'avocat a, conformément à l'article 792, alinéa 4, du Code judiciaire, correctement été informé par le greffe de la juridiction d'instance, en même temps que son mandant, du contenu du jugement prononcé en la cause qu'il a instruite et diligentée en son nom; - d'autre part, celle des assurés sociaux ou des organismes de sécurité sociale dont l'avocat n'a pas, en violation de l'article 792, alinéa 4, du Code judiciaire, reçu communication d'une copie non signée du jugement prononcé en la cause qu'il a instruite et diligentée au nom de son mandant, de telle sorte que ce dernier s'est trouvé privé de l'effet utile attaché à la notification qui lui a été 1051 van het Gerechtelijk Wetboek nagestreefde doel, wordt teweeggebracht tussen twee categorieën van sociaal verzekerden of van socialezekerheidsinstellingen : - enerzijds, die van de sociaal verzekerden of van de socialezekerheidsinstellingen wier advocaat, gelijktijdig met zijn opdrachtgever, overeenkomstig artikel 792, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek op correcte wijze door de griffie van het rechtscollege van eerste aanleg op de hoogte is gebracht van de inhoud van het vonnis dat is uitgesproken in de zaak die hij in zijn naam heeft behandeld en ingesteld; - anderzijds, die van de sociaal verzekerden of van de socialezekerheidsinstellingen wier advocaat, met schending van artikel 792, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, geen niet-ondertekend afschrift heeft gekregen van het vonnis dat is uitgesproken in de zaak die hij in naam van zijn opdrachtgever heeft behandeld en ingesteld, zodat aan die laatste het nuttig effect dat is verbonden aan de
faite dudit jugement ? kennisgeving die hem van dat vonnis is gedaan, werd ontzegd ?
2. L'article 1051 du Code judiciaire, lu à la lumière de l'article 6 2. Schendt artikel 1051 van het Gerechtelijk Wetboek, gelezen in het
de la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme licht van artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de
consacrant le droit à un procès équitable, viole-t-il les articles 10 rechten van de mens waarin het recht op een eerlijk proces is
et 11 de la Constitution dans l'interprétation selon laquelle - vastgelegd, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in de interpretatie
lorsque suite à une erreur du greffe de la juridiction d'instance, la volgens welke - wanneer, ingevolge een vergissing van de griffie van
communication sous simple lettre, à l'avocat de l'assuré social ou de het rechtscollege van eerste aanleg, een niet-ondertekend afschrift
l'organisme de sécurité sociale, d'une copie non signée du jugement, van het vonnis niet bij gewone brief is overgezonden aan de advocaat
n'a pas été effectuée - le délai légal d'un mois visé par l'article van de sociaal verzekerde of van de socialezekerheidsinstelling - de
1051 précité ne commence à courir, aux fins d'assurer l'effet utile de in het voormelde artikel 1051 bedoelde wettelijke termijn van één
maand, met het oog op het verzekeren van het nuttig effect van de
la notification dudit jugement à l'assuré social ou à l'organisme de kennisgeving van dat vonnis aan de sociaal verzekerde of aan de
sécurité sociale, qu'à dater de la communication qui en est faite socialezekerheidsinstelling, pas loopt vanaf de latere overzending
ultérieurement à son avocat ? ». ervan aan zijn of haar advocaat ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 1051 du Code judiciaire dispose : B.1. Artikel 1051 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Sous réserve des délais prévus dans des dispositions impératives « Onder voorbehoud van termijnen die worden voorzien in supranationale
supranationales et internationales, le délai pour interjeter appel est en internationale bepalingen, is de termijn om hoger beroep aan te
d'un mois à partir de la signification du jugement ou de la tekenen één maand, te rekenen vanaf de betekening van het vonnis of de
notification de celui-ci faite conformément à l'article 792, alinéas 2 et 3. kennisgeving ervan overeenkomstig artikel 792, tweede en derde lid.
Ce délai court également du jour de cette signification, à l'égard de Deze termijn loopt eveneens vanaf de dag van die betekening ten
la partie qui a fait signifier le jugement. aanzien van de partij die het vonnis heeft doen betekenen.
Lorsqu'une des parties à qui le jugement est signifié ou à la requête Heeft een van de partijen aan wie of op wier verzoek het vonnis is
de laquelle il a été signifié n'a en Belgique ni domicile, ni betekend, geen woon- of verblijfplaats of geen gekozen woonplaats in
résidence, ni domicile élu, le délai d'appel est augmenté conformément België, dan wordt de termijn van hoger beroep verlengd overeenkomstig
à l'article 55. artikel 55.
Il en va de même lorsqu'une des parties à qui le jugement est notifié Het zelfde geldt wanneer één van de partijen aan wie het vonnis ter
conformément à l'article 792, alinéas 2 et 3, n'a en Belgique, ni kennis is gebracht overeenkomstig artikel 792, tweede en derde lid, in
domicile, ni résidence, ni domicile élu ». België geen woon- of verblijfplaats of geen gekozen woonplaats heeft ».
L'article 792 du Code judiciaire, auquel renvoie l'article 1051 Artikel 792 van het Gerechtelijk Wetboek, waarnaar het voormelde
précité, dispose : artikel 1051 verwijst, bepaalt :
« Dans les huit jours de la prononciation du jugement, le greffier « Binnen acht dagen na de uitspraak van het vonnis zendt de griffier
adresse, sous simple lettre, à chacune des parties ou, le cas échéant, bij gewone brief een niet ondertekend afschrift van het vonnis, aan
à leurs avocats, une copie non signée du jugement. elke partij, of, in voorkomend geval, aan hun advocaten.
Par dérogation à l'alinéa précédent, dans les matières énumérées à In afwijking van het vorige lid, voor de zaken opgesomd in artikel
l'article 704 § 2, ainsi qu'en matière d'adoption, le greffier notifie 704, § 2, alsook inzake adoptie brengt de griffier binnen de acht
le jugement aux parties par pli judiciaire adressé dans les huit dagen bij gerechtsbrief het vonnis ter kennis van de partijen.
jours. A peine de nullité, cette notification fait mention des voies de Op straffe van nietigheid vermeldt deze kennisgeving de
recours, du délai dans lequel ce ou ces recours doivent être rechtsmiddelen, de termijn binnen welke dit verhaal moet worden
introduits ainsi que de la dénomination et de l'adresse de la ingesteld evenals de benaming en het adres van de rechtsmacht die
juridiction compétente pour en connaître. bevoegd is om er kennis van te nemen.
Dans les cas visés au deuxième alinéa, le greffier adresse, le cas In de gevallen, bepaald in het tweede lid, zendt de griffier een
niet-ondertekend afschrift van het vonnis, in voorkomend geval, aan de
échéant, une copie non signée du jugement aux avocats des parties ou advocaten van de partijen of aan de afgevaardigden bedoeld in artikel
aux délégués visés à l'article 728, § 3 ». 728, § 3 ».
B.2. Dans une première question préjudicielle, la Cour est interrogée B.2. In een eerste prejudiciële vraag wordt het Hof ondervraagd over
à propos de la compatibilité de l'article 1051 du Code judiciaire avec de bestaanbaarheid van artikel 1051 van het Gerechtelijk Wetboek met
les articles 10 et 11 de la Constitution lus en combinaison avec de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met
l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme, en ce artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in
que, en cas d'erreur du greffe de la juridiction d'instance, cette zoverre, in geval van een vergissing van de griffie van het
rechtscollege van eerste aanleg, die bepaling « een [onevenredig]
disposition créerait « une différence de traitement disproportionnée » verschil in behandeling » zou creëren tussen, enerzijds, de sociaal
entre, d'une part, les assurés sociaux ou les organismes de sécurité verzekerden of de socialezekerheidsinstellingen wier advocaat,
sociale dont l'avocat a correctement été informé par le greffe du gelijktijdig met zijn opdrachtgever, op correcte wijze door de griffie
contenu du jugement prononcé, en même temps que son mandant, op de hoogte is gebracht van de inhoud van het uitgesproken vonnis,
conformément à l'article 792, alinéa 4, du Code judiciaire, et, overeenkomstig artikel 792, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek,
d'autre part, les assurés sociaux ou les organismes de sécurité en, anderzijds, de sociaal verzekerden of de
socialezekerheidsinstellingen wier advocaat geen niet-ondertekend
sociale dont l'avocat n'a pas reçu communication d'une copie non afschrift heeft gekregen van het vonnis, waardoor aan die laatsten het
signée du jugement, ces derniers étant privés de l'effet utile attaché nuttig effect werd ontzegd dat is verbonden aan de kennisgeving die
à la notification du jugement dont appel qui leur a été faite en vertu hun krachtens artikel 792, tweede en derde lid, van het Gerechtelijk
de l'article 792, alinéas 2 et 3, du Code judiciaire, à la différence Wetboek is gedaan van het beroepen vonnis, in tegenstelling tot de
des premiers. eerstgenoemden.
Dans une seconde question préjudicielle, la Cour est interrogée à In een tweede prejudiciële vraag wordt het Hof ondervraagd over de
propos de la compatibilité de la disposition en cause avec les mêmes bestaanbaarheid van de in het geding zijnde bepaling met dezelfde
normes de référence, dans l'interprétation selon laquelle lorsque, referentienormen, in de interpretatie volgens welke wanneer, ingevolge
suite à une erreur du greffe de la juridiction d'instance, la een vergissing van de griffie van het rechtscollege van eerste aanleg,
communication sous simple lettre d'une copie non signée du jugement geen niet-ondertekend afschrift van het vonnis waartegen hoger beroep
dont appel à l'avocat de l'assuré social ou de l'organisme de sécurité is ingesteld bij gewone brief is overgezonden aan de advocaat van de
sociale n'a pas été effectuée, le délai d'appel d'un mois visé par sociaal verzekerde of van de socialezekerheidsinstelling, de in
l'article 1051 du Code judiciaire commencerait à courir à dater de la artikel 1051 van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde termijn van hoger
communication ultérieure de ce jugement à l'avocat. beroep van één maand zou lopen vanaf de latere overzending van dat
La Cour examine ensemble les deux questions préjudicielles. vonnis aan de advocaat. Het Hof onderzoekt de twee prejudiciële vragen samen.
B.3.1. La Cour détermine l'étendue des questions préjudicielles compte B.3.1. Het Hof bepaalt de omvang van de prejudiciële vragen rekening
tenu de l'objet du litige pendant devant le juge a quo et de la houdend met het onderwerp van het voor de verwijzende rechter hangende
motivation de la décision de renvoi. geschil en met de motivering van de verwijzingsbeslissing.
B.3.2. Le litige au fond est un litige en matière de sécurité sociale B.3.2. Het bodemgeschil is een geschil inzake sociale zekerheid waarin
de griffie van de Arbeidsrechtbank het vonnis waartegen hoger beroep
dans lequel le greffe du Tribunal du travail a notifié le jugement is ingesteld, bij gerechtsbrief ter kennis bracht op het juiste adres
dont appel par pli judiciaire à l'adresse correcte de la partie van de appellant, en dat vonnis, bij gewone brief, overzond naar het
appelante et a communiqué ce jugement, par pli simple, à l'adresse verkeerde adres van diens raadsman. De gerechtsbrief die aan de
erronée du conseil de celle-ci. Le pli judiciaire notifié à la partie appellant ter kennis werd gebracht, werd naar de griffie van de
appelante a été retourné au greffe du Tribunal avec la mention « non Rechtbank teruggezonden met de vermelding « niet afgehaald ». De
réclamé ». La partie appelante fait valoir qu'elle n'a pas reçu l'avis appellant doet gelden dat hij het bericht van neerlegging niet heeft
de dépôt et qu'elle était hospitalisée en raison d'un problème de ontvangen en dat hij op de datum van de kennisgeving van het vonnis
was opgenomen in het ziekenhuis wegens een gezondheidsprobleem. Vóór
santé à la date de la notification du jugement. Avant l'expiration du het verstrijken van de termijn van hoger beroep zond de griffie een
délai d'appel, le greffe a communiqué une copie libre du jugement par ongezegeld afschrift van het vonnis per fax over aan de raadsman van
télécopie au conseil de la partie appelante après que celui-ci se fut de appellant, nadat die had gesignaleerd dat hij het niet had
inquiété de ne pas l'avoir reçue. La partie appelante a interjeté ontvangen. De appellant stelde hoger beroep in binnen de maand volgend
appel dans le mois qui a suivi cette dernière communication mais après op die laatste overzending, maar na het verstrijken van de termijn van
l'expiration du délai d'appel d'un mois prenant cours à partir de la hoger beroep van één maand die loopt vanaf de kennisgeving van het
notification du jugement à la partie appelante, conformément aux vonnis aan de appellant, overeenkomstig de artikelen 792, tweede en
articles 792, alinéas 2 et 3, et 1051 du Code judiciaire. derde lid, en 1051 van het Gerechtelijk Wetboek.
B.3.3. La Cour limite par conséquent son examen à la question de savoir si l'article 1051, alinéa 1er, du Code judiciaire est compatible avec les dispositions mentionnées en B.2, dans la mesure où il concerne un litige dans lequel le pli judiciaire visé à l'article 792, alinéa 2, du même Code n'est pas parvenu à l'assuré social et dans lequel la notification visée à l'article 792, alinéa 4, du même Code n'est pas parvenue à son avocat en raison du fait que le greffe a envoyé la notification à une adresse erronée. La Cour examine si la disposition en cause est compatible avec les dispositions mentionnées en B.2, en ce qu'elle traite de façon identique deux catégories de justiciables placés dans des situations fondamentalement différentes : les assurés sociaux dont l'avocat a reçu une copie libre du jugement, conformément à l'article 792, alinéa 4, du Code judiciaire, et ceux dont l'avocat n'a pas reçu une telle copie en raison d'une erreur du greffe, qui sont soumis au même délai d'appel d'un mois prenant cours à partir de la notification du jugement aux parties. B.4. En vertu de l'article 1051, alinéa 1er, du Code judiciaire, le B.3.3. Het Hof beperkt zijn onderzoek bijgevolg tot de vraag of artikel 1051, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek bestaanbaar is met de in B.2 vermelde bepalingen, in zoverre het betrekking heeft op een geschil waarin de gerechtsbrief bedoeld in artikel 792, tweede lid, van hetzelfde Wetboek de sociaal verzekerde niet heeft bereikt en de kennisgeving bedoeld in artikel 792, vierde lid, van hetzelfde Wetboek de advocaat van de sociaal verzekerde niet heeft bereikt doordat de griffie die kennisgeving naar een verkeerd adres heeft gestuurd. Het Hof onderzoekt of de in het geding zijnde bepaling bestaanbaar is met de in B.2 vermelde bepalingen, in zoverre zij twee categorieën van rechtzoekenden die zich in een fundamenteel verschillende situatie bevinden, identiek behandelt : de sociaal verzekerden wier advocaat een ongezegeld afschrift van het vonnis heeft gekregen, overeenkomstig artikel 792, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, en die wier advocaat niet zulk een afschrift heeft gekregen door een vergissing van de griffie, die worden onderworpen aan dezelfde termijn van hoger beroep van één maand die loopt vanaf de kennisgeving van het vonnis aan de partijen. B.4. Krachtens artikel 1051, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, is de termijn om hoger beroep aan te tekenen één maand, te rekenen
délai pour interjeter appel est d'un mois à partir de la signification vanaf de betekening van het vonnis, behalve in de gevallen bedoeld in
du jugement, hormis dans les cas visés à l'article 792, alinéas 2 et artikel 792, tweede en derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek. In die
3, du Code judiciaire. Dans ces derniers cas, qui concernent les laatste gevallen, die betrekking hebben op de aangelegenheden van
matières de sécurité sociale mentionnées à l'article 704, § 2, du même sociale zekerheid vermeld in artikel 704, § 2, van hetzelfde Wetboek
Code et les décisions en matière d'adoption, le délai d'appel prend en op de beslissingen inzake adoptie, gaat de termijn van hoger beroep
cours à partir de la notification du jugement aux parties conformément in vanaf de kennisgeving van het vonnis aan de partijen overeenkomstig
à l'article 792, alinéas 2 et 3, du Code judiciaire. artikel 792, tweede en derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek.
B.5. La règle contenue à l'article 792, alinéas 2 et 3, du Code B.5. De in artikel 792, tweede en derde lid, van het Gerechtelijk
judiciaire constitue une exception au régime de droit commun inscrit Wetboek vervatte regeling vormt een uitzondering op de in de artikelen
aux articles 791 et 792, alinéa 1er, du même Code, relatifs à la communication des jugements. Dans le régime de droit commun, le greffier adresse une copie non signée du jugement aux parties ou à leurs avocats, mais il appartient à la partie intéressée de demander au greffier l'expédition du jugement et de le faire signifier par exploit d'huissier aux autres parties. Dans le régime contenu à l'article 792, alinéas 2 et 3, du Code judiciaire, la notification qui y est visée est faite par le greffier aux parties, par pli judiciaire, et elle constitue le point de départ des délais de recours. Par ailleurs, en vertu de l'article 792, alinéa 4, du Code judiciaire, le greffier adresse, le cas échéant, une copie non signée du jugement aux avocats des parties ou aux délégués des 791 en 792, eerste lid, van hetzelfde Wetboek vervatte gemeenrechtelijke regeling, betreffende het meedelen van rechterlijke beslissingen. In de gemeenrechtelijke regeling zendt de griffier een niet-ondertekend afschrift van het vonnis aan de partijen of aan hun advocaten, maar komt het de betrokken partij toe de griffier te verzoeken om de uitgifte van het vonnis en om het bij deurwaardersexploot te laten betekenen aan de andere partijen. In de regeling van artikel 792, tweede en derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, wordt de erin vermelde kennisgeving door de griffier gedaan aan de partijen, bij gerechtsbrief, en vormt zij de aanvang van de beroepstermijnen. Krachtens artikel 792, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, zendt de griffier overigens, in voorkomend geval, een niet-ondertekend afschrift van het vonnis aan de advocaten van de partijen of aan de afgevaardigden van de
organisations représentatives d'ouvriers ou d'employés visés à representatieve organisaties van arbeiders of bedienden bedoeld in
l'article 728, § 3. artikel 728, § 3.
B.6. L'article 792 du Code judiciaire disposait, dans sa version B.6. Artikel 792 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalde, in de
initiale, que « dans les huit jours de la prononciation du jugement, oorspronkelijke versie ervan, dat « binnen acht dagen na de uitspraak
van het vonnis [...] de griffier bij gewone brief een niet-ondertekend
le greffier adresse, sous simple lettre, à chacune des parties ou, le afschrift van het vonnis [zendt], aan elke partij, of, in voorkomend
cas échéant, à leurs avocats, une copie non signée du jugement ». geval, aan hun advocaten ».
B.7. L'article 20 de la loi du 12 janvier 1993 contenant un programme B.7. Artikel 20 van de wet van 12 januari 1993 houdende een
urgentieprogramma voor een meer solidaire samenleving heeft artikel
d'urgence pour une société plus solidaire a complété l'article 792 du 792 van het Gerechtelijk Wetboek aangevuld met de volgende twee leden
Code judiciaire par les deux alinéas suivants : :
« Par dérogation à l'alinéa précédent, dans les matières énumérées à « In afwijking van het vorige lid, voor de zaken opgesomd in artikel
l'article 704 alinéa 1er, le greffier notifie le jugement aux parties 704, eerste lid, brengt de griffier binnen de acht dagen bij
par pli judiciaire adressé dans les huit jours. gerechtsbrief het vonnis ter kennis van de partijen.
A peine de nullité, cette notification fait mention des voies de Op straffe van nietigheid vermeldt deze kennisgeving de
recours, du délai dans lequel ce ou ces recours doivent être rechtsmiddelen, de termijn binnen welke dit verhaal moet worden
introduits ainsi que de la dénomination et de l'adresse de la ingesteld evenals de benaming en het adres van de rechtsmacht die
juridiction compétente pour en connaître ». bevoegd is om er kennis van te nemen ».
Cette nouvelle procédure de notification aux parties des jugements et Die nieuwe procedure van kennisgeving, aan de partijen, van de
arrêts rendus en matière de sécurité sociale, sous pli judiciaire, vonnissen en arresten gewezen op het vlak van sociale zekerheid, bij
visait à « permettre l'exécution des jugements suite à la seule gerechtsbrief, had tot doel « de tenuitvoerlegging van de vonnissen
[...] mogelijk [te] maken, uitsluitend ingevolge de betekening [lees :
notification par pli judiciaire » (Doc. parl., Chambre, SE 1991-1992, kennisgeving] bij gerechtsbrief » (Parl. St., Kamer, BZ 1991-1992, nr.
n° 630/1, p. 7) et à « simplifier la notification des jugements et 630/1, pp. 7) en « de kennisgeving van de vonnissen en arresten
arrêts rendus dans des litiges portant sur la sécurité sociale en uitgesproken in geschillen betreffende de sociale zekerheid in het
général, en remplaçant la notification par simple lettre par une algemeen te vereenvoudigen, door de kennisgeving bij gewone brief te
vervangen door een kennisgeving bij gerechtsbrief die moet
notification par pli judiciaire qui doit avoir lieu dans les huit plaatshebben binnen acht dagen » (Parl. St., Kamer, BZ 1991-1992, nr.
jours » (Doc. parl., Chambre, SE 1991-1992, n° 630/1, p. 39). 630/1, p. 39).
Il résultait de la dérogation par l'article 792, alinéa 2, du Code Uit de afwijking, door artikel 792, tweede lid, van het Gerechtelijk
judiciaire à l'alinéa 1er de la même disposition qu'à partir de la Wetboek, van het eerste lid van dezelfde bepaling volgde dat, vanaf de
date d'entrée en vigueur de l'article 20 de la loi du 12 janvier 1993 datum van inwerkingtreding van artikel 20 van de voormelde wet van 12
précitée, le 1er mars 1993, les jugements n'étaient plus adressés sous januari 1993, zijnde 1 maart 1993, vonnissen niet meer bij gewone
simple lettre, le cas échéant, aux avocats des parties. brief, in voorkomend geval, aan de advocaten van de partijen werden
B.8. L'alinéa 4 de l'article 792 du Code judiciaire a été introduit gezonden. B.8. Het vierde lid van artikel 792 van het Gerechtelijk Wetboek werd
par l'article 1er de la loi du 12 juillet 1994 complétant l'article ingevoerd bij artikel 1 van de wet van 12 juli 1994 houdende
792 du Code judiciaire afin de remédier à la lacune contenue dans aanvulling van artikel 792 van het Gerechtelijk Wetboek om de in
l'article 792, alinéa 2, du Code judiciaire « en ce sens que, artikel 792, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek vervatte lacune
contrairement au premier alinéa, il ne précise pas que, le cas weg te werken « in die zin dat het, in tegenstelling tot het eerste
échéant, le jugement doit également être communiqué aux avocats des lid, niet bepaalt dat, in voorkomend geval, ook de advocaten van de
parties » et d'assurer une bonne administration de la justice (Doc. partijen van het vonnis in kennis moeten worden gesteld » en om een
parl., Sénat, 1993-1994, n° 1014-2, p. 3). En assurant l'envoi d'une goede rechtsbedeling te verzekeren (Parl. St., Senaat, 1993-1994, nr.
copie non signée du jugement aux avocats des parties, le législateur 1014-2, p. 3). Door de verzending van een niet-ondertekend afschrift
entendait conférer une base légale à cet envoi et mettre fin à la van het vonnis aan de advocaten van de partijen te waarborgen, wilde
tendance des avocats à interjeter appel à titre conservatoire « avec de wetgever een wettelijke grondslag toekennen aan die verzending en
toutes les conséquences qui s'ensuivent pour ce qui est de l'arriéré een einde maken aan de neiging van de advocaten om ten bewarende titel
auquel les cours du travail sont confrontées » (Doc. parl., Sénat, beroep aan te tekenen, « met alle gevolgen vandien qua achterstand in
1993-1994, n° 1014-1, p. 2). de arbeidshoven » (Parl. St., Senaat, 1993-1994, nr. 1014-1, p. 2).
Lors de l'examen du texte en commission de la Justice, l'auteur de la Tijdens het onderzoek van de tekst in de Commissie voor de Justitie,
proposition de loi a indiqué : gaf de indiener van het wetsvoorstel aan :
« [...] l'article 792, quatrième alinéa, proposé, du Code judiciaire, « [...] het voorgestelde artikel 792, vierde lid, van het Gerechtelijk
vise uniquement à informer les avocats et les délégués visés à Wetboek [heeft] uitsluitend tot doel [...], de advocaten en de
l'article 728, § 3, des jugements prononcés en matière de sécurité afgevaardigden bedoeld in artikel 728, § 3, op de hoogte te brengen
van de vonnissen gewezen in zaken van sociale zekerheid. Er worden aan
sociale. L'envoi de la copie du jugement n'est pas assorti d'effets de verzending van de kopie van het vonnis geen rechtsgevolgen
juridiques qui feraient courir le délai pour interjeter appel » (Doc. vastgeknoopt in de zin dat zij de beroepstermijn zou doen lopen »
parl., Sénat, 1993-1994, n° 1014-2, p. 11). (Parl. St., Senaat, 1993-1994, nr. 1014-2, p. 11).
Il a souligné, en outre, que la proposition de loi « abrogeant Hij onderstreepte bovendien dat het wetsvoorstel « tot opheffing van
l'article 792, deuxième et troisième alinéas, du Code judiciaire » artikel 792, tweede en derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek »
(Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 685-1, p. 1) qui était également (Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. 685-1, p. 1), dat eveneens voor
soumise à l'examen de la commission de la Justice, était « tout à fait onderzoek aan de Commissie voor de Justitie werd voorgelegd, « de
contraire à l'objectif poursuivi par l'article 20 de la loi du 12 negatie [was] van wat artikel 20 van de wet van 12 januari 1993
janvier 1993, à savoir celui d'assurer la communication directe du
jugement aux parties et de faire courir le délai d'appel à partir de nastreeft, met name de rechtstreekse kennisgeving van het vonnis aan
la date de la communication » (Doc. parl., Sénat, 1993-1994, n° de partijen en de aanvang van de beroepstermijn vanaf die toezending »
1014-2, p. 4). (Parl. St., Senaat, 1993-1994, nr. 1014-2, p. 4).
B.9. Le juge tient compte de faits qui feraient apparaître qu'une B.9. De rechter neemt feiten in aanmerking waaruit zou blijken dat een
partie appelante était dans l'impossibilité, en raison de appellant, door omstandigheden buiten zijn wil, onmogelijk tijdig
circonstances indépendantes de sa volonté, de prendre connaissance à kennis kon hebben van een vonnis in eerste aanleg om hem, in
temps d'un jugement de première instance pour lui permettre, le cas voorkomend geval, toe te laten tegen dat vonnis hoger beroep in te
échéant, de former appel contre celui-ci dans le délai d'appel. stellen binnen de termijn van hoger beroep.
Selon la jurisprudence de la Cour de cassation, en vertu de l'effet Volgens de rechtspraak van het Hof van Cassatie verlengt de
libératoire de la force majeure, un délai imparti par la loi pour bevrijdende werking van overmacht een termijn die de wet toekent om
l'accomplissement d'un acte est prorogé en faveur de la partie qu'un een handeling te verrichten, in het voordeel van de partij die wegens
cas de force majeure a mise dans l'impossibilité d'accomplir cet acte overmacht die handeling onmogelijk kon verrichten tijdens het geheel
pendant tout ou partie de ce délai. Celui-ci étant suspendu pendant of een gedeelte van die termijn. Aangezien die termijn wordt
que la force majeure existe, il recommence à courir lorsque la force opgeschort zolang de overmacht bestaat, begint hij opnieuw te lopen
majeure cesse d'exister (Cass., 13 janvier 2012, Pas., 2012, n° 36). zodra de overmacht ophoudt te bestaan (Cass., 13 januari 2012, Arr.
Cass., 2012, nr. 36).
B.10. Il revient au juge a quo d'examiner si, en l'espèce, la B.10. Het komt de verwijzende rechter toe te onderzoeken of, te dezen,
procédure qui a été suivie est conforme aux exigences du procès de procedure die werd gevolgd in overeenstemming is met de vereisten
équitable. van een eerlijk proces.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
Compte tenu du pouvoir d'appréciation du juge, mentionné en B.9 et Rekening houdend met de in B.9 en B.10 vermelde
B.10, l'article 1051, alinéa 1er, du Code judiciaire ne viole pas les beoordelingsbevoegdheid van de rechter, schendt artikel 1051, eerste
articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec l'article 6 de la lid, van het Gerechtelijk Wetboek niet de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag
Convention européenne des droits de l'homme, en ce qu'il porte sur un voor de rechten van de mens, in zoverre het betrekking heeft op een
litige dans lequel le pli judiciaire visé à l'article 792, alinéa 2, geschil waarin de gerechtsbrief bedoeld in artikel 792, tweede lid,
du même Code n'est pas parvenu à l'assuré social et dans lequel la van hetzelfde Wetboek de sociaal verzekerde niet heeft bereikt en de
notification visée à l'article 792, alinéa 4, du même Code n'est pas kennisgeving bedoeld in artikel 792, vierde lid, van hetzelfde Wetboek
parvenue à son avocat en raison du fait que le greffe a envoyé la de advocaat van de sociaal verzekerde niet heeft bereikt doordat de
notification à une adresse erronée. griffie die kennisgeving naar een verkeerd adres heeft gestuurd.
Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 30 novembre 2017. op 30 november 2017.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^