Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 126/2017 du 19 octobre 2017 Numéro du rôle : 6721 En cause : la demande de suspension de la loi du 19 mars 2017 modifiant la législation en vue de l'instauration d'un statut pour les accueillants familiaux, ou, à titre s La Cour constitutionnelle, chambre restreinte, composée du président J. Spreutels et des juges-r(...)"
Extrait de l'arrêt n° 126/2017 du 19 octobre 2017 Numéro du rôle : 6721 En cause : la demande de suspension de la loi du 19 mars 2017 modifiant la législation en vue de l'instauration d'un statut pour les accueillants familiaux, ou, à titre s La Cour constitutionnelle, chambre restreinte, composée du président J. Spreutels et des juges-r(...) Uittreksel uit arrest nr. 126/2017 van 19 oktober 2017 Rolnummer 6721 In zake : de vordering tot schorsing van de wet van 19 maart 2017 tot wijziging van de wetgeving tot invoering van een statuut voor pleegzorgers, of, in ondergeschikte orde Het Grondwettelijk Hof, beperkte kamer, samengesteld uit voorzitter J. Spreutels en de rechters-(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 126/2017 du 19 octobre 2017 Uittreksel uit arrest nr. 126/2017 van 19 oktober 2017
Numéro du rôle : 6721 Rolnummer 6721
En cause : la demande de suspension de la loi du 19 mars 2017 In zake : de vordering tot schorsing van de wet van 19 maart 2017 tot
modifiant la législation en vue de l'instauration d'un statut pour les wijziging van de wetgeving tot invoering van een statuut voor
accueillants familiaux, ou, à titre subsidiaire, de ses articles 8, 9 pleegzorgers, of, in ondergeschikte orde, van de artikelen 8, 9
(partiellement) et 10 (totalement), introduite par R.M. et autres. (gedeeltelijk) en 10 (in zijn geheel) ervan, ingesteld door R.M. en
La Cour constitutionnelle, chambre restreinte, anderen. Het Grondwettelijk Hof, beperkte kamer,
composée du président J. Spreutels et des juges-rapporteurs P. Nihoul samengesteld uit voorzitter J. Spreutels en de rechters-verslaggevers
et E. Derycke, assistée du greffier F. Meersschaut, P. Nihoul en E. Derycke, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la demande et procédure I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 28 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 28 augustus
août 2017 et parvenue au greffe le 29 août 2017, une demande de 2017 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 29
augustus 2017, is een vordering tot schorsing ingesteld van de wet van
suspension de la loi du 19 mars 2017 modifiant la législation en vue 19 maart 2017 tot wijziging van de wetgeving tot invoering van een
de l'instauration d'un statut pour les accueillants familiaux (publiée statuut voor pleegzorgers (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad
au Moniteur belge du 5 avril 2017), ou, à titre subsidiaire, de ses van 5 april 2017), of, in ondergeschikte orde, van de artikelen 8, 9
articles 8, 9 (partiellement) et 10 (totalement), a été introduite par (gedeeltelijk) en 10 (in zijn geheel) ervan, door R.M., I.H., A.M. en
R.M., I.H., A.M. et l'ASBL « Défense des Enfants - International - de vzw « Défense des Enfants - International - Belgique - Branche
Belgique - Branche francophone (D.E.I. Belgique) », assistés et francophone (D.E.I. Belgique) », bijgestaan en vertegenwoordigd door
représentés par Me J. Fierens et Me M. Genot, avocats au barreau de Mr. J. Fierens en Mr. M. Genot, advocaten bij de balie te Brussel.
Bruxelles. Par la même requête, les parties requérantes demandent également Bij hetzelfde verzoekschrift vorderen de verzoekende partijen eveneens
l'annulation des mêmes dispositions légales. de vernietiging van dezelfde wetsbepalingen.
Le 1er septembre 2017, en application de l'article 71, alinéa 1er, de Op 1 september 2017 hebben de rechters-verslaggevers P. Nihoul en E.
Derycke, met toepassing van artikel 71, eerste lid, van de bijzondere
la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, de voorzitter ervan
juges-rapporteurs P. Nihoul et E. Derycke ont informé le président in kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht aan het
qu'ils pourraient être amenés à proposer à la Cour, siégeant en Hof, zitting houdende in beperkte kamer, voor te stellen een arrest te
chambre restreinte, de rendre un arrêt constatant que la demande de wijzen waarin wordt vastgesteld dat de vordering tot schorsing
suspension est manifestement irrecevable. klaarblijkelijk niet ontvankelijk is.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1. Il ressort de la requête et, spécialement, de la formulation du B.1. Uit het verzoekschrift en, in het bijzonder, uit de formulering
préjudice grave difficilement réparable invoqué par les parties van het door de verzoekende partijen aangevoerde moeilijk te
requérantes, que la demande de suspension ne vise que l'article 10 de herstellen ernstig nadeel blijkt dat de vordering tot schorsing
la loi du 19 mars 2017 modifiant la législation en vue de slechts betrekking heeft op artikel 10 van de wet van 19 maart 2017
l'instauration d'un statut pour les accueillants familiaux. Cet tot wijziging van de wetgeving tot invoering van een statuut voor
article 10 insère dans le Code civil un nouvel article 387octies pleegzorgers. Bij dat artikel 10 wordt in het Burgerlijk Wetboek een
rédigé comme suit : nieuw artikel 387octies ingevoegd, luidende :
« § 1er. A défaut de convention telle que visée à l'article 387septies « § 1. Bij gebrek aan een overeenkomst zoals bedoeld in artikel
et à condition que pendant au moins un an avant la demande, l'enfant 387septies en op voorwaarde dat het kind gedurende ten minste één jaar
voorafgaand aan het verzoek voortdurend was geplaatst in het gezin van
ait été placé de manière permanente dans la famille des accueillants de pleegzorgers, kunnen de pleegzorgers de familierechtbank verzoeken
familiaux, les accueillants familiaux peuvent demander au tribunal de om ook buiten het geval van dringende noodzakelijkheid, de bevoegdheid
la famille de leur déléguer, également hors le cas d'urgence, en tout om de belangrijke beslissingen te nemen omtrent de gezondheid, de
ou en partie, la compétence de prendre des décisions importantes opvoeding, de opleiding, de ontspanning en de godsdienstige of
concernant la santé, l'éducation, la formation, les loisirs et levensbeschouwelijke keuzes van het kind, volledig of gedeeltelijk,
l'orientation religieuse ou philosophique de l'enfant, à l'exception aan hen te delegeren, met uitzondering van de rechten en plichten
des droits et devoirs relatifs à l'état de la personne de l'enfant. omtrent de staat van de persoon van het kind. Ook de rechten en
Les droits et devoirs relatifs à la gestion des biens de l'enfant plichten omtrent het beheer van de goederen van het kind kunnen aan de
peuvent également être délégués aux accueillants familiaux. pleegzorgers worden gedelegeerd.
La demande est introduite conformément aux articles 1253ter/4 à Het verzoek wordt ingesteld overeenkomstig de artikelen 1253ter/4 tot
1253ter/6 du Code judiciaire. 1253ter/6 van het Gerechtelijk Wetboek.
Le jugement ne peut pas porter atteinte à la durée de l'accueil Het vonnis kan geen afbreuk doen aan de door de bevoegde organen voor
familial fixée par les organes compétents pour l'accueil familial. pleegzorg bepaalde duurtijd van de pleegzorg.
Ils intentent leur action contre, selon le cas, les deux parents, le Zij stellen hun vordering al naar gelang het geval in tegen beide
parent unique ou le tuteur de l'enfant. ouders, de enige ouder of de voogd van het kind.
§ 2. Le jugement ou l'arrêt mentionne explicitement les droits et § 2. Het vonnis of arrest vermeldt uitdrukkelijk de rechten en
devoirs qui sont délégués aux accueillants familiaux en vue de plichten die ter uitoefening van het ouderlijk gezag worden
l'exercice de l'autorité parentale ». gedelegeerd aan de pleegzorgers ».
B.2. L'article 21, alinéa 2, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur B.2. Artikel 21, tweede lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989
la Cour constitutionnelle dispose : op het Grondwettelijk Hof bepaalt :
« Par dérogation à l'article 3, les demandes de suspension ne sont « In afwijking van artikel 3, zijn de verzoekschriften tot schorsing
recevables que si elles sont introduites dans un délai de trois mois slechts ontvankelijk wanneer zij worden ingediend binnen een termijn
suivant la publication de la loi, du décret ou de la règle visée à van drie maanden na de bekendmaking van de wet, het decreet of de in
l'article 134 de la Constitution ». artikel 134 van de Grondwet bedoelde regel ».
Il résulte de cette disposition que le dernier jour du délai pour Uit die bepaling volgt dat de laatste dag van de termijn om een
introduire une demande de suspension de la loi attaquée était le 5 verzoekschrift tot schorsing van de bestreden wet in te dienen 5 juli
juillet 2017 et que la demande, déposée à la poste le 28 août 2017, a 2017 was en dat het verzoekschrift, dat op 28 augustus 2017 ter post
donc été introduite hors délai. was neergelegd, dus buiten de termijn is ingediend.
B.3. Les parties requérantes invoquent toutefois la force majeure. B.3. De verzoekende partijen voeren echter overmacht aan. Zij doen
Elles font valoir qu'elles n'étaient pas en mesure, avant le 5 juillet gelden dat zij, vóór 5 juli 2017, de vordering tot schorsing niet
2017, d'introduire utilement la demande de suspension. Elles estiment dienstig konden instellen. Zij zijn van mening dat ervan dient te
qu'il y a lieu de considérer que le délai visé à l'article 21, alinéa worden uitgegaan dat de in het voormelde artikel 21, tweede lid,
2, précité, ne commence à courir qu'à partir du moment où sont avérés bedoelde termijn pas begint te lopen vanaf het ogenblik waarop de
les faits de nature à établir que l'application immédiate de la norme feiten die kunnen aantonen dat de onmiddellijke toepassing van de
bestreden norm een moeilijk te herstellen ernstig nadeel kan
attaquée risque de causer un préjudice grave difficilement réparable. berokkenen, bewaarheid zijn. Zij situeren dat ogenblik, wat hen
Elles situent ce moment, en ce qui les concerne, à la date de l'arrêt betreft, op de datum van het door het Hof van Beroep te Brussel
rendu par la Cour d'appel de Bruxelles du 27 juin 2017. gewezen arrest van 27 juni 2017.
B.4. Ce raisonnement ne peut être suivi. En l'espèce, la force majeure B.4. Die redenering kan niet worden gevolgd. Te dezen is de door de
invoquée par les parties requérantes n'est pas un événement imprévu, verzoekende partijen aangevoerde overmacht geen onvoorziene,
fortuit ou exceptionnel les ayant empêchées d'introduire leur requête toevallige of uitzonderlijke gebeurtenis die hen heeft belet hun
dans le délai imparti par la loi spéciale du 6 janvier 1989. En effet, vordering in te stellen binnen de door de bijzondere wet van 6 januari
les parties requérantes invoquent la circonstance qu'elles ne 1989 opgelegde termijn. De verzoekende partijen voeren immers het
subissaient pas encore, au moment où la demande de suspension pouvait gegeven aan dat zij op het ogenblik waarop de vordering tot schorsing
être introduite, le préjudice qu'elles craignent de voir se réaliser. kon worden ingesteld, nog niet het nadeel ondergingen waarvan zij
La Cour peut suspendre une norme législative à la condition que son vrezen dat zij het werkelijkheid zullen zien worden. Het Hof kan een
exécution immédiate « risque de causer un préjudice grave wetskrachtige norm schorsen op voorwaarde dat de onmiddellijke
uitvoering ervan « een moeilijk te herstellen ernstig nadeel kan
difficilement réparable » (article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 berokkenen » (artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari
janvier 1989), de sorte que les parties requérantes doivent donc 1989) zodat de verzoekende partijen dus het bestaan moeten aantonen
démontrer l'existence d'un risque de préjudice, et non un préjudice van een risico van een nadeel, en niet een nadeel dat reeds
déjà réalisé ou dont il est certain qu'il se réalisera lors de werkelijkheid is geworden of waarvan het zeker is dat het
l'entrée en vigueur de la disposition attaquée. Admettre que la werkelijkheid zal worden bij de inwerkingtreding van de bestreden
non-réalisation du préjudice redouté devrait être assimilée à un cas bepaling. Aannemen dat het niet werkelijkheid worden van het gevreesde
de force majeure permettant de prolonger le délai d'introduction d'une nadeel zou moeten worden gelijkgesteld met een geval van overmacht dat
demande de suspension nuirait de façon importante à la sécurité het mogelijk maakt de termijn voor het instellen van een vordering tot
juridique alors que le législateur spécial a manifestement, en schorsing te verlengen, zou de rechtszekerheid aanzienlijk schaden,
réduisant le délai d'introduction de la demande de suspension à trois terwijl de bijzondere wetgever, door de termijn voor het instellen van
mois, entendu limiter l'insécurité juridique inhérente à la de vordering tot schorsing tot drie maanden te verminderen,
possibilité de suspension des normes de valeur législative. B.5. Au surplus, il ressort des faits de la cause tels qu'ils sont exposés par les parties requérantes que celles-ci étaient en mesure, dès la publication de la loi attaquée, de percevoir que l'application immédiate de celle-ci était susceptible de leur causer le préjudice grave difficilement réparable qu'elles décrivent. Un élément d'incertitude affectait certes le risque de préjudice invoqué; toutefois, les parties requérantes ne peuvent soutenir que le risque de voir se réaliser ce préjudice n'est apparu qu'avec l'arrêt de la klaarblijkelijk de rechtsonzekerheid die inherent is aan de mogelijkheid tot schorsing van normen met wetgevende waarde heeft willen beperken. B.5. Bovendien blijkt uit de feiten van de zaak zoals zij door de verzoekende partijen worden uiteengezet, dat die vanaf de bekendmaking van de bestreden wet konden opmerken dat de onmiddellijke toepassing ervan hun het moeilijk te herstellen ernstig nadeel dat zij beschrijven, kon berokkenen. Er was weliswaar een element van onzekerheid verbonden aan het aangevoerde risico van een nadeel, maar de verzoekende partijen kunnen niet staande houden dat het risico dat nadeel werkelijkheid te zien worden pas opgedoken is met het arrest
Cour d'appel du 27 juin 2017. van het Hof van Beroep van 27 juni 2017.
B.6. Il résulte de ce qui précède que la demande de suspension est B.6. Uit het voorgaande volgt dat de vordering tot schorsing
manifestement irrecevable. klaarblijkelijk niet ontvankelijk is.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour, chambre restreinte, het Hof, beperkte kamer,
statuant à l'unanimité des voix, met eenparigheid van stemmen uitspraak doende,
constate que la demande de suspension est irrecevable. stelt vast dat de vordering tot schorsing niet ontvankelijk is.
Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 19 octobre 2017. op 19 oktober 2017.
Le greffier, De griffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^