Extrait de l'arrêt n° 105/2016 du 30 juin 2016 Numéro du rôle : 6385 En cause : la demande de suspension des articles 20 à 22 de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 18 décembre 2015 portant la première partie de la réforme fisc La Cour constitutionnelle, composée des présidents E. De Groot et J. Spreutels, et des juges L. (...) | Uittreksel uit arrest nr. 105/2016 van 30 juni 2016 Rolnummer : 6385 In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 20 tot 22 van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 18 december 2015 houdende het eerste deel van Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters E. De Groot en J. Spreutels, en de recht(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 105/2016 du 30 juin 2016 | Uittreksel uit arrest nr. 105/2016 van 30 juni 2016 |
Numéro du rôle : 6385 | Rolnummer : 6385 |
En cause : la demande de suspension des articles 20 à 22 de | In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 20 tot 22 van de |
l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 18 décembre 2015 | ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 18 december |
portant la première partie de la réforme fiscale, introduite par | 2015 houdende het eerste deel van de fiscale hervorming, ingesteld |
l'ASBL « FEGE » et autres. | door de vzw « FEBEM » en anderen. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents E. De Groot et J. Spreutels, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters E. De Groot en J. Spreutels, en de |
Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. | rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. |
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée | Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. |
du greffier F. Meersschaut, présidée par le président E. De Groot, | Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter E. De Groot, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la demande et procédure | I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 24 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 24 maart 2016 |
mars 2016 et parvenue au greffe le 25 mars 2016, l'ASBL « Fédération | ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 25 maart |
des Entreprises de Gestion de l'Environnement » (« FEGE »), la SA « | 2016, hebben de vzw « Federatie van Bedrijven voor Milieubeheer » (« |
Vanheede Environment Group », la SPRLU « M.C.A. », la SA « Suez R&R | FEBEM »), de nv « Vanheede Environment Group », de ebvba « M.C.A. », |
Belgium », la SA « Van Gansewinkel » et la SA « Shanks | de nv « Suez R&R Belgium », de nv « Van Gansewinkel » en de nv « |
Brussels-Brabant », assistées et représentées par Me B. Martens et Me | Shanks Brussels-Brabant », bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. B. |
A. Delfosse, avocats au barreau de Bruxelles, ont introduit une | Martens en Mr. A. Delfosse, advocaten bij de balie te Brussel, een |
demande de suspension des articles 20 à 22 de l'ordonnance de la | vordering tot schorsing ingesteld van de artikelen 20 tot 22 van de |
ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 18 december | |
Région de Bruxelles-Capitale du 18 décembre 2015 portant la première | 2015 houdende het eerste deel van de fiscale hervorming (bekendgemaakt |
partie de la réforme fiscale (publiée au Moniteur belge du 30 décembre | in het Belgisch Staatsblad van 30 december 2015, tweede editie). |
2015, deuxième édition). Par la même requête, les parties requérantes demandent également | Bij hetzelfde verzoekschrift vorderen de verzoekende partijen eveneens |
l'annulation des mêmes dispositions de l'ordonnance précitée. | de vernietiging van dezelfde bepalingen van de voormelde ordonnantie. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
Quant aux dispositions attaquées | Ten aanzien van de bestreden bepalingen |
B.1.1. Les parties requérantes demandent l'annulation et la suspension | B.1.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging en de |
des articles 20 à 22 de l'ordonnance de la Région de | schorsing van de artikelen 20 tot 22 van de ordonnantie van het |
Bruxelles-Capitale du 18 décembre 2015 portant la première partie de | Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 18 december 2015 houdende het |
la réforme fiscale (ci-après : l'ordonnance du 18 décembre 2015), qui | eerste deel van de fiscale hervorming (hierna : de ordonnantie van 18 |
disposent : | december 2015), die bepalen : |
« CHAPITRE 8. - Redevance forfaitaire pour la collecte de déchets non | « HOOFDSTUK 8. - Forfaitaire bijdrage voor het ophalen van niet |
ménagers | huishoudelijk afval |
Art. 20.Dans l'ordonnance du 19 juillet 1990 portant création de |
Art. 20.In de ordonnantie van 19 juli 1990 houdende de oprichting van |
l'Agence régionale pour la Propreté, il est inséré un article 4/1 | het Gewestelijk Agentschap voor Netheid, wordt een artikel 4/1 |
rédigé comme suit : | ingevoegd, luidend als volgt : |
` Art. 4/1.L'Agence régionale pour la Propreté est chargée de la |
` Art. 4/1.Het Gewestelijk Agentschap voor Netheid is belast met de |
collecte et du traitement des déchets des détenteurs de déchets autres | inzameling en verwerking van het afval van houders van afval ander dan |
que ménagers qui ne procèdent pas eux-mêmes au traitement de leurs | huishoudelijk afval die zelf niet overgaan tot de verwerking van hun |
déchets ou ne le font pas faire par un négociant, une installation ou | afval en het evenmin laten verwerken door een handelaar, een |
une entreprise effectuant des opérations de traitement des déchets ou | installatie of een onderneming die afval verwerken of [door] een |
par un collecteur, tel que requis par l'article 23 de l'ordonnance du | afvalinzamelaar, zoals voorgeschreven door artikel 23 van de |
14 juin 2012 relative aux déchets instaurant une responsabilité | ordonnantie van 14 juni 2012 betreffende afvalstoffen dat een |
matérielle de la gestion des déchets. | materiële verantwoordelijkheid invoert voor het afvalbeheer. |
Sans préjudice des dispositions adoptées par l'Agglomération | Onverminderd de aangenomen bepalingen door de Brusselse Agglomeratie |
bruxelloise, le Gouvernement peut déterminer des limites quant aux | kan de Regering de grenzen bepalen inzake de types en de hoeveelheid |
types et aux quantités de déchets qui sont collectés par l'Agence | afval die worden ingezameld door het gewestelijk Agentschap voor |
régionale pour la Propreté.'. | Netheid. '. |
Art. 21.Dans l'ordonnance du 14 juin 2012 relative aux déchets, à |
Art. 21.In artikel 23 van de ordonnantie van 14 juni 2012 betreffende |
l'article 23 : | afvalstoffen, worden : |
1° le paragraphe 4, alinéa 2, 3° est remplacé comme suit : | 1° paragraaf 4, tweede lid, 3° als volgt vervangen : |
`3° s'il remet les déchets à un négociant ou à un collecteur de | `3° indien hij het afval toevertrouwt aan een handelaar of een |
déchets, il doit pouvoir le démontrer au moyen d'un contrat écrit ou | afvalinzamelaar, dient hij dat aan te tonen middels een schriftelijk |
de tout document écrit délivré par le collecteur de déchets ou le | contract of een geschreven document, afgeleverd door de |
négociant attestant de la collecte régulière et systématique des | afvalinzamelaar of de handelaar, dat bevestigt dat het afval |
déchets, quelle que soit la quantité de déchets à collecter. Aucun | regelmatig en systematisch wordt opgehaald, ongeacht de hoeveelheid op |
contrat ne doit être conclu avec l'Agence régionale pour la Propreté | te halen afval. Geen enkel contract dient te worden gesloten met het |
pour les déchets des producteurs ou détenteurs de déchets autres que | Gewestelijk Agentschap voor Netheid voor het afval van de producenten |
ménagers qui sont collectés par celle-ci dans le cadre des types et | of houders van afval ander dan huishoudelijk afval dat wordt |
volumes de déchets couverts par la redevance dont question à l'article | ingezameld door deze in het kader van de types afval en de volumes die |
24/1, § 1er.'; | gedekt zijn door de kosten waarvan sprake in artikel 24/1, § 1.'; |
2° le paragraphe 4, dernier alinéa, est abrogé. | 2° paragraaf 4, laatste lid, wordt opgeheven. |
Art. 22.Dans la même ordonnance, il est inséré un article 24/1 rédigé |
Art. 22.In dezelfde ordonnantie, wordt een artikel 24/1 ingevoegd, |
comme suit : | luidend als volgt : |
` Art. 24/1.§ 1er. Tous les détenteurs de déchets autres que ménagers |
' Art. 24/1.§ 1. Alle houders van ander dan huishoudelijk afval |
paient à l'Agence régionale pour la propreté une redevance annuelle | betalen aan het Gewestelijk Agentschap voor Netheid een jaarlijks[e] |
forfaitaire de 243,24 euros H.T.V.A., à moins qu'ils ne démontrent : | forfaitair[e] bijdrage van 243,24 euro, btw niet inbegrepen, tenzij ze |
1° procéder eux-mêmes à leur traitement ou le faire faire par un | aantonen dat : 1° ze zelf overgaan tot de verwerking of het overlaten aan een |
négociant, une installation ou une entreprise effectuant des | handelaar, een installatie of een onderneming die het afval verwerkt |
opérations de traitement des déchets ou par un collecteur de déchets, | of [aan] een afvalinzamelaar, op basis van de bewijsstukken bedoeld in |
sur la base des justificatifs visés à l'article 23, § 4; | artikel 23, § 4; |
2° faire partie des détenteurs exonérés en application de l'article 10 | 2° ze deel uitmaken van de houders die vrijgesteld zijn in toepassing |
de l'arrêté du Gouvernement du 22 décembre 2011 fixant la tarification | van artikel 10 van het besluit van de Regering van 22 december 2011 |
des prestations de Bruxelles-Propreté, Agence régionale pour la | tot vaststelling van de tarificatie van de prestaties van het |
Propreté. | Agentschap Net Brussel, Gewestelijk Agentschap voor Netheid. |
Le 1er janvier de chaque année, à partir de 2017, le montant de la | Op 1 januari van elk jaar, vanaf 2017, wordt het bedrag van de |
redevance annuelle forfaitaire tel que fixé à l'alinéa 1er est adapté | jaarlijkse forfaitaire bijdrage, zoals bepaald in het eerste lid, |
en fonction de l'évolution de l'indice des prix à la consommation. | aangepast op grond van de evolutie van de index van de |
L'indice de base est celui du mois au cours duquel la présente | consumptieprijzen. De basisindex is deze van de maand waarin deze |
ordonnance entre en vigueur. Le montant de la redevance est arrondi, | ordonnantie in werking treedt. Het bedrag van de bijdrage wordt |
après indexation, à l'unité inférieure. | afgerond, na indexering, naar beneden. |
La redevance couvre les frais de collecte en porte-à-porte et de | De bijdrage dekt de kosten van de inzameling huis-aan-huis en de |
traitement pour un volume maximal de : | verwerking van een maximum volume van : |
1. 50 litres par semaine pour la fraction des déchets PMC; | 1. 50 liter per week voor de fractie PMD-afval; |
2. 30 litres par semaine pour la fraction des déchets papier et carton | 2. 30 liter per week voor de fractie papier en droog en schoon karton; |
secs et propres; | |
3. 80 litres par semaine pour la fraction des déchets résiduels de | 3. 80 liter per week voor de fractie restafval vergelijkbaar met |
nature comparable aux déchets ménagers. | huishoudelijk afval. |
Lorsque les détenteurs de déchets autres que ménagers soumis au | Wanneer de houders van afval ander dan huishoudelijk afval die |
paiement de la redevance visée à l'alinéa 1er produisent d'autres | gehouden zijn een bijdrage te betalen bedoeld in het eerste lid, |
types de déchets ou des volumes de déchets supérieurs à ceux arrêtés à | andere types afval produceren of volumes die groter zijn dan deze |
l'alinéa 3, la collecte et le traitement de ces quantités supérieures | bepaald in het derde lid, dient de inzameling en de verwerking van |
ou de ces autres déchets doivent être assurés conformément à l'article | deze grotere volumes verzekerd te worden overeenkomstig artikel 23. |
23. § 2. L'Agence régionale pour la Propreté envoie, durant le premier | § 2. Het Gewestelijk Agentschap voor Netheid stuurt tijdens het eerste |
semestre de chaque année et pour la première fois à partir de 2016, | semester van ieder jaar en voor de eerste keer vanaf 2016, een |
une invitation à payer la redevance dont question au § 1er aux | uitnodiging tot betaling van de bijdrage waarvan sprake in § 1 naar de |
producteurs ou détenteurs de déchets non ménagers qui n'ont pas conclu | producenten of houders van niet-huishoudelijk afval die geen |
un contrat de collecte et de traitement avec elle. A moins qu'il ne | inzamelings- en verwerkingscontract met hem hebben gesloten. Tenzij |
démontre être exonéré de la redevance, le producteur ou détenteur de | hij aantoont dat hij is vrijgesteld van de bijdrage, betaalt de houder |
déchets non ménagers paie la redevance à l'Agence régionale pour la | of producent van niet-huishoudelijk afval zijn bijdrage aan het |
propreté dans les 30 jours de l'invitation à payer. L'Agence régionale | Gewestelijk Agentschap voor Netheid binnen de 30 dagen na de |
pour la propreté assure le recouvrement des redevances impayées par | uitnodiging tot betaling. Het Gewestelijk Agentschap voor Netheid |
toutes voies de droit. A la réception du paiement de la redevance, | zorgt voor de inning van de niet betaalde bijdragen met alle |
l'Agence régionale pour la Propreté offre au détenteur de déchets non | rechtsmiddelen. Bij het ontvangen van de bijdragen, geeft het |
Gewestelijk Agentschap voor Netheid aan de houder van | |
ménagers 20 sacs poubelles fuchsia de 80 litres destinés à la collecte | niet-huishoudelijk afval 20 fuchsia vuilniszakken van 80 liter bestemd |
de la fraction des déchets résiduels de nature comparable aux déchets | voor de inzameling van de fractie restafval vergelijkbaar met |
ménagers. | huishoudelijk afval. |
Le produit des redevances est inscrit en recettes dans le budget de | Het geheel van de bijdragen wordt ingeschreven in de begroting van het |
l'Agence régionale pour la Propreté.' ». | Gewestelijk Agentschap voor Netheid.' ». |
B.1.2. Conformément à l'article 28 de l'ordonnance du 18 décembre | B.1.2. Overeenkomstig artikel 28 van de ordonnantie van 18 december |
2015, ces dispositions entrent en vigueur le 1er janvier 2016. | 2015 treden die bepalingen in werking op 1 januari 2016. |
B.2. Les dispositions attaquées chargent l'Agence régionale pour la | B.2. De bestreden bepalingen belasten het Gewestelijk Agentschap voor |
propreté d'une nouvelle mission lors de la collecte et du traitement | Netheid met een nieuwe opdracht bij de inzameling en verwerking van |
de déchets non ménagers dans la Région de Bruxelles-Capitale. Les | niet-huishoudelijk afval in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Met |
travaux préparatoires indiquent ce qui suit au sujet de l'objectif | betrekking tot de doelstelling die wordt beoogd, vermeldt de |
poursuivi : | parlementaire voorbereiding : |
« Le système tel qu'il existe actuellement impose aux producteurs et | « Het huidige systeem verplicht de genoemde producenten en houders |
détenteurs susvisés de prouver le respect de ces obligations par la | ertoe te bewijzen dat ze hun verplichtingen nakomen, mits het |
production de divers justificatifs écrits, notamment des contrats | voorleggen van geschreven documenten, meer bepaald contracten gesloten |
conclus avec des collecteurs. L'article 23, § 4, dernier alinéa, de | met inzamelaars. Artikel 23, § 4, laatste lid, van de ordonnantie van |
l'ordonnance du 14 juin 2012 permet toutefois d'accorder une | 14 juni 2012 laat echter toe een vrijstelling van contract te verlenen |
exonération de contrat dans certaines circonstances définies par le | in omstandigheden bepaald door de Regering. In de huidige toestand |
Gouvernement. En l'état actuel, une telle exonération de contrat a été | werd een vrijstelling van contract toegekend door de Regering aan alle |
accordée par le Gouvernement à tous les producteurs ou détenteurs de | producenten en houders van ander dan huishoudelijk afval dat een |
déchets autres que ménagers dont la quantité de déchets produits ne | bepaald volume niet overschrijdt. Er wordt echter vastgesteld dat |
dépasse pas un certain volume. Force est toutefois de constater que | velen onder hen misbruik maken van deze bepaling door de inzamelingen |
nombre de ceux-ci abusent de cette disposition dès lors qu'ils | van huishoudelijk afval te gebruiken om de hoeveelheid afval dat het |
emploient les collectes ménagères pour évacuer leurs déchets dont les | vrijgestelde volume overschrijdt te dumpen. Daarmee miskennen ze de |
quantités excèdent les volumes exonérés. Ce faisant, ils méconnaissent | |
les obligations qui découlent non seulement de la responsabilité | verplichtingen die voortvloeien uit zowel de materiële |
matérielle mais également de la responsabilité financière imposées par | verantwoordelijkheid als uit de financiële verantwoordelijkheid |
l'ordonnance du 14 juin 2012. | opgelegd door de ordonnantie van 14 juni 2012. |
Cela induit de facto une surcharge sur les missions des services | Dit betekent de facto een overlast voor de opdrachten van de openbare |
publics qui sont à charge des ménages et des producteurs de déchets | diensten die ten laste zijn van de gezinnen en de producenten van |
autres que ménagers en ordre de contrat. Pour mettre fin à ce | afval ander dan huishoudelijk afval die in regel zijn met hun |
déséquilibre et faire participer les détenteurs de déchets | contract. Om een einde te stellen aan dit onevenwicht en de houders |
non-ménagers au service de collecte comme il se doit, la présente | van niet huishoudelijk afval te laten deelnemen aan de inzameling |
disposition propose de supprimer l'exonération de contrat susvisée et | zoals het hoort, stelt de huidige bepaling voor de genoemde |
d'introduire une redevance minimale à tous les producteurs et | vrijstelling van contract te schrappen en een minimum bijdrage in te |
détenteurs de déchets autres que ménagers, qui ne prouvent pas | voeren voor alle producenten en houders van afval ander dan |
respecter les obligations de traitement de leurs déchets. | huishoudelijk afval die niet bewijzen dat ze hun verplichtingen voor de verwerking van afval nakomen. |
La suppression de cette exonération est conforme au principe du | De afschaffing van deze vrijstelling is overeenkomstig het principe |
pollueur-payeur » (Doc. parl., 2015-2016, Parlement de la Région de | vervuiler/betaler » (Parl. St., 2015-2016, Brussels Hoofdstedelijk |
Bruxelles-Capitale, n° A-272/1, pp. 7-8). | Parlement, nr. A-272/1, pp. 7-8). |
Quant à l'intérêt des parties requérantes et à l'étendue du recours | Ten aanzien van het belang van de verzoekende partijen en de omvang van het beroep |
B.3.1. La première partie requérante, l'ASBL « Fédération des | B.3.1. De eerste verzoekende partij, de vzw « Federatie van Bedrijven |
Entreprises de Gestion de l'Environnement », défend les intérêts | voor Milieubeheer », behartigt de gemeenschappelijke belangen van |
communs d'entreprises qui collectent, trient, manipulent, recyclent ou | bedrijven die afvalstoffen inzamelen, sorteren, behandelen, recycleren |
traitent des déchets, et de centres d'assainissement du sol. Les | of verwerken en van de grondreinigingscentra. De overige verzoekende |
autres parties requérantes, toutes membres de la première partie | partijen, die allen leden zijn van de eerste verzoekende partij, zijn |
requérante, sont des entreprises privées qui exercent une activité | particuliere ondernemingen die een commerciële activiteit uitoefenen |
commerciale en Région de Bruxelles-Capitale dans le secteur de la | in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, in de sector van de |
collecte et du traitement de déchets non ménagers. | inzameling en de verwerking van niet-huishoudelijk afval. |
B.3.2. Selon le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, les | B.3.2. Volgens de Brusselse Hoofdstedelijke Regering zouden de |
parties requérantes ne justifieraient pas de l'intérêt requis pour | verzoekende partijen niet doen blijken van het rechtens vereiste |
demander la suspension et l'annulation des articles 20 et 21 de | belang bij de schorsing en de vernietiging van de artikelen 20 en 21 |
l'ordonnance du 18 décembre 2015, dès lors qu'elles ne formulent | van de ordonnantie van 18 december 2015, aangezien zij geen kritiek |
aucune critique à l'égard de ces dispositions. | ten aanzien van die bepalingen formuleren. |
B.3.3. La demande de suspension étant subordonnée au recours en | B.3.3. Aangezien de vordering tot schorsing ondergeschikt is aan het |
annulation, la recevabilité de celui-ci, et en particulier l'existence | beroep tot vernietiging, dient de ontvankelijkheid van dat laatste, en |
met name het bestaan van het vereiste belang, reeds bij het onderzoek | |
de l'intérêt requis, doit être abordée dès l'examen de la demande de | van de vordering tot schorsing te worden betrokken. |
suspension. B.3.4. L'article 20 de l'ordonnance du 18 décembre 2015 insère dans | B.3.4. Artikel 20 van de ordonnantie van 18 december 2015 voegt in de |
l'ordonnance du 19 juillet 1990 portant création de l'Agence régionale | ordonnantie van 19 juli 1990 houdende oprichting van het Gewestelijk |
pour la propreté (ci-après : l'ordonnance du 19 juillet 1990) un | Agentschap voor Netheid (hierna : de ordonnantie van 19 juli 1990) een |
article 4/1, nouveau. La disposition attaquée charge l'Agence | nieuw artikel 4/1 in. De bestreden bepaling belast het Gewestelijk |
régionale pour la propreté (ci-après : l'Agence) d'une mission | Agentschap voor Netheid (hierna : het Agentschap) met een bijkomende |
supplémentaire, en l'occurrence la collecte et le traitement de | opdracht, namelijk de inzameling en de verwerking van |
déchets non ménagers des détenteurs de déchets qui ne procèdent pas | niet-huishoudelijk afval van de houders van afval die zelf niet |
eux-mêmes au traitement de leurs déchets et ne le font pas faire par | overgaan tot de verwerking ervan en het evenmin laten verwerken door |
un négociant, une installation ou une entreprise effectuant des | een handelaar, een installatie of een onderneming die afval verwerken |
opérations de traitement des déchets, ou par un collecteur, comme le | of door een afvalinzamelaar, zoals voorgeschreven bij artikel 23 van |
prescrit l'article 23 de l'ordonnance du 14 juin 2012 relative aux | de ordonnantie van 14 juni 2012 betreffende afvalstoffen. De Regering |
déchets. Le Gouvernement peut fixer des limites quant aux types et aux | kan de grenzen bepalen van de types en de hoeveelheid afval die door |
quantités de déchets collectés par l'Agence. | het Agentschap worden ingezameld. |
Selon l'article 3 de l'ordonnance du 19 juillet 1990 portant création | Volgens artikel 3 van de ordonnantie van 19 juli 1990 houdende |
de l'Agence régionale pour la propreté, l'Agence est un organisme | oprichting van het Gewestelijk Agentschap voor Netheid is het |
d'intérêt public doté de la personnalité juridique. | Agentschap een instelling van openbaar nut met rechtspersoonlijkheid. |
L'article 21, attaqué, modifie l'article 23, § 4, de l'ordonnance du | Het bestreden artikel 21 wijzigt artikel 23, § 4, van de ordonnantie |
14 juin 2012 relative aux déchets (ci-après : l'ordonnance du 14 juin | van 14 juni 2012 betreffende afvalstoffen (hierna : de ordonnantie van |
2012), en précisant les modalités de preuve qui étaient exigées de la | 14 juni 2012), door de bewijsmodaliteiten te preciseren die van de |
part des détenteurs de déchets : les détenteurs de déchets qui | afvalhouders werden geëist : de houders van afval die hun afval |
confient leurs déchets à un négociant ou à un collecteur de déchets | toevertrouwen aan een handelaar of aan een afvalinzamelaar, moeten met |
doivent pouvoir démontrer au moyen d'un contrat écrit ou d'un autre | een schriftelijk contract of een ander geschreven document kunnen |
document écrit que les déchets font l'objet d'une collecte régulière | aantonen dat het afval regelmatig en systematisch wordt opgehaald. |
et systématique. Auparavant, cette obligation de preuve par le biais | Voorheen was die bewijsverplichting via een schriftelijk contract of |
d'un contrat écrit ou d'un autre document écrit était déjà exigée, | een ander geschreven document reeds vereist, maar de afvalhouders |
mais les détenteurs de déchets pouvaient toutefois être dispensés de | konden voor kleinere hoeveelheden niet-huishoudelijk afval worden |
cette obligation de preuve pour des quantités moindres de déchets non | vrijgesteld van die bewijsplicht; die vrijstellingsmogelijkheid is |
ménagers; cette possibilité de dispense est désormais supprimée. Les | voortaan afgeschaft. De houders van niet-huishoudelijk afval dat wordt |
détenteurs de déchets non ménagers qui sont collectés par l'Agence | ingezameld door het Agentschap in het kader van de bijdrage bedoeld in |
dans le cadre de la redevance visée par l'article 24/1 de l'ordonnance | artikel 24/1 van de ordonnantie van 14 juni 2012, worden daarentegen |
du 14 juin 2012 sont par contre dispensés de l'obligation de conclure | vrijgesteld van de verplichting om een contract te sluiten en dit te |
un contrat et de le prouver. | bewijzen. |
L'article 22, attaqué, insère dans l'ordonnance du 14 juin 2012 un | Het bestreden artikel 22 voegt in de ordonnantie van 14 juni 2012 een |
article 24/1 obligeant dorénavant le détenteur de déchets non ménagers | artikel 24/1 in dat de houder van niet-huishoudelijk afval voortaan |
à payer une redevance annuelle forfaitaire à l'Agence, à moins qu'il | verplicht een jaarlijkse forfaitaire bijdrage te betalen aan het |
ne démontre qu'il procède lui-même à leur traitement ou le fait faire | Agentschap, tenzij hij aantoont dat hij zijn afval zelf verwerkt of |
par un négociant, une installation ou une entreprise qui traite les | laat verwerken door een handelaar, een installatie of een onderneming |
déchets ou par un collecteur de déchets, « sur la base des | die het afval verwerkt of door een afvalinzamelaar, « op basis van de |
justificatifs visés à l'article 23, § 4, » ou qu'il fait partie des | bewijsstukken bedoeld in artikel 23, § 4 » of dat hij daarvan is |
détenteurs exonérés de la redevance en application de l'article 10 de | vrijgesteld met toepassing van artikel 10 van het besluit van de |
l'arrêté du Gouvernement du 22 décembre 2011 « fixant la tarification | Regering van 22 december 2011 « tot vaststelling van de tarifering van |
des prestations de Bruxelles-Propreté, Agence régionale pour la | de prestaties van Net Brussel, het Gewestelijk Agentschap voor Netheid |
Propreté ». Cette Agence perçoit la redevance annuelle forfaitaire | |
dans les 30 jours de l'envoi de l'invitation à payer, sauf si le | ». Dat Agentschap int de jaarlijkse forfaitaire bijdrage binnen de 30 |
producteur ou détenteur de déchets non ménagers démontre qu'il en est | dagen na het versturen van de uitnodiging tot betaling, tenzij de |
producent of houder van niet-huishoudelijk afval aantoont dat hij | |
exonéré. | ervan is vrijgesteld. |
B.3.5. Il ressort de l'exposé des moyens que les griefs des parties | B.3.5. Uit de uiteenzetting van de middelen blijkt dat de grieven van |
requérantes concernent tous l'identité de l'institution à laquelle est | de verzoekende partijen alle betrekking hebben op de identiteit van de |
communiqué le contrat écrit ou le document écrit conditionnant | instantie waaraan het schriftelijk contract of het geschreven |
document, die een voorwaarde zijn voor het verkrijgen van een | |
l'obtention d'une exonération de la redevance annuelle forfaitaire | vrijstelling van de bestreden jaarlijkse forfaitaire bijdrage, wordt |
attaquée. | bezorgd. |
Les parties requérantes ne critiquent, en tant que telles, ni la | De verzoekende partijen bekritiseren als dusdanig niet de nieuwe |
nouvelle mission attribuée à l'Agence, par l'article 20 attaqué, dans | opdracht die bij het bestreden artikel 20 aan het Agentschap is |
le cadre de la collecte des déchets non ménagers, ni les modalités de | toegekend met betrekking tot de inzameling van niet-huishoudelijk |
afval, noch de modaliteiten inzake schriftelijk bewijs die worden | |
preuve écrite que précise l'article 23, § 4, de l'ordonnance du 14 | gepreciseerd in artikel 23, § 4, van de ordonnantie van 14 juni 2012, |
juin 2012, tel qu'il a été modifié par l'article 21 attaqué. Leur | zoals gewijzigd bij het bestreden artikel 21. Hun kritiek slaat enkel |
critique porte uniquement sur le fait que la preuve écrite exigée par | op het feit dat het bij artikel 23, § 4, van de ordonnantie van 14 |
l'article 23, § 4, de l'ordonnance du 14 juin 2012 devrait, en vertu | juni 2012 vereiste schriftelijke bewijs, krachtens artikel 24/1 van de |
de l'article 24/1 de l'ordonnance du 14 juin 2012, tel qu'il a été | ordonnantie van 14 juni 2012, zoals gewijzigd bij het bestreden |
modifié par l'article 22 attaqué, être apportée à l'Agence régionale | artikel 22, aan het Gewestelijk Agentschap voor Netheid zou moeten |
pour la propreté. | worden geleverd. |
Bien que les dispositions attaquées s'imbriquent mutuellement, la | Hoewel de bestreden bepalingen een onderlinge samenhang vertonen, |
formulation de la requête et de la demande de suspension révèle que | blijkt uit de formulering van het verzoekschrift en van de vordering |
les critiques émises par les parties requérantes visent exclusivement | tot schorsing dat de kritiek van de verzoekende partijen uitsluitend |
l'article 22 de l'ordonnance du 18 décembre 2015, de sorte que la Cour | is gericht tegen artikel 22 van de ordonnantie van 18 december 2015, |
limite son examen à cette disposition. | zodat het Hof zijn onderzoek daartoe beperkt. |
Quant aux conditions de la suspension | Ten aanzien van de voorwaarden van de schorsing |
B.4. Aux termes de l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier | B.4. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari |
1989 sur la Cour constitutionnelle, deux conditions de fond doivent | 1989 op het Grondwettelijk Hof dient aan twee grondvoorwaarden te zijn |
être remplies pour que la suspension puisse être décidée : | voldaan opdat tot schorsing kan worden besloten : |
-des moyens sérieux doivent être invoqués; | -de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn; |
-l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un | -de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een |
préjudice grave difficilement réparable. | moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen. |
Les deux conditions étant cumulatives, la constatation que l'une de | Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat |
ces deux conditions n'est pas remplie entraîne le rejet de la demande | één van die voorwaarden niet is vervuld tot de verwerping van de |
de suspension. | vordering tot schorsing. |
Quant au caractère sérieux des moyens | Wat de ernst van de middelen betreft |
B.5. Le moyen sérieux ne se confond pas avec le moyen fondé. Pour | B.5. Het ernstige middel mag niet worden verward met het gegronde |
qu'un moyen soit considéré comme sérieux au sens de l'article 20, 1°, | middel. Wil een middel als ernstig worden beschouwd in de zin van |
de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, il | artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
ne suffit pas qu'il ne soit pas manifestement non fondé au sens de | Grondwettelijk Hof, volstaat het niet dat het kennelijk niet ongegrond |
l'article 72, mais il faut aussi qu'il revête une apparence de | is in de zin van artikel 72, maar moet het ook gegrond lijken na een |
fondement au terme d'un premier examen des éléments dont la Cour | eerste onderzoek van de gegevens waarover het Hof beschikt in dit |
dispose à ce stade de la procédure. | stadium van de procedure. |
B.6.1. Selon l'article 24/1, § 1er, de l'ordonnance du 14 juin 2012, | B.6.1. Volgens artikel 24/1, § 1, van de ordonnantie van 14 juni 2012, |
tel qu'il a été modifié par l'article 22 attaqué, tout détenteur de | zoals gewijzigd bij het bestreden artikel 22, is elke houder van |
déchets non ménagers est dorénavant tenu de payer une redevance | niet-huishoudelijk afval voortaan verplicht een jaarlijkse forfaitaire |
annuelle forfaitaire à l'Agence, à moins qu'il ne démontre qu'il | bijdrage te betalen aan het Agentschap, tenzij hij aantoont dat hij |
traite lui-même ses déchets ou qu'il les fait traiter par un | zijn afval zelf verwerkt of laat verwerken door een handelaar, een |
négociant, une installation ou une entreprise traitant des déchets ou | installatie of een onderneming die het afval verwerkt of door een |
par un collecteur de déchets, sur la base d'un contrat écrit ou d'un | afvalinzamelaar, op basis van een schriftelijk contract of een |
document écrit visé à l'article 23, § 4. | geschreven document zoals bedoeld in artikel 23, § 4. |
B.6.2. Selon l'article 24/1, § 2, de la même ordonnance, l'Agence | B.6.2. Volgens artikel 24/1, § 2, van dezelfde ordonnantie stuurt het |
envoie durant le premier semestre de chaque année une invitation à | Agentschap tijdens het eerste semester van ieder jaar een uitnodiging |
payer la redevance aux producteurs ou détenteurs de déchets non | tot betaling naar de producenten of houders van niet-huishoudelijk |
ménagers qui n'ont pas conclu un contrat de collecte et de traitement | afval die geen inzamelings- en verwerkingscontract met het Agentschap |
avec elle. A moins qu'il ne démontre être exonéré de la redevance sur | hebben gesloten. De houder of producent van niet-huishoudelijk afval |
la base des justificatifs requis, le producteur ou détenteur de | betaalt zijn bijdrage aan het Agentschap binnen dertig dagen na de |
déchets non ménagers paie sa redevance à l'Agence dans les trente | uitnodiging tot betaling, tenzij hij aan de hand van de vereiste |
jours de l'invitation à payer. | bewijsstukken aantoont dat hij is vrijgesteld. |
B.6.3. Dans la lecture que les parties requérantes font de la | B.6.3. In de lezing die de verzoekende partijen geven aan de bestreden |
disposition attaquée, les détenteurs de déchets non ménagers qui, dans | bepaling leidt deze ertoe dat de houders van niet-huishoudelijk afval |
la Région de Bruxelles-Capitale, font appel à un négociant ou à un | die in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest een beroep doen op een |
collecteur de déchets, sont tenus de le démontrer en présentant à | handelaar of afvalinzamelaar ertoe verplicht zijn dit aan te tonen |
l'Agence un contrat écrit conclu avec cette entreprise privée ou un | door aan het Agentschap een schriftelijk contract met die particuliere |
autre document écrit attestant de la collecte régulière et | onderneming of een ander schriftelijk document voor te leggen waaruit |
systématique des déchets. De ce fait, l'Agence, qui est elle-même un | blijkt dat het afval regelmatig en systematisch wordt opgehaald. Aldus |
acteur économique du secteur de la collecte et du traitement des | zou het Agentschap, dat zelf economisch actief is in de sector van |
déchets et qui est donc un concurrent potentiel, pourrait prendre | afvalinzameling en -verwerking en dus een potentiële concurrent is, |
connaissance des données commerciales confidentielles des collecteurs | inzage krijgen in de vertrouwelijke bedrijfsinformatie van de |
privés de déchets, alors que ces derniers ne peuvent disposer de | particuliere afvalinzamelaars terwijl die laatsten niet over |
telles informations. | dergelijke informatie kunnen beschikken. |
B.7.1. Dans le premier moyen, les parties requérantes font valoir que | B.7.1. In het eerste middel voeren de verzoekende partijen aan dat die |
cette inégalité de traitement des opérateurs commerciaux publics et | ongelijke behandeling van de publieke en particuliere marktdeelnemers |
privés est contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution | strijdig is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet (eerste |
(première branche) et qu'elle a pour effet de perturber le marché, ce | onderdeel) en dat ze marktverstorend werkt, waardoor eveneens artikel |
qui entraîne également une violation de l'article 23, alinéa 3, 1°, de | 23, derde lid, 1°, van de Grondwet, gelezen in samenhang met de |
la Constitution, lu en combinaison avec les articles 102 et 106 du | artikelen 102 en 106 van het Verdrag betreffende de werking van de |
Traité sur le fonctionnement de l'Union européenne (seconde branche). | Europese Unie, wordt geschonden (tweede onderdeel). |
B.7.2. Dans le deuxième moyen, les parties requérantes allèguent que | B.7.2. In het tweede middel voeren de verzoekende partijen aan dat de |
les dispositions attaquées violent les articles 10 et 11 de la | bestreden bepalingen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden, |
Constitution, combinés ou non avec les principes d'indépendance et | al dan niet in samenhang gelezen met het onafhankelijkheidsbeginsel en |
d'impartialité en tant que principes généraux de bonne administration, | het onpartijdigheidsbeginsel als algemene beginselen van behoorlijk |
et avec l'article 41 de la Charte des droits fondamentaux de l'Union | bestuur en met het artikel 41 van het Handvest van de grondrechten van |
européenne, en ce qu'une autorité publique a le pouvoir de contrôler | de Europese Unie, doordat een overheidsinstelling de bevoegdheid heeft |
un secteur dans lequel elle est elle-même un opérateur économique. | om toezicht te houden op een sector waarbinnen zij zelf economisch |
B.7.3. Dans le troisième moyen, les parties requérantes allèguent une | actief is. B.7.3. In het derde middel voeren de verzoekende partijen een |
violation du respect du secret des affaires d'une personne morale, | schending aan van het respect voor het zakengeheim van een |
garanti par l'article 22 de la Constitution, combiné avec l'article 8 | rechtspersoon, zoals gewaarborgd bij artikel 22 van de Grondwet, in |
samenhang gelezen met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de | |
de la Convention européenne des droits de l'homme, avec l'article 339 | rechten van de mens, met artikel 339 van het Verdrag betreffende de |
du Traité sur le fonctionnement de l'Union européenne, avec les | werking van de Europese Unie, met de artikelen 4 en 41, lid 2, b), van |
articles 7 et 41.2, b), de la Charte des droits fondamentaux de | het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en met artikel |
l'Union européenne et avec l'article 17 du Pacte international relatif | 17 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke |
aux droits civils et politiques, en ce que les dispositions attaquées | rechten, doordat de bestreden bepalingen het Agentschap, dat een |
donnent à l'Agence, laquelle est un concurrent potentiel, le pouvoir | potentiële concurrent is, de bevoegdheid geven om kennis te nemen van |
de prendre connaissance d'informations confidentielles des entreprises privées. | vertrouwelijke informatie van de particuliere ondernemingen. |
B.8.1. Selon le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, les | B.8.1. Volgens de Brusselse Hoofdstedelijke Regering zouden de |
entreprises privées actives dans le secteur de la collecte de déchets | particuliere ondernemingen die werkzaam zijn in de sector van de |
non ménagers et l'Agence ne constitueraient pas des catégories | inzameling van niet-huishoudelijk afval en het Agentschap geen |
comparables, dans la mesure où l'Agence remplit, sur la base des | vergelijkbare categorieën zijn, doordat het Agentschap op grond van de |
dispositions attaquées, une mission d'intérêt général, et ne peut pas | bestreden bepalingen een taak van algemeen belang vervult en niet als |
être considérée comme faisant concurrence aux entreprises privées. | een concurrent van de particuliere ondernemingen kan worden beschouwd. |
B.8.2. L'article 3 de l'ordonnance du 19 juillet 1990 portant création | B.8.2. Artikel 3 van de ordonnantie van 19 juli 1990 houdende |
de l'Agence régionale pour la propreté dispose : | oprichting van het Gewestelijk Agentschap voor Netheid bepaalt : |
« § 1er. Il est créé un organisme d'intérêt public intitulé | « § 1. Er wordt een instelling van openbaar nut opgericht onder de |
`Bruxelles-Propreté, Agence régionale pour la propreté', ci-après | benaming `Net Brussel, Gewestelijk Agentschap voor Netheid', hierna |
dénommé l'Agence. | genoemd het Agentschap. |
L'Agence est dotée de la personnalité juridique. | Het Agentschap bezit rechtspersoonlijkheid. |
§ 2. A l'article 1er, A, de la loi du 16 mars 1954 relative au | § 2. In artikel 1, A, van de wet van 16 maart 1954 betreffende de |
contrôle de certains organismes d'intérêt public, est insérée, selon | controle op sommige instellingen van openbaar nut, wordt in |
l'ordre alphabétique, la mention suivante : `Bruxelles-Propreté, | alfabetische volgorde volgende vermelding ingevoegd : `Net Brussel, |
Agence régionale pour la propreté'. » | Gewestelijk Agentschap voor Netheid' ». |
B.8.3. L'article 7 de la même ordonnance dispose : | B.8.3. Artikel 7 van dezelfde ordonnantie bepaalt : |
« § 1er. L'Agence peut exercer des activités commerciales compatibles | « § 1. Het Agentschap kan handelsactiviteiten uitoefenen die |
avec les missions qui lui sont confiées. | verenigbaar zijn met de opdrachten die eraan worden toevertrouwd. |
L'Exécutif peut imposer un plan comptable selon les méthodes | De Executieve kan een boekhoudkundig plan volgens handelsmethodes |
commerciales. | opleggen. |
§ 2. En vue de l'accomplissement de ses missions, l'Agence peut | § 2. Met het oog op het vervullen van zijn opdrachten kan het |
conclure des conventions, participer au capital et à la gestion | Agentschap overeenkomsten sluiten, deelnemen in het kapitaal en aan |
d'entreprises, exploiter ou faire exploiter des installations | het beheer van ondernemingen, en bedrijfsinstallaties exploiteren of |
industrielles. | laten exploiteren. |
La participation au capital d'entreprises est subordonnée à | Voor deelneming in het kapitaal van ondernemingen moet de Executieve |
l'autorisation de l'Exécutif. Celui-ci fixe également le montant de la | toestemming verlenen. De Executieve stelt eveneens het bedrag van de |
participation de l'Agence. | deelneming van het Agentschap vast. |
[...] ». | [...] ». |
B.9. En ce qui concerne la gestion des déchets dans la Région de | B.9. Inzake het beheer van afval in het Brusselse Hoofdstedelijke |
Bruxelles-Capitale, il convient d'établir une distinction entre les | Gewest moet een onderscheid worden gemaakt tussen de afvalstoffen van |
déchets des ménages et ceux des entreprises. Alors que la collecte des | de gezinnen en die van de ondernemingen. Terwijl de inzameling van het |
déchets de la première catégorie de détenteurs de déchets a été | afval van de eerste categorie van afvalhouders uitsluitend werd |
confiée exclusivement à l'Agence, les entreprises ont elles-mêmes à | toevertrouwd aan het Agentschap, zijn de ondernemingen op grond van de |
répondre, conformément à l'ordonnance du 14 juin 2012, du traitement | ordonnantie van 14 juni 2012 zelf verantwoordelijk voor de verwerking |
et de la collecte de leurs déchets et ce, sur la base du principe du « | en inzameling van hun afval en dit op grond van het principe dat de |
pollueur payeur ». | vervuiler betaalt. |
L'article 24/1, attaqué, de l'ordonnance du 14 juin 2012 n'accorde à | Het bestreden artikel 24/1 van de ordonnantie van 14 juni 2012 kent |
l'Agence aucun droit exclusif de collecter et de traiter des déchets | aan het Agentschap geen uitsluitende rechten toe om binnen het |
non ménagers au sein de la Région de Bruxelles-Capitale. Ce n'est que | Brusselse Hoofdstedelijke Gewest niet-huishoudelijk afval in te |
dans la mesure où les détenteurs de tels déchets ne les traitent pas | zamelen en te verwerken. Slechts in zoverre de houders van dergelijk |
eux-mêmes ou ne les font pas collecter et traiter par un négociant, | afval het niet zelf verwerken of laten inzamelen en verwerken door een |
une installation ou une entreprise traitant les déchets, ou par un | handelaar, een installatie of een onderneming die het afval verwerkt |
collecteur de déchets, que l'Agence assure cette tâche, et que la | of door een afvalinzamelaar, neemt het Agentschap die taak waar en |
redevance forfaitaire doit être payée. Les détenteurs de déchets | dient de forfaitaire bijdrage te worden betaald. Bijgevolg kunnen de |
peuvent dès lors faire appel à une entreprise de leur choix. | houders van afval een beroep doen op een onderneming van hun keuze. |
De plus, la redevance forfaitaire prévue par la disposition attaquée | Voorts dekt de forfaitaire bijdrage bedoeld in de bestreden bepaling |
ne couvre que la collecte et le traitement d'un volume limité de | enkel de inzameling en verwerking van een beperkt volume van |
déchets non ménagers. L'ordonnance du 19 juillet 1990 prévoit en son | niet-huishoudelijk afval. Volgens artikel 7 van de ordonnantie van 19 |
article 7 que l'Agence peut exercer des activités commerciales, et en | juli 1990 kan het Agentschap handelsactiviteiten uitoefenen en volgens |
son article 4, § 2, 1°, qu'elle peut éliminer les déchets d'une | artikel 4, § 2, 1°, van die ordonnantie kan het op vraag van een |
entreprise à la demande et aux frais de celle-ci. Le fait que l'Agence | onderneming afval verwijderen op kosten van deze laatste. Het gegeven |
a été chargée de la gestion d'un service d'intérêt général n'exclut | dat het Agentschap belast is met het beheer van een dienst van |
donc pas qu'elle déploie également des activités purement commerciales | algemeen belang sluit dus niet uit dat het ook zuivere |
dans le domaine de la collecte et du traitement de déchets non | handelsactiviteiten ontplooit op het vlak van de inzameling en |
ménagers, et qu'elle entre en concurrence avec les entreprises | verwerking van niet-huishoudelijk afval en in concurrentie treedt met |
privées. | de particuliere ondernemingen. |
Sur le plan de la collecte et du traitement de déchets non ménagers, | Op het vlak van de inzameling en verwerking van niet-huishoudelijk |
l'Agence et les entreprises privées constituent des catégories | afval zijn het Agentschap en de particuliere ondernemingen |
comparables. | vergelijkbare categorieën. |
B.10.1. Avant l'adoption des dispositions attaquées, tout détenteur de | B.10.1. Reeds vóór de totstandkoming van de bestreden bepalingen moest |
déchets non ménagers faisant appel à un négociant commercial ou à un | elke houder van niet-huishoudelijk afval die een beroep doet op een |
collecteur de déchets devait déjà, sur la base de l'article 23, § 4, | commerciële handelaar of afvalinzamelaar, op grond van artikel 23, § |
de l'ordonnance du 14 juin 2012, pouvoir démontrer, au moyen d'un | 4, van de ordonnantie van 14 juni 2012 kunnen aantonen, middels een |
contrat écrit ou d'un document écrit délivré par le collecteur de | schriftelijk contract of een geschreven document afgegeven door de |
déchets, que les déchets étaient collectés de façon régulière et | afvalinzamelaar, dat het afval regelmatig en systematisch wordt |
systématique, sauf dispense accordée pour de petits volumes de déchets | opgehaald, tenzij hij daarvan was vrijgesteld voor kleine volumes van |
non ménagers. | niet-huishoudelijk afval. |
B.10.2. Selon l'article 23, § 4, alinéa 3, de l'ordonnance du 14 juin | B.10.2. Volgens artikel 23, § 4, derde lid, van de ordonnantie van 14 |
2012, qui n'a pas été modifié par l'ordonnance du 18 décembre 2015, le | juni 2012, dat niet werd gewijzigd bij de ordonnantie van 18 december |
Gouvernement peut fixer la forme et le contenu du contrat ou du | 2015, kan de Regering de vorm en de inhoud van het contract of het |
document probant, et définir les modalités du contrôle, ce qui a été | bewijsdocument bepalen en de controleregels vaststellen, wat is |
fait par l'arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale | gebeurd met het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van |
du 21 juin 2012 déterminant les règles de mise en oeuvre de | 21 juni 2012 tot bepaling van de voorschriften voor de |
l'obligation de tri pour les producteurs ou détenteurs de déchets | tenuitvoerlegging van de sorteerplicht voor producenten of houders van |
autres que ménagers. | afvalstoffen andere dan huishoudelijke. |
B.10.3. Les articles 5 et 6 de cet arrêté fixent les prescriptions que | B.10.3. De artikelen 5 en 6 van dat besluit bepalen de voorschriften |
doivent respecter les documents probants précités. Selon l'article 5, | waaraan de bedoelde bewijsstukken moeten voldoen. Volgens artikel 5 |
le contrat ou les autres documents écrits doivent au moins mentionner | moeten op het contract of de andere schriftelijke documenten ten |
les informations suivantes : l'identité des parties au contrat, la | minste de volgende informatie worden vermeld : de identiteit van de |
nature des déchets et la capacité des conteneurs collectés, la | contractpartijen, de aard van het afval en de capaciteit van de |
opgehaalde containers, de frequentie en de plaatsen van inzameling. | |
fréquence et les lieux de collecte. Selon l'article 7 de l'arrêté, lu | Volgens artikel 7 van het besluit, in samenhang gelezen met de |
en combinaison avec les articles 2 et 5, § 1er, du « Code du 25 mars | artikelen 2 en 5, § 1, van het « Wetboek van 25 maart 1999 van |
1999 de l'inspection, la prévention, la constatation et la répression | inspectie, preventie, vaststelling en bestraffing van |
des infractions en matière d'environnement et de la responsabilité | milieumisdrijven, en milieuaansprakelijkheid » moeten de bewijsstukken |
environnementale », les pièces probantes doivent être présentées aux | |
fonctionnaires de l'Institut bruxellois pour la gestion de | worden voorgelegd aan de ambtenaren van het Brussels Instituut voor |
l'environnement (ci-après : l'Institut). | Milieubeheer (hierna : het Instituut). |
B.10.4. Il ne ressort pas des articles 5 à 7 de l'arrêté précité que | B.10.4. Uit de artikelen 5 tot 7 van het vermelde besluit blijkt niet |
les producteurs ou détenteurs de déchets sont tenus de communiquer | dat de producenten of houders van afval verplicht zijn om op eigen |
systématiquement, de leur propre initiative, les contrats ou | initiatief de bedoelde contracten of bewijzen systematisch over te |
justificatifs précités aux fonctionnaires de l'Institut bruxellois | zenden aan de ambtenaren van het Brussels Instituut voor Milieubeheer. |
pour la gestion de l'environnement. Ils doivent néanmoins, en cas de | Wel moeten zij bij controle « in staat zijn een bewijs te leveren » |
contrôle, « être en mesure de fournir la preuve » de l'existence d'un | van het bestaan van een dergelijk contract en moet het bewijs tot twee |
tel contrat, et la conserver jusqu'à deux ans après la fin du contrat. | jaar na het beëindigen van het contract worden bewaard. |
B.11.1. Le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale fait valoir | B.11.1. De Brusselse Hoofdstedelijke Regering voert aan dat het niet |
que l'objectif du législateur régional n'aurait pas été de permettre à | de bedoeling zou zijn van de gewestwetgever dat het Agentschap inzage |
l'Agence d'accéder aux informations commerciales des entreprises | kan krijgen in de bedrijfsinformatie van de private ondernemingen. De |
privées. Les documents probants seraient collectés par l'Institut | bewijsstukken zouden worden ingezameld door het Brussels Instituut |
bruxellois pour la gestion de l'environnement, qui est un organe de | voor Milieubeheer, dat een onafhankelijk controleorgaan is. De |
contrôle indépendant. Les modalités de l'échange de données entre | uitwisseling van gegevens tussen het Instituut en het Agentschap zou |
l'Institut et l'Agence seraient réglées par des arrêtés d'exécution. | in uitvoeringsbesluiten worden geregeld. |
B.11.2. La position du Gouvernement ne trouve aucun appui dans les | B.11.2. Het standpunt van de Regering vindt geen steun in de bestreden |
dispositions attaquées. Il n'apparaît pas que le législateur | bepalingen. Het blijkt niet dat de ordonnantiegever het Instituut de |
ordonnanciel aurait mandaté l'Institut pour qu'il réclame | opdracht heeft gegeven om de contracten die de houders van afval |
systématiquement les contrats que les détenteurs de déchets concluent | sluiten met de private ondernemingen of de andere schriftelijke |
avec les entreprises privées ou les autres justificatifs. De même, les | bewijsstukken systematisch op te vragen. Evenmin regelen de bestreden |
dispositions attaquées ne règlent aucune forme de collaboration ou | bepalingen enige vorm van samenwerking of informatie-uitwisseling |
d'échange d'informations entre l'Institut et l'Agence dans le cadre de | tussen het Instituut en het Agentschap bij de inning van de |
la perception de la redevance forfaitaire. | forfaitaire bijdrage. |
B.11.3. L'article 24/1, § 1er, de l'ordonnance du 14 juin 2012, tel | B.11.3. Artikel 24/1, § 1, van de ordonnantie van 14 juni 2012, zoals |
qu'il a été inséré par l'article 22 attaqué, oblige au contraire tous | ingevoegd bij het bestreden artikel 22, verplicht daarentegen alle |
les détenteurs de déchets non ménagers à payer à l'Agence une | houders van niet-huishoudelijk afval ertoe aan het Agentschap een |
redevance annuelle forfaitaire, à moins qu'ils ne démontrent procéder | jaarlijkse forfaitaire bijdrage te betalen, tenzij ze aantonen dat ze |
eux-mêmes à leur traitement ou le faire faire par un négociant, une | zelf overgaan tot de verwerking of dit overlaten aan een handelaar, |
installation ou une entreprise effectuant des opérations de traitement | een installatie of een onderneming die het afval verwerkt of aan een |
des déchets, ou par un collecteur de déchets, « sur la base des | afvalinzamelaar, « op basis van de bewijsstukken bedoeld in artikel |
justificatifs visés à l'article 23, § 4 ». | 23, § 4 ». |
Il apparaît au vu de la formulation de la disposition entreprise que les informations précitées doivent être fournies à l'Agence. En effet, c'est l'Agence qui envoie l'invitation à payer la redevance aux détenteurs de déchets non ménagers qui n'ont pas conclu « avec elle » un contrat de collecte et de traitement, ce qui implique que celui qui fait appel à une entreprise privée reçoit également une invitation à payer la redevance, et doit produire un contrat ou un autre justificatif pour obtenir une exonération de la redevance. A moins qu'il ne démontre être exonéré de la redevance, le détenteur de déchets non ménagers paie sa redevance à l'Agence régionale pour la | Zoals de bestreden bepaling is geformuleerd, lijkt de bedoelde informatie te moeten worden bezorgd aan het Agentschap. Het is immers het Agentschap dat de uitnodiging tot betaling verstuurt naar de houders van niet-huishoudelijk afval die geen inzamelings- en verwerkingscontract « met hem » hebben gesloten, wat impliceert dat wie een beroep doet op een private onderneming eveneens een uitnodiging tot betaling ontvangt, en een contract of een ander schriftelijk bewijs moet voorleggen om vrijstelling van de heffing te verkrijgen. Tenzij hij aantoont dat hij is vrijgesteld van de bijdrage, betaalt de houder van niet-huishoudelijk afval zijn bijdrage aan het Gewestelijk |
propreté dans les 30 jours de l'invitation à payer. La disposition | Agentschap voor Netheid binnen 30 dagen na de uitnodiging tot |
attaquée n'établit en aucune manière à quel moment l'Institut | betaling. Uit de bestreden bepaling blijkt op geen enkele wijze op |
interviendrait dans cette procédure afin d'éviter que les détenteurs | welk ogenblik het Instituut in die procedure zou optreden teneinde te |
de déchets soient amenés à fournir à l'Agence des informations | vermijden dat de houders van afval ertoe worden gebracht belangrijke |
commerciales importantes des entreprises privées proposant des | bedrijfsinformatie van de particuliere ondernemingen die diensten |
services de collecte et de traitement de déchets non ménagers dans la | aanbieden voor de inzameling en verwerking van niet-huishoudelijk |
Région de Bruxelles-Capitale. | afval in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, aan het Agentschap te |
B.11.4. Dans le cadre du contrôle des dispositions attaquées au regard | bezorgen. B.11.4. Het Hof kan bij de toetsing van de bestreden bepalingen aan de |
des normes de référence invoquées par les parties requérantes, la Cour | door de verzoekende partijen aangevoerde referentienormen niet ervan |
ne peut pas considérer que certaines lacunes de l'ordonnance du 18 | uitgaan dat bepaalde tekortkomingen in de ordonnantie van 18 december |
décembre 2015 seront corrigées dans des arrêtés d'exécution. | 2015 zullen worden opgevangen in uitvoeringsbesluiten. |
B.12. L'objectif légitime de remédier aux abus constatés dans le cadre | B.12. De legitieme doelstelling om misbruiken te verhelpen bij het |
de la collecte de déchets non ménagers ne permet pas de justifier | ophalen van niet-huishoudelijk afval kan niet verantwoorden dat een |
l'attribution à une autorité publique telle que l'Agence de la mission | overheidsinstantie zoals het Agentschap de bekritiseerde taak van |
critiquée de surveillance et de contrôle en vue de la perception d'une | toezicht en controle krijgt teneinde een bijdrage te innen in een |
redevance dans un secteur dont elle est elle-même un acteur | sector waarbinnen het zelf economisch actief is. |
économique. Si l'Agence a la possibilité, lorsqu'elle exerce sa mission d'intérêt | Indien het Agentschap bij het waarnemen van zijn taak van algemeen |
général, de consulter les justificatifs visés à l'article 23, § 4, de | belang inzage kan krijgen in de bewijsstukken bedoeld in artikel 23, § |
l'ordonnance du 14 juin 2012 relative aux déchets, elle ne pourrait | 4, van de ordonnantie van 14 juni 2012 betreffende afvalstoffen, kan |
efficacement être obligée à ne tenir aucun compte de ces | het immers niet met succes worden gedwongen om met die inlichtingen |
renseignements lorsqu'elle définit sa politique commerciale (voy., | geen rekening te houden bij het bepalen van zijn commerciële beleid |
dans le même sens : CJCE, 19 mai 1994, C-36/92 P, SEP c. Commission, | (zie in dezelfde zin : HvJ, 19 mei 1994, C-36/92 P, SEP t. Commissie, |
point 30). Sur la base de ces renseignements, elle pourrait adapter sa | punt 30). Ingevolge die inlichtingen zou het dat beleid kunnen |
politique de manière à concurrencer plus efficacement les autres | aanpassen om op een meer effectieve manier te concurreren met de |
négociants et collecteurs de déchets. Il apparaît dès lors que la | andere handelaars en afvalinzamelaars. Derhalve lijkt de bestreden |
disposition attaquée conduit à une différence de traitement non | bepaling te leiden tot een niet redelijk verantwoord verschil in |
raisonnablement justifiée entre l'Agence et les opérateurs privés, | behandeling tussen het Agentschap en de particuliere marktdeelnemers, |
dans la mesure où ces derniers ne peuvent disposer des mêmes informations. | nu deze laatsten niet over dezelfde informatie kunnen beschikken. |
B.13. Dans le cadre limité de l'examen auquel la Cour a pu procéder | B.13. Binnen het beperkte kader van onderzoek waartoe het Hof bij de |
lors du traitement de la demande de suspension, la première branche du | behandeling van de vordering tot schorsing is kunnen overgaan, moet |
het eerste onderdeel van het eerste middel, dat is afgeleid uit een | |
premier moyen pris de la violation des articles 10 et 11 de la | schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, als ernstig |
Constitution doit être considérée comme sérieuse au sens de l'article | worden beschouwd in de zin van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet |
20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle. B.14. Etant donné qu'ils ne peuvent donner lieu à une suspension plus ample, les autres moyens ne doivent pas être examinés. Quant au risque de préjudice grave difficilement réparable B.15. La suspension par la Cour d'une disposition législative doit permettre d'éviter que l'application immédiate des normes attaquées risque de causer aux parties requérantes un préjudice grave, qui ne pourrait être réparé ou qui pourrait difficilement l'être en cas d'annulation de ces normes. | van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof. B.14. Vermits de overige middelen niet tot een ruimere schorsing kunnen leiden, dienen ze niet te worden onderzocht. Ten aanzien van het risico op een moeilijk te herstellen ernstig nadeel B.15. De schorsing van een wetsbepaling door het Hof moet het mogelijk maken te vermijden dat voor de verzoekende partijen een ernstig nadeel voortvloeit uit de onmiddellijke toepassing van de bestreden normen, nadeel dat niet of moeilijk zou kunnen worden hersteld in geval van een vernietiging van die normen. |
Selon l'article 24/1, attaqué, de l'ordonnance du 14 juin 2012, | Volgens het bestreden artikel 24/1 van de ordonnantie van 14 juni 2012 |
l'Agence envoie durant le premier semestre, et pour la première fois à | stuurt het Agentschap tijdens het eerste semester en voor de eerste |
partir de 2016, une invitation à payer la redevance annuelle | keer vanaf 2016 een uitnodiging tot betaling van de jaarlijkse |
forfaitaire aux producteurs ou détenteurs de déchets non ménagers qui | forfaitaire bijdrage aan de producenten of houders van |
n'ont pas conclu un contrat de collecte et de traitement avec elle. | niet-huishoudelijk afval die geen inzamelings- en verwerkingscontract |
S'ils souhaitent obtenir une exonération de la redevance, ils doivent | met het Agentschap hebben gesloten. Als zij een vrijstelling van de |
produire dans les trente jours les justificatifs prévus par l'article | bijdrage willen verkrijgen, moeten zij binnen dertig dagen de |
23, § 4, de ladite ordonnance. | bewijsstukken bedoeld in artikel 23, § 4, van dezelfde ordonnantie voorleggen. |
Dans la mesure où les détenteurs de déchets pourront donc très | Doordat de houders van afval aldus in de zeer nabije toekomst ertoe |
prochainement être obligés de transmettre à l'Agence des informations | kunnen worden verplicht bedrijfsinformatie van de private |
commerciales sur les entreprises privées actives dans le secteur de la | ondernemingen die werkzaam zijn in de sector van de inzameling en |
collecte et du traitement des déchets en Région de Bruxelles-Capitale, | verwerking van afval in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest over te |
l'application immédiate de la disposition attaquée est susceptible de | zenden aan het Agentschap, kan de onmiddellijke toepassing van de |
causer des dommages substantiels aux deuxième, troisième, quatrième, | bestreden bepaling tot aanzienlijke schade leiden voor de tweede tot |
cinquième et sixième parties requérantes. Si les dispositions | en met de zesde verzoekende partij. Mochten de bestreden bepalingen |
attaquées devaient être annulées ultérieurement, il serait impossible | later worden vernietigd, dan zou het onmogelijk zijn de situatie te |
de rétablir la situation dans son état antérieur, puisque les dommages | herstellen in haar vroegere staat, nu de schade zich definitief zal |
auraient été occasionnés de façon définitive. | hebben voltrokken. |
B.16. L'exécution immédiate des dispositions attaquées peut donc | B.16. De onmiddellijke uitvoering van de bestreden bepalingen kan |
causer aux parties requérantes un préjudice grave difficilement | derhalve een moeilijk te herstellen ernstig nadeel berokkenen aan de |
réparable. | verzoekende partijen. |
B.17. La demande de suspension est fondée. L'article 22 de | B.17. De vordering tot schorsing is gegrond. Artikel 22 van de |
l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 18 décembre 2015 | ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 18 december |
portant la première partie de la réforme fiscale doit être suspendu. | 2015 houdende het eerste deel van de fiscale hervorming dient te worden geschorst. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
-suspend l'article 22 de l'ordonnance de la Région de | -schorst artikel 22 van de ordonnantie van het Brusselse |
Bruxelles-Capitale du 18 décembre 2015 portant la première partie de | Hoofdstedelijke Gewest van 18 december 2015 houdende het eerste deel |
la réforme fiscale; | van de fiscale hervorming; |
-rejette la demande de suspension pour le surplus. | -verwerpt de vordering tot schorsing voor het overige. |
Ainsi rendu en langue néerlandaise, en langue française et en langue | Aldus gewezen in het Nederlands, het Frans en het Duits, |
allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier | overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op |
1989 sur la Cour constitutionnelle, le 30 juin 2016. | het Grondwettelijk Hof, op 30 juni 2016. |
Le greffier, | De griffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
Le président, | De voorzitter, |
E. De Groot | E. De Groot |