Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 127/2015 du 24 septembre 2015 Numéro du rôle : 6044 En cause : la question préjudicielle relative aux articles 33 et 171 du Code des impôts sur les revenus 1992, tels qu'ils étaient applicables à l'exercice d'imposition La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...)"
Extrait de l'arrêt n° 127/2015 du 24 septembre 2015 Numéro du rôle : 6044 En cause : la question préjudicielle relative aux articles 33 et 171 du Code des impôts sur les revenus 1992, tels qu'ils étaient applicables à l'exercice d'imposition La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...) Uittreksel uit arrest nr. 127/2015 van 24 september 2015 Rolnummer : 6044 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 33 en 171 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, zoals van toepassing op het aanslagjaar 1994, geste Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 127/2015 du 24 septembre 2015 Uittreksel uit arrest nr. 127/2015 van 24 september 2015
Numéro du rôle : 6044 Rolnummer : 6044
En cause : la question préjudicielle relative aux articles 33 et 171 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 33 en 171 van
du Code des impôts sur les revenus 1992, tels qu'ils étaient het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, zoals van toepassing op
applicables à l'exercice d'imposition 1994, posée par le Tribunal de het aanslagjaar 1994, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg
première instance de Namur, division Namur. Namen, afdeling Namen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E.
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R.
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par jugement du 11 septembre 2014 en cause de Sylvie Defoin contre Bij vonnis van 11 september 2014 in zake Sylvie Defoin tegen de
l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is
29 septembre 2014, le Tribunal de première instance de Namur, division ingekomen op 29 september 2014, heeft de Rechtbank van eerste aanleg
Namur, a posé la question préjudicielle suivante : Namen, afdeling Namen, de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« Les articles 33 et 171 du Code des impôts sur les revenus 1992, tels « Schenden de artikelen 33 en 171 van het Wetboek van de
qu'ils étaient applicables pour l'exercice fiscal d'imposition 1994, inkomstenbelastingen 1992, zoals zij voor het aanslagjaar 1994 van
violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution, toepassing waren, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet,
dès lors que aangezien
1) les indemnités de l'espèce ou similaires sont imposées 1) de vergoedingen in deze zaak of soortgelijke vergoedingen
distinctement pour toutes les autres catégories de redevables qui afzonderlijk worden belast voor alle andere categorieën van
recueillent ces indemnités à savoir notamment : belastingschuldigen die die vergoedingen ontvangen, namelijk :
- les indemnités incluses dans les bénéfices des entreprises - de vergoedingen die zijn opgenomen in de winst van nijverheids-,
industrielles, commerciales ou agricoles (articles 25, 6°, a), et 171, handels- of landbouwondernemingen (artikelen 25, 6°, a), en 171,
alinéa 1er, 1°, c), du Code des impôts sur les revenus 1992); eerste lid, 1°, c), van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992);
- les indemnités recueillies par les titulaires de professions - de vergoedingen ontvangen door de beoefenaars van vrije beroepen,
libérales, charges ou offices, ou qui exercent une occupation ambten of posten, of [door belastingschuldigen] die een winstgevende
lucrative (articles 27, alinéa 2, 4°, a), et 171, alinéa 1er, 1, c) du bezigheid uitoefenen (artikelen 27, tweede lid, 4°, a), en 171, eerste
Code des impôts sur les revenus 1992); lid, 1°, c), van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992);
- les indemnités recueillies par les travailleurs (article 31, alinéa - de vergoedingen ontvangen door de werknemers (artikelen 31, tweede
2, 3°, et 171, 5°, a) du Code des impôts sur les revenus 1992); lid, 3°, en 171, 5°, a), van het Wetboek van de inkomstenbelastingen
- les indemnités recueillies par les administrateurs (Cass. 19 1992); - de vergoedingen ontvangen door de bestuurders (Cass., 19 december
décembre 1967, deux arrêts, Pas. 1968. I.541); 1967, twee arresten, Arr. Cass., 1968, p. 580);
2) sans même distinguer si l'associé a une participation substantielle 2) zelfs ongeacht of de vennoot een substantiële of onbeduidende
ou dérisoire dans le capital de la société, deelname in het kapitaal van de vennootschap heeft,
sans que ces discriminations au détriment des seuls associés actifs zonder dat die discriminaties ten koste van alleen de werkende
soient objectivement justifiées ? ». vennoten objectief verantwoord zijn ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. La question préjudicielle porte sur les articles 33 et 171 du B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de artikelen 33 en 171
Code des impôts sur les revenus 1992 (ci-après : CIR 1992), tels van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (hierna : WIB 1992),
qu'ils étaient applicables à l'exercice d'imposition 1994. zoals zij van toepassing waren op het aanslagjaar 1994.
L'article 33 précité disposait : Het voormelde artikel 33 bepaalde :
« Les rémunérations des associés actifs sont toutes les rétributions « Bezoldigingen van werkende vennoten zijn alle beloningen die voor de
qui constituent, pour le bénéficiaire, le produit de l'activité verkrijger de opbrengst zijn van zijn beroepswerkzaamheid als vennoot
professionnelle exercée en qualité d'associé dans une société de personnes. in een personenvennootschap.
Elles comprennent notamment : Daartoe behoren inzonderheid :
1° toutes les sommes allouées par une société de personnes, autres que 1° alle sommen die een personenvennootschap toekent, doch niet als
des dividendes ou des remboursements de dépenses propres à la société; dividenden worden aangemerkt of niet de terugbetaling zijn van eigen
kosten van de vennootschap;
2° les avantages, indemnités et rémunérations d'une nature analogue à 2° voordelen, vergoedingen en bezoldigingen die in wezen gelijkaardig
celles qui sont visées à l'article 31, alinéa 2, 2° à 5°. zijn aan die vermeld in artikel 31, tweede lid, 2° tot 5°.
Lorsqu'un associé actif d'une société donne un bien immobilier bâti en Wanneer een werkend vennoot van een vennootschap aan deze laatste een
location à celle-ci, le loyer et les avantages locatifs sont, par gebouwd onroerend goed verhuurt, worden, in afwijking van artikel 7,
dérogation à l'article 7, considérés comme des rémunérations d'associé de huurprijs en de huurvoordelen als bezoldigingen van werkend vennoot
actif, dans la mesure où ils excèdent les cinq tiers du revenu aangemerkt, in zover zij meer bedragen dan vijf derden van het
cadastral revalorisé en fonction du coefficient visé à l'article 13. kadastraal inkomen gerevaloriseerd met de in artikel 13 vermelde
De ces rémunérations ne sont pas déduits les frais relatifs au bien coëfficiënt. Van deze bezoldigingen worden de kosten in verband met
immobilier donné en location ». het verhuurde onroerende goed niet in aftrek gebracht ».
L'article 31, alinéa 2, 3°, du CIR 1992 cite, parmi les rétributions Artikel 31, tweede lid, 3°, van het WIB 1992 vermeldt, bij de
qui constituent, pour le travailleur, le produit de son travail au beloningen die voor de werknemer de opbrengst zijn van zijn arbeid in
service d'un employeur, « les indemnités obtenues en raison ou à dienst van een werkgever, « vergoedingen verkregen uit hoofde of naar
l'occasion de la cessation de travail ou de la rupture d'un contrat de aanleiding van het stopzetten van de arbeid of het beëindigen van een
travail ». En vertu de l'article 33 en cause, les indemnités de dédit arbeidsovereenkomst ». Krachtens het in het geding zijnde artikel 33
versées à un associé actif à l'occasion de la fin de ses activités au maken de opzeggingsvergoedingen die aan een werkend vennoot worden
uitbetaald naar aanleiding van het beëindigen van zijn activiteiten
sein de la société font donc partie de sa rémunération. binnen de vennootschap, dus deel uit van zijn bezoldiging.
L'article 171 précité disposait : Het voormelde artikel 171 bepaalde :
« Par dérogation aux articles 130 à 168, sont imposables « In afwijking van de artikelen 130 tot 168, zijn afzonderlijk
distinctement, sauf si l'impôt ainsi calculé, majoré de l'impôt belastbaar, behalve wanneer de aldus berekende belasting, vermeerderd
met de belasting betreffende de andere inkomsten, meer bedraagt dan
afférent aux autres revenus, est supérieur à celui que donnerait die welke zou voortvloeien uit de toepassing van de evenvermelde
l'application desdits articles à l'ensemble des revenus imposables : artikelen op het geheel van de belastbare inkomsten :
[...] [...]
5° au taux moyen afférent à l'ensemble des revenus imposables de la 5° tegen de gemiddelde aanslagvoet met betrekking tot het geheel van
dernière année antérieure pendant laquelle le contribuable a eu une de belastbare inkomsten van het laatste vorige jaar waarin de
activité professionnelle normale : belastingplichtige een normale beroepswerkzaamheid heeft gehad :
a) les indemnités dont le montant brut dépasse 25.000 francs, payées a) vergoedingen van meer dan 25.000 frank bruto, die al of niet
contractuellement ou non, ensuite de la cessation de travail ou de la contractueel betaald zijn ten gevolge van stopzetting van arbeid of
rupture d'un contrat de travail; beëindiging van een arbeidsovereenkomst;
[...] [...]
c) les bénéfices ou profits d'une activité professionnelle antérieure c) winst en baten van een vorige beroepswerkzaamheid als vermeld in
visés à l'article 28, alinéa 1er, 2° et 3°, a; artikel 28, eerste lid, 2° en 3°, a;
[...] ». [...] ».
L'article 28, alinéa 1er, 2°, vise les revenus qui sont obtenus ou Artikel 28, eerste lid, 2°, beoogt de inkomsten die worden verkregen
constatés postérieurement à la cessation et qui proviennent de of vastgesteld na de stopzetting en die voortvloeien uit de vorige
l'activité professionnelle antérieure. Le même article, alinéa 1er, beroepswerkzaamheid. Hetzelfde artikel, eerste lid, 3°, a), heeft
3°, a, vise les indemnités de toute nature obtenues postérieurement à betrekking op de vergoedingen van alle aard die na de stopzetting zijn
la cessation en compensation ou à l'occasion d'un acte quelconque verkregen ter compensatie of naar aanleiding van enige handeling die
susceptible d'avoir entraîné une réduction de l'activité, des een vermindering van de werkzaamheid, van de winst of van de baten tot
bénéfices ou des profits. gevolg heeft of zou kunnen hebben.
B.2. L'article 171 du CIR 1992 déroge, pour les revenus qu'il énumère, B.2. Artikel 171 van het WIB 1992 wijkt, voor de daarin opgesomde
au principe de la globalisation, en vertu duquel le revenu imposable à inkomsten, af van het principe van de globalisatie, krachtens hetwelk
l'impôt des personnes physiques est constitué de l'ensemble des het in de personenbelasting belastbare inkomen wordt gevormd door het
revenus nets, soit la somme des revenus nets des catégories énumérées totale netto-inkomen, zijnde de som van de netto-inkomens van de in
dans l'article 6 du CIR 1992, à savoir les revenus des biens artikel 6 van het WIB 1992 opgesomde categorieën, namelijk het inkomen
immobiliers, les revenus des capitaux et biens mobiliers, les revenus van onroerende goederen, het inkomen van roerende goederen en
professionnels et les revenus divers, diminuée des dépenses kapitalen, het beroepsinkomen en de diverse inkomsten, verminderd met
déductibles mentionnées aux articles 104 à 116 du CIR 1992. L'impôt de in de artikelen 104 tot 116 van het WIB 1992 vermelde aftrekbare
est calculé sur cette somme selon les règles fixées aux articles 130 et suivants. bestedingen. Op die som wordt de belasting berekend volgens de regels bepaald in de artikelen 130 en volgende.
L'article 171 du CIR 1992 fixe un mode de calcul particulier de Artikel 171 van het WIB 1992 stelt een bijzondere berekeningswijze
l'impôt et des taux d'imposition spéciaux pour certains revenus, à voor de belasting en speciale aanslagvoeten voor bepaalde inkomsten
condition toutefois que le régime de l'addition de tous les revenus vast, op voorwaarde evenwel dat het stelsel van de volledige
imposables, en ce compris ceux qui peuvent être imposés distinctement, samentelling van alle belastbare inkomsten, met inbegrip van diegene
ne s'avère pas plus avantageux pour le contribuable. die afzonderlijk kunnen worden belast, niet voordeliger uitvalt voor
B.3. Par l'article 23 de la loi du 20 novembre 1962 portant réforme de belastingplichtige. B.3. Met artikel 23 van de wet van 20 november 1962 houdende
des impôts sur les revenus, qui est devenu plus tard l'article 93 du hervorming van de inkomstenbelastingen, dat later artikel 93 van het
CIR 1964 et l'article 171 du CIR 1992, le législateur a voulu éviter WIB 1964 en artikel 171 van het WIB 1992 is geworden, wilde de
les conséquences sévères que l'application rigoureuse de la wetgever de strenge gevolgen vermijden die de strikte toepassing van
progressivité de l'impôt des personnes physiques entraînerait pour les de progressiviteit van de personenbelasting zou meebrengen voor
contribuables qui recueillent certains revenus ayant un caractère belastingplichtigen die sommige inkomsten met een veeleer
plutôt exceptionnel. Selon les travaux préparatoires de l'article 23, uitzonderlijk karakter verkrijgen. Luidens de parlementaire
qui a instauré les impositions distinctes, le législateur a voulu « voorbereiding van artikel 23, dat afzonderlijke aanslagen heeft
freiner la progressivité de l'impôt, lorsque le revenu imposable ingesteld, beoogde de wetgever « de progressiviteit van de belasting
te remmen wanneer het belastbaar inkomen niet-periodieke inkomsten
comprend des revenus non périodiques » (Doc. parl., Chambre, behelst » (Parl. St., Kamer, 1961-1962, nr. 264/1, p. 85; ibid., nr.
1961-1962, n° 264/1, p. 85; ibid., n° 264/42, p. 126). 264/42, p. 126).
B.4. La Cour est invitée à examiner la différence de traitement créée B.4. Het Hof wordt verzocht het verschil in behandeling te onderzoeken
par les dispositions en cause entre les associés actifs de sociétés de dat door de in het geding zijnde bepalingen wordt gecreëerd tussen de
werkende vennoten van personenvennootschappen, die een vergoeding
personnes qui perçoivent une indemnité par suite de la cessation de krijgen als gevolg van de stopzetting van hun functie in de
leur fonction dans la société et « toutes les autres catégories de vennootschap, en « alle andere categorieën van belastingschuldigen »
redevables » qui recueillent des indemnités semblables et qui die soortgelijke vergoedingen ontvangen en een afzonderlijk tarief
bénéficient du taux distinct pour l'imposition de ces indemnités. genieten bij het belasten van die vergoedingen.
Par « toutes les autres catégories de redevables », le juge a quo vise Met « alle andere categorieën van belastingschuldigen » beoogt de
notamment les redevables percevant des indemnités incluses dans les verwijzende rechter meer bepaald de belastingschuldigen die
bénéfices des entreprises industrielles, commerciales ou agricoles, vergoedingen ontvangen die zijn opgenomen in de winst van
les titulaires de professions libérales, charges ou offices et les nijverheids-, handels- of landbouwondernemingen, de beoefenaars van
personnes exerçant une occupation lucrative, les travailleurs et les vrije beroepen, ambten of posten en de personen die een winstgevende
administrateurs. La question préjudicielle précise en outre qu'il bezigheid uitoefenen, de werknemers en de bestuurders. De prejudiciële
pourrait être pertinent de distinguer les situations dans lesquelles vraag preciseert bovendien dat het pertinent zou kunnen zijn een
l'associé actif a une participation « substantielle » dans le capital onderscheid te maken tussen de situatie waarin de werkende vennoot een
de la société des situations dans lesquelles il n'a qu'une « substantiële » deelname heeft in het kapitaal van de vennootschap,
participation « dérisoire ». en de situatie waarin hij slechts een « onbeduidende » deelname heeft.
B.5. Dès lors qu'il ressort du jugement a quo que le litige pendant B.5. Aangezien uit het verwijzingsvonnis blijkt dat het voor de
devant le tribunal concerne l'imposition d'une indemnité de dédit rechtbank hangende geschil betrekking heeft op de belasting van een
versée à un associé actif d'une société de personnes au moment où il a opzeggingsvergoeding die werd uitbetaald aan een werkend vennoot van
été mis fin à ses fonctions au sein de la société, la Cour compare la een personenvennootschap op het ogenblik dat diens functies binnen de
situation de cette catégorie de contribuables avec ceux qui perçoivent vennootschap werden beëindigd, vergelijkt het Hof de situatie van die
categorie van belastingplichtigen met diegenen die een vergoeding
une indemnité « ensuite de la cessation de travail ou de la rupture ontvangen « ten gevolge van stopzetting van arbeid of beëindiging van
d'un contrat de travail » et qui, en application de l'article 171, 5°, een arbeidsovereenkomst » en wier vergoeding, met toepassing van het
a), du CIR 1992, précité, voient cette indemnité imposée à un taux voormelde artikel 171, 5°, a), van het WIB 1992, wordt belast tegen
distinct correspondant au taux moyen afférent à l'ensemble des revenus een afzonderlijke aanslagvoet die overeenstemt met de gemiddelde
imposables de la dernière année antérieure pendant laquelle ils ont eu aanslagvoet met betrekking tot het geheel van de belastbare inkomsten
une activité professionnelle normale. van het laatste vorige jaar waarin zij een normale beroepswerkzaamheid
B.6. L'article 171, 5°, a), du CIR 1992 est applicable aux indemnités hebben gehad. B.6. Artikel 171, 5°, a), van het WIB 1992 is van toepassing op de
de dédit versées aux travailleurs salariés lors de la rupture de leur opzeggingsvergoedingen die aan werknemers worden uitbetaald bij de
contrat de travail. beëindiging van hun arbeidsovereenkomst.
Par deux arrêts du 19 décembre 1967, la Cour de cassation a jugé que Bij twee arresten van 19 december 1967 oordeelde het Hof van Cassatie
l'article 35, § 1er, alinéa 2, des lois relatives aux impôts sur les dat artikel 35, § 1, tweede lid, van de wetten betreffende de
inkomstenbelastingen, gecoördineerd bij het besluit van de Regent van
revenus, coordonnées par l'arrêté du Régent du 15 janvier 1948, qui 15 januari 1948, dat een bepaling bevatte die vergelijkbaar is met het
contenait une disposition semblable à l'article 171, 5°, a), du CIR in het geding zijnde artikel 171, 5°, a), van het WIB 1992, «
1992 en cause, était « nécessairement applicable aux indemnités de noodzakelijk van toepassing [was] op de vergoedingen die aan
dédit payées à des administrateurs de sociétés par actions » (Cass., beheerders van vennootschappen op aandelen betaald [...] zijn »
19 décembre 1967, Pas., 1968, I, p. 541). Par un arrêt du 16 mars (Cass., 19 december 1967, Arr. Cass., 1968, p. 582). Bij een arrest
van 16 maart 1990 besliste dat Hof eveneens dat het voormelde artikel
1990, cette Cour a également décidé que l'article 93 du CIR 1964 93 van het WIB 1964 « ook toepasselijk is op de vergoeding al dan niet
précité « est aussi applicable à l'indemnité payée, contractuellement contractueel betaald door een vennootschap op aandelen aan een van
ou non, par une société par actions à un de ses administrateurs,
ensuite de cessation du travail rémunéré effectué réellement par ce haar bestuurders, wegens de voortijdige stopzetting van de bezoldigde
dernier au sein de la société dans le cadre d'une fonction réelle et arbeid die deze, ingevolge opdracht of contract, effectief in de
permanente, en vertu d'une mission ou d'un contrat » (Cass., 16 mars vennootschap verricht in een werkelijke en vaste functie » (Cass., 16
1990, Pas., 1990, I, n° 430). En revanche, par un arrêt du 12 octobre maart 1990, Arr. Cass., 1989-1990, nr. 430). Bij een arrest van 12
1989, la même Cour avait considéré qu'en refusant d'appliquer oktober 1989 had hetzelfde Hof daarentegen geoordeeld dat het hof van
l'article 93, § 1er, 3°, a), du CIR 1964 à une indemnité de dédit beroep, door te weigeren artikel 93, § 1, 3°, a), van het WIB 1964 toe
versée à un associé actif d'une société de personnes à responsabilité te passen op een opzeggingsvergoeding die was uitbetaald aan een
werkend vennoot van een personenvennootschap met beperkte
limitée qui était considéré comme un indépendant, de sorte qu'il ne aansprakelijkheid, die werd beschouwd als een zelfstandige zodat hij
travaillait pas dans les liens d'un contrat de travail, la cour niet werkte in het raam van een arbeidsovereenkomst, zijn beslissing
d'appel avait légalement motivé sa décision (Cass., 12 octobre 1989, naar recht had gemotiveerd (Cass., 12 oktober 1989, Arr. Cass.,
Pas., 1990, I, n° 91). 1989-1990, nr. 91).
B.7. Le juge a quo interprète la disposition en cause, conformément B.7. De verwijzende rechter interpreteert de in het geding zijnde
aux arrêts de la Cour de cassation précités, comme étant applicable bepaling, overeenkomstig de voormelde arresten van het Hof van
aux indemnités de dédit versées aux administrateurs de sociétés de Cassatie, in die zin dat zij van toepassing is op de
capitaux, mais non aux indemnités semblables versées aux associés opzeggingsvergoedingen die worden uitbetaald aan de bestuurders van
actifs de sociétés de personnes. La Cour examine la différence de kapitaalvennootschappen, maar niet op soortgelijke vergoedingen die
traitement mentionnée dans la question préjudicielle dans cette worden uitbetaald aan de werkende vennoten van
interprétation de la disposition et compare dès lors la situation des personenvennootschappen. Het Hof onderzoekt het in de prejudiciële
travailleurs salariés et des administrateurs de sociétés bénéficiant vraag vermelde verschil in behandeling in die interpretatie van de
d'une indemnité ensuite de la cessation de leurs fonctions, d'une bepaling en vergelijkt bijgevolg de situatie van de werknemers en
bestuurders van vennootschappen die een vergoeding krijgen ten gevolge
part, et celle des associés actifs de sociétés de personnes van de stopzetting van hun functies, enerzijds, en die van de werkende
bénéficiant de la même indemnité, d'autre part. vennoten van personenvennootschappen die dezelfde vergoeding genieten,
B.8. Ainsi qu'il apparaît de l'objectif poursuivi par l'article 171 du anderzijds. B.8. Zoals blijkt uit het in B.3 vermelde doel van artikel 171 van het
CIR 1992 rappelé en B.3, les indemnités de dédit versées, WIB 1992, worden de opzeggingsvergoedingen die al dan niet
contractuellement ou non, à un contribuable en raison de la cessation contractueel aan een belastingplichtige worden uitbetaald wegens
du travail ou de la rupture d'un contrat de travail échappent à la stopzetting van arbeid of beëindiging van een arbeidsovereenkomst,
globalisation et sont imposées à un taux distinct parce qu'elles onttrokken aan globalisatie en worden zij tegen een afzonderlijke
constituent des revenus non périodiques et qu'elles ont un caractère aanslagvoet belast omdat zij niet-periodieke inkomsten vormen en een
exceptionnel. Par cette mesure, le législateur évitait de désavantager uitzonderlijk karakter hebben. Door die maatregel vermeed de wetgever
les personnes recueillant en une fois une somme qui aurait dû, s'il diegenen te benadelen die in één keer een bedrag ontvangen dat, indien
n'avait pas été mis fin à leur travail, être perçue sur plusieurs geen einde was gemaakt aan hun arbeid, had moeten zijn verkregen over
exercices fiscaux. verschillende belastingjaren.
B.9. Les indemnités de dédit recueillies par un associé actif d'une B.9. De opzeggingsvergoedingen die een werkend vennoot van een
société de personnes, en compensation de la fin de son activité au personenvennootschap ontvangt ter compensatie van het beëindigen van
sein de la société, sont, comme les indemnités de dédit recueillies zijn activiteit binnen de vennootschap, zijn, net zoals de
par les salariés et celles qui sont versées aux administrateurs de opzeggingsvergoedingen die werknemers ontvangen en die welke worden
société dans les mêmes circonstances, non périodiques et uitbetaald aan bestuurders van een vennootschap in dezelfde
exceptionnelles. Il n'est dès lors pas justifié de leur appliquer un omstandigheden, niet periodiek en uitzonderlijk. Het is bijgevolg niet
traitement fiscal différent. verantwoord ze op fiscaal vlak anders te behandelen.
Par ailleurs, il n'apparaît pas en quoi l'objectif de ne pas Het blijkt niet in welk opzicht het doel, namelijk de
désavantager le contribuable recueillant ces indemnités au cours d'un belastingplichtige die die vergoedingen gedurende eenzelfde
seul exercice fiscal ne devrait pas être poursuivi à l'égard des belastingjaar ontvangt niet benadelen, niet zou moeten worden
associés actifs de sociétés de personnes, alors qu'il l'est en ce qui nagestreefd ten aanzien van de werkende vennoten van
concerne les salariés ou les administrateurs de sociétés. personenvennootschappen, terwijl het wel wordt nagestreefd met
B.10. Le Conseil des ministres estime que la possibilité qu'elle donne betrekking tot de werknemers of de bestuurders van vennootschappen.
lieu à des abus s'oppose à l'application de l'article 171, 5°, a), du B.10. De Ministerraad is van mening dat de mogelijkheid dat artikel
CIR 1992 aussi bien aux administrateurs de sociétés qu'aux associés actifs de sociétés de personnes. Il évoque la circonstance que ces catégories de personnes ont un pouvoir de décision dans la société, contrairement aux salariés travaillant sous contrat de travail et donc dans un lien de subordination, sans toutefois indiquer précisément en quoi cette circonstance pourrait mener à des abus. Un risque d'abus, non autrement spécifié, ne saurait justifier qu'une catégorie de contribuables se voie refuser le bénéfice d'une disposition visant à corriger les conséquences inéquitables de la globalisation des revenus en vue du calcul de l'impôt lorsque celle-ci s'applique à des sommes recueillies de manière exceptionnelle et non périodique, alors que les autres catégories de contribuables se trouvant dans une situation semblable en bénéficient. 171, 5°, a), van het WIB 1992 aanleiding zou geven tot misbruik, zich verzet tegen de toepassing ervan, voor zowel de bestuurders van vennootschappen als de werkende vennoten van personenvennootschappen. Hij vermeldt de omstandigheid dat die categorieën van personen een beslissingsbevoegdheid hebben binnen de vennootschap, in tegenstelling tot werknemers, die in het raam van een arbeidsovereenkomst werken en zich dus in een verhouding van ondergeschiktheid bevinden, zonder dat hij evenwel precies aangeeft in welk opzicht die omstandigheid zou kunnen leiden tot misbruik. Een risico van misbruik, dat niet anders wordt gespecifieerd, zou niet kunnen rechtvaardigen dat aan een categorie van belastingplichtigen het voordeel wordt geweigerd van een bepaling die ertoe strekt de onbillijke gevolgen te corrigeren van een globalisatie van de inkomsten voor de berekening van de belasting wanneer die wordt toegepast op bedragen die uitzonderlijk en op niet-periodieke wijze worden verkregen, terwijl de andere categorieën van belastingplichtigen die zich in een soortgelijke situatie bevinden, dat voordeel wel genieten.
B.11. Dans l'interprétation selon laquelle il ne s'applique pas aux B.11. In de interpretatie volgens welke het niet van toepassing is op
indemnités de dédit recueillies par un associé actif lorsque la de opzeggingsvergoedingen die een werkend vennoot ontvangt wanneer de
vennootschap een einde maakt aan zijn activiteit binnen die
société met fin à son activité au sein de cette société, l'article vennootschap, is artikel 171, 5°, a), niet bestaanbaar met de
171, 5°, a), n'est pas compatible avec les articles 10 et 11 de la artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
Constitution. B.12. La Cour observe toutefois que l'article 171, 5°, a), est B.12. Het Hof wijst niettemin erop dat artikel 171, 5°, a), anders kan
susceptible de recevoir une autre interprétation. En effet, en visant worden geïnterpreteerd. In zoverre zij betrekking heeft op de
les indemnités payées « ensuite de la cessation de travail ou de la vergoedingen die betaald zijn « ten gevolge van stopzetting van arbeid
rupture d'un contrat de travail », cette disposition ne limite pas son of beëindiging van een arbeidsovereenkomst », beperkt die bepaling
champ d'application aux indemnités recueillies par les salariés liés haar toepassingsgebied immers niet tot de vergoedingen die werknemers,
par un contrat de travail, mais vise également les indemnités versées gebonden door een arbeidsovereenkomst, ontvangen, maar heeft zij ook
en contrepartie de la cessation d'autres situations de travail betrekking op de vergoedingen die worden uitbetaald ter compensatie
rémunéré. Rien, dans les travaux préparatoires de la disposition, van de stopzetting van andere situaties van bezoldigde arbeid. Niets
n'indique que le législateur a eu l'intention de limiter cette mesure in de parlementaire voorbereiding van de bepaling wijst erop dat de
aux seuls travailleurs liés par un contrat de travail. wetgever de intentie had om die maatregel te beperken tot de
werknemers die gebonden zijn door een arbeidsovereenkomst.
Ainsi interprétée, cette disposition ne crée pas la différence de Aldus geïnterpreteerd creëert die bepaling niet het verschil in
traitement en cause dans la question préjudicielle. behandeling dat in de prejudiciële vraag in het geding is.
B.13. Dans l'interprétation selon laquelle il s'applique aux B.13. In de interpretatie volgens welke het wel van toepassing is op
indemnités de dédit recueillies par un associé actif lorsque la de opzeggingsvergoedingen die een werkend vennoot ontvangt wanneer de
société met fin à son activité au sein de cette société, l'article vennootschap een einde maakt aan zijn activiteit binnen die
171, 5°, a), est compatible avec les articles 10 et 11 de la vennootschap, is artikel 171, 5°, a), bestaanbaar met de artikelen 10
Constitution. en 11 van de Grondwet.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
- Interprété comme n'étant pas applicable aux indemnités de dédit - Geïnterpreteerd in die zin dat het niet van toepassing is op de
opzeggingsvergoedingen die een werkend vennoot ontvangt wanneer de
recueillies par un associé actif lorsque la société met fin à son vennootschap een einde maakt aan zijn activiteit binnen die laatste,
activité en son sein, l'article 171, 5°, a), du Code des impôts sur schendt artikel 171, 5°, a), van het Wetboek van de
les revenus 1992, tel qu'il était applicable à l'exercice d'imposition inkomstenbelastingen 1992, zoals van toepassing op het aanslagjaar
1994, viole les articles 10 et 11 de la Constitution. 1994, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
- Interprétée comme étant applicable aux indemnités de dédit - Geïnterpreteerd in die zin dat zij van toepassing is op de
recueillies par un associé actif lorsque la société met fin à son opzeggingsvergoedingen die een werkend vennoot ontvangt wanneer de
activité en son sein, la même disposition ne viole pas les articles 10 vennootschap een einde maakt aan zijn activiteit binnen die laatste,
et 11 de la Constitution. schendt dezelfde bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet.
Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 24 septembre 2015. op 24 september 2015.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^